A szaty święte Aarona będą oddane po nim jego synom, i zostaną w nie ubrani, gdy będą namaszczani i wprowadzani w czynności kapłańskie. Przez siedem dni będzie je wdziewał ten z jego synów, który zostanie po nim kapłanem i będzie wchodził do Namiotu Spotkania, aby pełnić służbę w świętym przybytku. (Wj 29, 29-30)

W poprzednim odcinku został opisany obrzęd oczyszczenia wodą oraz namaszczenia olejem Aarona i jego synów, przez co zostali wyświęceni na kapłanów, co przypomina katolicki sakrament chrztu. Opisane zostały ofiary zwierzęce i pokarmowe oraz bardzo ważny obrzęd spożywania części złożonych ofiar, co przypomina sakrament Eucharystii. Niniejsze dwa wersety wyłuszczają istotny aspekt kapłaństwa w Izraelu: jest dziedziczny i przekazywalny. Szaty kapłańskie przechodzą z ojca na syna.

Tylko jeden z synów zostanie nowym arcykapłanem, domyślnie będzie to pierworodny. Obrzęd jego wyświęcenia jest tak ważny, że trwa aż siedem dni, co jest nawiązaniem do siedmiu dni Stworzenia, ale również do wymiaru wyzwolenia, który jest specyficznie powierzony Ludowi Wybranemu a szczególnie arcykapłanowi, który musi nadzorować prawidłowe składanie ofiar upamiętniających wyzwoleńcze działanie JHWH, tzn. Boga wyzwoliciela (link). Egipcjanie składali ofiary bożkom w celu ich nakarmienia, w Izraelu ofiary mają na celu podtrzymywanie pamięci o raz wykonanym odkupieniu, ale pozwalają również na codzienne wyzwalanie Izraelitów z powracającego jarzma grzechu. Raz jeszcze widzimy, że akt stworzenia i wyzwolenia są ściśle ze sobą zespolone. Dokłada się do nich akt uświęcenia, które dokonuje się przy pomocy liturgii, wokół ołtarza.

Wracając do obrzędu wyświęcenia kapłanów, w poprzednim odcinku przeczytaliśmy przeznaczenie piersi i uda drugiego barana, nie było sprecyzowane co ma być zrobione z resztą mięsa. Odpowiedź przychodzi w tych wersetach:

Weźmiesz potem barana ofiary wprowadzenia w czynności kapłańskie i ugotujesz jego mięso w miejscu poświęconym. I będzie spożywał Aaron i jego synowie mięso barana i chleb, który jest w koszu przy wejściu do Namiotu Spotkania. I będą jeść to, co było przebłaganiem za nich, aby ich wprowadzić w czynności kapłańskie i oddzielić jako świętych. Nikt zaś z niepowołanych nie będzie tego jadł, gdyż jest to rzecz święta. A jeśli pozostało do rana coś z mięsa ofiary wprowadzenia w czynności kapłańskie lub z chleba, wówczas należy to spalić w ogniu i nie można tego jeść, bo jest to rzecz święta.

I postąpisz z Aaronem i z synami jego we wszystkim tak, jak ci poleciłem: przez siedem dni będzie trwało wprowadzanie w czynności kapłańskie. (Wj 29, 31-35)

Resztki drugiego barana podzielają los resztek młodego cielca: mają być spalane poza obozem. Wrócimy później do symboliki poszczególnych części zwierzęcych jak wątroba, nerki, tłuszcz, lewe udo, itd. Te części są zarezerwowane kapłanom i będą spożywane podczas rytualnych posiłków. Już kilka razy mówiliśmy, że posiłek nie jest miejscem jedzenia, ale przede wszystkim miejscem ustanowienia cielesnych relacji. Poprzez posiłek budowana jest wspólna historia, w tym przypadku nawiązuje się nowa wspólnota między Bogiem i nowo-wyświęconymi kapłanami. Więź jest wewnętrzna. Kult Izraela ma być kultem wewnętrznym, szczerym, cielesnym, w odróżnieniu od kultu pogańskiego, który kończy się na przestrzeganiu zewnętrznych praktyk zabobonnych, niezależnych od postawy wewnętrznej.

Po ustanowieniu instytucji kapłaństwa, kolej na poświęcenie ołtarza. Obrzęd poświęcenia będzie trwał również siedem dni. Posłuchajmy.

I cielca na ofiarę za grzech złożysz każdego dnia na przebłaganie i przez tę ofiarę za grzech oczyścisz ołtarz i namaścisz go, aby go uświęcić. Przez siedem dni będziesz dokonywał przebłagania nad ołtarzem i będziesz go poświęcał, a stanie się bardzo święty, i cokolwiek dotknie się ołtarza, będzie również święte. (Wj 29, 36-37)

Skoro ołtarz musi zostać oczyszczony z grzechu i uświęcony, tak jak zwykły człowiek, wygląda na to, że istnieje coś takiego jak „grzech ołtarza”. Z tego można wyciągnąć wniosek, że biblijne pojęcie grzechu nie jest tożsame z pojęciem grzechu moralnego. Biblijny grzech nie jest aktem nieposłuszeństwa, ale stanem odłączenia od Boga. W przypadku ludzi oddzielenie to skutek nieposłuszeństwa. W przypadku ołtarza, niepoświęcony ołtarz jest świecki i dopiero jego oczyszczenie wodą, namaszczenie olejem i pokropienie krwią uczynią go świętym, czyli oddzielonym od spraw świeckich, ale za to połączonym z Bogiem.

Świętość biblijna nie polega tylko na oddaleniu się od profanum, ale też na przylgnięciu do Boga. Świętość ołtarza objawia się tym, że sam uświęci to, co go dotknie. Tak samo jak istota żywa charakteryzuje się tym, że daje życie, podczas gdy istota wolna charakteryzuje się tym, że daje innym wolność. Świętość ma zdolność uświęcenia wszystkiego czego się dotknie, nawet prozaicznych czynności codziennego życia… Jest to wzniosła prawda duchowa, która zasługuje na głębszą kontemplację.

Wracając do tekstu, uświęcenie ołtarza będzie dokonywane ofiarą ustawiczną, to znaczy dwukrotnie każdego dnia rano i wieczorem, po wsze czasy.

A oto z czego będziesz składał ofiarę: dwa roczne baranki codziennie i ustawicznie. Jednego baranka ofiarujesz rano, a drugiego baranka ofiarujesz o zmierzchu. Do pierwszego baranka dodasz dziesiątą część efy najczystszej mąki, zaprawionej ćwiartką hinu wyciśniętej oliwy, a jako ofiarę płynną złożysz wino w ilości ćwiartki hinu. A drugiego baranka ofiarujesz o zmierzchu z taką samą ofiarą pokarmową i taką samą ofiarą płynną jak rano, jako miłą woń na ofiarę spalaną dla JHWH. To będzie ustawiczna ofiara całopalenia, składana z pokolenia w pokolenie u wejścia do Namiotu Spotkania, przed JHWH, gdzie będę się spotykał z tobą, aby rozmawiać. Tam będę się spotykał z Izraelitami, i to miejsce będzie uświęcone przez moją chwałę. I poświęcę Namiot Spotkania i ołtarz; Aarona i jego synów poświęcę, aby mi służyli jako kapłani. (Wj 29, 38-44)

Ofiara ustawiczna składa się z części zwierzęcej i z części roślinnej – występują zawsze razem. Codzienny rytuał ma trwać przez wszystkie pokolenia, co zapewni obecność Boga pośród Izraela i Jego nieustającą łaskawość.

Jeśli chodzi o przytoczone miary, efa jest miarą objętości dla sypkich produktów i wynosi około 40 litrów. Hin wynosi prawdopodobnie około 7 litrów.

Opowiadanie kończy się pięknym podsumowaniem. Jest na tyle ważne, że poświęcimy tej końcówce osobny odcinek.

© Père Alain Dumont, La Bible en Tutoriel, https://www.bible-tutoriel.com/message/7-la-consecration-des-pretres.html