Spis ludności

(Wj 30, 11-16)

I tak powiedział JHWH do Mojżesza: «Gdy będziesz liczyć Izraelitów, by dokonać spisu, każdy przy spisie złoży za swe życie okup JHWH; w ten sposób nie spadnie na nich nieszczęście przy spisie. To zaś winni dać podlegli spisowi: pół sykla według wagi z przybytku, czyli dwadzieścia ger za jeden sykl; pół sykla na ofiarę JHWH. Każdy podległy spisowi z synów Izraela, mający dwadzieścia i więcej lat, złoży tę ofiarę JHWH. Bogaty nie będzie zwiększał, a ubogi nie będzie zmniejszał wagi pół sykla, aby złożyć ofiarę JHWH na przebłaganie za swe życie. A wziąwszy te pieniądze jako przebłaganie od Izraelitów, obrócisz je na służbę w Namiocie Spotkania, i będą one na pamiątkę Izraelitom przed JHWH jako ofiara zadośćuczynienia za ich życie». (Wj 30, 11-16)

Na Bożą prośbę Mojżesz przystępuje do spisu ludności. To może dziwić tych, którzy znają historię króla Dawida, który doprowadził Boga do strasznego gniewu kiedy przystąpił do liczenia ludności (por. 2 Sm 24). Chodzi o to, że Dawid chciał się dowiedzieć, ilu ma żołnierzy dla prowadzenia wojen, podczas gdy w naszym przypadku Bóg chce policzyć swoich wiernych dla służby świątynnej, a tak naprawdę chce utwierdzić każdego członka Ludu Bożego we własnym przekonaniu o przynależności do tego ludu. Deklaracja nie może być słowna i lekkomyślna, ale ma być odczuwalna w najbardziej wrażliwej części ciała, czyli po kieszeni… Dlatego jest jasno sprecyzowane, że tylko dzięki temu okupowi „nie spadnie na nich nieszczęście przy spisie”.

Ofiara wynosi pół sykla na osobę. Jest to suma mała i symboliczna, na którą każdego stać (czy biedny czy bogaty), co uwidacznia że wszyscy są równi przed Bogiem. Każdy płacący uznaje w sposób symboliczny, że został wykupiony przez Boga przy wyjściu z Egiptu i że jest od Niego zależny. Podatek utrzymuje pamięć o tym fakcie. Zresztą cała liturgia i wszystkie ofiary mają też na celu podtrzymywanie pamięci o tym, że nasza wolność została osiągnięta ceną, jaką Bóg zapłacił dla wyjścia Ludu z Egiptu.

Jezus-Chrystus ustanowił nową liturgię na upamiętnienie wydarzenia odkupienia nas z niewoli grzechu i kazał ją ponawiać mówiąc „czyńcie to na moją pamiątkę”. Przy każdej mszy zbiórka na tacę pozwala uczestniczącym na konkretne wyrażenie swojej wdzięczność i przywiązania do Jezusa-Chrystusa Odkupiciela. Kto nie wrzuca nawet złotówki na tacę tak naprawdę nie czuje się członkiem społeczności, nie czuje swojej zależności od Chrystusa i Jego Kościoła, nie czuje wdzięczności ani potrzeby odwzajemnienia czegokolwiek. W obecnej liturgii koszyk ze zbiórką powinien być kładziony u stóp ołtarza, jako wyraz materialnego uczestnictwa wiernych w ofierze ołtarzowej, jako wkład dla budowy i utrzymania świątyni i służby świątynnej, tak jak to zostało podkreślone w szesnastym wersecie. Jak widać, gest wrzucenia na tacę nosi bogatą symbolikę.