JHWH rzekł do Mojżesza: «Wstąp do Mnie na górę i pozostań tam, a dam ci tablice kamienne, Prawo i przykazania, które napisałem, aby ich pouczyć». (Wj 24, 12)

Gdy skończył rozmawiać z Mojżeszem na górze Synaj, dał mu dwie tablice Świadectwa, tablice kamienne, napisane palcem Elohim. (Wj 31, 18)

Właśnie kończy się czterdziestodniowy pobyt Mojżesza na górze Synaj. W tym czasie Mojżesz nie tylko otrzymał Prawo, ale zwiedzał Niebo, uczestniczył w liturgii Niebiańskiej, kontemplował wzór świątyni i otrzymał szereg bardzo precyzyjnych poleceń w celu odtworzenia tej świątyni na Ziemi. Od 24 rozdziału (kiedy Mojżesz wstąpił na górę Synaj) do 31 rozdziału (kiedy Mojżesz zszedł z góry) mamy ogromną inkluzję literacką zamkniętą dwoma przeczytanymi klamrami. Kiedy w Biblii znajdujemy inkluzję, najważniejszy fragment znajduje się w jego centrum. W centrum tych ośmiu rozdziałów jest rozdział 28 zawierający opis szat liturgicznych oraz opis obrzędu wprowadzenia Arcykapłana w czynności kapłańskie. Postać Arcykapłana znajduje się w centrum całego tego opowiadania, co doskonale zrozumiał autor listu do Hebrajczyków, dlatego w swoim liście tyle uwagi poświęcił na porównanie Jezusa Chrystusa do Arcykapłana.

W rozdziale 19 Mojżesz po raz pierwszy został przywołany na górę, po czym zszedł na dół aby przekazać ludziom Dekalog oraz powiązany z nim Kodeks Przymierza, który wciela zasady Dekalogu w realiach tamtego czasu. Izraelici otrzymali prawo liturgiczne po uprzednim i publicznym wyznaniu swojej wiary, co zostało uroczyście dokonane pamiętną deklaracją: „Wszystko co powiedział JHWH, uczynimy!” (Wj 24, 7). Wreszcie Bóg przywołał Mojżesza na czterdziestodniowy pobyt na szczycie góry Horeb, w czasie których otrzymał instrukcje dla zbudowania Namiotu Spotkania oraz dwie kamienne Tablice Świadectwa. Przypominam, że w kulturze egipskiej kamień jest znakiem wieczności (odsyłam do naszych odcinków na temat kultury egipskiej, link).

Te Tablice zostały napisane „palcem Bożym”! To nietypowe wyrażenie występuje tylko trzy razy w Biblii, dlatego powinno wzbudzać nasze zainteresowanie. Po raz pierwszy ten zwrot użyli Egipscy czarownicy podczas trzeciej plagi egipskiej, kiedy musieli przyznać, że choć plagi wyglądają tak, jakby były zjawiskami naturalnymi, jednak po nich widać, że „palec to Boży!” (link). Ostatnie użycie tego zwrotu (poza Pwt 9, 10) znajdziemy dopiero w Ewangelii świętego Łukasza jako komentarz Jezusa na temat własnych dzieł: „A jeśli Ja palcem Bożym wyrzucam złe duchy, to istotnie przyszło już do was królestwo Boże” (Łk 11, 20). Jeszcze jeden palec znajdziemy w Księdze Daniela, tym razem piszący na ścianie dla zapieczętowania losu króla perskiego Baltazara i dla oskarżania go o twardość serca (co nawiązuje do historii faraona). Palec Boży kładzie więc nieodwołalny sąd nad historią, co jest zgodne z wymówką Jezusa tłumaczącego, że „Jeśli tu jest palec Boży, oznacza to, że Królestwo Boże musi tu być!”

Tradycja kościelna utożsamiła Boży palec z Duchem Świętym, o czym świadczy starodawny hymn Veni Creator Spiritus (O Stworzycielu, Duchu, przyjdź), gdzie śpiewamy taki werset: Déxterae Dei tu Dígitus, czyli w dosłownym tłumaczeniu Ty jesteś palcem prawicy Bożej. Daje nam to taki obraz Trójcy Świętej: Ojciec jest Bożą Myślą, Syn jest Bożą Mocą (Prawica), Duch Święty jest Bożą Miłością (Boży Palec).

Ojciec, Syn, Duch Święty.

Myśl, Słowo, Miłość.

Życie, Droga, Prawda.

Boży palec (a więc Duch Święty) wyrywa Prawo Miłości w tym przypadku na kamiennych tablicach Dekalogu, ale docelowo na sercach wszystkich wierzących, zgodnie z proroctwem Jeremiasza:

Oto nadchodzą dni - wyrocznia JHWH - kiedy zawrę z domem Izraela i z domem Judy nowe przymierze.

Nie takie jak przymierze, które zawarłem z ich przodkami, kiedy ująłem ich za rękę, by wyprowadzić z ziemi egipskiej.

To moje przymierze złamali, mimo że byłem ich władcą - wyrocznia JHWH.

Lecz takie będzie przymierze, jakie zawrę z domem Izraela po tych dniach - wyrocznia JHWH:

Umieszczę swe prawo w głębi ich jestestwa i wypiszę na ich sercach. Będę im Bogiem, oni zaś będą Mi ludem. (Jr 31, 31-33)

Na kamiennych tablicach z góry Synaj Bożym palcem wypisane jest przeznaczenie Izraela dla bycia wybranym narodem świadczącym o Jedynym Bogu pośród narodów pogańskich. Palec Boży przykłada pieczęć świętości. Lud Boży jest ludem świętym, oddzielonym, całkowicie ukierunkowanym na wolność i uwalniający inne ludy z ich różnorakich uzależnień. Mesjasz (Jezus Chrystus) doprowadzi do końca tę misję uniwersalną. Do tego czasu sami Izraelici są zobowiązani do przestrzegania wiecznego Przymierza wyrytego na wiecznym kamieniu. Złamanie takiego Przymierza przyniosłoby katastrofalne skutki…

W tej chwili narracji wszystko wydaje się proste: Lud przyrzekł posłuszeństwo, Mojżesz otrzymał na górze tablice Prawa Bożego oraz plany dla budowy sanktuarium. Mojżesz schodzi na dół w celu wykonania Bożych planów. Wszystko powinno iść gładko: dopóki byliśmy na górze z Bogiem, wszystko było otoczone atmosferą pokoju, w dolinie sprawy będą niestety bardziej wybuchowe! W następnym rozdziale czekają nas niemiłe niespodzianki i nowy cykl wykładów.

© Père Alain Dumont, La Bible en Tutoriel, https://www.bible-tutoriel.com/ instructions-pour-le-travail-de-construction.html