CRISSOTAN, ALDU NING AMUNUNG SISWAN, BULAN NING AGUSTO 2013
Pamag-aral King Literaturang Kapampangan
Renato Alzadon posted in Pamag-aral King Literaturang Kapampangan
Renato Alzadon 3:27pm Aug 9
Crissotan
Matanggap la rening makatuki keng pamanggamit puntus:
Biblia (Holy Bible)
Historia (History)
Pamanyaliksik (scientific study)
sikologiya (psychology)
Matemateka/istatistika (mathematics/Statistics)
Ekonomika (economics)
Tune bie delanan( true experience)
Amanu ring pantas (opinion of the experts)
Paksa: Nanu ing sukat king metung a mikasala, Parusa o patawad?
Lakandiwa: Rafael Maniago
Sukat ing Parusa: Ely Salasar
Sukat ing Patawad: Almario “amor” C. de Jesus
Reglamentu ning Crisotan:
Rima: Lumang Sunis
sukad: 12 silaba balang metung a linya
linya: 6 a linya balang metung a parapu
parapu: 4 a parapu balang metung a talakad
talakad: 4 a talakad king balang metung a Poeta
Kabilugan: Walung talakaran king kabilugan a Crissotan
Apat a Talakaran:
Pamuklat amanu ning Lakandiwa: Paeng Maniago
a. Munang talakad: Ely Salazar
b. kaduang talakad: Amor de Jesus
c. Katlung talakad: Ely Salazar
d. kapat a talakad: Amor de Jesus
e. kalimang talakad: Ely Salazar
f. Kanam a talakad: Amor de Jesus
g. kapitung talakad: Ely Salazar
h. Kawalung talakad: Amor de Jesus
Panyarang amanu at atul ning Lakandiwa
*****
Malyari yu neng umpisan ing Crisotan.
Rafael Maniago 4:37pm Aug 9
Mekibat ne ngeni ing bunying poeta,
I Kakang Amor pu, a meki-kiyuna;
lupang mamalagwa, manenayang tema
maybug-aybug ne pung e makapanaya...
Mamagsadya ta nang lugal piratunan
ban alang abala, kabud mika-laban
kaksing ding amanu, king amanung siswan
panyatang ning bagyung maki-abe uran...
Piyarapan ta la, I Kakang Elysian
ampo I Kang amor, gintung mikoronan
ngeni da ngan pakit, karelang bigsikan
king pamangannu, panga-Kapampangan...
Ining kakung kape, bukal-bukal na rin
ilup--ilupan ku, magpapatingangin...
Elysian Tulang Liham 8:22am Aug 9
Pamanagkat Magaral
.
Mayap a aldo pu keka Mal ming Ari
Mangutang ku sana at kareng kaklasi
Nanung ayampang ta king pamagmasusi
Ning Amanung Sisuan at bale ta keni
Mag-Crissotan ta sa nung mo sang malyari
Ban mo sang masaya’ng pamagaral keti.
Ing buri ku sana bayu ing kafiestan
Kabang gogogo yang kalame lakatan
Mamie kayung paksa, itang apisabyan
Ampong Lakandiwa king pyalung Crissotan
At saka igale king rimang maniaman
Bayu ing kalame malaus yang kanan.
Kekayu kaklasi, ikayung marangal
Ibalaus ta na ining pamagaral
Dakal ku pa kanan anya mamirapal
Bisa pang mabiasa, miragdag pa bakal
Kabang abe tala ding byasang manaral
Batikang Laureadu, matapang tang kawal
Pakibat king Amun Crissotan.
Cacalu na ing tud,cucupac na'ing baba
Maina nang balugbug, deng mata lalabug
Pati pamanacbang, mecuyad na cabud
Madalas malyari, keng cama matudtud.
Nandin cagising cu, minuna cung gewa
Biklat keng computer, mag-internet mu sa
Ot apansingan ke, hamon ning Macudta
A makipag-Crissotan, ninu man ping bisa.
Aba nung macanyan, nung alang makibat
Keng pamanagcat na, acu na ing marap
Anya itais cu ne ing lira cung maclac
Keni nang Crissotan, talacad cung agad.
Nanu cayang tema, ing dapat pisabyan
Icayu nang balu, ala cung tutulan
Elysian Tulang Liham 8:14pm Aug 9
. . .
.
Mumunang Pamanalakad
.
.
Ing mayap a aldo babie ku kekayu
Kekong atyu keni’t Lakandiwa tamu
Mananu na sanang pakiramdaman yu
Ding ibalangkas ku’t mapinung amanu
“Ing dapat parusan mikasalang tau”
Ing kaku mitukud iyang paglaban ku.
Ing parusa mekad nung iyang masunud
King kakung kabaluan ing masanting kabud
Ban egana-gana pangalo makatud
Alang sasaliwa, alang makabukud
King agus na ning bye alang malulumud
Ding pamilya tamu manyaman la tudtud.
Iyang mikasala dapat yang parusan
E mu para kaya nung gumaga ya man
Iti alimbawa karetang keraklan
Ding gagawang marok e na pasibaywan
Idagdag kanita keyang kaisipan
Lumino ya diwa at kapilubluban.
Ing parusa naman dapat yang ipatung
Kareng mikasala nuya man karagul
Ambus na malati ing gewa nang bukul
Tampan ya ing gamat o kaya pakulung
Ing pamamatawad iti e ya ukul
Lakwas na karetang ugaling ulupung.
Renato Alzadon 6:03pm Aug 9
Agpang kening lakandiwa tamu makabuklat ne ing telon. Malyari na kang talakad at mamuntus. Balu mu ne ing sukad, at balu me ne mu naman ing pamamuntus. Nanu man saguli a makasadya na ka, malyari mu neng ibye ing kekang amanu.
RAFAEL D. MANIAGO, P.L. 5:02pm Aug 9
Lakandiwa ning Crissotan
Mibuklat yang telon, a linwal ing sala
deti ding meyakit, adwa lang makudta
maka-imalan lang kule mala-sutla
panga-Kapampangan, ing mabibitasa
pagumpisan ne pu ing pamagsalita
I Kakang Elysian, sigun ya king paksa...
Ngeni ta no lawen at pakatingiran
ding adwang poeta ning balen tang tibwan
masigla yang lalon kekatang umpukan
pamagaral keti, pamika-sagaran
mabyasa tang lalu lalu, tane king Crisotan
oyan I Kang Ely, tune Kapampangan...
Ing kayang palino, na Ing Mikasala,
E Ya Patawaran, nune pin Parusa...
Renato Alzadon 3:40pm Aug 9
Pamanulid king mali:Ing "apat a talakaran" dapat misulat yang "apat a talakad".Buri ku sang sabian, makatapat ya talakad ing balang metung inya uling parehu lang talakad makatapat, king kabilugan, walu yang talakaran.
Edgardo Bonus Sale 3:31pm Aug 9
Mang Paeng .. oyan bisni na ning ARI ing telon ning Crisotan .. Nanu pang panenayan mu.. Yapag mune ing PAMUKLAT AMANU .. Officiial na kang LAKANDIWA ngeni ..he he ..
Original Post
Renato Alzadon 3:27pm Aug 9
Crissotan
Matanggap la rening makatuki keng pamanggamit puntus:
Biblia (Holy Bible)
Historia (History)
Pamanyaliksik (scientific study)
sikologiya (psychology)
Matemateka/istatistika (mathematics/Statistics)
Ekonomika (economics)
Tune bie delanan( true experience)
Amanu ring pantas (opinion of the experts)
Paksa: Nanu ing sukat king metung a mikasala, Parusa o patawad?
Lakandiwa: Rafael Maniago
Melanie Cunanan Naguit 6:00am Aug 10
... balamu makalukluk ku king kilub teatru...taimik, manalbe at makiramdam kang PL Mang Paeng at Kong Elysian ... kaburi ku pu kanini, Ari ning Parnaso ! ... ot kalambat na pu ning pakibat ng PL Mang Almario?... mainip na ku...
Edgardo Bonus Sale 12:15am Aug 10
Panenayan tayang mangimatulitran ing PL AGILA ning APALIT .Almario C. de Jesus.. nung ngana paya kening munang talakad he he he .. MANALBE KU MU PU ...
Elysian Tulang Liham 8:14pm Aug 9
. . .
.
Mumunang Pamanalakad
.
.
Ing mayap a aldo babie ku kekayu
Kekong atyu keni’t Lakandiwa tamu
Mananu na sanang pakiramdaman yu
Ding ibalangkas ku’t mapinung amanu
“Ing dapat parusan mikasalang tau”
Ing kaku mitukud iyang paglaban ku.
Ing parusa mekad nung iyang masunud
King kakung kabaluan ing masanting kabud
Ban egana-gana pangalo makatud
Alang sasaliwa, alang makabukud
King agus na ning bye alang malulumud
Ding pamilya tamu manyaman la tudtud.
Iyang mikasala dapat yang parusan
E mu para kaya nung gumaga ya man
Iti alimbawa karetang keraklan
Ding gagawang marok e na pasibaywan
Idagdag kanita keyang kaisipan
Lumino ya diwa at kapilubluban.
Ing parusa naman dapat yang ipatung
Kareng mikasala nuya man karagul
Ambus na malati ing gewa nang bukul
Tampan ya ing gamat o kaya pakulung
Ing pamamatawad iti e ya ukul
Lakwas na karetang ugaling ulupung.
Rafael Maniago commented on Renato Alzadon's post in Pamag-aral King Literaturang Kapampangan.
Rafael Maniago 6:01am Aug 10
Ikit ta ya't dimdam king pamagmatulid
poeta kang Ely, salita pinyagid
king ing mikasala king karok mibulid
parusa ipatung kong pangatalabid
e-kapatawaran, ing kayang tatyid
Rafael Maniago Ikit ta ya't dimdam king pamagmatulid,
poeta kang Ely, salita pinyagid;
king ing mikasala king karok mibulid.
parusa ipatung ning pangatalabid,
e-kapatawaran, ing kayang tatayid
parusa ipatung, king taung mitakid...!
Ing tutuking munye matulid a gasgas,
ipakit na neman niting magalasgas;
I Kakang Amor pu, agilang matalas.
a-tubu Apalit, pakit na ing gilas,
lawen ta yang gale, keng pamanalastas
keng pamag-krisotan, ya na ing mag-koplas..!
Ing Kapatawaran, a dapat Igawad
keng mikasalang nwan, kekata ne yatad.
CADWANG TALACAD nang
ALMARIO “amor” C. DE JESUS
Panig - PATAWAD
Salamat, salamat, budning Lacandiwa
Keng pakilala pa, midinan cung diwa
Anya mangapcap cung mayap a Salita
At pamagmatulid batang Abitasa
Taung micasala Parusa mistula
O Patawad caya lugud a Mipala.
King bagsic ding Balas, a pamagmatulid
Anti lang "Armalite", king pusu sasagid
Menga tulala cu, at alang a isip
Bisa na cung matras, mula'ing Pulandit
Uling ing PARUSA, cagaling nang Misip
Anya Mengadi cu, ba nang Magmatulid.
"Ing Utang mi keca, sana patawad Mu
Anting Patawad mi, kecami menutang"
At abitasa ke, ing Dios a Minyaclung
Malapit niyang Mate king crus macayungyung
Adwan na king IBPA ing capatawaran
Caring tau'ng maroc, a menampalasan.
Dios Mematawad Ya careng micasala
Tau'ng lelangan Na, ena tucian yta?
Nung Patawaran me Micasala keca
Anti cang Memintu ketang caburian na
Uling ding Lelangan , Mal lang tutu caya
PATAWAD, PATAWAD, Yatu cailangan na.
ELY SALAZAR
Katlung Talakad - PARUSA
.
.
Masanting ya bungad kakung katunggali
Bayu ya minarap oyan pang mengadi,
Pangaibat binggit ne ketang bandang tauli
Nganang JesuKristo “Patawad kareni…”
Anya keng lawe ku ing kulang ya iti
Ing Kayang delanan e naman sinabi.
Bayu ya mipaku iyang Ginung Anak
Dakal kasakitan minunang aranas
Anting melatigu mabayat at maplas
Mabilug katawan mengapmu Yang sugat
Kaibat memusan Yang kurus a mabayat;
Iti parusa yang alang makasanak.
Ing pikuanan yu pu Banal a Bibliya
Iti, iya mu rin ing iyampang keka
Dakal akit keni nung kareng parusa
Ing Ginu tamung Dios karin na pedugpa;
Silaban neng Sodom ampo ing Gomora
Pepalbug ne’ng yatu king aldo nang Noah.
Karapat-dapat mu ing pamamatawad
Kareng maganaka’t matulid a lakad
Oneng e ya dapat iyang tawad-tawad
Karetang palalu’t king dinat magbabad
Nung kasalanan da iti sagad-sagad
Anya marapat mu ing marok mapatad.
Rafael Maniago King katlung talakad mabayat ne binye
ining Kakang Ely, deng kayang siglawe
manibat king matwang tipan ne linawe
angga na king bayu anting pamibule
kaya ing parusa anti neng pakyabe
ning palpikasala, tantu neng yagape...
Manenaya tamung kadwang talakaran
bye ne kakatamu I Kang Amor kanyan
armas nang tinipun bugnos neng supilan
king pamag-matulid, palto ing sikanan
ing Pamamatawad, banal katuliran
ning palpikasala, metung a lelangan
Capat a Talacad, nang
ALMARIO "AMOR" C. DE JESUS
Panig - PATAWAD
"Lex Talion", "Eye for Eye", gisanan Palipi,
“Salvage”, “Rub Out”, “tomba”, Parusa mu wari
Careng micasala batas yang matuki ?
Keng Pamamatawad magbayu la bili
At manaliwa pa maroc a ugali
Lugud parang tau, sarili mu, ali.
King Mumunang Tipan, ing Dios tictac bagsic
Uling Upaya Na, buri nang ipakit
Ytang mipairal, Batas a maigpit
Careta nang Judyu a mapag-inakit,
Kening Bayung Tipan, ing Anac ning Tau
Mapamatawad ya, lugud kecatamu.
Tutu pepalbug ne ing yatu canita
Anti mong parusa caring micasala
Keta nang gewa na, nanung sinabi Na
“E cu no sintangan ding mabie Lelangan
Anting depatan cu e na miulitan”,
Itang Pinanari sacsi’t catibayan.
Careng maganaca't matulid a lacad
E ne dapat ibie ing pamamatawad
Detang micasala, ugaling marawac
Ilang panupaya at luguran sucat
Anti mo'ing Tulisan keta king Calbaryo
Patawad binye Na, dela Paraiso.
Artesia, Ca USA Aug. 12, 2013
Rafael Maniago Masanting yang mugse tutung ebidensya
iting leuryadu king pamasala na
ing kapatawaran, peka-maulaga
pinanari Ngana, oyan makule ya
lugud ning Dios Ibpa, papatune na pa
masyas nang pakibat ning budning poeta...
Ing tutuking tikdo, I Kang Ely naman
parusa igawad, gewang kasalanan
king metung a taung, mewala king dalan
pakatingid tamung matulid nang sangkan
kaylangan tanggapan, alang kapilisyan
matibe nang puntus, king matuliranan..
Elysian Tulang Liham . . .
.
Kalimang Talakad
.
.
Nung pakasuryan ing king Tipan milyari
Bayu ing patawad mepalu no reti;
Anti mo ing Tatang, king bie tamu keti
Kabang mamalu ya king anak sasabi
“E muna ulitan ing matsurang iti;”
Saka ne kaulan kaibat nang mayalti.
Keti yatu tamu dakal ordinansa
E mu Amerika o kaya Pampanga
Miyayaliwa la iting papatung da…
Makulung kabang bie ban e maulit pa,
Atin kamatayan matas a parusa
Uling iyang bage ketang mikasala.
Lawen yeng Singapore, alimbawa namu
King bayung miyulat nitang “OSAC” kanu
“Accurate” ya ini ngara pang babandu;
“Ing bansang mesabi iya ing mituldu
Mababa yang dili king mabilug yatu
Karas na keng krimen halus ‘zero’ ne mu.”
Uling ing parusa iti yang mumugit
Iyang kamatayan muna deng ikabit
Arap ding publiku karelang ipakit
Ban e la makyapus deta mong manakit,
At kareng “petty crime” ing bye dang pagsulit
Latigung kabayu padugpa king buldit.
OSAC - Overseas Security Advisory Council
Singapore 2013 Crime and Safety Repo
Rafael Maniago
Oren deng poeta, kaniting Crisotan
king pamag-matulid, pali ning labanan
parusa igawad, I kang Ely oyan
pamatutwanan na, ning balang balayan
ing pamamarusa, karelang gagampan
ipamasala na, batas yang tutukyan...
Agpang kang Kang Amor, iting kayang balu
patutwanan na ngan, patawaran pamu
banten taya ngeni, lub nang sisilakbu
king amamung siswan, ibugnus nong paslu
ing kapatawaran, masilbing patutu
king katunggali na, a-makipatlalu
Canam a Talacad, nang
ALMARIO “amor” C. DE JESUS
PANIG - PATAWAD
Bayu na aranas, casakitang sidsad
Yta nang San Pedro, Caya na inawad
Nung micasala ya, ing cacung capatad
Pitung Ucdu dapat, ing bye cung patawad?
Ali pekibat Na, king Caya mipalad
“Pitung Ucdu a tia, Pitung Pulung ladlad”.
Ing Meliling Anac”* turu at aral ya
Keng Pamamatawad Ibpa king Anac Na
Anac a miglayas, migwaldas king Mana
Malugud a Ibpa malwat manenaya
Agyang nang depatan magbalic ya sana
Ing ‘gang casalanan ing Patawad caya.
**Nung bisa cang saya tumibe catawan
Ing pamamatawad ya nang kecang gawan
Milisya king sakit, pusu't pilubluban
Mibaba ing presyon, carug alabanan
E anti mo retang, ala nang isipan
Nung e ytang casbu, at maki-ablasan.
Manyaman ping tutu, ing mipanupayan
Lasa na at yumu ning pulut pucyutan
Dapot keng linamnam at peca-manyaman
Ing kecang casalang ya ing patawaran
Nuan pin ing mapamie’t, mamatawad naman
kesa keng tatanggap at mipatawaran.
*Prodigal Son
**Research, Dr. Robert Enright
.Ely Salasar
.
Kapitung Talakad
.
.
Deng pung binanggit yu aral lang matulid
Alimbawa la ren bimie keti sulip,
“Ing Meliling Anak” bayu ya migbalik
Kening talimhaga tutung migkasakit,
Ing pamamatawad, pitung-pulu’t ulit . . .
Ninu kekatamu kaniti menakit?
Ing Ginu tamung Dios anyang parusan ne
I Adan at Eba’t ing ubingan abe
Keta king Genesis, karin abasa ke
King kapitulu tres, katorsi-disinueve,
Ing parusang iyan angga na pin ngene
Yatu ne ing yatu e pa miwawale.
Iyang ubingan pin oyan pang gagapang
Ketang kayang buntuk karin daralpakan,
King pamamanganak ing babayi naman
Ing metung nang bitis atyu king kutkutan,
Obra ning lalaki itang e tutuknang
King pawas na’t daya agyang tumwa ya man.
Bayu ke isara ining paglaban ku
Timid keng matigik – “Parusa ing ustu!”
Nung wari keng gintu ban maging pulidu
Dumalan yang api’t pukpuk ning martilyu,
Yan ing gawan kareng mikasalang tau . . .
“Nung alang parusa, ala nang impyernu.”
Cawalu at Tauling Talacad, nang
ALMARIO "amor" C. DE JESUS
PANIG - PATAWAD
Yca ing sinabi, at kecang Amanu,
Parusang mipatung, caring nunu tamu,
E pa miwawale, yatu ne ing yatu;
Macanyan cabagsic, ing paintungulan mu,
Nung pane parusa, buri mu king tau,
"Ala na ing lugud, purus nang Impyernu”.
Manang casalanan, mipatawaran na
At ing meging bayad, Crus king Galgotha;
Agyang y Muhammad inyad na cang Allah,
Detang casalang na mipatawaran la,
Ketang depatan dang pamamugbug caya,
Ding tau king Ta’if, miligtas la sana.
Y Papa Benedict, dinalo Lebanon,
Panaung “Civil War", yang capalipalian,
Nung buri yu ngana, ing catajimican
"Capatawaran mu, ing dalan yung tucyan"
At canita tucnang sablang cagutgutan
Labwad ning Lebanon, tajimic neng miuman.
Anti mung panyara, mamatawad tamu
Kecang caisipan, tucyan ne ing Ginu
At carin ta ackit ketang pamamintu
Yti macacayap ketang sarili mu,
At tanggapan taya masanting a premyu
“Bunga ning Patawad, lumaya cang ustu
Rafael Maniago
Rafael Maniago
Kaybat ta lang dimdam ding adwang poeta,
ing pilabanan dang masakit a tema;
Parusa ing dapat karing mikasala
a pepatunayan, nang Kang Ely ngana,
"Dakal lang puntus ku a maka-reserba
patutwan ku keti". pi-ult-ulit na.
Kabud na meramdam king matning pakibat
king e na a-bata, agad yang memuklat
ining Kakang Amor, "Kanaku e sukat
ing miparusan ya ing taung migkalat,
lalu naman ngana, maglinis yang sukat
mipatawaran ya, palisan ing dinat."
Kaku ya mitukid iting pamanusga
ring adwang poeta, anting Lakandiwa
keng kakung timbangan anting paganaka
ding mingatbang panig, ding pelad dang diwa
parewu la bayat, e tumwas e baba
itamu ing sanak, testigo kong bina...
Dakal pung salamat keng kekatang kubu
king dulang a lande, atin tang pisulu
deng pikandutan tang asan a piritu
sidya ring poeta, para kekatamu
kinabsi ta murin, king rima at bersu
palakpakan ta la, anting mag-mayumu...
Crisotan para King Aldo ning Kapampangan
Agosto 2013
Sukat ing Parusa : Ely Salazar
Sukat ing Patawad: Amor de Jesus
Lakandiwa: Paeng Maniago
ent History
Almario C. de Jesus
Almario C. de Jesus
12:59pm Aug 16
Galamanung matalic ing babye cu cang poeta Ely Salasar king cagiwan nang manapse matulid king rima at bersu; Cang Lakandiwa, PLI Paeng D. Maniago, puge king gelingan nang manantabe caring mag-Crissotan; Puge king ANP Rene Alzadon, king masabal nang mabiasa la reng Capampangan keng carelang cultura at litaratura; Pasalamat at miyabe cu keng Crissotan at midagdagan ing ditac cung belwan. Luid ya ing Amanung Siswan