Heroes e semideuses

Presentan unha serie de trazos comúns:

• unha intelixencia superior, que lles permite resolver enigmas ou problemas

• existe algún ser que intenta desfacerse deles por tódolos medios, aínda que finalmente os heroes resultan vencedores

• participan en combates extraordinarios, dos cales resultan gañadores

• os seus finais son violentos, e adoitan estar seguidos dunha transfiguración (transformación noutro ser/elemento).

• non temen á morte, en tanto que só se fixan na pervivencia dos seres humanos

Ao chegar á idade viril, o seu pai Laertes entregoulle o reino con tódalas súas riquezas. Rico en terras e en gando, adquiriu fama pola súa hospitalidade e polo seu respecto aos deuses, especialmente a Zeus e Atenea. De feito, esta deusa seríalle favorable en moitas ocasións. Atraído pola beleza de Helena, acudira como un pretendente máis ao seu palacio, pero, ao percatarse das escasas posibilidades que tiña de conseguila, decidiu solicitar a man de Penélope.

Durante a Guerra de Troia enfrontouse a Apolo, provocou a fuxida de Ares e ata cravou a súa lanza nun dos brazos de Afrodita, que non era das máis expertas na arte da guerra.

Trala guerra, Diomedes regresou a casa, aínda que tivo que renunciar ao trono de Argos forzado por Afrodita, quen non esquecera a ferida de guerra.

Os poetas tráxicos teñen modificado amplamente a historia da morte de Agamenón. Por exemplo, Esquilo facía que fose soamente Clitemnestra quen matase a Agamenón. Os seus motivos eran, por unha banda, os ciumes por Casandra, e, doutra banda, a súa relación adúltera con Existo. Eurípides e Sófocles, por outra parte, contan que o motivo do asasinato fora o sacrificio de Ifixenia.

Teseo

Teseo (Θησεύς en grego, que significa "o que funda") foi un rei de Atenas, fillo de Etra e Exeo, se ben existe outra tradición que afirma que o seu pai é Poseidón. 

Exeo, temeroso de que os seus sobriños, os Palántidas (os cincuenta fillos de Palante), soubesen da existencia do seu fillo, futuro herdeiro do trono de Atenas, mandou á súa esposa que tanto ela como Teseo se mantivesen afastados del. Agochou unhas sandalias e unha espada baixo unha rocha, e díxolle a Etra que cando Teseo fose quen de levantar a rocha, que se dirixise cara a Atenas coa espada e as sandalias, para que el puidese recoñecelo.

Cando Teseo contaba con dezaseis anos, a súa nai Etra levouno cara o lugar onde se atopaba esa rocha e o rapaz puido levantala con facilidade. Así pois, partiu cara a Atenas. Cando chegou ata o palacio do seu pai, foi recoñecido pola feiticeira Medea, a cal intentou envenenalo cunha copa de viño. Porén, Exeo recoñeceu a espada que levaba Teseo e adiviñou as intencións de Medea, polo cal empuxou a man da feiticeira e a copa caeu ao chan. Tras isto, recoñeceu a Teseo como herdeiro e desterrou a Medea.

Viaxe de Teseo a Creta

Por aqueles tempos, Atenas estaba obrigada a entregar cada ano un tributo de sete rapaces e sete rapazas ao rei Minos. Debíase este tributo a Creta  tralo asasinato de Andróxeno, fillo do rei Minos, a mans dos Palántidas (curmáns de Teseo).

Estes rapaces e rapazas eran devorados polo temible Minotauro, unha criatura que era metade home e metade touro e que vivía nun labirinto construído por Dédalo, un hábil arquitecto que deseñara esta estrutura da cal era imposible saír unha vez que se entraba nela. 

Teseo quixo ir no lugar dalgún rapaz para así poder derrotar ao Minotauro, pero, ante a negativa do seu pai Exeo, fixo trampa no sorteo que decidía que rapaces e rapazas irían cara a Creta. O navío que os transportaba levaba velas negras en sinal de luto. Exeo pediulle ao seu fillo que se regresaba con vida que trocase as velas negras brancas.

O rei Minos e a súa muller, a raíña Pasífae, tiñan dúas fillas: Ariadna e Fedra. Ariadna, que estaba namorada de Teseo, pediu axuda a Dédalo para que puidese atopar o saída do labirinto. Dédalo entregoulle un fío máxico que o heroe debía suxeitar á porta do labirinto. Teseo non debía xirar nin á esquerda nin á dereita: tan só cara adiante seguindo o fío. Ariadna tamén lle revelou a Teseo como matar ao Minotauro: só podería morrer se lle cravaba un dos seus propios cornos na fronte. Deste xeito, Teseo puido atopar e matar ao Minotauro. 

A continuación, levou canda el, rumbo a Atenas, a Ariadna e aos rapaces e rapazas que foran ata Creta. Porén, durante o regreso houbo unha grande tempestade e tiveron que parar na illa de Naxos. Inexplicablemente, o día da partida Teseo esquecera a Ariadna, que quedara durmida na praia. O deus Dioniso atopouna e namorou dela, polo cal a levou consigo.

Por outra banda, cando Teseo estaba chegando a Atenas non cambiara aínda as velas negras polas brancas, polo cal Exeo, ao divisar o barco, creu que o seu fillo perecera a mans do Minotauro, e, cheo de dor, precipitouse no mar que a día de hoxe leva o seu nome: o mar Exeo.

É considerado como o antergo dos reis de Esparta, e foi a influencia desta polis en toda a Grecia arcaica a que propiciou a difusión da súa lenda e culto. Existen numerosos relatos mitolóxicos sobre el, e os máis famosos son os Doce Traballos. As historias protagonizadas por Heracles forman un ciclo que se desenvolveu constantemente durante toda a Antigüidade. Isto dificulta en grande medida ordenalas de forma cronolóxica ou medianamente coherente. 

O historiador francés Pierre Grimal, no seu Dicionario de mitoloxía grega e romana, propón clasificalas en tres categorías:

• As fazañas independentes destes traballos.

• As aventuras secundarias transcorridas durante a realización dos traballos. 

Como marco dos tres ciclos aparecen os relatos do seu nacemento, morte e apoteose, relativamente invariables nas diversas fontes.

En canto Aquiles soubo do falecemento do seu mellor amigo, buscou por tódolos medios a maneira de vingar a súa morte, e, unha vez que deu atopado a Héctor, matouno e co seu cuadriga arrastrou o seu cadáver durante días, ata que o rei troiano Príamo, pai de Héctor, chegou ata Aquiles para presentarlle os seus respectos. Ao ver ao apenado rei, Aquiles compadeceuse del e decidiu entregarlle o corpo do seu fillo.

Pouco despois, Aquiles resultou ferido cunha frecha lanzada coa arma de Paris, o irmán de Héctor, en tanto que nese momento era o deus Apolo quen lle confiriu o acerto, xa que este deus non amosaba moita simpatía para con Aquiles.

Trala cremación deste heroe, as súas cinzas foron depositadas nunha furna que foi situada na mesma tumba na que fora enterrado Patroclo.

Outras das súas fazañas consistiron no rescate da princesa Andrómeda, que fora atada a unha pedra polos seus pais para que fose devorada por un monstro mariño, pois un oráculo lles vaticinara que só se poderían librar dese monstro se ofrecían á súa filla como alimento. Perseo quedou prendado dela nada máis vela, e, tras matar a ese monstro mariño coa súa espada, casou con ela.

Despois, Perseo presentouse ante Polidectes e ante toda a súa corte e sacou a cabeza de Medusa, quedando petrificados todos eles. A continuación, devolveulla a Atenea, que a poría no seu escudo a partir de entón.

Finalmente, cumpriuse esa profecía que tanto temía Acrisio, xa que, mentres este se atopaba en Lárisa (Tesalia) presenciando uns xogos, resultou que curiosamente Perseo participaba neles, e, debido a un erro no seu lanzamento de disco, Acrisio resultou ferido de morte na cabeza.

• Gran intelixencia: Ulises, por exemplo, destaca neste apartado pola súa gran astucia ao crear o cabalo de Troia que lles permitiu gañar a guerra. Batman o Mr. Fantástico serían exemplos de heroes actuais con gran intelixencia.

• Defensa do inocente: Heracles, a través dos seus traballos, mata a algúns animais como o Xabarín de Erimanto ou os Paxaros de Estínfalo que devoraban persoas ou destrozaban os cultivos. Tamén Teseo que matou a Minotauro ao que se lle ofrecía xoves atenienses.

• Perfección anatómica: Aquiles, Heracles ou Odiseo, polo menos nas súas representacións, seguen o modelo ideal grego ao igual que Superman o segue a día de hoxe.

• Uniforme: Por exemplo Heracles destaca pola utilización da machada ou a pel do León de Nemea. Batman co seu traxe negro, Superman co traxe vermello e azul coa figura da ''S'', etc.

• Obxectos especiais: Hermes conta coas súas sandalias aladas, Heracles coa machada ou incluso a pel de Nemea, desplazábanse ás veces con carros, como o de Aquiles co que arrastrou a Héctor. Na actualidade, Thor ten o seu martelo, Batman o batmobil, etc.

• Marxinados sociais: Heracles, despois de asasinar aos seus fillos convertiuse nun marxinado social ao igual que Spiderman.

• Relación coas mulleres: son inmunes ao amor ou está nun papel secundario. Ás veces teñen varios amantes, como Heracles ou na actualidade 007.