Duinkerke

Duinkerke - overzicht

-Legenden: 385: Sint-Maarten: ezel verdwaald en kinderzoektocht

7 de eeuw: Sint-Elooi stichtte kerk (in overstroomd gebied ?)

950: enkele hutten bij waterloop de Colme

Eerste omwalling door Boudewijn III (960-964) ??? beeld!

Geschiedenis

ONDER VLAAMSE EN BOURGONDISCHE HEERSCHAPPIJ ( …. tot 1477)

- 1067: 1ste vermelding gehucht in keure Sint-Winoksabdij. Duinkerke wordt als voorhaven van Bergues steeds belangrijker totdat Vauban haven uitbouwt, en voor de stad Napoleon in 1803 administratie (ook de admiraliteit) laat overplaatsen.

- 1183: oudste keure Filips v/d Elzas (bevrijding verloofde Mathilde van Portugal)

Keure van Nieuwpoort is 20 jaar ouder 1163 !

- 1320: dood Robrecht van Kassel (kreeg D. van zijn vader Robrecht v. Bethune)

- 1331: zoontje sterf. Opgevolgd zus Yolanda (regeerde 60 jaar) liederlijk leven na dood man: valsmunterij, doden van 2 monniken, goedmaken door giften aan kerken!!!

- 1383: Bisschop Henry Spencer: Norwich, ketters afstraffen, in D. 8.000 doden

- einde 14de eeuw: omwalling tegen Frankrijk in Bourgondische tijd (ook Veurne, Bourbourg etc)/ Kleine stad met 15 straten. Vermoedelijk tussen St.-Elooi en stadhuis.

ONDER SPAANSE HEERSCHAPPIJ (1477-1658)

- Kaperstijd: gedroegen zich wreed als zeerovers, Hollandse schepen niet kunnen meenemen -> schip zinken mét bemanning (calvinisten)

- Haven beschermd door zandbank ’t Scheurken

- Michiel Jacobsen: loods, restant Armada gered; admiraalstitel, kathedraal van Sevilla (beeld)

1658: Turenne verovert D. na 28 dagen bloedige strijd . 45 Engelse oorlogsschepen blokkeren haven.

Gezegde: ’s morgens Spaans / ’s middags Frans / ’s avonds Engels

ONDER ENGELSE HEERSCHAPPIJ (1658-1662)

Beloofd aan Cromwell voor hulp aan Turenne: 4 jaar Engels bruggenhoofd op continent. Engelse koning geld tekort. Louis XIV koopt D. terug: 5 van de 12 miljoen goudfrank betaald.

ONDER FRANSE HEERSCHAPPIJ

-Vauban: kanaal doorheen strand en ’t Scheurken tot laagwaterlijn. -> 6 kleine forten strand. Fort du Risban (1681-1683) muur 20 m; diameter 100m; 15 m hoog (3 verdiepingen) 46 kanonnen, 220 manschappen) Pré Carré: D. kroonjuweel: kostprijs 45 miljoen ponden; 5 bezoeken Louis XIV. 5 plans reliefs.

- 1666: pestepidemie; 3000 doden, massale inwijking Franstaligen ->verfransing

- Jan Baert (1650-1702): stierf op bed: longontsteking na inspectietocht nieuw schip. * Begon bij admiraal Michiel de Ruyter (Vlissingen) – tocht naar Chatham aan Theems; buit: Engels koningschip. * Terugkeer naar Duinkerke (is dan Frans)

1675. 1ste huwelijk, à 25 jaar + Nicole Goutier (16 jaar) : ze sterft jong, 2 dochters en 1 zoon Korneel (eerste vice-admiraal niet van adel).

1689: 2de huwelijk Maria Tugghe (10 kinderen 5 M/V) .

Kapers van Duinkerke hadden goede resultaten zolang er oorlogsschepen aanwezig waren. Die vielen de begeleidende schepen aan terwijl de Duinkerkenaars zich met de vrachtschepen bezig hielden. * Ontsnapt uit Engelse gevangenis met roeiboot. Roeit naar Saint-Malo -> levensverhaal aangedikt o.a. bedreigt Engels officier kruitvat te laten ontploffen.

* 1694: 130 graanschepen! Texel, Quai des Hollandais, 1696: adelstand.

- 1713 Verdrag Utrecht: vernielen haven, geëist door Eng. en Holland. Kanaal naar Mardyck klaar in 1717. Eis afbraak sluis 1720 -> teloorgang nieuw kanaal. 31.12.1720 storm en springvloed; havendam doorbroken. Oude haven herstelt zich.

- 1793: Revolutieperiode: geallieerden willen herstel koningschap (Eng. Holl. Oost. Pruis). Belegering door hertog York. Burgemeester Emmery doet uitval met 3.000 man tegen 20.000 Engelsen. York hoort van nederlaag in Hondschote en laat zijn troepen naar Ieper en Veurne terugtrekken. Overwinnaar Houchard (Hondschote) beticht van laten ontsnappen vijand. Terechtgesteld.

- 1870: oorlog komt niet tot D. Nieuwe buitenwijken: 1860 Roosendael; 1878 Saint-Pol; 1891 Malo.

- Napoleon: 1803: administratieve diensten en personeel naar D. -> verval Bergues. Goed voor D. als voorhaven steeds belangrijker.

- 1914-1918: 400 bombardementen, 9.000 zware granaten (Lange Max), leegloop stad: nog slechts 5.000 inwoners, haven bleef draaien voor Engelsen (Chinezen en Egyptenaren wegens tekort Franse arbeiders.

- na WO I: afbraak nutteloze versterkingen. Beëindigd in 1934. Stad kon naar het oosten uitbreiden. Aanleg van straten van 20 m breed en noord-zuid gericht -> huizen langer door zon laten opwarmen.

- 1923: ontwikkeling van de haven: Freycinet, Tristram (uitbreiding van kaden: aanleg insteekdokken de ‘darses’.

ONDER DUITSE HEERSCHAPPIJ (1940-1945)

- stad met langste bezetting 4 juni 1940 tot 9 mei 1945: 4 jaar; 11 maand en 5 dagen. Duitse admiraal Frisius en Tjechische generaal Aloïs LIska. Na overgave strubbelingen tussen Britten en Fransen: vlag op het belfort (gewapenderhand), Britten wilden zich eerst de grote Duitse voorraden toeëigenen.

- Secundary Target: -> 70 % verwoest in centrum en noordelijk deel. Door Hitler tot ‘Festung’ benoemd: concentratie 12.000 Duitsers, admiraal Frisius: hoofdkwartier in Malo Heel zware bunkers rondom sluisdeuren, haven voor speedboten, vuurtoren Saint-Pol. Meer dan 50 batterijen rondom D.

- Omsingeling door Tsjechen. Generaal Aloïs Liska, verbleef in Wormhout.

- Niet bedoeld te heroveren wegens waterlinie en vernieling installaties en kademuren.

- Na Bevrijding: wrijving Britten-Fransen : incident met vlag op belfort. Britten wilden de voorraden voedsel, munitie, benzine, 370 koeien, 750 paarden binnenslepen.

- 114 scheepswrakken in haven en in sluizen diep in zand en modder, nog 6 van de 185 kranen in gebruik, in de voorhaven (tussen strekdammen) moest 1 miljoen kubieke meter slib verwijderd. - heropbouw begon in 1949. Haven klaar na 10 jaar; stad 20 jaar. Centrum voor 80% verwoest.

Rondrit door stad en haven

  • Heropbouw:
  • Tussen 1931 en 1934: begin afbraak van oude vestingen, van de ‘glacis’ of licht afhellende hellingen aan de buitenkant (niet bebouwd wegens schietveld), het afwateringskanaal Cunette (mondde in havengeul op plaats later de scheepswerf). Gegraven in 2de helft 18de eeuw tijdens 2de droogmaking Moeren door d’Hérouville.
  • 1938; Nieuw Canal exutoire des Wateringues: mondt uit veel dichter bij zee, voor deel gebruik gemaakt van vroegere omwalling (sporen van uitstulpingen landzijde). Drooglegging polders vanaf juni 1945 tot januari 1946.
  • begon vanaf 1949. 10 jaar haven; 20 jaar stad. vooral tussen 1952 en 1968.
  • De ‘ 4 zonages’ (verschillende bewoningstypes):
  • a) aaneengesloten en gemeenschappelijk :in centrum en noordelijk stadsdeel. (verlaten vroegere perceelindeling). Reden: na WO I had de Franse overheid geen leiding gegeven – soms een rommeltje. Zagen hoe prachtig Ieper herbouw werd.

Na WO II trok de staat alles naar zich toe: 39 ‘ilots’ door massale vernieling was het mogelijk een exemplarische stad te bouwen bv Les Ilots Rouges. t.o.v. Stadhuis

  • b) niet-aaneengesloten: op gronden na afbraak fortificaties.
  • c) industriële gebouwen : citadel en scheepswerf (tot 1983)
  • d) strikt havengebied: alles wat met zee te maken heeft)


Jan Baert

  • Beeldhouwer David d’Angers: begon met klein beeld; bewondering groeide en ook het beeld tot 4 m. Schonk in 1845 beeld gratis aan D., eerste sokkel zakte in1903 in elkaar door gewicht beeld. Na mei-juni 1940 beeld nog gaaf; dreigt met sabel in richting Engeland -> geliefd bij Duitsers. Heel martiale houding: vechtjas met sabel klaar om toe te slaan; zulke ‘barokke’ kleren zullen wel hinderlijk geweest zijn in een gevecht en hem tot goed herkenbare schietschijf gemaakt hebben. Stierf niet in gevecht, maar in bed door longontsteking. Haalde 363 vijandelijke schepen binnen.


Belfort

  • Fundamenten ongeveer 1,80 m Vermoedelijk was er al een kleine toren, maar omstreeks 1440 opgetrokken tot huidige hoogte: 58 m. onderaan 15 m bovenaan 8 m.
  • Volgens overlevering (legende) zouden Spanjaarden, steeds leden van familie Garcia (600 jaar lang) torenwachters geleverd hebben. Dit tot 1885. Woonde in hutje boven op toren, zou in 1835 verwijderd zijn. Blijkbaar heel gezond: ze werden minstens 100 jaar oude en enkelen tot 120 jaar. Nu met lift naar boven, panorama, Syndicat d’Initiatives,
  • 1735: generaal Régnier, stadsgouverneur, monteerde metalen vogel en suisde naar beneden, geraakte over de kerk heen en crashte. Gebroken dij!
  • Cénotaphe (katafalk) WO I, 1925, aanwezig : Foch en Poincaré; cilinder met 1500 namen van Duinkerkse oorlogsslachtoffers.
  • Vlag: 6 horizontale banen, bovenaan wit – dan blauw etc. Gebruikt tot aan Franse Revolutie, nu weer.


Sint-Elooiskerk

  • Wegens aangroei bevolking werd een hallenkerk (1452) gebouwd op de plaats van de oude kapel Sint-Gilles. Nu toegewijd aan Sint-Elooi. Bekostigd door het ‘heilig net’: opbrengst eerste net op vrijdagen en ook de ambachten die elke week één dagloon afstonden.
  • 1558 aanval van Fransen o.l.v. maarschalk de Thermes (les ennemis français) : brandstichting in de stad, ook de pas 100-jarige hallenkerk maar niet de toren
  • 1562 heropbouw kerkschip. Geldgebrek -> architect Jean de Renneville stelde voor tegen betaling in kerk te begraven. Dit tot 1776: kisten tot 8 op elkaar gestapeld, schatting 12.000 à 30.000 kisten. Verzakking en slechte geuren: rijke stinkerds.
  • Het geld was er, maar bevolking wenste aaneensluiten van kerkschip en toren niet meer. Mensen namen stenen weg en bres van 30 m. (doorgang voor werkvolk en vissers van Basse-Ville naar haven). Oplossing: vijf beuken + omgang met straalkapellen. Deed dit door buitenmuren tot 1 m buiten de steunberen te verplaatsen, zodanig dat de steunberen nu binnen de kerk zitten. En door de 15 kapellen van de corporaties te verwijderen. Renneville liet alle grafstenen verwijderen. Gevolg: 3.000 zit en 3.000 staanplaatsen zouden kunnen !?
  • 1731 scheiding definitief door aanleg nieuwe weg.
  • Voorkant: sporen oorlog, Sint-Elooi, Johannes de Doper, Sint-Maarten: 3 parochies.

Binnen in de kerk spanijzers om de muren bijeen te houden. Geen nieuwe steunberen.

  • Einde 18de eeuw: arch. Victor Louis: neo-klassieke voorgevel : 46 m breed, 10 Corinthische zuilen van 28 m, zijkanten: 2 torentjes. Vooravond Revolutie: belangstelling Oudheid. Kerk werd ‘Tempel van de Rede’ en nieuwe naam :’Dune Libre’.
  • Enkele Vlaamse, Spaanse en Franse grafstenen bleven bewaard tegen binnenmuren:
  • Vlaamse ui 1637 familienamen Bvtkens en Grvningen: Ydel is de hope die jonck verwacht lanck te leven,in myn sestiende jaer het leven heeft my begeven.

Spaanse: bij sacristie

Franse: rechts achteraan Historicus Pierre-Mahieu Faulconnier (1650-1735) Schonk bij testament zijn 4.370 boeken aan de bieb.

  • 1887 afbraak klassieke gevel (bouwvallig, steensoort niet bestand zeelucht, afdak boven ingang).
  • Neo-gotische gevel (1887) architect van Moe. Chauvinisme: 73 architecten, Duinkerkenaar won, gevel bedekt de 5 beuken, 2 luchtbogen, nergens anders: spanijzers.
  • WO I: geraakt door Lange max, noordbeuk stort in 1917;
  • 1940 totale verwoesting; hersteld september 1985, gebeente Jan Baert 1928.

Stadhuis 1897-1901

  • Louis Cordonnier tBeurs Rijsel, stadhuis Calais, regionale stijl, inwijding president Emile Loubet, tsaar Nicolaas II en tsarina Alexandra. Toren 75 m. Frisius liet deserteurs ophangen.
  • Restauratie van 1984-1957. Herstel door Cordonnier junior
  • links Guilleminot (alle slagen Napoleon, naam op Arc de Triomphe, Robrecht van Kassel, burgemeester Emmery (belegering door York 1793.
  • Rechts: Pierre Vanstabel (kaper, in 1794 honderd graanschepen vanuit Amerika, stierf thuis in bed); Boudewijn III (stadsomwalling) Michiel Jacobsen (loods Armada, ‘el zorro del mar’.
  • Bovenaan Louis XIV (1662: D. teruggekocht, misbruikte kapers, verfransing van D.)
  • Glasraam: Texel, terugkeer 3 juli 1694 (Louis XIV niet present). 6 kaperschepen tegen 8 oorlogsschepen: 130 graanschepen, 469 gevangenen en vice-admiraal Hidde de Vries. Glasraam uit 1899 door glazenier Felix Gaudin: inspiratie L’Entreprenant. (94 kanonnen, veel uitgeladen). Wie wordt hier herdacht? Restauratie glasraam tussen 1948 en 1957.


Les Ilots Rouges

Huizenblokken maximaal 4 bouwlagen; vervangen vroegere privé-woningen. Vanaf 1949 gewerkt aan 39 ilots. De eerste aan noordzijde Jan Baertplein (Place Royale).

Vorm van grote letters I en J, daartussen groen. Afgeronde hoeken, trappenhuizen vaak naar buiten uitstekend, rode tegels herinneren aan lokale rode baksteen. Niet gewaardeerd, verwaarlozing.

Bij wederopbouw ook inbreng van grote architecten zoals Berlage (A’dam Zuid).

Monument des fuseliers marins

1ste week IJzerslag: brigade van vooral Bretoenen, 6.585, in okt.-nov. tot 9180 man. Contre-amiral Ronarc’h: standhouden zolang er nog één in leven is, letterlijk uitgevoerd. Terugtocht niet mogelijk.

Roze graniet, 1929, marsorder: (…) quoiqu’il arrive la retraite est la seule hypothèse qui ne puisse être envisagée (…) gerestaureerd in 1964.

Les bains dunkerquois

Initiatief burgeme”ster Alfred Dumont in 1895-1896. Ingehuldigd als Bains Jean Bart. Ontworpen door 3 Rijselse architecten: neo-Moorse stijl. Koepel (ui) en 3 versierde schoorstenen weg in 1940. Mozaïeken en 2 sfinxen present. Drievoudig doel: zweminstructie, zwembad n openbaar washuis. In 1960 gesloten.

Hôtel de la sous-préfecture

Uit 1898. Door architect uit Cambrai. Voorbeeld van Franse stijl (17de eeuw): symmetrie, regionale baksteen en afgewisseld met harde steensoort. Woonplaats van sous-prefect, zalen voor recepties.

Quai des Hollandais

Ligt aan Le Bassin de Commerce, overkant vroeger Citadelle. Bassin de Commerce aangelegd in 1845. 1000 meter kade. Vormt samen met eerder gepasseerde Bassin de la Marine de oude haven tot einde 19de eeuw. Overvol: 130 ijslandschepen, lagen soms 10 en 12 rijen dik -> havenarbeiders enorm zwaar werk! Naam vermoedelijk door ligplaats van Hollandse graanvloot (Jan Baert).

IJslandvaart: hoogtepunt 1850-1870. Goëlettes :14 à 18 man (minstens 17 jaar) scheepsjongens al vanaf 10 jaar. In die 20 jaar vertrokken 35.000 man naar IJsland? 6 maanden: begin april tot september. Vanaf 1880 verval. In 1914 nog 20 schepen. Laatste in 1938. Veel rampen: 1839: 185 vermisten; 1888: 165 vermisten.

Duinkerkenaars: kabeljauw in tonnen/ Bretoenen: in het ruim in zout. – Maison et tour de l’armateur

Le Leughenaer

Stond tegen de Minck (vernield in 1940). Tot halfweg 19de eeuw: Tour des Pilotes: loodsen vertrokken er. Ook vertrekpunt: ijslandvaarders en kapers, gedenkplaat voor reddingswezen Naam : Tour du Menteur is vertaling van Vlaamse naam, werd er gelogen of verbastering van iets anders ???

Zou behoren tot Bourgondische omwalling van 1405, vermoedelijk wel tweetal meter vóór de muur: bedoeling? Zo vaak verbouwd dat dit niet meer te achterhalen is. In 19de eeuw lantaarn (vuurtoren) tot 1843 (Phare du Risban).

Hier geen vissersboten en geen viskramen meer. Wel jachten!

Citadel

Aan rotonde: verguld standbeeld Jean-Baptiste Trystram 1821-1906). Beeld staat vóór de Handelskamer. Vader douanier in Ghyvelde. Op 18 jaar begint importfirma van Zweeds hout, sticht ook petroleumraffinaderij. Bekend industrieel, wordt sous-prefect voor Duinkerke in 1870. Als senator laat hij de nodig kredieten stemmen om haven uit te bouwen. 1de sluis draagt zijn naam.

Université du Littoral Côte d’Opale

Decentralisatie unief Lille: Boulogne, Saint-Omer, Calais en Duinkerke (belangrijkste vestiging). Oprichting 1991; eerste leergangen 1992 : 4.000 studenten, in 2010 : bijna 11.000.

Studierichtingen: wetenschappen en technologie/ mens en sociale wetenschappen/ rechten/ economie. Staat op Freycinet kade 1: oud tabaksmagazijn en opvallende nieuwbouw.

Entrepôt des sucres

Gebouwd 14897-1898. Oppervlakte bijna 19.000 m2; opslagruimte op 4 niveaus voor ongeveer 212.000 zakken suiker . Eén jaar later uitgebreid met identiek gebouw, geraakt in 1940 en afgebroken in 1946.

Musée portuaire

Tabaksloods 1868. Op vroegere citadel. Tentoonstelling op 3 niveaus. Brengt geschiedenis van stad en visserij. Collectie van 150 scheepsmaquettes. Bieb.

Driemaster La Duchesse Anne. Duits schoolschip (1901, Bremen) Gross Herzogin Elisabeth. In 1946 als herstelbetaling aan Frankrijk, in 1981 door D. verworven, 1982 monument historique

Lichtschip Sandettie: (vroeger le Dyck: 5de zandbank vanaf Franse kust, gevaarlijkste) Kanaal druk verkeer: bij Cap Gris Nez: gemiddelde 30 schepen van allerlei tonnage. Honderden wrakken: prima duikers, gevaarlijk vissers.

Lichtschip permanent zelfde plaats: ligt met 1 of 2 ankers vast (kettingen als hydraulische schokdempers). Lantaarn 15 m boven zeespiegel. Lantaarn op cardenas: licht blijft horizontale bij slagzij. Kan tot 35° overhellen. Bemanning : 8 man: 4 matrozen, 2 machinisten, 1 kok, 1 kapitein. Werkduur in 1914: 30 dagen zee, 21 dagen wal = 7 rust en 14 in dokken. Later 15 zee/ 15land. Lichtsterkte lichtschepen: Fr. en B. 12 à 18 zeemijlen; NL : 30 zeemijlen

Nu vol autonome lichtboei sinds 1989. Sterkte 20 mijl. Sandettiebank ligt dichter bij Ramsgate dan bij Duinkerke. Altijd rood geschilderd: WO II op één na allemaal gekelderd door RAF.


Doorheen de haven

  • L’avant-port est of oostelijke voorhaven : 80 ha, vroeger door vissershaven met de stad verbonden tot aan Leughenaer. Getijdehaven.
  • 4 oude droogdokken 18de eeuw tijd Vauban, geringe diepgang, vollopen door zwaartekracht water , pompstation om water eruit te pompen.
  • Bassins Freycinet. Minister Openbare werken 1878. 6 open dokken (darses) tussen 1888 en 1965.gemetselde kademuren weerszijden 8 km kaden. In 1950 nog 120 kranen. Voor handelsverkeer, uitgezonderd aardolie en ertsen
  • drijvende dokken 13.000 ton in 1931 gebouwd in Duinkerke; 20.000 ton in 1957 gekocht in Marseille. Deze is: 216 m lang, 34 m breed. Schepen (leeg) tot 35.000 ton varen in gezonken dok. Ballasttanks leegpompen.

Vuurtoren Le Risban (1838-1843 = 5 jaar) : enige vuurtoren in departement Nord

  • van baksteen, 276 treden, lantaarn op 59 m, met spits 63 m hoog (hoogste van Frankrijk), 6.000 watt, zichtbaar tot 49 km; wit licht: twee gegroepeerde schitteringen om de 10 sec. Gebouwd in 1849 op fundament Rort du Risban (op strand in water). Afbraak door Verdrag van Utrecht. Omgebouwd tot verkenningspost door Duitsers. Overdag luik automatisch bedekt tegen felle zon, vroeger gordijn vuurtorenwachtersvrouw.
  • Voorhaven: 80ha, breedte 270 m, grootste diepte in midden maar slechts 130 m brede geul, huidige gebogen havenhoofden pas in 1934.. oostelijk havenhoofd: inscheping (buitenkant).

Sluis Trystram

Gebouwd 1896, meet 167 x 25 x 5 m). Hersteld na oorlog in 1955. Onder impuls Trystram begon de uitbreiding en modernisering van de haven.

Freycinet: “Dunkerque est le mieux situé pour disputer à Anvers le sceptre de la Mer du Nord”

Sluis Watier en Blockhaus

Klaar in 1939, toen grootste ter wereld; 280 x 40 x 8 m, schepen tot 50.000 ton. Na oorlog weer in gebruik vanaf 1946. Twintigtal wrakken moesten opgeruimd. Gaf toegang tot Duitse oorlogshaven : base sous-marine ??? Schnellboote/patrouilleboten. Blockhaus of bunkers om beide sluisdeuren te beschermen. Schuifdeuren 1.000 ton op rails: twee aan zeekat en één landzijde. Toren op bunker is nu controletoren voor haven. Dak niet meer toegankelijk.

Sluis Charles de Gaulle

1970; 420 x 50 x 23 m. schepen tot 115.000 ton. Toegang tot Bassin Maritime (6 km lang. 360 ha, gegraven op vroegere strand (Hollanders dijkenbouw), 16 m diep 100 à 300 m breed. Vroeger Usinor (dan Sollac): 4 hoogovens; op kaden opslag van ertsen.

Door Canal des Dunes sinds 1987 verbonden met westelijke haven (Gravelines). Schepen van 300.000 ton, 12 km kaden, zonder sluis, diepgang 22 à 23 m.

Vuurtoren van Saint-Pol Le feu de Saint-Pol-sur-Mer

1937, art deco-stijl, voor velen mooiste van Frankrijk. Er zijn drie lichten boven elkaar, gescheiden door een lichtscherm van beton. Bovenop kopen koepel (lijkt tiara), 35 m hoog. In 1991 werd gedacht aan afbraak. In 1996 door stadsbewoners een vereniging tot het behoud ervan.

De strekdam heeft een ondergrondse gang voor elektrische bedrading en gebruik bij zwaar stormweer. WO II volledig ingepakt als blockhaus , afbraak van 8.000 (of 800?) ton beton duurde 8 jaar. Er was ook een munitiekamer want er waren 6 75mm-kanonnen. (Festung Dünkirchen).

Twee mijl verder in zee: Marie de Dunkerque. Boei in vorm zeemeermin. 5 m hoog en van polyesterhars. Privé. Er werd gedacht dat ze na 15 dagen al zou sneuvelen. Dobbert er nog steeds Heeft geen functie. Ligt daar mooi te wezen. Sloeg al eens op drift na aanvaring.

Le Grand Large

Nieuwe wijk op terrein van scheepswerf Ateliers et Chantiers de France. 1900, eerste schip was viermaster in 1901,328 schepen, laatste schip treinferry ‘Nord-Pas-de-Calais’ op 15 maart 1987. Na afbraak terrein van 110.000m2 ter beschikking. Bleef behouden de AP2 of ook genoemd ’La Cathédrale’. FRAC is kopie. (“Le futur commence ici”). 4.800 personeel.

Nieuwe wijk met ‘Vlaamse’ huizen.

LAAC Lieu d’Art et d’Action Contemporaine

1974: stichting om recente werken op te kopen. Bv. Karel Appel …

1982 museum ingehuldigd door burgemeester van Parijs (= peter- of meterstad van D.).Kreeg al na één jaar de Prix du Musée. Eerste Frans museum met deze prijs. Er is een tentoonstellingsruimte, ook concerten en spektakels kunnen er doorgaan.

Ooit volledig vlak terrein (le glacis) Architect liet vijver graven waaruit het LAAC op te duiken. Op onverwoestbare bunker een bebost heuveltje. Jardin de sculptures. Vlakbij de vroegere kazematten met museum voer Operation Dynamo. Gedenkteken Georges Guynemer, 2 x afgekeurd, 53 overwinningen. Vertrok op 11 september 1917 vanaf Saint-Pol en verdween boven Poelkapelle.

FRAC

FRAC Nord-Pas de Calais vierde in 2013 de 30ste verjaardag.

Doel: diversiteit van hedendaagse kunst tonen d.w.z. verscheidenheid aan kunstvormen, aan onderwerpen en aan nationaliteiten van de kunstenaars.

De avant-garde kunst steunen en talenten (voor morgen) ontdekken.