Aartshertog Frans Salvator van Oostenrijk en Marie Valerie

In de "Codex Historicus" van de Paters Oblaten wordt 3 maal gewag gemaakt dat deze Oostenrijkse familie op vakantie kwam in De Panne (juni-juli 1912, 13 en 14). Ook wordt gewag gemaakt in de geschiedenis van het Hotel Terlinck van hun verblijf in het hotel. Ook ergens van in hotel Félitié????

Ook zijn er postkaarten van hun verlof in 1905 in de villa Bouton d'Or in de Nieuwpoortlaan (zie onderaan)

Wie waren zij?

En wat is het famileverband met Frans Ferdinand, op wiens aanslag de aanleiding was van de start van de Eerste Wereldoorlog?

1. Frans Jozef I is 68 jaar keizer geweest van Oostenrijk, koning van Hongarije en koning van Bohemen. Zijn vader Frans Karel, erfgenaam na zijn broer keizer FERDINAND I heeft dit ambt niet kunnen overnemen na de afzetting door de revolutie 1848 omdat zijn vrouw niet wou dat hij die zware job zou opnemen. Zo werd haar zoon de 18 jarige Frans Jozef I keizer. Hij trouwde met zijn knappe nicht SISI (1838-1898)(in feite Elisabeth van Beieren).

Er kwamen 4 kinderen (3 meisjes en een jongen de kroonprins Rudolf die vroeg sterft (zelfmoord)). De keizer had veel buitenechtelijke relaties. Sisi hield niet van het protocol op het groot plaleis in Wenen en ze mocht haar 3 eerste kindjes niet zelf opvoeden (het was haar schoonmoeder Sophie die ze opvoedde). In het tweede deel van haar leven is Sisi veel op reis. Ze was zeer mager en had een zwakke gezondheid en kleedde zich in het zwart in het tweede deel van haar leven. Ze is 1 keer in 1875 op zeekuur gekomen naar Sassetot-le-Mauconduit bij Fecamp (nu Château de Sissi genoemd) om van de zeelucht te genieten tezamen met haar 7 jarige dochter Marie- Valerie)

Keizer Frans Jozef I

Stamboom rond keizer FRANS JOZEF I. Het was moeilijk om een mannelijke troonopvolger te vinden. Hij stelt zelf zijn neef Frans Ferdinand voor als troonopvolger, maar deze wordt doodgeschoten in Sarajevo (aanleiding start Eerste Wereldoorlog). Stelt hij uit armoede KAREL I voor. De kroonprins Otto wordt nooit keizer.

2. Marie Valerie (1868- 1924), het jongste kind van keizerin SISI, wordt haar troetelkindje en mag ze nu eindelijk zelf opvoeden. Haar droom was dat haar zoon Rudolf keizer van Oostenrijk zou worden en haar vierde kind waar ze zwanger van was koning van Hongarije zou worden (beide landen waren dan nog gescheiden tot 1867). Maar het was een dochter. Dus het hof te Wenen hoefde geen schrik te hebben van deze droom. Rudolf heeft later zelfmoord gepleegd.

SISI tracht Valérie vooral Hongaars op te voeden maar dat lukte niet goed Ze noemden haar het "Hongaarse kind". Marie Valerie sprak daarna voornamelijk Duits, maar beheerste ook het Frans, Engels en Italiaans. Ze hield erg veel van muziek en kunst.

Ze was evenwel één van de meest beheerde huwelijkskandidaten geweest van zeer veel prinsen die dongen om haar hand.

Men had gehoopt dat Marie Valerie zou trouwen met een kroonprins van een belangrijk geslacht, maar zij koos voor de liefde. In 1888 verloofde ze zich met Frans Salvator van Oostenrijk en is gehuwd op 31 juli 1890.

Ze haden 10 kinderen:

Elisabeth Francisca (1892-1930), gehuwd met graaf George van Waldburg zu Zeil und Trauchburg op op 19 september 1912

Frans Karel (1893-1918)

Hubert Salvator (1894-1971), gehuwd met prinses Rosemary van Salm-Salm (een dochter van erfprins Emanuel van Salm-Salm)

Hedwig (1896-1970), gehuwd met graaf Bernhard van Stolberg-Stolberg

Theodoor Salvator (1899-1978), gehuwd met gravin Maria Theresia van Waldburg zu Zeil und Trachburg

Gertrud (1900-1962), gehuwd met graaf George van Waldburg zu Zeil und Trachburg

Maria (1901-1936)

Clemens Salvator (1904-1974)

Mathilde (1906-1991)

(Agnes (1911-1911))

Als ze met haar 8 kinderen naar de Paterskerk kwam was het wellicht zonder Elisabeth die reeds gehuwd was in 1912:

Ze vestigden zich vanaf 1895 in het kasteel van Wallsee aan de Donau in Oostenrijk waar Valerie ook stierf Dit kasteel werd grondig gerestaureerd en is nog steeds familiebezit. De inwoners van het dorp waren daar erg blij mee omdat Marie Valerie bekend stond als een gulle en goede vrouw. De paters Oblaten zagen ze ook graag komen naar hun missen.

Later ging het niet goed tussen Marie Valerie en Frans Salvator. De eerste jaren van hun huwelijk waren harmonisch geweest, maar in de loop der jaren verslechterde dat. Frans Salvator had regelmatig buitenechtelijke relaties, waaronder met Stephanie Richter. Deze laatste raakte kort daarop in 1914 zwanger. Ondanks het feit dat Marie-Valerie en Franz Salvator nog steeds getrouwd waren, wordt deze zoon erkend door zijn biologische vader.

3. Vakanties te De Panne:

Het was Valérie die zo graag naar De Panne kwam.

- in 1905 volgens de postkaarten.

- minstens 3 keer op vakantie in julni-juli volgens de "codex Historicus" van de Paters Oblaten

Nog meer info op DEPANNEVERBEELDT ( of zoeken op Marie Valérie)

Aartshertogin MARIE VALÉRY (mooi meisje)

Wapenschild Marie Valéry

Villagroep Rose-Thé, Bouton d'or, La Cigale en Les Libellules waar Marie- Valérie op vakantie gekomen was met haar kinderen; minstens 1 maal in 1905 met 7 kinderen en later ook 3 maal in 1912, 1913 en 1914.

Postkaart van Leslie Verpoorte. Elisabeth(º1892); MOEDER(º1868);Frans(º1893); VADER; Hedwige(º1896); Hubert(º1894)

In het totaal waren 7 kinderen meegekomen:

7 van de kinderen van Valéry. Foto van Leslie Verpoorte. Belet de naam van Villa Bouton d'Or 1905 (volgens postkaarten)

Clemens(º1904) is niet mee en Mathilde(º1906) is nog niet geboren.

Vooraan: Salvator(º1899); Maria(º1901); Gertrude(º1900)

Achteraan: hofdame Eugenia Vander Poorten(º1863); Moeder Marie Valerie(º1868); Hedwige(º1896); Frans(º1893); ????; Hubert(º1894); ???; Elisabeth(º1892)

4. Ridder Otto Pick

Op veel van de 2 bovenstaande foto's komt dezelfde dame voor. Wij veronderstellen dat dit een hofdame van de aartshertogin was.

Wie krijgt of geeft de bloemen? (aan de ingang van de villa Bouton d'Or)

Links de vermoedelijke hofdame van Marie-Valérie; persoon met rug gekeerd?; erachter vemoedelijk Otto Pick; uiterst rechts Marie-Valerie

Anderzijds weten we ook , ingevolge onderstaande brief, dat er een zekere Otto Pick reeds sinds 1902 in De Panne woont. Hij is expediteur geweest te Antwerpen. Bij het begin van de Eerste Wereldoorlog, eind oktober 1914, zou hij vanuit Oostenrijk (via Passau; Wiesbaden,Dusseldorf , Holland,...) naar De Panne gereisd zijn om zijn vrouw aldaar te vervoegen.

Ingevolge mondelinge overlevering was de vrouw van Otto Pick de hofdame van Aartshertogin Marie Valerie.

We veronderstellen dat de dame die niet tot het gezin behoort op de 2 bovenstaande foto's de echtgenote is van Otto Pick nl Eugenia Vander Poorten.

Kasteel Wallsee aan de Donau

Het gezin Marie Valérie met Frans Salvator waarvan ze met 8 van de 9 kinderen naar De Panne kwamen (vermoedelijk rond 1907 in 1906 is Mathilde geboren maar staat niet op de foto)

Elisabeth(º1892); Frans(º1893), Salvator(º1899); MOEDER(º1868); Clement(º1904); Gertrude(º1900); VADER; Maria(º1901); Hubert (º1894); Hedwige(º1896)

Foto van van Jacky Launoy (nu met alle 9 kinderen). Vermoedelijk rond 1913.

Salvator(º1899); Hubert(º1894); Frans(º1893); Maria(º1901); Hedwige(º1896); VADER; vooraan Mathilde(º1906); MOEDER; Elisabeth(º1892); Gertrude(º1900); vooraan Clement (º1904)

Familiefoto met 7 kinderen. Foto geschat rond 1902. Dan zijn Clemens(º1904 en Mathilde(º1906 nog niet geboren)

MOEDER; Gertrude(º1900); Salvator(º1899); Maria(º1901); Hubert(º1894); Hedwige(º1896); Elisabeth(º1892) VADER; Frans(º1893)

Keizerlijke Duitse Ambassade te Wenen

Attest,

Hiermede is bevestigd, dat de van Oostenrijkse nationaliteit, vroegere expediteur te Antwerpen heer Otto Pick, die aan de Duitse ambassade door de hofhouding van Keizerlijke en Koninklijke (Frans Jozef 1) hoogheid van de aartshertogin Marie Valerie aanbevolen is, en sinds 12 jaar zijn woonplaats in De Panne bij Duinkerke had, zich naar België begeeft, om opzoekingen naar zijn vrouw te doen.

Alle autoriteiten worden bijgevolg verzocht, de Heer Otto Pick ongehinderd door te laten reizen, en hem in geval van nood bescherming en bijstand te verlenen.

20 oktober 1914

de Keizerlijke Duitse ambassadeur

Familiefoto met 8 kinderen vermoedelijk rond 1905

Vooraan Frans(º1893); Gertrude(º1900); MOEDER; Clemens(º1904); Salvator(º1899)

Achteraan: Elisabeth(º1892); Maria(º1901); VADER; Hedwige(º1896) en Hubert(º1894)

Een verwelkoming van de familie Aartshertog Frans Salvator van Oostenrijk en Marie Valerie wellicht te Adinkerke. Personen stappen nog uit de trein. We herkennen Otto Pick met zijn buishoed. De 2 dames in het midden zijn wellicht Marie -Valerie die verwelkomt wordt door de vrouw van Otto Pick. (foto Ruysen)

Eugenia Vander Poorten

Otto Pick

Op de begraafplaats van De Panne (graf 33 perceel E)

Decoussemaeker Jules (º1914; De Panne - ✝︎2012; De Panne) (Jules zijn vader Camiel Decoussemaeker is begraven in een afzonderlijk graf als oud-strijder); Pick Otto(º1854,Nachod Oostenrijk-✝︎1939,Oostende); zijn vrouw Eugenia Vander Poorten (º1863,Lokeren-✝︎1946,De Panne); haar broer kunstschilder Jules Vander Poorten (º1848, Lokeren - ✝︎1926,De Panne); zijn vrouw Liza Dierickx (º1872,Lokeren - ✝︎1951, De Panne), hun dochter Bertha Dierickx (º1895,St Jans-Molenbeek-✝︎1963,De Panne) de moeder van architect Jules Decoussemaeker.

Anderzijds weten we dat:

- bovenstaande foto links het de echtgenote was van Otto Pick (want dat hondje staat op nog foto's met Otto Pick). Op de fiche van het graf staat de echtgenote van Pick als Eugenia Vander Poorten vermeld.

- Otto Pick zijn moeder, Elisabeth Pam woonde in Oostenrijk te Reith (bij Böheimkirchen in Neder-Oostenrijk 50 km ten westen van Wenen en 100km ten oosten van het kasteel van Marie-Valery te Wallsee).

- Otto Pick had ook een naamkaartje met als titel de "RIDDER in DE FRANS JOZEF Orde. Ook niet adelijke personen konden deze zeer prestigueuze titel verkrijgen.

Adellijk naamkaartje

Liza Dierckx

Jules Vander Poorten

5. Familie Decoussemaeker is familie van Otto Pick

Otto Pick werd op 85 jarige leeftijd in 1939 begraven op de begraafplaats van De Panne. Daar zien we dat hij via huwelijk met zijn 9 jaar jongere vrouw Eugenia familie geworden is met de Vander Poorten's. Hoe en waarom die allemaal vanuit Lokeren naar De Panne gekomen zijn is nog niet duidelijk. In ditzelfde graf is ook de broer van zijn vrouw begraven nl. Jules Vander Poorten. Daarvan weten we dat deze excentrieke kunstschilder (zie hiernaast zijn zelfportret) reeds goed ingeburgerd was te De Panne in het begin van de 20ste eeuw. Hij heeft immers als liberaal deelgenomen aan de eerste gemeenteraadsverkiezingen in 1911, het jaar dat De Panne zich losgescheurd heeft van Adinkerke. De katholieke lijst onder leiding van Ernest d'Arripe heeft heeft dan overtuigend gewonnen. De gemeente werd dan bestuurd volledig door de katholieken die alle 9 zetels hadden (dokter Jeroom Ver Eecke was dan ook voor het eerst schepen. Bemerk dat slechts 15% van de 2.900 inwoners hebben mogen gaan stemmen. De anderen zijn te jong of vrouw ofwel betalen te weinig belastingen).

Op de lijst van de liberale oppositie stonden o.a. Maurice Calmeyn, Jacques Dumont; Jules Vanderpoorten, L. Legein, H. Huysseune...

Lees meer over alle verkiezingen van De Panne>>

Pannepotten door Jules Vander Poorten (groot doek 1,5m x 2m ?)

Camiel Decoussemaeker is niet begraven in het familiegraf maar als oud-strijder.

Kandidaten gemeenteraad 1911 (midden rechts is Jules Vander Poorten)