Cách chăm sóc bé 3 tháng tuổi chuẩn khoa học

Khi bé bước sang tháng thứ 3, cha mẹ sẽ quan sát thấy những chuyển biến lớn trong cả thể chất lẫn tinh thần của bé. Đây là thời kỳ then chốt vì bé nhạy hơn với âm thanh, tay chân hoạt bát hơn và bộc lộ cảm xúc rõ rệt. Việc chăm sóc trẻ 3 tháng tuổi yêu cầu bố mẹ vừa nắm rõ nguyên tắc cơ bản, vừa theo dõi tiến trình phát triển để kịp thời điều chỉnh. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ cách chăm sóc trẻ trong giai đoạn 3 tháng tuổi: từ chế độ ăn uống, giấc ngủ, giữ gìn vệ sinh đến phát triển trí tuệ và cảm xúc.

1. Các dấu mốc phát triển của em bé giai đoạn 3 tháng

1.1. Chuyển biến cơ thể

Ở tháng thứ 3, trẻ có nhịp phát triển đều đặn. Trung bình bé tăng cân khoảng từ 0,6–0,8kg mỗi tháng, cao thêm khoảng tầm 2 đến 3cm. Hệ cơ cổ, cơ lưng trở nên chắc khỏe, giúp trẻ tập nâng đầu khi nằm sấp. Đây là biểu hiện cho thấy hệ cơ – xương của bé đang phát triển tốt.

1.2. Khả năng vận động, cảm giác

Trẻ bắt đầu biết lẫy nhẹ, tay chân cử động mạnh mẽ hơn và có xu hướng muốn chạm vào đồ vật. Khả năng nhìn cũng tiến bộ rõ rệt: trẻ dõi theo vật thể, thích các màu sắc tươi sáng và nhớ mặt người quen.

1.3. Nhận thức và cảm xúc

Bé 3 tháng bắt đầu nhận ra giọng nói quen thuộc, đặc biệt là âm thanh từ mẹ. Bé có thể mỉm cười, phát ra âm thanh nhỏ hoặc tương tác khi được nói chuyện. Đây là nền tảng để sau này bé rèn kỹ năng ngôn ngữ và tăng sự gắn bó tình thân.

>> Xem thêm: Trẻ 3 tháng tuổi biết làm gì? Tìm hiểu những thay đổi rõ rệt của bé trong giai đoạn đầu đời.

2. Nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ 3 tháng tuổi

2.1. Nguồn sữa mẹ – nguồn dinh dưỡng tốt nhất

Ở mốc 3 tháng, nguồn sữa mẹ chính là nguồn thực phẩm tối ưu cho bé. Sữa mẹ cung cấp đầy đủ dưỡng chất và yếu tố miễn dịch thiết yếu, giúp bảo vệ trẻ khỏi nhiều bệnh lý. Nếu có thể, bố mẹ nên để trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong nửa năm đầu.

2.2. Sử dụng thêm sản phẩm sữa công thức nếu thiếu sữa mẹ

Trong khi thiếu sữa mẹ, nên cho bé dùng sữa công thức theo hướng dẫn của bác sĩ. Sữa công thức lựa chọn phải thích hợp với tuổi bé, thân thiện hệ tiêu hóa và không gây áp lực hệ tiêu hóa.

2.3. Số lần và biểu hiện ăn no

Trẻ 3 tháng thường bú từ 6–8 lần/ngày, mỗi lần cách nhau 3 đến 4 tiếng.

Dấu hiệu bé no là khi bé tiểu 6–8 lần mỗi ngày, ngủ yên giấc và phát triển cân nặng ổn định.

Nếu bé sụt cân, bố mẹ nên chú ý và tham khảo ý kiến bác sĩ.

2.4. Điều quan trọng khi cho trẻ bú

Cha mẹ nên bế bé ở tư thế dễ chịu, đầu nhỉnh cao hơn cơ thể để tránh ọc sữa. Sau mỗi cữ bú, nên vỗ lưng nhẹ nhàng để giúp bé ợ hơi. Đặc biệt, không nên cho trẻ ăn dặm khi mới 3 tháng tuổi vì bé chưa đủ khả năng hấp thụ.

>> Xem thêm: Trẻ 3 tháng tuổi nặng bao nhiêu kg là chuẩn, mẹ đã biết chưa?

3. Thói quen ngủ của trẻ 3 tháng tuổi

3.1. Thời gian ngủ cần thiết

Thông thường trẻ 3 tháng cần ngủ 14 đến 16 tiếng mỗi ngày, trong đó giấc đêm chiếm nhiều hơn (8 đến 10 tiếng, có thể ngắt quãng) và ban ngày ngủ 4–6 giờ chia thành nhiều giấc ngắn.

3.2. Biểu hiện trẻ cần ngủ

Bố mẹ nên để ý những tín hiệu như: ngáp liên tục, dụi mắt nhiều, khó chịu hoặc quay mặt đi khi có nhiều kích thích. Khi thấy dấu hiệu này, cần cho bé đi ngủ để tránh bé quấy khóc.

3.3. Bí quyết cho giấc ngủ ngon

• Tạo phòng ngủ thoải mái, dễ chịu, ánh sáng mờ.

• Dùng chăn mỏng nhẹ để tạo cảm giác an toàn, giống như khi còn trong bụng mẹ.

• Hát ru hoặc bật nhạc nhẹ nhàng để bé dễ ngủ.

• Cho bé nằm ngửa khi ngủ để tránh ngạt và hạn chế hội chứng đột tử sơ sinh (SIDS).

4. Cách chăm sóc sức khỏe và vệ sinh cho trẻ 3 tháng tuổi

4.1. Chăm sóc da & tắm bé

Có thể tắm nước ấm cho bé mỗi ngày hoặc cách ngày, tùy điều kiện thời tiết. Nên chọn sản phẩm tắm nhẹ nhàng, không có mùi hắc để giữ làn da mỏng manh an toàn. Không nên ngâm nước lâu, chỉ vài phút để bé không nhiễm lạnh.

4.2. Vệ sinh rốn, tai, mũi, họng

• Nếu chưa rụng rốn, giữ khô thoáng, tránh để nước dính vào.

• Dùng khăn mềm làm sạch mũi miệng, không thọc sâu vào bên trong.

• Vệ sinh mông và bộ phận sinh dục sau khi thay bỉm để tránh hăm.

4.3. Theo dõi sức khỏe và tiêm chủng

Bố mẹ cần quan sát những biểu hiện lạ như bỏ bú, khó thở, tiêu chảy, sốt. Nếu xảy ra, cần đưa bé đi khám ngay. Đồng thời, tuân thủ lịch tiêm chủng để bảo vệ trẻ khỏi bệnh truyền nhiễm.

5. Kích thích sự phát triển trí tuệ và cảm xúc

5.1. Nói chuyện cùng bé mỗi ngày

Trò chuyện cùng con bằng giọng nhẹ nhàng, xưng tên bé, hoặc mô tả hoạt động hằng ngày. Điều này giúp bé phát triển ngôn ngữ và khả năng kết nối.

5.2. Đồ chơi và hoạt động phù hợp

Chọn đồ chơi mềm, nhiều màu sắc, hoặc phát ra nhạc để kích thích thị giác và thính giác. Ngoài ra, cha mẹ có thể cho bé nằm sấp vài phút/ngày để rèn luyện cơ thể và hỗ trợ vận động.

5.3. Xây dựng sự gắn bó tình cảm

Vuốt ve, ôm ấp và tạo nhiều nụ cười cùng con. Những hành động này giúp trẻ cảm thấy an toàn, tăng sự gắn bó và hình thành cảm xúc tích cực. Một bầu không khí đầy tình cảm là cơ sở cho quá trình trưởng thành của trẻ.

Chăm sóc trẻ 3 tháng tuổi là quãng thời gian vừa khó khăn vừa đầy ý nghĩa. Ở thời điểm này, trẻ đòi hỏi dinh dưỡng hợp lý, chăm sóc vệ sinh, giấc ngủ và tình thương. Cha mẹ nên theo dõi cẩn thận để nhanh chóng nhận biết dấu hiệu lạ, đồng thời xây dựng không gian yêu thương, an toàn để con phát triển toàn diện. Với sự kiên nhẫn và khoa học, bé sẽ khôn lớn an toàn, hạnh phúc và sẵn sàng cho các cột mốc tiếp theo.