Bé ngủ không sâu giấc: Cha mẹ nên làm gì?

Nguyên nhân trẻ mới sinhkhông ngủ được và hướng dẫn khắc phục

Trong giai đoạn đầu đời, giấc ngủ có vai trò rất thiết yếu đối với sự phát triển của trẻ. Bé ngủ không được hay thường xuyên khóc sẽ gây tác động tiêu cực đến sức khỏe. Vậy, nguyên do nào khiến bé mới sinh ngủ không được? Bài viết bên dưới sẽ hỗ trợ các bậc phụ huynh hiểu thêm về chứng không ngủ được ở bé mới sinh và phương pháp để tạo nên một giấc ngủ ngon cho bé.

1. Giấc ngủ của trẻ sơ sinh như thế nào?

Hằng ngày, bé ngủ trung bình 18 - 20 giờ. Bé gần như ngủ nguyên ngày, chỉ thức dậy khi đói. Vì hệ đường ruột của trẻ chưa hình thành toàn diện, thể tích dạ dày nhỏ nên bé mới sinh rất mau đói. Do đó, sau tầm 2 - 3 giờ trẻ sơ sinh sẽ tỉnh dậy để bú mẹ. Đặc biệt, đối với các trẻ non tháng, nhẹ cân, hay bị trào ngược dạ dày thực quản,… thì mẹ nên cho bú liên tục hơn.

Bé chưa nhận thức được ngày ban đêm, nên nhiều bé sơ sinh sẽ có thói quen ngủ nhiều vào buổi sáng và ngủ dậy vào đêm. Chỉ đến khi được 3 tháng tuổi, trẻ mới dần ngủ xuyên đêm và không kêu khóc mẹ.

Sự phát triển vượt trội của các tế bào não chỉ xảy ra trong thời kỳ đầu đời, đặc biệt là khi trẻ đang ngủ. Vì lẽ đó, các giấc ngủ ngon có chức năng rất cần thiết với sự phát triển trí tuệ của bé trong giai đoạn này. Tuy nhiên, không phải trẻ mới sinhnào cũng ngủ ngon lành tới sáng. Dấu hiệu trẻngủ không được, tỉnh giấc hoặc khóc vào ban đêm gây ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển của trẻ sau này.

2. Căn nguyên khiến trẻ ngủ không được

Bé sơ sinh ngủ không sâu giấc, hoặc thức giấc và khóc vào buổi tối có khả năng hình thành từ nhiều nguyên do khác nhau. 

- Nguyên nhân sinh lý giấc ngủ

Theo các bác sĩ chuyên khoa, giấc ngủ thường chia thành hai thời điểm đó là: Rapid Eye Movement (REM) và Non Rapid Eye Movement (Non - REM). Với giấc ngủ của lớn, thì thời điểm Non - REM chiếm 75% tổng số thời gian ngủ, 25% thời gian còn lại là giai đoạn REM. Với trẻ sơ sinh thì hai giai đoạn này gần như là bằng nhau. 

Khi giấc ngủ ở thời điểm REM, những cơ quan hô hấp sẽ tăng cường hoạt động khiến trẻ thở nhanh và tăng nhịp tim đập. Lúc này, chỉ cần một cử động nhẹ cũng có thể làm trẻ sơ sinh tỉnh dậy. So với người lớn, thì thời điểm REM chiếm nhiều thời gian trong giấc ngủ của trẻ sơ sinh hơn. Vì lẽ đó, béthường hoặc bị giật mình hay tỉnh giấc bởi những tác động từ bên ngoài. 

- Nguyên nhân bệnh lý:

Trong nhiều trường hợp, béngủ không được có khả năng là chứng của một số bệnh lý dưới đây:

Suy dinh dưỡng:

Trẻ có khả năng mắc bệnh còi xương do thiếu các dinh dưỡng như: kẽm, magie, sắt,... Đồng thời, cơ thể luôn thiếu năng lượng sẽ làm bé sơ sinh không ngủ được, hay ngủ gật vào ban ngày. Do đó, bé hoặc tỉnh giấc và ngủ không ngon giấc vào đêm.

Đường hô hấp bị nhiễm khuẩn

Sức đề kháng của bé còn yếu ớt, không thể kháng lại sự xâm nhập của vi khuẩn. Vì lẽ đó, bé dễ bị nhiễm khuẩn đường hô hấp và có khả năng mắc một số bệnh lý như: viêm mũi, viêm phổi, viêm phế quản,… Khi mắc phải một trong những bệnh lý này, bé có tình trạng thở khò khè, khó thở hay thở bằng miệng,… Tình trạng này kéo dài sẽ làm bé không ngủ được và khóc mẹ.

Thừa cân

Hiện tượng thừa cân, béo phì khiến đường thở bị phì đại gây khó khăn cho trẻ khi thở. Bé thường phải thở bằng miệng. Do đó, trẻ rất khó đi vào giấc ngủ mà thường tỉnh giấc, không chịu ngủ và hay khóc vào đêm

Căn nguyên khác:

● Trẻ thường xuyên bị mộng du, khi ngủ sẽ hay bị giật mình, thức giấc vào giữa ban đêm. Từ đó, trẻ trở nên ngủ không được.

● Bé kêu khóc, không chịu ngủ do bỉm bị ướt, giường chiếu và quần áo không vệ sinh khiến bé mới sinh cảm thấy khó chịu, ngứa ngáy.

● Màu sắc ở phòng ngủ quá sáng hay không thích hợp với bé. Nhiệt độ trong phòng quá nóng hoặc quá lạnh cũng sẽ làm cho trẻ khó ngủ.

● Môi trường xung quanh nhiều tiếng ồn, bật nhạc quá to,… dễ làm cho bé mới sinh giật mình thức giấc. 

● Trẻ mới sinh ngủ nhiều vào ban ngày nên sẽ rất ngủ không sâu giấc khi về buổi tối.

● Bé bú ít, không đủ lượng sữa cần thiết nên nhanh đói. Chính vì lý do này, trẻ thường ngủ không được và hoặc thức dậy để bú mẹ.

● Bé đã quen được mẹ bế ẵm hoặc đưa võng khi ngủ. Vì thế, nếu không được bế bồng hay không được nằm nôi thì trẻ sơ sinh sẽ khó ngủ và kêu khóc.

> Xem thêm: Trẻ sơ sinh khó ngủ do đâu?

3. Phương pháp xử lý khi bé mới sinh ngủ không ngon giấc

Phụ huynh cần làm gì để giúp bé sơ sinh ngủ ngon hơn?

Sau khi tìm hiểu về nguyên do gây không ngủ được ở bé, chắc hẳn các cha mẹ đã có câu trả lời: “Vì sao béhay khó ngủ và quấy khóc?”. Mẹ cần làm gì để bé ngủ ngon? 

- Tập trẻ luyện thói quen ngủ ngoan

Nếu trẻ sơ sinh thức quá lâu sẽ làm cơ thể thiếu năng lượng và khó đi vào giấc ngủ. Vì vậy, bạn nên nhận biết các chứng cần đi ngủ của bé như: ngáp, kéo tai, mắt lim dim, chớp liên tục,… Khi bé sơ sinh có những chứng này, bạn nên đặt bé mới sinh vào nôi hay giường và ru ngủ.

- Tập bé phân biệt ngày đêm

Ngay từ khi còn trong bụng mẹ, nhiều bé đã có thói quen thức buổi tối. Đến khi sinh ra, thói quen này vẫn không biến đổi. Dù đã quá trễ nhưng trẻ sơ sinh vẫn khóc, không muốn ngủ khiến mẹ rất mệt mỏi.

Để cải thiện tình trạng này, mẹ không nên để bé mới sinh ngủ quá nhiều vào ban ngày. Khi bé mới sinh còn thức, mẹ nên chơi với bé càng nhiều càng tốt. Lúc cho bé bú cữ, mẹ cũng nên trò chuyện và hát cho bé nghe. Vào buổi tối, mẹ nên cho trẻ bú đủ trước khi ngủ để bé mới sinh không ngủ dậy. Đồng thời, giữ yên lặng và điều chỉnh nhiệt độ phù hợp để trẻ dễ ngủ hơn.

- Tập trẻ tự ngủ

Khi bé sơ sinh buồn ngủ, bạn có thể bế trẻ sơ sinh và hát ru hoặc cho trẻ nghe nhạc. Đến lúc trẻ mới sinh thiu thiu ngủ thì đặt bé xuống giường. Bạn sẽ tạo thói quen xấu nếu để trẻ ngủ trên tay mình rồi mới đặt xuống, hoặc đưa võng, lắc nôi khi bé sơ sinh ngủ. Do lúc này, khi không được bế bồng hoặc đu đưa bé sẽ kêu khóc và không chịu ngủ.

Hơn nữa, trước khi ngủ mẹ nên vệ sinh sạch sẽ, mặc áo quần thoáng mát cho bé sơ sinh. Cho trẻ sơ sinh cầm nắm đồ vật yêu thích sẽ hỗ trợ trẻ dễ đi vào giấc ngủ hơn. Một căn phòng mát mẻ cùng với tiếng nhạc nhẹ nhàng có thể làm cho bé sơ sinh ngủ sâu giấc hơn.

Bé không ngủ được, hoặc quấy khóc thường xuyên sẽ làm cho mẹ rất mệt mỏi. Nhưng khi biết cách rèn luyện cho bé ngủ ngoan và đúng giờ thì trẻ sẽ không còn quấy khóc, hay thức giấc giữa buổi tối nữa. Nếu trẻ sơ sinh thường xuyên gặp khó khăn khi ngủ, liên tục khóc mãi không nín hoặc có dấu hiệu bất thường, bạn nên đưa bé đến bệnh viện để được thăm khám và chữa trị kịp thời.

> Nguồn tham khảo: https://www.friso.com.vn/kinh-nghiem-hay/giai-dap-vi-sao-tre-so-sinh-khong-ngu-sau-giac