Khai Sai Mã Loại Hình Nhập Khẩu: Nhận Diện, Chế Tài & Quy Trình Xử Lý

Khai sai mã loại hình nhập khẩu gây rủi ro pháp lý và chi phí lớn. Xem lỗi phổ biến, chế tài, quy trình AMA và checklist phòng ngừa cùng PTN Logistics.

Giới thiệu: Vì sao khai sai mã loại hình là “rủi ro đỏ” của XNK?

Khai sai mã loại hình nhập khẩu là một trong những lỗi nghiệp vụ nghiêm trọng nhất: dễ bị phạt, phân luồng đỏ, gián đoạn dòng tiền và ảnh hưởng xếp hạng tuân thủ. Bài viết này giúp bạn nhận diện cặp mã dễ nhầm, hiểu chế tài, nắm quy trình xử lý chuyên nghiệp và sở hữu checklist phòng ngừa áp dụng ngay.

Thông tin bổ sung: Khai sai mã loại hình nhập khẩu

Nguồn bài viết: https://ptnlogistics.com/khai-sai-ma-loai-hinh-nhap-khau/

Lỗi khai sai mã loại hình doanh nghiệp thường mắc phải

1) A11 vs A12: Kinh doanh bán ngay hay đưa vào sản xuất nội bộ?

• A11: Nhập để bán thương mại trực tiếp ra thị trường.

• A12: Nhập nguyên liệu/vật tư để sản xuất sản phẩm của chính DN (tiêu thụ nội địa).
  Rủi ro khi nhầm: Sai mục đích quản lý hàng phục vụ sản xuất → phát sinh truy vấn, kiểm tra sau thông quan.

Dấu hiệu nhận biết nhanh

• Có định mức, kế hoạch sản xuất, xuất kho vào lệnh sản xuất → thiên về A12.

• Nhập hàng về bán ngay theo đơn đặt hàng/PO → thiên về A11.

2) G11 vs G61: Tạm nhập–tái xuất khác hoàn toàn quá cảnh

• G11: Hàng vào VN có thời hạn để hội chợ/triển lãm/sửa chữa rồi tái xuất.

• G61: Hàng của nước ngoài đi quá cảnh qua VN đến nước thứ ba, không tiêu thụ tại VN.
  Rủi ro khi nhầm: Vi phạm quy định quản lý hàng đặc thù; có thể bị từ chối thông quan/áp chế tài.

3) E31 vs A12: Sản xuất xuất khẩu hay tiêu thụ nội địa?

• E31: Nhập nguyên liệu để sản xuất rồi xuất khẩu 100% → miễn/ưu đãi thuế theo quy định.

• A12: Nhập nguyên liệu để sản xuất bán nội địa → chịu thuế ngay.
  Rủi ro khi nhầm: Chệch chính sách thuế, ảnh hưởng lớn đến dòng tiền và quyết toán.

4) H11/H21 (phi mậu dịch) bị lạm dụng

• H11: Quà biếu, hàng mẫu không nhằm mục đích kinh doanh.

• H21: Tài sản di chuyển.
  Rủi ro khi dùng sai: Khai kinh doanh vào nhóm H để né quản lý chuyên ngành là vi phạm nghiêm trọng; hải quan có công cụ rà soát hậu kiểm theo mục đích sử dụng thực tế.

5) Khai sai mục đích sử dụng (bản chất)

Ví dụ: Nhập thiết bị theo H11 (hàng mẫu, không thanh toán) nhưng mang đi bán (bản chất A11). Đây là hành vi khai sai cố ý, nguy cơ xử phạt ở khung cao, thậm chí truy cứu theo quy định.

Chế tài xử phạt khi khai sai mã loại hình

• Căn cứ pháp lý tham khảo: Nghị định 128/2020/NĐ-CP (lĩnh vực hải quan).

• Nguyên tắc: Mức phạt phụ thuộc tính chất – mức độ và hệ quả thuế.

• Không làm thiếu thuế vẫn có thể bị phạt do vi phạm thủ tục.

• Có yếu tố cố ý trốn thuế → khung phạt cao hơn, có thể chuyển xử lý hình sự theo quy định hiện hành.

Lưu ý: Quy định có thể được cập nhật theo văn bản mới. Khi cần áp dụng thực tế, hãy đối chiếu văn bản pháp luật hiện hành hoặc liên hệ PTN để được cập nhật.

Hậu quả ngoài tiền phạt: Chi phí vô hình nhưng “đắt đỏ”

• Phân luồng bất lợi (tăng tần suất luồng đỏ/kiểm hóa).

• Kéo dài thời gian thông quan, phát sinh lưu kho/lưu bãi.

• Điểm tuân thủ giảm → khó đạt Doanh nghiệp ưu tiên (AEO).

• Rủi ro hậu kiểm và truy thu trong tương lai.

Quy trình xử lý khi phát hiện khai sai mã loại hình (chuẩn thực hành)

Bước 1: Khai bổ sung chủ động (trước/sau thông quan)

• Thực hiện nghiệp vụ AMA trên VNACCS/VCIS.

• Mục tiêu: Sửa tờ khai, nộp bổ sung (nếu có), thể hiện thiện chí và hợp tác.

Bước 2: Hồ sơ & công văn giải trình đầy đủ

Bộ hồ sơ gợi ý

• Tờ khai ban đầu + tờ khai bổ sung.

• Công văn giải trình (mẫu khung bên dưới).

• Hợp đồng/PO, Invoice, Packing list, chứng từ mục đích sử dụng (định mức, lệnh sản xuất, kế hoạch bán…).

Mẫu khung công văn giải trình (rút gọn, bạn có thể thay thông tin):

• Tiêu đề: V/v giải trình và đề nghị điều chỉnh mã loại hình tờ khai số … ngày …

  5. Bối cảnh & lý do sai sót (mô tả ngắn, khẳng định không cố ý).

  6. Thực tế mục đích sử dụng hàng hóa (đối chiếu với tiêu chí mã đúng).

  7. Căn cứ đề xuất (tiêu chí phân loại mã; hướng dẫn nghiệp vụ liên quan).

  8. Cam kết tuân thủ & biện pháp phòng ngừa tái diễn (đào tạo, checklist).

  9. Đề nghị cơ quan hải quan xem xét điều chỉnh theo mã …, xử lý theo quy định.

Bước 3: Làm việc trực tiếp với chi cục hải quan

• Cử nhân sự có chuyên môn; giải trình bình tĩnh – nhất quán – có chứng cứ.

• Nếu không đồng ý với quyết định, cân nhắc khiếu nại theo trình tự pháp luật.

Checklist phòng ngừa “khai sai mã loại hình” (in ra dán tại bàn khai báo)

• Xác định mục đích cuối cùng của hàng hóa (bán nội địa / sản xuất nội bộ / tái xuất / quá cảnh).

• Đối chiếu cặp mã dễ nhầm: A11–A12, E31–A12, G11–G61, H11/H21.

• Rà soát chứng từ: Hợp đồng/PO, kế hoạch sản xuất, định mức, lệnh xuất kho.

• Kiểm tra tác động thuế (ưu đãi, miễn, tạm thu) & chứng từ C/O nếu liên quan.

• Nguyên tắc nhất quán mục đích sử dụng trước–trong–sau thông quan.

• Lưu vết quyết định nội bộ (biên bản họp/email phê duyệt mã).

• Đào tạo định kỳ cho bộ phận khai báo; cập nhật văn bản pháp lý.

• Kiểm soát sau thông quan nội bộ (self-audit hàng quý).

FAQ – Câu hỏi thường gặp

1) Khai sai nhưng không làm thiếu thuế có bị phạt không?
Có. Vi phạm thủ tục vẫn có thể bị xử phạt hành chính theo mức tương ứng.

2) Đã lỡ khai sai, tự phát hiện thì có được giảm nhẹ?
Việc tự giác khai bổ sung (AMA) và hợp tác giải trình là tình tiết giảm nhẹ thường được xem xét.

3) Nhập nguyên liệu vừa bán nội địa vừa xuất khẩu thì dùng mã gì?
Cần tách dòng theo mục đích, hoặc tách lô/tờ khai để bảo đảm đúng bản chất và quyết toán thuế minh bạch.

Kết luận

Khai sai mã loại hình nhập khẩu là rủi ro cao nhưng hoàn toàn kiểm soát được nếu DN nắm tiêu chí phân loại, xây checklist phòng ngừa, và khi phát sinh thì xử lý chủ động–đúng quy trình. Cần đồng hành thực chiến? PTN Logistics sẵn sàng hỗ trợ từ soát xét mã, soạn công văn, đến làm việc với hải quan.

Liên hệ PTN Logistics

• 📞 Hotline: 1900 2197 – 0935 333 999

• 📧 Email: nam.nguyen@ptnlogistics.com

• 🌐 Website: ptnlogistics.com

>>Xem thêm:

https://ptnlogistics.blogspot.com/2025/10/tariff-la-gi-ptn.html

https://sites.google.com/view/ptn-logistics/blogs/tariff-la-gi

https://creators.spotify.com/pod/profile/ptn-logistics/episodes/Tariff-L-G--Hiu-ng-Thu-Quan--Ti-u-Chi-Ph-XNK--PTN-Logistics-Podcast-e39i4eo