په موجوده وخت پښتونخوا ملي غوامي پارټي ډير په منظمه توګه او د شعور او پوهې په بنیاد پښتون قام منظم کوي. هغه ورځ لېری نه ده چې پښتانه به هم سره يو متحده ايالت ولري او په خپلو بجلو، ګازونو، اوبو او ځنګلونو به واک ولري. هغه ورځ نيزدی ده چې پښتانه مسافر به خپل وطن ته بیرته راشي او په خپل وطن کې به د ښه روزګار مالکان شي، حجری به ابادی شي او ډلي ډلی ځوانان به اتڼونه کوي.

یوه نوی خبره

په کابل کی دادبیاتوپوهنځی ښوونکوداسی څرګندونه کړی ده وایی چی په راتلونکوسلوکالوکی به پښتوژبه بشپړه ډول دمنځه ولاړه شی په ریښتیاهم که اوسنی حالت همداسی دوام وکړی نوداخبره عملی کیدونکی ده

ګرانوورونواوخویندوستاسونظرونه په دی اړه څه ډول دی؟؟؟؟

Ghulam Rabbani Fayaz

ژبه دپوهاوي راپوهوي وسیله

دمورنۍ ژبې نړیوالې ورځې په مناسبت

لوی الله تعالی انسان ته داشرف المخلوقات خطاب کړی دی خو که مونږ فیزیکي جوړښت ته ځیر شو

نو دا به راته جوته شي چې انسان هم لکه دنورو ځناورو په شان حرکت کوي ،خوراک کوي ،سترګـــې

لري خوله لري پښې لري او لنډه داچې بدن یې لکه دنورو ځناورو دغوښې هډوکي وینې او نورو هغـــو

موادو جوړ شوی دی چې دټولو ځناورو په اجسامو کې شته .

داچې الله سبحانه وتعالی ورته اشرف المخلوقات ویلي دي نو دهغو توپیرونو له مخې ده چې نور ځناور

ترې محرومه دي انسان ته الله تعالی عقل او فکر ورکړی دی انسان دښو او بدو تمیز کولای شي اوتر

ټولو مهمه داچې انسان خبرې کولای شي .

نو دخبرو لپاره انسانانو ته خدای ژبې ورکړي دي .

ژبه یوه هغه ده چې دغوښې ټوټه ده چې په عربي کې ورته لسان وايي چې دا بیا الله تعالی ټولو ځناورو

ته ورکړې ده او بل ژبه هغه ده چې د افهام او تفهیم وسیله ده یعنې د پوهاوي راپوهاوي چې په عربـــي

کې ورته لغة وايي خو مونږ په پښتو کې دواړو ته ژبه وایو هغه که دغوښې واړه ټوټه ده که دپوهاوي

راپوهاوي وسیله .

الله تعالی چې څومره ډیر قامونه او قبیلې پیدا کړي دي همدومره یې ډیرې ژبې پیدا کړي هرې قبیلې او

هر قام ته یې جلا ژبه ورکړې ده چې دهغه قام یا قبیلې مورنۍ ژبه بللۍ شي .

دا چې ولې ورته مورنۍ ژبه ویل کیږی او ولې ورته پلارنۍ ژبه نه وایي ددې دلیل دادی چې کله هــــم

چې یو ماشوم په خبرو راځي نو پیل له مور نه کوي یانې خپله لومړنۍ او ابتدايي زده کړه له موره کوي

همدا دلیل دی چې کومه ژبه چې انسان یې په ماشومتوب کې له مور نه پیلوي هغه دهغې مورنۍ ژبــــه

ده .کله چې انسان لوی شي نو نورې پردۍ ژبې هم زده کړي خو مورنۍ ژبه بیا هــم مورنۍ ژبه وي

که سړی څومره هم پردۍ ژبه زده کړي خو بیا هم دده دمورنۍ ژبې ځای نه شي نیولی او زه په یقــین

سره ویلی شم چې هیڅوک به داسې نه وي چې له خپلې مورنۍ ژبې یې پردۍ ژبه ښه زده کـــړې وي

که انسان څومره په پردۍ ژبه لیک لوست وکړي خو بیا هم سوچ او فکر به په خپله ژبه کې کوي.

نو په همدې دلیل مورنۍ ژبه دهر چا لپاره تر ټولو غوره ژبه ده.

مونږ پښتنو ته هم الله تعالی خپله ژبه راکړې ده لرغونې پښتو هغه چې له نورو ژبو یو بل امتیاز هــم

لري یانې پښتو یوازې ژبه نه ده بلکه د ژوند یوه تګلاره هم ده که یو فارسیوان غلط کار کوي نو بـــل

ورته نه وایي چې په تا کې خو فارسي نشته خو یو پښتون چې غلط کار کوي نو بل ورته وايي چې په

تا کې پښتو نشته یانې پښتو یوازې ژبه نه ده بلکه ځانته یو اسلوب دی یوه طریقه ده او پخپل ذات کــې

یو کولتور دی .

یو عالم وايي دنړۍ په مخ تر ټولو بد مرغه هغه ملت دی چې پخپله مورنۍ ژبه د تعلیم کولو نه محروم

دی.

یو ماشوم چې کله ښوونځی ته داخلیږي خو په پردۍ ژبه تعلیم کولو ته اړ وي نو مجبوردی چې څــوکاله

دهغې ژبې په زده کولو تیر کړي چې دی پرې تعلیم کوي خو که پخپله مورنۍ ژبه ورته دتعلیم کولو

حق ورکړل شو نو هغه څه چې دی یې په درو یا څلورو کالو کې زده کوي په یو کال کې زده کولای

شي ځکه چې ژبه یې خپله ده او یوازې الف بې ته یې اړتیا ده .

نو راځئ چې خپلې ژبې ته پراختیا ورکړو او خپلو بچو ته په خپله مورنۍ ژبه لیک لوست وزده کړو

په همدې هیله دمورنۍ ژبې دا نړیواله ورځ دې ټولو ته نیکمرغه وي

غلام رباني فیاض

انکیر منکیره رانه وپوښته په نرمه پښتو

زه د ښاغلي قام پښتون یم له عربه نه یم

خدائ دی د پنجابي د وطن موټې موټې خاوره سره زر کړي چوهدري شوجات او نواز شریف ته مبارک شه، خدائ د سندهه خاوره سره زر کړي مونږه کار پری نه لرو، خداۍ دی د بلوڅانو وطن د جنت الفردوس ټوټه کړي موږ يې نه غواړو، خو زمونږه دا خاورې به خلک موږ ته خامخا راپريږدي، که په قران وي، که په زارئ وي او که په دغه نه وي نو بيا يې په شين سوټي اخلو

پښتنوامریکاچہ چرتہ ننوځی نوبیاپہ رضانہ وځی اوامریکہ شردئ امونږتہ بہ داشردطن ناویستل وی اودھغې دپاره زړه لوئول پکاردې پاکستان بلاده اوکښ قلعہ ده بغیردپاکستان ناچہ مونژسرہ1500کلومیتربارډرلائن شریک دې تاسوخبرئ چہ ھغہ دشمنئ لہ ماپسې خپل وروررالیږی نودلوئې بلانادخلاصی دپارہ چہ واړې بلالہ غاړہ ورکودلوئےبلاناځان خلاص کړوپاکستان کښې کروړھازمونږورونہ پښتنہ شتہ دوئ سرہ بہ بېاگورو

سمون سالارزی

مورنۍ ژبه

نذیراحمد نذیر

ظلم غر نه دى چې لوى يا كوچنى وي

ظلم سيند نه دى چې اوږد پلن يا نرى وي

ظلم اور نه دى چې ډېر تاو يې محسوس شي

ظلم څوك نه دى چې ښه يا بد سړى وي

،،،،،،،

د ظلمونو تول په تله باندې نه شي

د ظلمونو پيمانې نه پيدا كيږي

د ظلمو عروج زوال او اوسط نه وي

ظلم، ظلم دى بس يو ظلم ياديږي

،،،،،،

له يوه چا نه د يوه چا اخيستل ظلم

له يوه چا نه د ډوډۍ تښتول ظلم

ان يوه چا ته لږ په سپكه كتل ظلم

له ماشوم د مور د غېږ تشول ظلم

....

ماشومان د مور او پلار په نوم ياديږي

له ماشوم دمور او پلار بيلول ظلم

مورنۍ ژبه د هر انسان هويت وي

له انسان يې د هويت اخيستل ظلم

دا یې هم انګریزي ژباړه ده

Mother Toungue

cruelty is not a mountain to be balanced or scaled

cruelty is not an ocean to be assumed long , wide or thin

cruelty is not a visual fire to be felt by Calorie

cruelty is not a parsonality to be good or bad

The Scale of the cruelty is not weigh-able

The measure of cruelty is not find-able (undefineble)

There is no assention, declinsion or median term of cruelty

Cruelty is just cruelty and is known to be remembered by Cruelty

Taking someone from somebody is cruelty

Grabbing someone’s bread or right is Cruelty

Even despising somebody is Cruelty

Kidnapping a baby from its mother is cruelty

Children are inheritedly known by their geniune parents

Separating parents from their children are cruelties

Mother toungue is an identity of every human

Depriving a human from its identity is cruelty

غــــــــزل

خط په مخ د صـــنم راغی کـه سپوږمی شوه په هاله کې

دا یی غاښ به خوله کې زیب کا که ژاله شوه په لاله کې

هسی رنګ سحراو جادوکړی به نظردشهلا سـترګو

نه یی سیال په هنـدکې شـته دی نه ثاني په بنــګاله کې

لکه ونښلي مــــرغــۍ پــــه سســت دام دســـلو لــومو

هسی رنګ پریشانـه زلفو کښیــــویستـم په کشــاله کې

دا زما له غمه شیــن زړه په کی خــــیـال دیارد شـونډو

هسی رنګ زیب و زینت کا لکه می په شنـــه پیاله کې

ما ویل عیـــــن ګــــڼه ګل دی د غنچـې په لمــن نغښتی

که مې کوت یو ګل اندام وو پروت په سبزه دوشـاله کې

ښکلی مـــــــــخ کړي ولی ناستــــه په مجلــس د رقیبانو

په جـــــــــوارد سپیونه وي هیـڅ ارام په غــــــــزاله کې

سرتر پایه غم د هجــــــرلکه نی سوری ســــــوری کړم

ځکه یم مــــــدام دا هســــــی رنګ پــــه اه اوپه ناله کې

که یارغواړې هومره ژاړه څـــو درځي عبدالحمیـــــــده

دا په دا چې دُرمـــــونده شي په دریاب نه پــــه نــاله کې

څومـره ښــکلي مې ده ژبه څه بدرنګ لباس مې ورکړ

نوري ژبي مې کړې ورګډي او ملنګ لباس مې ورکړ

نه په لیــــــــــــــک، نه مې په لـــوست کښې کړه رنګینه

بس ویلو کښې شوه پاتې څومره تنګ لباس مې ورکړ

خــــــــــاوندان د نورو ژبو خپلـــــــــو ژبو ته خدمت کړي

ما له هري لور زخمي کړه او د جنــــــګ لباس مې ورکړ

دا مستي او لېـــــــــــونتوب چې زما په خلګو سېوا ده

خوشحـــــــال واېي له شرابو سره بنګ لباس مې ورکړ

دا یو څو چې له دې ژبي قربانیږي ما هغــــــــــــــــوۍ ته

پښتو جوړه کړله شمع د پتنــــــــــــــــګ لباس مې ورکړ

دا پښتو چې مې له پت او ویاړ نه ډکه معلـــــــــومېږي

له ادب سره آرینه هم د ننــــــــــــــــــــــــګ لباس مې ورکړ

مورنۍ ژبه

زه يم د قومونو د سيالۍ ژبه

زه يم د تاريخ يوه ژوندۍ ژبه

ماته مي بچو مينه راكړې وه

ماته يې د ځان وينه راكړې وه

زه يې را ساتلې په پېړيو وم

تل به يې پېيلې په لنډيو وم

زه وم په نړۍ كې مېړنۍ ژبه

زه وم د زمريو افغانۍ ژبه

ژبه د خيبر او كونړونو يم

ژبه د زلمو د سنګرونو يم

چا ومه ستايلې په شعرونو كې

اوس يم د بقا په منزلونو كې

تاسې كړمه هېره شوم كمكۍ ژبه

ځكه مي اوس بولئ هم پردۍ ژبه

پرېښووم چي تاسې پښتنو زلمو

ځكه بې عزته ياست درنو زلمو

پورته شئ له خوبه اې ويدو زلمو

جوړې كړئ جيرګې بيا د پښتو زلمو

پرېږدئ د پردو دا ميرنۍ ژبه

وواياست پښتو ته مورنۍ ژبه

چا چي را ساتلې خپلې ژبې دي

خلاس د غلامۍ له هرې تبې دي

ما هم تاسې و ساتئ درنه مي كړئ

جوړه د شپېلۍ يوه نغمه مي كړئ

ما كړئ په نړۍ كې يوه ژوندۍ ژبه

هم مي كړئ د كور او ښوونځۍ ژبه

زه يم د قومونو د سيالۍ ژبه

زه يم د تاريخ يوه ژوندۍ ژبه

۲۰ فبروري ۲۰۱۱م كال

........

ولي پښتون

قدیم بلوڅ

زه نه شراب غواړم نه بنګ غواړمه

بس د جانان د سترګو جنګ غواړمه

په سينه پروت دئ لونګين دې جانان

زه هم هغه لاچي لونګ غواړمه

راځئ چې واچو اتڼ ځوانانو

زه هغه ډول او هغه ډنګ غواړمه

غروکې ګونګئۍ شوې کوچيانۍ سندرې

هغه شپيلۍ هغه اهنګ غواړمه

د نفاق تخم چې کري په موږ کې

د هغو کور اوکلئ ړنګ غواړمه

زه هیڅ په نورو ژبو خوښ نه يمه

ښکلي پښتو ښکلائ فرهنګ غواړمه

وطن که جوړشي بل ارمان نه لرم

د ليلا سپينه خوله قلنګ غواړمه

سيد شاه به ستا دديد ن لارې څاري

څومره که لوړ وي ها کړنګ غواړمه

د ښاغلي سیدشاه خروټی شعر