د وزیرستان تاریخ


د وزیرستان تاریخ !!!

دا ایپي فقیر تحریک یو بل نامتو شخصیت در پېژنم!!!

جنرل شودي خیل داوړ !!!

شهید جرنیل (جنرال) شودي خیل داوړ د ستر مشر فقیرایپي د لښکر یو تګړه او نامتو سپاه سلار و. شهید ‍شودي خیل د شمالي وزیرستان اوسیدونکی او د داوړو قبیلې همزوڼي شاخ سره یې تعلق درلود. د پلار نوم یې حیات خیل و او د پلار د وفات څخه وروسته هغه د خپل کلي مشر وټاکل شو. په کال ۱۹۲۹ ز کال کې په افغانستان کې د بچه سقاو خلاف په جګړه کې یې د بادشاه نادرشاه حمایت کړی و. کله چی نادرشاه د هغه شجاعت ولید نو هغه ته یې د جرنیل رتبه ورکړه.

د فقیرایپي د جهاد په دوران کی هغه د داوړو ځوانان راټول کړل او د مشر فقیرایپي لښکر سره یې یوځای کړل او په ګوریلایې جنګونو کې یې ډیرې بریاوې تر لاسه کړې.

فقیرایپي د هغه د زړه ورتوب او شجاعت څخه ډېر خوښ شو. د کال ۱۹۴۰ د انګریزانو خفیه رپورټ کې درج شوی و چی شودي خیل د کلکې ارادې سړی و هغه فقیرایپي ته هوډ ورکړی و چې هغه به د انګریزانو د خاتمې پورې ورسره ملګری وي د هغه غازیانو به د انګریزانو لارې نیولې او د هغوی په تګ را تګ کې یې کموالی راوستلی و.

کله چې انګریزان خبر شول چی شودي خیل په خپل کلي کې دی نو پیرنګي سکاوټس د خټې کلی محاصره کړ خو د هغه غازیانو د سکاوټس سره سخته مقابله وکړه او سکاوټس یی په شا و تمبول، بیا سکاوټس جنګي طیارې را وغوښتلې او ټول کلی یی بمبار کړ پدې وخت کې یو بم په ونه ولګید او د بم یوه پرزه د شودي خیل په سر ولګیده او ځای پر ځای یې شهید کړ.

د نومیالي مشر روح دې ښاد وي زمونږ افتخار دی

دا عکس ڈاکٹر Afzal Qadir راسرا شریک کہ

لنک کھول کر کمنٹس میں اور بھی بہت معلومات حاصل کر سکتے ہو


Gurvick Khan Lamar Khan Wazir


گورویک میں پشتونستان جرگے کا اعلامیہ

(یہ اعلامیہ بغیر کسی رد وبدل کے، پشتو سے ترجمہ کیا گیا ہے)

بسم اللہ الرحمن الرحیم

نحمدہ و نصلی علی رسول اللہ الکریم

آج 29 مئ سال 1949 رمضان المبارک کے پانچویں دن ہم وسطی پشتونستان کی ریاست کے عارضی امیر حاجی مرزا علی خان، شورا امیر ظہور الدین خان رمضانی، جنوبی پشتونستان کی ریاست کے عارضی امیر محمد ایوب خان، شمالی پشتونستان تیراہ چیپٹر کے مقامی قومی جرگے کے امیر اور آفریدی قبیلے کے نامتو مشر حاجی نور دل خان اور ملک ولی خان کوکی خیل آفریدی، مومند چیپٹر کے مقامی قومی جرگے کے امیر محمد شعیب خان، اورکزئی چیپٹر کے مقامی قومی جرگے کے امیر رئیس زرغون شاہ خان، چترال کے شہزادہ ابحیات خان اور چترال کے موجودہ صدراعظم دل آرام خان کے بیٹے محمد عثمان خان وسطی پشتونستان کے مرکز گورویک میں ایسی حالت میں هزاروں کی تعداد میں اکھٹے ہیں جب پاکستان کی غاضب سامراجی حکومت کے جہاز گورویک کی آزاد فضاؤں میں ہم پر بمباری کرنے کی غرض سے مسلسل پروازیں کر رہی ہیں. ایسے میں ہم اپنے پیارے ملک پشتونستان کی آزادی کے حصول کے لئے اس اعلامیہ کی مکمل حمایت کے ساتھ منظوری دیتے ہیں

پہلا مادہ:

سامراجی قوتوں نے ہمیشہ پشتونستان میں اپنے مضموم مقاصد کے حصول کے لئے پشتونوں میں باہمی اختلافات اور دوریوں کو ہوا دی ہے. ان کو جب بھی جہاں بھی موقع ملا ہے، انہوں نے پشتونوں کے درمیان تفرقہ ڈالنے کی بھرپور کوشش کی ہے. جیسے کہ اس وقت ریاست پاکستان مختلف طریقوں اور وسیلوں سے ہمارے درمیان اختلاف پھیلانے کی کوششوں میں لگا ہے. اس لئے آج ہم یہ فیصلہ کرتے ہیں کہ آیندہ پشتونستان کی آزاد مٹی پر اگر پاکستان یہ کسی اور سامراجی ریاست کی طرف سے دراندازی یہ تجاوز ہوتی ہے تو جنوبی، شمالی اور وسطی پشتونستان کی قومی مرکزیں اور عوام پورے اتفاق و اتحاد سے اس دراندازی کا مقابلہ کرے گی اور اپنی پوری قوت کے ساتھ انکا مقابلہ کرے گی. اسی طرح شمالی اور جنوبی پشتونستان کے قومی مراکز اور لوگ پشتونستان کے ان علاقوں کی آزادی، جنہیں پاکستان کی سامراجی ریاست نے قبضے کی ہوئی ہیں، کے لئے بھرپور مزاحمت کرے گی اور اس کے لئے ہر قسم کی ممکن جدوجہد کرے گی.

دوسرا مادہ:

ہم ریاست پاکستان کو سخط الفاظ میں بتانا چاہتے ہیں کہ وہ پشتونستان کی آزادی اور اس مٹی کی سالمیت پرامن طریقے سے تسلیم کر لیں. اور پشتونستان کے وہ تمام قیدی جو پاکستان کے مختلف جیلوں اور ٹارچر سیلوں میں قید ہیں، انکو فلفور بغیر کسی شرط کے رہا کریں اور ہمیں مجبور نہ کریں کہ اس سلسلے میں ہم طاقت کا استعمال عمل میں لائیں

تیسرا مادہ:

اس مقصد کیلئے کہ پشتونستان کی تمام افواج اور قومی وسائل ایک مضبوط قومی وحدت کے چھتری تلے جمع ہو سکے،( جو کہ ہم سمجھتے ہیں کہ اس وقت سب سے بنیادی ضروری کام ہے) ہم یہ عہد کرتے ہیں کہ اس سلسلے قومی مفاد کے حصول کے لئے جلد سے جلد بھرپور طریقے سے کوششیں کریں گے.

چوتھا مادہ:

اس مقصد کے لئے کہ شمالی، جنوبی اور وسطی پشتونستان کے لوگوں کے درمیان مضبوط باہمی روابط قائم ہو جائیں اور اس طرح ایک قومی اتفاق بن سکیں، ہم آج کی طرز کے جرگوں کا تسلسل قائم کریں گے اور وقتاً فوقتاً شمالی، جنوبی اور وسطی پشتونستان کے درمیان اسی طرح کے نمائندہ جرگے بھجواتے رہیں گے

پانچواں مادہ:

افغانستان کی ریاست اور لوگوں نے پشتونستان کی آزادی کے حصول کیلئے ہماری جو امداد کی ہے اور آگے بھی کریں گے، ہم سمجھتے ہیں کہ یہ ہمارا ان لوگوں پر دینی اور خونی رشتہ داری کا حق ہے، جو وہ ادا کر رہے ہیں. اس لئے ہم بھی یہ اعلان کرتے ہیں کہ ہمارا اور افغانستان کا دکھ درد ایک ہے. افغانستان کے دوست پشتونستان کے دوست اور افغانستان کے دشمن پشتونستان کے دشمن ہیں اور اسی طرح پشتونستان کے دوست افغانستان کے دوست اور پشتونستان کے دشمن افغانستان کے دشمن ہیں

چھٹا مادہ:

جرگے کے آخر میں ہم یہ اپنا قومی اور اخلاقی فریضہ سمجھتے ہے کہ ہم پشتونستان کے لوگوں کی طرف سے اپنے پڑوسی ہمدرد بھائی افغانستان کی حکومت اور عوام کا دل سے انکی مادی اور اخلاقی امداد کا شکریہ ادا کریں جو انہوں نے وقتاً فوقتاً اپنے پشتونستان کے بھائیوں کے ساتھ کی ہیں اور مستقبل میں بھی کرتے رہیں گے

ہم گران افغانستان کے محبوب بادشاہ ظاہر شاہ سے توقع کرتے ہیں کہ پشتونستان کے باسیوں کی طرف سے افغانستان کے انسانان دوست عوام تک ہمارا تشکر پہنچائیں،اور ساتھ میں یہ تسلی بھی دیں کہ پشتونستان کے لوگ آنے والی نسلوں تک انکے ان احسانات کو نھیں بھولیں گے. پشتونستان کی مکمل آزادی کے حصول تک ہم یہ توقع رکھتے ہیں کہ افغانستان کے لوگ ہماری اس سے بھی بھڑ چڑھ کر امداد جاری رکھیں گے.

ہم آپ کو یہ تسلی دیتے ہیں کہ آپ لوگوں کی امداد پشتونستان کی آزادی کے حصول میں اہم کردار ادا کرے گی. نہ صرف یہ بلکہ ہم یہ بھی یقین دلاتے ہیں کہ اس امداد کے نتیجے میں وسطی ایشیا اور اسی طرح پوری دنیا میں امن برقرار رکھنے میں یہ بنیادی کردار ادا کرے گا

ساتواں مادہ:

آخر میں ہم آمریکہ، یورپ، ھندوستان اور باقی دنیا میں رہنے والے ان بھائیوں کا بھی ضرور شکریہ ادا کریں گے جنہوں نے ہمارے ساتھ اپنے گران ملک پشتونستان کی آزادی حاصل کرنے کی راہ میں کوششیں کی ہیں.

ہم ان کو تسلی دیتے ہیں کہ پشتون قوم کبھی بھی انکی امداد جو پردیسی کی حالت میں ان لوگوں نے اپنی ملک کی آزادی کے لئے کی ہے، وہ ہم کبھی بھی نہیں بھولیں گے.

ومن اللہ التوفیق وعلیہ التکلان

وسطی پشتونستان کی حکومت کا امیر

وسطی پشتونستان کی حکومت کے جرگے کا امیر

جنوبی پشتونستان کی حکومت کا امیر

شمالی پشتونستان تیراہ چیپٹر کا امیر

شمالی پشتونستان باجوڑ چیپٹر کا امیر

شمالی پشتونستان صافی چیپٹر کا امیر

شہزادہ چترال

چترال کے صدراعظم کا بیٹا

شمالی پشتونستان کے اورکزئی چیپٹر کا امیر

(دستخطی)



مبارزو ملګرو د ستر مشر حاجي میرزاعلي خان فقیرایپي صاحب یوغازی در پیژنم چي په اصل کي د نیپال هیواد اوسیدونکي وو:

بابو نور محمد د نیپال په پالیه سمیي کي پیدا شوي وو. د پلار نوم يي کهړک سنګ وو. هغه تر ۱۰ جماعت پوري تعلیم کړي وو او د انګریزانو په فوج کي د مشر کلرک «مشر کاتب» په حیث دنده پرمخ وړله. هغه د ډهلي څخه د وزیرستان سمیي ډمډیل ته راغلي وو او بیا یي د ستر مشر حاجي میرزاعلي خان فقیرایپي سره لیدلي وو. د هغه په قول چي د فقیرایپي د جهاد تحریک خبره تر هندوستانه رسیدلي وه او خلکو به هغه د نړي مسلمانانو یو لوي مبارز مشر په نوم پیژندو.غازي نور محمد وویل چي هغه د فقیرایپي د مبارزي سره ‌بیحده مینه پیدا کړي وه اوغوښتل يي ترڅو د هغه تحریک کي خپل ځان شامل کړي. مرحوم غازی خپله کیسه ډاکټر نواز خان محسود ته داسي بیان کړي ده چي بیا هغه د نوموړي کیسه پخپل کتاب «فرنګی راج اور غیرتمند مسلمان» کی چۍ په اردو ژبه چاپ شوي دي ذکر کړي ده:

یوه شپه مي خوب ولید چي اور بلیږي چي چار چپره مي ډیر خلک را غونډ دي. څو کسانو زه په زوره را کش کړم ترڅو مي په اور کي واچوي او ما په زوره چغي ووهلي لیکن هغوي زما خواست نه منلو. کله چي خلکو زه د اور طرف ته ورټیله کړم په دي محال دفعتا یو سپین ږيري سړي راښکاره شو او زه یي لا اور څخه هغي خوا ته وغورزولم او هغه زما طرف ته نیږدي راغي او مه تري پوښتنه وکړه چي ته څوک یي؟ هغه وفرمایل چي زه ابراهیم خیل الله یم او هغه راته وویل چي فورا دي خپله تبدیلي د سرحد سمیي بنو ته وکړه او د فقیرایپي په تحریک کي ځان شامل کړه. نو بیا ما د وزیرستان ډمډیل سمیي ته چي هلته د انګریزانو کیمپونه ول خپله تبدیلي وکړه. څو ورځي مي په کیمپ کي تیري کړي او بیا شکتو ته لاړم او هلته د مولوي عبدالرحمن داوړ ځاي کي مي قیام وکړ. د هغه کسانو زما څخه عجیب سوالونه کول او پرما یي شک کولو. هغه وخت د مشر فقیرایپي صاحب سره لیدنه اسانه خبره نه وه هغوي څخه ما غوښتنه وکړه ترڅو ما ته د فقیرایپي صاحب سره د لیدني وخت راکړي. که چیري زه غلط ثابت شوم نو دوي دي ما ووژني. نو بیا دوي زه پریښودلم ترڅو مشر فقیرایپي صاحب سره ووینم. مشر فقیرایپي صاحب زما څخه په تفصیل ټوله خبره وپوښتله او اخر کي مه ورته خپل نوم دان سیک وښود. بیا هغه راڅخه وپوښتل چي غواړي اسلام قبول کړي نو ما ورته ځواب کي وویل چي په هم دي خاطر خو زه تاسي ته حاضر شوي یم. بیا حاجي صاحب وفرمایل چي ستا نوم به د نن څخه ورسته نور محمد وي. زه یي مولوي عبدالرحمن ته ور ولیږلم چي د دیني علومو سبق راکړي. وروسته زنکويي کلي کي د محمدشاه نومي کس خپله خور په نکاح کي راکړه. دلته مي په یو جومات کي امامت شروع کړو او د څو لورګانو څیښتن شوم.

غازي نور محمد په کال ۱۹۹۲ کي په حق ورسید. ښکلي جنتونه یي نصیب شه

By Gurvick Khan Wazir

ولی تاسې ټول هغه سړه په فارسی او انګلیسی خبری کوي، ولی په خپله پښتو خبری نه کوي؟ ،نو ولی هغه بیا ځان ته افغان وایي چې په پښتو ژبي خبري نه شئ کولئ ايا شرم شرم نه ده.

غازي حاجى ميرزاعلى خان يا د اپېۍ فقير ستر اتل غازى وه، نوموړي له ستر شيطان انګريز سره وسلواله مبارزه سورې په سورې په ټول برتانوى هندوستان کې پيل کړه، هغه په انګرېزانو په زرګونه غلچکي بريدونه کړي دي،هغوى ته يې د سر په کاسه کې اوبه ورکړي دي يو وخت دنوموړي ملګري شير على خان له انګرېزانو د بنو سيمه هم د څه وخت لپاره ونيوله،خو افسوس چې پښتنو يې ملاتړ ونکړو، او انګزېزانو ورته ډاکو او غل معرفي کړو، دغه ستر غازى هغه وخت له خلکو هېر شو کله چې پاکستان زموږ په خاوره بر افغانستان کې د اخوانيانو په مټ جعلى جهاد پيل کړو، دلته نو د ستر غازى حماسى هېرې شوي، وزيرستان د ترهګرو لاس ته وراغى،چې تر نن ورسره لاس او ګرېوان دى،،،،،

میرزا علی خان د لوى پکتیا وزیرو لوی مشر او د افغانستان د بشپړ ازادی ستر سر لښکر تیر شوی دی. ، دلوى افغانستان د جوړېدو ارمانجن وه، دده کار نامی او جنګونه چی د انګریزان په وړاندې یې ګړي زمونږ د پاره تاریخي ویاړ ،سر مشق او د ځوان نسل دپاره

د غیرت او د خپلی خاورې د بیرته استر داد او نیولو ښه مثال بللی شو، چې د افغانستان په د تاریخ کې ځلانده او ویاړلی برخه ده.

ډیر د افسوس ځای دی چی وخت او دوران ده سره جفا وکړه او خپلو سترو هیلو ته ونه رسید.

روح دی شاد او خوشحاله وي او یاد تل تر تله اوسي. امین


د ايپى فقير يو بل ملګري در پيژنم!!!

حاجي شير على وزير د احمد زايى وزير واڼه اعظم ورسک اوسيدونكي وه، کله چي ايپى فقير د پختونخواه وطن د خپلواكي په خاطر د برطانوى حكومت پر ضد وسلواله مبارزه پيل کړه، د پختونخواه وطن دا هرې سيمي پښتانو دا وطن اولس او وطن د ازادي په خاطر دا ايپى فقير په صف کي اودريدل شروع کړل، شير على خان وزير سرا دا دوا نورو وروڼو دا ايپى فقير د لښكر ملګري شول، تر شروع نه تر پاي پوري يى د فرنګى پر ضد مبارزه دوام دار وساتله، د غازې شير على خان نور دوا روڼا په ګوريک مرکز کي دا ډير مشکل وخت تيراولو له امله نا روغان شول، دا سختي ناروغي نه پس يى سترګې دا پاني نړۍ سخه يې تل تر تله سترګې پټي کړې او په ګورويک مرکز کي خاورو ته وسپارل شول، شير على خان تر پاي پوري دا حاجي مرزا على خان ايپى فقير د مبارزي ملګري وه، سختو جګړو جنګونو ورستۍ دشمن ماتي تسليم کړه، او دا پختونخواه وطن په پريښودو مجبور شول، ايپى فقير دا قام جرګه را اوښتله او اخپل وړانديز يي قام ته وړاندي که چي کمه محکومه پختونخواه مونږ د فرنګى سخه ازاده کړه دلته به زان له رياست جوړاوه چي نام به يې پشتونستان وي، په دي خبره ګرد قام دا ايپى فقير سرا موافق شو، بل طرف ته د هند تقسيم روان وه، فرنګى مقصد وه چي دا دوي دا تګ پس هم دلته سوک دا دوى دا خوښي پاتي شي، په پښتانو قبايلو کي يى دا پيسو، مراعات په بدل سه خلګ تيار که چي دا پشتونستان مبارزه ناکامه کې، دا فرنګى دا تګ پس ايپى فقير اخپلو غازيانو ته امر وکه چي اوس به پشتونستان دا سياست له لاري جوړاوه مونږ اخپل اصل دښمن ته ماتي ورکړه، اسلحه کيدي او سياسي پوه قام ته ورکولو کار پيل کړې، دويم طرف ته دا هند تقسيم وشه چي پاکستان جوړيدو خبري شروع شوي، شير على وزير ويل چي ملګرو د ايپى فقير سخه او پوښتل چي دا پاکستان پر مبارزه پيل کولو آمر وکه دا خو زمونږ دا پشتونستان پر ضد سازشوونه کوي، ايپى فقير ورته و فرمايل چي زمه سر په دي خلاص دا خو دا دوي سرا زمونږ اخپل ډېر خلګ دي زه نه غواړم چي اخپلو پښتانو ته زيان ورکم، شير على وزير چي زمه غور نيکه وه مونږ ته ويل چي ايپى فقير به ويل چي خر هغه دا خالي يې کهاته ورته بدله کړه، پاکستان يي يادوه چي نور ګرد دا برطانيه قانون دي خو نام ورته دا اسلام کيښود، ايپى فقير نه غوښتل چي دا جناح دا پښتانو پلويانو پر ضد وسلواله مبارزه وکي ولي دا په دې کي پښتانه وه، ايپى فقير اخپلو پلويانو ته ويل چي مونږ به پشتونستان د سياست له لاري جوړاولو کوشش کاوه خو د وردي کس په پشتونستان وطن کي کله هم نشو زغملاى،

ايپى فقير تر مرګ ورځي پوري د پشتونستان خوبونه ليدل خو اخپلو غدارانو پښتانو له لاسه پشتونستان جوړيدو کي بريالي نشه، په دي ارمان کي په ١٦ اپريل ١٩٦٠ کي دا سه لنډى مرض له لاسه دا دي نړۍ سخه يى دا تل لپاره سترګې پټى کړې په ګوريک مرکز دا پشتونستان مرکز کي خاورې ته وسپارل شه، په ګور يى نور شه،

زمونږ غور نيکه مونږ ته يوه واقع بيانه وله ويل يى چي يو ځل مونږ دا فرنګى پر ضد يو بريد ته را وان وه، زمه سرا دري روپۍ وي مه غوښتل چي حاجي صيب ايپى فقير ته يي ورکم دا چندي په غرض ويل يى چي زه حاجي صيب ته ور وړاندي شوم کني حاجي زما په لاس کي درپي کيښودلي او راته ويل يى ورځه کامياب شي، نيکه راته ويل چي زه حيران شوم،

يو بل وار مونږ يوي جګړې ته لښكر تيار که رواني دو چي زمونږ دا لښكر مشر دا حاجي صيب نه د دعا غوښتلو سوال وکه حاجي دا فتح دعا هم وکړي او لاس يى زمکي ته کته که دا شګو يى لپه ډکه کړه زمونږ آمير ته يى ورکړى او ورته يى اويل چي که دښمن درباندي طاقت ور شه بيا د شګي دا نورو شګو سرا ګډي که او دا دښمن وه لوري ته شينده دا به دا ګولي کار کوي،

حاجي په کرامات دښمن ته ماتي ور کړه،

اوس دا حاجي صيب رشتوني کيدل زمونږ کار دا، دا مبارزه دا پښتون قام دا مصيبت نه دا خلاصون لاره دا،

په اخپلو مشرانو وياړم او ايپ فقير حاجي مرزا علي اخپل لار ښود او ستر قايد بولم!!!

ليک" احمد انقلابى وزير

شیر علی وزیر ذمہ غور نیکہ روخ یے خاد شہ جنت یے نصیب شہ آمین


مشر منظور پشتین وینا