Đồng tiền !

 ‘’Vòng viền vác vật vương vung vẫy

    Giữa giọt gieo giày giống giữ gìn”

A/ Tiền là:

1/ Thị trường - trao đổi !

2/ Thể hiện:

(2.1)  Năng suất;

(2.2) Trình độ ‘xã hội’ ;

 mục (2.1) và mục (2.2) là ‘Tương lai xã hội’, nó phụ thuộc ‘khám phá, sáng tạo’.

3/ thì ‘Tài nguyên’ là phần ảnh hưởng của năng suất và trình độ xã hội !

   Cho nên tài nguyên tác động mạnh tới phân chia giai cấp, chênh lệch giàu nghèo !

B/ Phân tích:

1/ Về ‘năng suất’, ‘trình độ xã hội’ của nền kinh tế một nước mà làm ra ‘của cải’ lớn ‘như thế nào’, con người ‘lao động là vinh quang’ ‘như thế nào’ thì ‘lượng trao đổi’ nước đó sẽ lớn theo quy mô đó, tức ‘tiền’ cũng phổ quát như thế !

Cụ thể, có thể một nước như Mỹ, Singapore...hay tổng thể nhiều nước như EU với đồng USD hay EUR...

Cho nên, ‘chơi được’ với nhiều nước, trao đổi nhiều nước thì ‘tiền nhiều’ !

2/ ‘trình độ xã hội’ tạo mức rộng lớn với nhiều nước ra sao mà có ‘tiền’ trao đổi như thế !

3/ ‘trình độ xã hội’ của nước đó ra sao mà tạo sức mạnh của đồng tiền nước đó trong quá trình phát triển đi lên của nước đó !

Lấy nước Mỹ làm phân tích thì:

Những năm 1940 ‘năng suất lao động’ tăng mạnh, hàng hoá cung nhiều khắp thế giới (châu Âu đang thế chiến 2), sau đó văn hoá nhạc POP  phổ biến nhiều nơi...thì USD được trao đổi nhiều nơi trên thế giới !

Mọi khám phá, sáng tạo củng cố trình độ tổ chức xã hội Mỹ những năm đó hiệu ‘quả cao’ nên các chính sách quản lý đồng USD tiến bộ ! Ở đây, ta nói về quản lý lạm phát, chứng khoán, trái phiếu.v.v..được ‘thúc đẩy’ đúng xu thế tiến bộ thời đại !

Ví dụ: Ông A gửi 1 triệu USB trong ngân hàng BankMybang1 những năm 1950 thì thời đó quy ra có thể chỉ mua khách sạn H1, nhưng vì tiến bộ trong ‘khám phá, sáng tạo’ mà những người vay 1 triệu USD đó có thể sản xuất ra hàng hoá H2 nhiều hơn mấy lần H1, hay có thể tạo hãng lớn H3 mới..thì 1 triệu USD của ông A mà được gửi vào nơi ‘có trình độ’ thì tới những năm 1980 ông A đã có tài sản ‘khủng’ hơn nhiều !

4/ Biến thiên của chiến tranh, thiên tai, thể chế (ký hiệu: BT)... mà sẽ ảnh hưởng tới ‘năng suất’, ‘trình độ xã hội’ của một nước, nên tác động tới mức trao đổi ‘tiền’ nước đó !

Khi một nước M1 mà không bị các tác động (BT) đó, nhưng các nước N1 mà bị tác động (BT) thì các nước đó càng cần trao đổi ‘tiền M1’ !

 Nếu những nước N1 cần trợ giúp của M1 vì có gắn kết theo ‘xu hướng muốn tiến bộ’ (theo kiểu lối phát triển mà M1 có ‘đổi mới’ chứa trong đó, như: luật, giáo dục, cạnh tranh chính trị ‘bầu’...) thì quá trình ‘đấu tranh xây dựng’ của nước M1 cho những nước N1, N2...sẽ tạo ‘đầu tư’ lâu dài của nước M1 cho các nước N1, N2...N9....   Vì vậy, giả sử nước M1 hiện tại phải chi cho nước N2 là 10 lượng USD thì họ cũng sẽ như đầu tư mà về sau khi mọi nước N1, N2...hay Nn nào đó ‘vực dậy’ phát triển sẽ gắn trao đổi với nước M1 thì M1 sẽ tương lai thị trường tốt ! dù Nn đang bị cản trở của chiến tranh, thiên tai, trình độ xã  hội...mà đang cần ‘vốn’ đầu tư.

5/ Kiểu hao tổn ‘vật chất’ của dạng BT thì thường là gắn tổn hại của toàn nhân loại trên con đường văn minh, tiến bộ !

Bởi vậy, chẳng hạn như: tàn phá Ukraine sẽ gián tiếp tàn phá văn minh nhân loài, đang làm chậm lối sống tiến bộ của nhân dân lao động khắp nơi thế giới !

Đấu tranh với những tư tưởng hồi giáo cực đoan, khủng bố là cả nhân loài đang hao tổn sức lực để bảo vệ con đường ‘văn minh’ !

.v.v...

  Khi M1 mà xác định đúng ‘năng suất’ ‘trình độ xã hội’ theo hướng văn minh, tiến bộ nhân loại rồi đổi mới theo ‘những yếu tố’ cần đó thì mọi hao tổn của M1 cho những chi phí này là sẽ vì nhân loài, vì sẽ có ngày tạo thị trường và xã hội tốt cho chính nước M1 và mọi nước trên thế giới !

Chẳng hạn: khi ông Trump bảo nên chính sách chia sẻ, cúi đầu trước nước Nga, thì thị trường thế giới mọi nước méo mó ngay ! Quyền phát triển con người của nhân dân lao động thế giới sẽ bị các thế lực ‘độc tài, cai trị’ trỗi dậy tước đoạt ! Khi đó nước Mỹ dưới thời ông Trump mà điều hành  có thể ‘tăng trưởng’ giả tạo trong 5 năm hay 10 năm, nhưng ‘tương lai’ về sau thị trường thế giới sẽ mất đi tính tiến bộ, nhiều nơi trên thế giới sẽ bất ổn triền miên...hao tổn vật chất của nhân loài lúc đó sẽ rất lớn, kéo dài !

Là con người, chúng ta luôn phấn đấu vì văn minh tiến bộ ! Chúng ta không vì lợi ích ‘cục bộ’ chèn ép, ‘đè đầu cưỡi cổ’ để cai trị người khác, không manh múm dành lợi thế riêng ! Văn minh ‘chung’ là tương lai tốt đẹp nhất của xã hội loài người, là con đường nhanh tiến bộ nhất cho mọi nơi, mọi nước !

6/ ‘Trình độ xã hội’ là: giáo dục, tự do, dân chủ, khám phá sáng tạo, cách tổ chức, cạnh tranh tiến bộ, quyền phát triển con người, lao động trong vinh quang, bác ái, quy luật, thị trường, sở hữu, chính sách quản lý, đầu tư, bảo hiểm, chứng khoán ...

‘Năng suất’ ‘trình độ xã hội’ tạo tính phổ quát, trao đổi của đồng tiền nơi xã hội đó với xã hội nơi khác !

‘Đồng tiền riêng từng nước’ giúp tạo trình độ phát triển xã hội ở từng nước sẽ như thế nào ! Bởi vậy, nếu giả sử mọi nơi, mọi nước có trình độ tổ chức xã hội đã tốt thì ‘tiền không chênh nhau’. Khi đó Việt Nam đồng cũng như Nhân dân tệ...

Nhưng mọi nước thường có ‘xuất phát điểm’ khác nhau nên đồng tiền riêng giúp cải thiện chính sách phát triển mà nhà nước đó cần, chẳng hạn: nước v1 đầu tư tàu cao tốc 10 năm sau thì mới thu hồi vốn, khác với nước v2 tạo ‘ruộng đồng’ vài mùa thu lãi và lãi kiểu khác...

Lại còn cách thể chế, địa chính trị....mà tạo chênh nhau các đồng tiền !

Tự do, bình đẳng, bác ái cho mọi dân tộc thì sẽ tạo đồng tiền thúc đẩy cho tiến bộ chung nhân loài !

Khi đó, giả sử động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ thì người dân Mỹ cũng sẽ có biến thiên đồng USD dạng ‘trợ giúp’ bàn tay vô hình trong đó, khác với ‘mặc ai nớ lo’ khi kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ tiền Lira do chủ yếu ‘địa chính trị’ mình !

Năng suất và văn minh xã hội là năm châu bốn bể đại đồng, tương thân tương ái ! năm châu bốn bể đều là anh em !

Ta không nói đồng USD được sử dụng nhiều nơi, mà mong tương lai sẽ có những đồng tiền nào đó ‘dongtiennaodo’ lớn mạnh, vì khi hiện tại nó còn kém do chưa đủ sức mạnh ‘năng suất’ ‘trình độ xã hội’ phổ quát !

Bởi vậy, đồng USD muốn ‘phổ quát thêm’ thì phải chứa thêm ‘năng suất’ ‘trình độ xã hội’ trong đó ! Tương tự, cho đồng Nhân dân tệ...hay EUR...

 Như: Khủng bố kéo hao tổn nhân loài, Mỹ gắn kết được văn minh tiến bộ với những nơi nao, nước nào thì có cái chung đó ! Việc chung, ‘nai lưng’ vì phát triển chung là vậy !

Ta thấy: châu Âu phấn đấu chung cho đồng EUR là như vậy ! khi người dân châu Âu tự thấy có những điểm chung ‘năng suất’ ‘trình độ xã hội’ !

7/ Khi châu Âu và Mỹ gần hơn về ‘năng suất’ ‘trình độ xã hội’ và mối ‘phổ quát’, trao đổi các nơi...thì đồng USD sẽ dễ tương đồng với đồng EUR là vậy !

8/ Nga không dùng ‘năng suất’ và ‘trình độ xã hội’ để nhằm hạ bệ đồng USD trên thế giới mà chỉ dùng ‘cai trị, đè đầu cưỡi cổ’ các dân tộc khác, dùng khống chế tài nguyên thì chính quyền Nga chỉ làm khổ đau, lạc hậu cho nhân dân Nga mà thôi !

Nga tách 1000 tỷ USD khỏi đồng tiền thì thị trường Nga co hẹp mức !

 Tổng thống Nga Putin và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã hiểu sai về đồng tiền trong xu thế tiến bộ nhân loài !

Chỉ có ai tước bỏ ‘năng suất lao động’ và ‘trình độ xã hội’ mới tự làm kém đồng tiền của mình với thị trường văn minh thế giới !

Nước Mỹ cũng nên nhớ đó mà luôn vì tiến bộ của ‘năng suất’ ‘trình độ xã hội’ của nước Mỹ, chứ đừng nghe ông Trumq nối đuôi ông Putin. Đừng thấy cái lợi trước mắt mà hạ thấp mọi thành quả nước mình! Tỷ phú Elon Musk cũng vì cái riêng của ‘tích lũy’ hãng đó thôi !

Nước Mỹ nợ công cao một phần do cuộc chiến Iraq mà cách tiếp cận sai ! Có phần chưa tìm thấy cách thể hiện cái chung cho nhân loài ! lạm phát của ‘đầu tư’ sai những gì trong cơ cấu xã hội...

Trung Quốc quãng dài phát triển hiện nay do có mức ‘năng suất’ và ‘trình độ xã hội’ nên đồng Nhân dân tệ đã có ‘tiếng’ trên thế giới là vậy ! chỉ có điều cách ‘thể chế’ nên còn có cách ‘nhìn nhận’ ở nhiều nơi !

9/ Nga xâm lược tàn phá Ukraine làm ảnh hưởng tới cả châu Âu !

Nga làm ảnh hưởng đồng tiền EUR ! Trong khi Nga bị co hẹp tự làm giảm đồng tiền Rúp Nga !

Tương lai, EU điều chỉnh khắp nơi mà sẽ tốt hơn cho EUR, ngược lại Rúp Nga bị hạn chế ! Tương lai Nga sẽ phải chi nhiều hơn tài nguyên cho Rúp !

10/ Những người tham nhũng, tiêu cực ở Nga và Trung Quốc với lượng ‘vật chất’ có được luôn tìm ‘ẩn náu -trao đổi’ ở các đồng tiền giá trị trên thế giới như USD, Bảng Anh, hay tiền Singapore...vì thế !

Phân chia giàu nghèo do cách phân chia giai cấp trong chính nước đó cũng tạo ‘tầng lớp cai trị’ vơ vét của cải của nhân dân lao động trong chính nước mình mà chuyển sang đồng tiền khác như USD (như một số tỷ phú ở Nga....)!

Chỉ có xã hội tốt mới ‘đồng tiền tốt’ !

Cho nên, chỉ có ‘năng suất’ và ‘trình độ xã hội’ mới mong nước Nga có tiền chất lượng, trao đổi tốt với các nước !

 Tiêu cực trong xã hội nước Nga, ‘tham nhũng’ trong chính quyền nước Nga sẽ tự tạo tầng lớp ‘cai trị bóc lột’ trong nước Nga mà tự tạo lệ thuộc đồng tiền bên ngoài (như USD, EUR, Nhân dân tệ, tiền Singapore....) !

11/ Tách biệt khỏi đồng tiền USD sẽ tự tạo bàn tay vô hình trừng phạt tầng lớp ‘cai trị bóc lột’ ở Nga !

Chỉ có văn minh, tiến bộ ở ‘năng xuất’, ‘trình độ xã hội’ !

Trao đổi chỉ tài nguyên cũng làm chậm tiến bộ, do không đầu tư vào ‘năng xuất’ và ‘trình độ xã hội’ !

Có thể Nga chia phần của cải ‘tài nguyên’ cho dân ở dân tộc mình để hơn mọi nước xung quanh nhưng sẽ luôn méo mó xã hội Nga, chậm đạt văn minh ! nếu Nga không lo ‘năng suất’ ‘trình độ xã hội’ !

C/ Câu đối của Liên Hợp Quốc:

    ‘’Vòng viền vác vật vương vung vẫy

    Giữa giọt gieo giày giống giữ gìn”

    Người 5 châu 4 bể trông tới ! mong chung lối !

    Anh hùng 5 châu 4 bể mong lần biết tới !

    Nhân tài 5 châu 4 bể mong lần biết tới ! (Lê Thanh Đức, 0912389983; làm Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc UNDP) !

1/ Tổng thống Nga Putin luôn kêu gọi thế giới đa cực !

 ‘Nhân loài văn minh’ chỉ khi đạt với ‘năng suất’ ‘trình độ xã hội’ ở muôn nơi, trong khi chính quyền nước Nga đã sai đường lối phát triển để đạt mục tiêu đó !

Các Tổng thống Mỹ muốn nước Mỹ luôn dẫn đầu thế giới, nước Mỹ muốn bao trùm nhiều nơi thì phải luôn đổi mới, đạt tiến bộ ‘năng suất’ ‘trình độ xã hội’ !

2/ Thời phong kiến thì phương thức sản xuất và trình độ xã hội khác bây giờ !

Thời xa đó, trong Trung Quốc thì tham vọng nhất thống mọi nước nhỏ như nước Sở, nước Hán...là đạt rộng lớn bờ cõi trong những nơi đó mà xưng đế !

Thì thời nay, nhân loài đã tiến bộ rồi ! Phương thức sản xuất đã tiến bộ !

Cho nên:

Toàn thể Trung Quốc cũng bình đẳng với mọi nước khác mà so với toàn nhân loài khắp nơi mình cũng chỉ như xưng vương thôi !

Tương tự, Nga cũng so với nhân loài chỉ là vương thôi !

Các chính quyền ở Trung Quốc, hay ở Nga, hay ở Nam Phi, hay Thổ Nhĩ Kỳ, hay Pháp...v.v..là mọi nước chỉ bình đẳng, bình bầu tổng thống, hay thủ tướng cho dân tộc nơi mình, nước mình hiện nay thì đại diện cho chính quyền dân mình lập nên là xứng mức rồi, mức tổng thống, hay thủ tướng, hay chủ tịch ở các nước hiện nay cũng là như thời phong kiến xưng vương !

3/ Cho nên, nước Mỹ muốn bao trùm, trao đổi nhiều nơi thì đẩy mạnh ‘năng suất’ ‘trình độ xã hội’ !

Trung Quốc mong mình ngang xưng vương với mọi nước nhiều nơi trên thế giới thì cũng phải đẩy mạnh ‘năng suất’ ‘trình độ xã hội’ để tạo nước lớn trao đổi tốt thị trường thế giới !

Nga mong mình ngang xưng vương với mọi nước nhiều nơi trên thế giới thì cũng phải đẩy mạnh ‘năng suất’ ‘trình độ xã hội’ để tạo nước lớn trao đổi tốt thị trường thế giới !

Đủ trình độ về ‘năng suất’ ‘trình độ xã hội’ thì nước mình mới hội đủ ‘văn minh, tiến bộ’ cho nước độc lập, tự do, dân chủ, bình đẳng, bác ái’ chung nhân loài văn minh, mà riêng nước mình như người đứng đầu được bầu, được phong sẽ như thời xưa xưng vương !

Ta gọi Trung Quốc ngang xưng vương để bình đẳng trao đổi tốt với khắp thế giới ! Tôn trọng mọi nước khác, mọi dân tộc khác ! đó là Chủ tịch !

Ta gọi Nga ngang xưng vương để bình đẳng trao đổi tốt với khắp thế giới ! Tôn trọng mọi nước khác, mọi dân tộc khác ! đó là Tổng thống !

Bởi vậy, Liên Hợp Quốc:

  ‘’Vòng viền vác vật VƯƠNG vung vẫy

    Giữa giọt gieo giày giống giữ gìn”

Để cả nhân loài xây dựng ‘Xã hội tương lai’ văn minh, tiến bộ ! Các dân tộc, các nước thanh bình, thịnh vượng !

3/ Tổng thống Nga Putin kêu gọi đa cực khắp thế giới, cho nước Nga ! Tổng thống Nga như muốn là vương nơi nước Nga !

Thời đại ‘văn minh’ mọi tổng thống Nga mà như vương nơi mình thì phải thúc đẩy nước Nga theo tiến bộ ‘năng suất’ ‘trình độ xã hội’ ! Chính quyền Nga mà xâm chiếm, tàn sát Ukraine thì không xứng có phong vương, hay bầu phong tổng thống nơi nước Nga !

Ông Tập Cận Bình thời nay, phấn đấu cho ‘năng xuất’ ‘trình độ xã hội’ ở Trung Quốc để được phong chủ tịch nước, để như xứng như vương ở Trung Quốc mà so cùng các nước phát triển là lẽ vậy !

Với, ‘trình độ xã hội’ là dân chủ trong phiếu bầu nhân dân tạo ra !

4/ Ông Tập Cận Bình sang gặp ông Putin thì phải ‘bàn bạc xem xét’, sửa đổi cách ‘năng suất’ ‘trình độ xã hội’ cho tự từng nước để mình đã được bầu làm tổng thống, hay chủ tịch sẽ sớm như được vương tạo lối sống cho dân mình ngày càng tiến bộ !

Như ông Tập Cận Bình đã có những đổi mới tiến bộ cho đất nước Trung Quốc mà được bầu làm chủ tịch nước, như được xưng vương nơi đó ! Trung Quốc đã vươn dậy phát triển mạnh mẽ như mọi nước phát triển trên thế giới ! Trung Quốc cũng có những tiến bộ về ‘năng suất’ ‘trình độ xã hội’ sánh ngang nhiều nước rất phát triển trên thế giới ! Trung Quốc phải duy trì lợi thế phát triển chung cùng mọi nước !

Nga phải rút quân khỏi Ukraine cho mọi nước khắp thế giới chung thanh bình, thịnh vượng ! Cho nhân loài khắp nơi cùng văn minh, tiến bộ, mọi dân tộc tự lập, tự chủ, không hiềm khích đe doạ xích mích láng giềng lẫn nhau !

(Lê Thanh Đức, 20/3/2023, làm UNDP)