Een kind krijgen, een politiek mandaat uitoefenen, een carrièrebreak nemen, een dringend probleem oplossen, uitrusten onder de zon, een opleiding volgen,… Er zijn redenen genoeg om uw arbeidscontract tijdelijk op te schorten. De gebruikelijke term daarvoor is ‘verlof’. Dat verlof kan verschillende gevolgen met zich meebrengen: loon dat al dan niet uitbetaald wordt, terbeschikkingstelling en tijdskrediet, om er maar enkele te noemen.
Maar vaak wordt bewust vergeten dat de werkgever het recht heeft vakantiedagen te weigeren. Meester Bruno-Henri Vincent, advocaat aan de Balie van Brussel en specialist in arbeidsrecht, verduidelijkt dat.
Mag uw werkgever uw jaarlijks verlof weigeren?
"Ja. Uw werkgever is wettelijk verplicht om u tussen 1 mei en 31 oktober twee weken ononderbroken vakantie toe te staan, tenzij u daar zelf wilt van afwijken. Bent u gezinshoofd, dan moet de vakantie bij voorkeur tijdens de schoolvakanties worden toegekend. Maar de werkgever is niet verplicht om rekening te houden met de familiale of professionele situatie van de werknemer. De werkgever moet enkel te goeder trouw zijn. Hij moet dus de nodige gematigdheid aan de dag leggen en er ook voor zorgen dat niemand benadeeld wordt. Tot slot is de werkgever wettelijk verplicht om de jaarlijkse vakantie toe te staan tijdens de toegewezen periode. Maar hij mag niet toelaten dat de verlofdagen worden overgedragen of opgespaard."
Moet de werknemer zijn vakantie verantwoorden?
"Neen, maar dat is wel aan te raden. Verlof nemen is immers een administratieve handeling. Een werknemer die zijn verlofaanvraag motiveert, loopt minder risico om een niet-gemotiveerde weigering op te lopen. De werkgever heeft de impliciete verplichting om geen verlof te weigeren als daar geen reden voor is. Maar hij moet er natuurlijk wel op toezien dat de organisatie van het werk er niet onder lijdt. Komen werkgever en werknemer niet overeen over de vakantie, dan kan het geschil voor de Arbeidsrechtbank gebracht worden. Maar gerechtelijke procedures zijn eigenlijk niet verantwoord als het om het toestaan van vakantiedagen gaat."
Mag uw werkgever de vakantieperiode eenzijdig wijzigen of opsplitsen?
"Ja, op voorwaarde dat de werkgever heeft voldaan aan de wettelijke verplichting van die 2 opeenvolgende weken, vermeld in artikel 64 van het KB van 30 maart 1967. Hij mag geen halve dagen opleggen en vakantiedagen in halve dagen opsplitsen. Maar verder beslist elke werkgever hoe hij te werk gaat. Sommige werkgevers verbieden bijvoorbeeld brugdagen om discussie en jaloezie te vermijden. Werkgevers doen er dus goed aan de wettelijke verlofmodaliteiten op te nemen in het arbeidscontract, dat door de werknemers moet worden nageleefd."
Mag uw werkgever in crisistijd productiviteitsredenen aanhalen om zijn weigering te motiveren?
"Neen. In de mate van het mogelijke worden vakantiedagen toegestaan wanneer de orderboekjes minder goed gevuld zijn en er minder geproduceerd wordt. Sommige werkgevers verplichten hun werknemers om vakantie te nemen in juli of augustus of tijdens de feestdagen, omdat die periodes kalmer zijn. Maar de werkgever zal altijd trachten de tijd die aan de productie wordt besteed, zoveel mogelijk te vrijwaren."
Vertrek dus nooit met vakantie zonder toestemming van uw werkgever, want dan bent u ongewettigd afwezig. U loopt dan het risico wegens dringende reden ontslagen te worden. Vergeet ook niet dat u als werknemer verplicht bent vakantie te vragen en op te nemen. Doet u dat niet, dan begaat u een inbreuk die heel wat ernstiger is dan een teveel aan ijver.