Phương pháp lễ hội cướp phết (sau mùa 2017)
Trước nhất bạn hãy xem mình tổng kết Mùa phết 2016:
Phương pháp lễ hội cướp phết (bài viết qua mùa lễ hội 2016- Lê Thanh Đức - làm ngày 4/3/2016)
Lễ hội có cái hay là thể hiện sự tự do con người, tái hiện nguyên thủy, tỏ trai tráng...may mắn (hay cơ hội) chia đều cho mọi cá nhân. Nếu tranh đoạt mà tỏ đúng được hành vi thì sẽ thể hiện sự tự do cho mỗi cá nhân mà các cá nhân tôn trọng đúng không gian sống (xã hội ít phải kiểu 'roi vọt' quản lý). Lễ hội này rất đặc sắc, khác với nhiều lễ hội khác chỉ nhàm kiểu 'rước, ca nhạc...Chúng ta chỉ cần tạo phương pháp để không bị
hướng kiểu 'bạo lực – côn đồ' xẩy ra (mất kiểm soát mà định bãi bỏ), muốn vậy:
1/ Có thể khống chế số lượng người tham gia (xóm làng cử)...
2/ Người tham gia (kể cả tự do - không xóm cử) thì sẽ đăng ký trước, có thể bằng chứng minh thư...Mỗi người được mặc áo hội viết số thứ tự hoặc chỉ cần đeo một mảnh da bò to buộc dây thừng nơi hông. Số lượng chọn vài trăm người là vui và đủ độ hay rồi, nhiều quá thì cũng chỉ xum xe bên ngoài không thể hiện được 'sức'. Đông người nữa thì làm khán giả 'cổ vũ'.
Mỗi cá nhân được biết hành vi chơi và cam kết lối chơi lúc đăng ký.
3/ Ban tổ chức phân tách khán giả vòng ngoài, những người cướp vào bãi và nghe hướng dẫn qua những tiêu chí, những hành vi...và yêu cầu tất cả dồn sát vào một vòng chật rồi bắt buộc mỗi người gần nhau đều mỗi tay đều nắm tay một người khác cùng dơ lên trời hô to 'chung hưởng may mắn, thái bình'. Sau đó mọi người lại giãn ra đứng tự do trong bãi bắt đầu cuộc chơi phết.
4/ Đang cuộc chơi vẫn có hồi trống nổi lên yêu cầu dừng để ngăn lúc 'leo bạo lực mất kiểm soát', khi loại bỏ những gây ra lại tiếp tục (ban tổ chức không công nhận phết có được khi trống nổi - hay loa dừng).
Những cá nhân chơi sai (hành vi xấu) thì loa đọc số yêu cầu ra ngoài hoặc ban tổ chức kéo loại ra.
Lễ hội cũng phải có biến đổi theo dòng thời gian.
Xem xong mùa lễ hội 2017, mình rút ra:
1/ Ban tổ chức đã thực thi phương pháp như mình đề ra nhưng vẫn bị vỡ trận do người ngoài tràn vào.
2/ Mùa lễ hội cướp phết 2017 cũng đã bị vỡ trận nhưng có điều mừng là không xẩy ra hành vi bạo lực, côn đồ.
3/ Không thể giới hạn được người chơi (người ngoài không được làng cử vẫn tràn vô), bởi tất cả mọi người đều muốn chạm vào quả phết lấy may (đó cũng là nét hay).
4/ Về cuối nhiều người bỏ cuộc vì không đủ sức.
Mời xem: http://laodong.com.vn/van-hoa/le-hoi-hien-quan-vo-tran-hang-tram-thanh-nien-thuy-chien-cuop-phet-636874.bld
http://news.zing.vn/canh-vo-tran-o-le-hoi-cuop-phet-noi-tieng-mien-bac-post719485.html
Tổng kết mùa lễ hội năm nay mình đưa ra giải pháp tiếp cho mùa lễ hội năm 2018 là:
1/ Hãy tạo bãi đất tham gia rộng hơn nữa, cho thỏa sức vẫy vùng.
2/ Hãy tăng số lượng người của mỗi đội lên nữa (có thể 80 hay 100 người) mà át người ngoài không đoàn kết. Phổ biến tinh thần đồng đội giúp nhau trong đội để vây chặn và cướp, người ngoài đơn lẻ sẽ khó hơn.
3/ Người của mỗi đội hãy chỉ mặc chắc quần đùi đóng khố xanh và đỏ để dễ phân biệt (cả với người ngoài). Kiểu quần đùi quấn khố gần với kiểu xưa, thể hiện trai tráng,,,
Hãy bôi ‘dầu lạc’ lên người cho trơn mà đỡ va chạm, dễ thoát…và dễ ngăn người ngoài.
4/ Người của hai đội chính trong làng là khố xanh và đỏ được phổ biến chiến thuật giúp nhau dành và được phổ biến ‘tranh - chặn’ người ngoài (theo cách chơi coi như một đội ảo thứ 3 mà cho đúng kiểu). Chặn người ngoài là theo chiến thuật và đúng cách cuộc chơi chứ không phải ngăn không cho chơi.
5/ Người ngoài tự lao vào chơi cướp thì làng vẫn cho nhưng phải được ‘loa’ phổ biến cách chơi ‘không bạo lực’ và sẽ chấp nhận bị hai đội xanh đỏ của làng chặn.
6/ Tỷ lệ người ngoài mà đông thì ước tính theo năm mà tăng số lượng đội làngxanh đỏ át lại.
7/ Hai đội xanh đỏ phải được và nghe ‘loa làng’ phổ biến, kêu cứu khi có đám đông đè người ngã không dậy được (đó là trách nhiệm của số người mang khố xanh đỏ của hai đội làng cử tham gia, được phổ biến trách nhiệm).
Ta cứ nói cướp, nhưng hãy nói ‘tranh’ cho sướng…Lễ hội này mình thấy rất đặc sắc. Cuộc sống là phải có cạnh tranh mạnh mẽ, sinh tồn, đấu tranh…Môn bóng ném của Mỹ cũng rất va chạm mạnh. Lễ hội ‘nhẹ nhàng’ kiểu hát, dạo xem…thì đâu cũng có nhưng bạn có thấy nhàm nhàm giống nhau sao? (đừng cứ thấy như thế là chê bai này nọ). Tổ chức được tỏ sức tranh dành mạnh mẽ mà không có hành vi côn đồ thì cũng là cái tốt của hướng đi lên chứ sao?
Mình không khẳng định chắc chắn là chạm được vào quả phết sẽ được may mắn, nhưng nếu là trai làng thì mình cũng sẽ gắng hết sức để chạm, vì trước nhất đó là mình mong muốn được tiếp nối, được truyền cái mạnh mẽ của cha ông, cái sức mạnh ‘hồn dân tộc’ ngàn đời …mình được ‘gánh vác’ tiếp nối cho các thế hệ…là tôn trọng nguyện ước cùng làng xóm...
Nào mọi người hãy chung vui với hội làng đi nhé, hãy tiếp nối theo hướng tiến bộ mạnh mẽ đi nhé… Mình sẽ đi giúp lễ hội đền Gióng…giúp Thánh Gióng thảnh thơi… http://vietnamnet.vn/vn/giai-tri/di-san-my-thuat-san-khau/tiep-tuc-dieu-chinh-le-hoi-den-giong-354607.html
Lê Thanh Đức - Ngày 9/2/2017 làm chương trình UNDP. Bộ văn hoá thể thao và du lịch nên nhờ mình làm chiến lược phát triển du lịch và lễ hội nhé! sẽ phát triển rực rỡ…
Bình chú: Ngày 23/02/2017 Mình sưu tầm được bài viết ở báo Nghệ An về lễ hội ở Nhật Bản:
9000 là số người tham gia lễ hội cởi trần lấy may của Nhật Bản. Những người đàn ông cởi trần mặc khố và tranh cướp gậy may mắn là điểm đặc trưng của lễ hội Hadaka Masturi taaij đền SaidaiJi ở Okayama (Nhật Bản). Cứ đến ngày thứ Bảy, tuần thứ ba của tháng 2, thanh niên trai tráng và đàn ông vùng lân cận lại đổ về lễ hội này. Bất chấp giá lạnh, họ mặc độc một chiếc khố rồi ngâm mình dưới làn nước buốt giá, đợi đến tận nửa đêm để cướp được 2 cây gậy may mắn gọi là Shingi do các đạo sỹ tung ra. Cây gậy này chỉ dài 20cm và có đường kính 4cm và đặt nó vào một chiếc hộp gọi là Masu. Biển người vừa tranh cướp vừa hô vang "Wasshoi! Wasshoi!" - nghĩa là mang lại hòa bình.