Thư gửi nước Mỹ…tình báo CIA và tình báo các nước…
(Phân tích rõ bầu cử Mỹ vì sao như thế? tương lai thế giới và nước Mỹ như thế nào? Ông Trump cần biết gì trước khi làm tổng thống? ông Trump cần biết người dân thế giới ‘đòi hỏi’ gì?)
1/- Ông Putin những tháng gần đây tuyên bố nâng cấp những tên lửa đạn đạo hạt nhân cực khủng (chính sách ông Trump làm dân Mỹ cảm thấy gạt bớt cái đó).
2/ - Email thể hiện về sự trung thực, quy trình…
3/- Ông Trump chạy đua vận động tới phút cuối cùng (nửa đêm) thể hiện sức khỏe, sự quyết tâm. Ông Trump thể hiện một mình chống lại tất cả…(những đối thủ tranh).
4/- Những cuộc tranh luận chỉ bị lái theo hướng thể hiện kinh nghiệm chính trị, trong khi đó ông Trump mặc nhiên được thừa nhận hiểu biết về kinh tế (tỷ phú).
5/- Ông Trump bảo tăng cường ngăn chặn người nhập cư, mọi người đừng tưởng vậy mà ông ấy sẽ mất số phiếu ủng hộ của các cộng đồng này? Bởi những người đã yên vị trong lòng nước Mỹ (và có phiếu bầu) cũng không muốn mở rộng thêm người nhập cư vì sẽ làm giảm cơ hội của những người đã đạt được (đã được ở trong – ít bị tranh hơn do đến trước).
6/- Truyền thông tuyên bố bà Clinton chắc thắng cử tới 80% sẽ làm cho một số người đang do dự hoặc định bầu cho bà ấy đổi thái độ sẽ bầu cho ông Trump. Vì sao vậy? vì ông Trump có những đường lối cũng phải cần cho nước Mỹ. Khi bà Clinton thắng áp đảo quá thì sẽ làm cho bà ấy dễ cực đoan hơn theo chính sách của mình. Tâm lý cử tri nhiều lúc muốn thắng xít sao để còn phải có sự ‘khẳng định’ đường lối tích hợp những cái cần.
7/- Bà Clinton quá khứ đã thua ông Obama, trong khi đó nhiều cử tri thấy thời ông Obama đã đủ nên cần sự đổi mới.
8/- Mấy chục năm gần đây những cá nhân được bầu làm tổng thống ở Mỹ thường thể hiện được cả một hệ thống chính trị ‘rào chắn - ủng hộ’ (dù cả hai đảng), nay ông Trump như phần thể hiện một mình phá bỏ hệ thống áp đặt đó, thể hiện ‘cơ hội’ tự thân mở ra cho người dân Mỹ phấn đấu làm tổng thống là dễ hơn xưa…
9/- Ông Obama được bầu vì trước đó chỉ mình nước Mỹ bị tấn công khủng bố lớn, tổng thống Mỹ Bush phát động chiến tranh…Người dân Mỹ cần tạo sự tập hợp mạnh mẽ mọi sắc tộc trong lòng nước Mỹ, với cộng đồng thế giới…nên tổng thống Obama được bầu tạo sự đồng cảm được với khắp thế giới. Nay nước Mỹ đã kiểu cảm thấy ‘qua cầu rút ván’ được rồi…
10/- Phong cách ông Trump nói ‘thô’ ư? Hợp kiểu cao bồi Mỹ, đó cũng là kiểu văn hóa ăn sâu trong lòng nước Mỹ.
11/- Ông Clinton đã làm tổng thống thì vợ sẽ khó được bầu hơn, cũng như thời ông Bush cha đã làm tổng thống thì thời Bush con phải kiểm phiếu nhiều lần mới trúng cử. Người dân không thích quyền lực kiểu tích tụ dồn về một chỗ, nhiều người dân không thích bị 'quyền lực' đè nén...
12/- Taliban trước đây quá khó cho thế giới văn minh (tất cả các nước) phương pháp giải quyết…khủng bố tấn công nước Mỹ là cái cớ phù hợp lật đổ. Tiếp theo Iraq thì do Iraq có quá nhiều đối thủ (Iran, liên đoàn Arab, Turkey, Israel…và chế độ không được bầu thay đổi – thiếu dân chủ).
Qua biến cố Trung Đông xẩy ra thì nước Mỹ cũng bị sa lầy. Người dân Mỹ cần ông Obama vì để rút dần ra…nay có ông Trumq với những đường lối như tuyên bố thì sẽ ‘phủi sạch tay’.
13/ - Ông Trumq sẽ giảm kiểu ‘đồng minh’ như thời các tổng thống trước đây thì để nhiều nước, nhiều khu vực trên thế giới…sẽ dễ bị chèn ép hơn. Người dân Mỹ hiểu khi bị ép thì nước bị ép lại lệ thuộc vào Mỹ hơn (phải chạy tới cầu cứu, khác với nước Mỹ tới sẵn). Vì sao vậy? vì lợi ích những tranh chấp hiện nay chủ yếu là vấn đề cốt lõi (chẳng hạn: Khi Mỹ giảm hiện diện thì Nhật Bản không thể vì bị Trung Quốc ép mà lại chia sẻ với Trung Quốc).
14/- Ông Trumq thiếu kinh nghiệm chính trị ư? Người dân Mỹ hiểu những vấn đề là kiểu ‘bắc Triều Tiên’ thì cứ để tự bắc Triều Tiên, không ảnh hưởng gì lớn tới quyền lợi Mỹ (vì xa lục địa), cho nên không phải áp dụng mọi chính sách – chính trị…để nhằm loại bỏ ‘hạt nhân’ bắc Triều Tiên (hay thay đổi chế độ); Ukraine chưa tạo quyền lợi gì trực tiếp cho Mỹ mà Mỹ được Nga tốt sẽ thấy có lợi …(dân Mỹ thấy trước mắt như vậy).
Người dân Mỹ có thể nghĩ ông Trump chỉ cần làm tốt vấn đề trong nước Mỹ và vấn đề chính trị đó đã có hệ thống chính trị Mỹ chỉ dẫn, người dân Mỹ giảm sát?
Sức mạnh kinh tế Mỹ mà Mỹ sẽ được chia sẻ hơn ở nhiều nước, được hợp tác nhiều hơn…nhưng cũng vì thế mà để mọi khu vực tự ‘xưng hùng – xưng bá’ nhiều hơn, trong khi thế giới lại thiếu những ràng buộc chuẩn mực nên sẽ xuất hiện những ‘đối đầu’ gay gắt hơn thời gian về sau (nhiều nước ở Trung Đông, nhiều khu vực khác…).
Có thể ví nước Mỹ của ông Trump như đang ‘chạy mệt’ nghỉ lấy sức khỏe rồi chạy tiếp cho mạnh mẽ…nhưng có thể cũng vì thế mà đánh mất một số lợi thế (bị đuổi kịp, hoặc một số ‘chuẩn mực’ đã dày công tạo ra với thế giới bị đổ vỡ). Có thể ‘vấn đề’ như thế sẽ tạo nhiều nước lớn chen chân được và giúp thế giới cũng có những phát triển hơn (kiểu cường quốc chèn nhau….làm những nước nhỏ bị lạc).
15/- Bầu ông Trumq thì dân Mỹ lái được mũi nhọn ‘khủng bố’ vì những tuyên bố đường lối của ông ấy.
16/- Con thuyền ‘các nước đạo Hồi’ bị ‘cực đoan’ đục thủng những chỗ mà các nước đang cùng tát, đang hàn gắn…thì có một người là nước Mỹ đã nhảy ra.
Có thể chính sách của ông Trump giúp các thể chế ổn định thì cũng giảm cực đoan….tạo giáo dục, kinh tế phát triển cũng giảm ‘cực đoan’….
Có thể chính sách của ông Trump tạo ‘cực đoan’ có thời gian tích lũy (kiểu núi lửa) rồi lúc khác mới bùng lên (vì nước Mỹ thực hiện chính sách tự cô lập hơn, giảm mặt trận chung chống’cực đoan’), như Afghanistan trước đây để Taliban có chỗ đứng lớn mạnh.
17/- Thời gian trong nhiệm kỳ của ông Trump (4 hay 8 năm) có thể nước Mỹ sẽ phát triển kinh tế hơn bởi nước Mỹ giảm đối đầu với Trung Quốc, Nga, Iran…Khi đó nước Mỹ lo về kinh tế nên thương mại phát triển thêm, Mỹ được Trung Quốc cùng chia những ‘miếng bánh kinh tế thế giới’ và ‘miếng bánh hợp tác chung hai nước’….Nhiều nước nhỏ, nhiều thỏa thuận phát triển…chưa đủ sức tự chủ sẽ chịu thiệt hại hơn khi nước Mỹ thực hiện chính sách ‘cô lập’ hơn (EU cũng có thể phải cô lập hơn với Trung Đông; gánh nặng nhiều khu vực có thể tăng…).
Trung Quốc khi đã có Mỹ giảm can thiệp ở các khu vực (các nước) có thể sẽ chèn ép mạnh hơn các nước hoặc có thể đan xen hợp tác hơn với các nước để các nước nhỏ bị gắn – lệ thuộc dần vào Trung Quốc…(chẳng hạn: sẽ uy hiếp hơn Đài Loan hoặc gắn kết thêm để loại bỏ tư tưởng ‘độc lập’). Trung Quốc sẽ lớn mạnh nhanh chóng và khi đã đạt mức lớn của đúng nghĩa ‘cường quốc’ thì mâu thuẫn giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ nổ ra và khốc liệt.
Người dân thế giới chỉ muốn Trung quốc phát triển kiểu hướng quy mô văn minh như châu Âu và nước Mỹ chuyển đạt hướng ‘đế chế hãng vừa’ (mời xem:Con đường hình thành 'đế chế' mới https://sites.google.com/site/weblethanhduc/giai-phap-van-dhe-quoc-te/dhe-che/con-duong-hinh-thanh-de-che-moi ) ; vấn đề Nga thì mời xem: EU https://sites.google.com/site/weblethanhduc/giai-phap-van-dhe-quoc-te/eu .
Thời xưa nước Anh và Pháp tranh dành nhau khốc liệt vì cả hai chỉ ở trong cái không gian nhỏ châu Âu, khi mở ra khắp năm châu thì hai nước đã tốt với nhau hơn. Một không gian chung thế giới để làm sao mọi nước hợp tác tốt với nhau thì phải có ‘đường lối’ chung của những yếu tố gì chủ đạo? (mình sẽ chỉ ra được chăng).
18/- Một phần người dân Mỹ cũng cảm thấy ‘giá trị Mỹ’ không cần phải phổ biến cho thế giới nữa do quá trình vừa qua gặp ‘cực đoan’ cản trở gay gắt mà dân Mỹ thấy ‘khu vực’ nào theo thì tùy (kiểu anh A thấy tôi có những văn minh gì thích thì cứ thế mà theo). Nhiều ‘chủ phái’ sẽ nở ra nhưng không biết có phù hợp hay không? có dung hòa được nhau hay không?
Quyền lợi của nhiều tầng lớp người dân là theo kiểu được lợi sát sườn mà không suy luận kiểu lợi ích chung toàn dân tộc; chẳng hạn: một số lớp người thấy chính sách A sẽ tạo thêm thu nhập cho mình thì sẽ bầu mà không cần suy luận bắc cầu chính sách A sẽ gây tổn hại chung cho đất nước.
(Lê Thanh Đức - 9/11/2016 mình là con người tự do; phấn đấu cho thành công Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc UNDP)