- Bán Xăng Chui

Nghề sửa xe bỗng dưng nổi bật và không cần nhiều vốn. Ai biết sửa xe, sẽ kiếm tiền dễ dàng. Các trạm sửa xe dọc đường mọc lên như nấm vì vỏ xe đạp dạo sau này hầu hết không đạt đúng tiêu chuẩn chất lượng mà được bào chế từ những bao cát nhúng keo cao su nên xì, nổ bất thình lình.

Các ngả đường Sàigòn thưa dần bóng dáng xe hơi bốn bánh của tư nhân vì xăng, dầu là vấn nạn khan hiếm. Các cây xăng không còn mở cửa bán tự do cho người tiêu thụ. Nhà tôi ở trên cùng một dãy phố với nhà anh chị Hai trên mặt tiền đường Trần Quốc Toản. Từ ngày Sàigòn đổi tên, anh Hai sửa xe trước sân của nhà mình luôn vì xe hàng chạy ra, chạy vào, đậu tới, de lui rất thuận tiện. Những chiếc xe tải "nhà nước" thường xuyên ghé vào nhờ anh tu sửa.

Anh tận tụy làm tròn tay nghề của mình nên lần hồi anh được khách quen này giới thiệu thêm khách mới kia. Như chúng ta đều biết, sau cuộc đổi đời, xe hơi gần như mất dạng. Nếu có thì thường là những chiếc xe của cơ quan nhà nước mà tài xế hầu hết là mấy anh từ miền xa mới vào. Chỉ có tài xế của những chiếc xe này mới có xăng chạy thoải mái. Công việc làm ăn của anh Hai ngày càng khấm khá phát đạt hơn. Lúc nào trước sân nhà của anh cũng đều có xe tải nằm chờ.

Một điều đặc biệt khác thường là tài xế của các xe này ít khi trả thù lao cho anh Hai bằng tiền mặt. Họ trả công sức rị mọ, lui cui dưới sàn xe cho anh Hai bằng những thùng sắt chứa đầy xăng, hai mươi lít. Anh Hai mừng vui đem các thùng xăng này giao lại cho bà con bán xăng lẻ trên lề đường để đổi lấy tiền nuôi sống gia đình.

Đây là ngành nghề kinh doanh mới xuất hiện sau khi thành phố kiêu sa không còn được gọi là Sàigòn nữa. Nhiều cô bác đã phải ra góc đường hay ngồi bên lề vỉa hè phơi nắng, tắm mưa với hy vọng kiếm chút ít tiền mua gạo nuôi đàn con dại hoặc dành dụm cắc củm, chờ ngày quảy gánh đi thăm nuôi chồng cải tạo. Quầy sạp đơn giản ít vốn này cũng mọc lên như nấm. Cô bác chỉ cần bày vỏn vẹn một cái chai trống rỗng, được đặt hời hợt ngay sát cạnh bậc thềm đường lộ. Người đi qua đi lại trên đường phố nhìn thấy cái chai thì biết ngay nơi này có bán xăng lậu.

Bài viết trích trang 27 - 28 trong tập hồi ký

Pulau Bidong, Một Trời kỷ Niệm