TRÁI KEO

                            Trái Keo                         

   Nhớ Lại Thời Thơ Ấu

       (Thân tặng những ai đã từng thưởng thức hương vị của trái Keo)

     Thành Phố San José có hai Chợ Trời: Chợ Trời Lớn số 1590 Berryessa Rd, San José, CA 95133, đậu xe phải trả tiền, và một ở số 3630 Hillcap Ave, San José, CA 95136, nằm ngay góc ngã tư đường Capitol Expressway và Snell Ave, còn gọi là Chợ Trời Nhỏ.

     Cuối tuần vừa qua. Thời tiết ấm áp, nắng vàng đẹp. Rảnh rỗi, tôi đi The West Wind Capitol Flea Market. Còn gọi là Chợ Trời Nhỏ. Đây là một ngôi chợ khá quen thuộc với bà con người Việt vùng Bắc Cali. Bà con rất thích đi Chợ Trời này. Chợ chỉ mở 5 ngày, từ Thứ Tư đến Chúa Nhật. Chỗ đậu xe rộng rải và miễn phí. Vé vào cửa tùy theo ngày. Thứ Tư $0.50 , Thứ Năm $1.25, Thứ Sáu $0.75, Thứ Bảy $1.75 và Chúa Nhật $2.50 (Bà con người Mễ thích đi vào ngày này vì có Ban Nhạc trình diễn trên sân khấu mái che và cùng nhau kéo ra Khiêu Vũ rất hào hứng, hấp dẫn.)

     Mỗi khi có bà con, bạn cũ từ các tiểu bang xa ghé thăm San José. Tôi thường lái xe đưa họ đến đây, để cho họ biết về chợ trời nhỏ ở San José. Chợ này bán thượng vàng, hạ cám: cây trái, hoa lá, bánh trái, quần áo, đồ chơi trẻ em, vật dụng dùng trong nhà, dụng cụ làm vườn, và nhiều thứ linh tinh khác. Nhiều món giá rẻ không ngờ và đôi khi có món giá cũng mắc vô cùng

    Khi đi ngang qua các gian hàng bán trái cây của người Mễ. Tình cờ, tôi thấy một gian hàng bán trái Keo, với giá mà tôi không thể tưởng tượng được “$20.00/1pound”. Họ không cho khách muốn mua được sờ tay tới và cũng không mời khách ăn thử. Trong khi đó, các loài trái cây khác, khách tha hồ được mời ăn thử. Nhìn những trái Keo màu xanh, màu đỏ nằm ngổn ngang, trơ hột phơi trên quầy. Bỗng nhiên, “ký ức tuổi thơ của tôi trở về.”

     Nhớ lại, ngày xưa các bạn trong xóm Giếng, xóm Cù Lao, xóm Nhà Đèn và tôi thường hay lén ba má đi tắm sông ở cầu Kiệu, Cầu Công Lý, cầu Trương Minh Giảng, Cầu Bông. Nơi đây, thuở đó có nhiều cây Keo mọc hoang dại từng bụi, từng lùm.

    Vào mùa hè trái vừa sống, vừa chín xanh đỏ lẫn lộn. Trông rất đẹp mắt. Không đứa nào trong bọn tôi dám trèo lên hái, vì thân cây toàn là những gai nhọn như bàn chông. Người ta đồn có Ông Bà khuất mặt, khuất mày ở trên đó, đứa nào mà leo lên quậy phá. Ông Bà sẽ quở phạt, bẻ què cẳng què tay, hay cho Ma Da rút chìm xuống sông thành thằng Chổng.

     Vì thế ! Bọn nhóc tì tụi tôi thường lấy dép, gạch liệng, hay dùng ná thun với đạn làm bằng đất sét để bắn. Sau này, biết cách dùng cây sào dài có móc dây kẽm để hái. Trái Keo có mùi thơm nhẹ nhàng. Lúc trái còn sống ăn chát chát, chua chua và khi trái chín thì cho vị ngọt ngọt.

     Ngày xưa trên đường Chi Lăng (Gia Định), nằm giữa khúc đường Ngô Tùng Châu và đường Hoàng Hoa Thám (có Bót Hàng Keo), đường Vạn Kiếp, còn có tên đường Hàng Keo, nằm bên hông Trường Cao Đẳng Mỹ Thuật Gia Định và hàng rào bao chung quanh sân Vận Động Hoa Lư trên đường Đinh Tiên Hoàng, Đa Kao … trồng toàn là những Cây Keo. 

     Khi mùa hè đến, trái Keo nở chín rộ trên cây. Trong lúc này, học sinh được nghỉ học cùng rủ nhau kéo đến hái, hay lượm các trái Keo bị gió thổi rớt đầy trên lối đi. Tuy nhiên, ăn nhiều trái Keo không tốt cho bao tử, ăn nhiều dễ bị táo bón.

     Bây giờ, tất cả đã đi vào quá khứ. Cây Keo hầu như không còn nữa! Người ta lấp sông, lấp ao, lấn đất,chặt bỏ để xây cất khách sạn, nhà hàng, biệt thự ... Ngoài ra, có lẽ cây Keo cũng không có giá trị nhiều về mặt xây dựng và kinh tế. Nên dần dần mai một theo thời gian. Giờ đây, tìm thấy một cây Keo xuất hiện đâu đó ở vùng Sài Gòn và Gia Định, chắc là rất hiếm!

     Trái Keo trong Chợ Trời Nhỏ bán với giá $20.00 /1 pound thì mắc quá! Giá như vậy thì cao ngất ngưởng trời mây. Nếu bỏ vỏ và hột đi thì không còn lại bao nhiêu. Phải chi, trái Keo có Dược Tính trị được các bệnh hiểm nghèo, giúp cho trí óc thêm minh mẫn, sáng suốt, cải lão hoàn đồng, kéo dài tuổi thọ, trưởng sinh bất tử, tăng cường sinh lực hơn gấp nhiều lần: Nhân Sâm Đại Hàn, Cao Hổ Cốt, Mật Gấu, Tam Tinh Hải Cẩu Bổ Thận Hoàn, Đông Trùng Hạ Thảo, Fucoidan, Yến Sào, Collagen, Sữa Ong Chúa, Nấm Linh Chi, Nước Nhàu Noni, Nước Alkaline, Omega -3, Sữa Ensure, Oil Fish, Sụn và Vi Cá Mập…được quảng cáo ra rả, rầm rộ suốt ngày, suốt đêm trên các phương tiện truyền thông đại chúng của người Việt, thì may ra bà con, nhất là các bác cao tuổi sẽ chen lấn, giành nhau mua cho bằng được Linh Dược Trái Keo.

     Riêng tôi, nếu trái Keo giá chỉ vài đồng một Pound thì tôi sẵn sàng bỏ tiền ra mua. Mục đích để nhớ lại bạn bè thời ấu thơ cùng nhau chơi đánh đáo, bắn đạn, tạt lon, tạt hình, năm mười, u bắt mọi, bắt cứu, hái me, hái trái trứng cá, đá cầu, đá banh, tắm mưa, tắm sông, bắt để, bắt cà cuống, bắt cá Lia Thia ở cầu Bình Lợi, cầu Băng Ky .., mà bây giờ đếm lại không còn bao nhiêu. Đa số đã theo Ông, theo Bà từ khuya lắc, khuya lơ. Mấy đứa còn lại đang vất vả, vất vưởng ở vùng Tân Định và Đa Kao, hay đang sống tha phương nơi xứ người. Đứa nào, đứa nấy tuổi cũng sắp gần đất, xa trời, trên tay đã cầm sẵn vé một chiều, chờ lên chuyến tàu cuối đi về miền miên viễn.

     Dù sao, tôi cũng xin cảm ơn gian hàng bán trái Keo của người Mễ trong Chợ Trời Nhỏ, San José đã cho tôi tìm lại “Ký Ức Thời Thơ Ấu”, mà tôi tưởng chừng như đã đánh mất.

      Ôi! Trái Keo kỷ niệm ngày xưa còn bé của những ai tuổi thất thập cổ lai hy và tôi đang dần dần nghìn trùng xa cách. Một ngày nào đó sẽ không còn thấy. Cho dù, trong tay có tiền muôn, bạc biển.

Trần Đình Phước 

(San José, California)  

AUGUST - 2025