Ölülere Niçin Kur'an Okunmaz?

قراءة القرآن كلها منافع وقراءة سورة يس على الموتى

قد مر عليك فوائد سورة الفاتحة والبقرة وآل عمران وآية الكرسى وغيرألئك ونذكرلك نبذة من شرح قوله صلى الله عليه وسلم اقرءوا يس على موتاكم رواية سيدنا معقل بن يسار رضىاله عنه رواه أبو داود والنسائى وأحمد

أى الذين حضرهم الموت فيستأنسون بها لمافيها من ذكرالله وأحوال البعث والقيامة والجنة والنار ومااشتملتا عليه والتحذير من فتنة الشيطان ولأنها قلب القرآن كما يأتى فى فضل القرآن أى فالقراءة مشروعة على المحتضر فقط وليست مشروعة على الأموات كذا قاله جماعة تبعا لعمل السلف الصالح وهو ظاهر كلام مالك والشافعى وجمهورالمذهبين وقال الإمام أحمد وبعض المالكية وبعض الحنفية وبعض اشافعية إن القراءة مشروعة على الأموات وينتفعون بها لعموم الحديث ولعمل الأمة الآن وهذا هو الظهر الذى ينبغى الاعتماد عليه للأمور الآتية

أول : أن الفظ الموتى فى الحديث نص فيمن مات فعلا وتناوله للحى المحتضر مجاز ولا يأتى المجاز الابقرينة ولا قرينة هنا كذا قاله الشوكانى وقال المحب الطبرى ان العمل بعموم الحديث هوالظاهر بل هو الحق لحديث الدّارقطن من دخل القبور فقرأ قل هوالله أحد احدى عشرة مرة ثمّ وهب ثوابها للأموات أعطى من الأجربعدد الأموات.(

وثاانيا : أن من حكم القراءة التخفيف وهو كما يطلب للمحتضر يطلب للميت ففى مستدالفروس مامن ميت يموت فيقرأعنده يس الا هوّن الله عليه وقال الامام أحمد كانت المشيخة يقولون اذاقرئت يس لميت خفف عنه بها

وثالثا : القياس على قراءة الفاتحة فى صلاة الجنازة وإلا كان تحكما

ورابعا : إلسلام القياس على السلام المطلوب للموتى فى زيارة القبور الآتية فإذاكان الميت يأنس بالسلام الذى هومن كلام البشرفكيف لا يأنس ويسرّ بكلام الرحمن جلّ شأنه?

وخامسا : أن السكينة والرحمة ينزلان فى محل قراءة القرآن والميت والمحتضر بل كل مخلوق فى أشدالحاجة الى رحمة اللّه تعالى.

وسادسا القياس على الصلاة على النبى صلى اللّه عليه وسلم فإذا كان النبى صلى اللّه عليه وسلم وهو أفضل الخلق وأكملهم يرتقى فى الكمالات بسبب صلاة الأمة عليه فكيف لاينتفع الأموات بقراءة القرآن.

وسابعا : مايأتى فى فضل القرآن من أن رجلا كان فى سفر معع رفقة فضرب خباءه على قبر وهولا يشعر فسمع فيه إنسانا يقرأ تبارك الذى بيده الملك حتى ختمها

فذكر ذلك للنبى صلى اللّه عليه وسلم فقال هى المسانعة هى المنجية تنجيه من عذاب القبر أنظر ص فإذا ثبت قراءة القآن من الميت فى قبره فكيف نمنعها من احى على القبر بل هو أولى لأفضليته فضلا عما تقدم فالمانع ليس له دليل ومعلوم فى الشرع أن النفى والاثبات لابد لهما من دليل ولا دليل له ولعلّ مالكاوالشافعى لم يصح عند هما هذاالحديث اقرءوا يس على موتاكم والا لقالا به لما اشتهر من الشافعى إن صح الحديث فهو مذهبى بل وعمل السلف لا يخصص عموم الحديث وهذا كله مالم يوهب ثواب القراءة للميت

وإلا كان نوعا من الدعاء الذى ينتفع به الميت قطعا لما يأتى فى سؤال القبر استغفروا لأخيكمم راسألواله التثبيت فإنه الآن يسأل ولا يرد قوله تعالى )وأن ليس للإنسان الاماسعى( لأنهافى السابقين أوهى من العام المخصوص بغيرماورد كالصدقة والدعاء والقراءة أوهى فى الكافر وفى هذا اقناع لمن أرادالإنصاف ومن أراد تأيد مذهب فليذهب كما يشاء )اه( من كتاب التج للشيخ منصور ناصف فى باب الذكر والدعاء والقرآن عند المختضر ص 368ج1

وورد فى تسيرالشيخ الصاوى قوله صلى اللّه عليه وسلم:

)-1ما من ميت يقرأ عليه يس إلا هوّن الله عليه(

ب- إن فى القرآن لسورة تشفع لقارئها وتفر لمستمعها ألا وهى سورة يس تدعى فى التوراة المعمة قل يارسول اللّه وكيف ذلك ? قال : نعم صاحبها بخير الدنيا وتدففع عنه أموال الآخرة وتدعى أيضا الدافعة والقاضية قيل يارسول اللّه وكيف ذلك ? قال : تدفع عن صاحبها كل سوء ونقضى له كل حاجة(.

ج- من قرأ يس حين يصبح أعطى يسر يومه حتى يمسى ومن قرأها فى صدر ليله حتى يصبح .( أى بتكرارها تصفو مرآة القلب وترقّ طبيعته لأنها اشتملت على الوحدانية والرسالة والحشر والايمان بذلك متعلق بالقلب فلذلك سميت قلبا ومن هنا أمر قراءتها عند المحتضروعلى الميت لكون القلب قد أقبل على اللّه تعالى ورجع عما سواء فليقرأ عنده ما يزداد به قوّة ويقينا )اه( 254 ص ج 4 اللهم اجعل القرآن لنا نورا وشفيعا وفهمنا أحكامه ورفقنا للعمل به.

التّرغيب والتّرهيب/ من الحديث الشريف/ جلت3 مكتبة باموق

Sonraki hüküm öncekine takdim edilir.

Men etmek hususunda şer-i delil,Nefyi isbattır.

O bizim için delil değildir ))اقرأوا يس على موتاكم(( ,(İkraü yasine ala mevtakum.)delil değildir.

Maliki ve Şafii Görüşü delil olarak kabul etmiyor(Henefi ve Hanbelidede aynıdır,tarz değişiktir)

))اقرأوا يس على موتاكم(( ,(Ölülere yasin okuyunuz)Dediler herkes için geçerli değildir.

Şafii diyorki:

بل وعمل السلف لا يخصص عموم الحديث,

وهذا كله مالم يوهب ثواب القراءة للميت

))إذا صح الحديث فهو مذهبى((

Sahih gördüğümüz hadis bizim mezhebimizin görüşüdür.))استغفروا لأخيكم

واسألوا له بالتثبيت فإنه الآن يسأل(((İsteğfiru liahikum=Kardeşlerinize dua ediniz.)

Bu hadis,Selefi Salihinin umumi görüşüdür,hususi değildir.

Sahabelerin hepside kuran okuyup ölülere sevabını hibe etmemişlerdir.

Ancak kurandan bir nevi vardırki kati olarak ölüler fayda görür oda duadır.

Nitekim kabir suali hadisinde geldi.

وإلا كان نوعا من الدعاء الذى ينتفع به الميت قطعاً لما يأتى فى سوءآل القبر

))استغفروا لأخيكم واسألوا له بالتثبيت فإنه الآن يسأل((

(Kardeşinize dua ediniz,o şimdi sorguya çekilmektedir.)

Allahın şu ayeti red olunmaz.وأن ليس للإنسان إلا ما سعى(((Ve en leyse lil insani illa ma saa……Ancak İnsan için amelidir,karşılığını sonra görecektir.)

Nitekim bu geçen umuma mahsus nastır.لأنهافى السابقين أوهى من العام المخصوص بغير ما ورد كالصدقة والدعاء والقراءة , أوهى فى الكافر وفى هذا إقناع لمن أرادالانصاف,

Varid olan,sadaka,Dua,Kuran okumak,kafirler üzerine haramdır.

Bu kanaatle,Hangi insafla kuran okunur.

Kati olarak mezhebin görüşü açıklandıktan sonra isteyen istediği gibi amel eder.

İnşallah başkasının ameli geçerli olur.ben inanmıyorum.

الإنسان يعمل غيره إنشاء اللّه.

ألقرآن الكريم هو دستور الحيوت الأحياء, لا للأموات.

Kur’anı kerim insanlar için bir dustur(ana yasa)dır.Ölüler için değil.

Ancak mu’tadar,yani ölmek üzere olan veya hasta olan insanlar için okunur ve faziletlidir.

(Etterğib-vetterhib)

أخذوا الأجرة على الذكر وتلاوة القرآن فهو حرام

هدية العلائيةKur’an ve zikir için ücret almak haramdır.

(Hediyetil alaiye-Hanefi)

Kabir ziyareti yaparken inananlardan sudur eden arızalardan birisi de, ölülere Kur’an okuma mes’elesidir.

Şu bir gerçektir ki ; Allah resûlü s.a.v böyle bir şeyi ne kendi yapmıştır, ne ümmetine böyle bir şeyi tavsiye etmiştir ve ne de,imâ ile de olsa buna işaret etmiştir.

Ayriyeten bu konuda sahabeden dahi bir nakil söz konusu değildir. Hatta ve hatta. Kur’an ve Sünnet’te bunun tam tersi - Yani ölülere Kur’an okunmayacağına dair - deliller mevcuttur.

Ama ne yazıkki bu konuda ne Allah’ın kitabında ve ne de Resulü’nün sünnetinde mesele ile alakalı hiçbir delilin olmamasına rağmen, inanan-ların kısmı azamı bu yanlışın içerisinde hayat sürmektedirler .

Halbuki Allah resulü s.a.v bir çok hadislerinde ölen bir kimseye nelerin fayda vereceğini ve kabir ziyaretinde de bir müslümanın nasıl hareket edeceğini açıkça uygulamış ve inananlara da bunu anlatmıştır.

Biraz önce de ifade ettiğimiz gibi Allah Resulü s.a.v kabirleri ziyaret ettiği zaman şu duayı okurdu :

" السلام عليكم أهل الديار، من المؤمنين والمسلمين. وإنا، إن شاء الله، للاحقون . أسأل الله لنا ولكم العافية "

“ Esselamu aleykum ehled diyarı minel mü’miniyne vel müslimin. Ve inne inşa-allahu le lahikun. Es elullahe lena ve lekumul afiyeh “

“ Ey mü’minlerin ve Müslimlerin diyarı ! Allah’ın selamı üzerinize olsun. Allah dilerse muhakkak biz de sizin yanınıza geleceğiz. Allah tan bizlere ve sizlere afiyet dilerim “ }

Müslim.3.C.975.

Hatta Aişe validemiz Allah Resulü s.a.v’e : Kabirleri ziyaret edeceğim zaman onlara nasıl dua edeyim, diye soru sorduğunda, Allah resulü s.a.v ona şu duayı okumasını söylemiştir.

{Aişe r.a dan. Resulullah s.a.v buyurdular ki : Cibril bana :

- Muhakkak ki Rabbin sana Baki – mezarlığı – ehline gidip onlar için istiğfar etmeni emrediyor,dedi. Ben – Aişe’de – dedim ki :

- Ya Rasulallah ! onlar için nasıl dua edeyim ? . Resulullah s.a.v dedi ki : Şöyle de :

السلام على أهل الديار من المؤمنين والمسلمين ويرحم الله المستقدمين منا والمستأخرين وإنا، إن شاء الله، بكم للاحقو

“ Esselamu aleykum ehled diyarı minel mü’miniyne vel müslimin. Ve yerha-mullahu’l mustakdimine minna vel musta’hirin. Ve inna inşaallahu bikum le lahikun “

“ Ey mü’minlerin ve Müslimlerin diyarı ! Allah’ın selamı üzerinize olsun. Allah, bizden önce ölenlere ve bizden sonra öleceklere rahmet eylesin. Allah dilerse biz de sizlere kavuşacağız “ }

Müslim.3.C.974.

Dolayısıyla, eğer kabirlerde Kur’an okumak caiz olmuş olsaydı … veya Kur’an okuyup da onun sevabını ölülere gönderme gibi bir şey dinimiz de caiz olmuş olsaydı,bunu Resulullah s.a.v mutlaka hanımına söylerdi. Çünkü,İslam’ın bu hususta bir kuralı vardır ki,o da :

تأخير البيان عن وقت الحاجة لا يجوز

“ İhtiyaç anında beyanın tehiri caiz değildir “

Yani,eğer ölüler için Kur’an okumanın onlara faydası olacak olsaydı bunu Allah Resulü s.a.v mutlaka söylerdi. Çünkü kendisine, kabirleri ziyaret etmek isteyen bir kimsenin orada ne yapacağı sorulmuştur.

Eğer Kur’an’a ve Sünnet’e az da olsa vukufiyetimiz olmuş olsaydı, insana faidesi olmayacak bu gibi bid’atlerle uğraşmayacağımız gibi, bununla uğraşan kimselere de bunun tam zıddına bir çok delillerin olduğunu anlatırdık.

Bakınız Allah’u Azze ve Celle kerim kitabında ne buyuruyor :

وَمَا عَلَّمْنَاهُ الشِّعْرَ وَمَا يَنبَغِي لَهُ إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ وَقُرْآنٌ مُّبِينٌ لِيُنذِرَ مَن كَانَ حَيّاً وَيَحِقَّ الْقَوْلُ عَلَى الْكَافِرِينَ

“ Biz ona – yani Muhammed’e – şiir öğretmedik. Ki, ona yakışmaz da. O sadece bir öğüt ve apaçık bir Kur’an’dır. Ki,onunla diri olanları uyarsın ve inkar eden-lere de azab sözü hak olsun. “

Yasin.69.70.ayet.

Ayet’i kerimeye dikkat edilirse, لِيُنذِرَ مَن كَانَ حَيّاً “ … diri olanları uyarması için … “ ifadesiyle Kur’an’ın, dirilerin uyarılması için indirildiği anlatılmaktadır.

Rabbimiz yine bir Ayet’i Celile’sinde şöyle buyurmaktadır :

كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِّيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ

“ O mubarek bir kitaptır. Onu sana indirdik ki, Ayet’lerini düşün-sünler ve akıl sahipleri de öğüt alsınlar. “

Sad suresi.29.ayet.

Bu Ayet’i kerime de inandığını söyleyenlere açıkça şunu anlatmak-tadır ; Kur’an, akledebilen ve düşünebilen kimseler için inzal olmuştur. Dolayısıyla onun, düşünme, akletme ve anlama hasleti elinden alınmış ölü kimselere okunması makul değildir…..

Bununla beraber şunun da hiç unutulmaması gerekir ki,bu inanç ve amel Kur’an’ın gaye ve hedefine de terstir.

Çünkü Allah’u Teala Kur’an’ı kerimi,onunla amel edilsin diye gönder-miştir.Yani o, ölülerin kitabı değil dirilerin kitabıdır.

Ölenlerin ise artık amelleri kesilmiştir.Onlar Kur’an’ı ne okuyabilirler ve ne de onunla amel edebilirler.

Onlar için okunan Kur’an’ın sevabı da onlara ulaşmaz. Meğer ki, Kur’an’ı kendisine öğrettiği kimse ola..….. Yani, bir kimse hayatta iken kime Kur’an öğretmiş ise,onun okumasından bir sevap kazanabilir. Çünkü bu şey, henüz hayatta iken kendisinin sa’yı gayretinden olan şeylerdendir.

Çünkü Allah’u Azze ve Celle kerim kitabında şöyle buyurmaktadır :

إِنَّا نَحْنُ نُحْيِي الْمَوْتَى وَنَكْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَآثَارَهُمْ

{ Ölüleri diriltecek,işledikleri amelleri ve geride bıraktıkları eserleri yazacak olan elbette biziz ….. }

Yasin suresi.12.ayet.

مَّن يَشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً يَكُن لَّهُ نَصِيبٌ مِّنْهَا”………………..

“ Kim güzel bir işe aracılık ederse,onun da o işten bir payı vardır…

Nisa suresi.85.ayet.

Sünnet’i seniyyede ise şöyle buyrulmaktadır :

- قَالَ رَسُول اللَّه صَلى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلمْ: من سَنَّ سنة حسنة فيعمل بِهَا كَانَ لَهُ أجرها، ومثل أجر من عمل بِهَا لاَ ينقص من أجورهم شيئاً............."

{ …… Cerir bin Abdullah r.a’dan. Resulullah s.a.v şöyle buyurdular : Kim iyi bir çığır açar da o yolda yürünürse,o yolda yürüyenlerin sevabı kadar bu çığırı açan kimseye de ecir yazılır.Onların sevaplarından da bir şey eksilmez ……… } Müslim : 3.C.1017.-İbni Mace : 1.C.203.

Hulasa, bu delillerin umum ifadeleri bizlere şunu anlatmaktadır : İster hayatta olsun ister ölü olsun, kim hayırlı bir işe vesile olmuş ise,o işten hasıl olan sevapların aynısını bu kimse de kazanacaktır.

Dolayısıyla,hayatta iken birilerine Kur’an öğretenler, o kimseler Kur’an okudukça sevap kazanacaklardır…. İşte Kur’an-ın ölüye ancak bu şekilde faydası olur.

İbni Kesir r.h ;

وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى

“ İnsan için kendi çalışıp çabalamasından başka bir şey yoktur “ (Necm.suresi.39.ayet)

Mealindeki Ayet’in tefsirini yaparken şöyle diyor : “ Yani başkasının günahı kişiye yüklenmediği gibi,kendi nefsi için kazandığı hariç, başkasının yapacağı sevaptan da yararlanamaz.

İbni Kesir devam ediyor ve diyor ki : Bu Ayet’i Kerime’den İmam Şafii r.h şu hükmü çıkarmıştır :

“ Ölüler için okunup, hediye edilen Kur’an’ın sevabı onlara kavuş-maz, çünkü okunan Kur’an onların ameli ve kazancı değildir. Bunun içindir ki Allah’ın Resulü s.a.v ölülere Kur’an okumayı ümmetine tavsiye etmemiş ve ne açık bir ifade ile ve ne de ima yolu ile de olsa, onlara bu yolu göstermemiştir “

Bununla beraber, Sahabeden de bu hususta sahih bir nakil yoktur.Şayet bu hayırlı bir iş olmuş olsaydı,şüphesiz ki onlar bu hayırda bizleri geçerdi. - Yani onlar bizden önce bunu yaparlardı - Unutmayın ki,Allah’a yaklaştıran ameller ancak nas’la sabit olur. Bu gibi hususlarda ne kıyasla ve ne de şahsi görüşlerle hareket edilmez. “

İbni Kesir: 13.C.7554.

Ölülere Kur’an okunmayacağının sünnet’ten delilleri ise şunlardır :

عن أبي هريرة , أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال : لا تجعلوا بيوتكم مقابر. إن الشيطان ينفر من البيت الذي تقرأ فيه سورة البقرة .

{Ebu Hureyre r.a dan. Resulullah s.a.v şöyle buyurdular : Evlerinizi kabirlere çevirmeyiniz. Muhakkak şeytan, içerisinde Bakara suresi okunan evden kaçar.}

Müslim.2.C. 780.Tirmizi.5.C.3036.

Ahmed.2 / 284-337

{Resulullah s.a.v şöyle buyurdular : Evlerinizde Bakara suresini okuyunuz, oraları kabirlere çevirmeyiniz. }

Beyhaki.5 / 448 / 1056

Hulasa, ölülere faydası dokunsun diye Kur’an okumanın eğer dinimizde bir yeri olmuş olsaydı, Müslümanlara karşı çok şevkatli ve merhametli olan Peygamberimiz Muhammed s.a.v :

“ Evleriniz de Kur’an okuyunuz ve namaz kılınız, oraları kabirlere çevirmeyiniz “

diye nasihatte bulunmazdı… Çünkü,kabirler Kur’an okuma ve namaz kılma yeri değildir….. Bunun içindir ki ; Hayatı boyunca defalarca kabirleri ziyaret eden Allah Resulü s.a.v, ne böyle bir şey yapmıştır,ne ümmetine böyle bir şey tavsiye etmiştir ve ne de ima ile de olsa buna işaret etmiştir …..

Kendisinin de hadisi şeriflerinde buyurduğu gibi :

ما بقي من شيء يقرب من الجنة ويباعد من النار إلا وقد بين لكم . صحيح

{ Size cennet’e yaklaştıracak ne var ise onu açıklamışımdır. Ve yine size, cehennem’den uzaklaştıracak ne var ise onları da açıklamışımdır.}

M. Zevaid.8 . 264 - 4.C.1803.- Hakim : 2.C. 4.

عن أبي ذر قال تركنا رسول الله صلى الله عليه وسلم وما طائر يقلب جناحيه في الهواء إلا وهو يذكرنا منه علما قال فقال صلى الله عليه وسلم فذكره . وله شاهد من رواية عمرو عن المطلب مرفوعا بلفظ ما تركت شيئا مما أمركم الله به إلا قد أمرتكم به وما تركت شيئا مما نهاكم عنه إلا قد نهيتكم عنه .

وإسناده مرسل حسن .

{ Ebu Zerr r.a şöyle dedi : Resulullah s.a.v bizi, hava’da kanat çırpan kuştan dahi malumat vemiş olduğu halde terk etti . }

İbni Hibban.1.C. 65.

Ahmed müsned.5 / 162 Taberani Kebir : 1647.

Sünen: 4.C. 1803.

{ Ve yine bir hadislerinde şöyle buyurmaktadır : Allah’ın size emredip de benim size emretmediğim hiçbir şey bırakmadım.Ve yine,Allah’ın size yasaklayıp da benim size yasaklamadığım hiçbir şey de bırakmadım.}

Sünen.4.C. 1803.

SONUÇ OLARAK:

Kuran ve Hadis Müslüman’ın anayasasıdır.

Onun dışına çıkamaz,inanç sömürüsü yapamaz.Hata yapar günah kazanır,bilerek yaparsa küfre girer.Yasalar diriler için geçerlidir,ölüler için değil.İman ve islama teşvik içindir.Allah’ın işine karışmak için değil.

1.. (Ehzul ücreti ala zikri ve tilavetil kuran fehuve haramün=zikir veya kurandan ücret almak haramdır-Hediyetül alaiye)) Bu ücret ister maddi olsun,iter hatır gönül fark etmez.

2.. Necm suresinde/21.ayet- Allah buyuruyorki:İnsan için ancak amelidir sonra karşılığını görecektir.Kimse kimsenin yerine rehine değildir.ancak maksat yalnız.

3.. Etterğipte şöyle geçer:(Men mate ibni adem inkatea amelühü...=Kişi ölünce ameli kesilir ) kesilen bir ameli sen devam ettiremezsin

4.. Bakara suresinde.(insan taşıyabilecağı kadar yükü yüklenir.)Zengin kuran okuttu ya fakir ne yapacak?.

5.. Etterğip vetterhip te :(Elkur’anil kerimu huve dusturil,huyutil,ehyai,la lil emvat=Kuran diriler için yasadır,kanundur,ölüler için değil)

6.. Peygamberimiz kaç ölüye kuran okumuştur?.

7.. Hangi ayeti okuyun diyor?.

8.. Kuran ayetlerini eksiltmekle,artırmanın farkı ne?.

9.. Allah buyuruyor ki kuranı okuyun onu yemeyin.

10.. Babanız öldü ona kuran okuyorsun.baba kalk camiye git,namaz kıl,oruç tut dedin,o bunları yapar mı?,yapamazsa niçin ona söyledin?,Türkçe değil de Arapça Allah kelamıyla bunu söylemiş olmadın mı?..

11.. Öyleyse kuranı değiştirmek küfür değil mi?.

12.. Dua ayrı bir ibadettir,dua edebilirsiniz.Allah’a dilekçe yazmaktır.yaz dilekçeni de,cenneti satın almaya çalışma.

13.. İslam dininde ruhbanlık yoktur.Ama sen yinede üçkağıtçı,sahtekar insanlara para ver de sana yasin okusunlar.yasinde tek ayet bulamazsın ki ölüye hitap etsin.hep dirilere hitap eder.peki neden ölüye okudun?.ha ölmek üzere olan kişiye okuyabilirsin,çünkü o hala diridir.Kuranı okumak ve dinlemek fazilettir,Rahmettir.ölüye okumak ve okutmak haramdır,israr ve maksatlı yapılırsa küfürdür.Hut suresinde Allah buyuruyor ki:(fastakim kema umirte=Emrolunduğun gibi doğru ol ) yani ne eksilt ve nede artır.Lütfen Allah eksik koydu da senmi tamamlayacaksın?.