Viral diarrhea
Acute viral diarrhea in pediatric
ท้องเสียในเด็กมีสาเหตุส่วนใหญ่จากไวร้ส 55-60% สาเหตุอื่น อาหารเป็นพิษ จากเขื้อแบคทีเรีย อื่นๆ
เชื้อไวรัสที่ทำให้เกิดท้องเสีย
การตรวจเพาะเชื้อจากอุจจาระในเด็กท้องเสีย ไม่พบเชื้อไวร้สมี 47.46%
ที่พบเชื้อมีสัดส่วนด้งนี้
-Rota virus 35.08%เป็นเชื้อที่ก่อโรคในเด็กมากที่สุด คิดเป็น 50% ของไวรัสทั้งหมด
-Norovirus7.3%
-Parechovirus 5.79%
-Astrovirus2.7%
-Sapovirus1.67%
อื่นๆ Calicivirus, Torovirus, Coronavirus, Picobirnavirus, Pestivirus, Adenovirus
อาการท้องเสียที่เกิดจากการติดเชิ้อไวรัสในเด็ก
อาการ มักเป็นแบบเฉียบพลัน โดยมีอาเจียน ร่วมกับท้องเสีย
ระยะเวลา มักมีอาการ 1-7 วัน อาจมีอาการต่อเนื่องเกิน 7 วันได้
อายุ มักพบในเด็กอายุน้อย 6 เดือน ถึง 2ปี ในทารกมักไม่แสดงอาการ เนื่องจากมีภูมิจากมารดา
ในไทยมักพูดถึง Rotavirus กับ Adenovirus แต่ตัวอื่นก็ทำให้เกิดโรคได้
ความสำคัญ การป้องกันโดยการผลิตวัคซีนในอนาคต ส่วนอาการและการรักษาคล้ายกัน
Human Rotavirus
เชื้อ เป็น dsRNA virus อยู่ในสกุล Rcoviridae รูปร่างคล้ายกงล้อ [rota ภาษาละติน แปลว่า กงล้อ]
พบ 40% ของเด็กท้องเสียที่นอนในโรงพยาบาล
อาการ พบบ่อยในเด็กอายุ 6 เดือน-3 ปี เป็นซ้ำได้เนื่องจากมีหลายสายพันธุ์
เด็กเล็กอาการมากกว่าเด็กโต ยิ่งเป็นอาการยิ่งน้อย ยิ่งโตยิ่งไม่มีอาการ
อาการ ไข้ อาเจียน วันแรก ตามด้วยท้องเสีย 3-5 วัน ส่วนน้อยเป็นถึง 7 วัน
ทำให้เยื่อบุลำไส้ฝ่อ พร่องเอ็นไซน์ lactase deficiency ได้
Human Astrovirus
เชื้อ เป็น RNA virus อยู่ใน สกุล Astroviridae รูปร่างกลมมีแฉกยื่นคล้ายดาว ไม่มี envelope
พบ 2-13% ของเด็กท้องเสียที่นอนในโรงพยาบาล
ในไทยพบเป็นสาเหตุ ร้อยละ 8 ของโรคอุจจาระร่วงในเด็ก และใน neonatal gastroenteritis พบว่าร้อยละ 30.7 มาจากเชื้อตัวนี้
อาการ ระยะฟักตัว 1-4 วัน ติดต่อผ่านทางน้ำและอาหาร
อาการ เบื่ออาหาร ถ่ายเหลว 1-4 วัน อาจมี ไข้ ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย
การติดเชื้อในเด็ก คนชราจะรุนแรงกว่า
Torovirus
เชื้อ เป็น RNA virus อยู่ใน สกุล Coronaviridae
พบน้อยสัมพันธ์ กับโรคอุจจาระร่วงเรื้อรังและเฉียบพลันในเด็ก
Coronavirus
เชื้อ เป็น RNA virus อยู่ใน สกุล Coronaviridae มีเปลือกรูปมงกุฎหุ้มรอบ
Piconavirus
เชื้อ เป็น RNA virus ตัวเล็กไม่มีเปลือกหุ้ม
เป็นสาเหตุ ท้องร่วงในเด็กและผู้ใหญ่ และผู้ที่มีภูมิบกพร่อง
สามารถตรวจพบในเด็กที่มีการติดเชื้อ HIV ที่มีอาการท้องเสีย
Calicivirus
เชื้อ virus อยู่ใน สกุล Calicivirus แบ่งเป็น 2 กลุ่ม
Norwalk virus เคยพบการติดเชื้อเป็นอันดับต้นๆรองจาก Rotavirus และ กลุ่มคล้าย Saporo
Norovirus
เชื้อ ssRNA virus อยู่ใน สกุล Caliciviridae เป็นกลุ่มคล้าย Norwalk virus
อาการ ระยะฟักต้ว 12-48 ชั่วโมง เกิดการอักเสบของทางเดินอาหาร ท้องเสียเป็นน้ำแบบไม่มีเลือด มีคลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง อาการเป็น 1-3 วัน ในเด็กผู้สูงอายุอาจนานถึง 4-6 วัน
การติดต่อ คนสู่คน อาการและน้ำ สามารถระบาดติดต่อได้
Sapovirus
เชื้อ ssRNA virus อยู่ใน สกุล Caliciviridae
อาการ
พบในเด็กเล็กอายุน้อยกว่า 5 ปี มักพบในสถานเลี้ยงเด็ก และในสัตว์น้ำ เช่น หอย
และการศีกษาในเด็กอายุมากกว่า 5 ปี มักเคยติดเชื้อตัวนี้แล้ว
Adenovirus
เชื้อ dsRNA virus มีมากกว่า 51 สายพันธุ์
อาการ ก่อโรคในเด็กต่ำกว่า 5 ปี อาการหลากหลายทางเดินหายใจ ตา ทางเดินอาหาร
การป้องกัน
กินร้อน ช้อนกลาง ดูแลความสะอาด และวัคซีนโดยเฉพาะ ROtavirus
Ref.