Candidiasis oral

Candidiasis in pediatric

สาเหตุ เชื้อ candida albicans ใน genus candida

พบบ่อยมากในเด็ก ปกติเป็น normal flora ในช่องปาก ทางเดินอาหาร ช่องคลอด

Oral candidiasis [oral thrush]

พบบ่อยในเด็กเล็ก ทารกคลอดจากมารดาที่เป็นเชื้อราช่องคลอด จุกนมที่เปื้อนเชื้อรา

ในปาก

ลักษณะเป็นแผ่นสีขาวคล้ายคราบนม ติดแน่น พบได้ที่ ริมฝีปาก ลิ้น เหงือก เพดานปาก กระพุ้งแก้ม ถ้าขูดหรือลอกเยื่อขาวๆ นี้ออก จะทำให้เกิดรอยแผล และเลือดออกได้ ต่างจากคราบนมซึ่งสามารถเช็ดออกได้ง่าย เด็กอาจไม่มีอาการหรือเจ็บไม่ยอมดูดนมได้

การกินนมจากมารดามีภูมิป้องกันเชื้อราได้ดีกว่านมผสม กรณีกินนมแช่ทำให้มีคราบนมติดอยู่ในปากเป็นปัจจัยเสริมทำให้เกิดเชื้อราได้เช่นกัน การเช็ดทำความสะอาดหลังดูดนมมีส่วนช่วยป้องกันได้

ในเด็กโตและผู้ใหญ่ก็เกิด oral candidiasis ได้ ถ้ามีปัจจัยส่งเสริม เช่น การได้ยากดภูมิคุ้มกัน การได้ยาปฏิชีวนะเป็นเวลานาน หรือเป็นโรคมะเร็ง

ที่มุมปาก

ตรวจพบลักษณะ fissuring, maceration สีแดง เรียก Perleche

การรักษา Oral candidiasis

1. 0.5-1% gentian violet

ทาวันละ 1-2-3 ครั้ง หลังดูดนม นาน 5-7 วัน ได้ผลดี ราคาถูก ข้อเสียคือสีม่วงติดที่บริเวณผิวหนังที่ทายา

2. Nystatin suspension (100,000 ยูนิต/มล.)

ในเด็กน้ำหนักน้อยกว่า 2000 กรัม ให้ 200,000-400,000 U/day แบ่งให้วันละ 4 ครั้ง

ในเด็กเล็กให้ 400,000-800,000 U/day แบ่งให้วันละ 4 ครั้ง

ส่วนเด็กโตให้ 800,000-2,000,000 U/day แบ่งให้วันละ 4 ครั้ง

อมกลั้วปากนาน 1-2 สัปดาห์

3. Miconazole oral gel (2%) ในเด็กน้อยกว่า 4 ปีให้ ผ ช้อนชา วันละ 4 ครั้ง ในเด็กโตให้ครึ่งช้อนชาวันละ 4 ครั้ง