Infant formula
Infant formula
คือ นมผงสำหรับเด็กแรกเกิดถึง 1 ปี ผลิตจากน้ำนมวัวปรับลดโปรตันและเกลือแร่ลงมา ร่วมกับมีการเติมวิตามินและสารอาหารต่างๆ เพื่อให้มีคุณค่าและปริมาณสารอาหารใกล้เคียงน้ำแม่ที่สุด
สูตรนมแบ่งได้ 3 แบบหลัก ตามปริมาณของ
calories, carbohydrate source และ protein composition
การเลือกนม
1.เลือกตามอายุ
2.เลือกตามอาการหรือโรคที่เด็กเป็น ที่พบบ่อย
-lactase deficiency ให้นมที่ไม่มี lactose
-cow milk allergy หรือ แพ้โปรตีน ให้สูตรที่ไม่มี โปรตีนวัว หรือ สูตรโปรตีนที่ย่อยแล้ว
-malabsorntion ให้สูตรโปรตีน ไขมัน คาร์โบไฮเดรตที่มี โมเลกุลเล็กดูดซึมง่าย
สิ่งสำคัญอื่นๆ
-เด็กส่วนใหญ่ต้องการ ธาตุเหล็กเพื่อป้องกันโลหิตจาง ควรต้องให้นมที่มีผสมเหล็กเพิ่ม
-AA(AHA) & DHA : ยังไม่มีข้อมูลเพียงพอว่าการให้เติม docosahexaenoic acid(AHD) และ arachidonic acid(AA) จะให้ผลดีกว่านมตามท้องตลาดทั่วไป
-Soy formular : สำหรับผู้ที่ขาด lactase และ galactosemia แต่ไม่แนะนำสำหรับ colic
-Hypoallergenic formular แบบ extensive hydrolyzed protein ให้รักษาสำหรับกลุ่ม milk protein allergy และป้องกัน atopic dermatitis
-Antireflux formula ลดอาเจียนและการขย้อน แต่อาจไม่มีผลต่อการเจริญเติบโต
-ในทารก colic การให้คำแนะนำสำคัญกว่าการเปลี่ยนนม
Infant formular ชนิดต่างๆ ดังนี้
แบ่งตามชนิดนม ง่ายๆ 3 กลุ่ม
1.นมธรรมดา : มีผสมเหล็ก และแบบผสม AA,DHA
2.Lactose free formula : จากนมถั่ว(isomil,prosobee) และจากนมวัว(olac,similac)
3.Hypo or non allergic formula : เป็นโปรตีนที่ย่อยแล้วหรือเป็น amino acid เหมาะในรายที่แพ้และดูดซึมไม่ได้
-extensively hydrolyzed(nutramigen, pregestimil) และ
-amino acid(neocate, nutramigen AA)
อื่นๆ
-สำหรับ reflux : enfalac A+AR
-Partial whey hydrolysated formula : Nan HA(กลิ่นหอมรสชาติดีกว่าแต่น้ำตาลมากกว่า), Enfalac HA เป็นนมวัวที่ผ่านการย่อยมาแล้ว สำหรับเด็กที่มีภาวะเสี่ยงต่อภูมิแพ้ แต่ไม่ใช้ในเด็กที่แพ้ไปแล้ว
Lactose free, medium chain TG(MCT) formulaสำหรับผู้ใหญ่ panenteral, neomune ส่วนเด็กมากกว่า 1 ปี ใช้ pedisure
การแบ่งนมตามลักษณะของโปรตีน 4 แบบ
1.Intact protein : นมวัว นมถั่ว นมแพะ
ooooooooooooooooooooooooooooooooo
2.Partially hydrolyzed : HA formular ย่อยบางส่วน
oooooo oooooooo oooooooo ooooooooo
3.Extensively hydrolyzed : รักษา และป้องกันการแพ้ ย่อยเกือบหมด
ooo ooo ooo oo ooo oo ooo oo ooo oo oo
4.Amino acid formula : ไม่แพ้ และ รักษาหลายโรค
o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o
โปรตีนยิ่งโมเลกุลเล็กโอกาสแพ้จะยิ่งลดลง
โมเลกุลเล็กผลิตยากยิ่งมีราคาแพง
ควรเลือกให้เหมาะสม
ข้อมูลรายละเอียดเพิ่มเติม
Term formula
-ทุกยี่ห้อกินได้หมด แต่เด็กควรได้นมที่มีสูตรเสริมเหล็กเพิ่มช่วยเรื่อง Iron deficiency anemia
-พ่อแม่บางคนอาจเชื่อว่าเหล็กอาจ ทำให้ปวดท้องท้องอืดซึ่งจริงแล้วไม่ใช่จึงเลือกนมธรรมดาที่ไม่ใส่เหล็กเพิ่ม จริงๆแล้วไม่ใช่เช่นนั้น ควรกินแบบที่มีเหล็กเสริมดีกว่า
-ปัจจุบัน มีสูตร long chain polyunsaturated fatty acids โมษณาว่าจะช่วยเสริมพัฒนาการเรื่องตาและสมอง โดยการเสริมArachidonic acid (AA) และ docosahexaenoic acid (DHA) เข้าในนมที่ขายตามท้องตลาด เป็น fatty acid ที่พบในนมแม่แต่ไม่พบในนมสูตรปกติ แม้จะเชื่อว่ามีส่วนสำคัญในการสร้างเยื่อหุ้มระบบประสาทส่วนกลาง แต่จากงานวิจัยพบว่า ผลที่ได้ในด้าน cognitive, social, motor development ยังไม่ชัดเจน แม้ว่าจะไมมีอันตรายแต่ก็ไม่มีประโยชน์ และจาก Cochrane review ไม่แนะนำให้ใส่ AA,DHA เนื่องจากมีราคาแพงกว่าและยังไม่ได้ประโยชน์ที่ชัดเจน
Preterm และ Enriched formula
-มีแคลอรี่และโปรตีนมากกว่าแบบปกติ และยังมี Ca, Mg, phosphorus ซึ่งเป็นสารที่จำเป็นสำหรับทารกในครรภ์ระหว่างไตรมาสที่ 3
-ทำให้ทารกเจริญเติบโตได้ดีขึ้นกว่าการใช้นมปกติ การใช้นม preterm หรือ enriched ดูที่อายุครรภ์ 34 wk หรือที่ wt <1800gm ให้ preterm formula หากมากกว่าให้ enriched formula นมนี้จะช่วยในการเจริญเติบโตระยะนี้ได้ดี แต่ไม่มีผลในระยะยาวถ้าให้ต่อไป ดังนั้นควรเปลี่ยนเป็นนมธรรมดาเมื่อเวลาเหมาะสม
Specialized term formulas
สำหรับผู้ป่วยเฉพาะโรคคือ lactase deficiency และ cow milk allergy
1.Lactase deficiency: ให้สูตรที่ไม่มี lactose
-congenital lactase def. ท้องเสียมากหลังกินนมตั้งแต่เกิด พบน้อยเป็น report case
-primary lactase def. เด็กเล็กเด็กโต แน่นท้องท้องอืดย่อยไม่ดี ท้องเสียอาเจียน colic พบได้ผิวขาว เอเชีย และมักจะ over diagnosis บ่อยๆ
-secondary lactase def. เกิดตามโรคติดเชื้อลำไส้ มีอาการท้องเสีย อาเจียน แน่นท้องอืด พบบ่อย
2.IgE mediated allergy : เช่น cow milk protein พบในเด็กเล็ก มีผื่น หายใจข้ดไม่สะดวก มีปัญหาทางเดินอาหาร พบ 2-3% ของเด็กทั่วไป ให้ hypoallergic formula(extensively hydrolized) หรือ นมที่ไม่แพ้(amino acid)
3.Refluxที่น้ำหนักไม่ขึ้นหรือมีปัญหา ลองให้ antireflux formula และให้การรักษาคู่กันไป
4.Colicปรึกษาให้คำแนะนำ ส่วนใหญ่ไม่เกี่ยวกับนม แต่หากลองเปลี่ยนควรให้ ชนิด hypoallergenic formula ดู
รายละเอียดดังนี้
Soy formulas
1.ประกอบด้วย น้ำตาลข้าวโพดและโปรตีนจากถั่วเหลือง จะไม่มี lactose และ cow milk protein
2.พ่อแม่มักเชื่อว่าจะย่อยดีกว่านมทั่วไป แต่จริงๆแล้วควรให้เฉพาะกรณีที่จำเป็นคือผู้ป่วยที่ขาด lactase เท่านั้น ส่วนการนำมาใช้ในผู้ที่แพ้นมวัว, colic หรือ acute gastroenteritis นั้น ข้อบ่งชี้ยังไม่ชัดเจน
3.เนื่องจากผู้ป่วยอาจจะเกิดแพ้ถั่วได้ ต้องพิจารณาดีๆ
4.การให้ในเรื่องของ AGE อาจช่วยให้ระยะเวลาท้องเสียหายเร็วขึ้น(แต่ไม่เสมอไป)แต่ควรเปลี่ยนกลับมาปกติเมื่ออาการหายดี
5.ระวัง soy been มี phytoestrogens และ isoflavones อาจส่งผลต่อการเจริญเติบโตของทารกได้ แต่จากการศีกษาก็ยังไม่พบว่าส่งผลกระทบใดๆ
6.การให้ใน preterm การเจริญเติบโตจะน้อยกว่าเมื่อเทียบกับ standard formula
Lactose free formula
1.เป็นอีกทางเลือกหนึ่งนอกจาก soy formula สำหรับเด็กไม่มี lactose
2.เลือกใช้สำหรับ galactrosemia, congenital lactase deficiency, primary lactase deficiency และ บางส่วนในรายที่เป็น AGE และหยุดเมื่อไม่จำเป็น
3.Hypoallergenic และ nonallergenic formulas
-สำหรับ IgE mediated allergy ต่อโปรตีนในนม มักเกิดกับโปรตีนที่มีโมเลกุลใหญ่เช่น ของนมวัว เด็กควรได้รับการวินิจฉัยก่อนให้ ซึ่งบางรายอาจแพ้นมถั่วด้วยอาจให้ใช้ นมกลุ่มนี้แทน
-นมกลุ่มนี้เป็น extensively hydrolyzed proteins จะไม่กระตุ้นให้เกิด antibody เด็กเมื่อรักษาด้วยนมกลุ่มนี้แล้วอาการจะหายไป เช่น ผื่นคัน หอบ ท้องเสีย และ จะเจริญเติบโตดีกว่า standard formula
-นมกลุ่มนี้จะแพงกว่าดังนั้นควรเลือกเฉพาะรายที่จำเป็น
-ส่วนพวก amino acid formula ก็ใช้ได้แต่ควรเลือกในกรณีที่จำเป็นกว่า
เช่น short bowel syndrome เป็นต้น เนื่องจากแพงกว่า
Antireflux formulas
-นมกลุ่มนี้มี นมจะหนึดกว่าโดยการใส่ rice starch ทำให้พอลดอาการได้
-แต่ผู้ปกครองอาจใช้วิธีให้ ข้าวบด หรือ carbohydrate อย่างอื่นผสมกับ standard formula
ก็พอใช้แทนกันได้ไม่เปลืองค่าใช้จ่าย จะช่วยลดการขย้อยอาเจียน ช่วยให้เจริญเติบโตดีขึ้น
Infant formula ที่เป็น colic
1.ส่วนใหญ่อาการจะดีขึ้นเองเมื่ออายุ 4-6 เดือน
-ซึ่งการให้ลองกินนมช่วงอายุนี้อาจเป็นไปได้ว่าเด็กหายเองไม่เกี่ยวกับนมที่ได้
2.การให้นมที่เป็น soy หรือ lactose free ไม่ได้ทำให้อาการดีขึ้น
-ยกเว้นในรายที่ขาด lactase แต่ส่วนใหญ่ช่วยในกรณีที่มีอาการ AGE ระยะสั้นๆเท่านั้น
-เด็ก colic ส่วนใหญ่ไม่จำเป็นต้องใช้สุตรนี้ โดยไม่ได้วินิจฉัยว่า lactase deficiency อาจเสียเงินฟรีได้
3.แต่มีงานวิจัยเบื้องต้น สำหรับ hypoallergenic formula อาจช่วยได้ อาจลองให้กิน 1-2 สัปดาห์ ดูว่าอาการดีขึ้นหรือไม่
Toddler formulas
สำหรับเด็ก 9-24 เดือน นมสูตรนี้จะเพิ่ม iron, vitamin C, vitamin E และ zinc อาจมี DHA ,AA และเพิ่ม calcium มากกว่า standard formulas แต่ก็ไม่ได้มากกว่า whole milk จากการศึกษาพบว่าไม่ได้ดีกว่า whole milk เลย
Ref.
http://www.aafp.org/afp/2009/0401/p565.html#afp20090401p565-t2
อาหารทางแพทย์สำหรับทารก
http://www.nhs.uk/Conditions/pregnancy-and-baby/Pages/types-of-infant-formula.aspx#close
ราคานม โลตัส
http://shoponline.tescolotus.com/th-TH/Product/BrowseProducts?taxonomyId=Cat00001673
นมสำหรับเด็กที่ระบบย่อยผิดปกติ