Rotavirus vaccine
Qx Vaccine: มีสองตัว
Rotarix® 1ml oral 2,4 เดือน ตัวนี้ให้ 2 ครั้ง [1300b] 1สายพันธ์ุ
RotaTeq® 2 ml/dose oral 2,4,6 เดือน ตัวนี้ให้ 3 ครั้ง [950b] 5สายพันธุ์
สาเหตุ
ไวรัสอุจจาระร่วงที่พบบ่อยที่สุด
คือ Rotavirus พบประมาณ 30-40 %
อันดับ 2 Norovirus พบประมาณ 10%
https://sites.google.com/site/pediatricnote/viral-diarrhea
อุจจาระร่วงจาก Rotavirus
-Rota virus เป็นสาเหตุสำคัญสุดที่ทำให้เกิดท้องเสียในเด็กอายุน้อยกว่า 5 ปี
-เด็กทุกคนมักมีอาการท้องเสียอย่างน้อย 1 ครั้งจากเชื้อนี้
-ส่วนใหญ่หายได้เอง ส่วนน้อยต้องเข้าโรงพยาบาล หากรักษาไม่เหมาะสมมีโอกาสเสียชีวิตได้
-โรคอุจจาระร่วงในเด็กที่เกิดจาก Rota virus มักมีอาการรุนแรงกว่าที่เกิดจากเชื้อชนิดอื่น
ทั้งไข้สูง อาเจียนมากและขาดน้ำรุนแรงกว่า สาเหตุอื่นๆ
ข้อมูลการติดเชื้อ
1.การติดเชื้อครั้งแรกจะรุนแรงสุด ครั้งต่อไปจะค่อยๆลดลงไปเรื่อยๆ จนไม่มีอาการ
2.สามารถติดเชื้อได้หลายครั้งเนื่องจากมีหลายสายพันธุ์และจะมีการเปลี่ยนสายพันธุ์ทุกๆปี คล้ายกับไข้หวัดใหญ่
3.ส่วนใหญ่เด็กทุกคนมักมีการติดเชื้อ
การศึกษาในเด็กที่เกิดมาผ่านสองฤดูหนาว จะพบว่าต้องมีการติดเชื้ออย่างน้อย สองครั้ง
***การให้วัคซีน ไม่ได้ป้องกันการติดเชื้อแต่ป้องกันความรุนแรง เพราะได้รับเชื้อบ่อยความรุนแรงจะลดลงดังกล่าว***
ดังนั้นการให้จึงต้องให้หลายๆครั้ง จึงจะลดความรุนแรงได้มาก
วัคซีนมี 2 ชนิด
แบบ G1 มีตัวเดียวกับแบบ G1-5 มีหลายสายพันธุ์กว่า
วัคซีน มีสองตัว ในไทย
1.Rotarix®[GLX] 1ml/dose เป็น oral lyophilize, 1.5ml/dose oral suspension
:Human-derived monovalent live-attenuated
:พัฒนามาจากเชื้อไวรัสโรต้าสายพันธุ์ (RIX4414) ของ G1P พบว่ามีประสิทธิภาพและปลอดภัยดี
มีสายพันธุ์เดียว
การให้วัคซีน
2 dose ที่อายุที่แนะนำ 2,4 เดือน
(doseแรก6-15 สัปดาห์, doseสอง ห่างอย่างน้อย 1 เดือน ไม่เกินอายุ 8 เดือน)
2.RotaTeq®[Merck]2ml/dose เป็น live oral suspension vaccine
:Bovine-human reassortant pentavalent live-attenuated
:วัคซีนประกอบด้วยซีโรทัยพ์ G1, G2, G4, G4 และ P8 กิน 3 ครั้ง
มีหลายสายพันธุ์
การให้วัคซีน
3 dose ที่อายุที่แนะนำ 2,4,6 เดือน
(doseแรก6-15 สัปดาห์, แต่ละdose ห่างอย่างน้อย 1 เดือน,doseสาม ให้ไม่เกินอายุ 8 เดือน)
ประสิทธิภาพ ทั้งสองตัว ไม่ต่างกัน
-ป้องกันอุจจาระร่วงรุนแรงจากRota ได้ 90%,
-ป้องกันการนอนโรงพยาบาล ได้ 90-100%
ประสิทธิภาพยังขึ้นอยู่กับระดับการพัฒนาของประเทศ
ประเทศที่พัฒนาแล้วการใช้วัคซีนจะได้ผลดีมากกว่าประเทศที่ยังไม่ค่อยพัฒนา
สามารถให้ร่วมดับวัคซีนตัวอื่นได้
เช่น OPV DTaP IPV Hemophillus B vac, HBVvac, meningococcal, pneumococcal etc.
วิธีเก็บ เป็นผงห้ามแช่แข็ง เก็บที่ 2-8c
การให้ร่วมกับตัวอื่นได้เลย เช่น DTwP,DTaP,Hib,IPV,HBV,PCV
การให้ร่วมกับ OPV มีผลต่อการขึ้นภูมิของ Rota ครั้งแรก
แต่หลังให้ Dose 2 แล้วภูมิขึ้นเท่ากันกับให้ปกติ
แต่ไม่มีผลต่อ OPV ไม่รบกวนการขึ้นภูมิของ Polio
ให้OPV กับ Rota vaccine พร้อมกัน ภูมิของโรต้าจะขึ้นได้น้อยกว่าแต่ก็ยอมรับได้
ข้อแนะนำ
ควรให้ห่างจาก OPV อย่างน้อย 2 สัปดาห์ ส่วน dose สองให้พร้อมกันได้
แต่ไม่สะดวกให้พร้อมกันได้เลย
ควรให้หรือไม่
ถ้าไม่ข้อจำกัดทางการเงินควรให้เด็กทุกรายตั้งแต่อายุ 2 เดือน คุ้มค่ามาก
ยิ่งให้หลายครั้งยิ่งดี
สำหรับคนท้อง
วัคซีนนี้เป็นวัคซีนสำหรับเด็ก คนท้องไม่จำเป็นต้องใช้
Ref.
วัคซีนโรตาไวรัส สมาคมติดเชื้อเด็ก
http://hospital.md.kku.ac.th/ic/ic_manual_2549_aa/ic6_b_15.pdf
http://203.157.15.4/wesr/file/y46/F46282.pdf