Embedded Files
L. C. 8-11-1760
Yn 1760 ferkeapet sjirurgyn Mr. Joast Hofman, syn sjirurgynswinkel te BERLTSUM.
(Sjirurgyn Mr. Joast Hofman hat wierskynlik ek yn Tzummearum wenne, want syn soan Wybren Joastes Hofman, boaske mei Jeltie Lieuwes, is dêr berne.)
L. C. 11-4-1787.
Yn 1787 docht de widdo fan de sjirurgyn Kyssel (Kissel) te BERLTSUM itselde en dan mei boeken en ark etc. ....... ........
Yn 1755 wie in Krijn Philippus Weidenaar (mr. timmerman) hjir de administrearjend tsjerkfâd fan ‘e Herfoarme tsjerke. Dit is deselde Krijn Philippus Weidenaar is dy’t op 22-7-1705 te Eastermar doopt is as soan fan de ek te Eastermar berne barbier/sirurgyn Philippus Leenerts Weydner (Weidenaar) en Tjerckjen Krijns Ruytenburgh en wenne oant 1767 te BERLTSUM. Hy is stoarn te Eastermar yn 1769. De widdo yn 1770 wer te BERLTSUM. Krijn moat earst ek fan berop barbier west ha. Syn broer Joh. Phillippus Weidenaar wie boer te Eastermar. Sjoch hjirnei.
L. C. 4-10-1755.
De Kerkevoogden van den dorpe BERLIKUM, doen aan Eigenaars van de Graven aldaar in de Kerk leggende adverteren, dat dezelve zeer veel waren vervallen, waarom dezelve Kerkevoogden hebben laten repareren wordende daar voor verzogt een betalinge voor den 1 january 1754 als voor de Graven alwaar grote sarken opliggen een Caroli gulden en de kleinen na navenant, aan de Administrerende Kerkvoogd Kryn Philippus Weidenaar, te BERLIKUM woonagtig.
L. C. 20-8-1833.
Met vereischte voorkennis, roepen de Kerkvoogden van BERLIKUM op, alle eigenaren der Grafsteden op het Kerkhof aldaar, om hunne Graven aan te geven, vóór den 31 Augustus a. s. bij den Schoolonderwijzer van genoemden Dorpe; zullende bij gebreke dies de Graven worden gehouden aan de Kerk te zijn vervallen.
L. C. 15-9-1762.
Yn 1762 is dêr de iepenbiere ferkeap fan de Sate en Lannen te BERLTSUM lizzende op “it Heechiem”, oan de oare kant fan it Berltsumer Wiid, mei in deftige kwotele hûzinge, skuorre en hôf yn it gehiel grut neiernoch 103 pounsmiet, sawol bou- as greidlân, by Tsjerk Claessen Gerroltsma en syn wiif yn gebrûk foar 365 Car. gn. wêrfan de wjerhelte tabehearde oan de hear Hulsius (Michaël Hulshuys) cum suis, beswierre mei 35 florenen en 23 stoeren. Hawwende foar de feestjerte in hier dien fan 500 Car. gounen boppe in renteleas foarskot fan 1000 Car. gn.
L. C. 19-4-1755.
De jaarlyksche Vee- en Paardemerkt te BERLIKUM, altoost wordt gehouden op den 27 April van yder Jaar, en nadien de 27ste nu van dit jaar koomt te vallen op een Sondag, niet alleen, maar ook aan de andere kant komt dat de Almanachen defereeren (oanjouwe); zo is’t dat het Geregte van Menaldumadeel by dezen koomt te adverteeren, dat de merkt van voorz. Dorpe zal worden gehouden op Maandag en Dingsdag daar aan volgende, zynde den 28 en 29sten van dezelve Maand.
L. C. 6-6-1770.
Bauke Symens, master skuonmakker te BERLTSUM (yn 1759 troud mei Antie Folkerts) ferkeapet de ynboel (L. C. 31- 3-1770) en de widdo fan Jan Folkerts lit buolguod hâlde fan in grutte wolkjimmerswinkel en fan wolkjimmersark. etc. ....... .......
L. C. 4-8-1773.
Erf-steedhâlder Willem V. hat Harns en Frjentsjer besocht en is ek troch BERLTSUM kommen. Dêr waard in earebôge of moaie poarte oprjochte by it begjin fan de kowemerke. (no it Hemmemaplein/Bitgumerdyk). De poarte wie net beskildere, mar pronke mei natuerlik grien, fan palm, taxis en mear oar beamgewaaks, pronkjend boppe mei oranjeappels en fan ûnderen oant boppen ta skakearre mei sierlike en wol swietrookjende blommen, sadanich as it hôf fan Flora yn it tsjintwûrdige seizoen hjir op dit plak sels ryklik opjout, wêrta eltsenien fan de ynsittenden sines tige bliidmoedich en reewillich opbrocht hat. Oan it haad fan de pylder fan de bôge in opskrift: Oan de iene: “Deze boog vertoont de vrugten van toegenegenheid” en oan de oare: “Met bygevoegde zugten, Dat God ons Vorst heeft geleid”.
L. C. 22-6-1771.
Harmen Beerents Bosma, Castelein te BERLIKUM, laat door deze bekend maken, dat hy van voornemen is om op Maandag den 24 Juny 1771 met Approbatie van den Edele Heer Jr. G. F. Baron thoe Schwartzenberg, Grietman van Menaldumadeel, te laten harddraven eene extra mooye Zilveren Zweep, een nooit geen mooyere Zweep te BERLIKUM verreden, alle paarden mogen mede loopen, dog van zessen klaar en Koopmans waar tot genoegen van de Keurmeesters.
N. B. Dog die tevooren een zweep te BERLIKUM heeft gewonnen mag niet mede lopen.
Tusken 1800 en 1850 wie dit hurddraven tige yn de moade yn Fryslân en binne der wol sa’n 2800 draverijen hâlden om in gouden en meastal in sulveren swipe. Fakentiden prachtich bewurke en tige moai om te sjen.
FERKEAP. 1774 en 1775. (to BERLTSUM.)
Yn 1774 is der de iepenbiere ferkeap fan it hûs en herberch mei mear as 150 hynste stâllen en in mannichte kowestâllen, in hôf en plantaazje c. a. berjochtige mei in frije tap en hynstemannery, wêr’t “Het Wapen van Gelderland” úthinget, by Harmen Beern ’s Bosma cum uxore (mei syn wiif) as eigner bewenne en yn gebrûk. Dêr is 5185 g. gûnen en 14 stoeren op bean.
L. C. 31-8-1774.
Yn 1775 is der boelguod yn it stjerhûs fan dûmny van Assen.
foarhinne dûmny fan de Herfoarme âlde Krústsjerke te BERLTSUM).
L. C. 3-5-1775.
Syn soan wie Winandus Andringa van van Assen, hy is letter stienfabrikant op de nije om 1793 hinne troch him stifte stienbakkerij te BERLTSUM.
FERKEAP.
Yn 1780 is de Iepenbiere ferkeap fan de stimberjochte Sate en Lannen yn it KLEASTER - ANJUM by BERLTSUM lizzende oan de Hearewei (Kleasterdyk húsnûmer 4), grut 108½ pûnsmiet, belêste mei 27½ floreenskatting, mei bêste terp, bou- en greidlânnen, troch Jacob Jetse ’s (Roorda) bewenne en yn gebrûk oant Petri en Maaie 1783 foar 883 gûne yn ’t jier. (no Bouma ’s pleats)
(Op it kleasterterrein leinen neist dizze hjirboppe neamde kleasterpleats op nei Rie ta ek de eardere kleasterpleatsen Lyugga State, Essinga State en (Lyts) Anema State. De lêstneamde pleats oan de Berlikumerweg nûmer 16 wie in eardere sa neamde “Spijcker” ofwol in soarte fan nôtpakhûs. In troch in grêft befeiligde omfieme opslachplak. Der sil grif ek in Grut Anema west ha. Kleaster-Anjum soe neamd wêze kinne nei in destiids hjir lizzend doarpke mei de manne namme Ane(j)um. Ek fine wy hjir deunby de pleatsen grut en lyts Anema. Dit is lykwols mar in idee fan my. )
(Foto: Kleasterdyk nûmer 4)
(L. C. 16-12-1780).
Yn 1836 wurdt by slúten briefkes de bou oanbestege fan it wenhûs oan dizze pleats troch Bouke Arjen ‘s Roda (Roorda).
(Yn 1832 wienen Johannes Knijff (Knijft) út Driesum c. s. noch de eigners fan dizze pleats, no pl. bekend as Kleaster Anjum Kleasterdyk húsnûmer 4.)
L. C. 19-10-1782.
Yn 1782 wurdt de smidderij fan Beernt Sybes (Faber) op de Nijebuorren ‘oan de Dyk’ (Nieuwebuuren aan de Dyk) ferkocht.
(Dit wie de doe ek wol saneamde Nijestrjitte of Nijebuorren “op ’e Dyk” of Krússtrjitte.)
L. C. 7-5-1785.
Dr. J. Mebius, Siktaris fan MENAMERADIEL sil op 18 – 5 -1785 op it tichelwurk by BERLTSUM by boelguod ferkeapje: alderlei tichelark, en lykas 4 bêdden en peluws, tekkens, skep amers, kloen, kloeten, in klaaiboar, in oanskower, in wein, foarmer, kroaden, 5 à 6 tûzen pannen, fierder boerereau, lykas boarnamers, molkenfetten ensfh.
L. C. 24-3-1994.
Nieuwe hal R. V. S. in BERLIKUM.
(Piet Klazes van ‘t Blik, roastfrijstiel.)
L. C. 15-9-1785.
Dr. J. Mebius, Siktaris fan MENAMERADIEL, sil op Moandei de 7e Maart 1785 by de kastlein Hendrik Everts (Huiving) thús (“Het Wapen van Vriesland”), yn it iepenbier ferkeapje op ôfbraak: In tichelwurk mei de dêrby hearrende loadsen, wêroan in mannichte bêste boumaterialen sitte fan ekstra swiere balken, pannen, stiennen, iserwurk ensfh, steande ûnder it behear fan BERLTSUM. Foar fierdere ynformaasje kinne jo terjochte by de niisneamde aktuarius en by S.(ybren) van Gelder yn it doarp BERLTSUM.
N. B. By S. van Gelder binne noch in pear tûzen bêste nije stien fan alderhanne soarten foar in sivylle prys te keap.
L. C. 18-7-1953.
FRANEKER STADHUIS kostte 360 jaar geleden nog geen 16.000 gulden.
It Âld Tichelwurk by de brêge, op it plak wer ‘t no it hûs Hôfsleane húsnûmer 76 stiet, hie hjir tige lang bestien. Yn 1591 al levere û. o. Johannes Hansz. hjir de reade stien foar de bou fan it Frjentsjerter stêdhûs. (Letter om 1675 hinne wie Claes Poopes hjir tichelbaas en noch wer folle letter om 1798 hinne Sybren van Gelder) Ek waard stien levere troch Menaam, Winsum en fan nei om Frjentsjer hinne. De bou fan it stêdhûs waard yn 1594 foltôge.
Yn 1715 is foar de bou fan it Riedshûs yn Ljouwert oan it Raadhuisplein troch it Berltsumer tichelwurk ek in protte stien levere fia de bekende Ljouwerter arsjitekt en wetterboukundige Claes Bockes Balck (1682-1748). Hy wie in tige ferneamd wetterboukundige dy’t as earste wurk op dit mêd, ek yn 1715, de Nije Biltpolder yndykje liet. Syn grutste wurk wie syn ûntwerp fan de Dokkumer Nije Silen, foltôge yn 1729, in tige grutte ûndernimming yn dy tiid. Ek boude hy de skutslûs by de Galamadammen etc.
L. C. 13-9-1794.
Yn 1796 is Hendrik van den Berg, kastlein yn “Het Wapen van Holland” (de “Nije Herberch”) op it Easteinde te BERLIKUM (no ”Hof van Holland” neamd oan it Hemmemaplein). letter is hy belútsen by it “Kollumer opskuor” op 11-2-1797 en waard dêrnei yn it Blokhûs te Ljouwert finzen set. Hy wie ek wynhanneler en hy hat noch wer letter in Kofjeskinkerij hân tsjinoer de Waach yn Ljouwert. Dêr is hy letter fallyt ferklearre. (L. C. 6- 2-1796). Hy ferhierde de Berltsumer herberch letter oan D.(irk) K.(lases) de Jong, troud mei Richtje Scheltes van Velsen. Ewert Willem ’s (Huyving) wie kastlein yn “Het Wapen van Vriesland” (de Âlde Herberch oan it Skil).
L. C. 5-7-1806.
H. van den Berg, Castelein geweest hebbende te BERLICUM, met den 12 May 1806, is komen te woonen in’t Koffyhuis toebehoort hebbende aan J. Tjalingii, by de Lange Piip te Leeuwarden, biet zig aan in’t houden van Billart en Koffy-huis, als ook in’t houden van verkopingen en comparissies, en onder in’t TAPPEN, als voren by A. L. de Ryk, heeft plaats gehadt, zig vriendelyk recommandeerende aan alle zyne Begunstgers, met belofte van een prompte behandeling.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
EN MAR WACHTSJE
Berltsumer gast ( Tj. de V. mei de bynamme “orandus”):
“Kastlein!” “Ik wachtsje al in kertier op in glês bier”.
De kastlein:
“Dat is net slim. Ik wachtsje somtiden wol oardel oere op in klant”.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
IT LANGPERK.
Yn 1798 is de iepenbiere ferkeap fan in stik lân oan de Mulseleane, (no de Ir. C. M. v. d. Slikkeleane neamd) it saneamde “Langperk.” Dit is it stik grûn wêr ’t no it gesin fan Johan van der Graaf (Johan en Petra) op wennet. (Ir. C. M. v/d Slikkeleane húsnûmer 5.) (L. C. 14- 4-1798). Dêrneist op de N. E. kant as neistlizzer lei it saneamde ”âldhôf”. Hjir wennet no Haaije Post op nû. 7a. (Haaye en Ymkje.)
Van GELDER.
Yn 1805 lêze wy yn de L. C. fan 10 - 4 it folgjende:
Die iets te Praesenteren heeft van, of Schuldig is aan de Boedel van Cornelis Douwe ’s van Gelder, Huisman te BERLICUM, gelieve daarvan voor 1mo May a. s. om 9 uur opgave of Betalinge te doen aan Curatoren Klaas Klazes van Gelder, Huisman te Sint Jacobi Parochie, of bij Claas Cornelis van Gelder, Huisman te BERLICUM.
Der is in sulveren berteleppel út dizze sibbe mei de inisjalen C. V. G. (Claas Cornelis van Gelder, berne om 1710 hinne) op 6-3-1735 te Deinum tr. m IJ. D. (IJtje Douwes). Hy is ek ûntfanger te BERLTSUM.
L. C. 14-4-1904.
Stoomzuivelboerderij “De Volharding” bij BERLIKUM: (wêr ’t no Carrosserie Rondaan stiet.) Zuivere koemelk in flesschen, gepasteuriseerd of gesteriliseerd, afkomstig van op tuberculose onderzochte en onder controle staande koeien, zeer geschikt voor kinderen en zieken. Room, voor als boven genoemd. Zuivere karnemelk in flesschen. Fijne Roomboter, benevens Room-, Edammer-, Gouda-, en Comijne Kaas. Verkrijgbaar te Leeuwarden: in het filiaal, Naauw 151 en bij G. A. Hoekstra, Pr. Hendrikstraat 2. Te Franeker: bij J. H. Brijker, te Harlingen: bij K. Henstra, in de Hoogstraat. Aanbevelend. J. J. Swart.
De kindervoeding welke het meest de moedermelk nabij komt en tevens het gemakkelijkst in het gebruik is, verschaft de kindermelk “PURITAS” bereid door Anske L.(olke ’s) Boomsma. Verkrijgbaar te Leeuwarden: bij Titus Postma, te Franeker: bij B. H. Strubbe, te Dokkum: bij F. Van Terwisga, te Sneek: bij J. Westra.
(Anske (Lolke Gaatses) Boomsma troud mei Hiltje (“Hikke” Anne Rientses) Turkstra (yn de folkmûle bekend as “Ânske/Hikke”) hie letter in Drogisterij annex Optyk yn de Buorren op de hoeke Buorren/ Lytsebuorren. Ek op it mêd fan fotografy en filmjen koe men dêr terjochte. Hy is stoarn op 18 Februari 1934, noch mar 55 jier âld. Harren soan Anne Boomsma wie frijfeint en hat de winkel fan syn âlden fuortset. Hy hat in protte films oer it wol & wee fan ús doarp makke, lykas âlden fan dagen tochten, Berltsumer winters, doarpseinen fuorje, etc. ..... ..... )
L. C. 14-4-1904.
(It fabrykje fan Anske Lolkes Boomsma, stie yn de Buorren efter it hûs húsnûmer 25).
Advertinsje:
De zuigelingenkarnemelk bereid door Anske Lolkes Boomsma (BERLIKUM Fr.) bewijst hare voortreffelijkheid, zelfs in vele gevallen waar het gebruik van andere karnemelk in den steek heeft gelaten. Staat onder geregelde contrôle van Dr. L. de Jager te Leeuwarden.
Ysclub BERLIKUM. Hardrijderij op Dinsdag den 23 Dec. 1879, door mannen en vrouwen, om een prijs van Fl. 80, - eerste premie Fl. 20, - tweede premie Fl. 10, - . Aangifte vóór 10 uur des morgens, by de kastelein J.(elle) (IJsbrand ’s) Terpstra. Aanvang der rijderij elf uur. (Ys en weder dienende). Opgeluisterd door Muziek van het eerste Regiment Infanterie van Leeuwarden.
LIST FAN HURDRIDERS op de hurdriderslist fan 11-1-1864 te Ljouwert.
Koptekst “IJs-Club” / Hardrijderij op schaatsen / door Mannen te Leeuwarden / om eene prijs / Geschenk van Z. K. H. den Prins van Oranje / Premie Dertig gulden / Op Maandag 11 januari 1864 ‘s morgens 10 uur. Lijst van 165 deelnemers.
w. û. Eeltje Douwes Postma, BERLIKUM, Pieter Gerrits Hacquebart, BERLIKUM, Douwe Minnes Braaksma, BERLIKUM, Gabe Annes Werkhoven, BERLIKUM. De hurdriderijen waarden sûnt 1850 op de Ljouwerter stêdsgrêft holden efter de herberch met de namme “De Gouden Bal”.
JELTE HORNSTRA
Jelte E. Hornstra wie oant 1907 ta kastlein en winkelman yn de no allang ôfbrutsene herberch mei de eardere namme “De Koophandel” op de Tichelersdyk, oan de lofterkant fan it húsnûmer 10. Syn dochter Saapke wie troud mei de gernier Sikke Simon ’s Lautenbach. Hy wie de pake fan de bruorren Symen en Jelte Sikkes Lautenbach. Letter wennen hjir yn dizze eardere herberch, om 1960 hinne, as hierders de gezinnen H. W. de Haan en D. A. Boomsma.
In SOLLISITAASJEBRIEF út 1814
WILLEM JACOBUS LAUTENBACH, oud 32 jaar en Maartje Rimmers de Groot, oud 28 jaar, echte-lieden te BERLIKUM richten een door beiden getekend verzoekschrift aan de Gouverneur van Vriesland om als CIPIER in ‘s Lands Tucht- en Werkhuis geplaatst te mogen worden met een ATTEST van zedelijk gedrag afgegeven bij de Heeren Schout, Predikant en Chirurgijn van den Dorpe BERLIKUM. Verdere bekwaamheden zijn: Schrijven, Rekenen, Boekhouden, alsmede zijn huisvrouw in het dirigeren van eene Huishouding en voornamelijk het bestieren van de Keuken.
(Willem Jacobus is de soan fan gernier Jacobus Horatius Lautenbach en syn (winkel)frou Pietje Feddriks. Willem, te BERLTSUM berne op 18-5-1782, is op 8-6-1811 te Dronryp troud mei de te Starum op 27-1-1788 berne Maartje de Groot, hij is dan kleanmakker fan berop. Hja setten har ta wenjen yn BERLTSUM. Hy is lykwols gjin sipier wurden want oant 1827 ta wennet hy noch yn BERLTSUM. Hy ferhuzet yn 1827 as master kleanmakker nei Starum, it stedsje wêr ’t Maartje opwoeksen is. Noch yn datselde jier komt se dêr te ferstjerren. Yn 1836 wennet hy as kleanmakker te Tsjummearum wer ’t syn beide soannen Feddrik en Uike dan boere-arbeiders binne.)
L. C. 15-10-1890.
Dit dorp telt tusschen de 5 en 600 huisgezinnen, voor de kleinste helft fabrikanten, boeren, gardeniers, ambtenaren, neringdoenden en ambachtslieden, voor de grootste helft VELD-ABEIDERS. In den druksten tijd zooals bij het spitten en planten, is hier voor die allen wel bezigheid, maar in een nazomer trekken velen naar de omliggende dorpen om bij de boeren te werken. Dit jaar was er een extra gelegenheid door de werkstaking op het Bildt en van die gelegenheid is hier druk gebruik gemaakt.
Weken aaneen trokken 40 tot 50 arbeiders naar den Bildthoek en den Oost- en Westhoek onder Sint Jacobiparochie, om bij de zoogenaamde onwillige boeren te doen wat er voor de hand was. Men heeft nagerekend, dat ze tusschen 2 en 3000 gulden verdiend hebben; sommigen hadden zelfs weken dat ze het tot 18 gulden konden brengen. De eerste arbeider, die het waagde om daar werk te zoeken, ging een der boeren opzoeken en bood aan om bij hem te werken, als de boer hem eerst de zaak wilde uitleggen. De boer verklaarde daarop, dat hij aangeboden had om 10 arbeiders werk te geven tot het voorjaar tegen 12 cent per uur, maar dat men hem wilde dwingen om 15 of twintig te nemen, en niet mannen naar zijn keuze, maar hij moest nemen die er waren. Toen onze man ook anderen gehoord had, dat de boer de waarheid sprak, was hij bereid een stuk vlas aan te nemen, om dat te trekken, te roepelen, te rotten en te drogen. En spoedig volgden er meer.
De stemming is ondertusschen hier wel ongunstiger geworden voor de leden van “Broeder-trouw”; de gedachte vindt meer ingang, dat menschen, die zaken doen en iets te verliezen hebben, naar evenredigheid in slechter doen verkeeren dan vele arbeiders. Wel is men overtuigd, dat er nog zeer veel dringend verbetering behoeft, maar men gelooft niet langer, dat werkstakingen daartoe hunner dienstbaar zijn.
L. C. 8-7-1895.
De gardenier J. J. v. W. (Johannes van Wigcheren?) alhier mocht heden het voorrrecht genieten, dat hij ‘s Vrijdags in de zomermaanden gedurende het tijdperk van 50 jaren de Berlikumer markt te Leeuwarden met aardappelen bezocht. Zeker is het aller wensch, dat de bejaarde en ijverige man nog menig reisje naar Frieslands hoofdplaats mag doen.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 9-4-1875.
Een bakkersknecht, flinke werker kan dadelijk of met Mei e. k. geplaatst worden bij S.(joerd) R. Van der Pan, Mr. bakker, te BERLIKUM. Brieven franco.
N. B. Met uitzondering van Jan Pieter ’s van Tuinen, tengevolge van zijn mingunstige behandeling.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 13-4-1875.
ANTWOORD aan den bakker S. R. van den Pan te BERLIKUM. De ondergetekende wenscht, zelfs voor het vijfvoudige loon en beter voedsel en behandeling als hij bij u genoot, niet weder in uwe dienst te treden, terwijl hij vertrouwt, dat alle 6 dienstboden, die dit jaar opvolgend bij u woonden, er evenzeer over denken.
Jan Pieter ‘s van Tuinen.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(Hy wie boaske mei Sibbeltje Pieters Th. zn. Runia.)
(Bakker Sjoerd van der Pan, troud mei Klaasje de Jong, wenne yn it hûs op de hoeke Krússtrjitte / It Skil (no ôfbrutsen) en van Tuinen wie koart dêrnei bakker yn de Buorren by de Koepel-tsjerke. Berltsumer kollega ’s of ...... ....... konkurrinten? Of fjochtsjende hûnen om in ..... ...... stikje brea? Byljende hûnen bite net! Hy rekke yn 1881 fallyt.)
L. C. 18-6-1880.
De ondergetekende, zich als bakker gevestigd hebbende, beveelt zich beleefdelijk aan bij de ingezetenen van BERLIKUM, zullende voor eene soliede behandeling zorg dragen.
S.(imon) D.(irk ’s) Renzema.
L. C. 11-2-1939.
In een daartoe belegde buitengewone vergadering van de begrafenisvereeniging “BERLIKUM” (“De Laatste Eer”) werd besloten tot het aanschaffen van een Sanders begraaftoestel.
L. C. 12-3-1938.
De kring BERLIKUM / WIER van de Vereeniging voor Ziekenhuisverpleging “MENALDUMADEEL” kwam hedenavond in jaarvergadering bijeen onder leiding van den heer K. Schat. De aftredend secretaris den heer H. J. Broersma, werd met bijna algemeene stemmen herkozen. Uit ‘t jaarverslag bleek, dat het ledental van den kring 572 bedraagt tegen 546 in het vorige jaar. In het afgeloopen jaar werden uit BERLIKUM 48 en uit WIER 5 patiënten voor rekening der vereeniging in ziekenhuizen opgenomen. In den kring werd in totaal fl. 61,- aan entree gelden betaald en werd 5 maal een omslag geheven in totaal voor gezinshoofden fl. 6,50 en voor niet-gezinshoofden fl. 3,25. Een en ander totaal bedragende voor dezen kring fl. 3128,50. Over het punt: “Bespreking eventuele aanstelling controleerend geneesheer” werd een drukke bespreking gevonden, aan het einde waarvan het duidelijk bleek, dat deze goed bezochte vergadering unaniem afwijzend tegenover een dergelijke instelling stond.
Maandag waren voor het Kantongerecht alhier o. a. gedagvaard een zestal anarchisten, die bij de anarchistische meeting te St. Annaparochie op 6 Aug. jl. waren verbaliseerd wegens het zingen in de bebouwde kom van het dorp. Slechts een hunner, nl. de ontslagen onderwijzer A. Dijkstra, was verschenen, die echter eene zeer onwelvoeglijke houding tegenover den rechter aannam, door b. v. niet op diens vragen te antwoorden en hem zoo nu en dan de rug toe te keeren. Ofschoon de eisch: één gulden boeten of een dag gevangenisstraf weinig beteeekende, had D. hierop nog wel wat aan te merken, zijne verdediging verliep echter in hatelijkheden t. o. de gestelde machten, zoodat hem het zwijgen werd opgelegd. Toen hij evenwel eindigde met de woorden: Leve de anarchie, leve de sociale revolutie! Welke kreet door enkele zijner geestverwanten, die mede aanwezig schenen te zijn, werd herhaald, hoorde men een stem: pak den man! Waarop de aanwezige politie en de deurwaarder hem aanvatten. Het publiek mengde zich er ook in, zoodat er eene algemeene worstelpartij, op de boven zaal waar het kantongerecht zitting heeft, ontstond, met het gevolg, dat o. a. een marechaussee en Dijkstra vrij onzacht bij de trap neer rolden, de laatste met gehavende kleeding. Hiermede was gelukkig het tumult, dat vrij wat ontroering verwekte, afgeloopen.
P. S.
De rjochtsittings fan it Berltsumer Kantongerjocht waarden holden op de boppeseal fan it eardere kafee “Hof van Holland” yn BERLTSUM. Oan de bûtenkant wie ek in grutte trep.
L. C. 20- 1-1897.
Johs. W. de H.(aan), 43 jaren en C. (E.?) J. v. S.(chepen?), 26 jaren, arbeiders, te BERLIKUM, hebben terecht gestaan wegens diefstal door twee vereenigde personen.
De Veldwachter J.(an) van der Laan zag den 26 December l. l. des morgens te half tien de beklaagden uit de Schoolsteeg (no de Skoallestrjitte) komen, te zamen een tamelijk zware boom op hunne schouders dragende. Hij ging de zaak eens na en bevond dat uit de haag om den boomgaard van den gaardenier W.(ijtze) (Jacob ’s) Tuinenga een boom vermiste. Bij eerste beklaagde aan huis komende, was deze bezig den boom in blokken te zagen. Hij nam het onderste blok in beslag en dit bleek precies te passen op den overgebleven stob in genoemde haag. Tuinenga zeide voor de rechtbank, als beklaagden gevraagd hadden, dan had hij hen wel wat hout willen geven, maar nu was er eene opening in de haag, waardoor de jongens in zijn wijngaard konden komen. De eerste beklaagde, die reeds eens voor diefstal tot twee maanden gevangenisstraf is veroordeeld, zeide, dat ze den boom afgezaagd hadden vinden liggen op den voorakker van de haag. Toen van der Laan het stuk hout in beslag genomen had, heeft hij aan zijn kameraad gezegd: Nu zullen wij nog de schuld krijgen, den boom te hebben afgezaagd.
De Subst. Off. Van Justitie vermeent, dat het er weinig toe doet, wie den boom afgezaagd heeft, beklaagde of een ander, want het afzagen is hen niet ten laste gelegd, maar wel het wegnemen en dat is bewezen. Spreker requireert, dat zij zullen veroordeeld worden ieder tot 14 dagen gevangenisstraf. Uitspraak over 14 dagen.
‘t KLEINE KRANTSJE 4- 4-1970.
............. en zoo is het ook gegaan met E.(lisabeth) (Everts) van S.(chepen), 27 jarige huisvrouw te BERLIKUM (tr. mei Albert Faber), en haar buur Albertje (Aelze’s) Huizinga, de vrouw van Jelle (Jan ’s) Groeneveld. Vroeger waren ze zulke trouwe vrindinnen, er mankeerde niets aan. En nu is het uit met de vriendschap; ze mogen elkaar niet meer zien. Dat bleek den 11 Maart, des middags. Ze raakten, de buren nl., aan ’t praten over de wasch E. beweerde, dat Albertje altijd bleekpoeder in de wasch deed. Albertje sprak dit tegen; er kwam nooit bleekpoeder in. En toen viel E. op eens uit: “dat liechsto L .-.-. “ Om dat woordje van drie letters moet zij naar Leeuwarden. Ze had buurvrouw beledigd. En dat om de wasch, met of zonder bleekpoeder. Maar er schijnt nog wat anders achter te zitten. De dames hebben al eerder een onvriendelijk woordje met elkaar gewisseld en E. beweert ook lelijk door Albertje uitgescholden te zijn. Ze kan heel vlot en vermakelijk vertellen, wat haar grieft, yn “Fryske klanken, Fryske sprake”. De rechters hebben er aardigheid aan. En moet zij zich laten uitschelden door Albertje? “Dan moet je haar aanklagen”, zegt de president. “Oh, moai”! Eisch: fl. 10, - boete of 10 dagen hechtenis. (dit foarfal wie yn 1922.)
L. C. 25-10-1783.
Verkoop by S. S. Baarda te BERLIKUM: o. a. een Deftige Huizinge, Bakkerye en Hovinge staande en gelegen in den Dorpe BERLIKUM, zodanig thans by S. Wybenga wordt bewoond en gehuurd. Op den 12 May 1784 vrij te aanvaarden, met een Floreen schattinge en 14 Stuivers jaarlykse Grondpacht, doende de huur ‘s jaars 36 car. gls.
L. C. 6- 5-1814.
De notaris mr. P. J. Mebius zal, op Dingsdag den 10 den Mei 1814, des morgens ten elf uren, ten huize van Jepe (Jippe) Tjipke ’s Bennema (Binnema), mr. bakker te BERLIKUM, bij boelgoed en gereede gelde verkoopen: Meubelen, huisgeraden, 3 bedden, 6 dekens, 1 klok, 1 pulpit, 1 kast, theegoed, schilderijen, 1 spiegel, 1 schotelbank, stoelen, tafels, emmers, tobben, en wat meer te vooschijn zal worden gebracht.
(Jippe Binnema wenne yn de Buorren op húsnûmer 53 yn it hûs wer ’t letter om 1838 hinne bakker Abe Abes Postma, letter in E. Bruinsma, in P. W. Lublink en noch wer letter (yn myn tiid) bakker Jan de Jong syn bakkerij yn hie. De hjir yn BERLTSUM wenjende Jippe (Pieters) Binnema is berne te Froubuorren op 13-10-1835 en is op 18-5-1867 troud mei Antje Werkhoven, de dochter fan Johannes Kl. Werkoven en Trijntje Tilstra. It binne de skoanâlden fan de yn 1870 berne Anne Leenderts Runia.
L. C. 11- 7-1837.
De Warmoezerijen hebben, over het geheel, goede uitkomsten opgeleverd, en de Boomkweekerijen te Joure, Bergum en BERLIKUM waren in eenen gunstigen staat. De Vruchtboomen hebben in het algemeen weinig opgebracht, de prijzen der vruchten waren daardoor hoger dan vorig jaar, toen de opbrengst gunstiger was. De houtgewassen hebben goed gegroeid. De uitvoer van ongemalen Schors heeft bedragen. etc. ...... .......
L. C. 10- 7-1868.
In de heden gehouden vergadering van den raad dezer gemeente, waarin 14 leden tegenwoordig waren, zijn de volgende besluiten: punt 1. etc. punt 5. Conform het voorstel van B. & W. besloten aan W. J. Bloem te Marssum en G.(erben) J.(oh.) Peterzon te BERLIKUM, als beschikking op hun adres, te kennen te geven, dat de raad geene termen heeft gevonden op het daarbij gedaan verzoek om, algeheele kwijtschelding van de loopende boete, ter zake te late oplevering der door hen aangenomene stichting van het gebouw der Rijks Hogere Burgerschool (H. B. S.) in deze gemeente, gunstig te beschikken en dat verzoek derhalve wijst van de hand.
L. C. 28-7-1764.
De Gecommiteerden van de zoogenaamde Oude Meer en de Botgorre, (de Botgoarre *) beginnende bij de 3 Zetten tusschen Menaldum en BELKUM, doorlopende na ‘t CLOOSTER - AENJUM (om de pleats Meerswal hinne) in ‘t Belkumer Wijd, lang ongeveer 1000 Roeden, gedenken op Maandag den 13 Augustus 1764 ‘s morgens te 9 uur te besteeden ‘t uitslatten van gemelden vaart, te beginnen by Sipke Sipke ’s Zet te Menaldum. Zeg ‘t voort.
*) Botguorre: bot grûnich/goar, goarens; lang stilsteand wetter.
L. C. 3- 6-1899.
S. P. Sinnema c. s. eigenaren en gebruikers van landerijen, gelegen aan en bij den waterloop “de Oude Meer” onder de dorpen RIED en BERLIKUM, hebben de Provinciale Staten verzocht, een waterschap van dien naam op te richten, ter grootte van ruim 160 ha. Het doel is het geraken tot verbetering van het vaarwater de Oude Meer, dat in zeer gebrekkigen staat verkeert en waarvan eene goede toestand, zoowel tot afstrooming als vervoer van landbouwproducten, van groot belang is.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 26-12-1807.
Het behaagde de Albestierder, heden morgen om 4 uur, onze moeder LYSBERT FERKS, Wed. van Rein Willem ’s Spoelhof, in den hoogen ouderdom van ca. 82 jaren, door den dood van ons weg te nemen, en zo wij wenschen in de Eeuwige Zaligheid ingegaan.
W. R. Spoelhof. Actum BERLICUM, den 19 Dec. 1807.
L. C. 2-1-1808.
De Secretaris Mebius en de Procureur Pieter de Kuur, gedenken (by Continuatie) op Donderdag den 14 January 1808 ‘s nademiddags twee uur, by de Finale Palmslag, ten huize van E. W. Dykstra, Kastelein te BERLICUM, te verkopen: Een zeer voortreffelyke Huizinge, geschikt tot Winkelneringe en andere bedryven, met de daarby leggende fraaye Hovinge met Bomen en Plantagie, staan de gelegen op het aangenaamste Standplaats in den Dorpe BERLICUM, by de Weduwe van Rein Willems (Spoelhof) (Lysbert Ferks is stoarn op 19-12-1807, 82 jier âld.) bewoond geweest, den 12 May 1808 vry te aanvaarden. Waar op geboden is 1175 Car. gls 15 strs.
(It hûs is no bekend as Buorren húsnûmer 11. Op dit eardere hôf en plantaazje stiet no ek it hûs Buorren húsnûmer 3 en de huzen oan de Bûterhoeke de húsnûmers 2 oant en mei 14. It hôf hat wierskynlik de namme “it Spielhôf” hân. De hiele efterkant fan it hôf lei ommers oan it wetter.)
L. C. 27- 4-1838.
Gedurende de stremming der trekvaart tusschen Franeker tot Leeuwarden, zullen de trekschippers in het Veer tusschen de beide steden eene geregelde Postwagendienst waarnemen met overdekte en nieuwe wagens op riemen etc. etc. De wagens zullen langs de GEWONE rijdweg van BERLIKUM passeeren en in dit dorp PLEISTEREN.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 3 maart 1835.
HEDEN beviel van eene DOCHTER, Jetske Wijtema, Echtgenoot van K. B. Hoogterp, Genees- Heel- en Vroedmeester.
BERLIKUM, den 29 Maart 1835.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. W. Crt. 16-4-1856.
HEDEN ontving ik de hartverscheurende tijding, dat mijne teder beminde éénige Zoon BARTELE HOOGTERP, in leven Scheepsdocter, op den 15 Aug. 1855 te Calcutta, overleden is, in den ouderdom van ruim 26 jaren. Wat ik in hem en mijne drie Dochters in dezen lieven Zoon en Broeder verloren hebben is onbeschrijflijk. De Hemelsche Vader zij onze steun en schenke ons vertroosting!
Jetske S. Wijtema, Wed. K. B. Hoogterp
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(Hja is de widdo fan de eardere BERLTSUMER húsdokter Klaas Bartele ’s Hoogterp. Acht moanne letter krige hja dus pas berjocht fan syn ferstjerren! )
L. C. 12-5-1854.
Finale Verkoop 17- 3-1854 te Leeuwarden o. a. van Eene Huizinge, letter G no 78 sectie C 498 op het Heerenwaltje te Leeuwarden, waarvan de Kelder laatst bij wijlen de Heer H.(oite) G.(odert) Born in eigen gebruik is geweest, terwijl deselve overigens is verhuurd aan de Heer Heppener voor fl. 225,- in het jaar. Staande op fl. 2626, -
L. C. 5-5-1854.
Provisionele Verkoop van 9 woningen met erven, reed en een daaraan grenzende boomgaard, staande en gelegen te BERLICUM aan het gebuurt en bekend in de Gem. BERLICUM sectie A. de no ’s 1096, etc. behoorende aan mej. de Wed. en erven van wln. H.(uite) G.(odert) Born. en bij onderscheidenen in gebruik. Te aanv. De woningen op 12- 5-1853 en de boomgaard na het rispen van de vrucht in 1857.
L. C. 24-12-1860.
De Kerkvoogden der Hervormde Gemeente te BERLICUM wenschen aan te besteeden het afbreken der Oude en het Opbouwen eener nieuwe PASTORIE huizinge. Teekening en bestek, benevens de voorwaarden dier aanbesteeding, zullen ter visie liggen bij den Kastelein Jan A. Tolsma, van 25 Dec. 1861 tot 5 Jan. 1861; terwijl de briefjes franco moeten worden ingezonden, uiterlijk op den 5 Jan. 1861, ten huize van den Administrerend Kerkvoogd Klaas Rinse ‘s de Groot, bij BERLICUM.
KAFEEHÂLDERS.
Persoanen dy ’t hjir lange en koartere tiid kafeehâlder west hawwe wienen, om sa mar in pear nammen te neamen:
Yn 1627 is in Hille Oenesz. Kastlein yn BERLTSUM. In Fokke Fokkes Posthumus om 1818 hinne, in Siek Simons Baarda tr. m. Trijntje Joh. de Haan, in Henrich Imohr (Imoor), dizze (Heinrich Wilhem Imohr, troud mei Johanna Ouding) Hy hie yn 1822 syn herberch, hûs en lân te Ferwerd ferkocht foar fl. 6000,- in Douwe Jelles Bosma fan 1842 oant 1857 yn it “Wapen fan Gelderlân”, in W. G. Hamstra om 1875 hinne (yn “Het Wapen fan Holland”), in Rein Minnes Schiphof, letter yn 1890 opfolge troch Jelle IJsbrands Terpstra yn “Hof van Holland), in Sjouke Jans van der Leij, in Pieter Terpstra, in P. P. Stapensea, in D. G. Visser, in W. G. Haanstra yn 1876 opfolge troch in Jelle Terpstra út Sint Anna, in H. van den Berg, in K. W. Wassenaar, in E. W. Huyving, in I. Rosier, in Tiemen Westerbaan, in Job Andries de Jong, in Klaas Beernts Osinga en fan 1876 oant 1879 in Lourens Klazes Schuurmans ôfkomstich fan Easterlittens, yn kafee “de Aardappelbeurs” (“De Beurs”) yn de Buorren (L. C. 11- 3-1879), in Sikke Eeltje ’s Schiphof en wer folle letter in Jelke en Douwe Fokkinga, Klaas van Wieren en Jetze Hoekstra yn “Hof van Holland”, in Jelte Hornstra yn herberch “de Koophandel” oan te Tigchelerdyk, in Douwe Bijlsma (1927)en in Sjoerd. Sybes Osinga (1926) yn kafee “Veld en Waterzicht”. Kafee “Veld en Waterzicht” wie yn 1870 mei in romme trochreed, en stalling foar 20 hynders, bleek en moai oanleine tún oan de Rydwei en it grut skipfeartwetter te BERLTSUM. G. L. Kroes, yn 1870 as opfolger fan S. E. Schiphof, hat it kafee yn 1876 ferkocht fanwege it feroarjen fan bedriuw. Letter hie it de namme fan kafee “de Brug,” it kafee oan de Kleasterdyk húsnûmer 12 doe fan de skoansuster fan de famylje W. Uiterdijk. It kafee is ôfbaarnd en letter stie hjir sûnt 1968 it Wetterskipsgebou, wat noch wer letter it pân fan Hendrikus (Drikus) Sinnema wurden is.
(Sjoch de advertinsjes fan de Berltsumer kastleins. Kafee “Veld en Waterzicht waard oant 1869 bewenne troch de kastlein Sikke Eeltjes Schiphof en syn frou Korneliske Kuperus dy’t dit in pear jier dêrfoar yn 1858 boude kafee yn 1870 oan G. L. Kroes ferkochten fanwegen harren foardere âlderdom.)
L. C. 29-1-1869
VEER van BERLIKUM op Harlingen v. v.
Notaris Alma te BERLIKUM zal t.v.v. mr. J. K. Schonegevel, griffier aldaar, op Zaterdag de 30 Januarij 1869, ‘s avonds 5 uur in de herberg by Haanstra te BERLIKUM provisioneel en op dan te bepalen tijd en plaats finaal verkoopen: De geregte helft in het VEER van BERLIKUM op Harlingen v. v. met daarbij behoorend Zeilen en Treilen enz. thans in huur bij J. Plantinga tot Maart 1870 en alsdan te aanvaarden.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
DRUPPELJE
Johannes van Schepen stapt kafee “Hof van Holland” binnen en giet oan ‘e bar sitten.
Kafeehâlder Tabe de Jong freget wat hy ynskinke moat.
“Wat kost in druppel brandewyn”?, freget Johannes.
Tabe: “Dat kost jo neat”.
Johannes: “druppelje dan myn glês mar fol”.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 21-12-1782.
De Secretaris J. Mebius van Menaldumadeel, zal, op Maandag den 23 December 1782 by de Prov. Palmslag, op één uur na noen, ten huize van Hendrik Huiving, Castelein te BELKUM by Strykgeld verkopen: I. Een deftige HUIZINGE en Bleekveld staande en gelegen te BERLIKUM in de Kleineburen op den 12de May 1783, vry van huuringe, wordende tegenswoodig by Rinske Pytters Wed. van Douwe Gisberts bewoond en gebruikt, belast met 16 Stuivers jaarlykse Grondpagt te betaalen aan de Buitenarmen van BERLIKUM. II. Een tweede van drie vierde pondemate HOVEN, de Spijskamer (A. 832) genaamd, gelegen te BERLIKUM by Willem Meinderts in gebruik geweest op Petry 1783 vry van Huuringe.
(Willem Meinderts wie om 1757 hinne earmfâd. Rinske Pieters en Douwe Gijsberts, beide fan BERLTSUM, wienen op 29-11-1778 te BERLTSUM troud. Hja binne dus net sa lang troud west.)
YNWENNERTALLEN.
De staat der bevolking in de Gemeenten en Kantons dezer Provincie per 1- 1-1851. In de 11 steden 59.858 inwoners, op het platte land 187.315. Totaal aantal inwoners 247.173 Van de 100 ingezetenen woonden 24 in de steden en 76 op het platte land. In Leeuwarden: 22.420, in Harlingen: 8517, in Sneek: 7870, in Franeker: 5372 etc. In (Kanton) BERLIKUM: 14 à 1500, in (Kanton) Menaldum: 13 à 1400, in (Kanton) Dronrijp: 15 à 1600 etc. ......... .........
L. C. 23-7-1879.
De bevolking van BELKUM, die bij de telling van 1796 uit 750 personen bestond, was in 1870 tot 1818 inwoners gestegen.
L. C. 16-7-1813.
Door H.(endrik) van den Berg P.zn. (Pieters zoon), (boaske mei Geertje Romke ’s van der Woude) koopman by de Waag te Leeuwarden, wordt uit de hand gepresenteerd te verhuren, om met November of eerder te aanvaarden eene riante en neringrijke Herberg, waar “Het Wapen van Holland” uithangt, met groote stallingen, voor 200 paarden, staande op het aangenaamste van den dorpe BERLIKUM, en thans wordende bewoond door de Wed. H.(eert) (Jacobs) van der Woude. Zegt het voort.
(Hendrik van den Berg wie letter kofjeskinker yn it “Zwart Kruis” te Ljouwert. De widdo fan Heert Jacob ’s van der Woude wie Maaike Gerbens van Driesum. Hja wienen boaske yn 1807. Hy wie ôfkomstich fan Ljouwert en hja fan BERLTSUM.)
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L.C. 9-10-1827.
De reeds lang gevreesde slag heeft mij heden morgen getroffen, door het overlijden van mijnen dierbaren echtgenoot KLAAS WILLEM ’s WASSENAAR, in leven kastelein te BERLIKUM. Een smartelijk lijden van 26 weken, aan eene verzwering der long, maakte en einde aan zijn, voor mij zoo dierbaar, leven. Ruim veertig jaren oud zijnde, mogt ik het genoegen hebben, daarvan 12 jaren in eenen genoeglijken echt met hem door te brengen. Met betraande oogen staar ik den besten man, mijne kinderen, den zorgdragenden vader, na. Alleen eene stille, doch onbegrijpenlijke, hoop, van hem eens aan gindsche zijde des grafs, in gewesten van stoorloos geluk, te ontmoeten, schenke eenige verzuchting aan mijn diep gewond hart; terwijl het vaste vertrouwen, dat eene Vaderlijke Voorzienigheid, met een Goddelijk oog, op eene treurende weduwe der schreijende weesjes, zal nederzien, een heldere lichtstraal, voor mij in de toekomst verspreidt. Ik geve langs dezen gebruikelijken weg hiervan kennis aan vrienden en bekenden, en beveel mij verder in het aandenken van mijne begunstigers.
BERLIKUM, 1 October 1827.
A. T. Hoekstra,
Wed. K. W. Wassenaar.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L.C. 2-8-1816.
De Notaris J. C. Kutsch, te Leeuwarden, zal op Woensdag den 28 sten Augustus 1816, des n. m. ten 2 uren, op de plaats bewoond door Rinnert Willem ’s Spoelstra, in het BERLIKUMER KLOOSTER, onder BERLIKUM, bij Boelgoed verkoopen, op 4 maanden crediet:
1. De op steel staande Weit van 18 pondematen land.
2. De op steel staande Haver van 13 pondematen land.
3. De op steel staande Groene Erwten en Boonen van 2 pondematen land.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 12-2-1819.
De Secretaris en Notaris P. J. Mebius zal op Maandag den 15 Febr. 1819 des namiddags ten een uur, ten huize van de Wed. Dijkstra, Kasteleinsche te BERLIKUM, by den provisioneele palmslag verkoopen: Een heerlyke Zathe en Landen met Huizinge, gequoteerd met nummer 1 groot 125 Pondematen Bouw- en Greidland, aan elkaar, gelegen aan den Rydweg en Vaart, in het KLOOSTER-ANJUM, onder den Dorpe BERLIKUM, by R.(innert) W.(illem) Poelstra in gebruik Petri en Mei 1819 te aanvaarden en zulks in perelen, by billetten breder omschreven.
út supra.
De Secretaris en Notaris alsvoren zal op dezelfde dag op dezelfde plaats eveneens verkoopen: Een/derde gedeelte in de VEERSCHEPEN varende van BERLIKUM op Leeuwarden en andere plaatsen. Waarop geboden is f. 950, -
L. C. 8-2-1816.
De SCHOUT der Gemeente BERLIKUM, convoceert by deze, de Floreenplichtingen dier Gemeente, ten einde op Zaturdag den 9 den Maart eerstkomende, des n. m. ten één uur, in de kerk te BERLIKUM, het zij in persoon of by behoorlijke procuratie te stemmen, een Ontvanger der Dijkschatting van die Gemeente, in te gaan met den 1 sten Maart 1816.
De SCHOUT voornoemd,
T. W. Dijkstra. L. C. 8 -3 -1816.
L. C. 1-6-1855.
De ondergeteekende berigt door dezen aan zijne geëerde Begunstigers, dat hij zijne Ordinaire– en blanke krul- en baai-tabak, 5 Cts per Ned heeft opgeslagen. Om dadelijk in dienst te treden, wordt verlangt een tabakskervers knecht, het kerven, eesten, sorteren enz. volkomen verstaande, en voorzien van goede getuigschriften. Adres in persoon by.
BERLIKUM, 27 Mei 1855.
T. W. Osinga.
“BOSCH” foaroer “DE WEME.
****************************
T. W. Osinga S. zn. tabakshanneler (doe) út de Gordyk ferkeapet yn 1867 herberch “Bosch” yn MENAAM (no it parkearterrein fan “de Weme” tjinoer de yngong fan “De Weme” yn Menaam) De letter yn 50-tiger jierren ôfbrutsene herberch waard oankocht foar fl. 2250, - troch de “Feriening van Kristlik ûnderwiis” yn Menaam om hjir in skoalle yn te begjinnen. It hie de namme “Bosch” omdat dizze plek neamd waard “Bosk en Leane”. Nei de bou fan de nije C. V. O. skoalle yn 1904 oan it Langpaad yn Menaam waard it gebou “It C. J. M. V.” gebou neamd en û. o. brûkt foar gearkomsten en brulloften. It wrâldferneamde Menamer sjongkoar “Harmonie” û. l. f. Oepke Plat repetearre hjir ek yn de “Boschherberch”, it letter saneamde “C. J. M. V.” gebou. (*
(* Fuotnoat:
De Kristlike (Herf.) Jongefeinteferiening (C. J. M. V.) “Uw Woord is de Waarheid” hie it gebou (as ik it goed ha) yn 1919 oankocht mei liend jild fan Jetze Sipkes Plat te Menaam.
L. C. 11-6-1869.
Klaas Aartsma A. zn. koopman te BERLIKUM is by acte op 7- 7-1869 verleden voor notaris J. S. Potter van Loon te Dronrijp een vennootschap aangegaan met Andries A. van der Stempel, koopman te Leeuwarden, ten doel hebbende het fabriceren van en het bedrijven van handel in Sigaren, onder de firma: Van de Tempel en Aartsma gevestigd te Leeuwarden etc. .... .....
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 30- 4- 1937.
Ûndertroud: GERRIT RUNIA en MARTZEN JELLEMA Troudei D. V. 13 Maeije 1937
Tsjerklike ynsegening yn de Herfoarme tsjerke to BERLTSUM troch de Rjue Earwaerde Hear Ds. Th. Kramer, middeis om 4 ûre.
BERLIKUM, 29 April 1937 Gjin droktme.
Gerrit Sjoerd ‘s Runia is yn 1950 fanút BERLTSUM mei syn gesin ferhúze nei Gaasterlân. Hy hie der in fouragebedriuw. Syn soannen Pieter en Thomas Hette Runia hawwe dêr no in grut ynternasjonaal transportbedriuw mei 40 frachtauto ’s en rom 50 meiwurkers wat fêstige is yn Nijemardum oan Hoitebuorren 37. Syn âldste soan Sjoerd Gerrit ’s Runia is dûmny wurden. Hy is û. o. sindingsdûmny yn it foarhinne Nederlânsk-Ynje west en wennet no yn Drachten.
L. C. 7-3-1938.
Mei blidens en God tankjend jowe wy tinge fen de berte fen ús soan SJOERD
De tankbre âlden: G. Runia. M. Runia – Jellema. BERLTSUM, 5 Maart 1938.
(Sjoerd Gerrits Runia wennet no yn Drachten. Hy wie in fertsjinstlik man yn in mannichte fan tsjerklike en teologyske aktiviteiten. Fan 1965 oant 1977 wie hy wurksum yn Yndonesië. Syn wurksumens bestiene yn folgoarder út it dosintskip oan de Teologyske Fakulteit fan de Kristlike Hegeskoalle yn Tomohon en út tarissingswurk en kaderfoarming binnen de Kristlike mienskip op Noard-Sulawesi. (dit eilân earder Noard-Celebes neamd.) Dêrnei wie Runia fan 1977 oant 1983 wittenskiplik haadmeiwurker oan de Fakulteit Godgeleardens yn Útert. Fan 1983 oant 1990 wie hy funksjonaris en siktaris fan de Kommisje Kontact Molukske en Nederlânske Tsjerken. Hy hat him bysûnder ynspanne en fertsjinstlik makke om de relaasje tusken de Molukske en de Nederlânske Tsjerken te ferbetterjen. Ek wie Runia meiwurker fan PERKI Nederlân (de Yndonesyske Kristenmienskip yn Nederlân.) Hy tsjinne as dûmny de Herfoarme gemeenten fan Poortugal en Veendam. Nei syn emeritaat yn 2000 wie hy waarnimmend dûmny fan de Herfoarme Gemeente Drachten-Súd. Fanôf septimber oant hjoed de dei ta is hy belutsen by de kursus Teologyske foarming foar gemeenteleden yn Assen. Op it stuit is hy lid fan de Stjoergroep Grutte Tsjerke te Drachten en siktaris Freonen fan de Grutte Tsjerke te Drachten. De lêste jierren is hy âlderenpastor fan de Herfoarme Gemeente, no de Protestânske gemeente Surhústerfean - Boelensloane. Karakteristyk foar syn wurksumens is, no hjoeddedei ek noch, syn bûtengewoane ynset, trou, besieljen, tawijing en tsjinstberens. Yn 1993 op 5 juny om 11.30 oere wie Sjoerd G. Runia de foargonger yn de yn de Herfoarme tsjerke hâlden tsjerketsjinst by it 125 jierrich bestean fan it Prot. Kr. Ûnderwiis (1868-1993) hjir yn BERLTSUM. Hy hie hjir de C.V.O skoalle besocht. Sjoch ek de fideo-film.)
INGEZONDEN stukken. L. C. 17-5-1940.
Nog enkele stinsen - planten en anderen.
In de L. C. van 9 -5-1940 zijn stinzen-planten genoemd. Nog enkele zijn mij bekend. Op Aytta -State te Swichum komen nog voor... ets ... ets. Op “Martena - State” te Cornjum komen nog voor ... etc. ... Tussen BERLIKUM en BEETGUM komen nog voor Haarlemsklokkenspel en Groot Hoefblad, etc. ....... .......
get. H. Jousma.
L. C. 5-9-1912.
Gisteren ten Gemeentehuize te Menaldum: de levering der benoodigde petroleum van het Gemeentehuis, het Armhuis te BERLIKUM, de Openbare Schoolen en de straatverlichting is gegund aan de Wed. M.(arten) K.(eimpe ’s) Reitsma tegen 9½ cent per liter.
L. C. 16-05-1902
De Coöp. Voorschot- en Spaarbank “BERLIKUM”.
Aankondiging art. 5 der Wet tot regeling der Coöperatieve Vereenigingen. Bij acte den 24- 3-1902 verleden voor notaris H. Alma te BERLIKUM is opgericht: De Coöp. Voorschot- en Spaarbank “BERLIKUM” gev. te BERLIKUM, en zijn de statuten dier Vereeniging opgenomen in de Staats - Courant van den 17 April 1902. nummer 89.
Het Bestuur.
L.(ammert) (IJsbrand ‘s) Brouwers, voorz. (de kantonrjochter hjir Mr.) L. F. Britzel, secr. Th.(eunis) P.(ieter ’s) Runia, onder-voorzitter.
L. C. 22-6-1960.
Oud rechter promoveerde voor 65 jaar.
Mr. L.(ucas) F.(ranciscus) Britzel was 25 jaar kantonrechter te Dokkum. (It Kantongerjocht stie oan de Hogepol yn Dokkum, it lettere Belestingkantoar.) Hij studeerde aan de Gem. Universiteit te Amsterdam en was daarna (tusken 16-6-1900 en 21-4-1906) werkzaam als griffier bij de kantongerechten in BERLIKUM, Harlingen en Almelo. In 1934 toen het Kantongerecht te Dokkum binnen het raam van de bezuinings maatregelen werd opgeheven, ging de heer Britzel met pensioen. De heer Britzel, een stille grijze man, woont thans in Dokkum, waar hij bijna 25 jaar lang – van 1910 tot de opheffing van het kantongerecht in Dokkum in 1934 - kantonrechter was.
(Hij wie yn 1870 berne yn Makkum út in tichelderssibbe en hat dus ek yn BERLTSUM wenne. Hy wie in foaroansteand gehielûnthâlder en makke stúdzje fan de hynstesport.)
L. C. 13 - 8 – 1902.
“Vereeniging tot verbetering van den Aardappelhandel BERLIKUM en omstreken”.
(oprjochte op 3- 9-1899.)
L. C. 16-7-1902.
BERLIKUM 14 Juli. - Een wagen beladen met aardappelen reed vanmorgen naar het terrein van den Afslag. Dicht bij de NIEUWE (* brug geraakte de voerman met paard en al achterover in de diepe STEENsloot. Ongelukkig bevonden zich ook 2 kinderen van den voerman op den wagen, die, doordat deze oversloeg, hieronder geraakten. Wonder mag het heeten, dat het spoedig toegeschoten hulp mocht gelukken, kinderen zoowel als voerman en paard ongedeerd op het droge te brengen. En het tuig was stuk en de aardappelen moesten natuurlijk worden opgevischt.
(De ôfrit dêr nei it feilingterrein wie tige styl en gefaarlik.)
Fuotnoat:
(* De doe saneamde “nije brêge” is yn 1952 ferfongen troch de no besteande brêge oer de Ljouwerterfeart. It stiensje mei it laam mei de krúsflagge út dizze brêge fan foar 1952 is no yn de binnenmuorre fan ’e Koepeltsjerke mitsele. Earder hat it stiensje wierskynlik yn de stiennen, saneamde, tsjerke- of tichelerspiip sitten. Dit wie de ferbining fan de Buorren oer it tsjerkhôf mei de Kleasterdyk. It stientsje is wat skeind want der mist oan de rjochter ûnderkant in lyts hoekje út.
(Foto: Feart neist âlde brêge by de feiling)
Nije brêge oer de Ljouwerterfeart yn oanbou
L. C. 9-2-1952.
.......verwacht wordt, dat de nieuwe weg Franeker – Ried - BERLIKUM in Mei wordt geopend: men is nu bezig het oude bruggetje bij de Berlikumer veiling af te breken om het door een nieuwe betonbrug te vervangen.
(De nije dyk is doe ek flak foar de pleats fan boer Bouke Bouma lâns kommen te lizzen, dat it no net mear nedich wie in omwei te meitsjen oer it dykje fanâlds om it âlde KLEASTER - ANJUM hinne.)
L. C. 18-3-1853
GEHUWD: KLOOSTER ANJUM onder BERLIKUM, den 16 Maart 1853.
K.(laas) S.(ybes) Osinga en A.(ntje) T.(jipkes) de Vries, Weduwe van B.(auke) A.(rjens) Roorda.
Eenige en algemeene kennisgeving.
L. C. 25-3-1853
Bij acte gepasseerd voor het Kantongeregt te BERLIKUM, den 12 Maart 1853 is door Antje Tjipkes de Vries, Weduwe van Bauke Arjens Roorda, Landbouwersche in het KLOOSTER ANJUM onder BERLIKUM, aan haren zoon Arjen Baukes Roorda, handlichting verleend, hem toekomende het regt en de bevoegdheid, het Boerenbedrijf uit te oefenen, zijne Landerijen te bebouwen, en verder zoodanige bedrijven, als daartoe noodzakelijk zijn, uit te oefenen, zijne vastigheden te verhuren, zijn inkomen te ontvangen en over hetzelve te beschikken
P. Plantinga, griffier te BERLIKUM.
L. C. 25-8-1902.
BERLIKUM, 22 Aug. - De leden der “Vereeniging tot verbetering van den aardappelhandel” (oprjochte op 9-3-1899 en erkend by K. B. d. d. 23-5-1899.) waren gisteren tot eene buitengewone vergadering bijéén geroepen. In behandeling kwam een voorstel tot WIJZIGING DER STATUTEN in dien zin, dat het ook mogelijk zou zijn, behalve aardappelen, ANDERE producten van veld- en tuinbouw te veilen. Dit werd aangenomen, alsmede het voorstel, om DE NAAM der vereeniging, die niet meer passend is, te veranderen in “de AFSLAG.” Daarop wenschte het bestuur aan de leden in overweging te geven, of het ook uitvoerbaar zou zijn, verbetering te brengen in de handel van wortelen en rapen, en wel zoodanig, dat ook deze producten zouden worden verkocht bij publieken afslag. Veel werd er over gesproken, doch ernstige bezwaaren werden er niet aangevoerd. BEVREEMDEND mag het daarom heeten, dat de leden, die het nut van samenwerking ten opzichte van den handel in aardappelen zoo hebben leren waarderen, thans voor een groot deel niet op dit voorstel wilden ingaan, zoodat men dien zaak voorlopig moest laten rusten etc. etc. Ten slotte werden nog mededeelingen gedaan n. a. v. in eene vorige vergadering gehouden bespreking omtrent land huring. Toen was nl. de wenschelijkheid uitgesproken, om het land niet anders te huren dan vrij van alle kosten. Het gevolg is geweest, dat zich thans nagenoeg alle bouwers te BERLIKUM en WIER bij gezegeld contract hebben verbonden niet anders land te huren dan met genoemde condities.
L. C. 26-9-1903.
In het vorig jaar werden door het bestuur van “De Afslag” pogingen in het werk gesteld, groente (d. i. voornamelijk rapen en wortelen) bij afslag te doen verkoopen, gelijk dit enkele jaren met de vroegrijpe aardappelen geschiedt. Die pogingen vonden te weinig instemming bij de leden om de zaak op touw te kunnen zetten. Onlangs waren de leden opnieuw tot eene buitengewone vergadering opgeroepen, om nogmaals over die zaak van gedachten te wisselen. In die vergadering werd ook een voorlopig reglement voor dien handel aan de algemeene besprekingen onderworpen. De belangstelling was ditmaal groter. Bijna 40 leden verklaarden zich tot aansluiting genegen. De meeste leden evenwel wenschten eene afwachtende houding aan te nemen. Als de zaak eenmaal goed ging, zouden zij wel komen. Thans is besloten een begin te maken. Bepaald is, dat naast de publieke veilingen de onderhandsche verkoop blijft toegelaten; met dien verstande, dat bij den vrijen handel een vaste prijs moet worden bedongen en alzoo geene leveringen plaats hebben, waarbij vooraf de prijs niet is bepaald. Voor alle leden staat dus de gelegenheid open van de publieke veilingen gebruik te maken. Het is te wenschen, dat het bestuur van genoemde vereeniging succes op zijne pogingen mag hebben, en dat het gelukken zal, in dien groente handel verbetering te brengen.
L. C. 2-10-1903.
Ver. “De Afslag” te BERLIKUM e. o.
Te beginnen met Maandag 5 Oct. a. s. zullen geregeld alle werkdagen veilingen van Groente (voornamenlijk rapen en wortelen) worden gehouden op het bekende marktterrein, steeds des n. m. om 5 uur. De veilingsvoorwaarden worden op franco aanvraag door den boekhouder gratis toegezonden.
L. C. 22-4-1912.
BERLIKUM, 20 April.
GROENTEVEILING. Salade per 20 krop 30-60 ct., spinazie per 12 ½ KG f. 1,30 – 1,40, rabarber per bos 9 -12 ct, radijs per 100 bos f. 1,20 – 1,50
L. C. 10-5-1969.
FUSIE VEILINGEN hebben “rapen gaar”.
NIEUWSBLAD van het NOORDEN. 22-12-1975.
Fusie veilingen Harlingen en BERLIKUM staat voor de deur.
De vergadering waarin de fusie zal worden besloten tussen de groenteveilingen van BERLIKUM en Harlingen zal op vrijdag 2 januari in “de Lichtboei” te Harlingen worden gehouden. Men is er wel zeker van dat het voorstel tot fusie zal worden aangenomen. Er zal daarna nog tot en met 9 januari normaal in Harlingen worden geveild. Daarna gaat alles naar BERLIKUM waar voorlopig vier maal per week (dinsdags niet) zal worden geveild en in de drukke zomermaanden vijf maal per week. De ontmanteling van de Harlinger Coöperatie is al gaande. Het personeel moet een andere baan zoeken. De heren D. van der Meulen en K. van der Meulen, beiden keur- en veiling-meester en H. Buisman, fust beheerder, gaan mee over naar BERLIKUM. De Harlinger veiling werd op 1- 2-1909 opgericht.
L. C. 10-1-1974.
FUSIEPLAN voor twee veilingen krijgt vorm.
L. C. 22-3-1974.
BERLIKUMER veiling viert fijn feest.
Bij 75 jarig jubileum.
Lofts foaroan: Lieuwe Looijenga, ( ? ), ( ? ), Jitze Tjepke ’s Smits.
Rjochts foaroan: Simon Lautenbach, Jan Hoogland, Hiddo Wiebius Born, Sybren Jitse van Tuinen en Klaas Eeltjes Osinga.
ÚT DE BERLTSUMER TÚN.
De “Berlikumer Winter”.
Een echte winterwortel, die al in Mei gezaaid moet worden om tegen Oktober te kunnen uitgroeien tot de grootste wortel. De vorm is cillindrisch tot licht conisch, geschouderd. Wetenswaardig is, dat deze wortel het over de hele wereld goed doet, ook in extreme klimaten, zelfs in de tropen. Zijn bewaarheid is ideaal. Lengte: 20 - 25 cm. Diameter: 25 - 45 cm.
It “Berltsumer Spek”.
De Berltsumer brúne sipel. De Fryske namme “sipel” stamt út it Latyn (cipolla), wat der op wiist, dat de sipel al sûnt de Romeinske tiid yn Fryslân foar kaam. It is in ier ryp gewaaks, oanpast oan de klimatologyske omstannichheden yn de provinsje. De Berltsumer brune sipel is kwa smaak en hâldberens in tige goede sipel. No is “de Rijnsburger” hjir de meast foarkommende sipel.
De Fryske giele brûnskop.
Oan de Fryske giele brûnskop binne de nammen fan de Fryske kwekers Runia en Wassenaar ferbûn. Hast 100 % fan de koalrapen dy ’t yn Fryslân ferboud waarden wienen fan dit type. BERLTSUM foarme derby it Middelpunt.
Fan it gielfleizige ras “Runia” is bekend dat dit ras in moaie rûne foarm hat mei mar in bytsje halsfoarming en minder gefoelich is foar barsten, ynwindich brún en holle koppen.
Foar safier it de âlde Fryske rassen oangiet, hawwe benammen sipels, woartels en (koal) rapen harren oarsprong yn BERLTSUM.
It moat om 1890 hinne ûntstien wêze. Fan de Berltsumer kweker van der Werf moat it yn dat gefal de namme “BERLTSUMER GIELTSJE” krigen hawwe. In proeffjild ferslach út 1891 fan de Berltsumer proeftún jout oan, dat alle ierappelrassen op in bepaald momint siik binne, mei útsûndering fan it “Berltsumer gieltsje”. It Berltsumer gieltsje kaam yn BERLTSUM net mear foar, mar waard wer opspoare yn de Genenbank fan Brunschweich. It âlde Fryske ras is dêr ea fanút Fryslân, mooglik fia de Genenbank yn Wageningen nei tabrocht. It gieltsje wurdt no ek wer yn BERLTSUM op lytse skaal teelt.
Neist it “Berltsumer gieltsje” binne der ek noch it “Wâld”-, it “Hallumer”, it “Wierumer” - en it “Marrumer gieltsje” It binne ferskate rassen en de ôfkomst fan de rassen is net alhiel bekend.
Foppe Kl. H. Smits sr. toant nije risping Berltsumer Gieltsje
L. C. 1-9-1995.
Leeuwarder karting naar hal in BERLIKUM.
LEEUWARDEN – Indoorkarting vertrekt vanuit Leeuwarder IJshal naar de voormalige veilinghallen in BERLIKUM.
L. C. 3-5-1941.
VERDWENEN AARDAPPELSOORTEN van een eeuw geleden.
Enkele gegevens over de geschiedenis der aardappelcultuur en variëteiten, aan de hand van een gesteendrukte teekening uit het jaar 1836.
En dan volgt een beschrijving der afgebeelde aardappelsoorten, aldus:
De vroege truffel, de Catalonische aardappel, de groote patrak, de Brugsche aardappel, de gele patrak, de roode patrak, het Hollandsche augurkje, het koehoorntje, de late Ierlander.
(allegearre mei in beskriuwing en in tekening fan de ierappel)
Ziedaar een overzicht van hetgeen ruim honderd jaar geleden de beste aardappelvariëteiten hier te lande heetten, ten deele buitenlandsch import en niet of weinig oorspronkelijk op den Friesche grond (ek te BERLTSUM?) geteeld, gelijk in de 20ste eeuw de bekende leider van het Centrale Proefveld te Sappemeer, wijlen de heer Geert Veenhuizen zulke wel heeft gekweekt o. a. Roode Star, Eigenheimer, Paul Kruger, Thorbecke, Eureka, Landskroon. Maar het kan natuurlijk zijn, dat van de hierboven beschreven variëteiten de oorspronkelijke Friesche namen geheel in het vergeetboekje zijn geraakt: de Eigenheimer is immers ook identiek met de Friesche Borgers of Borger Munstersche uit de jongere variëteiten. En uit namen als Bintje, Bevelander, Alpha, Souvenier en Atlas kan men eveneens soms wel of soms ook niet afleiden, waar de herkomst van deze nieuwste aardappelsoort moet worden gezocht.
(Pieter de Swart, berne op 7-1-1906 te Hallum en stoarn te Ljouwert op 9-3-1993, troud mei Hendrikje Hiemstra, wie ek in bekende jirpelkweker. Hy ûntduts de jirpelrassen “Pandora”, “Lekkerlander” en “de Frieslander”)
L. C. 22-2-1902.
Het Christelijk muziekcorps “De Bazuin” alhier maakte Dinsdag j. l. een wandeltocht door het dorp en hield daarbij eene collecte langs de huizen, ten bate van de Boerengezinnen, opgesloten in de concentratiekampen. Deze collecte bracht op de som van fl. 43,57. Den vorigen avond was in de Hervormde Kerk eerder eene collecte gehouden voor bovengenoemd doel, nadat de heeren Steenkamp en de Villiers, twee oud-commandanten der Boeren, een en ander over den huidigen oorlog hadden medegedeeld. Deze collecte bracht op fl. 76,01 ½ .
(De “Boerenoarloch” yn Súd Afrika, Tranvaal, Paul Kruger etc. De measte Nederlanners wienen oant de Twadde Wrâldoarloch ta noch altyd tige anti-Ingelsk en mear pro-Dútsk.)
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 4-9-1912.
Het Christelijk Muziekcorps “De Bazuin”
te BERLIKUM vraagt een directeur bij
keur van Chr. beg. Brieven met opgaaf
van verlangd salaris aan de voorzitter
J.(an) J.(oukes) van Dijk. BERLIKUM (F.)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 24-12-1925.
Het fanfarecorps “De Bazuin” gaf hedenavond in de Ned. Hervormde Kerk een uitvoering voor uitsluitend begunstigers. Dit corps, welks vaandel reeds met 14 medailles en een zilveren lauwertak is versierd, heeft een dusdanige hoogte o. l. v. den directeur den heer W. Koet van Leeuwarden bereikt, dat er zeer goede muziek van te verwachten was. Deze verwachting werd hedenavond ook niet beschaamd. In een kerkgebouw komt fanfaremuziek evenwel niet tot zijn recht. Niettemin waren de bezoekers wel tevreden. Voor de nodige variëteit werd gezorgd door tusschen de verschillende muzieknummers eenige voordrachten en samensprekingen te geven.
Dè WEEKKRANT FRYSLÂN 18-8-2008
BERLIKUM – Drie Frieze vrienden zijn zondag vanuit Leeuwarden met een 24 jaar oud volkswagenbusje richting Afrika vertrokken. De drie idealisten zijn op zoek naar avontuur en willen goede daden verrichten. etc. ........ ........ De 15000 kilometer tocht voert langs landen als Egypte, Sudan, Kenia, Tanzania en Mozambique. “Onderweg gaan we de bevolking helpen” aldus Marten Mulder (24) etc. ........ ........
L. C. 6-6-2009.
Wat doe je bij een lynchpartij in Kenia?
Zeg “Afrika” en de gemiddelde Nederlander denkt aan honger, dood, aids. “Maar Afrika is zoveel meer”, vindt Minne Bonnema uit Vrouwenparochie. Samen met twee vrienden rijdt hij over het continent in de “Doutzen Cruiser”, een afgeragde oude camper. “Wij zijn arrogant genoeg om te denken, dat onze reis een verschil gaat maken schrijven de mannen op hun webblog. Een verslag van drie nieuwerwetse idealisten. Door Jantien de Boer) Ze noemen zichzelf the three left hands, de drie linker handen, maar ondertussen krikken ze om de haverklap hun camper op, brengen ze Afrikanen computer vaardigheden bij en zetten ze een vrijwilligers project op bij een blinden-school in het Keniase Thiki. Minne Bonnema (26) ict ’er, Henk Rigter (25) communicatie student, beiden uit Oude Leije en Marten (“Mukkes”) (Alje ’s) Mulder, ingenieur uit BERLIKUM ondersteunen tijdens hun reis hulpprojecten en vragen sussesvol aandacht voor Afrika. De drie worden inmiddels door honderden thuisblijvers in Nederland gevolgd. In Kenia waren ze de afgelopen week getuige van een volksgericht etc. ...... ...... Onze jongens in Afrika, Henk, “Mukkes” en Minne zijn op reis in Afrika. De idealisten geven er hulp, vragen aandacht voor Afrika en leven er min of meer als hoofdpersoon in een jongensboek. Nu en dan doet de L . C . verslag van hun avonturen.
( In “Berltsumer hapke”.)
L. C. 15-12-2009.
BERLIKUMER (25) OVERLEEFT AANVAL KROKODIL in MALAWI.
Mangochi - De uit BERLIKUM afkomstige Marten Mulder (Marten >“Mukkes”) is de soan fan Alje en Janneke Mulder fan de Wiersterdyk 3) heeft in Malawi een aanval van een krokodil overleefd. De Fries besloot afgelopen donderdag met zijn hond Noflik een stukje te gaan zwemmen in Lake Malawi in het Zuiden van het Afrikaanse land. Al snel werd hij naar beneden getrokken door de twee en halve meter lange krokodil. Na een halve minuut worstelen kon hij ontsnappen uit de kaken van het dier. Vrienden schoten hem te hulp. Mulder heeft meer dan twintig hechtingen, onder meer in zijn dij, en maakt het inmiddels goed. “Ik dacht: fuck, hier gaat het toch niet eindigen?” zegt Mulder in een intervieuw met de Ljouwerter Krante.
ALGEMEEN DAGBLAD 16-12-2009
Krokodil greep Nederlander.
Marten (Alje’s) Mulder (25) uit BERLIKUM weet sinds kort dat er met de natuur niet valt te spotten. De Nederlander, die met twee vrienden door Afrika reist, overleefde maar net een heus gevecht met een krokodil toen hij in Malavi een frisse duik nam. “Het is hier 40 graden, dus ik dacht, ik ga nog even een frisse duik nemen, lekker relaxen”, zegt Mulder. Marten Mulder kreeg pas laat door dat hij door een krokodil was gegrepen. “Toen ik door ondiep water zwom voelde ik opeens wat aan mijn been trekken. Ik dacht eerst dat een van mijn kameraden een geintje uithaalde. Toen voelde ik weer wat en opeens werd ik in mijn rechterbeen gebeten”. “Alles ging daarna in een waas. Ik begon met mijn been te schoppen en ik heb mijn vingers in zijn bek geduwd om die open te krijgen. Toen ik wild heen en weer schopte, zag ik hem om mijn been kronkelen. En ondertussen heb ik natuurlijk keihard om hulp geschreeuwd. Verschillende omstanders kwamen schreeuwend met takken en buizen slaand het water in”. “Het leek alsof hij even wat minder kracht had in zijn kaken en ik slaagde erin hem van me af te duwen”, zegt hij. “Toen sprong hij op en probeerde me opnieuw te grijpen. Hij schampte mijn schouder en veroorzaakte daar een flinke kras. Toen kon ik uiteindelijk de benen nemen”. De beten van de krokodil hadden zijn bovenbeen in een bloederige massa veranderd, zag Mulder. In het ziekenhuis moesten er diverse hechtingen in. Maar Mulder kan inmiddels weer op het been staan. “Ik heb vies mazzel gehad”. De krokodil kwam er minder goed vanaf, want hij werd dezelfde dag doodgeschoten.
(Peter Lagerweg)
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 30- 8 -1961.
(Saakje Brouwer–v. d. Plaats is yn 2013 te Menaam ferstoarn. Njoggentig jier âld. Saakje Jans van der Plaats wie in nicht fan myn heit syn earste frou Hiltje Andriesdr. Hiemstra. Hja hat Willem kennen leard by myn âlders thús op Buorren húsnûmer 3 en hat nei it ferstjerren fan Willem net in maklik libben hân, mar hat har der tige goed trochhinne slein. Yn tankberens koe hja dochs noch werom sjen op wat hja noch yn harren bern en berns-bern werom krigen hie. Saakje is noch te sjen op de film “The scrolls of Leeuwarden” steande yn de doar fan har hûs op de Lytse- buorren húsnûmer 4 mei ien fan har bern op de earm.)
L. C. 30-11-1906.
Onze plaats is weder eene vereeniging rijker geworden, waaraaan het hoofd der O. L. S. den stoot heeft gegeven. Heden avond nl. is opgericht een departement van “de Mij. tot Nut van ’t Algemeen”. Voorloopig hebben zich 17 leden aangesloten. Na vaststelling van een reglement is het bestuur als volgt samengesteld: D. L. v. d. Meij, voorz., J. H. Blankstein, (arts) vice voorz., J. Veninga, (h. d. s) secr., K. J. v. d. Akker, penn. Het streven zal in de 1e plaats zijn, hier een goede leesbibliotheek in het leven te roepen.
(En dy is der ek kommen.)
L. C. 11-9-2007.
Juf Ingrid Klumper bij het digitale schoolbord op “Lyts Libben” in BERLIKUM. Het schoolbord rukt op. Raadsleden in MENALDUMADEEL namen gisteren een kijkje op een Basisschool in BERLIKUM.
L. C. 19-5-1998.
Aan de Commissaris der Koningin in Friesland werd heden een mandje nieuwe aardappelen aangeboden door den gardenier Th. P. Runia te BERLIKUM. (90 jier lyn dus)
L. C. 27-5-1893.
De gardenier E. K. Lautenbach te BERLIKUM heeft heden de eerste nieuwe aardappelen, negen mandjes muisjes, alhier ter markt aangevoerd. Over het geheel laat de verbouw zich goed aanzien, zoo wat qualiteit als quantiteit betreft. Naar regen wordt zeer verlangd.
L. C. 22-5-1908.
Aan de Commissaris der Koningin in Friesland werd heden een mandje nieuwe aardappelen aangeboden door den gardenier Th.(eunis) P.(ieter ’s) Runia te BERLIKUM. De door hem op de koude grond geteelde aardappelen waren reeds flink van stuk.
L. C. 30-5-2009.
HONDERD JAAR GELEDEN.
L. C. 19-5-1909 .
Ut supra, troch de gernier D.(ouwe) Runia fan BERLTSUM.
L. C. 9-12-1908.
Benoemd tot Ontvanger der Rijksbelastingen te BERLIKUM, den heer J. Kalverboer, thans te Makkum.
L. C. 19-4-1910.
De groenteveilingen zullen in plaats van 2 x in de week, 3 x worden gehouden en wel op des Maandags, des Woensdags en des Zaterdags, steeds ‘s morgens om 7 uur, bij het TRAMSTATION. Het bestuur.
(De BERLTSUMER feiling hat oant 1987 ta bestien.)
L. C. 7-1-1911.
BERLIKUM.
De voorzitter M.(arten) K.(lazes) Lautenbach was aan de beurt van aftreding en niet herkiesbaar. Tot bestuurslid is gekozen A.(nne) Born. De proeftuin kon zich, dank zij de subsidiën van het Rijk en de vereeniging bedruipen. In de commissie is gekozen de heer M.(inne) Schiphof in de vacature E.(eltje) K.(lazes) Lautenbach, die niet herkiesbaar was. Het radikale voorstel van het bestuur, om de leden te verplichten, ook alle hunne groenten en fruit (met enkele uitzonderingen) op de veilingen te brengen, ontmoette nogal wat tegenkanting. Onze tuinbouwleraar, de heer (* Leenderts, als gewoonlijk ter vergadering aanwezig, gaf eenige practische wenken, om onze veilingen en onze producten zoo in binnen en buitenland meer bekend te maken alsmede om de handel te verbeteren etc. ...... efkes fierderop yn deselde krante op deselde dei stiet te lêzen: etc. ......... .........
(* Fuotnoat:
Rykstúnboulearaar de heer Leendertz, hold destiids in waarme rede, wêryn hy it grutte belang en nut fan in proeftún oanrekommandearre. Dêrnei waard yn 1906 hjir oan de Mulseleane (no de Ir. C. M. van der Slikkeleane neamd) in Proeftún oprjochte.
Sjoch it boek: BERLIKUM BEELD VAN EEN DORP de siden 260 en 261 de proeftún oan de Ir C. M. van der Slikkeleane, earder de Mulseleane neamd.
L. C. 7-1-1911.
BERLIKUM – 5-1-1911.
Ruim 160 leden bezochten de algemeene vergadering der vereeniging “De Afslag”. Op de aardappelveilingen zijn aangevoerd 84.848 korven aardappelen. De ingehouden partijen niet medegerekend, zijn er totaal verkocht 83.214 manden welke opbrachten fl. 109.012,98 ½ zoodat de gemiddelde opbrengst per mand was fl. 1,31 etc ...... ....... DIT JAAR IS VOOR HET EERST een aanvang genomen met GROENTEVEILINGEN. Hoewel de aanvoer geheel vrijwillig was maakte die toch goede opgang. Er werd geveild voor een bedrag van fl. 8290.08 ½ etc ....... ........
SAMAR IN PEAR NAMMEN FAN MINSKEN DY ’T OP DE BERLTSUMER FEILING WURKE HAWWE.
Minsken dy ’t op de Berltsumer feiling wurke hawwe en dy ’t ik noch wol kend ha wienen: û. o. Douwe Sjoerd’s Runia, troud mei Grietje Houtsma, oant 1936 wie hy feilingmaster. Syn opfolger Sybren Braaksma, ek as feilingmaster, hy kaam fan Harns. Syn frou is by in ferkears ûnk om it libben kommen, dêrnei wie hy mei in suster fan de Berltsumer dûmny Romke Bijl troud. In âld omke fan my, t. w. Wybe Jan’s van Dokkumburg, troud mei Jeltje Fokma, in suster fan myn beppe Alida. Andele Dijkstra, Epke van der Leij en Mindert Looijenga. Op it feilingskantoar wienen dat: J. Rotsma, ôfkomstich fan Froubuorren, wenjende by niisneamde Wybe Jan’s van Dokkumburg op de no net mear besteande sydstreekje (* oan de Jacob van Tuinenstrjitte. Bertus Schouten fan de Bitgumerdyk, letter notarisklerk op it notariskantoar fan Dirk B. Posthumus. Jan (Sijmens) Hager, D. Beintema. Ebbing Kl. Osinga fan de Hôfsleane, as boekhâlder en letter allyksa sadanich wurksum op it ut supra neamde notariskantoar. Symon Lautenbach tr. m. Sjoukje Aebes Hoekstra, Trijntje Jans Boomsma, Annie Beimers, dy’t letter troude mei de doe ek op de feiling wurkjende Ids Tjibbeles Terpstra.
(* Op dit sydstreekje fan de Jac. v. Tuinenstrjitte efter de húzen oan de Hôfsleane wennen yn it lêstoan û. o. Wiebe J. van Dokkumburg, Frans S. Faber, Sjouke de Vries, de widdo fan Albert Dusselaar mei soan Jacob, Horatius Postma etc. De húzen oan dit streekje binne boud yn 1935 troch G. Smidstra fan WIER en IJ. B. Groenhout te BERLTSUM.
L. C. 11-5-2007.
VARENDE VEILING KEERT TERUG in BERLIKUM.
BERLIKUM, - De vroegere varende veiling keert terug in BERLIKUM als toeristische attractie. Het dorp hoopt zo in de toekomst meer bezoekers naar het dorp te lokken. Tot aan ongeveer 1930 werden er in BERLIKUM partijen groente en aardappelen verhandeld die via pramen werden aangevoerd. De schepen voeren met hun waren langs de veilingmeester, die ze met een stok afsloeg. De dit jaar opgerichte stichting “Voortvarend BERLIKUM” wil de varende veiling nieuw leven in blazen op het voormalige veilingterrein “De Afslag”. Toeristen kunnen dan in de zomermaanden zelf bieden op de aangevoerde produkten. “Wy bringe sawat werom dat der altyd al west hat yn BERLTSUM, aldus Matthijs (Jacob ’s) Kalma van “Voortvarend BERLIKUM”. “De Afslag” wil met de toeristische veiling inspelen op de aanleg van de Elfsteden vaarroute die ook BERLIKUM aandoet.
Sjoch it boek:
Een halve eeuw “De Afslag” te BERLIKUM. (1899 - 1949) Mei in protte foto ‘s dêr yn.
Geschiedenis van de veilingsvereniging.
Beskreaun troch Meinte Brandsma, destiids it haad fan de C. N. S. skoalle hjir yn BERLTSUM.
(Foto: C.N.S. Skoalle (Grifformearde Skoalle) op it plak wer't no de krústsjerke stiet.)
BERLTSUM.
“Het vruchtbaar BERLIKUM
Omheind met schoone wegen
Een dorp, weleer een stad
aan d ’oever van de zee
Getuigt op zijne beurt
van deze Landstreek mee
Van vetten grond, van kley,
aan ‘t rijke Bildt gelegen”.
(Fan de Amsterdammer Wijnkoper Willink, dy ‘t BERLTSUM yn 1720 besocht hat.)
DE FEILINGDAGEN.
De feilingdagen wienen op moandei-, woansdei- en freedtemiddei. It wie dan in drokte fan belang. Grientelju, kommisjonêrs, gruthannelers en belangstellenden, allegear grienteauto ’s en frachtweinen. It feilingterrein stie grôtfol. As der minsken oproppen waarden, wie dat yn hast hiel BERLTSUM te hearren. Ik sjoch se dêr noch gean, Aeltse Groeneveld, Kees Korf, Willem Klazes Pranger, Wieger Rintje ’s Rekker út BERLTSUM en in protte grientelju út oare doarpen, lykas in Meine Donker út Menaam, in Theunis Stienstra mei syn soan Syp (Sybren) út Bitgum. Gruthannelers mei appels, parren, sinesappels en bananen, lykas Schilstra, de firma Speulstra, de firma van der Werf, de firma Haagsma, F. Alta en de firma A. Fahner stienen hjir op it feilingsterrein. Letter hat hjir de grutgrossier Paul Faber sitten en wer letter de bruorren Sybo en Riny Smeding, de beide soannen fan Oepke (Oepy) Smeding út Harns. Hjir yn it feilinggebou waard troch harren letter noch in kartbaan annex minigolf, paintball en iterij etc. rund. It is allegear ferline tiid en it komt net werom.
Feiling om 1960 hinne
(De “Vereeniging tot verbetering van den Aardappelhandel” is yn 1899 oprjochte. Yn 1912 is hjir noch in aparte grientefeiling feriening oprjochte mei de namme: “Foarútgong”. Yn 1918 is dizze feriening al wer opgien yn feilingferiening “De Afslag”.)
L. C. 26-1-1939.
De veilingverening “De Afslag” te BERLIKUM heeft haar 40-jarig bestaan gevierd.
HISTORISCH OVERZICHT.
L. C. 23-3-1939.
SCHOOLNIEUWS LAGERE TUINBOUWSCHOOL te BERLIKUM.
(Geslaagden.)
L. C. 3-5-1986.
REDDINGSPLAN MOET ONDERGANG VEILING BERLIKUM VOORKOMEN.
Gemeenten en bank geven telers vier jaar de kans.
L. C. 18-3-2004.
TOT DUIZEND BANEN EXTRA IN KASSENGEBIED.
Een uitbreiding van het glastuinbouwgebied in noord westelijk Friesland met 450 hectare kan leiden tot 800 à 1000 nieuwe vaste en tijdelijke banen. Dat zegt gedeputeerde Anita Andriesen, vooruitlopend op uit het onderzoek door het Van Hall Instituut naar de economische effecten van de voorgenomen uitbreiding. Het plan om op korte termijn alvast 50 hectare bij BERLIKUM aan te leggen strandde op onwil van burgemeester en wethouders in Menaldumadeel, aldus Andriesen. Het college vindt met de bestaande 250 hectare al voldoende inspanning te hebben gepleegd. De gedeputeerde betreurt de weigering, omdat nu geen ruimte kan worden geboden aan ondernemers die vlot naar Friesland willen komen. etc. ......... .........
L. C. 20-3-1992.
HALF MILJOEN VOOR NIEUW TUINBOUWGEBIED bij BERLIKUM.
De aanleg van een nieuw tuinbouwkassengebied is een stuk dichter bij gekomen. De raad van MENALDUMADEEL besloot fl. 500.000, - beschikbaar te stellen voor etc. ....... .......
L. C. 8-11-2002.
De túnkers yn it kassengebiet by BERLTSUM hawwe hieltyd mear muoite om nije geskikte meiwurkers te finen.
L. C. 15-11-2000.
TWIJFELS OVER NIEUW TUINBOUWGEBIED.
MENALDUM - De WEERSTAND van de bevolking tegen een nieuw tuinbouwgebied in de Noord Westhoek van Menaldumadeel is groter dan aanvankelijk was verwacht, stelde de gemeenteraad gisteravond vast. Er wordt gezocht naar een geschikt gebied van pakweg 250 ha. De gemeente wil nu eerst op een rij zetten wat de gevolgen zijn geweest van het tuinbouwgebied bij BERLIKUM. Burgemeester Gerrie van Delft - Jaasma kondigde een bijeenkomst aan van alle raadsleden in de Noord-West regio waar gezocht wordt naar ruimte voor tuinbouw. Van Delft wees op het belang om een gebied beschikbaar te hebben als BERLIKUM vol is. Er moet geen gat vallen.
(Dit is no it derfoar ree lizzend túnbougebiet by Seisbierrum wurden.)
L. C. 19-12-1994.
EXPORTEUR WIL PANDEN KOPEN VAN LODEWIJK.
(De bruorren Sybo en Riny Smeding wolle nei Sint Anne ferhúzje.)
NIEUWSBLAD van het NOORDEN. 19- 2-1994.
Groente gaat onder Fries logo naar Duitsland.
BERLIKUM. - De exportonderneming voor Groente en Fruit Smeding in BERLIKUM gaat binnenkort de produkten onder een Fries logo op de Duitse markt brengen. Op de dozen zal de naam “HOLLAND” in kleine letters staan. “Dat is een E. U.–verordening “ aldus S.(ybo) Smeding. Het Friese logo zal worden aangevuld met de mededeling “Umwelt freundlich erzeugt in Friesland”. De letters zullen aanmerkelijk groter zijn dan die van de lands-aanduiding. De Duitse afnemers hebben al positief gereageerd op zijn plan. Smeding hoopt op deze manier voor de Friese produkten een betere prijs te kunnen krijgen. Sinds enige tijd is Smeding met de veiling Westland-Noord in Poeldijk overeen gekomen de glasgroente uit Friesland rechtstreeks bij de tuinders op te halen en naar Duitsland te brengen. Daarmee is het kosten verslindend vervoer van Friesland naar Poeldijk en terug voorbij. Smeding zegt dat de tuinders daarmee 550.000 tot 600.000 gulden besparen. Dat komt neer op 50.000 à 70.000 gulden per tuinder. De groente wordt in BERLIKUM gecontroleerd door een functionaris van het Kwaliteits Contrôle Bureau. De tuinders krijgen de gemiddelde veilingprijs. Vorig jaar werden er 450.000 dozen tomaten, komkommers en radijs uit Friesland (totale produktie 900.000 dozen) in Duitsland afgezet. Dit jaar komen daar 200.000 dozen bij.
IT YNDUSTRIËLE PRODUKSJEMODEL.
It yndustriële produksjemodel is de basis west foar úze hjoeddeiske heechproduktieve lânbou mei harren feilige, beskikbere en betelbere lânbouprodukten. Nederlân is de TWADDE grutste eksporteur fan agraryske produkten yn ‘e wrâld. Sa ’n 75 MILJARD euro wurdt oan wearde ÚTFIERD. De tafoege wearde fan it agro-kompleks is besifere op 52,2 miljard euro. Dat is TSIEN PROSINT fan de Nederlânske ekonomy en ek rom tsien prosint fan de wurkgelegenheid yn ús lân. Ymposante sifers wêr ’t wy net om hinne kinne, mar de rek is der sa stadichoan hinne út. Lânbougrûn wurdt krap yn Nederlân en yntensiever dan yntensief wurdt in lêstige opjefte, tink ik.
L. C. 2-3-1995.
L. C. 7-1-2006.
De tuinders in BERLIKUM hopen op compensatie van het rijk.
L. C. 22-5-1969
Zusjes Joke en Doutje Put uit M. van Pellicomstraat trouwen allebei morgen om kwart voor twee op stadhuis te Leeuwarden. Doutje met de 24 jarige monteur J. van Dijk uit BERLIKUM (Johan de soan fan Trijntje Hek, de twadde frou fan Jouke Jans van Dijk) en Joke met de 23 jarige Lieuwe M. de Vries, elektromonteur, zoon van Jarich de Vries, de overleden (twilling)broer van Tetman de Vries. (Selskip Tetman en Jarich de Vries, bekend fan de revue “De tiid hâld gjin skoft”) De twee jonge gezinnen komen vlak bijelkaar te wonen in de Friese hoofdstad: heer en mevrouw De Vries in de Corellistraat, echtpaar Van Dijk in de Dennenstraat.
L. C. 18-5-1910.
Bond van Brievengaarders in Nederland
Gisteren werd in het café “Spoorzicht” te Leeuwarden een algemeene vergadering gehouden van den Bond van Brievengaarders in Nederland o. l. v. zijn voorzitter den heer J. Anema van BERLIKUM. etc. ..... .......
(Joh. Sybes Anema syn hulpboade hjir yn BERLTSUM wie Jan Sangers.)
L. C. 16-11-1910.
Heden middag had hier een treurig ongeluk plaats. Bij den watermolen aan de vaart tusschen ons dorp en BERLIKUM, in de buurt van het tichelwerk, is een schippersknecht van 19 jaar, die een schip trok, door één der molenwieken getroffen en zielloos uit het water opgehaald.
(By mûne “de Rintmaster”. It wie Ekke, de soan fan de Ljouwerter turfskipper Jan Welles.)
IT NIJJIER OMROPPEN.
It wie yn BERLTSUM, krekt as op folle oare doarpen en stêden, troch in protte bern gewoante om op Nijjiersdei foar tolven by famylje, freonen en buorlju lâns te gean te nijjierwinskjen. Se krigen dan wat sinten yn ‘e hân treaun, “foar de spaarpot” waard der dan by sein. Ek in pear âlde mantsjes, faak ferstanlik wat beheind, út it Earmhûs hjir dienen der ek oan mei. Sa ek âlde Feike Ulpens, oarspronklik fan Menaam, gie dan it doarp rûn. Hy ferstoppe syn jild dan om mar net bestellen wurde te kinnen, sa wiis wie er wol. In eigen keamerke hienen de bewenners fan it Earmhûs net. Hja libben en brochten de nacht troch op in grutte mienskiplike seal. Froulju by froulju en manlju by manlju. Sa kaam Feike ris om 1960 hinne by myn mem en frege oft hja op syn oprûne sinten passe woe, want “Fader” en “Moeder” hienen him de foarige kear de by it nijjier omroppen oprûne sinten ôfpakt. Sa gie dat destiids yn it Earmhûs, mei ik oannimme.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
IN EZEL
Sybe Osinga komt thús en begjint te laitsjen.
Heit freget: “Wêrom lakestdo dochs Sybe?”
Sybe: “Ik moat 500 kear opskriuwe: Ik bin in ezel”.
Heit: “Wat is dêr dan sa grappich oan?”
Sybe: “Mar heit moat ‘m ûndertekenje fan master!”
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
IT EFTERÚT GEAN
Freget lytse Pyter oan syn beppe: “Hoe âld wurdt beppe no einliks?
Beppe: “Foarrich jier bin ik 90 jier wurden en dit jier wurd ik 85 “.
Pyter: “Mar beppe, dit kloppet dochs net? As jo foarrich jier 90 wurden binne dan wurde jo dit jier dochs 91?”
Beppe: “Kinsto sjen hoe hurd ik efterút gien bin “”.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 14-4-1880.
Tengevolge het overlijden van G.(errit) J.(oh.) van Wigcheren beveelt de ondergeteekende zich bij het geëerd publiek en in zonderheid bij h. h. notarissen en deurwaarders aan als oproeper bij publieke verkoopingen enz. zoo mede als taxateur van roerende en onroerende goederen.
BERLIKUM. april 1880 .
F.(edde) J.(arig ‘s) Winselaar.
L. C. 16-4-1880.
De ondergeteekende stelt zich bij deze beschikbaar als oproeper bij verkoopingen en verhuringen, als taxateur van roerende en onroerende goederen en voor alle andere diensten tot het vak behoorende; zoals dit na sedert ruim 22 jaren door wijlen zijn vader Gerrit J. van Wigcheren is uitgeoefend.
BERLIKUM. 13-4-1880.
Douwe G. van Wigcheren.
.............................................................................................
TOERISME.
Begjin de 20e ieu waard BERLTSUM yn it foarjier somtiden troch in protte plezierreizgers (toeristen) besocht, omdat alle hôven dan yn en om BERLTSUM hinne folop yn blossum stienen. It doarp wie dan ien grut pronkjuwiel, sa is my oerlevere.
IN BREDE SKOALLE / DOARPSPLEIN.
It lêste nijs fan Novimber / Desimber 2010: BERLTSUM krijt in saneamde Brede skoalle cum annexis en in doarpsplein.
L. C. 20-2-2001.
(It Kampster brêgje oer de East-Yndyske Opfeart, de feart efter de Buorren fernijd.)
L. C. 20- 6-1938.
IEN JIER TROUD:
katoen, TWA jier toud: lear, 5 jier: houten, 10 jier: tinnen, 12,5 jier: koperen, 15 jier: kristallen, 20 jier: porseleinen, 25 jier: sulveren, 30 jier: parel, 35 jier: robyn, 40 jier: smaragden, 45 jier: safieren, 50 jier: gouden, 60 jier: DIAMANTEN, 70 jier: platina, 75 jier: albasten en 80 jier: in esken boask.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 10-1-1961.
VRACHTWAGEN SCHOOT BIJ WEIDUM DE SLOOT IN.
Twee kraanauto ’s moesten er gistermiddag aan te pas komen om de vrachtwagen van van Dijk ’s kunstmesthandel te BERLIKUM die tussen het Weidumer-hout en Weidum in de brede berm-sloot was gereden, weer op het droge te brengen. De vrachtauto was gistermorgen om ongeveer half twaalf, toen hij in de richting Weidum reed, plotseling naar links gezwenkt, zonder dat de bestuurder, de ongeveer 30 jarige A.(braham) Nieuwhof uit BERLIKUM, er ook maar iets tegen kon doen. De vrachtauto schoot bijna kopje onder. Een kleine 50 centimeter van het dak van de cabine stak nog boven water uit. De heer Nieuwhof bleef in de wagen zitten tot de waterspiegel binnen even hoog was als buiten en kon toen door het portier de wagen verlaten. Bij de veehouder S. Flapper, die vlak bij de plaats van het ongeluk woont, kreeg hij droge kleren. Hij liep geen noemenswaardig letsel bij het ongeval op.
KRIS KRAS DOOR NEDERLAND.
Wat hebben Blaricum en BERLIKUM met elkaar te maken?
Eigenlijk op het oog niet echt veel, teminste ....... zo lijkt het! Blaricum, het rijke villadorp op de Gooise matras, is bij uitstek een dorp voor de welgestelden. Kunstenaars en kunstenmakers leven er samen. Bekende artiesten wonen er of hebben er gewoond ....... En ....... BERLIKUM dan? Als we de kaart van Nederland inkijken ligt het midden in een agrarisch gebied, ten n. w. van Leeuwarden, vlakbij de Waddenzee. Maar ...... nu de namen veel op elkaar lijken ...... Blaricum en BERLIKUM ....... zouden er nog meer overeenkomsten zijn? Reden voor het maken van een trip dus! Met de bus over ‘s heeren wegen. Op zoek naar overeenkomsten. De eigenlijke reden voor dit vergelijkend warenonderzoek was een ansichtkaart van een vriend uit Maleisië, die ik onlangs met vertraging mocht ontvangen. De kaart had een flink eind door ons land gereisd, want ........ zonder postcode kom je nergens heb ik wel eens gelezen. Met andere woorden, door het handschrift van mijn Maleisische vriend (bijna onleesbaar dus) was de kaart eerst terecht gekomen in Blericum, een plaatsje in Brabant ........ ....... vervolgens onbestelbaar naar BERLIKUM gestuurd, om uiteindelijk na twee maanden in Blaricum terecht te komen. Dus in principe kon de reden van deze trip van vandaag ook retourtje Blaricum – Blericum (Brabant) zijn, maar persoonlijk heb ik voor BERLIKUM gekozen. Aangezet door de opwindende uitspraken van mijn collega Femke (Friezin van oorsprong) over het Friese leven, de nuchterheid en de koppigheid van de Friezen, vandaag deze trip van Blaricum naar BERLIKUM.
We beginnen in Blaricum, op vrijdagochtend, zeer vroeg, het is kwart voor zeven. etc. ....... ..........
Leeuwarden – BERLIKUM
Zo ........... nu de laatste étappe (mei de bus fan Ljouwert nei Sint Anne, line 70) naar onze eindbestemming. Ik loop via het voet/fietstunneltje (oan de Hemmemawei) het dorpje binnen. Nou, ik zie het al meteen. Behoudens enkele agrarische overeenkomsten hebben Blaricum en BERLIKUM niet veel met elkaar gemeen. De jeugd rijdt er nog rond op plattelands brommers. (Honda, Zündapp), sommigen zelfs in een blauwe overal. Ik zie kinderen spelen op klompen. De autochtone bevolking hier ziet niet vaak een bezoeker uit de Randstad door het dorp lopen. Het nieuwbouw wijkje aan de rand van het dorp heeft als straatnaam: Het Kaets, (de Keats) hoe treffend in deze provincie. Ik moet een half uur zien rond te brengen voordat ik weer naar het westen zal kunnen aanvangen. Zo te zien is de voormalige school (moat wêze: it eardere âldereintehûs “Berlingahiem” op de Terp.) momenteel ingericht als A.Z.C., er lopen behoorlijk veel mensen met hoofddoekjes en in Somalische kleding rond. Wel ja, hebben de plattelanders hier ook eens een verzetje, want ............. volgens mij is er verder in BERLIKUM niet echt veel te doen. Ik blijf maar lopen en midden in het dorp is zelfs een supermarkt, de Golff. (fan Max van Wigcheren, letter de Spar) Ik stap naar binnen en ben ik de enigste klant. Met een halve liter Pepsi en een Solero ijsje vervoeg ik mij aan de kassa. De prijzen zijn hetzelfde als in het vrije westen, ach ............ en dat het wicht in de kassa achter de piep-piep-scanner een dubbeltje te weinig wisselgeld terug gaf, daar ga ik me niet druk om maken. Later zie ik dat even verderop in het dorp zelfs een “kartbaan” is .............. (yn it eardere feilingsgebou fan “De Afslag” oan de Ljouwerterfeart ) Goh, dus daar kunnen de Berlikumers zich aangenaam verpozen.
BERLIKUM – Harlingen
Eenmaal bij de bushalte aangekomen moet ik nog tien minuten wachten. Genoeg tijd om mijn ijsje op te eten. Ik ga nu mijn jas uitdoen, want de zon laat zich zien. Zo af en toe rijdt er iemand op de fiets langs en iedereen zegt: hoi! etc. ......... ..........
Chris Turksma. 11-8-2000
(Hannelsreizigers út it midden fan it lân kamen hjir ek wol yn BERLIKUM teloane, wilens hja yn BERLICUM (Brabân) wêze moasten. Guon flokten der somtiden oer. It wie sûnde fan de tiid. De postkoade wie der noch net. Doe’t ik yn Amsterdam wenne, mienden in protte minsken dêr, dat ik ek út Blaricum kaam. BERLIKUM, dêr hienen hja nea fan heard en wisten net wêr’t it doarp op ‘e kaert lei.)
L. C. 15-2-1986.
MAZDAZNAN propageert zuiver leven.
Wij spreken de vertegenwoordiger van mazdaznan in Friesland de heer Meindert Spindelaar uit de Lytsebuorren húsnûmer 8 te BERLIKUM. etc. ........... ...........
(Dat Meindert sa ’n suver libben neistribje woe is wol te begripen, mar it is net sa rûn as hy wollen hie. Hy wie letter psychysk alhiel yn ‘e war. Yn de L. C. stienen letter sels advertinsjes fan him lykas: Meindert privé. Tel. no .........) Hy hie in grutte postsegelsamling en gie fakentiden op sneontemiddei mei de bus nei Ljouwert ta om efter V. & D. postsegels te ruiljen. Ljouwert wie ek syn bertestêd.
(foto: Meindert Spindelaar (oarspr. ôfkomstich fan Ljouwert) troud mei Aaltje Heins Tempel.)
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
IT ANTWURD FAN NEAT
Juffer Anneke freget Liskje: “Wat is ien min ien Liskje?”
“Wat is twa min twa dan?”
“trije min trije!”.
Wer bliuwt it stil.
Wêrom seisto neat, Liskje?” freget juf.
Liskje: “Omdat it antwurd neat is, Juf!”
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
LILKENS
Ûnder in rjochtsaak seit de rjochter tsjin de Berltsumer A. de Jong: “Ik lêz hjir dat jo by jo arrestaasje in falske namme opjûn hawwe.
De beklage reagearret: “Jo moatte it my net kwea ôf nimme, edelachtbere. Mar as ik echt lilk wurdt, bin ik mysels net mear!”
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
SINAÏ GONGERS
It Nederlânske oandiel fan de Sinaï fredesmacht wie it leverjen fan ferbinings tsjinsten en maresjesee tsjinsten by it tafersjoch op de goede ôfrin fan de ûntromming troch Israël fan it eastlike part fan de Sinaï woastenije, dat sûnt 1967 troch dat lân beset wie. Ik kom twa bekende “Berltsumer” nammen tsjin t. w. in sersjant Horatius Runia út Harns, mei Berltsumer foarâlden (dat kin net oars) fan 27-12-85 oant juny 1986 en de korporaal 1 Klaas C. Tuinenga út BERLTSUM fan 31-8-1986 oant 7-3-1986, beide by de ferbiningstsjinst de FSGU (Force Signal Unit).
--------------------------
BERLTSUMER OARGELS
berltsum hat trije tsjerkeoargels. Yn de begjintiid fan de Reformaasje wienen somlike teologen fel kante tsjin it tsjerklik oargeljen. Hja sprieken fan “duvelsk fluitenspul”, en affisjearren it oargel as “doedelsek”. De grutte reformator Calvijn dy’t myldere taalregisters iepenluts, wie allyksa wers fan oargel- en oare ynstrumintale muzyk yn de earetsjinst: dy soe allinne mar ôfliede fan it Wurd fan God. fierders waardearre hy muzyk wol as in grutte jefte fan God. Mar by him song it tsjerkefolk (krekt as nammers noch altiten yn de Eastersk-Otodokse Tsjerke bart) steefêst a-kapella.
Google Sites
Report abuse