DE TOER FAN DE EARDERE BERLTSUMER KRÚSTSJERKE
De âldste kroniken fertelle ús b. g. dat ‘t reidtek fan ‘e tsjerke fan dowestien te BERLTSUM yn ‘t jier 1452 plak romje moast foar de pannen en wol de holle en de dêroer slútende bolle pannen, de saneamde muontsen en nonnepannen, lyk as wy dy no noch fine op ‘e tsjerke te Jistrum. De toer wie faak dutsen mei lead of ek wol mei houten “skaliezen”, dat binne houten laaien; oare hienen in mitsele spits, as dy te Âldegea en te Surhúzum.
JACOB GERBENS QUADER
By proklamaasje fan 11 en 12 maart en 18 april 1711 keapje Jacob Gerbens Quader en syn wiif Hycke Hotses te BERLTSUM 1/3 part yn in pleats te Britsum gr. 33 p.m. Jkhr. Douwe (Dominicus Justus) van Botnia is de eigner fan de oare 2/3 part.
GERBEN QUADER
Yn it Frysk Museum te Ljouwert is no noch te sjen, de earste stien dy’t Jacob Paulus, “grave d’Aumale”, 3 jier en 3 moanne âld, op 3-7-1736 lein hat oan it hûs fan Gerben Quader, “oud ontvanger tot BELCUM”.
IT BERLTSUMER TSJERKESEGEL
Der binne in protte minsken dy’t stimpelôfdrukken fan tsjerkesegels sparje. Sa is hjir yn BERLTSUM dan ek hiel wat ôfstimpele ûnder N. C. R. V. s “Kerkepad”, wat holden waard yn maaie 1985. Op de beide sneonen kamen der hjir yn totaal sa’n 10.000 minsken op ôf, út it hiele lân wei. Op it Berltsumer tsjerkesegel stiet de patroan fan de eardere krústsjerke, de aartsingel Michaël, ôf- bylde mei it râneskrift: Sig.(illum) Eccl.(esiae) Belcum.(anae) ofwol: Tsjerkesegel fan it tsjerke- bestjoer fan BERLTSUM.
(Pastoarssegel út 1478/1479 fan hear Mynno [-Mynnen to Tuutghem-] mei dêrop Michaël. Fakentiden, mar net altiten, lieten de pastoars op harren segel in hillige ôfbyldzje. Ek húsmer- ken of wapens kamen dêr somtiden op foar. Te lêzen yn it proefskrift “Heiligen en Heren” fan Otto Derk Roemeling.)
NIEUWSBLAD van FRIESLAND / Hepkema’s courant 5-6 -1901
Feestelijke ontvangst van Menaldumadeels nieuwen burgemeester A. J. Looxma baron Rengers,
(Kort daarvoor getrouwd met de gravin Schimmelpenninck.)
Uit de donkere boomgroepen staken blanke torenspitsen omhoog, allen dragende rood-wit-blauw. Ook op enkele boerenplaatsen wapperde de vlag Op bodem van de gemeente aangekomen, werd de burgemeester verwelkomd door een delegatie uit den Raad en toegesproken door den heer J. S. Potter van Loon te Dronrijp, waarop men doorrreed naar Marssum enz. ...... enz. ..... De fanfarecorpsen “Klimop”en “De Bazuin” van BERLIKUM begroetten hem met hun lustig getetter, dat jongens en meisjes – die de zaterdag-drukte den rug hadden toegekeerd - tot vrolijkheid stemde. Ter zijde van den weg stond de eerewacht, samengesteld uit een 30-tal flink gebouwde jongelingen in wit costuum met geel-blauwe sjerp en dito pet onder commando van de heeren L.(ourens) G.(erhard) van der Meij te BERLIKUM en L.(ammert) J.(acobs) Dijkstra te Dronrijp. Allen bereden vlugge paarden die er goed uitzagen. De stoet hield stil. Den heer Alma, notaris te BERLIKUM, naderde het rijtuig van den burgemeester en hield een toespraak, eindigende met een “lang zal hij leven”. Hoera’s weerklonken en de heer Rengers bedankte met een buiging enz. ........ .........
L. C. 27-9-1985
Opening vernieuwd hoofdkantoor gezinszorg te BERLIKUM.
..... met het wegtrekken van een doek heeft de 100 jarige Anna Wetting-Thibaudier uit BERLIKUM gistermorgen omstreeks half twaalf het geheel vernieuwde hoofdkantoor van de Stichting gezinsverzorging Noordwest Friesland (oan de Sportleane) toegankelijk gemaakt voor bezoekers enz. ........ ........
Burgmeester Jaap Goeman Borgesius van Menaldumadeel houdt gedienstig het doek vast. De verzorgster van de 100 jarige, t. w. Klazien Kuperus-Pleiter en de directeur Henk van Hedel.
OHLSDORF (by Hamburg)
Op it 405 hektare grutte tsjerkehôf (der is in eigen bustsjinst op dit grutste tsjerkehôf fan Jeropa) binne 350 grêven fan Nederlanners. Der lizze ek Friezen op dit begraafplak. Sa binne dêr de grêven fan de hearen Willem J. Scholten en Dirk Kornelis Jensma, doarpsgenoaten út BERLTSUM. Dit plak is waard yn april 1963 besocht troch de widdo Aaltsje Scholten-Miedema en harren dochter Anneke, dy’t dêr doe blommen op beide grêven lein hawwe.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 28-2-1938
SIEGER STAP dertig jaar voordrager
Hij trad plm. 2500 maal op, meestentijds in Friesland voor vereenigingen van verschillende pluimage, ook was hij herhaaldelijk bij Fryske Kriten buiten Friesland. Vorige zomer wekte hij samen met Hemmen als het Duo Stap & Hemmen. Hij begon als voordrager van een kort gedicht toen hij in BERLIKUM nog op de schoolbanken zat bij verschillende gelegenheden; daarna ging hij spoedig naar bruiloften en andere gelegenheden om enkele bijdragen te geven en was hij een welkome gast. Hij kwam met de vraag te zitten: word ik amateur of maak ik er mijn vak van. Hij koos voor het laatste.
L. C. 1-5-1958
Preken op de band voor chronische zieken.
De kerkeraad van de Hervormde gemeente te BERLIKUM heeft een band-opname-apparaat aangeschaft. Het is de bedoeling de preken tijdens de diensten in de kerk op de band op te nemen en de bandjes later bij de chronische zieken, die nimmer ter kerke kunnen gaan, te laten afdraaien.
L. C. 16-11-1940
Verkoop van iepen stambomen te BERLIKUM
G. Heeringa, administrateur te BERLIKUM, zal voor de Heeren Kerkvoogden aldaar, bij inschrijving verkopen 62 op stam staande iepen boomen, rondom de kerk te BERLIKUM, in 13 perceelen enz. ....... ......
L. C. 24-4-1891
Scharverhuring in de Bureweide te BERLIKUM ten huize van Jelle Terpstra van 3 paardescharren, 22 hokkelingenscharren voor 6 maanden, 5 hokkelingenscharren voor 3 maanden, 2 schapescharren en 1 lammerschar. Het voornemen bestaat een stamboek stier tegelijk met het overige vee in de weide te brengen.
De kerkvoogdij der Hervormde gemeente te BERLIKUM.
D.(irk) G.(ijsberts) Wassenaar.
M.(arten) K.(lazes) Lautenbach.
S.(ybe) S.(ybes) Osinga.
L. C. 24-9-1929
BERLIKUM 23 september – Gedurende lange reeks van jaren werden de pastorielanden hier publiek verhuurd. Met dit systeem zal thans gedeeltelijk worden gebroken. Daartoe aangezocht door enkele huurders, heeft de predikant, als beheerder van de pastoralia der Ned. Herv. Kerk, de tegenwoordige huurders van de pastorielanden in de gelegenheid gesteld onderhands voor 5 jaren wederom in te huren, echter voor een tegenwoordigen huurprijs plus de helft in de kosten, vallende op de verhuring. Bij de vorige publieke verhuring waren deze kosten geheel voor den verhuurder. Naar wij uit betrouwbare bron vernemen, zijn de meeste van de tegenwoordige huurders op dat aanbod ingegaan. Waar de toestand in het land- en tuinbedrijf niet zoo heel schitterend is, hadden velen van de huurders gehoopt bij publieke verhuring voor minder in te kunnen huren, durft men de risico niet loopen het op een publieke verhuring te laten aankomen. De perceelen, waarvan de tegenwoordige huurders niet geneigd zijn op het aanbod in te gaan of om andere reden geen prijs stellen op weder inhuren, zullen publiek worden verhuurd. De landerijen, eigen aan de kerk en de diaconie, worden eveneens als voorheen, publiek verhuurd.
(De tsjerke hat no yn 2013 yn totaal 37 ha oan ferhierd lân yn besit.)
L. C. 29-10-1932
BERLIKUM, 28-10-1932 – Door de kerkvoogden der Ned. Hervormde gemeente te WIER is overeenstemming bereikt met de huurders van de kerkelanden over een reductie op de huur van 25 procent. Aan de huurders van de pastorie-kerk- en diaconylanden te BERLIKUM is eveneens een reductie van 25 procent op de huur verleend.
(It wie de tiid fan de grutte krisis fan de tritiger jierren fan foar de Twadde Wrâldoarloch.)
L. C. 31-10-1932
Neffens ien fan de hierders is dit net korrekt troch de krante wêrjûn. It moat wêze:
De kerkvoog dij van WIER geeft een reductie van 45 %, de diaconie 30% en op de perceelen, die voor fl. 50,- à fl. 60,- per 36 ¾ are verhuurd zijn en voor de perceelen die een huur doen van fl. 90,- à fl. 100,- een reductie van 50%. Deze cijfers geven een geheel ander beeld van de handelingn der bovengenoemde colleges.
IJde J. Zijlstra te WIER,
namens de gezamenlijke huurders.
DE BILTDYK
Belanghawwenden wurde op 19 febrewaris 1880 útnoege om mei de tsjerkfâden te oerlizzen oangeande it oanlizzen fan boppeneamde dyk ta in keunstwei.
De tsjerkfâden: Egge Pieterzen, Dirk K. Mulder van Leens en Gâtze L. Boomsma.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 7-2-1944
Onder leiding van ds. Kramer werd een Hervormde Mannenvereeniging opgericht met als eere-voorz. Ds. Kramer, Hendrik Andries de Haan, voorz. Sijtse Braaksma, vice-voorz., Heerke Halma, secr. Auke Tjittes de Jong penn., leden Durk Joh. Steenstra en Gerrit Sjoerds Runia.
BY DE RESTAURAASJE FAN IT MITTERREYTHER OARGEL yn 1929
Het orgel had in het begin 14 registers en 54 toetsen. In de loop der jaren is bij verschillende reparaties hier eenige wijziging in gekomen. Bij de herstelling thans in 1929 zijn nog 4 nieuwe registers aangebracht t. w. een sub bas 16 vt, trompet 8 vt, violon 8 vt en acoline 8 vt, terwijl het bovenwerk van een zwelkast is voorzien en de windvoorziening electrisch geschiedt. De reparatie is verricht door de bekende orgelbouwer de Fa. van Dam te Leeuwarden.
By de lêste weromrestauraasje troch Reil yn 1979 nei it oarspronklike oargel fan Mitterreither kaam hy op dizze manier yn it besit fan it oerstallich wurden twadde klavier en inkelde registers piipwurk fan oargelbouwer Hardorff (de útwreiding yn 1854). It klavier en it register waarden no opnij brûkt foar it skansearre oargel yn de Herfoarme tsjerke fan Elahúzen. (L. C. 12-11-1993)
FRIESE KOERIER 23-11-1954
Benoemd tot lerares in de nuttige handwerken aan de O. L. S. te BERLIKUM, mej. K. Siderius te Klooster Anjum. Idem aan de Hervormde school te BERLIKUM, mej. P.(ytsje) Siderius te Tzummarum.
L. C. 18-3-1870
Provisionele Verkoop te BERLIKUM d. d. 21-3-1870 bij S. E. Schiphof I. van een sterke Huizinge “De Ramshoorn” genaamd, in huur bij D. K. Reitsma. (yn 1832 wenne hjir winkelfrou, de widdo fan Arjen Cornelis van Dussen) II. Een Huis op de Kleine Buren “Het Gorthuis” genaamd, verhuurd aan S.(ipke) (Pieters) Wijngaarden (boodschap-looper). III. Verhuur van een Zitbank bevattende 4 mans en 3 vrouwen zitplaatsen in de Hervormde kerk.
L. C. 27-8-1964
Kerkbouwactie “Antwoord ‘64” van 9 samenwerkende kerken in Nederland van 11-18 october gehouden. Op de lijst van de nog te bouwen kerken staan nu al: ... ... o. a. BERLIKUM (G.K.) Ze vragen van hun leden 1 procent van hun jaarinkomen bij te dragen. Ter plaatse kunnen dan nog allerlei activiteiten ontwikkeld worden enz. .... Zij staan voor de taak in de eerstkomende 5 à 7 jaren 396 nieuwe kerkgebouwen, jeugd en wijkcentra tot stand te brengen, verspreid over het gehele land.
DE TSJERKFÂDEN
By de ynfiering fan de nije Tsjerke Oarder op 1 maaie 1951 waard fêststeld dat oan ien begjinsel de hân hâlden wurde moast, dat tsjerkfâden lid wêze moasten fan de Herfoarme tsjerke. Oant 1951 ta bestie sa’n fêststelling net, sa ’t b. g. op in seker plak it nuveraardige feit him foardocht, dat as tsjerkfâd fan de Herfoarme gemeente dêr immen is, dy’t sels ta te Roomske tsjerke beheard. Op de measte plakken kamen de tsjerkfâden yn de tsjerkerie (no mei it amt fan bestjoer- der/behearder ) as âlderling tsjerkfâd. Oare gemeenten hâlden noch lange tiid fêst oan de behearsfunksje fan tsjerkfâd en bleauwen bûten de tsjerkeried. Eartiids wienen de H. H. (Hege Hearen) tsjerkfâden fan it doarp meastal de eallju en de grutte boeren. It wie in earebaan.
JAN WILLEM POOT
Op 22 septimber 1878 waard it Evangelisaasjegebou (efter it hûs no Buorren 51) plechtich “ynwijd”. Evangelist Poot hold foar in grutte mannichte in waarme “ynwijingsrede” oer I Petr. 2: 4 en 5a. Noch mar in jier yn BERLTSUM wurksum, mocht hy in protte seine op syn wurk ûnderfine, dat de Kristlike skoalle, wêr’t oan’t no ta de godtsjinstoefeningen hâlden waarden te lyts blyk te wêzen. In apart lokaal (it evangeelje lokaal “Predikt het evangelie”) waard boud dat oan syn bestimming “wijd” waard en troch kreasens en ienfâld útblonk.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 8-6-1904
Aankomst en rondgang te BERLIKUM
Alle jaren maken de leden een uitstapje. Verleden jaar was men naar een plaatsje in Duitsland geweest, maar dat was tegengevallen. Te veel “fenne” gezien. Ditmaal had men voor deze excursie gekozen, heinde en verre bekend om haar vruchtbaarheid, haar rijke en schoone voortbreng selen op het gebied van landbouw en veeteelt. Met 2 maal 2 extra trammen kwamen ze in BERLIKUM aan enz. ...... ......
Met de (boeren) leden van de (voor 8 jaren opgerichtte) Lonneker Bank werd o. a. te BERLIKUM een bezoek gebracht aan de “De Volharding”, de stoomzuivelboerderij van de heeren J. Swart en Zoon. Dat is een modelinrichting, groot en ruim gebouwd, van kostbare machines voorzien, waar van een het gebouw electrisch verlicht. Alles gaat er practisch en secuur. Zoo worden de blikken bussen, waarin de boter naar verre landen gaat, in een ogenblik door een machine hermetisch gesloten. Op die wijze is vorig jaar meer dan 100.000 kilo naar Transvaal verzonden. Des zomers wordt hier per dag 30.000 kilo melk verwerkt, des winters 15 à 20.000 kilo. De op tuberculose onderzochte en goedgekeurde koeien staan voortdurend onder toezicht van een veearts, zoowel wat de gezondheid als wat voeding betreft, aldus de zoon. Aan de fabriek is een boerderij verbonden, die zich ook mag laten zien enz. ....... ........
(Sjoch ek by: K. J. Klumper, skoallehaad te Lonneker op side 1668)
F. D. 4-1-1930
BERLIKUM - Alhier zijn twee autobusdiensten ingesteld voor de (rjochtsinnige) kerkgangers van Engelum, Beetgumermolen, Beetgum en die van Klooster Anjum, welke de Godsdienstoefeningen der Ned. Herv. Kerk (moat wêze N.H. gemeente) alhier wenschen te bezoeken. Beide busdiensten worden financieel gesteund door de H. H. Heeren kerkvoogden.
HESSEL van MARTENA
Hartoch Albrecht van Saksen makke yn 1498 in ein oan de ieuwenâlde Fryske frijheid. Ieuwenlang bestie der gjin sintraal bestjoer yn Fryslân. Ûnder de Fryske Frijheid makken ferskate rike eallju de tsjinst út en jilde it rjocht fan de sterkste. Trochdat dizze eallju yn de rin fan de 15de ieu mear brûk meitsje gienen fan hierlegers rekken de ferhâldingen út balâns en dit laatte somtiden ta bloedige konflikten.
HAADSTÊD
Fryslân hie noch gjin offisjele haadstêd doe’t Albrecht hjir oan de macht kaam. Hy bestjoerde it gebiet yn earste ynstânsje fanút it Sjaardemaslot yn Frjentsjer. Dizze wetterboarch stie op it plak fan it hjoeddeistge Sjûkelân wêr’t elts jier de P. C. keatst wurdt. Dat wie doe it grutste kastiel fan Fryslân en de Sjaardema’s wienen de wichtigste Fryske eallju. As bekend gie de oername net sûnder stjit of slach. Soan Hendrik van Saksen, ek wol “Hendrik de Vrome” neamd, wist de situaasje net ûnder kontrôle te krijen en mei help fan syn heit sloech hy mei hurde hân de opstân del. Hendrik bleau net lang yn Fryslân en droech it bestjoer yn 1505 oer oan syn broer George van Saksen. Dizze hat in protte feroarings trochfierd. George ferpleatste it bestjoer nei Ljouwert. Dat wie doe al in gruttere stêd. Hjir wennen mear lettere minsken dy’t hy brûke koe foar syn bestjoer.
IT BILT
Om 1500 hinne wie it Bilt noch in netbewenne kweldergebiet. George van Saksen beskôge dit as syn eigendom en liet it yn 1505 bedykje. Mei it ferpachtsjen fan it nij oanwûne lân fertsjinne George in flinke som jild. Ek Hessel van Martena profitearre hjir fan mei as ien fan de wichtigste geunstlingen fan de Saksyske hartogen. Hy hie syn dochters oan Saksyske eallju útboaskje litten. Alhoewol’t hy ôfstamde fan ienfâldige adel wist hy tanksij de Saksers de rykste ealman fan Fryslân te wurden. De Saksyske tiid eindige yn 1515 doe’t George syn oanspraken op Fryslân en de Grinzer Ommelannen foar 100.000 gûne ferkocht oan keizer Karel V. fan it Hillige Roomske Ryk. Yn feit wie it in sigaar út eigen doaze omdat Fryslân en it Grinzerlân offisjeel altiten al ûnderdiel wienen fan it Hillige Roomske Ryk.
L. C. 23-5-1851
Aanbesteeding bij gesloten briefjes
van het bouwen eener geheel nieuwe Stelphuizing te BERLIKUM, met bijlevering van de daartoe benoodigde materialen, alles volgens Teekening en Bestek, ter inzage liggende bij D. K. de Jong, kastelein (yn herberch “Het Wapen van Holland”) te BERLIKUM, de briefjes franco in te leveren vóór of op den 30 Mei 1851 bij (bakker) Jan Reinders Hoekstra, aldaar.
L. C. 21-7-1854
Een ieder wordt gewaarschuwd om hoegenaamd niet te borgen of te leenen aan Klaaske Klaasses Hof, (d. f. Klaas Klazes Hof en Yfke Harings Meerstra út it Kleaster Anjum) woonachtig te Franeker, zullende door de Ondergeteekende geene betaling geschieden.
BERLIKUM, den 20 Julij 1854
Gerben S.(ierds) Tuinstra.
(Binne letter skieden yn 1855)
L. C. 17-11-1956
Auto slipte en sloeg tweemaal over de kop.
Tegenover de zuivelfabriek te BERLIKUM kwam een auto bestuurd door de aardappelhandelaar E.(elke) de Haan uit BERLIKUM te slippen. Na tweemaal over de kop te zijn geslagen, kwam de wagen op de trambaan terecht. De auto werd zwaar beschadigd, maar de bestuurder kwam met de schrik vrij.
HEERENVEENSCHE KOERIER 15-8-1947
BERLIKUM – De wichelroedeloper Morini is enige dagen in ons dorp bezig naar goud te zoeken op een stuk grond tegenover het café Hof van Holland, waarop vroeger de stins Hemmema State gestaan heeft. De pogingen zijn niet geheel zonder resultaat gebleven. Er is stofgoud en zilver gevonden, dat voor onderzoek naar Wageningen is opgezonden. Verwacht wordt, dat zich op grotere diepte nog meer edel metaal bevindt.
L. C. 18-9-1941
Ingezonden stukken.
Open brief aan de Berlikumers.
Het is mij opgevallen, dat ‘s avonds nu het al weer vroeg donker is, uit verscheidene huizen nogal wat licht straalt. En vanaf helder verlichte kajuiten straalt het licht gansch vrij door den donkeren avond, ten spot van de verduisteringsplicht. Geachte dorpsgenooten, beseft gij, dat wanneer een huis goed verdonkerd is en ernaast iemand is, die een sterk licht laat uitstralen, het niets geeft en de zaak hopeloos is. Geef den VIJANDELIJKEN VLIEGER geen kans. Want door slechte verduistering kan slechts één licht voldoende zijn om leed te brengen onder de burgerbevolking van eigen dorp. Denk na, doet uw plicht tegenover uw gezin en uw dorpsgenooten.
F.(okke) (Jans) Kooistra.
(Fokke en Hinke Kooistra – Zondervan wienen nochal Dútsk gesind.)
FRIESE KOERIER 3-5-1963
Te scherpe tongen kosten Berlikumers flinke boete.
Leeuwarden – Ondank is ‘s werelds loon. Dat ondervond ook de dochter van de familie S.(joerdsma) uit BERLIKUM. Op 14 oktober, zondagmorgens na kerktijd, werd zij voor het front van kerkgangers betiteld met woorden waar minder beschaafde lieden een vrouw van lichte zeden plegen aan te duiden. En dat terwijl zij zich tegenover een zoon van de familie van W.(igcheren) nogal toeschietelijk had betoond. Zo toeschietelijk zelfs, dat toen zij in verwachting raakte, men de schuld op zoon van W.(igcheren) schoof. “Ik heb 600 km. moeten afleggen om te bewijzen, dat zij ook met een andere man omgang had gehad”, verklaarde de 26 jarige M.(ax) van W.(igcheren) toen hij, samen met vader en moeder en (half) broer (Joop), voor de politie-rechter in Leeuwarden, mr. J. K. D. Schönfeld verscheen enz. .... Eis tegen alle vier verdachten een boete van fl. 40,- Rechter tegen de moeder: “Bent u misschien de majsteit van BERLIKUM?”
L. C. 20-8-1891
Ter overname wordt te BERLIKUM (Fr.) eene drukke mandenmakerij aangeboden. Vele bewijzen van soliditeit voorhanden. Br. fr. aan den Mandenmaker. (Harmanus Johannes Vonk)
H. J. Vonk, BERLIKUM.
L. C. 13-8-1894
De ondergeteekende, eigenaar geworden van het beurtschip varende van BERLIKUM over Menaldum naar Sneek v. v. beveelt zich beleefdelijk aan, hoopende door eene nette en prompte bediening zich het vertrouwen waardig te maken.
G.(errit) Hacquebart, BERLIKUM.
L. C. 16-11-1896
Het florisante Bierhuis, genaamd “De Beurs” c. a. in de Buren te BERLIKUM, thans bewoond door (Gjalt Theunis) Oostenbrug. Te bevragen bij Willem Nannes Osinga te BERLIKUM of bij notaris Sjerps aan de Tweebaksmarkt te Leeuwarden.
Eardere bewenners: Sjouke van der Leij in eigen gebrûk oant 1874 en dêrnei Job Andries de Jong ôfkomstich fan Easterbierrum.
L. C. 20-12-1956
Duizendste zuigeling bij het consultatiebureau BERLIKUM.
De afdeling BERLIKUM van het Groene Kruis heeft gisteren de duizendste zuigeling ingeschreven op het Consultatiebureau. De vader van dokter Kwast heeft in 1930 de eerste zitting gehouden in het Rusthuis (yn de Lytse Buorren) en als eerste baby werd op 9 juli in dat jaar ingeschre ven Houkje (Heerke Nannes) Osinga. Eerst stond men wat schuchter tegenover het consultatie-bureau, maar al spoedig zag men het nut er van in. Daarna werd het bureau gehouden bij Fokkinga (in Hotel “Hof van Holland”). In 1933 was als 100ste baby Jan Schat, in 1947 de 500ste W.(illemke) (Freerk Dirks) Lautenbach en de 1000ste gisteren Agatha (Henriëtte) Bontekoe. Het bestuur bood de moeder van de baby een spaarbankboekje, met fl. 25,- er op, aan. Dr. Kwast offreerde een lepel en vork. Hij sprak verder de wens uit, dat er spoedig een nieuw gebouw mag worden gesticht, daar dit oude gebouw (It Griene Krúsgebouw, de eardere dokterswente oan it Skil mei as behearders Theunis en Klaske Stienstra - Goudberg) niet meer aan de eisen voldoet en dat de verlangens om te komen tot oprichting van een Kleuterbureau spoedig in vervulling zouden gaan. (Wyksusters wiene hjir û. o. de susters Statema, Post (1920), Geertsma (1922), Zeilmaker, Mulder (1966), de Groot, en as lêste Thea Kortendijk.)
L. C. 13-5-1889
A.(driaan) K.(arel). L.(eendert) Lotz als Zadelmaker enz. Beveelt zich beleefd aan, belovende een zeer soliede behandeling.
F. D. 20-11-1947
BERLIKUM – Alhier is opgericht een vrouwen-studievereniging (Rondom Gods Woord) met aanvankelijk 27 leden. Het bestuur is als volgt samengesteld: de dames J.(acoba) van Marrum-Offringa, pres.; Tj.(itske) van der Meer-Lautenbach, vice pres.; B.(aukje) Sijens-Douma, secr.; R.(iemkje) Born-Runia, penn,; J.(oukje) Lautenbach-Quarré, alg. adj.; In de eerstvolgende vergadering zal een propagandiste het woord voeren.
NIEUWSBLAD van het NOORDEN 11-2-1900
Het woning vraagstuk - In Friesland weet men zich hier en daar om te komen tot de oprichting van stichtingen als “Ons Huis”, zij het dan ook op kleine schaal. Zoo heeft ook de Neutrale Geheel-Onthouders vereeniging te BERLIKUM e. o. eene circulaire verspreid met het doel gelden te verkrijgen voor een dergelijke sichting te BERLIKUM. De afdeeling wil een Geheel-Onthouders koffiehuis en wijst er in hun circulaire op, dat het te BERLIKUM gewoonte is, dat vele personen een groot gedeelte van den avond op straat doorbrengen, waarvan dikwijls de onvoldoende woning toestanden de oorzaak zijn. De woning bestaat soms uit één vertrek, terwijl het gezin talrijk is. De oudste zoons en dochters gaan daarom ‘s avonds liever de straat op en als gevolg daarvan ....... de Herberg in. etc. ........ ........
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 10-2-1931
Begrafenis ds. H. van Eijck van Heslinga.
Rouwdienst Ned. Herv. Kerk te BERLIKUM etc. ....... .........
L. C. 16-12-1842
Nots. Mr. C. Wiersma te Leeuwarden, zal op 24 dec. 1842 prov. verkoopen: Een Zathe en Landen met Huizinge no. 9 te Slappeterp. Kad. BERLIKUM Sectie B 216, 217, 218, 270 t/m 277, 279 t/m 286, 288 t/m 292 en 300 voor een gezamenlijke inhouds grootte van 27 bunder 91 roede. Tot St. Petri en 12 Mei 1845 verhuurd aan Dirk Wybes Lautenbach voor fl. 700,- en 5 mudde Haver ‘s jaars.
L. C. 2-3-1905
BERLIKUM, 27 Febr. In eene rede, getuigende niet alleen van liefde voor de zaak der etc. ..... verdedigde ds. K. Vos van Woudsend hier hedenavond in eene goed bezochte vergadering Staatspensioneering voor Ouden van Dagen, gelijk de Bond voor Staatspensioneering die voorstaat. etc. ...... ...... Der vergadering werd duidelijk gemaakt, hoe in onze tegenwoordige samenleving Staatspensioneering zonder premiebetaling een eisch is van rechtvaardigheid en door den geest van Christus geboden wordt. Vooral werd van het regeer, neergelegd in het wetsontwerp onzer Christelijke regeering (premiebetaling, tariefwet), het droevige en on-christelijke aangetoond. (Sjoch ek by Talma, Drees.)
L. C. 7-6-1916
....... ...... Besloten is tot demping en rioleering der opvaart, de zoogenaamde Grúze, gelegen tusschen de Dorpsstraat (de Buorren) en de Achterweg (de Hôfsleane), onder voorwaarde, dat belanghebbenden zich voor den 1 Augustus 1916 schriftelijk bereid verklaren op eerste uitnoodiging daartoe bij de gemeente-ontvanger eene bijdrage in de kosten van fl. 2000,- te storten. etc. ....... .......
EINDHOVENSCH DAGBLAD 6-8-1930
Ministerieele oproep tot behoud der molens.
Binnen 6 maanden tijds weder een 100-tal molens verdwenen. Over 10 jaar geen molens meer in Nederland? In een korte spanne tijds gingen weer 6 fraaie windmolens verloren, waaronder 1 te BERLIKUM, 2 te Berchem, 1 te Veghel etc. ........ ........
L. C. 11-5-1904
Sint Annaparochie, 9 Mei. - Een fietsrijder was hier heden oorzaak van een ongeval, dat betrekkelijk nogal goed afliep. Naast de paardetram van hier naar BERLIKUM oprijdende naderde van tegenovergestelde zijde een met één paard bespannen rijtuig etc. ....... ....... De koetsier van de tram remde zo hard mogelijk, doch een botsing scheen onvermijdelijk, toen de paarden ter zijde sprongen, het paard met het rijtuig in de sloot terecht kwamen en het paard van de tram naast het tramrijtuig, hetwelk gelukkig in de rails bleef staan, in de slootswal tot staan werd gebracht. De personen die op het rijtuig zaten en voor een ogenblik gevaarlijk waren tusschen dit voertuig en de tram bekneld te geraken, ontkwamen gelukkig aan het gevaar. De paarden kregen lichte verwondingen.
Arbeiders net fan herte wolkom yn de Gemeenteried, sa wie it doe.
L. C. 21-7-1909
Men meld ons uit Menaldumadeel:
In deze gemeente zoo wordt vermeld, doet zich het eigenaardige geval voor, dat iemand als Raadslid gekozen, de wensh zijner kiezers niet kan opvolgen, of hij moet zijne tegenwoordige betrekking er aan geven. Den heer Th. Dijkstra toch, behoorende tot de S.D.A.P., botermaker aan de zuivelfabriek alhier, die gekozen werd als lid van de Gemeenteraad, ziet zich voor de keuze gesteld, hoeveel dit lidmaatschap hem waard is. Volgens de vergadering, die zulks uit te maken heeft, is dit lidmaatschap van de Gemeenteraad NIET VEREENIGBAAR met de dienstbetrekking van botermaker van de zuivelfabriek.
(It moasten (op syn minst) selsstannigen wêze, sa wie de opfetting. Dit wie ek yn tsjerken en ferienings it gefal. Froulju as bestjoerders koe net, want hja stienen ommers sels ûnder tafersjoch (kuratele) fan de man. Hja wienen hannelings-net-bekwaam en koenen dus net selsstannich in oerienkomst ôfslute. Dit hat oant 1957 ta duorre.)
L. C. 2-9-1926
Út WIER: Jacob van der Meulen, Klaas de Vries. Út BERLTSUM: Albert Faber, Ebbing Smit, Sijbren Westra, Renze Lont, Willem van Schepen, Lammert Osinga, Bauke Visser (frij fanwegen bruorretsjinst) Dirk Elsma, Sijtse Herrema, Ype Groenhout, Romke Bontekoe, Dirk van Wigcheren, Dooitje Schram, Sierk Brouwer, Jan de Jong, Ale Miedema, allegearre as V. L. S. (Vrijwillige Land Storm)
L. C. 2-9-1926
Uit de Provincie Koninginnefeest.
BERLIKUM 1 sept. 1926 - Door een commitee gevormd uit de besturen van de beide Chr. Scholen was hier op den verjaardag van H. M. de Koningin een Oranjefeest georganiseerd. Het begon ‘s morgens met een wijdingssamenkomst (dus net in tsjerketjinst meiinoar ) in de Herv. Kerk, waar de predikanten ds. van Eijck van Heslinga en ds. de Wit een korte rede hielden. ‘s Middags werd een optocht gehouden welke ‘s avonds bij bengaalsche verlichting werd herhaald. Op het keurig versierde sportterrein werden ‘s middags verschillende kinderspelen gehouden, terwijl ‘s avonds bij electrische verlichting allerlei volksspelen plaats hadden. Het was al eenige tijd na middernacht toen het slotnummer, het vuurwerk, dat inderdaad schitterend was, en door den uitvoerder, den heer E.(nne) de Haan, alle eer verdiende, de lucht inging. Naar schatting werd het avondfeest door plm. 2500 personen bijgewoond.
(Oh, dy Berltsumers fan doe, it koe wer net meiinoar!!! )
F. D. 4-9-1933
BERLIKUM - Was het de gehele dag stil en rustig in ons dorp op Koninginnedag, ‘s avonds kwam het Chr. Muziekkorps “De Bazuin” door het dorp om de feeststemming er in te brengen, om vervolgens in (de Herfoarme) domininee Kramer’s tuin het programma af te werken. Om circa half tien werd een schitterend vuurwerk afgestoken, aangelegd door de heer I. (Enne) de Haan van BERLIKUM. Het geheel was schitterend zoodat dan ook deze dag weer getuigde van liefde voor Vaderland en Vorstenhuis.
(Oh dy Berltsumers, wêr wienen no wer de fertsjintwurdigers fan it 1/3 part fan it doarp!!! )
Yn 1946 waard de feestferiening “Oranje Nasjonaal BERLTSUM-WIER e. o.” oprjochte mei as bestjoersleden út alle trije rjochtings yn it doarp û. o. ek de trije dûmnys en de trije skoallehaaden as bestjoersleden. Letter hawwe de dûmnys en skoallehaaden it oerlitten oan de fjouwer fertsjintwurdigers út elts fan de trije legere skoallen yn ús doarp. De tolve bestjoerleden binne letter wer mei in pear minsken útwreide en it fertsjintwurdigjen fan de trije rjochtings spilet no net mear sa’n grutte rol as yn it ferline.
DE GRUTTE FERFLAKKING.
In nije lape op in âlde tekken
Foaral ûnder de groep út de eardere Kristlik grifformearden (de Ôfskiedenen) mar ek ûnder de Kuyperianen (de Dolearjenden), dy’t yn 1892 harren (hjir ek yn BERLTSUM) ferienigen ta de Grifformearde tsjerken (hjir yn de tsjerke op de Kamp) is yn de rin fan de jierren in grutte ferflakking ûntstien, sa’t oeral yn ús lân it gefal is. De eardere Berltsumer dûmny van der Tuuk (fan de Grinzer rjochting) fûn dat hja harren (ek hjir) mear troch gefoel as troch harren ferstân liede lieten. No, in pear generaasjes fierder, wurde de Trije Formulieren fan Ienichheid, krekt as doe yn syn tiid, ek amper mear neamd, lit stean brûkt. De Grifformearde tsjerken binne no fusearre mei de Herfoarme gemeenten ta de P. K. N. (en dus weromkeard ta de Herfoarme tsjerke mei harren nije (oanposte) Tsjerke Oarder fan 1951.)
It Frysk Deiblêd (Anti-Revolúsjonair) fan 30-1-1934 hjir oer:
Op Maandag 13 October werd te Ulrum niet een akte van afscheiding, maar van wederkeer geteekend. Een acte volgens welke de onderteekenaars weerkeerden tot de “Drie Formulieren van Eenigheid” (de Heidelberger Catechismus, de 37 artikelen en de Dordse leerregels). De Formulieren waren wel niet officieel afgeschaft, maar toch practisch buiten werking gesteld en de Dordse Kerkorde was vervangen door de Regelementen van 1816. Door toepassing van artikel 291, 292 en 293 van het Code Napoleon – het Wetboek van Napoleon, dat nooit tegen godsdienstige samenkomsten bedoeld was geweest – werd hun het houden van godsdienstige samenkomsten – met meer dan 19 mensen – verboden. Als misdadige revolutionairen werden ze uiteengejaagd met de blanke sabel; met boeten, inlegering en gevangenisstraf werden zij vervolgd, die velen tot de bedelstaf brachten. De Cock en Scholte verkeerden meermalen in ernstig levensgevaar. Vergaderplaatsen werden hun boven het hoofd afgebrand; het “grauw” van de straat, aangevuurd door “verdraagzame predikanten” toonde zich vol ijverig, om de “fijnen” uit te roeien. De huisgezinnen werden aan den moedwil der ingekwartierde soldaten overgeleverd; mishandeling en vrouwenschending kwamen vaak voor.
Fan “finen” tsjin “grouwen” is no lokkich gjin sprake mear.
De INDISCHE COURANT, Zaterdag 22 Maart 1930
Het legioen der gedoemden. – De gelederen daarna. De vorige maand werd de houtzaagmolen te BERLIKUM (Fr.) geveld door de voltreffers van den vooruitgang.
(Foto: houtseachmûne “De Hoop”.)
L. C. 10-8-1972
TE KOOP: Zijlstra’s Cafetaria, het cafetaria-, pension- en barbedrijf met volledige vergunning. Tevens ruimte voor grote automatiek. Aanvaarding in overleg. Alleen voor serieuze gegadigden nadere gegevens beschikbaar.
Administratie Kantoor P.(ieter) A.(nes) Visser.
Buorren 50 te BERLIKUM. Tel. 05186-368
L. C. 20-8-1974
Ik haw fannacht net bêst sliept.
Grote schrik rond plek waar straaljager in land neerstortte.
BERLIKUM - De landbouwer Onijdus Born uit BERLIKUM had net de aardappelen van het land gehaald toen daar gisteravond omstreeks 9 uur een straaljager van de vliegbasis Volkel neerstortte, grote schrik veroorzaakend onder de omwonenden aan de Kleasterdyk, de weg tussen BERLIKUM en Wier ( moat wêze Ried). Naar schatting van mensen, die in de omgeving wonen, is er een gat van 6 meter diep in het land geslagen. Het gezin van de heer Dirk (Hielkes) Herrema, die een loonbedrijf heeft, woont op een afstand van naar schatting 1 kilometer van de plek, waar het brandende vliegtuig neerstortte. De familie Jan Visser woont op ongeveer 300 meter afstand. Dochter Hitty (15) vertelt: “Ik siet nei de tillevyzje to sjen. Ik tocht earst, dat it ûnwaar wie, mar dat gebulder hâlde mar net op en it waard stadichoan lûder. Mem skeat daliks nei boppen nei de lytse bern. It lytse bruorke sliepte der trochhinne, mar myn suske fan 9 is ek geweldich skrokken. Boppe út it rút koene wy it brannenende tastel sjen”. etc. ... Hitty Visser: “Ik ha net sa bêst sliept fannacht. Ik koe net yn ‘e sliep komme en ik wie fannemoarn ek wer betiid wekker. It is hjir no ek al wer allegear folk etc. ...... ......
Piloat Dragt kaam mei syn falskerm op de Smalleleane del ûnder Minnertsgea en wie lokkich net ferwûne rekke. Dragt wie op wei op in oefenbom flecht nei in range op Flielân yn it kader fan in taktyske oefening op syn basis. Hy skille oan by de dêr wenjende boer J. P. Feitsma mei de fraach of ’t hy efkes skilje mocht, mar dy moast hjir neat fan witte en snaude de piloat ta, dat hy sjen moast dat hy fuort kaam. By boer Jelte Visser wie de gastfrijens grutter. Men ride him nei in kaffee yn Minnertsgea ta, wêr’t in auto fan de fleanbasis Ljouwert him in kertier letter ophelle. Boer Feitsma wie in hater fan strieljagers, hy moast neat fan dy rotsoai hawwe en kleide dat al dat strieljagerleven him, troch it opjeide fee, al hiel wat aaklichheden besoarge hie. “Ik bin dy ellinde sêd”.
L. C. 27-1-1990
Het was levensgevaarlijk de kassen in te gaan
Storm was zenuwslopend voor tuinders.
De Friese tuinders hebben aanzienlijke schade opgelopen door de storm. Gistermorgen vroeg etc. .... Tom de Beer uit BERLIKUM houdt rekening met een schadepost van een half miljoen gulden. Donderdag vloog een stuk gevel van een van de kassen, even later gevolgd door een deel van een dak. Van de 8000 vierkante meter tomaten is zeker een paar 1000 vierkante meter volledig vernietigd. Ik kan nu weer helemaal opnieuw beginnen met inzaaien. Zeker 10 tot 12 weken ben ik achterop geraakt, zegt de Beer. Het was levensgevaarlijk de kassen in te gaan, het glas vloog je om de oren. Je houdt er rekening mee, maar toen ik gistermorgen alles overzag, dacht ik wel: daar gaat mijn bedrijf. Voor groenten en fruithandel Hartman in Sexbierum be- draagt de schade tussen de fl. 100.000,- en fl. 150.000,- vermoed bedrijfsleider Hartman ect. ... Het was verschrikkelijk, zegt Juul Runia uit Oosterbierum, veel tomaten zijn vernield door regen en wind etc. ....... .......
Wêr komme wy dizze twa nammen yn dit e-book earder tsjin?
L. C. 7-2-1888
Den 30 Januari l. l. overleed bij de Komatiepoort (Transvaal), in den ouderdom van 23 jaren mijn innig geliefde Zoon GAJUS HAJONIDES van der Meulen, Adjunct- Ingenieur bij de Nederlandsch-Zuid -Afrikaansche Spoorweg Maatschappij.
Leeuwarden, Februari 1888.
Wed. P. H. van der Meulen – Gorter.
L. C. 7-2-1888
Heden overleed, in den ouderdom van ruim 70 jaren, onze geliefde Moeder en Behuwd moeder Sientje van der Plaats, Wed. van den Heer JENTJE WIJBRANDI Cz.
Leeuwarden 1-2-1888.
Uit aller naam, A. W. Wijbrandi.
Wegens buitenlandse Betrekkingen eerst heden geplaatst.
L. C. 13-12-1984
Sietse Roelé vertrekt als directeur van de scholengemeenschap “Compagnons.
Sietse Roelé werd geboren te BERLIKUM als zoon van een landarbeider. Hij ging in Leeuwarden naar de ambachtschool en kreeg naderhand een technische opleiding bij de P.T.T. in die stad, waar hij ook zijn studie voor leraar voltooide. In 1952 werd hij benoemd tot leraar aan de lagere technische school te Schiedam, waar hij de nodige akten haalde. In 1956 kwam hij naar Drachten, waar hij aan de L.T.S. de opleiding electro-techniek opzette etc. ....... .......
Foto: Sietze Roelé.
(Sietse is de soan fan Anne Roelé en Neltje Hofman en de pake-en beppesizzer fan Sietze Roelé en Hendrikje van Dokkumburg. )
DE STANDAARD 19-12-1872
BERLIKUM, 9 -12-1872 - De hier opgerichte afdeeling van het Anti-Schoolwet Verbond telt 65 leden. Op de laatste vergadering ter bespreking en bevordering der belangen van het Verbond traden 20 nieuwe leden toe. Het voornemen bestaat om in de gemeente Menaldumadeel achtereenvolgens op verschillende dorpen vergaderingen te houden. De eerstvolgende vergadering is bepaald op Woensdag 15 Januari 1873 in de Chr. school te Menaldum.
DE VOLKSVRIEND 2-2-1950
John Vogel werd in BERLIKUM (Fr.) geboren op 28-8-1872 en overleed op 14-1-1950 te Sibley Iowa. Op 19 jarige leeftijd kwam hij naar Amerika en woonde een jaar in Grand Rapids met zijn ouders, die spoedig na hem kwamen. Het gezin woonde 3 jaar bij Orange City. Daarna ging hij naar Bigelow, waar hij in 1917 in het huwelijk trad met Anna Maria Runia. Zij hadden hunne woning in de omgeving van Bigelow en Sibley voor 29 jaren in het boerenbedrijf. Drie jaar geleden verhuisden ze naar Sibley in het timmervak. De overledene was lid der Chr. Geref. gemeente van Sibley voor 35 jaren en diende 20 jaar als ouderling. Zijn heengaan wordt beweend door zijne vrouw en vier zonen Frank, Peter, Cornie, Alfred en vier kleinkinderen; ook acht broeders, die allen bij de begrafenis tegenwoordig konden zijn. Deze zijn: Henry, Frank, Hilbert uit Lynden, Wash, Howard uit Gr. Rapids, Dick uit Ten Strike (Minn.), James uit Sheldon, Adrew (Anne Vogel, sjoch mear oer him yn dit e-book) uit Orange City en Albert uit Hull (Iowa). De begrafenisdienst werd gehouden in de Presb. Kerk te Sibley op 17 Januari o. l. v. ds. Wesley Prince en ds. C. van der Ark. Broeders van de overledene waren dragers. Ter aarde bestelling op West Holman Cemetry.
L. C. 7-1-1956
Konijnenfokkers. A.(te) Westra, (fan de klompenwinkel) BERLIKUM houdt hoog bekroonde Lothr. Ram. Dekgeld fl. 1,-
L. C. 25-2-1933
Te koop wegens aanschaffing van grooter, zijn Ford vrachtwagen, zonder gebreken en met reserve.
H. S. Dusselaar, BERLIKUM
L. C. 20-1-1969
Berlikumers vonden blauwe “belasting envelop” in de bus.
De inwoners van BERLIKUM vonden zaterdag een blauwe envelop in de bus. Bij opening van de envelop bleek dat het niet Vadertje Staat was die om geld vroeg, maar de carnavalsvereeniging “Dun Blaouwen Beer” uit het Brabantse BERLICUM. Een woordvoerder van de carnavalsvereeniging verklaarde dat dit de revanche was op het verwisselen van de (doarps) borden van de twee plaatsen op oudejaarsdag. “De Friezen hebben ons toen geannexeerd, en dit is de tegenzet”, zo zei men.
DE HEERENVEENSCHE KOERIER 5-10-1949
BERLIKUM, 2 October. Onder grote belangstelling is Zondagmorgen het gerestaureerde orgel in de Ned. Herv. Kerk weer in gebruik genomen. Ds. (Romke) Bijl hield een predikatie over Ps. 92: 1, 2, 3 en 4. Dit oude orgel dateert vanaf 16 Juli 1780. Toen hield ds. Petrus Nota een inwijdingspredikatie, ook over Ps. 92 de eerste verzen. Her orgel bezat toen één klavier. Later is er nog een tweede klavier aangebracht. De restauratie is uitgevoerd door de orgelbouwer Reil uit Heerde (Gld.) Nu zijn enige registers veranderd en is een nieuw pedaal aangebracht. Het orgel werd deze morgen bespeeld door (de doe tige ferneamde oargelist) de heer W.(illem) (Hendrik) Zwart, organist te Coevorden.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 15-1-1918
H.(endrik) Siegersma, turfschipper te BERLIKUM vraagt tegen Februari een Schippersknecht. Aanbiedingen tot 21 Januari bij G.(erben) Siegersma te Sexbierum, na 21 Januari te BERLIKUM.
L. C. 18-9-1903
Een mooie Enterstier, geschikte fokstier voor export of binnenland. Te koop bij Kerkvoogden te BERLIKUM. Inlichtingen geeft de Finnewachter.
IT BEHEAR fan TSJERKE BESIT fan de NED. HERF. TSJERKE
Oant 1950 lei it behear fan jild en guod formeel bûten it Herfoarme tsjerkeferbân. Fia de tjerke-oarder fan 1951 waard it behear fan de tsjerke binnne helle troch de wei fan de âlderling-tsjerkfâd. Earst wie dat binnentsjerklike frijwillich, mar yn 1992 en 2003 waarden de regels oanpast troch de synoade en moast it ôfrûn wêze mei it frije behear. Doe’t dat laatte ta sivyl rjochterlike prosedueres, karde de Hege Ried úteinliks de synodale behearsoanpassings goed op grûn fan marzjinaal ûndersyk oan kêst 2 fan kêst 2.2 fan it Boargelik Wetboek. Dêr stiet yn dat in tsjerke troch syn eigen statuut regearre wurdt, mar dan moat dat behear der natuerlik wol yn stean. Dat wie earder net it gefal en dat arrest fan de Hege Ried doget dus net mei de konklúsje wêze.
Sa wie ek de tsjerke oarder fan de Grifformearde (no neamd Herfoarme) tsjerke fan Emden in federatyf ferbân fan selsstannige gemeenten. Dêr hearde it “subsidiariteitsbegjinsel” by. Gesach-útoefenjen fûn plak op in sa leech mooglik nivo en wat op it gûnflak dien wurde koe moast dêr ek dien wurde. Yn it twadde plak wie it Grifformearde (no neamd Herfoarme) tsjerkeferbân fan karakter in geastlik ferbân; de belidenis wie in binend elemint. No wurdt dizze tsjerke sjoen as in gehiel mei dielen, wêrby’ t de gesachsstruktuer fan boppen nei ûnderen rint. Dat waard sichtber yn de struktuer dy’t mei it “Reglemint fan 1816” yngie yn de doe neamde Herfoarme tsjerke. Yn dy struktuer makket de lear part út fan it reglemint. De lear foarme hjir net mear de grûnslach sa’t dy letter de dolearjenden wer ferbûn hie as tsjerken.
De tsjerke heart in geastlike organisaasje mei in boadskip te wêzen. It skarreljen fan besittings heart hjir bûten te wêzen. Oan’t 1950 lei it behear fan jild en guod formeel ek bûten it Herfoarme tsjerkeferbân. Fia de tsjerke oarder fan 1951 waard dus it behear lykwols binnenhelle troch de wei fan âlderling-tsjerkfâd. De Herfoarme tsjerke fan BERLTSUM is yn 1951 direkt oergien op de nije regeling en hat net gebrûk makke fan de oergongsregeling. Earst wie dat binnentsjerklik behear frijwillich, mar yn 1992 en 2003 waarden de regels oanpast troch de synoade en moast it ôfrûn wêze mei it frije behear. De P. K. N. fan no, hat nei de lanlike fúzje op 1-5-2004, yn grutte linen de Herfoarme tsjerke-oarder oernommen.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Al LIKE DREECH.
Knierke Dusselaar, wenjende yn de Bûterhoeke, komt thús mei har rapport.
Hja is foar de twadde kear sitten bleaun.
Harren heit Albert freget: “Hoe is dit no mooglik, Knier?
Knierke antwurdet: “Tja, it wie fan ’t jier al like dreech as foarich jier, heit!”
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
HAAGSCHE COURANT 11-6-1913
Aan G.(ooitzen) (Feddes) Sjoerdsma (troud mei Meiltje Roeda) sûnt 1904 wenjende te BERLIKUM (berne te Holwerd, doe 36 jier âld) is door de Koningin een gratificatie toegekend, groot fl. 25,- in verband met de omstandigheid dat Sjoerdsma, tengevolge van zijn slechte gezichtsvermogen, zijn oorspronklijke vak (smidsknecht) niet meer kan uitvoeren, en nu zal trachten door handel in winkelwaren in zijn onderhoud te voorzien.
L. C. 14-6-1947
De C. F. K. - Ongeveer 25 jaar geleden organiseerden een paar Chr. Jongelingsvereenigingen (Hervormd) in ringverband ieder jaar enkele kaatswedstrijden die in Harlingen en Franeker werden gehouden. Maar ook buiten de ring waren er jongelui die wel eens een partijtje wilden meekaatsen. Een en ander was voor Sierk (Feikes) Brouwer van BERLIKUM etc. .... .... om mede de zaak wat breder op te zetten en te voorkomen, dat geen ongewenste spelers zouden meedoen, werden plannen beraamd om tot een Chr. kaatsbond te komen. Alle jongelui van Chr. huize zouden dan aan de kaatspartijen kunnen meedoen en dus niet alleen meer Hervormden. etc. .... .... Resultaat: Op 1-3-1934 werd de Chr. Friese Kaatsbond (de C.F.K.) opgericht. etc. ....
(Mear hjiroer yn dit e-book.)
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 15- 8-1928
I.W.G. L. (Intercommunaal Waterleiding Gebied Leeuwarden)
Met den aanleg der waterleiding werd in de gemeente (Menaldumadeel) in 1924 een aanvang gemaakt en wel in de dorpen Marssum en Dronrijp, terwijl het buizennet in 1926 werd uitgebreid naar Beetgum en BERLIKUM en in 1927 naar Engelum en Menaldum.
(Minsken dy it net betelje koenen, koenen net twongen wurde om op de wetterleiding oanslúten te wurde.)
L. C. 16-12-1927
Muziek- en Zangvereeniging
BERLIKUM 15 December - In de Hervormde Kerk gaven hedenavond het Chr. strijkorkest en het Chr. kinderkoor “Hosanna”, directeur dhr. P.(ieter) Jac. Born (oargelist fan de Herf. Koepeltsjerke hjir) een uitvoering. Beide een paar nog jonge vereenigingen, die gezien hun kort bestaan, heel goed werk leverden. Het geheel getuigde van een ernstige wil, en bij voortgezette oefening zal ongetwifeld nog meer bereikt kunnen worden. Het publiek genoot dan ook ten zeerste. De kerk was geheel bezet.
L. C. 27-2-1936
BERLIKUM 26 Februari - Gisteren geraakte het 4 jarige zoontje (Jan) van de heer P.(opke) J.(ans) Visser, alhier, terwijl hij zijn hoepel achterna liep, in de achter de Boterhoek lopende vaart. De heer H.(ijlke) Miedema, die aldaar passeerde, werd door het gehuil van een speelmakkertje op het ongeval opmerkelijk gemaakt, waarna het hem, door zich gekleed te water te begeven, gelukte den kleinen te redden.
L. C. 16-11-1987
Man uit BERLIKUM (38) wordt vermist.
BERLIKUM – Sinds 16 October wordt de 38 jarige Hendrik Bernard Veldman vermist. De man is volgens de politie, “geestelijk in de war” en depressief. Hij liep al eerder weg, maar dook dan vaak na enkele weken weer op. De Berlikumer, die huisarts is geweest te Oude Bildtzijl, is 1.80 m lang, hy rint wat houterich etc. .... ..... Een ieder die de man heeft gezien of die weet dat etc. ..... (Veldman waard op 23-11-1987 fûn yn in feart yn it Noarderleech tusken Hallum en Marrum. Hy wie berne te Geleen op 3-7-1949. Dûmny Groeneveld hat de lieding hân by de routsjinst dy’t hâlden waard hjir yn de Koepeltsjerke te BERLTSUM. )
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 28-10-1930
BERLIKUM – 27 October. – Hedenmorgen, terwijl de 67 jarige brandstoffenhandelaar Hendrik S.(iegersma) bezig was bij een klant turf op zolder te brengen, had hij het ongeluk door het luik van de zolder te vallen etc. ..... ..... Hij werd overgebracht naar het ziekenhuis in Leeuwarden, waar het lid weer in de ontwrichte arm werd gezet, waarna de betrokkene naar zijn huis kon terugkeren.
L. C. 14-9-1970
Dronken bromfietser reed in BERLIKUM voetgangers aan.
Politie zoekt getuigen. In de nacht van zaterdag op zondag om half een, heeft een bromfietser, die flink onder invloed van alcohol was, een jongeman en een meisje aangereden op de Bitgumerdyk te BERLIKUM. Het meisje, de 21 jarige kraamverzorgster Trijntje (Jouke Jans) van Dijk, kreeg een gecompliceerde (linker) beenbreuk. Zij werd naar het Diaconessenhuis te Leeuwarden overgebracht, evenals de, ook stomdronken, bouwvakker P. P., die achter op de brommer zat. Hij werd fan de brommer geslingerd en kreeg een zware hersenschudding, etc. .... .... De aangereden jongeman, de 19 jarige Dirk Koopmans uit Holwerd, (dy’t lofts fan de dyk, sa’t foarskreaun is, neist har rûn) kreeg wat lichte verwondingen etc. .... .... De beide dronken mannen komen uit Sint Annaparochie.
NIEUWSBLAD van het NOORDEN 24-2-1966
Rechtbank Leeuwarden.
Tien maanden geëist tegen automobilist.
De 21 jarige Jelle G.(roeneveld) te BERLIKUM hoorde gisteren voor de Leeuwarder rechtbank 10 maanden gevangenisstraf tegen zich eisen en ontzegging van de rijbevoegdheid voor de tijd van 5 jaar. De stucadoor reed op 29 augustus met het gas op de plank, en onder invloed van sterke drank met zijn personenwagen tegen een kleine auto, de chauffeur van deze wagen (de heit fan in gut gesin) werd op slag gedood. Verdachte verkeerde op deze dag in een bijzonder slechte bui omdat zijn vrienden weigerden bij te dragen in een gezamenlijke autorit. Met de nodige pilsjes achter de knopen reed Jelle deze dag tussen Ried en Berlikum etc. ...... ......
L. C. 4-10-1965
Kok (21) gedood bij ongeluk te Beetgum.
Op de Buorren in Beetgum is in de nacht van vrijdag op zaterdag omstreeks half een, de 21 jarige W.(illem) (Leenderts) Looijenga uit BERLIKUM, beroepskok bij de marine, met zijn scooter tegen een rechts van de weg staande vrachtauto met bieten gebotst. De heer Looijnga was op slag dood etc. ...... ...... Hoe het kon gebeuren blijft overigens een raadsel etc. ...... ......
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
DE SKONK FAN BAKKER VONK
Bakker Vonk hie slim sûkersykte.
Syn ôfstjerrende skonk moast ôfsetten wurde, dan mar begrave op it tsjerkehôf.
Op de stien stiet te lêzen: Hjir leit de skonk fan Vonk, dy woe net wer better, Vonk komt letter.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 11-1-1905
Gevraagd een Schoenmakersknecht op 12 Mei a. s. Aanmelding liefst in persoon, doch niet op Zondag, bij J.(an) A.(rjens) Bosma, mr. Schoenmaker te BERLIKUM (Fr.).
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 29-12-1909
Gevraagd tegen 1 Maart een Kleermakersknecht, broek en vest kunnende maken, bij voorkeur Ger. godsdienst, bij W.(opke) Miedema, Kleermaker te BERLIKUM.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 12-1-1907
Gevraagd op 12 Mei a. s. een Rijwielreperateur (18 à 19 jaar) bij C.(ornelis) (Cornelius) van Diepen, BERLIKUM (Fr.) Koperslagersvak strekt tot aanbeveling.
L. C. 13-3-1922
Dankbetuiging.
Bij aankoop van een stuk Sultana zeep mocht ik daarin aantreffen een bon, welke recht geeft op 6 prachtige zilveren theelepeltjes in etui, waarvoor ik hierbij de N. V. Vereenigde Zeepfabrieken te Zwijndrecht beleefd dank zeg.
K.(laas) F.(olkerts) Reitsma, BERLIKUM (Fr.)
L. C. 2-9-1908
Wed. B.(ouwe) (Jacobs) Lont te BERLIKUM vraagt eene burger Dienstbode op November of eerder voor huishoudelijk verkeer; middelbare leeftijd en Herv. Godsdienst.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 01-03-1918
voor direct gevraagd Schippers voor vervoer van Terpaarde van BERLIKUM naar Workum, door L. Folkertsma te Workumerveld.
L. C. 27-2-1924
Een winkelhuis met erf en steenen hok aan de Hoofdstraat te BERLIKUM. Direct te aanvaarden. Te bevragen bij den eigenaar en bewoner R.(einder) B.(eert) Lont J.(ac)zn.
NED. STAATS COURANT 11-8-1867
Út dizze krante blykt, dat oannimmer Gerben Joh. Peterzon út BERLTSUM en W. A. Bloemen út Marsum tegearre de leegste ynskriuwers wienen foar it meitsjen fan de wachterswenten en ienige oare wurken foar it stik Ljouwert oant de stêd Grins en fan de spoarwegen fan Harns nei de Hannoverske grinzen foar de som fan fl. 49.800,-
(Hja namen tegearre in protte grutte projekten oan.)
DE VOLKSVRIEND 15-4-1886
..... ...... Zaterdag kwamen hier behouden en wel aan, S. Hoekstra met vrouw en kinderen van BERLIKUM, die bij Jarig (Klases) van der Schaaf (de soan fan timmerman Klaas Jarigs van der Schaaf en Doutzen Taekes Lautenbach) een vriendelijke ontvangst genoten etc. ....... .......
Jarig van der Schaaf is yn Orange City stoarn op 20-10-1892 (sjoch advertinsje yn dit e-book)
DE SANEAMDE “TROCHBRAAK”
HEERENVEENSCHE KOERIER 22-3-1946
BERLIKUM - Uit de leden van de S.D.A.P., V.D., C.H.U. en C.D.U. is alhier een afdeeling van de P.v.d.A. opgericht. Het voorloopige bestuur werd als volgt samengesteld: J. Okkinga, voorz., D.(irk) Joh. Steenstra, 2e voorz., S. de Vries, secr., S.(ierk) (Feikes) Brouwer, 2e secr., K.(laas) van der Veen, M.(arten) Palstra, G.(osse) Miedema, M.(inne) R.(eins) Schiphof Jr., H.(eerke) K. Halma, Jacob (Jans) van der Leij, J. A. de Haan, J.(an) ( Klazes) Zwart en Pier Hemstra.
L. C. 23-6-1900
Rechtzaken Rechtbank Leeuwarden.
Deze zitting begon als de vorige etc. ...... ...... Het was Keimpe (de Lang) uit BERLIKUM, 53 jaar oud. Hij is beschuldigd van onzedelijke behandelingen met de 13 jarige Trijntje aldaar, die in de getuigenbank plaats neemt etc. .... .... Tegen K. wordt 8 maanden gevangenisstraf uitgesproken.
DE ZUID-WILLEMSVAART 1-6-1933
Door tram overreden en gedood.
Woensdagmorgen is tussen Beetgum en BERLIKUM de 43 jarige (frijfeint) H.(arke Jitzes) de Jong uit Beetgum onder de tram uit de richting Sint Jacobiparochie geraakt. De man die direkt bij de tram reed is vermoedelijk zenuwachtig geworden, waardoor hij onder de tram terecht kwam. Met ernstige verwondingen is hij naar een ziekenhuis in Leeuwarden vervoerd, waar hij later is overleden.
F. D. 13-4-1935
Foar de aardichheid samar inkelde advertenties:
Klompen, klompsokken en schoenklompen. Worden gratis gekramd. Beleefd aanbevelend,
P. Smidt, Domineesteeg (Tsjerkestrjitte) BERLIKUM.
Nieuw! Voorjaar 1935. Dameshoeden. Wij brengen een groote sorteering in de meest courante modellen. Beleefd aanbevelend,
D.(irk) J.(ans) Wassenaar. (“alias Durk lapke”) BERLIKUM.
Ontvangen de nieuwste modellen hoeden en petten. Beleefd aanbevelend,
J.(eremias) S.(ierds) Quarré. BERLIKUM.
Electrische schoenreparatie-inrichting. J. van Schepen
Smidssteeg, achter (grienteman) C.(ornelis) Korf. BERLIKUM.
Pasen 1935. Ruim voorzien van eieren uit eerste klas hoenderpark. Tevens alle soorten kaas en verdere kruidenierswaren. Chocolade en suikerwerken.
H.(erre) H.(eins) Zijlstra. BERLIKUM.
Autoverhuur. 4 à 6 personen. Voor lange en korte ritten. Lage tarieven.
J. de Groot. BERLIKUM. Tel. 32
L. C. 15-8-1977
Man (83) uit BERLIKUM werd onwel op de Lange Pijp.
Leeuwarden – Zaterdagmiddag werd de 83 jarige (eardere seeman wenjende yn de Buorren op húsnûmer 25) heer H.(erman A. Th.) Homan uit BERLIKUM op de Lange Pijp onwel. Met een flauwte werd hij per ambulance naar het Bonifatius Hospitaal vervoerd. Na behandeling kon de bejaarde man naar huis terug keren.
FRIESE KOERIER 22-8-1956
BERLIKUM heeft na 48 jaar weer een kleuterschool.
BERLIKUM - Tot 1908 bestond te BERLIKUM een kleuterschool, die in stand werd gehouden door de kerkvoogdij van de Ned. Herv. gemeente. Toen in dat jaar aan de Achterweg (Hôfsleane) een nieuwe school voor C. V. O. werd gebouwd, is de kleuterschool opgeheven. Dezer dagen is door burgemeester Torensma een kleuterschool geopend uitgaande van de Ver. voor Bijzonder Kleuteronderwijs opgericht door voorstanders van C. V. O. en Volksonderwijs etc. .... .... Het lag in de bedoeling voor het gehele dorp één school te bouwen, doch de gereformeerden (en in groepke herfoarmden ûnder lieding fan û. o. Auke Tjittes de Jong en Douwe Jacobs van Dijk ) wilden NIET meedoen. Van die kant zal zo mogelijk een eigen school worden gesticht.
(S. J. van Tuinen, C. N. S.: “Eén gebouw kan wel, maar dan daartussen een hoge muur”.)
Oh, dy Berltsumers, fan doe!
HEERENVEENSCHE KOERIER 12-7-1941
BERLIKUM 10 Juli – Hedenmorgen plm 10 uur trok een onweersbui over ons dorp vergezeld van zware hagelslag. Er waren hagelstenen zo groot als duiveneieren. Gelukkig dat het windstil was, zodat ze recht naar beneden vielen. Verschillende riolen raakten door de hagel verstopt, zoodat de straten wel op rivieren geleken. De schade aan de broeikassen en warenhuizen is gelukkig meegevallen, doch de slaboontjes en snijbonen hebben veel geleden.
L. C. 15-7-1950
Aan de heer J.(ouke) H.(eerkes) van Schepen, die 50 jaar lid is geweest van de Chr. muziek vereeniging “De Bazuin” te BERLIKUM, is bij K. B. van 18-7-1950 de ere-medaille, verbonden aan de Orde van Oranje Nassau verleend etc. ...... ......
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 23-4-1929
Inwijding van een gerestaureerd orgel.
BERLIKUM 22 April. - Gisteren had alhier de inwijding plaats van het nieuw gerestaureerde Mittereither orgel in de Ned. Herv. Kerk. De dienst werd geleid door ds. van Eijck van Heslinga. em. pred. te Apeldoorn etc. ..... ..... De restauratie van het Mitterreither orgel is thans uitgevoerd door de Firma van Dam uit Leeuwarden. Zoals het eerst was, bevatte het orgel 14 registers en 54 toetsen. Nadien is er eenige wijziging aangebracht o. a. een tweede klavier, maar thans telt het orgel 22 registers w. o. de koppelingen. Voorts zijn er nog verschillende verbeteringen aangebracht. De windvoorziening geschiedt door een electrische motor. Daardoor wordt de orgeltrapper, de heer K.(laas) de Haan, die het orgel reeds 33 jaar bediende, overbodig.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 20-11-1959
Moderne arbeidersbond. ANAB (Alg. Ned. Arb. Bond) BERLIKUM vierde 40 jarig bestaan.
De afdeling BERLIKUM van de ANAB vierde gisteravond in een feestelijk samenzijn haar veertig jarig bestaan. Van de eerste bestuursleden, de heren Sj. Faber, voorz., A.(nne) Roelé, secr. en W.(ijtze) de Haan, penn. zijn de heren Faber (Bolsward) en Roelé nog in leven etc. ...... ...... Het ledental bedraagt nu 54, zo deelde de voorzitter A.(rjen) (Baukes) Abma mee etc. ...... .......
L. C. 31-1-1972
Dit jaar 407 woningen in Menaldumadeel in aanbouw.
In 1971 was BERLIKUM de grootste verliezer. Hier werd 1 woning gebouwd en 15 afgebroken. Het grootste aantal woningen werd in Menaldum (73) gebouwd. In totaal groeide Menaldum met 232 personen. Zo verloor BERLIKUM 52 inwoners. Per 1-1-1972 waren 230 woningen in aanbouw, waarvan 42 in BERLIKUM. Koploper is wederom Menaldum met 79 (waarvan 54 bejaarden woningen) etc. ...... ...... Inmiddels zijn er al weer verschillende plannen ingediend – totaal 107- en met het contigent woningwet –en premiewoningen voor 1972 zijn er over enkele maanden 407 woningen in aanbouw in Menaldumadeel.
(Dronryp is troch wentebou om 1972 hinne fierwei it grutste doarp fan Menameradiel wurden.)
L. C. 15-3-1960
Wekelijks komen nu 25 ijsmachines van de assemblagebaan in de voormalige zuivelfabriek te BERLIKUM.
De ijsmachines worden in BERLIKUM uit een hele reeks onderdelen samengesteld. Deze onderdelen worden niet in BERLIKUM gefabriceerd, daarvoor zijn namenlijk een hele reeks toeleveringsbedrijven ingeschakeld etc. ...... ....... Sjoch foar mear hjiroer ek by Sweden Freezer yn dit e-book.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 27-3-1933
Afdeeling Ned. Verbond tot Kerkherstel opgericht.
BERLIKUM 24 Maart. – Gisteravond werd in de consistorie der Ned. Herv. Kerk een vergadering gehouden van leden van het Ned. Verbond tot Kerkherstel, teneinde een afdeeling van genoemd Verbond op te richten. Door ds. Kramer werd i. v. m. Handelingen 15 een inleidend woord gesproken. Hierna werd de afdeeling opgericht met plm. 30 leden. Als bestuursleden werden gekozen: ds.Th. Kramer, G. Nauta, H. A. de Haan, G. Jellema en A. Hager. De verschillende functies zullen nader worden verdeeld.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 4-2-1930
25 jarig Jubileum zangvereeniging “Nut en Genoegen” te BERLIKUM vele jaren o.l.v. meester J. Veninga het hoofd van de Openb. School etc. ..... ......
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 18-10-1934
10 jarig bestaan zangvereeniging “Lytse Krêft”, o. l. v. directeur Pieter Jac. Born, thans bestaande uit 30 leden. etc. ...... ......
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 25-1-1934
Chr. zangvereeniging “God is mijn lied” o. l. v. Johannes Franzes van der Graaf telt thans 24 leden. Bestuur: bestaat uit als voorz. J. Faber, secr. Johs. Franzes van der Graaf, alg. adj. mej. P. Smit, en lid mej. G. Damsma. etc. ...... ......
L. C. 2-1-1929
Menaldumadeel Raadsverslagen.
Het voorstel van B. en W. tot verkoop van de gedempte Grúze te BERLIKUM aan (timmerman) P.(opke) Schram werd aangehouden i. v. m. een ingekomen adres van (bakker) H.(endrik) J. Sijbrandy (Lytse Buorren 16) en 2 anderen om nog een gedeelte in koop te mogen ontvangen.
(Popke Schram hat dêrnei op it ein fan de dimpte Grúze in autogaraazje stifte oan de Hôfsleane tsjinoer it hûs Hôfsleane no 61.)
L. C. 13-8-1930
Op 26 augustus zal door ing. W.A.N. Aberson, namens de N.V. Noord Ned. Kunstmesthandel (N.N.K.) te BERLIKUM in het Oranje Hotel te Leeuwarden te 2 uur worden aanbesteed: Het bouwen van een Houten Kunstmestpakhuis met bijkomende werken op het terrein (oan de Bûtehoeke) van de Vennootschap aan de vaart te BERLIKUM. (is no “Agra Totaal”) Bestek en tekeningen te verkrijgen à fl. 5,- bij den architect Spoolde te Zwolle.
L. C. 7-3-1941
Verbouw Armenhuis te BERLIKUM.
Inhoudende het splitsen van de bestaande mannenzaal in 2 vertrekken, het vernieuwen der keuken, den aanleg van centrale verwarming, het maken boven van afzonderlijke slaapvertrekken met waschgelegenheid, het aanbrengen van closets met waterspoeling voor de som van fl. 13.400,- In overweging wordt gegeven om de naam “Armenhuis” te veranderen in “Verzorgingshuis”.
(Der wie foarhinne net folle privacy foar de bewenners.)
Arjen Gijsberts Bosma lit yn 1933/34 in hûs bouwe oan de Mulseleane 28, tsjinoer ús yn 1959 boude hûs Mulseleane 27. De foar it hûs fan Bosma rinnende sleat wurdt dan dimpt.
De 12 systeemboude húzen, fan it houtrike type “Frjentsjer”, fanôf de Mulseleane lofts steande oan de Túnboustrjitte, binne boud yn 1956/57.
L. C. 17-2-1925 Aanbesteeding van het bouwen van een nieuw Burgerhuis voor den heer A.(nne) L.(eenderts) Runia te BERLIKUM (is it hûs Hofsleane húsnûmer 73, letter bewenne troch Gosse Hylkes Miedema) F.(olkert) J. Rolsma, architect te BERLIKUM.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 16-10-1940
Leeuwarder Rechtbank. Valschheid in geschrifte?
J.(an) (Lieuwes) L.(ooijenga), gardenier, 60 jaar en (skoansoan) Tj.(eerd) V.(is), veehouder, 35 jaar, moesten zich Zaterdagmorgen verantwoorden voor de Leeuwarder rechter voor valschheid in geschrifte. Bij de brand in de bij hen in gebruik zijnde boerderij zouden 100 aardappelbakken zijn verbrand etc. ...... ...... Vonnis op 23 October a. s. Deze luidde: Vrijspraak.
DE STANDAARD 23-3-1885
Aan de Christelijke Bewaarschool te BERLIKUM (Fr.) wordt eene Hoofdonderwijzeres gevraagd, bij voorkeur met acte voor nuttige handwerken. Het salaris bedraagt fl. 450,- Sollicitaties worden ingewacht vóór 4 April a. s. postvrij bij J.(an) (Gerrits) Hacquebart te BERLIKUM. (2884)
ALGEMEEN HANDELSBLAD 8-9-1917
Het gemeentebestuur van Het Bildt (Fr.) biedt in één perceel te koop aan plm. 9000 meter oude tramrails liggende langs de Zuiderweg van Sint Annaparochie naar BERLIKUM. De rails moeten van het terrein zijn afgehaald vóór 25 October 1917. etc. ...... ......
L. C. 22-1-1981
Tweeling wordt 90 jaar.
Wy ha sûn west, dat moat sa wêze.
St. Annaparochie – Vandaag vieren Antje Kuik – De Swart en Aaltje Postma- De Swart hun 90ste verjaardag etc. ...... ...... Aaltje trouwde in 1912 met Horatius (Raad) Postma uit BERLIKUM en woont thans in bejaardentehuis “Berlingahiem” te BERLIKUM en Antje in 1913 met Dirk Kuik uit Sint Annaparochie en woont thans in rusthuis “De Beuckelaar” in Sint Annaparochie. etc. ..... .....
(Foto: fan de twilling.)
DE CHR. NED. WERKMANSBOND
waard hjir yn BERLTSUM op 9-4-1903 oprjochte op inisjatyf fan ds. Hendricus van Eijck van Heslinga. In jier letter waarden oan de Mulseleane 10 braakhokken boud. Doe’t de flaaksbou hjir om BERLTSUM hinne, foaral nei 1928 net mear leanjend wie, waard troch de feriening 5 pm. lân hierd en yn 26 perselen ûnderferhierd oan de leden fan dizze feriening.
Dit lân lei oer it heechout oer de Achte oan de rjochter kant fan de reed.
F. D. 28-2-1939
BERLIKUM. – De heer K.(laas) H.(olstes) Meijer, houder van de radio-centrale alhier, heeft de radio-centrale te Menaldum overgenomen. Begin maart zullen de luisteraars te Menaldum vanuit BERLIKUM worden bediend.
HESSEL fan MARTENA
Ien fan de eardere fjildslaggen om de macht yn Fryslân fûn om Frjentsjer hinne plak yn 1500. Ek de stêd Grins spile dêryn in rol. Om in yngewikkeld ferhaal begryplik te hâlden: de striid gie tusken de Skieringers (Friezen) en de Fetkeapers (Grinzers). Doe ’t de Skieringers drigen te ferliezen rôpen hja de help yn fan de Hartoch fan Saksen. De Fertkeapers waarden ferslein, mar yn 1498 naam de Hartoch fan Saksen de macht yn Fryslân oer. Syn ôfgesant Hessel fan Martena út Frjentsjer fierde in skrikbewâld wêrtsjin de Fryske boeren út de omkriten yn opstân kamen. Oanfierd troch inkelde Fryske eallju, woenen hja yn it foarjier fan 1500 de stêd Frjentsjer besette. Hja waarden lykwols op de flecht jage troch de mannen fan Saksen, wêr’t de striid mei ferlern wie. (Sjoch foar mear hjiroer yn dit e-book)
L. C. 20-6-1981
Jan Winselaar verzamelt en repareert horloges.
.... .... de 60 jarige Jan Winselaar uit de Friese hoofdstad is er het levende bewijs van, want hij is van professie horlogemaker en reparateur der hoogbejaarde en zeereerwaarde klokken van het Friesch Museum, terwijl hij in zijn eigen uurtjes met liefde en toewijding oude horloges verzamelt etc. .... ..... Hij werkte na zijn opleiding eerst bij verschillende bekende horlogers in Leeuwarden en trad omstreeks 1949 in dienst van het P. E. B., dat over de hele provincie verspreid schakelklokken benut, welke uiteraard op gezette tijden onderhoud en herstel nodig hebben etc. .... .... De Winselaars stammen uit BERLIKUM, waar grootvader Winselaar ( *een – tot op heden bestaande - winkel had waarin in zijn tijd glas, porcelein, aardewerk, huishoudelijke artikelen, goud, zilver en ook klokken, horloges aan de man werden gebracht etc. .... .... Voor kleinzoon Jan waren de klokken dus bekende zaken etc. ..... ..... Ook was het wel de gewoonte in de jaren 20 de naam van de horloger op de wijzerplaat te laten aanbrengen. Jan Winselaar heeft een paar van die klokjes met in kleine lettertjes “Copini” of “De Wilde”, maar hij zoekt nog naar een horloge met de naam van zijn eigen grootvader uit BERLIKUM daarop. Hij weet dat opa ook eens enkele tientallen heeft besteld en ontvangen etc. ...... ......
(Foto: Jan Winselaar jr. mei de klokjes en horloazjes.)
(* moat neffens my wêze: syn pake fan memme’s kant Sjoerd A. Tolsma.
L. C. 21-2-1851
De notaris T. Alma te Menaldum zal op Maandag den 3 Maart 1851 te 10 uur v. m. ten huize van Tjalling L.(ykeles) Faber (tr. m. Neeltje Arjens Hulstra) in het Klooster-Anjum bij BERLIKUM, bij Boelgoed verkoopen 6 kalve en 2 vare Koeijen, een Ruigscharne, voorts enige Meubelen en Huisgeraden etc. ...... ......
(Hy komt letter foar as skipper te Baard.)
L. C. 28-10-1887
Heden overleed tot onze diepe droefheid, maar in de hope des eeuwigen levens, mijn geliefde Echtgenoot, der Kinderen liefhebbende Vader en mijn beminde Broeder HENDRIK ANDRIES de HAAN, in den ouderdom van ruim 52 jaren
BERLIKUM, 25 October 1887
E.(ttje) K.(lazes) van der Berg, wed. H. A. de Haan
Sape A.(ndries) de Haan.
L. C. 22-10-1894
BERLIKUM, 18 October. - Gisteren hield de Rederijkerskamer “De Vriendenkring” alhier een feestelijke bijeenkomst t. g. v. haar 25 jarig bestaan. De voorzitter, dhr. Bruinsma, arts alhier, hield eene rede waarna etc. ...... ......
WYBRANDUS WOBBINGA
wie Abt fan it Kleaster Lidlum (1369-1385) en wie foarhinne pastoar fan Boksum en BERLTSUM. Hy fersette him tsjin it preekjen fan in Krústocht en waard dêrom te Vollenhove troch de Biskop fan Útert finzen set en it Kleaster Lidlum moast 2000 gouden kroanen betelje om him wer frij te krijen. Wybrandus hat hjir yn BERLTSUM in swiere toer tsjin de tsjerke oanbouwe litten eh hy moast hjir ek Amkema oankocht en oan dit Kleaster oanbrocht hawwe.
L. C. 3-12-1913
BERLIKUM 1 December. Vanwege de hier bestaande “Geitenvereeniging” is hedenmiddag eene keuring van geiten gehouden. Een vijftigtal waren opgekomen. Er was nogal verschil in ras. In de eerste plaats sprong dadelijk in het oog, dat de Toggenburger bok, die indertijd door de vereeniging “Dorpsbelangen” was aangekocht, vrij wat afstammelingen had, waaronder met groote melkopbrengst. Een geit had zelfs eene gemiddelde melkgift van 12 liter per etmaal. Ook waren er, waarin het “Saanen” ras viel te herkennen en voorts verschillende, die van het hier inheemse afstamden. Verscheidenheid derhalve, waarin zeer zeker wel verbeteringen vallen aan te brengen. Dat het houden van geiten (ek wol de “ko” fan de earmen neamd) overigens nogal van betekenis is, moge blijken uit het feit, dat onder behoor van dit dorp en het naburige Klooster Anjum circa 350 stuks kunnen worden geteld.
L. C. 10-5-1921
WIER 7 Mei. - Hoe gevaarlijk het is zich per rijwiel door een auto te laten meevoeren ondervond het zoontje van den landbouwer A.(rjen) S.(evenster) alhier etc. ...... ...... hij kreeg een ernstige snede aan een zijner handen. Ook het rijwiel werd geheel onklaar. Het gelukte door seinen een juist naderende tram te doen stoppen. Deze heeft den patiënt meegenomen naar BERLIKUM.
F. D. 26-8-1933
BERLIKUM. – Donderdagmiddag reed de winkelier D.(irk) (Jans) W.(assenaar) (alias “Durk lapke”) van BERLIKUM per fiets op de Zuiderweg in de richting Sint Annaparochie. Een luxe auto, waarin zich 3 Franschen bevonden, reden den heer W. van achteren aan met gevolg, dat de fiets werd verbrijzeld en de auto in de sloot geraakte. De inzittenden kwamen met de schrik vrij en de heer W. liep eenige ontvellingen aan armen en beenen op. Proces verbaal is opgemaakt door de marechaussee en de fiets is in beslag genomen. Volgens een verklaring heeft de chauffeur geen schuld.
L. C. 31-3-1978
Bouw nieuwe veiling bij BERLIKUM begonnen.
BERLIKUM – In BERLIKUM is men sinds kort bezig met de bouw van een nieuwe veilinghal. De oude hal is vorig jaar afgebroken, en op de vrijgekomen ruimte komt het nieuw gebouw te staan. Een aannemersbedrijf uit Leeuwarden is op dit moment bezig met het aanbengen van de bekisting etc. ..... ..... Tegen de bouwvak moet het gebouw klaar zijn. De totale bouwkosten belopen ongeveer 1 ½ miljoen gulden etc. ...... .......
(Foto: het vrijgekomen bouwterrein.)
L. C. 6-4-1771
Een Knegt die Timmeren, Metzelen en Dekken verstaat, en genegen is te werken bij Take Klazes, Mr. Timmerman te BERLIKUM, gelieft zich ten spoedigsten bij voornoemden te adresseeren.
L. C. 19-10-1984
Menaldumadeel verkoopt schoolgebouw te BERLIKUM.
Menaldum. – De gemeenteraad van Menaldumadeel is gisteravond akkoord gegaan met de verkoop van een deel van het gebouw van de tuinbouwschool in BERLIKUM aan de Stichting Gezinsverzorging N. W. Friesland. Het gedeelte waarin het gemeenschapcentrum “It Heechhout” is gehuisvest, valt buiten de transactie. De Stichting huurt het gebouw op dit moment.
(Mominteel wurdt dit ferkochte gedeelte brûkt troch it Berltsumer “Griene Krús”, dat earder fêstige wie yn it Griene Krúsgebou oan de Hôfsleane. Eardere wyksusters wienen hjir û. o.: in suster Hendrika Susanna Zeilmaker, in suster Statema, ôfkomstich fan Boalsert, in suster de Groot en Thea Kortendijk, ôfkomstich fan Dronryp.)
L. C. 30-11-1984
Café “Hof van Holland” in BERLIKUM failliet.
BERLIKUM. Gistermorgen heeft de rechtbank te Leeuwarden het failissement uitgesproken van het cafébedrijf “Hof van Holland” te BERLIKUM. Het failissement was door de exploïtant van het café Arjen (Reimers) de Jong aangevraagd. etc. ...... ......
L. C. 28-11-1903
Bij vonnis der Arrondissements rechtbank te Leeuwarden van 12 November 1903 is tussen Heerke Nannes Osinga, gardenier te BERLIKUM en Willemke Jans Pols, zonder beroep, aldaar gedomiciliëerd, doch verblijf houdende onder Sint Annaparochie, op hun gemeenschappelijk verzoek, uitgesproken scheiding van tafel en bed met alle gevolgen daaraan bij de wet verbonden.
Voor extract-conform, de procureur van de verzoekers,
T. van Hettinga Tromp
(Heerke N. Osinga wie earder al twa kear widner wurden)
NIEUWE APELDOORNSCHE COURANT 3-3-1941
Wijlen mevrouw de weduwe J.(anke Joh. Korn.) Swierstra –Runia te BERLIKUM heeft aan de Doopsgezinde gemeente aldaar een bedrag van fl. 500,- gelegateerd.
(Janke wie 40 jier as hânwurk-ûnderwizeres hjir earder oan de iepenbiere skoalle te ferbûn.)
DE PONNE SIBBE
Heerke Joh. Steenstra wie troud mei Jeltje Ponne d. f. Hendricus (Pieters) Ponne (1886 -1969) oarspronklik fan Lippenhúzen ôfkomstich, en Doetje Minnes Nieuwhof (1880-1977). Heerke en Jeltje wennen yn de Buorren yn it pân op de hoeke fan de Brouwerssteech wêryn ’t no jeugdsoas “It Piipskoft” sit en letter yn de Bûterhoeke skean tsjinoer de eardere 3 Osinga’s wenten. De Ponne sibbe komt út it Súdeasten fan Fryslân. Yn de slavetiid wienen de eigners fan slaven meastentiids mannen, mar ek froulju kamen foar as eigners. Sa hie Nelia Agatha Ponne bygelyks 5 hússlaven yn besit, doe’t hja op Curaçao wenne. Harren heit, Gerrit Sjoerds Ponne (berne te It Hearrenfean op 25-8-1793) tr. m. Maria Pieternella Mensing (berne te Curaçao op 7-11-1805), kaam ek fan Lippenhúzen en (dêr militêr en begûn as tapper) luts dêr in plantaazje op it eilân wêr ’t Nelia berne (12-1-1824 – 13-4-1906) waard. Nelia sette harren úteinliks yn Snits ta wenjen. Neffens in kranteberjocht reizge fanút Curaçao in húsfaam, mei de namme Ursula, mei harren mei. It soe wêze kinne dat dit in frijmakke hússlavinne wie. (Dochter Doetje H. Steenstra is tr. m. Oene M. Schiphof.)
(Nelia wie berne te Curaçao op 12-1-1824, troude te Curaçao op 12-1-1824 mei Iede Baanstra, berne te Snits op 30-6-1817. Nelia is stoarn te Snits op 13-4-1906. Harren heit, Gerrit Sjoerds Ponne, wie as militêr op Curaçao kommen.)
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 9-9-1938
BERLIKUM, 8 september. – Het 40 jarig regeringsjubileum van H. M. de Koningin (keninginne Wilhelmina) is ook hier op luisterijke wijze gevierd, waaraan door DE GEHEELE bevolking EENSGEZIND ( Oh, dy Berltsumers, fan doe! dochs) is samengewerkt. Het feest begon op 6 September om 7 ½ uur met het beieren van de klok, waarna om 8 uur door de beide muziekkorpsen een reveille door het dorp werd gehouden. Te 9 uur verzamelde zich een talrijk publiek op het feestterrein alwaar een wijdingsdienst (moat wêze: samenkomst) werd gehouden en waar als sprekers optraden de weleerwaarde heeren ds. Offers (griff.), fan BERLTSUM, ds Hoekema (wnd. minn. ds. ) van Hallum en ds. Dankbaar (wnd. herf. ds. ) van Sint Annaparochie. Om 12 uur werd op het veilingsterrein een optocht opgesteld voor de kinderen van de 3 scholen, alsmede een 13 tal versierde wagens etc. .... .... Na de optocht volgden de kinderspelen. Barend van der Veen uit Huizum wist de jeugd en ook de ouders met zijn poppenkast te boeien etc. .... .... Om 8 uur herhaling van de optocht etc. ...... ...... Om 10 uur traden op het terrein 5 zangkoren uit BERLIKUM en WIER o. l. v meester Meijer uit Dronrijp voor een talrijk publiek op. etc. ..... ..... Daarna vond de opvoering plaats van het openluchtspel “Fryske Klanken” onder de regie van IJ. C. Schuitmaker van Leeuwarden ingestudeerd onder regie van G. Hoitsma, die daarbij werd geassisteerd door de heeren G.(errit) (Douwes) Runia en B.(ernardus) (Dirks) Renzema. De volgende dag om 12 uur vond een historisch-allegorische optocht plaats etc. .... .... Daarna volgden de volksspelen etc. ....... ....... Om 8 uur herhaling van de optocht. Langs de weg stonden naar schatting een 2 à 3000 duizend toeschouwers. etc. ...... .......
L. C. 5-10-1976
Militair kroop in 4 uur afstand van Leeuwarden naar Beetgum.
Beetgum - De 21 jarige militair Henk (fan Henk en Jeltje) Nijboer uit BERLIKUM is zaterdagmiddag van Leeuwarden naar Beetgum gekropen. Hij starte op de Harlingerstraatweg bij het bordje Leeuwarden. Deze kruipwedstrijd was het gevolg van een weddenschap, die Henk met vrienden uit Beetgum had afgesloten etc. .... .... Gezond en wel arriveerde hij in Beetgum. etc. .... ..... Wel had hij zondag wat last van stijve spieren.
L. C. 3-5-1990
Dode en gewonden bij ongeval tussen Franeker en Zweins.
Franeker. - De 21 jarige Gretha Rozendal uit Sint Annaparochie is vanmorgen overleden aan de verwondingen die ze gisteravond opliep bij een ernstig ongeval tussen Franeker en Zweins. Zes anderen raakten daarbij gewond. De 44 jarige Theo Wissman uit BERLIKUM werd met vrij ernstige verwondingen opgenomen in het M. C. L. te Leeuwarden. De 3 zoons van Wissman en een echtpaar uit Franeker werden met lichte verwondingen opgenomen in het ziekenhuis Oranje- oord te Harlingen. Theo Wissman zat met zijn zoons Ronald (10) en Dirk (15) in een personen- auto die een andere wagen op sleep had. In de gesleepte wagen zaten Gerben (21) en zijn vriendin Gretha. De auto’s reden richting Dronrijp etc. .... .... Een 31 jarige inwoner van Franeker en zijn 28 jarige echtgenoot naderden op dat moment met hun auto in de richting Franeker. Zij merkten de stilstaande voertuigen te laat op en botsten er in volle vaart tegenaan etc. ....... ........
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 30-6-1947
Bij het schoonmaken van het plafond der Ned. Herv. Kerk te BERLIKUM bleek dat restauratie hiervan dringend nodig was en de huidige toestand gevaar opleverde. Tot herstel zal dan ook worden overgegaan en daar dit ongeveer een ½ jaar neemt, zal in die tijd dienst worden gehouden in het kerkgebouw van de Gereformeerde kerk aldaar.
(It plafond wie doe in stúkplafond.)
L. C. 4-5-1951
De brandstoffenhandelaar P.(ieter) Bangma te BERLIKUM viel van 6 meter hoogte op een betonnen vloer toen een sport van de ladder waarop hij stond brak. Beide knieschijven braken.
NIEUWSBLAD van het NOORDEN 13-7-1904
Gisternacht is de 29 jarige J. J. uit BERLIKUM te Heerenveen door een tram (werom kommende fan in turnfeest) aangereden. Hij was onmiddelijk dood.
L. C. 19-8-1994
Gert en Hermien houden meer van Carpenters.
....... eindelijk wilde Rinke helemaal niet meedoen aan de Soundmixshow. Wietske had een bandje naar de Soundmixshow gestuurd zonder dat Rinke het wist etc. ..... Haar keus voor Gerd en Hermien was niet toevallig. Rinke, die eigenaar is van de muziekschool (hjir yn de Buorren) te BERLIKUM, schreef ooit een nummer dat door Gerd en Hermien is opgenomen. Toch zijn ze geen fans van het veelbesproken echtpaar. Ze houden meer van de Carpenters, maar Wietske dacht, dat ze als Gerd en Hermien meer kans maakten op een televisie optreden etc. ..... .....
(Foto: “Als tranen diamanten zouden wezen”, zingen Rinke en Wietske Schroor uit BERLIKUM tijdens hun optreden als “Gerd en Hermien” in de Soundmixshow.)
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 28-5-1926
BERLIKUM – Zaterdagmiddag met veel regen. Van den landbouwer G.(atze) Lont werd een koe in de weide door het hemelvuur gedood. Ook de houtzaagmolen van de Firma D. L. van der Mei werd getroffen en beschadigd aan één der wieken.
L. C. 6-8-1962
In BERLIKUM stak zaterdagmiddag om 1 uur het 5 jarig dochtertje van het gezin Joh. (Daniëls) de Jager, dat aan de kant van de weg zat te spelen, plotseling de rijweg over. Een bromfietser, de heer Y.(me) Lautenbach, kon het kind niet meer ontwijken. Het moest met een gebroken been naar het ziekenhuis in Leeuwarden worden overgebracht.
PROV. DRENTSCHE en ASSER COURANT 3-4-1900
Een eigenaardige vereeniging tot bevordering der landverhuizing opgericht te BERLIKUM (gem. Het Bildt). De leden betalen per week 5 cent contributie en zoodra er genoeg geld bijeen is om een persoon te doen emigreeren, wordt er geloot wie de gelukkige zal zijn.
F. D. 9-11-1933
BERLIKUM – In de nacht van Dinsdag op Woensdag ontstond brand in de winkelhuizinge, eigen aan en bewoond door C.(ornelis) (Kees) Korf, midden in het dorp alhier. Ofschoon de brandspuit spoedig ter plaatse was, kon niet worden vermeden dat het pand bijna geheel uitbrandde.
F. D. 18-10-1948
S.(imon) Wassenaar uit BERLIKUM kwam in beroep tegen de gevangenisstraf van 14 jaar met aftrek, die hem door het Bijz. Gerechtshof te Leeuwarden was opgelegd i. v. m. zijn in dienst treden bij de Waffen S. S. en de Ned. Landwacht. etc. ....... ........
F. D. 31-7-1946
Tribunaal Leeuwarden (Harlingen)
Hoitze (J.) Broersma, wachtmeester, 44 jaar, die bij de politie, standplaats BERLIKUM, de Duitsers nogal behulpzaam was voor het opsporen van radio’s. Voor nader onderzoek wordt de zaak aangehouden tot 29 augustus.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 16-4-1915
Door wijlen mej. de wed. J.(an) D.(irks) Stienstra is fl. 500,- vermaakt aan de school voor C. V. O te BERLIKUM (Fr.)
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 9-5-1914
BERLIKUM 7 Mei – Den heer Sj.(oerd)Talsma (moat wêze: Tolsma), horlogemaker alhier, heeft verlof bekomen tot het aanbrengen aan zijne woning van een inrichting voor het ontvangen van draadloze tijdseinen uit Parijs en Nordrich. Ook beursberichten en weerberichten kunnen ontvangen worden. Vooral op de weerberichten zal, met het oog op de aardappelafslag, enz. wel op prijs worden gesteld.
L. C. 29-1-1833
..... ..... zo zijn bij Besluit door Z. M. van de 18de dezer benoemd ..... Bij het 27e Bataillon: tot Officier van gezondheid der 3e klasse, de schutter (en de Berltsumer húsdokter) A.(lexander) S.(amuël) C.(ornelis) Martens, van de dienstdoende schutterij te BERLIKUM. etc. ........ .........
L. C. 18-2-1916
Raadsverslag Menaldumadeel 17 febr. – In de heden gehouden vergadering van den raad dezer gemeente werd besloten van Jetze Dusselaar te BERLIKUM aan te koopen voor de som van fl. 25,- het hem toebehoorende woonschip, onder voorwaarde dat de afbraak geschiede binnen 10 dagen na ontruiming. De ontruiming van dit woonschip is mogelijk geworden, daar Dusselaar de 12 Mei a. s. een vrijkomende gemeentewoning heeft gehuurd. etc. ....... ........
ROTTERDAMSCH NIEUWSBLAD 13-2-1885
De Hervormde predikant (Hendrik (Hein) Hoekstra) te BERLIKUM weigert een attest van zedelijk gedrag af te geven aan een tweetal vrouwen, die in het naburige WIER belijdenis des geloofs wenschen af te leggen. Zijn beginsel, zegt hij, laat niet toe, modernen in de Gereformeerde Kerk op te nemen.
UTRECHTSCHE PROV. en STADS-COURANT 7-5-1856
In de gemeente BERLIKUM (Fr.) is bij den Rijksontvanger in betaling gegeven een muntbillet van fl. 10,-, dat in een van fl. 100,- was veranderd. Er is aangifte gedaan, en het onderzoek heeft reeds tot ontdekking geleid.
TUBANTIA 19-7-1904
Bij beschikking van Z. E. de Minister van W. H. en N van 14 Juli, is het den heer K. J. Klumper, hoofd van school A te Lonneker, vergund eene studiereis te doen, teneinde op de hoogte te geraken, speciaal van de vroege aardappelcultuur en de groentekweekerij. Deze reis zal 7 dagen duren, in welke tijd bezocht zullen worden de Streek (N. H.), BERLIKUM (Fr.) en de omstreken van Kampen.
(Sjoch ek op side 1640) de Lonneker Bank as oanlieding fan in besite oan BERLTSUM.)
L. C. 14-8-1967
Willem Roersma: “Bûthúside”
BERLIKUM opende eerste koffiebar in Bildthoek.
Burgemeester Hoekstra van Menaldumadeel heeft vrijdagmiddag de eerste koffiebar op de Bildtse klei geopend: die van de 23 jarige Willem Roersma in BERLIKUM. Wekenlang heeft de eigenaar samen met de broers Luitzen en Gerrit Koelstra uit Lollum gewerkt aan de inrichting ervan. De koffiebar van de heer Roersma heeft een eigen landelijke sfeer gekregen “Een bût- húside” volgens de eigenaar, die over het weekend niet mag klagen. Er was grote toeloop etc. .... .....
(Foto: De koffiebar van BERLIKUM. Op de deur is in spiegelschrift te lezen “Monty” bar etc. .... )
L. C. 6-3-1990
Experiment disco vervoer geslaagd.
..... ..... het vervoer met de discobus heeft zich gestabiliseerd bij een aantal van ongeveer 800 discogangers. Dat is ongeveer 1/3 van het aantal bezoekers etc. .... .... Toch worden er elke zaterdagavond nog altijd nog zo’n 250 auto’s in BERLIKUM geparkeerd. etc. .... .... is gebleken dat het aantal automobilisten dat met drank op achter het stuur drastisch is gedaald. Ook de veiligheid voor de meisjes is aanzienlijk toegenomen. Ze kunnen voor de deur worden afgezet en het is beter voor de nachtrust van de ouders etc. ....... .......
FRIESE KOERIER 18-5-1965
Op Hemelvaartsdag groot tienerfeest in Leeuwarden.
De zo langzamerhand in de gehele wereld bekende beatgroep “The Scorpions” uit Liverpool komt op Hemelvaartsdag (27 mei a. s.) in Leeuwarden optreden. Dat gebeurt, ter gelegenheid van het 12 ½ jarig bestaan van de dansclub “Nocht en Wille” te BERLIKUM, in de Frieslandhal te Leeuwarden etc. .... .... Het bestuur rekent op zo’n 3000 tieners die fl. 4,- intree betalen. De algehele leiding berust bij (de fan de tillevysje tige bekende) Jos Brink etc. .... .... Een eventueel batig saldo zal worden geschonken aan een liefdadige instelling.
(Der kamen sa’n 2000 tieners op ôf. De organisaasje wie perfekt en it waard ien grut feest sûnder dat de plysje hoechde yn te gripen.)
L. C. 19-7-1985
Zuiderzeemuseum Enkhuizen culturele attractie voor iedereen.
Û. o. is hjir in rekonstruksje te sjen fan de eardere muzyktinte fan BERLTSUM.
(Foto: fan de muzyktinte in dit museum.)
F. D. 31-12-1931
Lange Beekstraat 28 Amersfoort.
Wy winskje folle lok en seine yn it nije jier oan alle sibben, frjeonen en fammen.
Wachtm. D. Osinga, Woudsend, H.(endrik) (W.) Posthumus, BERLIKUM etc. ....... .......
IJsverbruik moet omhoog. Eerste Nederlandse ijsmachinefabriek in BERLIKUM. Soft ice verovert de markt. Er werken 20 à 25 mensen bij Sweden freezer, die momenteel 25 machines per week afleveren.
(Foto: De montaazjehal fan it fabryk.)
L. C. 4-9-1930
Velen hadden de vlag uitgestoken en in het dorp waren een viertal eerehagen opgericht. De straten waren op verschillende plaatsen met guirlandes, groen en bloemen versierd. De dag werd aangevangen met plechtig klokgelui en daarna muziek van het chr. fanfarecorps “De Bazuin”. Vervolgens werd in de Hervormde kerk een herdenkingsamenkomst gehouden door ds. Th. Kramer en ds. J. Offers. Des middags en s’ avonds werd een historische en allegorische optocht gehouden door het dorp, terwijl de kinderen van de beide chr. scholen waren toegevoegd etc. .... .... Door de commissie, die het feest organiseerde, is na de godsdienstoefening een telegram van hulde verzonden aan H. M. de Koningin (Wilhelmina) en aan H. M. de Koningin-Moeder (Emma) etc. .... ....
(It feest waard troch sa’n 2/3 bewenners fan it doarp fierd. Oh, dy Berltsumers fan doe!)
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 12-8-1940
De verduisteringsplicht en de winkelier.
BERLIKUM 10 Augustus. – In deze tijd van verduistering zitten vele winkeliers met het probleem, hoe te voorkomen dat bij het verlaten van de winkel door een klant een ongeoorloofde hoeveelheid licht naar buiten dringt, aangezien de ruimte in alle winkels lang niet toereikend is om een zoogenaamde lichtsluis te plaatsen. Deze moeilijkheid is nu door onzen dorpsgenoot, den electriciën Klaas Holstes Meijer, op een eenvoudige als doeltreffende manier opgelost. Hij heeft namenlijk een apparaatje geconstrueerd en in zijn winkel aangebracht, waardoor het licht in de winkel, zoodra de klant de deur opent, uitgaat en oogenblikkelijk weer aan gaat, zoodra de deur weer gesloten is. etc. .... ..... Reeds zijn ook andere winkeliers er toe overgegaan hunne zaken door den heer Meijer van deze beveiliging tegen overtreding te doen voorzien.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 15-11-1937
Afscheid ds. Luurdo Reinders te BERLIKUM.
...... wegens eervol emeritaat. Onder de aanwezigen bevonden zich etc. ..... Zijn eerwaarde begint met in het kort vertellen wat etc. ........ God gaf ons een taak om tot een zegen te zijn etc. ..... aan honderden graven heeft hij gestaan van hen die in de kerk kwamen en van hen die er nooit kwamen etc. ....... Hoe gaarne had spreker de gemeente bloeiend achter gelaten, maar hij weet dat er een trouwe kern is en God spare deze en dijt haar uit. Moge spreker’s heengaan tot een vernieuwing strekken. Er was (yn syn 40 jirrich ferbliuw hjir te BERLTSUM) vertrek naar andere plaatsen, maar er was ook nog vrucht op eigen akker te plukken. Tusschen de Gereformeerden en Vrijzinnigen was een breede groep, maar door het socialisme aangegrepen, werd het onvruchtbaar gebied en bleef de oogst uit. En toch het economisch-sociaal probleem kan alleen opgelost worden door Gods wet etc. ..... Aan de jeugd had de spreker dit op catechisatie willen verduidelijken, maar de Berlikumer jeugd is na de schooljaren terstond groot. Ze ziet niet, dat dan nog komt de godsdienstige wereldbeschouwing. Spreker ontdekt hier een jammerlijk tekort bij de ouders en voor hen mocht wel een cursus in het leven worden geroepen etc. ....... Spreker was vaak critisch, maar nooit onvriendelijk. Het wegblijven heeft hem pijn gedaan en ook andere onvriendelijkheden heeft hij menigvuldig ontvangen, maar de reinigende kracht Gods zal alles weer in het reine brengen. Zijn toespraak draaide om Philip. 2:12. Spreker herinnerde vervolgens aan het oude kerkje, dat in het begin van de 17e eeuw is gesticht op de plaats waar nu de heer Sj. van der Meer (moat m. i. wêze: timmerman Sjoerd van der Meij) woont. In de lijn der geslachten is de gemeente sindsdien voortgegaan etc. ....... ....... Vervolgens sprak nog de heer P.(ieter) de Geele namens de ouderlingen en de gemeente. Na de kerkdienst was er in de Doopsgezinde etc. ..... .....
NIEUWE PROV. GRONINGER COURANT 5-2-1941
Naar wij vernemen is ds. Offers, predikant bij de Gereformeerde kerk van BERLIKUM, door ongesteldheid verhinderd zijn ambtbediening te verrichten. Naar het zich laat aanzien, zal dit voorlopig nog het geval blijven, waarom de classis Leeuwarden ds. L. J. Schalekamp van Beetgum als consulent aanwees en voor de e. k. 3 maanden elke zondag een dienaar des Woords voor BERLIKUM beschikbaar stelde. (Fr. Dagblad)
(It bûterde al in hiele tiid net tusken de tsjerkeried en de dûmny. Op 20-7-41 gie hy wer foar it earst yn de tsjerketsjinsten foar)
NEUWSBLAD van FRIESLAND 27-11-1925
Op den eersten Pinksterdag, dus Zondag 31 Mei, moest de gemeente-veldwachter Zijlstra wezen in café Schat te BERLIKUM, daar er een beurs werd vermist. Een bezoeker, die het café kwam binnenzeilen, begon zich op ongewenschte wijze met dit geval te bemoeien. De politie achtte het nodig, dat tegen te gaan, waarop van de zijde des drinkenmans verzet volgde. Voor dit verzet wordt Jac.(obus) van Sch.(epen), 34 jaar, arbeider te BERLIKUM, veroordeeld tot 14 dagen gevangenisstraf. De eisch was 1 maand.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 16-12-1933
Geen overeenkomst van huurverlaging getroffen.
BERLIKUM, 14 December. – De kerkvoogden en kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente, alhier, kwamen met de huurders van de landerijen, eigen aan de voornoemde gemeente, in vergadering bijeen, ten einde tot een oplossing te komen van het huurvraagstuk. De door de kerkvoogden en kerkeraad voorgestelde huurreductie van 50 % werd door de huurders, die een reductie van 70 % voorstelden, niet aanvaard. Zeer waarschijnlijk zal de kantonrechter in dit geval als arbiter moeten optreden.
(It wie yn de krisistiid fan de triticher jierren.)
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 28-10-1937
Dat in één familie vier achtereenvolgende, in leven zijnde generaties voorkomen doet zich telkens voor, doch dat deze 4 alhier dezelfde voornaam dragen gebeurt zeldzamer. Zulks is het geval in de familie K.(laas) (Jans) Zwart te BERLIKUM. Op de foto: de overgrootmoeder Boukje Zwart - de Geele, 72 jaar, Boukje Looijenga - Zwart, grootmoeder, 49 jaar, Boukje Stienstra -Looijenga, 25 jaar, moeder en Boukje Stienstra, 2 jaar, achterkleinkind.
Op de foto: De overgrootmoeder Boukje Zwart - de Geele, 72 Jaar: Boukje Looijenga-Zwart, grootmoeder, 49: Boukje Stienstra - Looijenga, 25 jaar, moeder en Boukje Stienstra, 2 jaar, achterkleindochter.
HET VOLK Dagblad voor de arbeiderspartij. 1-9-1915
Men schrijft ons van gisteren uit Tilburg. Hedenmorgen is hier een ernstig ongeval gebeurd. Een officier had bij vergissing zijn revolver – die geladen moet zijn geweest – in de wacht laten liggen. Een milliciën speelde er mee. Meenende dat ze ongeladen was, richtte hij het wapen op de milliciën W.(illem) (Wiegers) Terpstra van BERLIKUM (Fr.) en trok af, met het noodlottige gevolg, dat de man getroffen werd in de rechter zijde even onder de long. Het schot, hoewel diep doorgedongen, moet niet levensgevaarlijk zijn. Opzet is hier beslist buiten spel. De dader is zeer onder de indruk van het geval.
(Willem Wiegers Terpstra wenne letter yn Minnertsgea.)
DE HEERENVEENSCHE KOERIER 9-8-1951
Zondaars op het matje bij de economische rechter.
Gewogen en te licht bevonden.
Wanneer u uw geld uitgeeft voor witbrood dan heeft u er recht op dat u betaalt voor witbrood en voor een zeer nauwkeurig vastgesteld percentage vocht. De Keuringsdienst ziet er op toe dat etc. .... .... De kadetjes van bakker W.(illem) R.(enzema) van BERLIKUM hadden 60 gram moeten zijn, doch ze waren precies 59.20 gram etc. .... ..... Het kost u fl. 30,- boete of 6 dagen hechtenis etc. .....
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 25-3-1935
De aangever zelf schuldig bevonden.
Met Hollandsche welbespraaktheid betoogt P.(aulus) van der H.(eiden) uit BERLIKUM, dat hij zich zoo schuldig voelde en nog voelt (fanwege syn domdryst riden in botsing feroarsaakjend yn Ljouwert mei syn Citroëntsje) dat hij zelf bij de politie aangifte heeft gedaan etc. .... ..... Verdachte gaat er prat op, dat hij het is, die zelf aangifte heeft gedaan etc. .... .... Aangezien aangever het verkeer in gevaar heeft gebracht ..... ..... veroordeelt de verdachte tot fl. 25,- boete subst. 10 dagen hechtenis.
(Paulus van der Heiden wie it haad fan de Berltsumer túnbouskoalle.)
L. C. 15-12-1953
De kring van de Coöperatie “Excelsior” hield zijn jaarvergadering. De omzet van de winkelhouder (winkelman Durk Terpstra hjir) bedroeg fl. 50.000,- In de vacature K.(laas) van der Veen is de heer R.(einder) Dijkstra als bestuurslid gekozen. De heer Bakker van Leeuwarden gaf een overzicht van de stand van zaken in de provincie Friesland. Een paar mooie films vormden het slot. (Dêrfoar wie yn dit winkelpân oan de Buorren fêstige de drogisterij fan A. W. Miedema.)
NIEUWS van de DAG 4-8-1909
Onherroepelijk sterven moeten langs den zwaren ijzenwekkenden weg der tering, tenzij eene sanatoriumbehandeling haar wellicht bewaart voor echtgenoot en kind: een geval uit vele, maar etc. .... .... Giften worden in ontvangst genomen en in dit blad verantwoord door:
L. Reinders, Doopsgez. Pred.
Dr. J. Kwast, arts BERLIKUM ( Friesland)
1 Augustus 1909
HEERENVEENSCHE KOERIER 24-10-1946
De 50 jarige landarbeider Dirk (Simons) Wassenaar te BERLIKUM was lid van de N. S. B. en werkte in Duitsland. Erger nog was, dat hij als landwachter, in ieder geval als hulp-landwachter contrôle diensten verrichtte. Verder onderzoek blijkt noodzakelijk.
DÛMNY HEIN HOEKSTRA
wegert yn it foarjier fan 1885 in attest ôf te jaan oan twa frijsinnige Berltsumer froulju, dy’t yn (it frijsinnige) WIER belidenis dwaan wolle en net yn (rjochtsinnige) BERLTSUM, yn de tsjerke op te nimmen. Syn begjinsel wie, sa sei hy, lit net ta modernen (frijsinnigen) yn de Grifformearde (Herfoarme) tsjerke op te nimmen.
De lettere dolearjenden (grifformearden) wêr’t ds Hein Hoekstra ta behearde fregen harren ôf: Hoe kin de Herfoarme tsjerke in Kristusbelidene tsjerke wêze sûnder it rjocht fan de frijsinnichheid binne dy tsjerke iepenlik ôf te wizen? Neffens grifformearden wolle de frijsinnigen net allinne dulde wurde yn ‘e Herfoarme tsjerke, mar ek offisjeele erkenning freegje foar wat hja as harren wierheidsfisy foarstean. Is dit wol mooglik yn in Kristusbelidene tsjerke?
Antwurd: De Herfoarme tsjerke wol in Kristusbelidene tsjerke wêze en tagelyk wegert hja it rjocht fan de frijsinnichheid binnen de tsjerke iepenlik ôf te wizen. De Herfoarme tsjerke hat as tsjerke yn en út namme fan harren amtlike gearkomsten útsprutsen, dat se in Kristusbelidene tsjerke wêze wol. De Herfoarme tsjerke kent net de figuer fan de offisjeele “erkenning” fan bepaalde groepen of ’t hja harren “frijsinnich”, “konfesjoneel”, “grifformeard” of hoe dan ek neame. Likemin dy fan in offisjeele erkenning fan in bepaalde “wierheidsfisy” fan sok in groepearring. Hja erkent allinne it gesach fan de Hillige Skrift en it ôflieden gesach fan de belidenisskriften. Harren beliden yn it hjoeddeistige jout se foarm yn hoerderlike brieven en oare skriften, wêryn’t se ek bepaalde lêzingen ôfwize. De Herfoarme tsjerke erkend noch ûntkend it “rjocht” fan de “frijsinnigen”. Se erkend allinne it rjocht fan God op ús en libbet út Syn genede.
In grut part fan de dolearjenden (grifformearden) is letter ek de frijsinnige kant útgien.
(Sjoch by prof. dr. Klaas Runia yn dit e-book)
DE HEERENVEENSCHE KOERIER 23-5-1952
Leeuwarder rechtbank over de eed in het Fries.
“De wet laat dit niet toe”. Minne Nieuwhof út BERLTSUM wegert de eed yn it Hollânsk ôf te lizzen. De Leeuwarder rechtbank heeft etc. ...... ......
L. C. 8-3-1867
De Burgemeester van Menaldumadeel brengt ter kennis aan de Veehouders in de Gemeente, dat in de op den 19den l. l. gehouden zamenkomst door bijna al de aanwezige Veehouders besloten is, om als voorbehoedsmiddel tegen den veetyphus, wasschingen met Creosootoliehoudend water en gebruik van Carbolzuur aan te wenden. De onderstaande veehouders hebben zich bereid verklaard om die middelen in voorraad te hebben, te beginnen etc. ...... ......
De veehouders zijn: K.(laas) S.(ybes) Osinga te KLOOSTER- ANJUM.
E.(gge) P.(ieters) Pieterzen, BERLIKUM
W.(iltje) H.(endriks) de Vries, WIER
etc. ..... .....
Menaldum, 23 Februari 1867
De Burgemeester voornoemd, W. A. Bergsma.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 16-6-1926
Het einde der Hongaarsche kinderactie.
De Hongaarsche kinderactie heeft thans een einde genomen. t’ Was ruim 4 ½ jaar geleden in de herfst van 1921, dat de Hongaarsche predikant ds. Galembos hier te Leeuwarden een lezing hield over de noodtoestanden die heerschsten in zijn vaderland, over de grootte kindersterfte en andere ellende die Hongarije teisterden etc. .... .... in April 1922 kwam het eerste transport van plm. 170 kinderen te Leeuwarden aan etc. .... .... die minstens 3 maanden zouden blijven etc..... ..... Plaatselijke comité ‘s werden opgericht o. a. te BERLIKUM, Beetgum, Minnertsga etc. .... .... In totaal werden uit Hongarije in ons gewest meer dan 3000 kinderen geplaatst etc. .... .... De meeste kinderen (zo’n 80%) werden geplaatst in Gereformeerde gezinnen maar ook wel bij Rooms katholieken etc. .... ....
In protte studinten út de Hongaarske Herfoarme- of ek wol neamd Grifformearde tsjerke waarden destiids ek oplieden oan de Frjensjerter universiteit. Yn de rin fan de tiid wol sa’n 1200.
Hjir yn BERLTSUM binne doe Jan (van Manen) en Imre (Medgyes) yn de pleechgesinnen fan Jabik van Manen en Keimpe Reitsma opnommen en binne hjir ek wenjen bleaun. Imre is letter mei syn gesin nei Kanada (Winnipeg) emigrearre.
L. C. 2-3-1911
Gedeputeerde Staten hebben besloten dat behalve de reeds aangewezen veeartsen tot 1 Juli 1911 nog met het toezicht worden belast op de vermelde veemarkten te Leeuwarden (iedere Vrijdag tot 1 Juli) dhr. ..... en .....; te Sneek (iedere Dinsdag tot 1 Juli) dhr. .... en .....; te BERLIKUM (27 April) dhr. R. Boer H.zn te Sint Annaparochie en G. van der Meulen te Huizum; etc. .... .... Aan de Burgemeester & Wethouders der verschillende gemeenten is het verzoek gericht om zooveel mogelijk te bevorden dat etc. ...... ......
L. C. 16-8-1933
In het café van Sjerp Feenstra te WIER zat op zondagavond 4 juni Beert Norbruis, arbeider te WIER. Hij werd door Th. van W. 19 jaar, voerman te Marsum, lastig gevallen en met een flesje op de pols geslagen etc. Eisch 1 maand gevangenisstraf. Vonnis fl. 40,- boete of 40 dagen hechtenis.
J.(entje) H.(oekstra), 36 jaar, los werkman te BERLIKUM moet zich verantwoorden. Kl.(aas) Looijenga, probeerde voor de zooveelste maal een schuld van fl. 24,- te innen bij verdachte. Verdachte wilde hieraan niet voldoen etc. ....... ....... Hij werd na een opmerking van Looijenga agressief en die kreeg een stomp met een vuist etc. ... ... Eisch fl. 10,- boete of 10 dagen hechtenis. Vonnis fl. 3,- of 3 dagen hechtenis. (Jentje Hoekstra siet al in skoft yn de wurkfoarsjenning.)
F. D. 17-8-1937
BERLIKUM – Zaterdag 14 augustus was het 50 jaar geleden, dat de gereformeerde kerk alhier geinstitueerd werd. Door ds Sikkel van Hijlaard werden de ambtsdragers in hunne ambten bevestigd. De eerste predikant was ds. J. Hartwigsen, daarna prof. dr. H. Bouman, D. Steenhuis, H. Thomas, H. Ingwersen, D. de Wit en J. Offers.
HET NIEUWS van de DAG 23-8-1900
Reitsum heeft nog altijd geen kerkeraad en kerkvoogden. Het classicaal bestuur van Dokkum doet wat des kerkeraads is en mr. J. M. van Hettinga Tromp te Leeuwarden administreert de kerkelijke goederen te Reitsum, Genum en Lichtaard. Er bestaat echter uitzicht, dat men spoedig weder een kerkeraad en kerkvoogden in genoemde plaatsen zal kunnen benoemen. In de dagen van de doleantie zijn slechts 2 huisgezinnen overgebleven. Nu telt de gemeente weder 22 lidmaten.
(Sjoch yn dit e-book de trúk fan ds. Ploos van Amstel te Reitsum.)
DE MAASBODE 18-12-1922
Rechtzaken. Mr. J. H. Dull overleden.
In de ouderdom van 73 jaar is onverwacht te Apeldoorn overleden mr. J.(ohan) H.(endrik) Dull, oud–kantonrechter te BERLIKUM.
NEDERLANDS DAGBLAD 1-12-1975
Bedevaartsreis van Hessel van Martena naar het Heilige Land.
In Duitsland is een 5e afschrift van een manuschrift “De bedevaartsreis van Hessel van Martena naar het Heilige Land” ontdekt. Sinds de archivaris-bibliothecaris van ‘t Friesch Genootschap gev. te Leeuwarden, Jacob van Leeuwen, in 1844 zich aan de arbeid zette om in opdracht van het Genootschap het reisverhaal van deze bedevaart in druk te laten verschijnen, waren er volgens hem 4 afgeschreven exemplaren bekend. De schrijver van het origineel is helaas verdwenen. T. W. Meijer meent dat Hessel van Martena onmiskenbaar de schrijver is geweest. Terwijl hij ook aanneemt, dat de afschrijver is Leo Sybrandus, een priesterzoon (evenals Rudolphus Agricola en Desiderius Erasmus) n. l. een zoon van pastoor Sybrandus Leo uit Menaldum (1557) en daarna pastoor in BERLIKUM. Hij en zijn zoon stonden bekend als kroniekschrijvers en als bekwame tekenaars van landkaarten.
Foto: Een gebrandschilderd raam in het gemeentehuis van Franekeradeel te Franeker van Hessel van Martena.
(Martena State – “Great Terhorne” Bitgum / Frjentsjer)
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 31-10-1908
BERLIKUM 29 october. Van eenige knaapjes, die op een door ons dorp rijdende hooiwagen klommen, viel het zoontje van W.(illem) Looijenga er af en brak een arm.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 19-6-1939
Verkiezingsconflict in Menaldumadeel.
Kort voor de verkiezingen werd een afdeeling van de C.D.U. opgericht, die candidaten stelde, w. o. er waren die nog niet lang daarvoor als Chr. Historisch bekend stonden, werd de strijd nog heftiger. Thans is t. v. v. de heer Jouke (Annes) Bakker, (al 20 jier) Chr. Historisch lid van de Tweede Kamer en (al 30 jier) van de Raad van Menaldumadeel, een dagvaarding uitgebracht tegen de heeren H. H. Zijlstra en S. Brouwer te BERLIKUM, (beiden lid van de C.D.U.) bij de rechtbank te Leeuwarden om een verbod van verspreiding van een door de C.D.U. uitgegeven verkiezingspamflet. Dit pamflet, onderteekend door de heeren H.(erre) H.(eins) Zijlstra, S.(ierk) (Feikes) Brouwer. P. Herrema en E. Scholl, is een reactie op een artikel in het propagandablad der Chr. Hist. Vereeniging, speciaal op het artikel: Hoe het onze candidaten verging. etc. .... ....
(It gie om in ferskil oer in preemjefrij steatspensjoen en de fersekeringstins oer it pensjoen wêr’t de C. H. U. oan fêsthâlde woe, ofwol in bettere fersoarging fan “de ouden van dagen”. Boppeneamden hienen harren dêrom oansletten by de (progressivere) C. D. U. Sjoch ek by: Een beleedigend verkiezingspamflet. L. C. 19-6-1939 yn dit e-book).
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 5-10-1907
BERLIKUM 8 october – Hedenavond werden door notaris Alma t. h. v. (kastlein) J.(an Kornelis) Durksz alhier finaal verkocht: twee huizen eigen aan Th.(omas) (Rinkes) Groenveld. Kooper was H.(endrik) (Arjens) de Jong alhier voor pand 1. fl. 1616,- en voor pand 2. fl. 1218,-
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 31-3-1932
H.(endrik) Pollema te Heemstede overleden.
...... geboren te Makkum op 8-11-1851 als zoon van Bokke Sijmons Pollema en Aaltje Hendriks de Haan. .... in de ouderdom van 80 jaar. ..... was een man met veelzijdige bekwaamheden. ..... o. a. in 1870 hulponderwijzer te BERLIKUM, onderwijsman, schoolopziener, voorzitter van de Ver. tot oprichting van Chr. kweekscholen, regeerder (A. R.). Kwam in 1901 in de Staten van Friesland, kwam in de 2e Kamer, was burgemeester van Lemsterland, etc. ........ ........
Foto: Hendrik Bokkes Pollema.
L. C. 10-5-1992
Dessin ontwerpster Nynke (Gerrit Douwes) Runia (25 jr.) noemt acquisitie ‘eng en slopend’.
Nynke Runia, afkomstig uit BERLIKUM, woont in een rijtjeshuisje te Birdaard. Twee jaar geleden afgestudeerd aan de Kunst Academie te Kampen in de richting monumentale textiel, met als specialisatie dessin ontwerp, is heel voorzichtig bezig met haar ontwerpen een plaatsje op de markt te veroveren. etc. ....... .......
F. D. 11-5-1931
BERLIKUM - Het echtpaar S.(ybren Sikke Gabes) Visser (tr. m. Saakje Sjoerd Wymers Sjoerdsma) alhier dat 19 Mei a. s. hunne 50 jarige echtvereeniging hoopt te herdenken, heeft ook gedurende die 50 jaren hetzelfde huisje bewoond.
F. D. 11-5- 1931
BERLIKUM - De gardenier L.(ieuwe) M.(innes) Kuperus kreeg, terwijl hij bezig was een paal in de bodem te slaan, zulk een klap van de houten hamer op zijn duim, dat geneeskundige hulp noodig bleek.
De Coöperatieve Voorschot- en Spaarbank “BERLIKUM”
is by not. akte, opmakke op 24 Maart 1902 troch nots. Hermanus Alma, oprjochtte mei as earste bestjoersleden: Gatze Lolkes Boomsma, boekhâlder; Anne Ymes Lautenbach, gernier; Minne Reins Schiphof, gernier; Arjen Jelles de Vries, gernier; Theunis Pieters Runia, gernier; Marten Jans Hoekstra, gernier, Jacob Thomas Kuipers, tasker; Feike (Annes) Vogel, ferver; mr. Lucas Franciscus (Lolkes) Britzel, griffier by it Berltsumer Kantongerjocht; Johannes Brouwers, sûnder in bepaald bedriuw; Anne Turkstra, bakker; Anske Gatzes Boomsma, sûnder bepaald bedriuw; Lolke Gatzes Boomsma, oaljeslagger en sûkereidroeger; Jan Gerrit van der Plaats, gernier en Dirk (L.) van der Meij, houthanneler en houtseager, allegearre wenjende te BERLTSUM.
(In pear jier letter yn 1909 wie it ledental al stegen ta 88)
F. D. 19-1-1946
BERLIKUM – Onder leiding van ds. Knottnerus is hier de ouderavond van de Hervormde school gehouden. In het openingswoord werd vooral (it haad fan de skoalle master) G. Nauta welkom geheeten, die de laatste jaren niet deze ouderavonden heeft kunnen meemaken, omdat hij zich verborgen moest houden etc. .... .... Meester Nauta hield een inleiding over Bezinning met als 3 punten etc. .... .... Meester Boersma over Geloof en Twijfel in de kinderen etc. .... .... Juffer Groen met als onderwerp “Hoe nemen de kinderen het op?” Vervolgens sprak de handwerk-onderwijzeres B.(arber) (Pieters) Visser een enkel woord etc. ...... .......
F. D. 26-6-1935
SA GIE IT DOE! (hjir ek yn BERLTSUM)
De classis ‘s Gravenhage der Gereformeerde Kerken heeft een commissie benoemd om haar van rapport te dienen inzake het willekeurig kerkverzuim van leden der gemeente, speciaal in betrekking tot het verzuim van de tweede godsdienstoefening. Naar aanleiding van dit rapport vereenigde de classis zich met algemeene stemmen met de navolgende conclusies:
In de prediking worde, vooral ook ‘s morgens, als de ontrouwen aanwezig zijn, met klem gewezen op den eisch des Heeren en op het voorrecht, om op de rustdag naarstig te komen tot de gemeente Gods.
Bij het huisbezoek worde aan deze zaak bijzondere aandacht gewijd en bij gebleken ontrouw met ernst vermaand wegens zonde tegen het 2e en 4e gebod van de Wet des Heeren.
Op de catechisatie worde bij herhaling niet alleen bij de betreffende Zondagsafdeeling, op de plicht van geregeld kerkgaan, speciaal ook bij den tweeden dienst, met nadruk gewezen.
Voor de toelating tot de openbare belijdenis worde het naarstig komen tot den dienst des Woords opzettelijk besproken en bij gebleken ontrouw in dezen, de toelating opgeschort.
Degenen, die om onwettige redenen van welke aard deze ook mogen zijn, stelselmatig slechts éénmaal of ook ongeregeld den dienst des Woords bijwonen, kan na herhaalde ernstige vermaning, als uiterste middel, waarbij ieder geval op zichzelf wordt beoordeeld, het gebruik van het Heilig Avondmaal worden ontzegd.
De minsken MOATTE net, minsken MEIE nei tsjerke ta gean! It is in FRIJE KAR en it dêrby belutsen wêze moat fan de minsken sels komme. W.H.P.
BARTLEMA – DIETRICH BONHOEFFER: “Gehoorzaamheid zonder vrijheid is slavernij”.
De oarloch is bedoeld om ús tichter by God te krijen. Dat wie yn 1940, krekt neidat Nederlân ûnder de foet rûn wie troch de Dútsers, it wichtigste boadskip yn preken. Tsjerkehistoarikus Gert van Klinken die ûndersyk nei “oarlochspreken” en sjocht in dúdlike line yn it boadskip fan destiids: De oarloch is in besiking en wy sille der sterker fan wurde. Sa hâldt de herfoarme (grifformearde bûn) dûmny Roelof Herres Bartlema, berne te Bitgum as soan fan bouboer Herre Sjoerds Bartlema en Franske Smit en troud mei Antje Klaas Everts Bergstra (ôfkomstich fan Ingelum) yn 1942 yn Zeist in preek nei oanlieding fan de earste fersen fan Romeinen 13, wêryn’t hy in berêstende en hearsume hâlding fan syn gemeenteleden freget: “Iedereen moet het gezag van de overheid erkennen, want er is geen gezag dat niet van God komt; ook het huidige gezag is door God ingesteld” (NBV). Hy trúnt de gemeente dan ek oan de nije Dútske gesachhawwers hearrich te wêzen. Nei de oarloch komt net allinne dizze preek him djoer te stean. Ek it neilitten om in offisjeele kânselboadskip ôf te kundigjen – in protest fan it Yntertsjerklik Oerliz tsjin de deportaasje fan Joaden en Dútske twangarbeid – en syn wegerjen om foarbea te dwaan foar keninginne Wilhelmina (hy woe allinne bidde foar har bekearing) laatte ta in feroardieling troch it Provinsjaal Tsjerkebestjoer. Hy mei 8 moannen net preekje. In krityske preek tsjin de besetter wie net sûnder risiko. Dûmny’s koenen, krekt as immen oars, troch harren iepenlike oertsjûgingen yn in konsintraasjekamp teloane komme. Dûmny’s yn dy tiid hienen hiel sterk it besef, ek dy’t harren fersetten, dat alles troch God lieden waard. Tsjintwurdich binne wy folle mear de tinkwize tadien: oarlogen, tsunamy ’s en sykte, dat kin ús God dochs net wolle?
(Sjoch ek by Tsûnamy treft BERLTSUM yn dit e-book.)
3-12-1847
De filtreermachines van de loodgieters en leidekkers Born
Tot zuivering van het drinkwater, zoo zeer aangeprezen door de geneesheeren, waardoor alle onreinheid uit dakgoten, buizen enz. worden weggenomen, worden vervaardigd en zijn te bekomen bij H.(oite) G.(odert) Born bij de Waag en J.(an) T. Born bij de Amelandpijp, loodgieters en leidekkers te Leeuwarden. Zich tevens recommandeerende tot herstelling en schoonmaken van zoodanige machines.
L. C. 4-7-1905
De gezamenlijke verpleegden (mede namens de vader en moeder) van ‘t Armhuis te BERLIKUM betuigen langs deze weg hunnen innigen dank aan den heer Hermanus (Andries) de Jong en (2e) echtgenoote (Sara Diederts Sytsma) voor den genotvollen dag, hun den 2e dezer geschonken ter eere van hunne 25 jarige echtvereeniging. (troud op 1-7-1880 gem. Het Bildt)
L. C. 20-9-1872
De Weduwe E. de Haan te BERLIKUM vraagt een meisje, tusschen 20 en 30 jaar, P. G., ervaren in het opmaken en naaien van Strooijenhoeden; tevens niet ongenegen tot verrigten van enig Huiswerk. Brieven franco, of aanmelden in persoon.
L. C. 31-5-1852
Heden trof mij de zwaarste slag mijns levens, door het afsterven van mijn Echtgenoot JAN MARTENS SCHORTANUS (moat wêze SCHOTANUS) i. l. timmerman alhier in den ouderdom van 33 jaren, mij nalatende uit een bijna 6 jarigen huwelijk 3 kinderen en een kind uit een vorig (huwelijk mei Tjitske Jacobs.)
Lolke (moat wêze Lolkje) Lolke Andeles Boomsma
Wed Jan M. Schortanus (Schotanus)
N. B. De affaire zal op de denzelfden voet contineren.
L. C. 16-8-1783
Een Huizinge zynde een extra wel beklante Smittery, als mede een groote Hovinge met Bomen en Plantage, staande en gelegen in den Dorpe BERLIKUM, alles zodanig by den Eigenaar Beerent Sybes (Faber)(tr. m. Aaltje n. n. ) word bewoond en gebruikt, den 12 Mei 1784 vry te aanvaarden.
(Dochter Janke Beerent Sybes Faber is op 13-11-1774 troud mei Klaas Eeltjes Schiphof.)
SYBREN HANSES FABER,
de earder yn dit e-book neamde bakker út de Buorren op húsnûmer 71, syn foarâlden komme oarspronklik fan Frjentsjer. In protte Berltsumers, wêrûnder ik, stamme fan him ôf. In foarpake t. w. Sybrandus Geerts Faber, tinjitter te Frjentsjer, op 26-2-1723 troud mei Trijntje Geerts Wyttema, wie dêr troch it Magistraat bejeftige mei it amt fan iker fan kannen en gewichten. Hy hat dit amt op 5-3-1725 mei goedkarren fan it Magistraat oerdroegen oan in Johannes Woortmans, tinjitter te Frjentsjer. (Google: De Vrije Fries no. 37 (1943) side 29 tinjitters)
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 23-5-1903
De ontmoeting tussen A.(nne) (Feikes) D.(raaijer) 46 jaar en B. Faber in de herberg van (Jelte) Hornstra (avond van 23 april) was niet minder vijandig. Beide zijn kooplieden en de broodnijd speelde hun parten. Bovendien bracht Faber de dochter van zijn concurrent in het debat, wat de woede van de ander tot kookhitte deed stijgen. ‘t Ging maar ros! ros! ros! - eerst in, toen buiten de herberg (oan de Tichelersdyk) D. was de milde gever. Faber de weerbarstige ontvanger. In zijn angst beet de laatste den aanvaller in zijn oor. Beklaagde antwoordde heden op de beschuldiging: “Ik heb hem niet geslagen, want ik wilde hem niet slaan” en een gedaagde à decharge verklaarde: “Ik moet je eerlijk zeggen, mijnheer “! D. kon niet anders of hij moest aangrijpe”. Faber, “Dat is niet zoo”. Getuige (tot den president) “Dan leg ik een valsch getuigenis af.” Eisch tegen D.(raaijer) 7 dagen gevangenisstraf wegens mishandeling.