OANFOLLINGS 3
DE VOLKSVRIEND, Oranje City. Iowa. 16 Juli 1936
Het behaagde de Heere van ons weg te nemen, onzen geliefden man en zorgdragenden man en vader: PIETER C. RUNIA, in den ouderdom van 65 jaar en 1 maand en 2 dagen enz. ..... .....
Pieter is berne te BERLTSUM (op 8-7-1871 as soan fan Cornelis Jans Runia en Ytje Sijbrens Lautenbach – wer wurdt hja neamd neamd yn it Lautenbach boek?) en kaam yn 1892 yn Pella, en dêrnei wenne hy yn de omkriten fan Sibley en rom 7 jier letter kaam hy yn Oranje City te wenjen. Op 18-3-1897 troude hy mei miss Cornelia de Jong, dy’t him oerlibbe mei 7 fan de 11 bern, 25 pakesizzers enz. ..... .....
(oernommen út boppe neamde krante)
DE VOLKSVRIEND, Oranje City. Iowa. 7- 2- 1946
..... ...... het gezin bestaat uit man, vrouw en (Sjoerd) een jongen van 9 jaar, een meisje van 7 jaar en een jongentje van 4. Voorts wordt aldaar een kleine verwacht in Maart. Zij hebben dringend behoefte voornamenlijk aan ondergoed en werkkleding voor den man. Zij weten niet waarmede zij zoo straks de nieuwe wereldburger zullen kunnen kleeden. Naam en adres: G.(errit) S.(joerds) Runia, BERLIKUM, no. 539, Friesland, Nederland. (Gerrit en Martha Gerrits Jellema) Al hebben de menschen nog wel wat geld, zij kunnen de noodige kleeren niet koopen, omdat zij er niet zijn. (it is flak nei de Twadde Wrâldoarloch) De Nederlander is van nature geen bedelaar. De omstandigheden dringen hen om een beroep te doen op onze milddadigheid. Ziet eens of gij nog hebt dat gij wel kunt missen.”Zalig zijn de barmhartigen, want hun zal barmhartigheid geschieden”.
(oernommen út boppeneamde krante)
DE VOLKSVRIEND. Oranje City, Iowa, 16-5-1946.
Aan de redacteur van de Volkskrant te Oranje City.
Zeer geachte heer,
Dezer dagen ontvingen wij het nummer van 7-2-1946. Wij lazen daarin, dat U n. a. v. onzen brief daarin had opgenomen een oproep voor hulp van kleeding. Onzen hartelijken dank daarvoor. Het stemt ons tot grooten dankbaarheid, dat wij meer dan 1 pakje uit de U. S. A. mochten ontvangen, zoo zelfs, dat wij ook nog kunnen mededeelen van de ontvangen gaven. Wij zijn prachtig geholpen en het zal u ongetwijfeld voldoening schenken, dat uw werk in dezen dit resultaat had.
Gaarne zouden wij u de kosten willen vergoeden, nu of later, als dit nu niet mogelijk blijkt. Of als wij u op de een of andere manier u van dienst kunnen zijn, dan zeer gaarne.
Wij wenschen u het beste, zoo wel voor u persoonlijk, als voor uw blad en nogmaals hartelijk bedankt.
Hoogachtend.
G. Sj. Runia, BERLIKUM (Fr.) 699 Netherlands Europe.
DE VOLKSVRIEND, Oranje City, Iowa, 4-4-1918
K.(laas) G.(erbens) Feijma, geboren te Holwerd, Friesland, Nederland in 1849, trad op 28 jarige leeftijd in het huwelijk met Froukje van Schepen (de op 28-3-1853 berne dochter fan Jouke Jacobus van Schepen en Sytske Ruurds Braaksma, de suster fan û. o. Heerke van Schepen etc. ....) uit BERLIKUM. In 1884 verhuisde hij naar Amerika. Twee jaar later gewoond hebbende in Buffalo, New York, en als timmerman verhuisde hij daarna naar Dresbach (Minnesota), totdat ze bericht kregen om naar het nieuwe settlement te komen in Friesland (Minnesota) op een stuk land van 80 acres. Den heer Theo Koch, de landeigenaar, voorzag een ieder van het voedsel en timmerhout voor een nieuw huis, tevens een paar koeien. Die heeft hen goed behandeld. Maar het tweede jaar trof hem een zware slag, hij moest daar ten grave brengen zijn beminden vrouw, de moeder van zeven kinderen, het oudste 17 en het jongste slechts drie maanden oud toen de moeder werd weggenomen. Zij was de eerste aldaar begraven. Toen de vader en de beide zoons moeder grafwaarts droegen, bleef zijn oudste dochter thuis bij de drie kleintjes. Een Zweedse buurvrouw nam de baby mee en verzorgde het 5 maanden. De 6 kinderen bleven bij hem. Er zijn in dit huis wat gebeden opgezonden. Maar zij konden ook zoo de helpende hand des Heeren zien en de tevredenheid zijner kinderen was hem zoo aangenaam. Na 5 maanden haalden zij de baby weer terug en in 1900 verkochten zij het land en verhuisden naar Garestone, waar hij een mooi nieuw huis bouwde, dat hij thans nog bewoont met zijn jongste dochter. De Heere is altijd nabij en goed geweest. Zijn twee jongsten zijn meestentijds thuis. Al de 7 kinderen zijn nog in leven. Vijf zijn getrouwd enz. ........ ........ Nog zij gemeld, dat hij de laatste 12 jaren niet onledig heeft gehouden met het omlijsten van portretten, het repareeren van huisraad, schilderen en den verkoop van grafsteenen enz. ....... ........
DE VOLKSVRIEND, Oranje City, Iowa, 3-2-1949
Indonesië kwestie onder beoordeling
..... ...... nu komen we ten laatste bij Tjepke (Hijltjes) Smits van BERLIKUM. Deze man zendt geen uitknipsels, maar schrijft alles zelf met de pen. Hij schrijft zeer arbeidzaam en mocht zich hierom een uitstekende redacteur voor de Volksvriend maken enz. ..... .....
DE VOLKSVRIEND, ORANJE CITY, IOWA, 6-6-1929
Post – veertig – jaren – Woude (Wouda)
Den 12n Mei 1929 mochten onze geliefde ouders THIES (THIJS) POST en GRIETJE POST – WOUDE (WOUDA) hun veertig jarige echtvereeniging gedenken. Onze wensch en bede is dat de Heere hen nog lang mag sparen voor elkander en voor ons, dat Hij hen bij den voortduur moge omschijnen met Zijn wonderbaar licht en genade.
Hunne dankbare kinderen: Mr. en Mrs. Jake (Jacob en Baukje)Tolsma (Talsma)-Post, Sibley, Iowa, Mr. en Mrs. Sam (Simon en Houkje) Tolsma - Post, Sibley, Iowa, Mr. en Mrs. Feike Post, BERLIKUM, Friesland, Nederland, BERLIKUM, Friesland, Nederland, Mr. en Mrs. Marten (Minnes) Nieuwhof, Mr. Jan Post, BERLIKUM, Friesland, Nederland en negen kleinkinderen.
(Yn de Volksvriend waarden behalve de nijtsjes ek de famyljebesites fan oer de “grutte plasse” oanjûn. Yn Sibley wennen in protte minsken fan Fryske ôfkomst, ek in Jan Vogel út BERLTSUM)
FRIESCHE KOERIER 11-9-1965
Oud-Berlikumer naar Indonesië voor zending.
Den Haag - De oud-Berlikumer Sjoerd (Gerrits) Runia, die thans kandidaat van de Ned. Herv. Kerk in Oegstgeest is, zal zondagmorgen 12 september a.s. om 10 uur in de Kloosterkerk aan het Lange Voorhout te ‘s Gravenhage door dr. G. P. H. Locher uit Oegstgeest, een van de secretarissen van de Raad voor de Zending te Oegstgeest, worden bevestgd als zendingspredikant etc. ..... ..... Zijn wooplaats zal worden Tomohon, plm. 25 km van Menado in de Minahassa. Sjoerd Runia werd op 5- 3-1938 te BERLIKUM geboren. Hij bezocht het Gereformeerd gymnasium te Huizum bij Leeuwarden en studeerde daarna theologie aan de Rijks Universiteit te Utrecht.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD1-8-1932
Dhr. Albert Dirks Wassenaar overleden op 29-6-1932. Albert Wassenaar uit BERLIKUM begaf zich in 1886 naar Transvaal. Hij werd onderwijzer in Standertown en Heidelberg en had 5 kinderen, onder wie de bekende dichter Theo Wassenaar, die in Nederland medicijnen studeerde. Na den Boerenoorlog legde de onderwijzer Wassenaar zich op het boerenbedijf toe en woonde de laatste 4 jaren in Pretoria.
L. C. 22-12-1971
“Blier fuort” laat het niet bij wandelen alleen.
BERLIKUM – De wandelvereniging “Blier fuort” doet nog iets anders dan wandelen alleen. De bewoners en bewoonsters van het Gemeentelijk rusthuis kunnen daarover meepraten. Sinds een jaar of drie maken zij, als het tegen Sinterklaas loopt, cadeautjes voor hun kinderen en klein-kinderen, daarna kerstversieringen voor het gebouw en omstreeks Pasen paasbakjes. Dat alles gebeurt onder leiding van enkele dames van “Blier fuort”
Foto: Knutselen o. l. v. de dames S (Ronnie) de Vries -van der Werf, S.(ijke) Beetstra-Schotanus en T.(ine) van der Woude-Miedema.
L. C. 10-5-1994
Kamminga’s vorsten uit Romeinse tijd.
De naam Kamminga komt al heel vroeg in de Friese geschiedenis voor. De eerste keer gebeurt dat in een bron uit 839, waarin wordt vermeld, dat Lodewijk de Vrome goederen uit het dorp Camminge hunderi terugschenkt aan Gerulf. Er is over de ligging van het dorp onder de historici veel te doen geweest. De amateur-historicus Douwe Jans van der Meer leek het pleidooi in 1972 te hebben beslecht met zijn ontdekking, dat de boerderijnamen “Kamminga”en “De Honderd” ten westen van BERLIKUM (yn it Berltsumer kleaster) de herinnering aan dat dorp uit 839 levend houden etc. ...... etc. ......
L. C. 21-2-1934
Het 50 jarig bestaan der C. J. V. “Het Mosterdzaadje” te BERLIKUM.
Op de foto:
Op de earste (foarste) rige: f. l. n. r. Gerke J. Gerkema, Gerrit Tj. Elsinga, Hielke D. Herrema, Age Tjittes Schuurmans, Arjen Abma en Jouke J. van Dijk.
Op de twadde rige: f. l. n. r. H.(eerke) Osinga, biliothecaris; H.(endrik) (Watses) Posthumus, secretaris; G.(errit) (Sjoerds)Runia, vice-voorz.; ds. Th. Kramer, ere-voorz.; D.(ouwe) Hek, voorz.; H.(ielke) Gerkema, penn.; W.(ytse) (Jacobs) Tuinenga, bibliothecaris; L.(ammert) (Nannes) Osinga, alg. adjunct; G.(erben) R. Peterzon, oud-voorzitter.
Op de tredde rige: f. l. n. r. Thijs Joukes van Schepen, Willem F. Brouwer, Hette G. Jellema, Thijs Jac. Kalma, Anne Machiela, Tjeerd Tj. Schuurmans, Anne de Jong, Frans Faber, Geale Jitzes Zwaagstra, Gerlof W. Tuinenga, Sierk F. Brouwer en Dirk Willems Lautenbach.
Op de fjirde (boppeste) rige: f. l. n. r. Heerke Joh. Steenstra, Klaas Adams Meerstra, Heerke Joukes van Schepen, Dirk Joh. Steenstra, Dirk Herrema, Teake F. Brouwer, Jacob de Jong, Jan Andriesz. de Haan en Jan L. Lolkema.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 27-5-1932
BERLIKUM 26 Mei - Den bejaarden pollenhoeder H.(endrik) (Watses) Posthumus, die een hokkeling wilde vervoeren, overkwam hierbij een ongeluk. Het beest was zeer wild en maakte zulke malle sprongen, dat P. er door in de sloot geworpen werd. De oude man wist er zichzelf nog weer uit te werken, doch zat geheel onder het slijk en klaagde over pijn. Dokters hulp werd ingeroepen. (Hendrik Watses P. wie berne op 22-7-1861 te Marrum oan de Ferwerter Seedyk)
L. C. 22-11-1833
VERLOTING van 20 eener verbeterde soort van Waaijers, geschikt tot het schoonmaken van koren, vervaardigd door Auke Lourens van der Meij, timmerman te BERLIKUM etc. .... .... De loten zijn tegen betaling van fl. 3,- ieder, op voorschreven plaatsen te bekomen.
L. C. 20-1-1882
Notaris van Geijtenbeek te BERLIKUM zal t. v. v. zijn ambtgenoot dhr. A. Wiersma q. q. te Roordahuizum op Donderdag 2-2-1882 ‘s avonds 5 uur ten huize van den kastelein K. B. Osinga te BERLIKUM provisioneel verhuren: Eenige perceelen uitmuntend garderniersland, benevens hovingen te BERLIKUM, afkomstig uit den Boedel van wijlen den heer mr. C. Wiersma etc. ....
DE BAKKERS van der MEIJ
Yn it boek ‘BERLIKUM beeld van een dorp’ stiet op side 152 in foto. Hjirop binne de susters fan Sjoerd Jans van de Meij (Sjoerd en Pietsje) syn heit, t. w. bakker Jan Jans van der Meij te sjen. Yn dizze bakkerij yn de (smalle) Buorren siet letter bakker Tjeerd Posthuma. Jan Jans van der Meij is syn heit t. w. Jan Aukes van der Meij, bakker yn de (brede) Buorren, op de hoeke fan it Dok, doe de Voorstraat neamd, nei alle gedachten, net direkt opfolge, want yn 1874 biedt dizze de bakkerij yn in advertinsje yn de Ljouwerter Krante te hier oan. Soan Jan Jans van der Meij wie doe noch mar 16 jier âld. Yn dizze bakkerij sieten letter nei bakker Auke Aukes v. d. Meij sûnt 12-5-1914 de bakkers Gerrit Hettes en dêrnei syn soan Hette Gerrits Jellema.
Trije fan de froulju op de foto (plm 1909 ) op side 152 yn boppeneamd boek binne, fan lofts nei rjochts, de dochters Dieuwke, Trijntje (mei dêr tusken yn harre broer Sjoerd en yn de door iepening harren heit, bakker J. J. van der Meij) en Janna van der Meij. It earste frouminske op de foto is net bekend. De meast rjochtse net bekende persoanen op de foto binne (sa’t my ta liket) de buorlju t. w. it haad fan de (Grifformearde) C. N. S. skoalle, master Klaas Kremer en syn frou.
Jan Jans van der Meij is dus letter ek wer bakker wurden. Jan Jans van der Meij troude mei Martentje Sjoerds Peterzon en kocht yn 1908 foar fl. 5000,- dizze bakkerij yn de (smalle) Buorren fan bakker Douwe Roelofs de Jong en dy is letter wer oergien op bakker Tjeerd Posthuma en dêrnei wer op syn soan Mink Tjeerds Posthuma.
DE MEIJE
De van der Meij’s fan it Bilt (en BERLTSUM) komme oarspronklik út Súd-Hollân út it Meije gebiet. De Meije-hoeve of Mye-hoeve leit oan de Meije 42 yn de gemeente Nieuwkoop. Tusken de jierren 1000 en 1200 hat der op dit plak in saneamde ‘Motteburcht’ lein. Tegearre mei ten Bossche en de burcht yn Zwammerdam hienen de Greven fan Hollân in versterke liny oan de noardkant fan de eardere grinsrivier de Meije. Oan de súdkant hearske de Biskop fan Útert, dy’t op syn bar eat fierderop in fersterking oplutsen hie oan syn kant, (tusken de greven fan Hollân en de Biskoppen fan Útert wie it gauris deilis.) dêr wer’t no de hoeve “Veldzicht” leit, net fier fan it begjin fan de Kerkweg.
Fanôf 1428 wurdt it in ‘huizing en hofstede’ (in hûs en in buorkerij) neamd. De Meije-hoeve lei op it strategyske punt wêr ‘t de rivier de Meije en de Nieuwkoopse Uitwatering (no de Oude Vaart neamd) byinoar kamen. It wie oarspronklik in saneamde ‘riddereftige hôfstêd’, dy’t troch de greven fan Hollân yn lien útjûn wie oan guon út de Van der Meije sibbe.
Op in gevelstien op de Meijehoeve stiet it folgjende te lêzen: 1629 Het stamhuis vant afgestorven geslacht van die Van der Mye.
De HEERENVEENSCHE KOERIER 31-1-1948
Inbraak te KLOOSTER -ANJUM.
BERLIKUM 29 Januari – Toen de familie J.(an) (Dirks) Kuperus, wonende in het KLOOSTER -ANJUM tusschen BERLIKUM en Ried, heden nacht thuis kwam van de muziekuitvoering, ontdekten ze dat er was ingebroken. De dieven zijn door het keukenraam binnengekomen. Er werd eenig geld gemist. De rijkspolitie heeft de zaak in onderzoek.
L. C. 19-4-1980
Leeuwarden - Om 10 voor 12 vannacht is de 33 jarige beroepsloze Leeuwarder M. J. ingesloten, nadat gebleken was, dat hij even te voren in de bar De Kit aan het Ruiterskwartier de barkeeper Willem (Rintjes) Roersma uit BERLIKUM met een mes had gestoken. De recherche stelt een onderzoek in.
De HEERENVEENSCHE KOERIER 1-10-1947
Toen Maandagmorgen de rijwielhersteller L.(ourens) (H.) Posthumus alhier, in zijn werkplaats kwam, zag hij dat een aantal binnen- en buitenbanden, die op zolder lagen, waren ontvreemd. De dieven hebben zich toegang verschaft door een dakraam. Door de politie wordt een onderzoek ingesteld.
L. C. 5-4-1938
BERLIKUM 5 April - Gisteravond tusschen 8 uur en 8.30 uur is brand uitgebroken in een boerderij, (de “Halbesma’s pleats”) staande in het KLOOSTER-ANJUM onder BERLIKUM, die eigen is aan en bewoond door de heer Th. van der Meer. De heer van der Meer woont nog slechts 4 weken in deze boerderij. De schuur die geen vee bevatte, maar landbouwwerktuigen van diverse eigenaars, brandde met de inboedel geheel uit. De voorhuizing die door een muur van het overige deel was gescheiden, bleef gespaard. De brandweer van Menaldum en BERLIKUM waren om half een de brand meester. Verzekering dekt de schade.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 27-6-1919
BERLIKUM – De politie was van meening, dat er in een pakhuis te BERLIKUM, in strijd met de distributiewet, graan was opgeslagen. Met het doel daaraan een onderzoek in te stellen, heeft hij zich in den namiddag van 24 October begeven naar het pakhuis van den 76 jarigen Wijbe B.(oomsma) en den 35 jarigen zoon Jan, beiden te BERLIKUM. De eigenaaren namen voorloopig met het onderzoek in het pakhuis genoegen. Maar toen het drietal agenten de inspectie begon, was het blaadje omgekeerd. Een hunner, de gemeente-veldwachter Zijlstra, is door vader en zoon mishandeld, waarbij de eerste als wapen een waschschammel hanteerde. Eisch fl. 25,- boete of 25 dagen hechtenis.
L. C. 27-3-1956
Zeven van de 8 bakkers in BERLIKUM hebben samen de bakkerij van de weduwe H.(eine) van der Meer (oan it Hemmemaplein) aangekocht. De bedoeling van deze bakkers is, deze bakkerij m. i. v. 1 April op te heffen en de klanten te verdelen.
L. C. 23-4-1941
Ongevallen met dodelijke afloop.
Zevenjarig jongetje verdronken en wielrijder door vee-auto overreden.
BERLIKUM 17 April – Terwijl de 7 jarige Arjen de Haan (fan Jan en Romkje de Haan) alhier hedenmiddag in de vaart bezig was stekelbaarsjes te vangen, is hij blijkbaar ongezien te water geraakt en verdonken. etc. ....... ....... De langdurige beademing mocht niet meer baten. Kort na dit ongeval had er op de Beetgumerweg een ongeluk plaats. De 26 jarige mej. F. Groeneveld uit Minnertsga reed aldaar per rijwiel etc. ....... ...... Toen een vee-auto, bestuurd door D. te Sexbierum de wielrijdster inhaalde en zou voorbij rijden, kwam van de andere kant een paard en wagen aangereden bestuurd door de bouwarbeider W.(ijbe) van Dokkumburg te BERLIKUM. Het gevolg was dat zij viel en door een van de achterwielen van de vee-auto werd overreden etc. ..... etc. ...... Ze werd overgebracht naar de woning van den heer D. Wassenaar, waar zij enkele uren na de aankomst is overleden.
L. C. 6-8-1888
De werklieden aan den cichoreifabriek van den heer J. Brouwers te BERLIKUM zeggen bij dezen hunnen Patroon hartelijk dank voor den genotvollen dag, hun bereid op 31 Juli l. l.
HEERENVEENSCHE KOERIER 9-8-1951
Zondaars op het matje bij de economische rechter.
....... ....... de kadetjes op van W.(illem) R.(enzema) van BERLIKUM hadden 60 gr. moeten zijn, doch ze waren precies 59,20 gr. Boete fl. 30,- of 6 dagen hechtenis.
L. C. 24-10-1956
...... ...... In “Fundament en Bouwstenen” een nieuwe bijlage bij het Algemeen Doopsgezind Weekblad, waarschuwt ds. (moat wêze) dhr. M. Palstra uit BERLIKUM tegen een overhaast combineren van gemeenten etc. ..... ......
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 1-12-1939
BERLIKUM, 30 November - Herkozen tot kerkvoogd der Nederlandsch Hervormde gemeente alhier dhr. J.(acob) W.(ytzes) Tuinenga en tot notabelen de heeren H.(endrik) A.(ndries) de Haan, H.(armen) D.(ouwes) Siegersma en S.(ikke) S.(imons) Lautenbach.
NOTABELEN
Yn de âlde Tsjerke-oarder fan de Herfoarme tsjerke wie der ûnderskie tusken de lichems fan bestjoer en behear. De tsjerkerie, foarme troch de dûmny en de âlderlingen (it consistoarje) en de diakonije, wieit lichem fan bestjoer, wêrfan it geastlik karakter dominearre. Dêrneist stie de tsjerkfâdij, it kolleezje ûnder tafersjoch fan de Notabelen, dy’t de stoflike belangen fan de gemeente fersoargen. De leden fan dit behearskolleezje wienen gjin amtdragers (in sieten dus ek net yn it stek) mar ferfollen allinne mar in funksje. In offisjeel befêstigjen yn dizze funksje, as dy fan âlderlingen en diakenen fûn dan ek net plak. Beide tsjerklike lichems wienen folslein ûnôfhinklik fan innoar, hoewol natuerlik nei gearwurking welke net mist wurde koe, stribbe waard. Yn de nije Tsjerke-oarder fan 1951 waard een nije regeling ynfierd. De tsjerkfâd is hjiryn ek amtsdrager wurden en as âlderling-tsjerkfâd wurdt hy no ek yn syn amt befêstige. Yn in oergongsbepaling hat de âlde en nije regeling dit oergeande noch in tydlang bestien. BERLTSUM is direkt al oergien op dizze nije regeling, dat de funksje fan Notabelen, as oerstallich kontrolearjend kolleezje, no tenei net mear nedich wie. It Kolleezje fan Notabelen hat hjir yn BERLTSUM lykwols dêrnei noch in tiidlang bestien, no as help by it útfieren fan de funksje fan âlderling-tsjerkfâd. De tsjerkfâden sieten earder efteryn yn ien fan de eardere grietmansbanken fan de Koepeltsjerke.
F. D. 22-7-1948
BERLIKUM - Bij de Hervormde school alhier raakte het 4 jarige jongetje (Nanne) van den heer L.(ammert) Ozinga (moat wêze: Osinga) onder een luxe auto. Met een hersenschudding werd hij opgenomen.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 21-1-1930
BERLIKUM 19 Januari - Vroeger gold voor het bouwland alhier het spreekwoord: “Waar een paard zijn poot (moat wêze: syn foet, want in hynder hat fuotten) zet, wil geen vrucht groeien.”
Het land moest worden omgespit (omhakke wurde ) en hoewel men later hier en daar met ploegen begon, bleef men het omspitten tot nu toe voor een groot deel toepassen. (somtiden ek mei it opsetten fan kantstikjes oan de eker) Er zullen nu echter het aanstaande voorjaar 4 freesmachines in ons dorp worden te werk gesteld om het land voor bebouwing in orde te brengen. De losse arbeiders zullen deze vooruitgang zeker niet toejuichen, omdat er voor hen een belangrijk arbeidsveld verloren gaat. Een freesmachine kan per dag plm. 1 ½ pm. land voor beplanting in gereedheid brengen.
(In trekker op it lân waard letter troch de Berltsumer âld-túnkers alhiel ferkeard achtte.)
TUBANTIA 16-5-1907
Van den kouden grond heeft de landbouwer C.(ornelis?) Peterzon te BERLIKUM Woensdag 1 Mei reeds nieuwe aardappelen gerooid, welke hij den staatsraad Commissaris der Koningin in Friesland heeft aangeboden. Verleden jaar waren de eerste nieuwe aardappelen pas den 21e Mei, in 1905 den 26e Mei, in 1904 den 20e Mei en in 1903 den 22e Mei. Daarnaar gerekend mogen we ons dus, ondanks alle koude en gure buien, dit jaar nog verheugen in een vroeg voorjaar.
Jonkhear SYBRANT ROORDA
Jonkhear Sybrant Roorda (1465) út Tsjummearum wenne mei syn wiif Haringh Hottinga yn Spannum op Donia State. Hy wie Skieringer en stride tsjin de Fetkeapers fan Grutte Pier. Sybrant en syn freon Martena wienen yn 1521 by de Ryksdei yn Worms, wêr’t Keizer Karel V. steats-saken bespriek. Maarten Luther wie dêr doe ek om syn stellingen te ferdigenjen. Sybrant Roorda hat syn lêste jierren sliten yn KLEASTER-ANJUM by BERLTSUM en is dêr yn 1550 stoarn, 85 jier âld.
(Sjoch ek by De Bonga Stins yn dit e-book)
L. C. 24-8-1957
G. Nauta, 25 jaar hoofd C.V.O. school te BERLIKUM, gehuldigd.
Gisteren was het 25 jaar geleden dat den heer G.(atze) Nauta zich als hoofd verbond aan de school voor Chr. Volks Onderwijs te BERLIKUM. ‘s Middags werden kinderspelen gehouden op het “War dy” terrein en ‘s avonds was er een receptie in het Hervormd Centrum die druk bezocht werd. Ds. (Cornelis) Fortgens, Hervormd predikant te BERLIKUM sprak een openingswoord. Na hem voerden verschillende sprekers het woord. Den heer Elzinga, inspecteur voor het lager onderwijs in de inspectie Leeuwarden, wenste de jubilaris geluk. Hij deelde mee, dat de plannen voor verbouwing van de school goed gekeurd zijn. De voorzitter E.(eltje) K.(lazes) Osinga gaf een historisch overzicht over de afgelopen 25 jaar. Op 23-8-1932 kwam dhr. Nauta uit Oude- en Nieuwe Schonebeek naar BERLIKUM. Het bestuur bood, mede namens allen die hiertoe hebben bijgedragen, een radiotoestel aan voor schoolgebruik (koe brûkt wurde by de skoalle-radio útstjoeringen fan destiids) Nog 10 sprekers kwamen hierna aan het woord. De meesten van hen lieten hun gelukwensen vergezeld gaan van bloemen en geschenken.
L. C. 18-3-1892
Een nieuw huis, bevattende 2 voorkamers met gang, keuken en kamertje, groote kelder, regenbak, welwaterpomp, kelder, grote timmerschuur en erf op een der mooiste standen bij de kerk te BERLIKUM. Te bevragen bij K. J. van der Schaaf. (Bûterhoeke, no húsnûmer 10)
L. C. 16-9-1937
Gouden jubileum van de Gereformeerde Kerk te BERLIKUM.
De herdenkings bijeenkomst.
BERLIKUM 15 September - Gisteren had alhier in de Gereformeerde Kerk de herdenking plaats van het feit dat die kerk alhier voor 50 jaar werd geïnstitueerd. Hiertoe werden 2 samenkomsten georganiseerd etc. ...... ......
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 16-6-1906
Excursie leden van den Friesche Bouwkring o. l. v. de voorzitter dhr. Hofkamp. (Sjoch foar mear hjiroer yn dit e-book by de L. C.) ..... ...... Excursie op de steenfabrieken, een kwartier gaans buiten BERLIKUM door de gebrs. L. G. & A. G. van der Meij. BERLIKUM kan zich roemen op zijn ooftbouw, maar ook op zijn nijverheid, evenals Grouw, Akkum, Joure, Sneek en enkele andere plaatsen meer in dit Gewest, die zich gunstig onderscheiden, dank zij den ondernemingsgeest van enkelen.
L. C. 3-6-1845
GETROUWD Joh’s Fokkens van BERLIKUM en Rinske Lautenbach van Harlingen.
Den 29 Mei 1845
L. C. 17-3-1883
ONDERTROUWD Hendrikus Born, Boekhandelaar te Assen en Hieke van der Ploeg Born.
Bergum 16-3-1883
L. C. 10-4-1846
Op Maandag en Dinsdag den 20 en 21 April 1846 zal men t. h. v. den Koffijhouder J. Swilders, in het Vriesche Koffijhuis te Leeuwarden verkoopen: ..... o. a. Boeken nagelaten door den weleerwaarde zeer geleerden heer G. van der Tuuk, i. l. predikant te BERLIKUM, zeer belangrijke werken voorkomen aangaande Godgeleerdheid, Geschiedenis, Regtsgeleerdheid, Taal, Dicht- en Letterkunde, Kunst en Wetenschappen etc. ..... ......
DE ZUIDWILLEMSVAART 7-7-1937
Gistermiddag is te BERLIKUM de 40 jarige chauffeur W. H. Koopman, werkzaam aan de LEIJEMPF aldaar, toen hij per fies op weg was naar de fabriek, door een vrachtauto aangereden en vrijwel op slag gedood. Koopman gaf op een gegeven moment richting aan en zwenkte op datzelfde moment ook af! De chauffeur van de vrachtauto zag geen kans meer om hem te ontwijken met als bovengenoemd gevolg.
F. D. 4-8-1930
BERLIKUM – Onze plaatsgenoot L.(ieuwe) Koning (berne op 18-8-1906), dienstplichtige van de lichting 1926, is door de Minister van Defensie voorgoed vrijstelling van de militaire dienst verleend wegens kostwinnerschap.
F. D. 29-4-1935
HAWATSO – nummer. De opening (yn Snits)
Fa. J. B. van Manen Scheepsbouw, BERLIKUM exposeert met een stalen auto-toerboot waarin een 46 pk Chevrolet is ingebouwd etc. ..... ..... De Firma exposeert tevens in de gracht met een fraaie stroomlijn kruiser. Deze kruiser, glanzend en fonkelnieuw, is ook weer zeer gezellig ingericht met een veren zitting in de salon die tevens opklapbare bedden vormen etc. ...... .....
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 6-3-1929
BERLIKUM – Door iemand, die onbekend wenscht te blijven, is aan den kerkeraad der Gereformeerde Kerk alhier, een fraai, geheel nikkel nieuw doopvont geschonken.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 5-3-1929
BERLIKUM 2 Maart – Om den meest behoeftigen iets tegemoed te komen in dezen barren langen winter, heeft de Vereeniging “Dorpsbelang” alhier uitgedeeld 150 pond spek, 200 pond erwten en een hoeveelheid brandstof.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 18-3-1930
BERLIKUM - Vroeger, toen het gebruik van kunstmest nog onbekend was, was het hier bij ’t voorjaar druk met het aanvoeren van stalmest. En lagen hier soms wel zo’n 20 mestscheepjes in lossing en met het omspitten van den grond moest vaak op dien mest gewacht worden. Tegenwoordig wordt voornoemd product hier vandaan verscheept naar de bollenvelden te Beverwijk.
(Hjir is de ús bekende “strontrace” nei Warmond fan oerbleaun)
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 27-11-1939
BERLIKUM, 26 November. Gisteravond omstreeks half 11 ontdekte dhr. D.(irk) (Martens) Steenstra, landbouwer o/d BERLIKUM, toen hij langs de Wiersterweg reed, dat er vlammen sloegen uit het dak van een steenen hok, gelegen achter de woning van den heer F. Vis. Deze laatste te wekken was voor den heer S. het werk van een ogenblik. Pas toen werd het bekend, dat in ‘t hok 9 koeien op stal stonden. Dank zij het doortastend optreden van den heer S. en enige andere omwonenden, konden de koeien tijdig worden gered. Vooral dhr. S. heeft hierin het leeuwendeel gehad. Hij kon net bijtijds het hok verlaten, want hij stond op het punt door de rook bedwelmd te geraken. Al spoedig verschenen enz. ..... .....
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 4-8-1937
De grafzerk van Tierck van Heerma te BERLIKUM blootgelegd.
(Sjoch mear hjiroer by haadstik 3 de siden 50 en fierder folgjend yn dit e-book.)
Luts van Walta, de eerste frou fan van Heerma, skildere yn 1603.
In fergrutte werjefte fan it op de sark foarkommende wapen op de grêfsark fan van Heerma.
De grêfsark fan van Heerma.
De eardere Krústsjerke, nei in wetterferf tekening yn it Frysk Kabinet fan it Frysk Museum.
De meest linkse man onbekend. V. l. n. r. Klaasje Brijker-Alkema, Rinske Vijver, Doutsje de Vries, vrouw onbekend, Anna Bouma en Geertje Brijker.
L. C. 27-11-1936
Een gemeentelid dat onbekend wenscht te blijven, heeft de Gereformeerde Kerk te BERLIKUM, op zijn kosten, doen uitrusten met een aantal fraaie artistiek uitgevoerde lampen.
L. C. 20-7-1987
Sloten - Het Harmens-orgel van de Hervormde kerk in Sloten was zaterdagavond enz. ..... ..... Toch was het 18de eeuwse in BERLIKUM gebouwde orgel enz. ...... ......
Koninklijke Courant 18-4-1809
De floreenplichtige ingezetenen van den Hervormden godsdienst worden geconvoceerd, om, op den eersten van bloeimaand, des v. m. ten 11 uren te compareeren in de kerk van BERLIKUM, om, in persoon of bij behoorlijke volmacht, te stemmen een predikant in de vaceerende Hervormde gemeente van BERLIKUM, en zulks volgens het Reglement daar van zijnde.
Yme Taekes (Appelhof) ouderling
Dirk Heerkens (Tilstra) ouderling
KIESKOLLEEZJES
De kieskolleezjes yn de Ned. Herfoarme tsjerke waarden pas yn 1867 ynsteld op grûn fan it Synodale reglemint op de beneaming fan âlderlingen en diakens en it beroppen fan de dûmnys. Hja bestienen meiinoar út leden fan de tsjerkeried en twaris fafolle folmachten, te beneamen troch de stimrjochtige lidmaten fan de gemeente. By it ynfieren fan de nije Tsjerke-oarder yn 1951 binne dizze kolleezjes opheven.
F. D. 7-3-1933
BERLIKUM - Zaterdagmorgen om plm. 8 uur brak brand uit in het boerdeijtje van dhr. S. M. Hofstra, mede bewoond door S. D. Kuperus, staande aan den rijksweg tusschen Beetgum en BERLIKUM. Het schuurtje is tot den grond toe afgebrand. Het huisraad alsmede de vooreinden bleven gespaard. Oorzaak onbekend. Het was verzekerd bij “Menaldumadeel”.
L. C. 4-8-1874
Mw. Thoe Schwartzenberg – Busscher te Beetgum (destiids wenjende yn filla “De Kleine Terhorne” oan no de Jonkersleane 6 ) vraagt op 12 November eene flinke meid, P. G., kunnende wasschen, niet onbekend met koken. Men vervoege zich in persoon of met franco brieven.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 10-5-1905
Leeuwarden, 9 Mei (Per Tel.) - Terwijl dr. (Johan Hendrik) Blankstein van BERLIKUM gistermorgen op weg was naar het Diaconessenhuis te Leeuwarden, vond hij, daar aangekomen, het telefonisch bericht, dat zijn huis in lichte laaie stond. Ontzet keerde hij terug. Afgebrand zijn keuken, apotheek en slaapkamer. Eenige effecten gingen verloren. Hoewel de spuit weigerde water te geven, is de voorhuizinge behouden gebleven, doch daar is vrij wat schade aangebracht. Oorzaak van de brand, het drogen van kindergoed; de vrouw was 4 dagen geleden bevallen. (it tredde bern fan de njoggen dy’t hja letter hienen)
L. C. 3-6-1903
Hedenmorgen klonk de brandklok over ons dorp etc. ...... ...... De olieslagerij van firma van der Meij en Co. gev. te BERLIKUM en Drachten is geheel uitgebrand.
NEDERLANDSCHE STAATSCOURANT 13-12-1944
Bij arrest van het gerechtshof te Leeuwarden d. d. 25 October 1944 is het huwelijk van Engele Kool, timmerknecht te BERLIKUM en Jantje Bijlsma, verblijvende te Franeker, door echtscheiding ontbonden verklaard.
De procureur van appelant mr. C. H. Beekhuis jr.
NIEUWSBLAD van het NOORDEN. 2-11-1922
Niettegenstaande de velerlei klachten over malaise en lage prijzen der producten, bleek bij de Maandag te BERLIKUM gehouden verhuring van onderscheiden landerijen nog wel animo te bestaan. In plaats van lagere prijzen als in de afgeloopen 5 jarige periode betaald, werd geregeld nog hooger geboden. De oorzaak moet worden gezocht, dat het getal der gebruikers steeds toeneemt en dat het er dan maar weer op gewaagd wordt.
HET NIEUWS VAN DEN DAG. 6-5-1886
Te BERLIKUM (Fr.) is j. l. Zondag een 2 jarig kind door een rijtuig overreden. Het is terstond aan de gevolgen bezweken.
L. C. 4-1-1940
BERLIKUM, 3 Januari - Ten gevolge van de gladheid op de klinkerstraat voor haar woning kwam de 53 jarige mej. B.(oukje) (Hendriks) Posthumus hedenmorgen, toen zij haar woning verliet, zoo ongelukkig te vallen, dat zij aan haar hoofd een hevig bloedende wond opliep. Dr. Kwast, die de eerste hulp verleende, achtte onmiddelijke overbrenging naar een ziekenhuis noodzakelijk.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 21-5-1937
BERLIKUM, 20 Mei. – De veehouder S.(imon) (Tjerks) van ’t Zet (wenjende oan de Jetskereed 5) alhier, had zich met een mes in de hand gesneden, waarna infectie optrad. Te laat werd ingegrepen, zoodat bloedvergiftiging ontstond. Hulp van den geneesheer baatte niet meer. Van ‘t Zet is aan de gevolgen overleden. (Dêrnei wennen hjir syn skoansoan Jitse Hijltjes Smits, troud mei Akke van ’t Zet, de famylje van Setten en no Jan Joukes van Dijk mei syn leanbedriuw.)
VERENIGING voor Chr. Kleuteronderwijs te BERLIKUM.
Gevraagd: Hoofdleidster. Bij voorkeur Ned. Herv. (Orth.) of Geref. per 1-1-1958. Sollicitaties te richten aan W.(ijbe) H.(eeres) van Dokkumburg. BERLIKUM 143
DE SKIPTIMMERWERF Fa. Gebrs. van Manen.
J.(an) J.(acobs) van Manen, droech yn septimber 1910 de skipstimmerwerf yn de Bûterhoeke, wêr’t hy, nei hast 34 jier ûnder de namme de Fa. Gebrs. J. en B. van Manen wurksum west hat, yn syn gehiel oer oan syn broer B.(ernardus) J.(acobs) ven Manen.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 4-9-1929
Jubileumviering meester Veninga.
BERLIKUM, 3 September - Voor de voorstanders van het openbaar onderwijs alhier, was het gisteren een blijde dag. Meester Veninga 25 jaar in BERLTSUM. Hoewel de heer J. Veninga geen belangrijke plaats in het openbare leven heeft ingenomen, zoo spande hij des te meer zijn krachten in voor het onderwijs op een zoo hoog mogelijk peil te brengen etc. ..... .... Tot de eigenlijke huldiging had het V.V.V. het initiatief genomen. ....... in het onderwijs had gedurende meer dan een halve eeuw de zang een belangrijke plaats ingenomen. Toen dhr. (J.) Groenewold hier in 1865 (door de kerkvoogden) benoemd werd, was deze in het bezit van de acte hoofdonderwijzer en de acte van toelating tot de beginselen der wiskunde, iets wat toen der tijd niet vaak voorkwam blijkbaar, want hij was de enige in de gemeente (Menameradiel). Meester Veninga lette ook vooral op de zang. BERLIKUM is dan ook langen tijd bij de predikanten in de omgeving bekend geweest als een dorp waar men bij de predikatie niet angstvallig behoefde te letten of de gemeente niet in staat was een moeilijke melodie te kunnen zingen. Ook dhr. Veninga had altijd veel liefde voor de zang, zoodat hij ook in dezen de voetstappen van zijn voorganger (J. Groenewold) gedrukt heeft etc. ..... .....
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 9-7-1937
Kantongerecht Leeuwarden. Malle reis mei in healsliten nijkeap.
D.(irk) v.(an) W.(igcheren), winkelier te BERLIKUM had een tweedehands auto gekocht, een ..... De rechter bepaalde het vonnis op fl. 10,-
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 8-6-1935 L. G. van der Meij overleden
Hij werd geboren te BERLIKUM op 17-10-1869 en kwam als de jongste van de broers al spoedig in Leeuwarden te wonen. Als zakenman had hij zijn kantoor in de Wijbrand de Geeststraat en woonde zelf in de Vredeman de Vriesstraat waar hij verpleegd werd. Hij was vice-voorzitter van het Departement Leeuwarden van de Ned. Mij voor Nijverheid en Handel. Voorts was hij president-commissaris van de N. V. Koopmans Meelfabrieken te Leeuwarden en commissaris van de Rijwiel- en Motorrijwiel industrie te Leeuwarden. Ook in de kringen van de tennissport heeft dhr. van der Meij zich bewogen.
L. C. 11-6-1947
Teneinde het aantal zitplaatsen te kunnen uitbreiden heeft de Gereformeerde kerk te BERLIKUM 50 stoelen aangeschaft. De gemeente telt thans 891 zielen.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
KATEGISAASJE
Dûmny Pieter Dijkstra hâlde oerhearring.
“Siz, Maaike, hoe folle geboaden hat God ús jûn?”
Maaike: “Alve dûmny”.
Guon jongelju koenen amper harren laits ûnderdrukke.
Dûmny is in bytsje mei it gefal ferlegen. “Mar, ..... Maaike dochs, ..... ...... tink noch ris nei “.
Maaike, nei wat neitinken. “It is dochs sa, ..... ..... de tsien geboaden fan Mozes en ien fan God sels.
Yn Joh. 13: 34 seit God: In nij gebod jou Ik dy, nammentlik, dat jimme inoar leaf hawwe”.
Dûmny, .... ..... “ Ja, asto it sa nimst”. Hy wie der opnij wer mei ferlegen.
Net Maaike, mar no waard hysels hifke.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
HAAGSCHE COURANT 23-5-1891
Het NIEUWS van den DAG trekt zijn ongunstig getint bericht omtrent den verdronken notaris van Geijtenbeek te BERLIKUM weer in. De heer van Geijtenbeek had – zoo wordt nader aan genoemd blad geschreven - natuurlijk belangrijke posten uitstaan, maar de noodige fondsen ter dekking zijn in zijn kantoor aanwezig. De eerste berichtgever schijnt dus aan praatjes het oor te hebben geleend.
L. C. 24-6-1886
(Nochris eat oer ús Berltsumer BAUCK)
....... ....... Bauck verdedigde het kasteel met onverschrokken mannenmoed en als eene heldin in de bladen der ‘s lands historie, als een tweede Kenau Simons Hasselaar vermaard is geworden, Het ingenomen kasteel en het bolwerk wilden de Vetkoopers uit wraakzucht vernielen. De Groningers verklaarden zich hiertegen en legden er krijgsvolk in, om de vijanden in bedwang te houden. Men leest dienaangaande in de passie van Heer Meijnert toe Franeker:
“Doe quamen sie toe BARLKUM binnen / Doecke Hettes bolwerck wolden sie winnen / Die cather deden cath op rechten/ Lewerters woldent bolwerck slechten, / Groninghers woldent holden daer staan; / Het was hem al omt Bil gedaen. / Sie hebbent ghewonnen mitten cath. / Een wyl diernae sie worden ghemath, / Als sie Doeckes knechten hadden ghedaen. / Syn huysfrou sath op enen waghen gefaen. (gevangen) / Ende hebben sie ghenoert in heur ghebiet; / dus had dat edel wyf groet verdriet.
Toen zij vervolgens het innemen van Bolsward door de Schieringers onder Goslick Jongama vernamen, verlieten zij Hemmema-state en vluchtten, waarna Doecke, niet ver van daar zich ophoudende, weder zijn kasteel in bezit nam.
De heldenmoed van Bauck Hemmema (yn 1496) is vergeleken geworden met dien van Jeanne Hachette, van Beauvais in Picardië, die evenmin (dêrfoar) in het jaar 1472, toen de Bourgondieërs de stad beleegerden, aan het hoofd van eenige vrouwen de vijanden terug dreef, een vijandelijke soldaat het vaandel ontrukkende, dat hij op den wal wilde brengen. Deze dappere vrouw wierp den vijandelijken knecht naar beneden. En met Kenau Simons Hasselaar van Haarlem, die, bij het beleg van die stad door de Spanjaarden (dêrnei) in 1573, 300 vrouwen onder hare banier verzamelde, en de Spaanschen groote afbreuk deed. De dichtregels van Arntzenius op Kenau Simons Hasselaar zijn ook van toepassing op Bauck Hemmema, als hij zegt:
“Het vrouwelijk hart is week, en laat zich ligt bewegen; / ’t vliegt vaak der deugd ten troost, de felste rampen tegen; / ‘t is groot door fijn gevoel, door teedre zachtheid sterk / en wat ooit de Almacht wrocht, dit is haar edelst werk. / Maar wordt dat vrouwelijk hart in moed ontstoken / doet eens een heilig vuur dat bloed in de aad’ren koken. / Dan bluscht geen stroom die vlam; / geen burcht van hecht metaal, stelt de ijsselijkste kracht dan in haar werking paal.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 25-3-1935
Van speeltuin tot kinderbewaarplaats
BERLIKUM 24 Maart - Bij den caféhouder Fokkinga alhier bestaat het voornemen zijn speelterrein te veranderen in een kinderbewaarplaats (bewaarskoalle). Bij slecht weer zullen de kleinen binnen worden beziggehouden. Aangezien we hier geen bewaarschool (kleuterschool) hebben, zal dit zeer in een behoefte blijken te voorzien.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 2-12-1927
Harlingen – Over enkele dagen zal hier een tweede schip met glas uit België arriveren, in hoofdzaak bestemd voor de leden van de veilingen van Harlingen, Leeuwarden en BERLIKUM. De cultuur van glas heeft zich vooral in de laatste twee jaar in onze provincie verbazend uitgebreid. In Harlingen, nu het centrum van de glascultuur, vindt men etc. ...... ...... Voor 1904 stond er in onze provincie nog geen enkel warenhuis. De kweekers hier durfden hun collega’s in het Westland, waar al sinds 1904 warenhuizen worden aangetroffen, in dit opzicht niet navolgen etc. ...... ...... Van Harlingen uit, waar kweekers zijn die al meer dan 1 hectare onder glas hebben, hebben de warenhuizen en druivenkassen zich door den geheelen N. W. hoek verbreid etc. ...... ...... Een groot deel zijn hier koude kassen. Er zijn echter ook al onderscheidene zoogenaamde stookkassen. In Friesland zelf wordt de tomaat nog weinig gegeten. Omtrent de druivenkassen, die pas in 1923 hun intrede deden in onze provincie, kan Friesland zich nu zelf in zijn eigen behoefte voorzien.
NIEUWS van den DAG19-7-1884
Tusschen Leeuwarden en BERLIKUM over Menaldum is een dagelijkschen stoombootdienst geopend. Daar BERLIKUM als de groententuin van Leeuwarden mag beschouwd worden, wordt door dezen dienst in een wezenlijke behoefte voorzien.
NIEUWE TILBURGSCHE COURANT Woensdag 22-7-1925
Onder Weurt is Maandagavond de 18 jarige W.(atse) (Lieuwes) Posthumus uit Nijmegen in een voltooid vak van het in aanleg zijnde Maas-Waal kanaal bij het baden verdronken.
(In neef fan myn pake Watse H. Posthumus.)
L. C. 22-3-1881
BERLIKUM 16 Maart. - Gisteren avond werd alhier eene vergadering van de rederijkerskamer DE VRIENDENKRING gehouden etc. .... ..... Als spreker was den heer Smeding van Roordahuizum tot ons overgekomen etc. ..... ..... Zijn boeiende rede bestond geheel uit Friesche spreekwoorden, waarvan er eenige al gedurende 300 jaren hebben bestaan en die thans niet geheel dan toch gedeeltelijk in onbruik zijn geraakt. In een leerzame schets wist hij ons den oorsprong ervan te verklaren, waaruit ons duidelijk bleek, hoe de ontwikkeling van ‘t menschdom is vooruitgegaan. Ook komt een warm woord van dank toe aan het Berlikumer mannenkoor onder directie van den heer J. Groenewold. Het publiek werd door genoemd koor vergast op allerlei zangen, zoowel koraal als figuraal etc. ...... ......
(Sjoch ek myn e-book: LEVENSWIJSHEID LIBBENSWIISDOM BERLTSUM boppe, BERLIKUM yn de groppe. Sprekwurden, sizwizen ensafuort hinne ..... .....)
L. C. 15-8-1823
Heden beviel van een Zoon, Richtje Cornelis van Postma, echtgenoote van R.(einder) J.(an) Hoekstra.
(Reinder wie bakker yn de eardere (no ôfbrutsen) bakkerij op de hoeke fan de Krússtrjitte en it Skil, hy siet yn de ried fan de gemeente BERLIKUM en hja wienen doopsgezind en Richtsje van Postma is fan fier ôf oan my besibbe.)
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 10-7-1925
BERLIKUM, 4 Juli – Eenige vrouwen uit een woonwagen kochten hier in een winkel wat huishoudelijke benoodigdheden. Ze betaalden met een briefje van fl. 10,- en vroegen om guldens terug met de beeltenis van Koning Willem III. De winkelierster zocht bereidwillig in de geldlade waarbij een der vrouwen haar behulpzaam was. De bekende truc. Toen de vrouwen vertrokken waren miste de winkelvrouw een bedrag aan geld uit haar lade.
L. C. 1-5-1884
Sape A. de Haan, (sûnt 1874 kastlein en no koopman) enz. te BERLIKUM, brengt aan het geëerde publiek bij deze ter kennis, dat hij de kasteleins- en winkel-affaire (herberch “D e Koophandel”) oan de Tichelersdyk) heeft overgedragen aan L.(ouw) Bakker etc. .... ....
BERLIKUM, 12 Mei 1884.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 28-5-1938
Chr. School “Eben Haëzer” te BERLIKUM.
Herdenking 50 jarig bestaan.
Tweemaal optocht door het dorp voorafgegaan door het Chr. fanfarekorps “De Bazuin”. Kinderspelen op het “Wardy” terrein. Des avonds te half 8 een wijdingsdienst in de Herv. Kerk. Voor een tjokvol kerkgebouw leidde ds. Nauta uit Amersfoort de kerkdienst en sprak als bestuurlid van C. V. O. de herdenkingsrede uit. Van de oprichters zijn nog in leven: T.(eake) K.(lazes) van der Schaaf, A.(dam) Meerstra, M.(arten) K.(lazes) Lautenbach, D.(irk) Strooisma, A.(ndries) J.(ans) de Haan en R.(inse) Posthumus. Het eerste bestuur bestond uit: ds. G. Nijhuis, Jan D.(irks) Stienstra, P.(ieter) (Jeremias) Quarré, J.(an) (Gerrits) Hacquebart, N.(anne) S.(ijbes) Osinga, W.(ijtze) J.(acobs) Tuinenga en Th.(ijs) W. Braak. Het woord werd o. a. gevoerd door de oud-voorzitter C.(ornelis) K.(lazes) Runia, Tj.(epke) (Hijltjes) Smits, namens “de Bazuin” enz. ...... ......
HET NIEUWS van den DAG 2-5-1892
Te BERLIKUM (Fr.) is tijdens de kermis onder eene middagvoorstelling de derde rang ingestort van een theater, waarin een paar honderd toehoorders aanwezig waren. De tribune volgde. Alle toehoorders zijn gelukkig ongedeerd uit de chaos van planken te voorschijn gekomen. Voor den directeur is de schade belangrijk, vele bezoekers vroegen het entree geld terug en hij kon zijn tent verder afbreken.
L. C. 23-1-1902
Burgemeester & Wethouders der Gemeente Menaldumadeel.
Gelet op de haar toegezonden schriftelijke verklaring van den heer Jacobus Lijbering, geneeskundige te Sint Annaparochie, d. d. 20-1-1902, waaruit blijkt, dat ten huize van Feije Stienstra te BERLIKUM besmettelijke ziekte, met name Tuberculose Pulmonum, heeft geheerschd, dat de navolgende goederen, als een veeren bed met peluw, gevuld met zeegras, drie dekens, 2 lakens, kleding, 10 bossen stro enz. in aanraking zijn geweest met de lijderes, onmiddelijke in beslagneming en vernietiging door verbranding zal plaatsvinden enz. ..... ..... Tot het waardeeren der goederen zal worden aangewezen, den heer Taede Laagland, wonende te BERLIKUM.
Menaldum, 21-1-1902 B & W voornoemd A. van Welderen Rengers, E. Felkers, Loc. Secr.
DE WESTERSINGEL
De tramline fan BERLTSUM nei Ljouwert eindige op de Westersingel yn Ljouwert. Neidat de tramline oanlein wie, sa om 1900 hinne, ferkocht de N. T. M. de tusken de tramline en de Westersingel lizzende grûn oan A. J. van der Meij fan BERLTSUM. Dizze hie it plan opfetten, dit terrein yn bouperseelen te ferkeapjen. Dêrta tsjinne hy in bouplan yn by de gemeenterie fan Ljouwert, dy’t dit goedkarde en him meiien fergunning joech ta it dimpen fan in sleat, welke syn eigendom skiedde mei de Westersingel. Op it bouplan wie in strjitte oanlein, welke hy neamde nei syn dochter Elisabeth, de Elisabethstraat, welke yn in bûge line op de Westersingel stiet. Noch yn datselde jier is de gemeente hjir de eigner fan wurden tsjin in fergoeding fan fl. 5.500,- troch de eigner en naam dizze stjitte yn behear en ûnderhâld. Sa ûntstie in nije ‘buurt’ oan de Westersingel, welke yn 1904 ferbettere waard troch de oanliz fan in trottoir dizze strjitte bylâns en ta geriif fan de bewenners waard yn 1903 in pontfear ynsteld nei de Westerkade.
NIEUWS van den DAG 2-12-1909
Te Leeuwarden is vanwege de aldaar gevestigde Woningbouwvereeniging aanbesteed: het bouwen van 107 woningen. De laagste van de 11 inschrijvingen was J. S. van der Meij te BERLIKUM voor den aanneemsom fl. 158.841,- De hoogste ingeschreven prijs was fl.185.471,-
L. C. 10-8-1950
Terstond gevraagd 1 à 2 timmerknechten. Fa. (Sjoerd) van der Meij en (Piet) Smidt, te BERLIKUM.
(De timmerwinkel ûnder de eardere Doopsgesinde tsjerke efter Buorren húsnûmer 61)
FRIESCHE KOERIER 19-1-1955
De heer E.(ngele) Visser in BERLIKUM herdacht dat hij voor 35 jaar in dienst trad bij N. V. Houthandel v/h D. L. van der Meij te BERLIKUM.
(Engele en Metsje wennen yn It Houtstek oan de Tichelersdyk húsnûmer 3.)
L. C. 18-5-1877
HERINNERING vergadering van belanghebbenden bij de begrinding van den Tichelersdijk en de beide Opreden (de Jetske- en de Anskereed) daarvan onder BERLIKUM, op Woensdag 23-5-1877, ‘s middags 3 uur, bij S. A. de Haan te BERLIKUM.
De Commissie: L. A. van der Meij, S. S. Osinga, A. G. Boomsma.
LEEUWARDER KOERIER 26-3-1946
BERLIKUM – Toen de voermansknecht Sj.(oerd) (Jans) van der Meij met paard en wagen door Beetgum reed, sloeg het paard de stap in. De knecht geraakte hierdoor tusschen den wagen en een hek bekneld, waardoor zijn dijbeen ernstig werd gekwetst. De getroffene is naar een ziekenhuis in Leeuwarden vervoerd.
LEEUWARDER KOERIER 8-2-1946
Werden wij 24-1-1946 in rouw gedompeld door het overlijden van onze geliefde Moeder, heden trof ons weer opnieuw een zware slag door de droeve tijding van het overlijden van onzen geliefden broeder JOHANNES REITSMA, in leven gemeente ambtenaar, geboren 14 October 1899 en overleden op 5-6-1945 in een interneeringskamp te Tjinaki bij Bandoeng op Java (N.O.I.) Wij vertrouwen dat hij is ingegaan in de vreugde zijn Heeren.
BERLIKUM, 5 Februari 1946
De bedroefden: Tjeerd, Jan en Jantje Reitsma.
L. C. 14-11-1856
De ondergeteekenden berigten, dat zij bij hunnen Houthandel enz. eene Steenbakkerij hebben opgerigt. Zij houden zich zoowel bij hunne tegenwoordige begunstigers als bij een ieder minzaam aanbevolen, onder de belofte van een oprechte en eerlijke bediening. Zijn Vrijdags te spreken bij Swilders op den Wirdumerdijk te Leeuwarden.
BERLIKUM, den 21 October 1856
L. en G. A. van der Meij.
L. C. 15-10-1890
BERLIKUM 13 October. Dit dorp telt tussen de 5 en 600 huisgezinnen, voor de kleinste helft fabrikanten, boeren, gardeniers, ambtenaren, neeringdoenden en ambachtlieden, voor de grootste helft veldarbeiders. In den druksten tijd, zooals bij het spitten en planten, is hier voor die allen wel bezigheid, maar in den zomer trekken velen naar omliggende dorpen om bij de boeren te werken. Dit jaar was er een extra gelegenheid door de werkstaking op het Bildt en van deze gelegenheid is hier druk gebruik gemaakt. Weken aaneen trokken 40 à 50 arbeiders naar de Oosthoek en den Westhoek onder Sint Jacobiparochie om bij de zoogenaamde onwillige boeren te doen wat er voor de hand was. Men heeft nagerekend, dat ze tusschen 2 à 3000 gulden verdiend hebben; sommigen hadden zelfs weken, dat ze het tot fl. 15,- konden brengen. De eerste arbeider, die het waagde om daar werk te zoeken, ging een der boeren bezoeken en bood aan om bij hem te werken, als de boer hem eerst de zaak wilde uitleggen. De boer verklaarde daarop, dat hij aangeboden had om 10 arbeiders werk te geven tot het voorjaar tegen 12 cent per uur, maar dat men hem wilde dwingen om 15 à 20 te nemen, en niet mannen naar zijn eigen keuze, maar hij moest nemen die er waren. Toen deze man ook van anderen gehoord had, dat de boer waarheid sprak, was hij bereid (ûnder plysjebeskerming) en stuk vlas aan te nemen, om dat te trekken, te roepelen, te rotten en te drogen. En spoedig volgden er meer. De stemming is ondertussen hier veel ongunstiger geworden voor de leden van “Broedertrouw” etc. ...... .......
L. C. 26-1-1830
Het heeft God behaagd, onze tweeling kinderen DURK en TJITSKE na elkanderen door de dood van ons weg te nemen, nadat zij den ouderdom van omstreeks 16 maanden bereikt hadden. Thans geheel kinderloos, valt het ons zwaar, ons treurig verlies te dragen, doch wij wenschen nederig in Gods beschikking te berusten en zoeken troost in het geloof aan de waarheden van het Evangelie.
Sint Annaparochie, den 27 Januarij 1830
K. D. Mulder van Leens, A. S. Sevenster.
RECHT VOOR ALLEN 2 en 3 Mei 1895
Orgaan van den Socialisten Bond. Verschijnt driemaal per week.
De braakhokken zijn ledig. Overal is drukte en beweging op de velden etc. .... .... Op verschillende dorpen heerscht werkeloosheid. Op het Bildt staan reeds velen werkeloos op de brug, omdat er geen werk is etc. .... .... Velen van de kleine gardeniers, zooals men ze aantreft te BERLIKUM en Beetgum, staan reeds ‘s morgens om 4 uur op den akker en houden vol tot ‘s avonds 7 à 8 uur. Een helper kan er niet af. Overal beginnen dan ook de loonen te dalen. Wat “Broedertrouw” voor eenige jaren bewerkstelligde, valt voor en na weer weg. De werkeloozen bieden wel natuulijk zich aan voor lager loon en de boeren profiteeren (?) er van. Wat het einde zal worden? ..... ..... Maar de boer is uitgeput en met hem het land. Alles gaat eruit om de menschen te doen leven, en wat wij er hiervoor terug krijgen, is hoofdzakelijk wat geestesspijs in den vorm van doleerende en fijne preeken. In den winter is het hier ‘s Zondagsmorgens van 8 tot10 uur een vreemd gezicht. Staat men dan bijvoorbeeld eens te Marssum, Stiens of bij Warga of ook in de Legeaën, dan ziet men zoo’n 20 tal kerken, die er in de verte uit zien met hun rookende schoorsteenen, als fabrieken. ‘t Is de laatste jaren gewoonte geworden om de kerken te verwarmen, men dacht daardoor het bezoek te bevorderen. ‘t Helpt zeker niets. Op de afgescheiden kerken na, is het bezoek overal zoo wat niets. De laatsten kunnen zich verheugen in een druk bezoek. Als men echter deze menschen ziet met hun dof oog en wezenloozen trekken, hun op zij gebogen hoofd en in elkaar gedrukte houding, dan begrijpt men, dat er van deze ongelukkigen weinig gehoopt, maar ook weinig gevreesd hoeft te worden etc. ...... ...... Bij de meesten is ’t kerkgaan sleurwerk en ik kan wel begrijpen hoe zij behoefte hebben in een leven van lijden en ontbeeren, aan de morfine, die hun daar word toegediend bij orgelspel en preekgeteem etc. .... ..... Daarbij worden ze nu en dan wakker geschud. Voor eenigen tijd was er een socialistische boer, die aan een uitgehongerden fijnen arbeider een korf aardappelen gaf en wat turf. De laatste zeide toen: “De Heere had uitkomst gebracht”. Toen de aardappelen op en de turven verbrand waren, zocht hij den boer weer op, maar deze zei: “Jongen, je bent aan ‘t verkeerde kantoor, je moet den Heere hebben”. Een paar dagen later bracht de honger hem terug, want hoe hij de Heere ook bad, de pot bleef leeg en de haard koud. Hij was nu overtuigd, zei hij, dat de Heere hem niet hielp, maar de boer etc. .... .... Toch begint onder deze dooden leven te komen. Zij beginnen in hun Bijbel te zoeken of er naast den hemel, het hiernmaals, ook recht bestaat op een beetje mensch zijn hier etc. .... ....
GERMANIA.
PROVINCIALE DRENTSCHE en ASSER COURANT 5-10-1872
Ofschoon wegens verschil in rigting en ook uit gekrenkte hoogmoed het bij de Hervormde gemeente alhier nog niet is, “..... en zij kwamen allen eendrachtelijk bijéén”, schijnt men den nieuwen leeraar (de frijsinnige Jan Imbertus Schwijghuisen Reigersberg, sûnt 28-4-1872), toch geen gebrek te willen zien lijden, aangezien de pastorie landen, dezer dagen opnieuw verhuurd, bijna weer 1400 gulden meer hebben opgebracht dan bij de voorlaatste verhuring. Een perceel o. a. werd zoodanig opgejaagd, dat een der (fan alle rjochtsinnige) ouderlingen eindelijk huurder werd voor fl. 130,25. Was het predicants tractement tijdens de beroeping reeds aanzienlijk te noemen, het zal bij de intrede dezer verhuring zelfs iets meer dan 4000 gulden bedragen. De hoop, dat de nieuwe leeraar weldra den herderstaf alhier weder zou neerleggen, is dus wel flaauw, te meer daar bij tegenstanders het hem ook niet ontbreekt aan warme vereerders. Van meer vrijzinnige kant, zoowel bij Hervormde als bij Doopsgezinden, is men met den man en zijn Evangelie-arbeid zeer ingenomen, als blijk waarvan Heeren Kerkvoogden voor het oude niet meer bruikbare afscheidingshek der pastorie een fraai ijzeren hebben in de plaats gesteld, wat niet weinig bijdraagt tot versiering van het reeds schoone pastorie gebouw, en van welke rigting ook, men onthoudt hem niet de hulde van een sierlijk redenaar te zijn.
DE VOLKSVRIEND Donderdag 17 December 1896
Hij werd geboren te BERLIKUM (Fr.) den 31 December1840. Een 4-tal kinderen zijn hem in den dood voorgegaan, een 5-tal mag hem overleven, dat mij met zijn heengaan betreurt. Een groote troost blijft mij over: ik mag gelooven, dat hij heenging naar het Vaderhuis, waar hij bij den Drie-eenigen God zich eeuwig verlustgen zal. Het scheiden valt mij hard, maar de Heere handelde in wijsheid en gerechtigheid. Hem zwijg ik.
De bedroefde weduwe Reimke Jasper- Elsma.
Orange City, Ia. 11 December 1896
Voor de help en vele bewijzen van deelneming betuig ik mijnen dank.
(Riemke Jacobs Elsma, berne te Huins, as dochter fan Jacob Meikes Elsma en Tjamke Jacobs Hempenius, wie op 14-5-1864 troud mei Jacobus Jans Jasper, berne te BERLTSUM as soan fan Jan Hendriks Jasper en Caatje Jans van den Burg. Riemke is besibbe oan de Berltsumer Elsma’s)
F. D. 21-9-1937
Jubileum Gereformeerde kerk BERLIKUM.
De collecte gehouden bij het 50 jarig bestaan van de Gereformeerde kerk te BERLIKUM bracht op fl. 167,01 Verder werd door een gever of geefster de kerkeraad een nieuw ameublement voor de kerkeraadskamer aangeboden, hetwelk met dankbaarheid aanvaard werd.
ALGEMEEN HANDELSBLAD 26-6-1929
Onvoldoende vervoersgelegenheid.
Men schrijft uit BERLIKUM in Friesland: Men beleeft op verkeersgebied al zonderlinge toestanden tegenwoordig. Autobusdiensten worden geweerd, omdat ze spoor- en tram teveel reizigers aftappen, zoo dat laatstgenoemde vervoersmiddelen van hoogerhand beschermd worden en de bewoners van het platteland niet vrij zijn in de keuze waarop zij naar de centrale punten in hunne provincie wenschen te reizen. Daar tegenover veroorlooft zich de N.T.M. hier in het noorden de vrijheid, het goederenvervoer zoodanig te beperken, dat het bijna met een stopzetting gelijk staat etc. ..... ..... Hier bestaat een bloeiende veiling die voor eenige jaren met opoffering van groote kosten haar aansluiting (fia de Mulseleane nei de Bitgumerdyk) aan tram en spoornet bekroond zag en waarvan het vervoer jaarlijks op 1200 tot 1500 spoorwagons mag worden gesteld. Zij wordt zoo goed als plotseling van het groote verkeer afgesneden etc. ..... .....
NIEUWSBLAD van FRIESLAND: Hepkema’s Courant 30-12-1908
BERLIKUM 28 December. Gisteravond keerde de handelaar L.(eendert) (Jans) van Tuinen alhier met paard en sjees huiswaarts. Toen hij gekomen was aan de plaats waar de tram den rijdweg kruist tusschen WIER en BERLIKUM, kwam de half zeven tram van Sint Jacob hem achterop rijden en botste met zijn rijtuig. Het eene wiel brak waardoor het rijtuig met den bestuurder omviel, gelukkig in afwaartsche richting van de tram. Van Tuinen hing met het hoofd naar den grond en met de beenen nog in het omgekantelde rijtuig. Zoo werd hij door persoonen, die uit de dadelijk stoppende trein kwamen, gevonden en geholpen. Per tram keerde hij naar BERLIKUM terug. Hij had slechts lichte kwetsuren bekomen en het paard kwam er ook goed af, maar de sjees was kapot.
F. D. 24-11-1938
Toen kort na 1870 ten huize van W. M. Oppedijk te IJlst het Anti-Floreen Verbond was gesticht, vond men een toegewijd medewerker in ds. (H. van) Broekhuizen uit Oosterbierum. De strijd ging tegen de overheersching der Friesche kerken door het (grut) grondbezit, wat practisch ook beteekende, door het liberalisme. Een strijd voor de vrijheid. Oppedijk was penningmeester. Ds. Moquette, de voorzitter. In verschillende streken van het land, in BERLIKUM, in Oosterend (Hennaarderadeel) in Reitsum, in de Lemmer vond men kernen van mede-strijders. Het beroemde proces van Oosterend (de útspraak fan 17-6-1881) besliste den strijd en maakte de Friesche kerken vrij. etc. ....... .......
H. A. (Hendrik Algra)
De gemeenteleden mochten no sels harren foargonger kieze en de trije tsjerkfâden, t. w. Egge Pieters Pieterzen, Gâtze Lolkes Boomsma en Dirk Klazes Mulder van Leens moasten hjir it fjild romje.
Dûmny Frederic Jules Pierre Moquette út Snits wie in kenner fan it tsjerkerjocht as gjin oar, dy op it mêd fan it tsjerkerjocht syn tûzenen ferslein hie. Hy stie letter yn Rotterdam. Yn Drylst is in strjitte nei W. M. Oppedijk neamd.
L. C. 30-1-1889
Nadat ons voor en na reeds een zevental geliefde panden door den onverbiddelijken dood waren ontrukt, overleed heden, na eene hevige ziekte van slechts 5 dagen, ons jongste Kind, onze teer-beminde eenige Dochter SIEBRIGJE, in den aanvalligen leeftijd van 12 jaren en 6 maanden, diep betreurd door ons en onze drie nog overgebleven Kinderen.
BERLIKUM, 27 Juli 1889
J. Sijbandij, J. Sijbrandij-Joustra.
Mede uit naam der Kinderen.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND, Hepkema’s Courant. 28-1-1931
BERLIKUM – De heer Tjeerd (Thomas) Westra, die op jacht wilde gaan, en in de richting Franeker fietste, werd van achteren aangereden door een auto. De heer Westra werd met hevige pijn opgenomen en moet voorlopig rust houden. De fiets was erg gehavend en het geweer vernield. De auto reed door.
L. C. 26-9-1966
Explosie in kapperzaak te BERLIKUM
Een hevige ontploffing heeft Vrijdagmiddag een flinke ravage aangericht in de salon van kapper F.(rits) Fröhling te BERLIKUM. Een groot spiegelruit sneuvelde en de 3 mensen, die zich in de salon bevonden, zijn geweldig geschrokken. Gelukkig deden zich geen persoonlijke ongelukken voor en ontstond er geen begin van brand. Oorzaak was het aansteken van de geiser in de keuken, die in open verbinding staat met de salon. Gas opeenhoping onder de woning was de uiteindelijke oorzaak. Mensen van de waterleiding, die met graafwerkzaamheden bezig waren, hadden een gasbuis geraakt.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 4-10-1932
Botsing tusschen twee luxe auto’s
Ernstig beschadigd.
Gisteravond om kwart voor acht had op de hoek Harlingerstraatweg - Engelschestraat een ernstige botsing plaats tussen 2 luxe auto’s. Vanuit de richting Marssum naderde met nogal grote snelheid een luxe auto bestuurd door dr. Kwast uit BERLIKUM. Gekomen van de hoek Engelschestraat-Harlingerstraat kwam vanuit eerstgenoemde straat de luxe auto van de heer C. de B. alhier. Dr. Kwast gaf hem, van rechts komende, geen voorrang etc. .... .... Persoonlijke ongelukken hadden echter niet plaats.
L. C. 3-3-1882
Heden overleed te Ferwerd, na eene hevige ziekte van 14 dagen, mijn getrouwe Knecht en Arbeider, JAN H. KOOPS, in den ouderdom van 37 jaren. Drie jeugdige en hulpbehoevende Weesjes steken te vergeefs de handjes naar hunnen zoo ijverigen Vader uit.
Hoogebeintum, 21 Februari 1882.
G. van der Tuuk.
(Gerhard van der Tuuk wie in pakesizzer fan de Berltsumer dûmny Gerhard van der Tuuk.)
L. C. 2-10-1863
Heden middag overleed, na een geduldig lijden, met het volste vertrouwen en hoop op Christus, onze geliefde Vader Jan IJbeles Spaanstra, in den ouderdom van 75 jaren en 6 maanden
BERLIKUM, den 22 September 1863
B. J. Spaanstra
Mede uit naam mijner broeders en zusters.
N. B. Op uitdrukkelijke begeerte van den overledene zullen geene uiterlijke teekenen van rouw worden gedragen.
GRONINGER COURANT 5-4-1796
Uit Friesland verneemt men, dat in die Provincie tot Representanten en Plaatsvervangers tot de Nationale Vergadering zijn verkozen: District BERLIKUM als representant, (de Ljouwerter apteker Hermanus) Borgrink, 1e plv. (Dirk Cornelis) Kuiken, 2e plv. F. Hoekstra.
L. C. 4-5-1866
Heden ontviel mij, in mijnen gevorderden ouderdom mijn Echtgenoot KORNELIS DIRKS MULDER van LEENS, in den ouderdom van 66 jaren, na eene 38 jarigen vereeniging met hem in het land der vreemdlingschap.
BERLIKUM, 19-4-1866
IJ. A. Sevenster, Wed. K. D. Mulder van Leens
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 20-4-1932
Een paar gardeniers te BERLIKUM, die door ziekte niet in staat waren hun aardappelen te poten, zijn door de saamhorigheid van hun collega’s uit de brand geholpen. Er stapten eenigen bijelkander en met een man of tien, klein en groot, ging het aan het aardappelpoten en in een minimum van tijd waren de beide mannen geholpen.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 13-3-1944
In de vrijdag gehouden zitting van den economischen rechter zijn veroordeeld wegens clande-stiene slachting of wat daarmee annex was, etc. ......... .......... Roelof Zijlstra, veehouder te BERLIKUM, die met het slachten van een varken te vroeg was geweest, had hij nog even gewacht, dan zou hij vergunning hebben gekregen voor een normale slachting, doch hij deed dit niet, omdat hij het vleesch noodig had voor zijn gezin. Verdachte staat gunstig bekend en daarom werd aan de minimum straf van 6 maanden de gratie-clausule toegevoegd. Zijn zwager Thomas van der Meer, voerman te BERLIKUM, die hem bij de slachting had geholpen, kreeg 3 weken, terwijl Tjeerd Peterzon, veehouder te KLOOSTER-ANJUM, die voor een stuk spek zijn schuur beschikbaar had gesteld, er met fl. 60,- boete vanaf kwam etc. ........ .........
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
IN NIJE HEIT
Skoalle “De Foarútgong”: “Ik krij in nije heit”, fertelde Heerke fan fjouwer oan syn klassegenoaten.
As it safier is, rint Heerke mei syn klassegenoaten op syn nije heit ta.
“Sjoch dit is is him”, fertelde hy, grutsk as hy wie, en wiisde him oan.
Trynke: “Oh, dy is gaaf!” “Dy ha ik ek as heit hân!”
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 3-5-1939
Leeuwarden - Bijna 86 jaar oud is alhier overleden de heer J. Alberts, oud-hoofd eener Christelijke School. De heer Alberts werd geboren op 6-7-1853 te Groningen etc. .... .... In 1881 vertrok hij naar Ede etc. .... .... keerde in 1893 terug naar zijn eerste (Kristlike) school te Marssum die in die tussentijd verplaatst was naar Beetgumermolen. De heer Alberts richtte mee op de Chr. Normaal school te Reitsum en later die van BERLIKUM, terwijl hij meewerkte bij de oprichting van de Chr. Kweekschool te Leeuwarden etc. .... .... De begrafenis zal plaats hebben op Vrijdag 2 uur vanuit de Chr. School te Beetgumermolen.
Âld- Berltsumer Gerhard van der Tuuk, no as boer wenjende op Hegebeintum, hjir noch eigner fan húzen en boulân te BERLTSUM, ferkeapet yn 1866 in pear húzen oan de âlde Grúze te BERLTSUM (Sectie A. 740, 741, 742, 743) mei de massale steech en de reinwetterboarne. Earder wie bouboer Klaas Daams van der Steeg eigner fan dizze húzen.
.............................................................................................
L. C. 29-3-1882
Het uitvoeren der dienst Leeuwarden - BERLIKUM, BERLIKUM - Franeker wordt waargenomen door de twee onderteekenaars. Het kantoor is gevestigd te Menaldum bij P. P. Tepstra, kastelein (en) te BERLIKUM bij P.(ieter) G.(errits) Terpstra, kastelein bij de Brug (aldaar).
Namens de Ondernemers, J. Sangers.
L. C. 30-8-1879
Mr. C. Wiersma, notaris te Leeuwarden, zal op Maandag den 8 September, des namiddags te 5 uur, ten huize van den kastelein J.(elle) Terpstra te BERLIKUM publiek verhuren:
1. De Pastorielanden bij Sjoerd Tjeerds Peterzon e. a. in gebruik.
2. De Kerkelanden aldaar, bij Tjeerd Lolkes Boomsma e. a. in gebruik.
3. Het Schoolland aldaar, bij Thomas Lolkes Boomsma in gebruik.
Voorwaarden te vernemen bij den Notaris.
HEERENVEENSCHE KOERIER 12-7-1956
Te BERLIKUM is een oude munt gevonden waarop 1783 als jaartal staat vermeld. Tevens vertoont de munt het wapen van Gelderland. Het randschrift luidt: “In Deo spes nostra est” (Yn God is ús hoop)
FRIESCHE KOERIER 4-2-1957
BERLIKUM – Zondagmorgen is de vrouw (Dieuwke de Vries) van bakker D.(ouwe) Palma in de vaart achter haar woning (Buorren húsnûmer 17) verdronken gevonden. De vrouw leed al eenige tijd aan toevallen.
L. C. 17-7-1975
Zeven Surinaamse gezinnen in BERLIKUM
BERLIKUM - Met een bus uit Soest zijn gisteren 7 Surinaamse gezinnen in BERLIKUM gearriveerd, waar zij in het opvangcentrum in de voormalige tuinbouwschool voorlopig onderdak hebben gekregen. Het zijn in totaal omstreeks 50 personen, alle Hindoestanen. Het is de bedoeling, dat de gezinnen op den duur, als er een huis en werk gevonden is, op zichzelf gaan wonen. De open plaatsen in het opvangcentrum zullen dan weer worden opgevuld door andere gezinnen.
NIEUWSBLAD van het NOORDEN 2-4-1936
Kerk inbraak te BERLIKUM. Offerbus met 40 gulden gestolen.
Onbekende personen zijn in de kerkekamer van de Ned. Herv. Kerk te BERLIKUM binnengedrongen en hebben daar een der offerbussen geleedigd, waarin fl. 40,- aanwezig was. De leege en vernielde bus werd later op het erf van een aangrenzende gardenier gevonden, die ze terstond terugbezorgde. Eerst toen merkte men, dat ongenoode gasten hier de hand in hadden gehad.
MENALDUMADEEL > MENAMERADIEL> WAADHOEKE
Ús gemeente is neamd nei it doarp Menaldum > Menaam. Net omdat dit it grutste en foarnaamste doarp wie, mar omdat yn it Menamer grûngebiet, dat sels oan it doarp Bitgum ta rikt, de measte stimrjochtigen wennen.
Yn de regel hawwe nammen net in betsjutting, hja hawwe mear in ferwiisfunksje. Fan komôf hat dat dochs oars west. Nammen hawwe by it ûntstean in betsjutting hân, lykas no noch altyd by it betinken fan in nije namme, de betinker gauris in betsjuttingsrelaasje mei it te beneamen objekt yn de holle hat. Gean mar ris nei wêrom ‘t in beskaat bedriuw hyt wêrom’t it sa hyt. Sa hawwe doarps – en persoansnammen fan komôf ek in betsjutting hân. Foar de minsken yn de tiid fan de nammefoarming wienen dy nammen trochsichtich. Troch de iuwen hinne binne de nammen gauris ûntrochsichtich wurden. Oer generaasjes hinne feroaret taal en dêrmei wurde nammen ek oars, omdat dy fansels taalmateriaal binne. Nammen hawwe harren meastentiid ferwidere fan de wurden dêr’t se by it ûnstean mei ferbûn wienen. Nammen wurde taalrelikten.
De doarpsnamme Menaam hat sadwaande hielendal net in betsjutting. De namme ferwiist earne nei. Nei in doarp, in plak dêr’t minsken harren iuwen lyn nei wenjen set hawwe en noch altyd wenje. In wenplak no mei sa’n 2700 ynwenners en bestjoerlik haadplak fan de gemeente Menameradiel. Skielk ferwiisd Menaam net mear nei in haadplak, want dy funksje ferliest it doarp as de gemeente ta it ferline heart. Yn it ferline hie de doarpsnamme wol in betsjutting. It wie it hiem fan in persoan mei de namme dy’t soksawat west hat as Meinwald. Sels oan de âldste oerlevering út de trettjinde iuw is al net mear samar te sjen dat it om in hiem giet: Menaldum “hiem” is al ferkoarte ta “-um”. Geandewei knypt de namme noch mear yn ta wat wy no hawwe: Menaam. Yn de âlde persoansnamme sitte yn alle gefallen twa eleminten dy’t tegearre fan komôf “machtige bestjoerder” betsjut hawwe. Dat “wâld” komt no yn it Frysk net folle mear los foar, mar wol it wurd “bewâld ”yn bygelyks “it bewâld hawwe oer”.
SKIERINGERS contra FETKEAPERS
Yn de 15e ieu wie der in protte skeel tusken de Fryske eallju. De earste groep tanke syn namme oan de Cisterciënse muontsen dy’t grize –skiere- pijen droegen. De twadde hjitte nei de oarder fan de Norbertinen, dy’t slachtfee fokten. Fryslân mei dêrby de Grinzer Ommelannen, makken wol in part út fan it “Hillige Roomske Ryk”, mar in feodale struktuer, dy’t sûnt Karel de Grutte jilde, kende Fryslân net. De Friezen waarden net bestjoerd troch in Greve of Hartoch, hja bestjoerden harren sels. Oan it ein fan de 15e ieu seach Keizer Maximiliaan fan Eastenryk lykwols kâns om yn Fryslân in Keizerlike Steedhâlder oan te stellen: Albrecht fan Saksen. By him sochten de Skieringers beskerming. Fryslân waard dêrnei it striidtoaniel fan de Hertogen fan Gelre (dy’t ek oanspraak makken op Fryslân) en fan Saksen. Oant de lêste, de soan fan Albrecht fan Saksen, der genôch fan hie en jild nedich hie. Hy ferkocht yn 1515 syn rjochten - dy’t Fryslân en de Ommelannen omfiemen - foar 100.000 gûne oan Karel V. Omdat dizze doe 15 jier wie, waard syn tante, Margaretha fan Eastenryk, ûnder mear lânfâdes fan Fryslân. Mar rêstich waard it der net echt fan. Fryslân en de Friezen bliuwen in spylbal op it fjild fan de Hearen fan bûten it Gewest. It laatte ta belêstingdruk, besitsferlies en in brekme oan rjochtfeardigens, mei namme troch tadwaan fan de Hartoch fan Gelre en syn troepen. Sa hawwe twa Fryske eallju t. w. Keimpe Doeckes fan Martena en Sybrant Goffes Roorda, as fertsjintwurdigers fan de Steaten fan Fryslân, de Ryksdei te Worms besocht, dy’t fan 28 jannewaris oant en mei 25 maaie 1521 holden waard yn it Andeasstift yn de Dútske stêd Worms. Út namme fan de Steaten fan Fryslân moasten hja de Keizer fersykje de Fryske eallju te beskermjen tsjin it oerhearskjen troch de Hartoch fan Gelre. BERLTSUM hat hjir ûnder de strideraasjes ek swier te leien hân.
L. C. 18-3-1909
Tot den 7 Januari was Adam M.(eerstra) te BERLIKUM eigenaar van een kat met rooden weerschijn. Den 7 Januari werd G. Sietsma aldaar eigenaar van een soortgelijk dier voor de som van 35 cent. De jagers bleken te zijn Thomas R.(unia) 18 jaar, zonder beroep en Tjeerd W.(estra) 15 jaar, arbeider, beiden te BERLIKUM. Eisch: voor den 1en beklaagde fl. 5,- boete subst. 5 dagen hechtenis, voor den 2en fl. 5,- boete subst. 14 dagen tuchtschool.
L. C. 19-4-1888
Bolsward 17 April. - Nu de statuten der Vereeniging door den Koning vanwege het Rijk is goedgekeurd en door de Provincie subsidie toegevoegd is, is de commissie voor de hier op te richten zuivelschool druk in de weer om eerlang tot aanbesteeding van het gebouw c. a. over te gaan. De heeren D. van Konijnenburg te Leeuwarden, J. Swart te KLOOSTER-ANJUM onder BERLIKUM en K. Tromp te Bolsward hebben als commissie dergelijke inrichtingen bezocht in het buitenland, speciaal te Kiel, Stettin en Berlijn en zijn gisteren teruggekeerd. De heeren ontvingen van de Nederlandsche consuls de meest welwillende voorlichting. (Troch guon Friezen binne destiids ek besites ôflein oan Denemarken.)
L. C. 10-3-1905
De 20 jarige IJme L.(autenbach) te BERLIKUM heeft op 24 Januari pech gehad, wat hem, volgens zijn verklaring, nog nooit te voren gebeurde, overkwam hem dien dag en hij werd dronken. En in dezen voor hem ongewonen toestand heeft hij het ook voor hem ongewone feit gepleegd van een drietal ruiten in te slaan in gemeente lantaarns. Hij heeft er nu berouw van, zegt hij, etc. ..... ..... de Officier vond dit nu wel aardig, doch deze is over de baldadigheid slecht te spreken etc...... ..... Eisch: 14 dagen gevangenisstraf.
.............................................................
F. D. 5-11-1930
Naast de reeds vele vreemdsoortige dieren welke de heer Fokkinga (kastlein yn “Hof van Holland”) alhier in zijn speeltuin heeft, heeft hij er nu nog een tweetal wasbeeren aangekocht. De beestjes zijn afkomstig uit Gelderland.
F. D. 1-12-1937
WIER bij BERLIKUM. - Maandagmorgen had alhier een tragisch ongeval plaats. De 36 jarige S. Feenstra was ‘s morgens ongeveer 6 uur van huis gegaan. Om 7 uur werd zijn lijk gevonden in de boeresloot te WIER. Pogingen om de levensgeesten op te wekken faalden. Als tragische bijzonderheid kan medegedeeld worden, dat voornoemd persoon in ondertrouw stond en Donderdag in het huwelijk zou treden.
S.(ieds) Feenstra moat wêze: Veenstra, net troud, fan berop wurkman, wenjende te BERLTSUM, berne te Ljouwert, stoarn te WIER, wie de soan fan Theunis Veenstra en Sjoukje Douna.
FRIESCHE KOERIER 2-12-1954
Vonnissen
Wigger E. Chr. B. kantoorhouder P.T.T. te BERLIKUM had terecht gestaan ter zake van verduiste ring in dienstbetrekking. De Officier had een gevangenisstraf van 1 jaar gevorderd, waarvan 3 maanden voorwaardelijk. De rechtbank beval nader onderzoek. (In bedrach fan 1374,32)
FRIESCHE KOERIER 10-9-1954
Trouwring na 27 jaar teruggevonden.
De heer Johannes (Wietzes) de Haan, kioskhouder in BERLIKUM (oan it Hemmemaplein), verloor 27 jaar geleden, tijdens zijn werkzaamheden als melkcontroleur, zijn trouwring in een koestal te Engelum. Thans is de ring teruggevonden op een aardappelveld in hetzelfde dorp. De gouden ring is inmiddels aan de rechtmatige eigenaar ter hand gesteld.
DE TELEGRAAF 22-11-1939
Ds. J. Hartwigsen viert gouden jubileum.
Harderwijk, 22 November. Aanstaande Vrijdag viert ds. J. Hartwigsen, em. predikant der Gereformeerde kerken, wonende te Harderwijk, zijn gouden ambtsjubileum. De jubilaris werd op 28-3-1863 geboren en in 1889 candidaat aan de Rijksuniversiteit te Utrecht om op 22 November van dat jaar te BERLIKUM (Fr.) bij de Ned. Gereformeerde gemeente (Grifformearde tsjerke) in het predikantsambt te worden bevestigd. Vandaar vertrok hij in 1892 naar Harmelen etc. .... .... werd geestelijk verzorger van het (T.B.C.) sanatorium “Sonnevanck” te Harderwijk. Het is de volstrekte wensch van ds. (Johan) Hartwigsen, dat zijn gedenkdag onopmerkelijk zal voorbij gaan.
L. C. 18-9-1954
De ontspannings commisie, die gedurende elke zaterdag een culturele of ontspannings avond verzorgt in het HERVORMD CENTRUM te BERLIKUM, zoekt contact met gezelschappen, amateurs, bands, declamatoren e. d. die in het komende seizoen een zaterdagavond geheel of gedeeltelijk kunnen verzorgen. Brieven met prijsopgaaf aan de Secretaris U.(lbe) P.(ieters) Runia, BERLIKUM 347.
(It Herfoarmd Sintrum wie noch mar krektlyn dêrfoar yn gebrûk nommen en der wie sa goed as noch gjin T. V. yn BERLTSUM.)
...........................................
L. C. 3-2-1937
Uit de hand te koop de nog nieuwe zeer goed beklante woon- en winkelhuizinge (kruideniers- en grutterswaren annex klompenhandel) met erf te BERLIKUM. Te bevragen bij den eigenaar S.(iebren Andries) Posthuma. Achterweg.
(No it hûs Hofsleane húsnûmer 91? )
L. C. 6-11-1889
Iebeltje v. d. M, (Klazes van der Meij) wed J. P., 60 jaren, werkster, geboren te BERLIKUM, wonende te Sint Annaparochie, heeft den 10 September bij den timmerman H. P. van der Ploeg eene portemonnaie, waarin fl. 3,10 zat, weggenomen. Toen het vermoeden op haar viel ontkende ze eerst maar heeft later opgegeven, dat zij het geld eruit en de portemonnaie in het vuur geworpen heeft. etc. ........ ........ Vonnis: 21 dagen gevangenisstraf.
L. C. 18-5-1966
Mr. P. E. van Krevelen: Bibliotheekwerk laatste 10 jaar verdrievoudigd.
Gedeputeerde toonde gisteren tijdens de opening van de openbare bibliotheek in BERLIKUM (yn de eardere C. V. O. skoalle oan de Hôfsleane) aan, dat enz. ....... .......
.............................................................................................................................
ONZE TOEKOMST
Uit Chicago: Ds. M.(artinus) E.(verhardus) Broekstra, (berne te BERLTSUM op 3-7-1872) leraar der Hasting Street Gereformeerde Gemeente ontving Zaterdag per telegraaf het treurige bericht, dat te Delfzijl (Gron.) zijn vader plotseling is overleden. De heer G.(eert) Broekstra, (troud mei Antje Ubbens) was gedurende 44 jaar hoofdonderwijzer in de School met de Bijbel, 8 jaar te BERLIKUM en 36 jaar te Delfzijl. Benevens ds. Broekstra woont er nog een zoon in Ionia (Mich.) en de anderen in Nederland enz. ......... .........
(Syn frou Antje wie twa jier dêrfoar al stoarn.)
DE WAARHEID 5-1-1949
De brede massieve schouders spreken van kracht, van kracht spreken de grove brede werkhanden van de transsport arbeider Auke Adema enz. .... .... Auke, (troud mei Grietje Vrij) woont nu in BERLIKUM (op de Rolsma-streek), des winters handelt hij wat in schaatsen, want dan is het stil in het vervoer op het land. Auke kent schaatsen, hij spreekt erover als over levende dingen enz. .... ....
Auke Adema
L. C. 14-12-1893
Rechtzaken
S. T. B. 16 jaar, J. W. 14 jaar en A. P. de J., arbeiders te WIER, waren den 5 November l. l. met andere jongens in een praam onder BERLIKUM en hebben toen een tamme eend van den houtzaagmolenaarsknecht IJ.(epe) Groenhout gedood. De een greep den eend, de ander draaide het den nek om, een derde bond hem een steen om den hals en heeft hem zoo laten zinken. Het O. M. requireerde tegen ieder 7 dagen gevangenisstraf.
L. C. 16-5-1973
Hwa’t wend is Frysk te sprekken, hoecht him hjir net te forbrekken, en dat “hjir” is in dit geval fier om útens: La Carihuela, een vissersdorp bij Torremolinos aan de Costa del Sol. Wandelend door de nauwe straatjes ontdekt de Nederlandse toerist een uithangbord met de aankondiging, dat hier een echt Pannekoekhuisje is gevestigd. De klink van de deur lichtend, ziet men vervolgens langs de muren diverse Friese en Nederlandse spreuken. En achter de bar staan de gebroeders Durk en Douwe (Pieters) Palma, afkomstig uit BERLIKUM. Vroeger waren ze respectievelijk kantoorbediende en kelner, maar in La Carihuela bakken ze achttien soorten pannekoeken. Ze moeten het vooral van de Nederlandse, Belgische en Duitse toeristen hebben en die komen er genoeg. De zaken gaan alzo goed.
(Op de foto efter de bar, de beide soannen fan bakker Pieter Palma en Sytske Kuperus út de Buorren.)
L. C. 13-11-1912
...... ...... besloten is het uurwerk in den grooten toren te doen herstellen door de heeren E. S. de Haan en W.(illem) R.(oelofs) Douma, uurwerkmakers te BERLIKUM voor fl. 190,-
(W. R. Douma, syn soan Roelof Douma en ien fan syn pakersizzers wennen letter te Menaam oan de Lytsedyk 4.)
TILBURGSCHE COURANT 24-11-1913
Te BERLIKUM (Fr.) heeft de horlogemakers firma E. de Haan een uurwerk, afkomstig uit het kasteel Schwartzenberg, dat vroeger aldaar (te Bitgum) onder de gemeente Menaldumadeel stond, aan de gevel van zijn huis laten aanbrengen. Het uurwerk, dat dateert uit 1565, loopt nog accuraat en trekt veler bewondering.
(It Nieuwsblad van het Noorden en de Maas- en Scheldebode neame it jiertal 1665)
Hûs fan E. de Haan mei de klok.
F. D. 6-11-1934
BERLIKUM – Met aanvankelijk 14 leden is alhier een Hervormde jeugdmeisjes vereen opgericht. De vereen “Vroeg zoeken” heeft ten doel zich geestlijk en maatschappelijk te ontwikkelen, en het vervaardigen van naai- en breiwerk voor in- en uitwendige zending, en staat onder leiding van de dames de wed. (Harm) Kooistra (Geertje Kooistra-Runia) en mej. M.(artha) (Gerrits) Jellema.
F. D. 19-12-1931
BERLIKUM - Donderdagmiddag was in de Consistorie der Nederlands Hervormde Kerk alhier de gelegenheid om de kledingstukken, vervaardigd door de Hervormde vrouwen vereen “Dorcas”, te bezichtigen. Er waren 93 nieuwe en 25 reeds gebruikte, welke versteld afgeleverd worden. Deze worden als Kerstgave verzonden respectievelijk naar Boelenslaan en Twijzelerheide, waar ze zeker met blijdschap zullen ontvangen worden.
L. C. 12-6-1982
Zeventiende eeuwse brouwersputten in BERLIKUM gevonden.
BERLIKUM - Bij de verbouwing van de toekomstige Berlikumer oudheidkamer De Grúsert aan de Buorren zijn twee 17de eeuwse koelbatons aan het licht gekoment. Deze putten zijn vermoe delijk vroeger gebruikt als schoonwatervoorziening voor de toenmalige bierbrouwerj in het pand. De putten zijn ongeveer 4 meter diep. Ze kwamen aan het licht, toen de vloer van een van de expositie zaaltjes uitgediept werd. Rond de beide koelbatons is een stenen werkvloertje uit dezelfde periode aangetroffen etc. .... Verder zijn er enkele tientallen scherven gevonden van gebruiks aardewerk uit de 16de en 17de eeuw. Volgens bepaalde bronnen was de brouwerij in BERLIKUM in 1714 nog werkzaam. Later is in het gebouw o. a. een cichorij-branderij geweest. Fragmenten van ovenstenen, die ook gevonden zijn, wijzen hier nog op. De beide koelbatons zullen, naar verwachting van het oudheidkamerbestuur, bewaard blijven. Rond de putten zal een deel van de oudheidkamercollectie worden tentoon gesteld.
NIEUWSBLAD van het NOORDEN 4-2-1900
De heer S. Hamelink, directeur der N.T.M. verzocht aan de Raad der Friesche gemeente Menaldumdeel om te BERLIKUM een gebouw te mogen stichten, ten einde daarin, in plaats van in een herberg, aan de arbeiders, die werkzaam zijn aan de paardentram BERLIKUM- Sint Anna- parochie, de werklonen uit te betalen. Met algemeene stemmen werd dit door de Raad toegestaan.
L. C. 20-7-1985
WIER viert kermis als één man.
80 woningen, 201 inwoners, een spits toelopend kerkje met een astronomisch uurwerk, een tot een dorpshuis omgebouwde school van voor 1875, een royaal kaats- en voetbalveld, dat is WIER. De “merke” van WIER is al sinds mensenheugenis een traditie. Enkele Wiersters, die zich achter de schermen verdienstelijk maakten voor het welslagen van de traditionele kermis etc. ...... ......
Op in foto fan lofts nei rjochts: Wietske Runia, Fokelien van Dijk-Wielinga, voorzitter Wiebe Wassenaar fan de keatsferiening, Geale de Jong, ien fan de âldere ynwenners en Hendrik de Vries, behearder fan it doarpshûs.
LIMBURGER KOERIER 9-2-1940
Amazonen, Kenau Hasselaar, de Falange en de Lotta’s.
Berusten de verhalen over strijdende vrouwen uit de oudheid veelal op fantasie, reeëler zij die, welke dateeren na de 15de eeuw. Ook ons land kende toen vele heldhaftige vrouwen, de meest bekende was wel Kenau Simons dr. Hasselaar uit Haarlem. In tegenstelling met hetgeen men meestal denkt, was Kenau geen pootige vrouw, integendeel, zij en haar echtgenoot Nanning Borst kwamen uit aanzinlijke geslachten. Tijdens Haarlems ontzet – Nanning Borst was toen reeds overleden – vocht Kenau aan het hoofd van 300 vrouwen met de mannen mee op de stadswallen. Minder bekend zijn Tryn Rembrandts uit Alkmaar, Tryn van Leemput uit Utrecht, Catharina Rose en Maeyken in den Hert uit Sluis en Bauck Poppema uit BERLIKUM, die allen voor hun steden hebben meegestreden. Ook in de Franse Revolutie hebben talrijke vrouwen meegevochten totdat de Conventie dit verbood.
.................................................................................................
DE TIJD
Godsdienstig-staatkundig dagblad 23-8-1958
Vrijwilligers bouwen ( mei oan) kapel te Sint Annaparochie.
Pater Gordeon van der Werf woont in een klein burgerhuis te Sint Jacobiparochie, waarvan de 2 kamers beneden op zondag tot een kapel worden herschapen. Parochianen (net mear as 65) uit de gemeente Het Bildt, uit BERLIKUM en Tzummarum kunnen nauwelijks allemaal een plaatsje vinden en zitten zelfs in de vensterbank. Pater van der Werf woont er reeds vele jaren. Achter zijn huis heeft men een gebouwtje neergezet, nauwelijks meer dan een garage. Hier wonen de 3 gezinsverzorgsters, (susters) die tot in de verre omtrek hulp verlenen aan gezinnen zonder onderscheid van geloof. In Sint Annaparochie bouwen “de voortrekkers” aan een nieuwe vestiging in Friesland. Jongeren graven, kruien en sjouwen alsof zij hun hele leven niets anders gedaan hebben. Zij komen uit het hele land. Zij geven een week (of langer) van hun vakantie op, om kosten te besparen bij de bouw. Het bouwplan van de Utrechtse architect P. Starmans is zeer sober opgezet. Kapel, pastorie en tehuis voor gezinsverzorgsters (susters) worden gebouwd in de vorm van een hoefijzer, met de kapel die 100 zitplaatsen zal bevatten. Pater van der Werf hoopt zijn nieuwe vestiging in maart 1959 te betrekken. etc. ........ ........
De Roomske tsjerke seach foaral nei de wite plakken op de kaart wêr’t in grutte ûntsjerkliking ûntstien wie, as bygelyks yn Sint Jabik. Troch evangelisaasje, foaral yn died en helpferliening, woe men de minsken wer foar de Roomske tsjerke werom winne. De soarch yn gesinnen dy’t amper gesinssoarch krije koenen wie dêrby in probaat middel. Der wie sels in guttere fraach dan dat der susters wienen, ek fanút doarpen as BERLTSUM en WIER.
(Sjoch ek by misjonaris Siardus yn dit e-book)
DE VOLKSVRIEND 8-3-1888
BERLIKUM (Fr.) Alhier bestaat eene bijzondere school voor Chr. Nat. Onderwijs. Zij behoort aan een hulpvereeniging, waarvan de grootste helft doleert of Chr. Ger. is. ‘t Personeel, aan de school verbonden, is Chr. Ger. of doleerend. Bovendien kerken de doleerenden Zondags in het schoolgebouw. Dit alles is de Hervormden niet naar de zin. Daarom zullen ze in Mei a. s. als ze een onderwijzer kunnen vinden, zelf eene school met den Bijbel openen in meerdere aansluiting aan de Nederlandsch Hervormde kerk dan de nu bestaande. Er wordt reeds na de godsdienstoefeningen in de Hervormde kerk gecollecteerd.
NIEUWS van de DAG 4-7-1878
Te BERLIKUM is een valsche halve gulden in ontvangst genomen. Uiterlijk is hij volkomen gelijk, de klank verraadt echter zijne onechtheid. Schijnbaar is het verzilverd lood.
FRIESCHE COURANT 3-12-1942
Ondergeteekende C. K. Runia, vrachtrijder BERLIKUM - Leeuwarden maakt bekend, dat hij zijn zaak heeft overgedragen per 1 december 1942 aan T.(eake) P.(ieters) Visser. Dankend voor het 40 jaar genoten vertrouwen, beveelt hij zijn opvolger beleefd aan. C.(ornelis) K.(lazes) Runia.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 29-8-1929
BERLIKUM 28 augustus. - Heden maakten de bewoners van het Armhuis alhier per autobus een uitstapje naar Appelscha. Het weer was prachtig etc. ..... De meesten die hun heele leven op de klei gewoond hadden en nog nooit een zoo groote reis gemaakt hadden, waren vol verbazing over de heide en het bosch. De duinen van Appelscha waren wonderen etc. ..... Had deze reis reeds lang van tevoren vele gedachten bezig gehouden, nog lang hierna zal zij het onderwerp der algemeene besprekingen zijn van hen wier bestaan zoo weinig afwisseling biedt.
L. C. 23-1-1954
“Dorcas” BERLIKUM zestig jaar.
De Hervormde vrouwen vereeniging “Dorcas” te BERLIKUM vierde haar 60 jarig bestaan. Door de verbouwing van de Consistorie tot “Hervormd Centrum” kon dit niet op de juiste datum (4 sept. 1953) plaats vinden. In een revue werd het vereenigingsleven van de afgelopen 60 jaar weergegeven. Mevrouw Runia-Anema, (de frou fan Tjeerd Th. Runia) ere-presidente, die 30 jaar lid is, kreeg bloemen.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 15-3-1929
BERLIKUM 14 Maart. Onder de vele belagers van de groentenkweekers behooren de muizen. Dat deze soms heel wat schade kunnen aanrichten is bekend, doch wat een kweeker hier overkwam overtreft nog wat hier tot dusverre geschiedde. Van een partij verspeende bloemkool-planten in een warenhuis (ongeveer 4000) bleeken voor het merendeel de harten zoodanig beschadigd te zijn door deze knagers, dat het geheele gewas nagenoeg waardeloos is geworden.
L. C. 31-8-1978
Het Berlikumer Oranjefeest is woensdagavond op een spectaculaire van start gegaan.
Foto: De helikopter boppe de kroan fan Oranje Nasjonaal op it Skil.
Sjoch yn dit e-book by: As poppen yn ‘e doazen.
L. C. 6-8-1924
Oud Friesland. BERLIKUM in Menaldumadeel
Foto: Koepeltsjerke mei grêftrommels op it tsjerkehof.
(Sjoch by grêftrommels yn dit e-book)
L. C. 15-1-1892
Diverse percelen Gardeniersland op het “Hooghiem” onder BERLIKUM eigen aan de Erven Osinga aldaar.
NIEUWE VEENDAMMER COURANT 24-2-1912
Gistermorgen is de boerderij (“Sparrenheining” oan de Wiesterdyk) van den heer (L. J. ) Schat bij BERLIKUM (Fr.) afgebrand. Alleen de voorhuizinge en het vee, op 8 stuks na, konden worden gered.
L. C. 12-9-1964
K. E. Pieterzen, redder Friese Hoen, is niet meer.
Vanmiddag wordt in BERLIKUM het stoffelijk overschot ter aarde besteld van Klaas Egges Pieterzen. Bij de plechtigheid zal zeker de Friesche Hoender Club vertegenwoordigd zijn. De overledene is immers oprichter geweest van deze club etc. ..... ..... Ruim 90 jaar geleden werd Klaas Egges Pieterzen bij BERLIKUM geboren. Hij is (oant 1916) boer van beroep geweest (te BERLTSUM), later bereisde hij van Weidum uit heel Friesland als keurmeester etc. .... .... De laatste jaren woonde hij in het rusthuis “Nij Stapert”te Wommels.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ferbân
Durk van Schepen rint yn ‘e winkel mei in ferbân om syn holle.
“Wat is der mei dy bard?”, freget Jan Sjoerdma.
”Ik bin troch in langpoat stutsen”, seit Durk.
Jan: “Mar dêr hasto dochs gjin ferbân foar nedich?”
Durk: “Seker wol, want Hisse Brouwer hat ’em mei syn kuierstôk deaslein”
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Perioade
Hendrik Kl. Nieuwhof en Dooitze Martens van der Leij sitte op in bankje yn it Hemmemapark.
“Myn hûs hinget fol mei moaie skilderijen fan Simon Kamminga,” seit Hendrik.
Dooitze: “Oh, ja, út wat foar perioade?
Hendrik: “Út de tiid dat ik noch jild hie”.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stiif
Rinske út “Berlinga State” seit tsjin dokter Comello: “Myn iene foet is al in pear wiken stiif”.
Dokter: “Dat komt troch jo âlderdom, Rinske”.
Rinske: “Ik tink dat it wat oars wêze moat, dokter, want myn oare foet is like âld en dy is net stiif”.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 21-1-1976
BERLIKUM gekscherend “gouden stad”.
Aardappelen nog nooit zo vroeg zo duur
Regering vraagt om stand voorraden.
De hoge prijzen voor aardappelen en met name voor pootaardappelen, die dit jaar voor de nieuwe oogst moeten zorgen, hebben het begrip doen ontstaan van de “gouden stad BERLIKUM”. Och vergeet het maar, susten enkele veilingbezoekers. BERLIKUM mag dan wel het Friese centrum zijn van de vrije handel in pootgoed, de hoge prijzen voor aardappelen komen slechts te dele aan de telers ten goede. Dat neemt nog niet weg, dat er aanvoerders zijn, die dit jaar voor meer dan een miljoen gulden poters aanvoeren etc. ........ ........
L. C. 1-4-1940
Burger of Renteniershuis – BERLIKUM
Notaris J. de Boer te BERLIKUM zal op Woensdag 3 April 1940 ‘s avonds 7 uur bij (D.) Bijlsma te BERLIKUM finaal verkoopen: De Burger- of Renteniershuizing met hok erf en tuingrond aan de Hoogedijk (no Bitgumerdyk húsnûmer 20) hoek Middelstelaan (no Ir. C. M. van der Slikkeleane) te BERLIKUM groot 4.90 are, laatst in gebruik geweest bij heeren CHEFS van het station BERLIKUM der N. T. M. Bod. fl. 3081,- Aanvaarding dadelijk na de toewijzing etc. ........ ........
L. C. 12-9-1970
Onderwijzers BERLIKUM kreeg gouden medaille.
Juf S. A. K. van der Zee 40 jaar voor de klas. Burgemeester Hartman Hoekstra van Menaldumadeel reikte haar de eremedaille in goud uit.
Foto: Juf. van der Zee fan de iepenbare skoalle.
NIEUWSBLAD van het NOORDEN 22-6-1926
Sappemeer 21 Juni - Van de werf van de Gebrs. Wolthuis, scheepsbouwers alhier, is met goed gevolg te water gelaten een stalen tjalkschip groot plm. 60 ton voor rekening van schipper H. Siegersma te BERLIKUM (Fr.)
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 4-3-1903
De tramconducteur van D. van Sneek, wegens het laatste tram-ongeluk overgeplaatst naar de paardetram te BERLIKUM, is thans op veler verzoekschrift in dienst gesteld bij de paardetram Makkum-Witmarsum. De overplaatsing treft hem minder in zijn tractement.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
HEIT, MEM, net skrikke hear!
Ik ha besletten om op mysels wenjen te gean. ....... ....... Jimme húsrie stiet bûten op ‘e stoepe.
Maaike.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 16-7-1926
BERLIKUM 14 Juli - De vrouw van F.(reerk) van der Lei alhier (Hieke Sophia Tolsma) vond hedenmorgen haar 5 jarig zoontje (Epke) bewusteloos onder aan de trap liggen. Het kind was blijkbaar van den zolder gevallen en op het hoofd terecht gekomen. Het had een lichte hersenschudding bekomen.
L. C. 24-8-1892
IJmkje (Iemkje Gjalts) D.(orhout), 26 jaar, geboren te Warga, vrouw van J.(ouke) (Jacobus Joukes) van S.(chepen) heeft terecht gestaan ter zake dat zij den 25 April l. l. vrouw H. de Jong heeft uitgescholden, en is daarvoor veroordeeld tot fl. 1,- boete, bij niet betaling te vervangen door 1 dag hechtenis.
L. C. 30-7-1841
De notaris T. Alma te Menaldum zal t. v. v. de heer mr. A. G. van Dalsen Fontein, secr. te Dronrijp q. q. op Zaterdag den 7-8-1841 provisioneel en op Maandag den 23 -8 1841 daaraanvolgende finaal, ten 6 ure op den avond in de herberg bij A. L. van der Meij te BERLIKUM praesenteeeren te verkoopen: 2 woningen (oan de Brouwerssteech) met achterstaande kerk en erf (efter Buorren húsnûmer 61) staande en gelegen te BERLIKUM, Kadastraal bekend BERLIKUM Sectie A 622 en 623, in eigendom behoorende aan de Doopsgezinde kerk en zulks in 2 perceelen.
(De 2 hjirboppe neamde húzen binne jierren ferlyn al ôfbrutsen)
..............................................................................................
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 3-6-1932
BERLIKUM 1 Juni - In een vergadering werd besloten tot opheffing van de Moddergatspolder. Het watermolentje zal worden afgebroken.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 7-4-1916
De steenindustrie in Friesland.
‘t Schijnt er met deze industrie, waarvan Franeker het centrum is, niet schitterend voor te staan, schrijft de Bildtsche Courant. De meeste tichelwerkers zullen in het a. s. seizoen geen ongebakken steen maken. De groote fabriek van de N. V. A. G. van der Meij te Midlum, verleden week publiek verkocht, zal worden afgebroken, terwijl een tweede fabriek aldaar spoedig zal volgen. Daarenboven hebben tal van steenfabrikanten besloten om in het komende seizoen (dat wie fan april - septimber) niet met de campagne te beginnen. Het bedrijf wordt te twijfelachtig. Door de steeds stijgende prijzen, vooral van turf, en de hoogere onkosten van bewerking, is het bedrijf niet loonend meer. De arbeiders in het bedrijf zullen naar ander werk moeten omzien. De vereeniging “De Afslag” te BERLIKUM heeft de steen- en pannenfabriek, eigen aan de erven A. G. vn der Meij, gekocht om ze in te richten voor veilingterrein.
F. D. 27-6-1946
Vanaf heden (is per 1 juli 1946) is het Kantoor de Belastingen te BERLIKUM opgeheven. Betalingen voor D. B. voortaan te Leeuwarden Wortelhaven (giro 4960) en voor Motorrijtuigen belasting en Accijnzen te Leeuwarden Noordersingel (giro 4956)
De Ontvanger
F. D. 17-1-1939
Kind drinkt heete chocolademelk
BERLIKUM – Tijdens een onbewaakt ogenblik drinkt het 2 jarig dochtertje van K.(laas) (Pieter) (Lieuwes) Looijenga (tr./m. Aukje Wassenaar) alhier uit een kan met heete chocolademelk. De ontboden geneesheer achtte overbrenging naar het ziekenhuis noodzakelijk.
F. D. 17-1-1939
BERLIKUM – Maandagmiddag werd de vrouw van L.(ammert) J.(ans) Faber alhier plotseling onwel, waarna ze spoedig overleed. Voorwaar maar ééne schrede.
.........................................................................................
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 17-5-1939
Afscheid van de stoomtram in Frieslands Noord-Westhoek.
Zaterdag 13 Mei 1939 reed de laatste stoomtram (passagiersvervoer per stoomtram, een kort kubusachtig locomotiefje) Het zijn de diensten: Leeuwarden-Sint Jacobiparochie-Leeuwarden. Leeuwarden-Arum en Harlingen- Bolsward. enz. ...... ......
Het vrachtvervoer blijft op dezelfde lijn geschoeid en is nog van veel belang.
De laatste tram vertrekt uit Sint Jacobiparochie.
Te leeuwarden werden oud en nieuw nog eens naast elkaar opgesteld.
FRIESE COURIER 24-2-1956
Jongeman uit BERLIKUM te Antwerpen gedood.
BERLIKUM - De familie Tj.(eerd) (Rinse’s) Peterzon te KLOOSTER-ANJUM onder BERLIKUM ontving het ontstellende bericht, dat hun zoon, de 17 jarige Sjoerd, varende op een rijnaak, te Antwerpen, door het ontploffen van een fles gas is gedood. Hij was enige dagen thuis geweest en dinsdagmorgen weer vertokken. Het ongeval gebeurde woensdagmiddag omstreeks half vijf.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 7-1-1921
BERLIKUM De arbeider Gerrit Sijtsma te BERLIKUM (tr. m. Grietje Onijdus Born) zat in den avond van 2 November verdiept in couranten lectuur. Plotseling schrok de lezer op, een vensterruit kwam verbrijzeld bij hem in de kamer terecht. Nauwelijks van de schrik bekomen of daar begon het gerinkel opnieuw. Een tweede ruit was gesneuveld. Ze lag in scherven, in gezelschap van een klomp op de vloer van de kamer. Die ruitenvernieling komt volgens dagvaarding ten laste van den 51 jarigen koopman Gerrit S. te BERLIKUM. “Heb je het gedaan?” Beklaagde: ”Ik weet er niks van, mijnheer, ik was dronken“. De officier meent, dat uit het getuigenverhoor de schuld van beklaagde niet is komen vast te staan, hij eischt vrijspraak.
ROTTERDAMSCH NIEUWSBLAD 15-5-1908
Te BERLIKUM is de vrouw van de arbeider A. de Groot, moeder van 4 kinderen, in een 8 gevallen en verdronken.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 16-10-1936
De arbeider Hor.(atius) P.(ostma) te BERLIKUM werd op de vorige zitting beschuldigd van het hebben geloopen in de kweekerij van H. Braaksma aldaar, hetgeen verboden is. Om het bewijs te leveren is nu rijksveldwachter Bakker verschenen. Deze hoorde in de nacht van 10 op 11 september bij de kweekerij eenig gerucht. Hij liet het schijnsel van zijn zaklantaarn lichten en daar vlak bij hem op 2 meter afstand stond een man dien hij pertinent herkende als P. Deze sloeg direct op de vlucht etc. ... ... Bakker vertelde hoe P. een zak met inhoud bij hem had. Het vermoeden is dat P. zich van strooperij heeft schuldig gemaakt. P. blijft ontkennen. Hij heeft dien nacht te bed gelegen, om 4 uur o. t. moest hij weer op zijn werk zijn. De rijksveldwachter legt dan een pijp over, welke P. op zijn vlucht bij de sprong over de sloot verloren moet hebben. Braaksma heeft haar gevonden. Na die nachtelijk tocht werd P. met een nieuwe pijp gezien! Verdachte ontkend dat deze pijp de zijne is. Wel heeft hij een nieuwe pijp gekregen. Het in de vorige zitting zoo duister lijkende mysterie is nu opgelost en P. wordt veroordeeld tot fl. 12,- boete subst. 12 dagen hechtenis.
..................................
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 17-6-1927
BERLIKUM 16 juni - Eenige zware ontploffingen, gevolgd door groote massa’s rook, brachten hedenavond geheel ons dorp op de been. Bleek dat in de werkplaats van den rijwielhandelaar (Enne) de Haan, die tevens in vuurwerk handelt, brand was uitgebroken. Er waren nog een paar stukjes aanwezig, terwijl ook nog een beetje buskruit in voorraad was. Dat had de ontploffingen veroorzaakt. De pogingen om den brand nog met emmers water te blusschen bleken vruchteloos. De brandweer, die spoedig ter plaatse was en een flinke hoeveelheid water in het brandende perceel spoot, was spoedig het vuur meester.
L. C. 1-2-1928
Bij hun vertrek naar Leeuwarden, Harlingerstraatweg 38, brengen D. L. van der Meij en echtgenoote bij deze een afscheidsgroet aan alle ingezetenen van BERLIKUM e. o.
BERLIKUM, 1-12-1928
(Douwe Klazes van Dijk kaam dêrnei op filla “âld tichelwurk” te wenjen.)
L. C. 30-8-1927
Ondergeteekende brengt door deze zijn hartelijken dank aan de Onderlinge Brandweer Mij. Menaldumadeel e. o. voor de schadeloosstelling van brand en waterschade in den nacht van 12 op 13 augustus aan de Brandmeesters en het personeel van BERLIKUM en Marssum voor ’t welslagen hunner pogingen voor ’t behoud zijner smederij (oan it Hemmemaplein), en aan hen, die meegeholpen hebben om waterschade zooveel mogelijk te voorkomen en te helpen herstellen.
BERLIKUM, D.(oeke) Sijens en familie.
(Hotel “Hof van Holland” oan it Hemmemaplein wie yn de nacht fan 12 op 13 augustus totaal ôfbrând.)
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 30-1-1917
Overgeplaatst van BERLIKUM naar Oosterwolde, de controleur der Nederlandsche Tramweg Maatschappij, H. de Jong.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Janke
Theunis P. Runia en Minne R. Schiphof sitte op in bankje yn ‘e Buorren.
Theunis: “Wêrom jankt dyn hûn?“
Minne: “S. C. BERLTSUM” hat ferlern.
Theunis: “Wat docht hy as se winne?”
Minne: “Gjin idee, ik haw him noch mar in heal jier”.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 29-4-1960
Finale Verkoop van de Woon-en Winkelhuizinge met grote werkplaats op de eerste stand aan de Hoofdstraat no 35 te BERLIKUM gr. 1.48 are in gebruik bij A.(uke) O. de Vries. Het pand waarin thans een rijwielzaak is gevestigd is voor velerlei doeleinden geschikt. Bod fl. 7900,- Vrij te aanvaarden op 30-5-1960
(Dit is no it Kaffee- en de Snackbar “Anytime” yn it Hemmema poartegebouw oan it Skil.)
L. C. 29-4-1960
Provisionele Verkoop van een Huizinge en garage en groot broeihok te BERLIKUM. De Huizinge (waarin twee woningen) aan de Tichelersdijk te BERLIKUM de (hús)nummers 524 en 523. gr. 5 are. De woning no 524 met garage en het broeihok in gebruik bij de heer D. A. Boomsma, is op 1-7-1960 v. t. a. De woning no 523, in huur bij de heer H.(arm) W.(ytzes) de Haan voor fl. 194,70 per jaar, is in huurgenot te aanvaarden op 1-7-1960
(Dit is de eardere, no ôfbrutsen, herberch “De Koophandel” oan de Tichelersdyk.)
DE VOLKSVRIEND 13-4-1916
(In emigrante krante yn’e Feriene Steaten mei folksnijs oer de dêr wenjende emigranten.)
Chandler Minn.
De corr. werd per telegram in kennis gesteld van het overlijden van Ruurt (Ruurd) van Schepen, oud 66 jaar te Dresbach, Win. Co. Ik en mijn zoon G. Feijma en de hier wonende zoon des overledenen hebben de reis gemaakt om de laatste eere den overledene aan te doen. Hij laat een treurende weduwe achter en 4 zoons en 2 dochters. De begravenis werd geleid door eene bejaarde Methodistichen leeraar. Vele vrienden en bekenden waren tegenwoordig. Mr. en Mrs. Ruurt van Schepen kwamen in 1884 uit BERLIKUM (Ned.) hier in Dresbach en woonden sinds al dien tijd op dezelfde farm aan de Mississippie rivier. Hij overleed op 20-3-1916.
(Ruurd Joukes van Schepen, berne te BERLTSUM as soan fan Jouke Jacobus van Schepen en Sytske Ruurds Braaksma, wie troud mei Elisabeth Cornelis Klazes van der Meulen, berne te BERLTSUM, beide doe 25 jier âld.)
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 30-4-1937
Nieuwbouw.
Bij de firma J. B. van Manen te BERLIKUM werd dezer dagen nog voor rekening Sneek, op stapel gezet een stroomlijn kruiser van 7.75 x 2.10 m.
BERLIKUM helpt Langeslag 1951
(Sjoch yn dit e-book op side 1440 mear hjir oer.)
De tsjerkerie fan de dolearjende tsjerke gie yn 1887 op ûndersyk út nei de kosten fan in nachtmielstel en op 7 septimber wienen de kosten bekend, totaal fl. 18,40. It stel bestiet út 2 skink-kannen, 2 bekers, 1 grutte breaskaal en 2 lytsere skalen. It is makke fan tin troch de hearen Meijes & Hoveler te Amsterdam. Broeder Sijtse Koopmans ferklearre dit út eigen jild te beteljen. Broeder Engele Kool sei in Steatebibel ta, dizze moast noch ynbûn wurde. Juffer B. Spiekman, haad ûnderwizeres fan de bewaarskoalle, skonk in grut tafelkleed mei tabehearren foar de tafel. Wa’t yn 1951 de skinking fan it nije nachtmielstel dien hat, is net bekend. Yn it notuleboek stiet dêroer neat oanjûn.
L. C. 19-6-1939
Een beleedigend verkiezings pamflet?
Het kamerlid J. Bakker (út Menaam) tegen de (progressyf loftse) Christen Democratische Unie in Menaldumadeel. De heer Jouke Annes Bakker, (C. H. U. ) lid van de Tweede Kamer der Staten Generaal en van de Raad der gemeente Menaldumadeel, domicilie kiezende te Leeuwarden ten kantore van den procureur mr. R.(ommert) Pollema heeft de heeren H.(erre) H.(eins) Zijlstra (de heit fan “Fokke Patat” ) en S.(ierk Feikes) Brouwer, beiden te BERLIKUM, gedagvaard op Donderdag den 29 juni eerstkomende, des voormiddags ten 10 ure, per procureur te verschijnen ter terechtzitting der Arrondissements Rechtbank te Leeuwarden ten einde zich in rechten te verant woorden over de inhoud van een door de afdeeling Menaldumadeel van de Christen Democratische Unie verspreid verkiezingspamflet luidende enz. ...... .......
(Kort geding is net trochgien, beide hawwe oan Jouke Bakker skriftlik harren ekskuus oanbean.)
HET VOLK, dagblad voor de arbeiderspartij 2-7-1929
Hij woedt tegen onze plakaten.
BERLIKUM (Fr.) 1 Juli - Zondagmorgen was de dominee van de Gereformeerde kerk, (Jan Hendriks) Offers, met zijn vrouw (Cornelia Alexandrina Stokdijk) bezig om onze verkiezingsplakaten met een mes af te krabben, een uur na de morgen godsdienstoefening. Op de opmerking, dat dominee zich aldaar vergrepen had aan een anders eigendom, gaf hij ten antwoord, dat hij misschien hetzelfde wel eens zou doen; wij waren ook niet zoo bang de belangen van andere partijen aan te tasten. Op de vraag of hij konkrete feiten wilde noemen en eens wilde zeggen waar wij ooit de verkiezingsplakaten van anderen afscheurden, bleef hij het antwoord schuldig.
SAMUEL TRESLING
berne te Bazel yn Switserlân, wie yn 1727 oargelist fan de Westertsjerke yn Ljouwert. Hy waard yn 1736 boarger fan Ljouwert en troude yn 1736 te BERLTSUM mei Johanna Coumans. (yn 1816 wie û. o. ek in J. J.W. Sartorius hjir oargelist yn dizze tsjerke. )
Sjoch op side 19 by Gerrit Samuels Tresling (en by Sartorius) yn dit e-book.
L. C. 2-3-1964
Veiling BERLIKUM op record-omzet.
De Berlikumer veiling bereikte in 1963 een omzet van bijna 3 miljoen gulden, de hoogste in de geschiedenis van de veiling. Door de stijging van ruim 200.000 gulden kwam de omzet op fl. 2.986.000,- etc. ....... .......
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 25-4-1914
De slager P. Terpstra van BERLIKUM had l. l. op de markt te Leeuwarden voor fl. 250,- een vette koe gekocht. Toen een veedrijver aldaar haar zou komen halen, was het dier nergens te vinden. Tevens was een koe van iemand uit Beegumermolen van het marktterrein verdwenen. Alle nasporingen bleven vruchteloos, de koeien kwamen niet terug, totdat ...... ...... ze uiteindelijk op de veemarkt te Purmerend zijn teruggevonden. Of hier een misverstand dan aan diefstal moet worden gedacht, is nog niet opgehelderd.
HEERENVEENSCHE KOERIER 16-5-1952
Nieuwe brug te BERLIKUM geopend.
BERLIKUM 15 Mei. – De nieuwe brug bij de veiling te BERLIKUM is voor het verkeer opengesteld. De brug heeft een breedte van 8 meter en aan de ene kant een trottoir van 2 meter. Het werk is uitgevoerd door de Firma H. Broersma te Harlingen.
HEERENVEENSCHE KOERIER 16-5-1952
Coöp Voorschotbank te BERLIKUM 50 jaar.
........ de heer M.(inne) R.(eins) Schiphof die sedert de oprichting van de Bank tot heden lid is geweest werd tot erelid benoemd. Aan de kinderen van alle drie scholen werd een gezellige middag aangeboden door het vertonen van films en het uitreiken van versnaperingen. De beide plaatselijke muziekkorpsen brachten een serenade.
L. C. 17-5-1872
Het Logement, tot heden door den Heer Talsma te BERLIKUM bewoond, is door Ondergeteekende overgenomen, die zich bij zijne geëerde Dorps- en Landgenooten op beleefde wijze aanbeveelt als Logement- en Koffijhuishouder, in alles eene nette en civiele bediening verzekerende.
BERLIKUM, 13 Mei 1872.
G.(atze) M.(artens) van Kalsbeek.
(Van Kalsbeek, troud mei Elisabeh Baukes Westerterp, minnist, wie dêrfoar kastlein te Âldeboarn. Syn soanen Marten, skipstimmerfeint en Jitze, sûnder berop, waarden yn datselde jier op 9-10-1872 ta 3 dagen finzenisstraf en de kosten feroardiele fanwegen dieverij.)
STRAFRJOCHTERLIK ARCHYF LJOUWERT 1838-1927
Op de Rolleboeken sa mar in pear foarkommende Berltsumer nammen fan û. o.: Elisabeth van Schepen 32 jier, bôlekuorrinster fanwegen mishanneljen, (1926); Paulus van der Heiden, 33 jier, haad ûnderwizer (túnbouskoalle) fanwegen oertrêding fan de jachtwet (1926); Theunis Vrij, 32 jier, molkrider, fanwegen dieverij, (1926); Sjoerd Osinga, kaffeehâlder, 51 jier, fanwegen oertrêding fan de jachtwet (1926); Elisabeth van Schepen, 27 jier, tr. m. Bertus Faber, fanwegen misledigjen (1922); Gerrit Sijtsma, 52 jier, arbeider, fanwegen húsfredebrek (1922); Gerrit Sijtsma, 51 jie, keapman, fanwegen fernieling (1921); Klaas Born, 40 jier, los arbeider, fanwe –gen dieverij (1920); Wijbe Boomsma, 76 jier, sûnder berop, fanwegen mishanneljen (1919); Jan Wijbes Boomsma, 35 jier, idem dito; Dirk Strooisma, 60 jier, sûnder berop, fanwegen tsjinwrakseljen, (1918); Tjeerd Reitsma, 23 jier, arbeider, fanwegen dieverij (1913); Wybe Boomsma, 68 jier, frachtrider (boaderider) fanwegen mishanneljen (1911); Theunis Runia, 18 jier, sûnder berop en Tjeerd Westra, arbeider, 15 jier, beide fanwegen it stellen fan in (hús)kat (1909); Sake Alberts Dusselaar, 22 jier, wenjende yn in wenskip, fanwegen dieverij,(1890); Johannes Wytzes de Haan, 37 jier, arbeider, fanwegen dieverij (1890); Jan Jans van der Meij, 31 jier, bakker, fanwegen misledigjen, (1890); Tiele (Tijlle) van Dokkumburg, 23 jier, sûnder berop, fanwegen misledigjen, (1888); Gerrit Visser, 23 jier, húsferver, fanwegen mishanneljen en it besykjen ta omkeaperij, (1887); Jacob Kalma, 58 jier, arbeider, fanwegen ienfâldige dieverij, (1885); Eeltje Deddes Appelhof, 34 jier, gernier, fanwegen mishanneljen, (1884); Sybren Jacobus Lautenbach, 24 jier, berne te BERLTSUM, keapman te Tsjummearum, fanwegen mishanneljen, (1879; Anne Feikes Draaijer, 22 jier, arbeider, fanwegen mishanneljen, (1879); Arjen Jacobs de Jong, 39 jier, arbeider, fanwegen misledigjen fan in amtner yn funksje, (1878); Johanns Wytzes de Haan, 25 jier, fanwegen misledigjen fan in amtner yn funksje, (1878); Sikke Simons Lautenbach, 43 jier, gernier, fanwegen moedwillig mishanneljen, (1878); Sybren Annes Werkhoven, 58 jier, arbeider, fanwegen dieverij, (1877). Evert (Jacobus ) van Schepen, 18 jier, lânarbeider, fanwegen mishanneljen, (1921); Tiemen Westerbaan, 39 jier, kaffeehâlder, fanwegen it ferfierferbod, (1918); Sjoerd Faber, 14 jier, fanwegen ûntucht, (1917); Jelle Vogel, 21 jier, lânarbeider fanwegen dieverij, (1911); Sybe Bontekoe, 52 jier, lânbouwer, fanwegen misledigjen, (1911); Klaas Zijlstra, 25 jier, keapman, fanwegen misledigjen, (1929); Sybren Lautenbach, 28 jier, gerniersfeint en Gerrit de Haan, skippersfeint, beide fanwegen fernieling, (1906); Gooitzen (Dirk Gerbens) Visser, ferver, 22 jier, fanwegen mishanneljen en misledigjen fan in amtner yn funksje, (1897); Johannes Wytzes de Haan, 43 jier, arbeider en Evert Jacobus van Schepen, arbeider, beide fanwegen dieverij, (1896); Eeltje Deddes Appelhof, 45 jier, arbeider te Mullum, fanwegen mishanneljen, (1894); Dirk Terpstra, 55 jier, arbeider en keapman, fanwegen dieverij, (1894); Jetze Alberts Dusselaar, 13 jier, ferpleechde yn it earmhûs te BERLTSUM, fanwegen dieverij, (1892). Thomas Westra 17 jier, arbeider, en Heere van Dokkumburg, 16 jier, beide fanwegen fernielerij (1901); Feico Born 24 jier, arbeider, hûsfredebrek, (1901); Feico Born, 23 jier, Jetze Dusselaar, 23 jier en Sipke Bouma, 41 jier, alle trije fanwegen hûsfredebrek, (1901); Andele Boomsma, 33 jier, keapman, fanwegen misledigjen, (1902); Anne Draaijer, 46 jier, keapman, fanwegen mishanneljen, (1903); Jeltje Sybes Krol, keapfrou, tr. m. Romke Ysbrands Bontekoe, Engelum, fanwegen oertrêdzjen fan de ikerwet. (1847); Jan Gerkema, 43 jier, molkrider, fanwegen letselskea troch skuld (1926); Jan Westra, 4 jier, molkrider, fanwegen mishanneljen, (1927); Tjitte Schuurmans, timmerman, 37 jier, berne te Wytmarsum, te BERLTSUM, fanwegen mishanneljen, (1914); Auke Arjen van der Wal, 38 jier, út it amt ûntsette postboade, fanwegen dieverij, (1902); Keimpe de Lang, 48 jier, arbeider, fanwegen it iepebier skeinen fan de earberens (1896); Hylke Hylkema, 30 jier, gernier, fanwegen tsjinwrakseljen en misledigjen, (1893); Eelke Alberts Dusselaar, arbeider, fanwegen misledigjen, (1887); Lammert Jans Faber, 18 jier, arbeider en Eeltje Jans Swart, skippersgesel, beide fanwegen dieverij, (1886); Bouke Douwes Wiersma, 36 jier, winkelman, fanwegen it ferkeapjen fan sterke drank sûnder fergunning, (1885); Jan Jacobs Runia, 22 jier, arbeider, Ale Pieters Bosma, 28 jier, timmerfeint, Gerke Zijlstra, 52 jier, arbeider, Jacob Jacobus Lautenbach, 23 jier, arbeider, Pieter Jeremias Quarré, 23 jier, gernier, allegearre fanwegen mishanneljen, (1871); Hoite Godert Born, gernier, fanwegen mishanneljen, (184); Rein Ruurds Vormer te BERLTSUM, fanwegen mishanneljen, (1856); Aebe Bakker en Ieme Zondervan, beide tichelwurker te BERLTSUM fanwegen fernieling fan in slúting (1858); Johannes de Boer, berne te Varnsum (Farmsum?) genês-hiel- en froedmaster te Lemmer, no wenjende te BERLTSUM, fanwegen it net oanjaan fan in bern oan de gemeente Lemsterlân, berne út in net troud persoan, (1847); Ale Pieters Bosma, timmerfeint, earder ek al fanwegen mishanneljen, (1865).
L. C. 11-12-1909
De Commissaris van de Koningin in de Provincie Friesland maakt bekend, dat de Berlikumer- vaart wegens ontruiming van een daarin gezonken Rijnschip tijdens die ontruiming, die a. s. Maandag zal aanvangen, voor de scheepvaart zal zijn afgesloten.
Leeuwarden 10 December 1909
De Commissaris van de Koningin P. A. V. van Harinxma hoe Slooten.
It houten Rijnskip ter grutte fan 70 à 75 ton, waard dêrnei oerbrocht nei de werf van de Gebrs. van Manen, wêr’t it te keap oanbean waard.
DE VOLKSVRIEND 15 Mei 1913
(In nijsblêd foar de út Nederlân nei Amearika emigrearren oer it wol en wee fan harren nije lânsgenoaten dêr.)
Sandstone Minn.
Wij hadden Zondag in milden regen, en ‘s avonds een temperance spreekster in de Methodisten kerk. Verleden week is Jouke Feijma (sjoch mear hjiroer him yn dit e-book) met vrouw en kinderen verhuisd naar zijn farm 3 mijl van Sandstone. Hij heeft zijn huis in town verkocht aan Gerben Postma. Een surprise party werd gehouden ter eere van onze nieuwe landgenooten van Stadskanaal, Minnertsga en BERLIKUM. Twee genoeglijke avonden werden doorgebracht onder het genot van eene rede door onze ds. Stegeman en het zingen van psalmen en geestelijke liederen. Onze vrouwen hadden wel gezorgd voor een goed kop koffie en koek enz. ....... ........
Zoo ver we kunnen zien, zijn de 3 nieuwe gezinnen wel met deze omgeving ingenomen en zij wonen nu in hun eigen gehuurde woningen. Wij wenschen allen Gods beste zegen toe.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 9-8-1938
BERLIKUM 8 Augustus - Terwijl de broodbakker H.(eine) (Egberts) van der M.(eer) (fan it Hemmemaplein) met zijn bakkerswaren gevulde bakfiets, waarvoor een hond was gespannen, vanuit de Kerkstraat naar rechts de Achterweg (de Hôfsleane) alhier wilde oprijden, geraakte hij door een verkeerde manoeuvre de contrôle over het stuur kwijt, waardoor de bakfiets met inhoud en de hond in de vrij diepe sloot (op de sa neamde “Schonegevelshoeke) terecht kwam. Gelukkig wist de berijder zelf zich tijdig in veiligheid te stellen en ook kwam de hond er met een niet zeer frisch bad af, doch de inhoud van de bakfiets ging grotendeels verloren, hetgeen voor de onfortuinlijken bakker een schade van circa fl. 25,- beteekende.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 19-7-1934
Jongetje door auto aangereden.
BERLIKUM 17 Juli - Hedenmiddag had op de Achterweg (de Hôfsleane) alhier een vrij ernstig auto ongeluk plaats. De heer H. alhier, reed met een auto met een matigen gang langs de weg, toen plotseling de 3 jarige Klaas (fan Klaas Hijltjes) Smits vlak voor de auto de weg opliep, met het gevolg, dat hij werd gegrepen etc. ..... ..... Op advies van den plaatselijken geneesheer, die de eerste hulp verleende, is het jongetje naar een ziekenhuis te Leeuwarden overgebracht waar oogenblikkelijk operatief is ingegrepen. Het bleek toen, dat het linker bovenarmpje even boven de elleboog was versplinterd, terwijl in de linkerzijde van het hoofd een gaatje in de schedel was. Naar de schuldvraag wordt een onderzoek ingesteld.
L. C. 15-2-1923
Notaris van Hulst te BERLIKUM zal ‘s avonds 6 uur bij Fokkinga te BERLIKUM verkoopen: I. Een solied gebouwde winkelhuizinge met erf, bleek en tuin aan de Tichelaarsdijk en de Leeuwarder-vaart, in huur bij H.(endrik) A.(rjens de Jong) II. Een gardeniershuis waarin twee woningen met hokken, bleek en erf op de Terp te BERLIKUM gr. 1.63 are, deels in eigen gebruik bij C. van de Hout, deels verhuurd tot 12-5-1924 aan de weduwe Posthumus voor fl. 65,- per jaar. Bod fl. 2297,- III. Een woning bij de Buren aan de Korfjessteeg, in huur bij H.(ans) Linting voor fl. 50,- per jaar. Bod fl. 383,-
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 2-12-1929
Overneming van wegen. (DE MULSELEANE oernommen)
De uitbreiding van het dorp BERLIKUM neemt langs de waterschapswegen steeds grootere afmetingen aan. Bedoelde wegen zijn de Middelste laan (de Mulseleane), loopende van den Achterweg (de Hôfsleane) tot aan de Knikkersteeg (de Jac. van Tuinenstrjitte) en de Poepedijk, loopende van de Achterweg tot aan den weg BERLIKUM-Beetgum (de Bitgumerdyk). Van het Waterschap “De Drie Dorpen” (it gebiet tusken BERLTSUM, Bitgum en Menaam) werd bericht ontvangen, dat de ingelanden hadden besloten de wegen zonder nadere verrekening aan de gemeente (Menameradiel) over te dragen. Daar de gemeente hierop had aangedrongen, omdat deze wegen als’t ware bij de gemeente in onderhoud en beheer thuis horen, stellen B. & W. voor de wegen over te nemen. Dit wordt door de Raad aangenomen.
Tenslotte vestigt (gemeenteriedslid) De Haan de aandacht op het verkeer langs de Achterweg te BERLIKUM. Er zijn ter plaatse 3 scholen, wat schijnbaar niet verhindert, dat vele automobilisten er met een snelheid van 60 km. vaart langs durven snorren. Spreker vraagt of hieraan paal en perk moet worden gesteld. De voorzitter zegt de aandacht van de politie op dit euvel te zullen vestigen.
L. C. 2-1-1933
Op zaterdagavond (oudejaarsnacht) om ongeveer 10 uur heeft te BERLIKUM een vechtpartij plaats gehad tusschen de 17 jarigen D.(irk) P. Kuperus alhier en de gebroeders A.(nne) en J. de Jong, respectievelijk 17 en 18 jaar, woonachtig in het KLOOSTER-ANJUM. Eerstgenoemde D. P. Kuperus werd daarbij door A. de Jong zoodanig met een mes in de zij gestoken, dat de help van dr. Kwast moest worden ontboden, die de wond heeft gehecht. De marechausse heeft de zaak in onderzoek.
NEDERLANDSCHE STAATSCOURANT 7-5-1853
Bij acte gepasseerd voor de Heer Kantonrechter enz. .... d. d. 30-4-1858, naar vereischt geregistreerd, is door Titia Tetmans Dijkstra, wed. van Sjoerd Wopkes Osinga, Steenfabrikeursche te BERLIKUM aan haren Zoon Theodorus Willem Sjoerds Osinga, z. b. aldaar, Handlichting verleend, hem toekennende het regt en de bevoegdheid tot de gehele ontvangst, de uitgaven enz. ... het drijven van Nering en Handel als Winklier en Kruidenierswaren en als Tabakskerver etc. .....
P. Plantinga, Griffier.
DE FRIESCHE KOERIER 18-7-1955
Benoemd tot hoofd der school voor C. N. O. te Heiloo, de heer S.(imon) S.(ikkes) Lautenbach, afkomstig van BERLIKUM, thans in gelijke betrekking werkzaam in Folsgare.
DE FRIESCHE KOERIER 18-7-1955
Lid van wijsvinger afgeknepen.
De heer B.(ote) (Freerks) van de Leij, werkzaam op de zuivelfabriek de Leijempf te BERLIKUM geraakte tijdens het vullen van flessen met zijn linker wijsvinger onder de capsuledrukker. Een lid van de vinger werd afgeknepen. Na in het Diaconessenhuis te Leeuwarden te zijn behandeld kon de heer van der Leij weer huiswaarts keren.
L. C. 8-11-1966.
Berlikumer inde geld voor verkoper, doch droeg geld niet af.
De 43 jarige verkoper B.(ernardus) (Pieters) Winsemius uit BERLIKUM is gisteren aangehouden op verdenking van verduistering van ongeveer fl. 12.000,- De vertegenwoordiger kwam in september 1965 in dienst bij Anker kantoormachines N. V. Hij had als rayon Friesland e. o. etc. .... De vertegenwoordiger erkende ruiterlijk dat hij mis was geweest. Hij zal morgen voor de Officier van Justitie te Leeuwarden worden geleid. (Hy hat noch folle mear kwea úthelle, net te leauwen.)
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 23-10-1923.
Boelenslaan 22 October - Mej. T.(jitske) Bergema, onderwijzeres aan de Hervormde school alhier, is benoemd in gelijke betrekking te BERLIKUM. (oan de grifformearde skoalle hjir.)
(Hja troude letter mei Klaas Minnes Nieuwhof en se wennen dêrnei oan de Wiersterdyk.)
L. C. 29-6-1981
Omzet Fries veilingen nam met 5 ton toe.
Leeuwarden - De omzet van de drie Fries veilingen is het afgelopen jaar met zo’n vijf ton gestegen van fl. 17.011.725,- naar fl. 17.509.088,- Een nog sterkere groei boekte de veiling in Leeuwarden, die de omzet zag oplopen van fl. 7.515.913,- naar fl. 8.256.196,- BERLIKUM zakte licht van fl. 8.853.812,- naar fl. 8.784.741,- terwijl bij Minnertsga sprake was van een daling van fl. 642.000,- naar fl. 468.151,-
LÂNFERHÚZERS
Gjin streek yn Nederlân seach oan it ein fan de 19de ieu safolle ynwenners emigrearjen as it Noard-Westen fan Fryslân. Mei hast 10.000 lieten de lânferhúzers it Klaaigebiet foar wat it wie en weagen it oerstekken nei it ”Lân fan Belofte”. Trijekwart fan harren dy’t tusken 1880 en 1914 nei de Feriene Steaten gienen kamen út Fryslân. Nei de Twadde Wrâldoarloch folge in twadde golf dy’t foaral nei Kanada, Australië en Nij Seelân emigrearren.
F. D. 12-1-1948
Ontmoetingen met Amerikaanse Friezen
Brieven van D.Talsma te Dronrijp over zijn bezoek aan Amerika bij familie en andere Friezen o. a. aan Jan Vogel, afkomstig uit BERLIKUM, getrouwd met Anna Runia, ook afkomstig uit BERLIKUM. Een van de zoons woont op de boerderij, welke het eigendom is van de vader. Twee andere zoons zijn ook boer. Een vierde zoon studeert in Grand Rapid ((Mich.). Vogel en zijn vrouw hebben zich uit zaken teruggetrokken en wonen thans in Sibley. Simon Talsma, afkomstig uit Tzummarum, is thans 51 jaar oud. Nu 24 jaar geleden trouwde hij met Houkje Post uit BERLIKUM. Samen vertrokken ze naar Sibley en vestigden zich op een boerderij die ze nu nog bewonen. Jacob Talsma, afkomstig van Rinsumageest, is nu 54 jaar. In 1908 vertrok hij uit Friesland naar Grand Rapids (Mich.). Hij trouwde met Baukje Post uit BERLIKUM. Vanaf 1916 woonde hij als boer in Sibley. Nicolaas Wijbenga, nu 49 jaar oud, afkomstig uit Hijum, en zijn vrouw Trijntje Kramer uit BERLIKUM, zijn omstreeks 1915 naar Sibley getrokken om een boerderij te beginnen. Toen zijn vrouw ziekelijk werd, begaf hij zich in de handel.
(Houkje en Baukje Post binne de dochters fan tsiishanneler Thijs Feikes Post en Grietje Wouda. Harren broer Feike Thijses Post (syn heit yn 1933 opfolge as tsiishanneler) wie troud mei Sytske de Haan, harren suster Trijntje Thijses Post mei Marten Minnes Nieuwhof, en harren broer Jan Thijses Post mei Dieuwke Boomsma, allegearre wenjende te BERLTSUM.)
L. C. 12-3-1906
F.(olkert) Werkhoven, Voerman te BERLIKUM, vraagt wegens het overlijden zijner Echtgenoote een Meid-huishoudster 40-50 jaar, p. g. om zoo spoedig mogelijk in dienst te treden, in een gezin van twee personen.
(De ferstoarne is Sibbeltje Dirks Stienstra, myn bet-oerbeppe en in suster fan de bet-oerbeppe fan de waarman Piet Paulusma fan Omrop Fryslân en de T.V. stjoerder S.B.S)
DE STANDAARD 6-6-1887
Aan de Christelijke Bewaarschool te BERLIKUM (Fr.) wordt gevraagd eene Hoofdonderwijzeres, lidmaat der Hervormde kerk, bij voorkeur met acte voor nuttige handwerken. Sollicitaties worden ingewacht voor 15 juni a. s. bij Ds. Gerhard Nijhuis te BERLIKUM (Fr.).
(De foarige haadûnderwizeres mej. B. Spiekman waard ûntslein fanwegen “onchristelijk gedrag”. Hja besocht ek de dolearjende tsjerke. Mear oer har yn dit e-book.)
L. C. 18-12-1903
Bakkerij en Woonhuis te BERLIKUM
De notaris Potter van Loon zal op Maandag 28 December, ‘s namiddags 6 uur, in de Herberg bij de Weduwe van der Meulen, te koop veilen: Eene beste met succes gedreven Bakkerij met 2 woonhuizen, beide net betimmerd, Grond en Erf, gunstig staande en gelegen bij de Gruzepijp te BERLIKUM gr. 3.54 are, bij (Klaas)Palma en Bennema (Pieter Jippes Binnema) in huur en op 12-5-1904 te aanvaarden; te veilen behoudens samenvoeging, in twee perceelen.
(Is it hûs Buorren húsnûmer 53 fan bakker Jan de Jong mei it dêrefter steande wenhûs.)
DE STANDAARD 21-11-1889
Ondergeteekenden, leden der afdeeling “BERLIKUM en Omstreken, meenen ieder in zijn belang te moeten aanraden, voor hij eene benoeming naar BERLIKUM aanneemt, inlichtingen in te winnen bij de Hoofdonderwijzers:
S. van der Kooi te Sint Annaparochie.
F. Zijlstra te Beetgum.
J. Grijpma te Menaldum.
J. Hobma te Minnertsgea.
(Dizze boppesteande advertinsje waard pleatse nei oanlieding fan it ûntslach fan it Berltsumer haad fan de C. V. O. skoalle, W. B. Kroeze. Sjoch foar mear hjiroer yn dit e-book en it boek 125 jaar Christelijk Onderwijs in BERLIKUM 1868-1993, side 37 en fierder folgjend.)
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 29-6-1935
Hedenmiddag werd in het gymnastieklokaal van de Openbare Lagere School door personeel, leerlingen en oudercommissie afscheid genomen van mej. J. Swierstra-Runia na een 40 jarige loopbaan als handwerkonderwijzeres aan deze school verbonden etc. ........ ........ Alle lessen waarden altiten troch har yn it Frysk jûn.
(Janke Johannes Kornelis Runia, wie troud mei Douwe Douwes Swierstra. )
L. C. 27-6-1873
Door verandering van betrekking heeft de ondergeteekende bovenstaande affaire voorloopig overgedragen aan de heer H. Cannegieter Salverda, steenfabrikant te Franeker, die de fabriek van nu af aan zal drijven en voor wie ondergeteekende bij de cliëntelle aanbeveelt.
H. Alma.
(Herman Alma wie sûnt desim. 1871 de opfolgjend eigner fan de widdo Sjoerd Wopkes Osinga.)
IT DEISTICH BOADSKIPJEN en SÚTELJEN yn it begjin fan de 50-tiger, 60-tiger jierren.
(De deistige behoeften)
DEISTICH waard der doe noch troch de winkellju sútele en troch de froulju boadskippen dien by ien fan de 11 bakkers t. w. Heine Egberts van der Meer op it Hemmemaplein, Jouke de Vries op it Hemmemaplein, Thomas Rispens op it Skil, Paulus Hofstra yn de Krússtrjitte, Simon Dirks Renzema, Tjeerd Jurjens Posthuma, Jan de Jong, Jan Ulbes van Dijk, Hette Gerrits Jellema, Douwe en Piet Palma allegearre yn de Buorren. By de 4 slachters t. w. Auke Feddes van der Graaf, Douwe Hettes Hettema en Wopke Spanjer yn de Buorren en de bruorren Klaas en Jimme Smit oan de Hôfsleane. By de 4 Grientelju t. w. Aelze Groeneveld, Wieger Rintjes Rekker, Jacob Wiersma (Kees Korf) en Willem Klazes Pranger allegearre yn de Buorren, en noch earder S. Hemstra. By de 6 winkellju t. w. Auke Wopkes Miedema (de VIVO) op It Skil, Albert Pieters van der Ploeg, Jan van der Meer (de SPAR), Dirk Johannes van Wigcheren (de VéGé) yn de Buorren en Frans Pieters Haarsma (de Sperwer) yn de Bûterhoeke. De trije molkesútelers, yn tsjinst fan it Berltsumer molkefabryk, gienen deistich mei de brijkarren mei it hynder it doarp troch. It wienen Pieter Faber, Dooitze Heins Dijkstra en Dirk Gooitzens Sjoerdsma mei harren toeter.
It deistich boadskipjen is hjoed de dei net mear nedich. No kinne in protte produkten langer bewarre wurde, binne fakuüm ferpakt of ynfêrzen. De konsuminten hawwe thús no in kuolkast, in frieskiste/kast of in friesfak. De measten geane no ek mei de auto nei de winkel.
L. C. 5-7-1919
Te Leeuwarden wordt tegen September a. s. een net tehuis gezocht voor twee meisjes, leerlingen van school 3, om aldaar vóór en tusschen de schooltijden te vertoeven. Liefst omgeving der School. Brieven met opgave van condities aan Dr. Kwast.
(Dr. Kwast hie nochal wat “air”, de (doarps) iepenbiere skoalle hjir wie him te min.)
L. C. 30-11-1847
Tot onze en onze dochters en behuwddochter bittere droefheid, overleed op den 24 dezer maand, onze zoon JAN, in den ouderdom van ruim 33 jaren en op heden onze jongste zoon WILLEM, oud ruim 31 jaren, beiden aan de gevolgen van teering en daarbij komende hevige keelontsteking, zoodat in een half jaar tijds, alle drie onze zonen ons door den dood zijn ontvallen.
BERLIKUM, den 26 November 1847
F. W. Fokkens, A. Fokkens, geb. Beekman
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 1913
BERLIKUM, 18 December. – Het halfjarig kindje van H.(albe) Halbesma te Klooster Anjum bij ons dorp, dat kortgeleden door het omvallen van een koffiekan met heete koffie ernstige brandwonden bekwam, is thans overleden.
L. C. 1-9-1954
Dokkumers met kk, ck, met en zonder “van” (reünie te Dokkum)
...... velen stammen af van de plm. in 1690 te Dokkum geboren Jan Jans van Dokkum. Er waren al eerder veel personen die van Dokkum heetten, zoals Hermanus van Dokkum, priester te Leeuwarden, in de 16de eeuw hoogleraar en lid in het Keizerlijk kamergericht te Spiers. Van de “neiteam” van Sjoerd Pieters van Dokkenburg, later van Dokkumburg, doopsgezind leraar te BERLIKUM in de 18de eeuw, leven er thans in dit dorp nog vele nazaten etc. ....... ........
L. C. 1-4-1898
BERLIKUM 30 Maart Een kind (Jan) van den arbeider S.(ierd) (Pieters) T.(uinstra en Leintje Izaäks Petillon) 3 jaar oud, liep gisteren op den weg bij het naderen van een met paarden bespannen mestwagen. De voerman op het krat greep het kind nog, maar doordat hij nu maar één hand meer vrij had voor het leidsel, begonnen de paarden te zwenken en was hij genoodzaakt het kind weg te werpen, hetwelk niet geheel lukte, zoodat het aangereden werd. Men meende eerst, dat het niet zoo erg was aangekomen, doch een dag na het ongeval is het kind gestorven.
L. C. 4-2-1927
In de hedenavond gehouden jaarvergadering van de Christelijke Jongelings Vereeniging “Het Mosterdzaadje” (Herfoarmd, oprjochtte yn 1884) ) alhier, werd medegedeeld, dat de vereeniging 41 leden telt. De rekening over het afgeloopen jaar wees aan een ontvangst van fl. 323,20 en een uitgaaf van fl. 283,88
L. C. 1-9-1982
Rijder onder invloed loopt in zeer korte tijd drie keer tegen de lamp.
Leeuwarden – In een kort tijdspanne liep de 26 jarige automobilist Sietse (Douwes) S.(ijens) uit BERLIKUM drie keer alcoholisch tegen de lamp. Voor de politierechter moest hij zich gisteren hiervoor verantwoorden etc. ...... “Hebt u hiervan geleerd?” vroeg mr. Bruckman. Beklaagde: “Ik heb de auto verkocht, ik laat mij nu wel rijden“. De politierechter: vonnis 22 dagen cel en 1 ½ jaar rijontzegging.
L. C. 30-10-1940
Overtreding prijsopdrijvings en hamsterwet.
P.(ieter) (Bernardus) W.(insemius), 40 jaar, winkelier te Minnertsga, heeft aan eenige zijner klanten te groote kwantiteit koffie en thee verkocht. Het spijt hem dat het gebeurd is. Deze klanten waren D.(urk) (Annes) B.(orn). 50 jaar, landbouwer te BERLIKUM, die zich 5 pond koffie en 5 pond thee kocht en J.(anke) W.(iersma) de vrouw van Y.(de) (Minnes) N.(ieuwhof) te BERLIKUM, die zich 5 pond koffie en 2 pond thee aanschafte.
L. C. 29-9-1965
Door een ingewikkeld geknoei met valse ontvangstbonnen had de 29 jarige chauffeur Bouwe (Jacobs) van Dijk uit BERLIKUM zich tussen december en medio april j. l. van wat extra inkomen voorzien. Voor de firma W. de Jager te Amsterdam leverde hij stookolie aan de Leeuwarder kweker A. Klaver, maar helaas besloot hij zijn aandeel van deze transacties te vergroten door zijn baas gefingeerde leveringsbonnen te sturen. Dit gedoe liep spaak toen bleek dat enz. ..... De eisch was 6 maanden gevangenisstraf, waarvan 2 maanden voorwaardelijk, 3 jaar proeftijd en reclasseringstoezicht. Het vonnis luidde dienovereenkomstig.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 1-2-1929
BERLIKUM - 31 januari. De radio vindt in ons dorp een goed ontvangst. Het aantal geplaatste toestellen bedraagt reeds ver over de 100. Waarschijnlijk komt hier binnenkort ook nog een radiocentrale. Door den heer E. S. de Haan is voor die aanleg daartoe vergunning aangevraagd. ‘t Ligt in de bedoeling bij de beide Nederlandse stations Hilversum en Huizen aan te sluiten. De volledige programma’s van de beide uitzendstations zullen worden gegeven. Ieder die er zich bij aansluit, kan dus naar verkiezing krijgen alles wat uit Nederland door den ether wordt uitgezonden.
(Der kamen nei 1929 oeral in protte grutte radiodistribúsjepeallen yn it doarp te stean.)
NIEUWSBLAD van het NOORDEN 26-1-1907
Amsterdam, 18 januari - Er heerscht opgewekt leven in ‘t Nut. Waarschijnlijk in verband met het werk der Nuts commissies voor onderwijs etc. Zoo werden onlangs opgericht departementen te Odoorn (Dr.), Willemstad, BERLIKUM (Fr.) etc. ....... .......
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 19-8-1932
BERLIKUM 18 augustus. – We hoorden van den gardenier J. Dusselaar alhier, dat hij dit voorjaar op het land een voorwep vond, dat waarschijnlijk ook uit de verre oudheid dateert. Het is een soort metalen kokertje, dat aan het boveneind met een wervel afgesloten wordt, terwijl zich aan het ondereind, zooals het wel lijkt, een afbeelding van drie doodskoppen bevindt. Het kan aan een ketting om de hals worden gedragen en is vermoedelijk een voorwerp dat gebruikt werd om er vergif voor de pijlen in te bewaren.
L. C. 5-8-1993
Dode en gewonde door ongeval bij Dongjum.
Dongjum - De 84 jarige Klaas (Holstes) Meijer uit BERLIKUM is gisteravond in zijn auto overleden toen hj na het bezoeken van de P. C. in Franeker op weg was naar huis. Meijer werd om kwart voor zeven waarschijnlijk getroffen door een hartstilstand en raakte met zijn auto van de weg in een flauwe bocht tussen Dongjum en Ried. De auto schepte daarbij de 29 jarige Durk Visser uit Ried die ook van de P. C. kwam. Visser werd naar het M. C. L. Zuid te Leeuwarden gebracht. Daar bleek hij alleen kneuzingen te hebben opgelopen. Hij kon later op de avond naar huis terugkeren.
F. D. 29-3-1930
Lieuwe L.(ooijenga), 27 jaar, landarbeider te BERLIKUM heeft op 23 februari j. l. den rijksveldwachter H.(aye) Schaaf beledigd. Lieuwe was dien avond dronken en zegt heden ‘t zich niet te kunnen herinneren, dat hij allerlei lieflijks aan ‘t adres van den veldwachter gezegd heeft. Eisch: fl. 25,- boete of 25 dagen hechtenis. Vonnis: dienovereenkomstig.
(Is de pake fan Lambertus (Bertus) Schaaf en de oerpake fan Haye Anne Schaaf.)
LEEUWARDER KOERIER 12-1-1946
Frege op 12 Maeije in boerearbeider mei dochter as faem by B.(ouke) Siderius, Kleaster Anjum ûnder BERLTSUM.
L. C. 13-5-1929
Woansdei de 15e fen ‘e Blommemoanne scil it 30 jier lyn wêze dat HENDRIK (Watses) POSTHUMUS oansteld is as Pôllehoeder yn ‘e Boerefinne to BERLTSUM.
In frjeon.
L. C. 28-3-1952
op Zaterdag 5 april op het sportterrein te BERLIKUM. Prijzen fl. 100,- fl. 60,- fl. 40,- of 2x fl. 20,- en 5 medailles voor de prijswinnaars, aangeboden door Hof van Holland. Aangift in ploegen van 5 man t. m. Donderdag 3 april ‘s avonds 7 uur bij J. Rotsma. Tel. K. 5186-242 (na 6 uur) Inleg fl. 5,- per ploeg. Aanvang wedstrijd 3.30 uur. (It toulûken kaam sûnt 1951 yn de moade.)
DICHTBONDELS
Útkommen twa Fryske dichtbondels: Flaggen en Tûkelteammen fen Jan Dotinga, berne to BERLTSUM yn 1934 en nou haed fen in skoalle to Droegeham.
L. C. 29-9-1965
Sechstich jier yn “Klimop”mei blaze.
Pieter Faber fan BERLTSUM hie by de brijkarre wolris de piston mei as de hoarn stikken wie. Hy krige sneintemoarns as jonkje les by postkantoarhâlder Joh. S. Anema. Syn heit rûn foarhinne mei de grutte trom op ‘e rêch foar de tromslagger út, no draacht de tromslagger de grutte trom sels. Syn broer wie ek jierrenlang in tige goede tromslagger. As de direkteur der net wie naam hy him sa no en dan wol waar. Letter wie Pieter Faber direkteur fan it salonorkest “Groenewold” en 27 jier lang wie hy direkteur fan it salonorkest O.K.K. fan Minnertsgea etc. ........ ....... As jonge fan 13 jier is hy al begûn te wurkje op it Berltsumer súvelfabryk en dêrnei gie hy, yn tsjinst fan “De Volharding” fan Swart, mei de brijkarre deistich it doarp troch.
(Foto: Pieter Faber mei de piston.)
FRIESE KOERIER 13-6-1957
Heraldyk fan Fryslân.
It wapen fan BERLTSUM
In skyld fan goud mei dêryn in reade tsjerke en toer, de toer lofts, boppe yn ‘e toer in liedklok fan sulver, yn ‘e tsjerke 3 finsters en in doar neist de toer; op ‘e rjochterhoeke fan it tsjerkedak in lizzend Peaskelaam fan sulver, mei in krúsfindel fan read en sulver, nei loftsboppe takeard. It skyld dutsen mei in gouden kroane fan 5 blêdden, in saneamde “vleckekroan” (foarbehâlden oan doarpen mei stedske kenmerken). It wapen fan de eardere stêd Útgong, dêr’t BERLTSUM fan oerbleaun is, komt foar op de sulveren nachtmielsbeker van 1601, en op in stien (fan 1491?!) dy’t eartiids yn in brêge (piip oer de Ljouwerterfeart) siet. By de restauraasje fan de brêge (yn 1951) is de stien der net wer yn kommen etc. ....... ........
(De stien sit no yn ‘e binnenmuorre fan Koepeltsjerke)
En hwer is dy “bus”, dy sulveren boarstbongel fan de âldste gemeenteboade bleaun? Yn 1781 seach dûmny Petrus Nota jitte (noch) de “Dorpsdienaar” bytiden omgean “bijvoorbeeld bij de jaarlijksche stemminge der Volmagten ten Landsdage” en dy man draget daer “eene bus”, voor- zien met het dorps- of oude stadswapen op de borst etc. ....... ........
(It doarpswapen stiet no ek op de Berltsumer (Flecke)flagge ôfbylde.)
L. C. 27-12-1949
Hjirby bring ik myn hertlike tank foar alle bliken fan meilibjen ûnderfûn by myn thúskomst yn it Heitelân.
7 dec. Divisie Evert (Joh.) van Schepen (BERLTSUM, by syn weromkomst út Ned. Ynje.)
L. C. 25-11-1968
Ir. H. Y. Alkema foar de F.N.P.
........ de grûn is tige goed foar de túnbou, it klimaat is goed, wol fjirtjin dagen letter as yn it westen en súden fan it lân, mar dêr stiet tsjinoer, dat hjir nachtfroast fan betsjutting foarkomt. Mar Frys lân hat gjin sintrum. BERLTSUM IS DAT EK NET, hwant sels dêr is noch gjin 28 prosint fan ‘e groun yn hannen fan de túnders, de feilingfoarsitter is gjin túnder, mar boer. Der is gjin greate feiling yn Fryslân mei in omset fan sa’n 20 à 25 miljoen goune. En dat der gjin sintrum is, betsjut, dat der ek gjin bedriuwen binne dy’t as in soarte fan leanbedriuw allegear wurk foar de túnders dwaen kinne, dat betsjut hegere kosten foar de túnder, en dat der gjin greate feiling is, betsjut legere prizen, omdat de greate eksporteurs net komme en de merke gau oerfuorre is etc. ........ ........
L. C. 18-1-1956
Troch hommels ôfreizgjen nei Nij Sélân is it net mooglik om ôfskie to nimmen fan famylje en freonen. Dêrom fan dit plak in hertlik farwol en hertlik tank foar meiwurking oan firma Jan de Jong (in ferhúzersbedriuw), hearen Pelder en Frankena fan Arb. Buro en Reisburo Hoogstins foar pûrbêste reisfersoarging. Meiiens bitankje wy foar alle lidmaetskippen en abonneminten
BERLTSUM, 19 Jannewaris 1956
Fam. P.(ieter) Bangma.
Oan board s. s. Súderkrús.
FRYSLÂN OP WIID SPOAR
Ornaris steane wy der net by stil, dat de wegen yn Fryslân noch mar in grou 100 jier in bytsje berydber binne. Alear wienen de diken min en it hat oan’t djip yn ‘e 19de ieu ta duorre, ear’t der wat feroaring yn kaam. De oanliz fan de eardere púndyk, de Swarte Wei fan Ljouwert nei Swarteweisein (yn 1532) wie in begjin ta ferbettering, mar der folge net folle oars op. Men seach der nei’t liket gjin gat yn. Yn de 17de ieu hawwe de lju it foaral socht yn ‘e ferbettering fan de wetter-wegen mei jaachpaden dêrneist. Ek doe waard der net prakkesearre oer rydwegen. De wei by de Strobosserfeart lâns wie in útsûndering. Wa’t fan Ljouwert nei Harns ta woe, moast oer BERLTSUM en it wie de fraach hoenear’t er syn doel berikte. De 18de ieu hie ek oare problemen en feroaring kaam der dus doe likemin. Oan ‘e ein fan de 17de ieu sieten hja hjir b. g. mei it ferskil yn ‘e lingten fan ‘e assen. Yn Hollân hienen de weinen breed spoar. Hjir hâlden de lju tige lang oan smel spoar fêst. Foar in Hollanner wie it hjir dus net te dwaan, mar likemin wie it dat foar in Fries, want it wie no ornaris net mooglik yn in oars spoar te riden. Nei in gearkomst te Assen fan de 4 noardlike provinsjes, waard yn 1692 besletten, dat it spoar hjir like breed wêze moast as yn Hollân. De diken waarden sljochte. Alle âlde weinen fan foar 24 augustus 1692 moasten feroare wurde en waarden oars fêsthâlden oant de eigner har feroarje litten hienen.
F. D. 21-12-1948
Ynstjûrd.
Oan de mannen fan it bataljon Fryslân.
Yn it Bonifatius hospitaal to Ljouwert leit sergeant Ale (Jentjes) Wierstra fan BERLTSUM siik. Hy sil wol in skoftsje lizze moatte. Dat as jimme dat ris útkomme, koene jimme him wolris opsykje, tinkt my.
Ien fan syn maten.
L. C. 21-9-1963
Jo kinne se bakke, stove en siede, sa stie de hear S. J. van Tuinen út BERLTSUM, foarsitter fan de Fryske feilingen, justerjûn op de Frisiana (to Ljouwert yn de Friesland Hal) to bearen oer in frjemde frucht, dy’t dêr te sjen wie op de stand fan de feilingen. “Mar ik haw noch noait witten witten hwat it forskil wie tusken siede en stove,” sa sei hy der efter oan.
(De eardere hynstetram tusken BERLTSUM en Sint Anne wie ek te sjen op dizze tentoanstelling.)