Yn Oh de Berltsumers! (fan doe) (1) seagen wy dat it yn 1898 WOL en yn 1913 NET mooglik wie om as Berltsumers MEIINOAR doarpsfeest te fieren. No folget it ferslach yn de Ljouwerter Krante fan it feest fan de foarstanners fan it iepenbier ûnderwiis.: 

BERLIKUM - 20 Augustus.

Heden was het feest voor de leerlingen en voorstanders van de Openbare school. In optocht ging het om 11 uur door het dorp naar het feestterrein. Voorop natuurlijk ons fanfarekorps “Klimop” en dan de met versierde fietsen, op versierde wagens, op één daarvan een voorstelling van Sneeuwwitje met de 7 dwergen en verder de kinderen in allerlei costuums. Een bonte verscheidenheid was het en het maakte een aardige indruk, vooral ook, toen ze met elkaar in het weiland waren. Er was een troep aardige matroosjes en er waren Friezen en Friezinnetjes in ouder-wetsche dracht, soms tot in de kleinste details verzorgd. Er waren een paar zigeuners in schilderachtige kleding en er waren Tirolers en andere bergbewoners, er waren Zeeuwsche en andere boerinnetjes, een vissersmeisje, tot zelfs een paar clowns. In het land begonnen al gauw de wedstrijden. Voor de afwisseling werden de kinderen getracteerd op marionetten theater en goocheltoeren op de zaal van Rosier. (Is kastlein I. Rosier yn hotel “Vogelzang” *). Het feest is goed geslaagd. Om ruim 6 uur ging het terug naar de school toe, waar weer aan alle kinderen een prijs of cadeautje werd uitgereikt. “s Avonds volgde op de zalen Folkertsma en Rosier een voortzetting van het feest voor jongelui en ouders. 

Fuotnoat:

*) Eigner/bewenner Rosier hat syn kafee letter út de hân ferkocht oan Jan de Groot, smid en fietsenhanneler yn BERLTSUM, en de nearing yn dit kafee oan Douwe Fokkinga. De Groot hat hjir doe op 1- 5-1921 syn bedriuw yn fêstige. 

(It Kafee “Vogelzang” mei in trochreed, mei de twa hynstehollen boppe oan de wjersiden fan de muorre mei de karakteristike kantielen, boud yn 1880, wie oan de Bitgumerdyk yn it pân, de húsnûmers 6 en 8, op it plak fan de eardere “Heerma–State”, it hûs ek ek wol “Heerma” neamd.)

Sa gie it dus yn 1913. Wy kinne it ús no net mear yntinke, dat it somtiden sa gie. It wie “ús” kant en de “oare” kant. Ús korps en it oare korps, Ús skoalle en de oare skoallen. Ús tsjerke en de oaren. It wie “hja” en “wy”. Lokkich is dit no net mear lykas doe yn BERLTSUM. Wy hawwe hjir sûnt 1946 in “Oranje Nasjonaal BERLIKUM / WIER” mei in bestjoer wêryn it hiele doarp fertsjintwûrdige is en fiere no meiinoar doarpsfeest en in merkekommisje sûnder ûnderskie yn “gezindte” (d. w. s. mei elts syn oertsjûging) en it sporten lykas fuotbaljen, keatsen en tenissen kin ek no meiinoar. It is te hoopjen dat it sa bliuwe mei. De tiid hat leard, dat it yn dizze wrâld better is om gear te wurkjen dan om te fjochtsjen en te bongeljen en dat jild ek foar de Berltsumers.

De belangen fan BERLTSUM as doarp koenen destiids altyd wol meiinoar behartige wurde. Yn 1913 sieten Leendert Pieter’s Runia as foarsitter en de Berltsumer notaris Hendrikkus van Hulst (sûnt 1912 notaris te BERLTSUM, troud mei Anna Maria Reeling Brouwer, beide mennist) as skriuwer yn it bestjoer fan de feriening “Doarpsbelangen”. 

As der yn WIER feest holden waard, wie dizze Berltsumer rjochting ek altyd reewillig om it doarpke by te stean. Sa lies ik yn de L. C. dat dêr yn WIER op 10 en 11 septimber 1928 in doarps feest hâlden waard. Dat koe yn WIER altyd meiioar. De lêste dei begûn mei in optocht fan skoalbern mei fersierde weinen en fytsen. It muzykkorps “Klimop” fan BERLTSUM ferliende syn meiwurking. Fierder waarden dêr bernespultsjes hâlden. Dêrnei fierden de bern yn de feesttinte û. l. f. it haad fan de (iepenbiere) skoalle dêr, in lyts toanielstikje op. Foar de grutteren waard it feest de jûns fuortset. Opfierd waard de revu: “t Is nog zoo gek niet”, bewurke troch de hear K. J. Schat. It strykorkest “Groenewold” fan BERLTSUM fersoarge hjir it muzikale diel. BERLTSUM en WIER hawwe altyd in goede bân hân en dat moat sa bliuwe. Yn de tiid fan de Reformaasje al hienen BERLTSUM en WIER (somtiden) ien dûmny en wienen beide doarpen ek al (yn it kulturele in protte) meiinoar ferbûn.

L. C. 8-9-1923.

Donderdag is te BERLIKUM het jubileum feest gevierd, onder meer met eene prachtigen, deels historischen optocht, welke ‘s avonds is herhaald. Deze en ook de rijke versiering van het dorp brachten tal van menschen uit den omtrek naar hier. Het slot was een avondfeest met schitterend vuurwerk.

L. C. 15-9-1938.

Oranjefeesten Berlikum. 

Overal hoort men dat BERLIKUM een zeer geslaagd feest heeft gehad; ook ik ben het daarmee eens, behalve de volgende opmerking. Alle schoolkinderen worden zoals gewoonlijk getracteerd op chocolade, koekjes, pinda ’s enz. Dat echter kleine kinderen, die nog niet op school zijn, doch wel 4 en 5 jaar zijn, (* dus even graag die lekkernijen lusten en niets kregen, vind ik heel onbillijk. Ik heb er zelf bij gestaan, dat pinda ’s werden rondgedeeld, ook stonden daarbij kindertjes die nog niet op school waren, die ten antwoord kregen, toen zij de handjes ophielden: jullie zijn nog niet op school en krijgen niets. Het gehele dorp heeft feest gevierd behalve ....... de kleintjes. Kwam het zoo precies op 5 of 10 gulden aan? Dat de kleintjes niets meer konden krijgen? Was het dan niet beter iets van het zogenaamde “grootscheepsche” (vuurwerk enz.) te laten varen en alle kinderen gelijk te behandelen? Wanneer BERLIKUM dan goed wil feestvieren zooals werd geadverteerd, dan moet m. i. niet op die paar laatste centen gezien worden. Hebben sommige ouders daarvoor geteekend op de lijst, dat hun kleintjes zouden worden afgewezen? Hopende dat bij een volgend feest ook deze regeling in orde mag zijn.

Een feestganger. 

Fuotnoat:

(* Der wie doe gjin beukerskoalle (bewaarskoalle) yn BERLTSUM, dat bern fan 4 en 5 jier noch net nei skoalle ta gienen.

L. C. 30-8-1958.

BERLIKUM viert EENSGEZIND groot tweedaags feest.

HEEL BERLIKUM viert groot tweedaags feest. Gisteren is het begonnen en vandaag wordt het voortgezet. Het dorp is keurig versierd en verlicht gedurende beide dagen, want Berlikumers VAN ALLE RICHTINGEN werken aan het feest mee, en ALS MEN EENSGEZIND de schouders ergens onder zet, DAN KAN ER WAT GEBEUREN. De vereniging Oranje Nationaal, die de touwtjes in handen heeft, stelde een aantrekkelijk programma op. Zo waren er gisteren volksspelen en ‘s avonds streden de kleinkunst amateurs om de prijzen. Vandaag zijn er de volksspelen en ‘s avonds het optreden van “De Boertjes van Buuten” (hja wienen destiids bekend fan de radio ûnder lieding fan “Lubbert van Gortel”), die het programma “Barsten of blazen” brengen. Ook is er vandaag een loop door BERLIKUM, een hardloopwedstrijd met hindernissen (w. o. een groot waterbassin in de Hoofdstraat met daarover heen twee grote balken.) Twee keer trok gister de optocht van versierde wagens door het dorp. Het was een mooie optocht en aan de afwerking van de wagens was kennelijk veel zorg besteed. Een kleine veertig wagens deden er aan mee, allerlei zaken uitbeeldend. Zo was er onder ander de wagen, die het rassenprobleem trachtte uit te beelden en één met een bemande raket, maar ook sprookjes, een ûngetiid, kamperen, strandleven, dierenbescherming, de regenboog en vele andere voorstellingen trokken aan het publiek voorbij. De jeugddrumband - met de leden in een keurig rood uniform - sloot de optocht af. De wagen, die ongetwijfeld de meeste aandacht trok, was “poppenwinkel”, een keurige verzameling (levende) poppen in dozen, die recht overeind stonden. Het was dan ook een van de mooiste wagens van de optocht, ook wat de afwerking betreft. 

L. C. 25-8-1959.

Advertinsjes:

Vereniging Oranje Nationaal te BERLIKUM / WIER e. o.

Bezoekt allen

op zaterdag 29 Augustus

de fascinerende ROLSCHAATSEN - SHOW

uitgevoerd door Martinistad uit Groningen (plm. 40 medewerkers/sters)

Uniek voor het Noorden.

Op het fraai gelegen “Wardy terrein” (aan de Bildtdijk).

Aanvang ‘s –avonds 8 uur.

Feeërieke verlichting

Prachtige costuums.

Entree f. 1,25 bel. inbegrepen.

----------------------------------------------------------------

L. C. 3-7-1961.

Vereniging Oranje Nationaal BERLIKUM / WIER e. o.

L. C. 6-7-1961.

NOORMANNEN zetten luister bij aan BERLIKUMER feest.

Oranje Nationaal laat voor deze gelegenheid “Berltsumer Liet” en “Berlikumer vlag” maken.

(De Fryske strjitnammen binne op 1-1- 1963 offisjeel ynfierd troch de gemeente MENAMERADIEL. Bigumermole waard fan Bitgum skieden as in selstannich doarp. KLEASTER-ANJUM (earder in doarp, letter in gehucht) waard no by BERLTSUM foege as in strjittenamme. In oantal strjitten hjir yn BERLTSUM binne nei destiids foar BERLTSUM wichtich westhawwende persoanen ferneamd en ien foar in fersetsman. De L. M. Kuperusstrjitte is nei Lieuwe Minnes neamd, dit allinne omdat dizze strjitte sûnt 1970 oer syn tún kaam te lizzen.)

Út RIMEN en TELTSJES fan de bruorren Halbertsma:

Minne Jorrits reis nei it “Kollumer oproer”, yn 1797. - Minne Jorrit in boeresoan út de Goaiinga mieden, in patriot. It berjocht fan it Kollumer oproer kaam as in ljochstriele fan de sinne yn de eagen fan in bline man, dy ’t lange jierren de dei net sjoen hat. Hy joech him oan as frijwilliger, om tsjin de muiters te striden. Hy waard daliks ûnder de kommando steld fan Rein Jeremias (Quarré) fan BERLTSUM, kolonel fan de Boargerwacht fan MENAMERADIEL. De troep wie hûndert man sterk en hie in fjildstik mei artilleristen by harren. Syn nije maats wienen BERLTSUMER, dy ’t men yn de wanneling wolris de bynamme fan HÛNTSJES jout, dat Minne net ienris wiste. En doe sei de iene, dy ’t korporaal wie tsjin Minne, dat er syn broek en skuon in bytsje oppoetse moast, ear dat se op appèl komme moasten. Minne, dy ’t gjin kommando wend wie, sei bedaardwei tsjin de korporaal: “Dat sil ik sels witte!” “Nee, sei de korporaal, “Dat sil ik witte en nimmen oars, ferdomde komelker!” Doe sei Minne bedaardwei: “Jo lykje wol wakker fan it hûntsje biten, dat jo sa dalik mar begjinne te flokken en te skelden oer sa ’n wysjewasje, korporaal! ”Wêrop de trije Berltsumers sa razend waarden, dat se him oer it bakhûs smiten, en him mei alle macht oer de hûd tichelden. etc. .... ..... 

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

BERLTSUMER HÛN FUORT RÛN.

Âlde Jabik út de Bûterhoeke (ik bin syn efternamme fergetten): “Ik bin myn hûn kwyt”.

Buorfrou Klaske: “Dan sette jo dochs in advertinsje yn de Bildtse Post?” 

Âlde Jabik wer: “Hoe sa, myn hûn kin dochs net lêze!”

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

L. C. 24-3-1962.

Over het KOLLUMER OPROER ligt in archief een schat van gegevens. 

(Minne Jorrits / Rein Jeremias (Quarré.) ut súpra.)

L. C. 15-8-1867.

De nieuwe wijze van verkiezingen van kerkeraadsleden is nog aangenomen te BERLIKUM, WIER, Oudemirdum en Sondel.

L. C. 26-7-1870. 

Bij Z. M. Besluit van den 22 dezer no 15, is aan den heer J. A. Osinga, op zijn daartoe gedaan verzoek, eervol ontslag verleend als plaatsvervangend kantonregter te BERLIKUM.

L. C. 12-4-1800.

De Raad der Gemeente MENALDUMADEEL maakt hiermede het publieq bekend, dat, vermits de BERLIKUMER markt invalt op Zondag den 27 dezer, dezelve zal worden gehouden op den 28 en 29 April 1800; dat tot ieders narigt.

L. C. 24-4-1868. 

Burgemeester & Wethouders van MENALDUMADEEL brengen ter kennis van daarbij belanghebbenden, dat de Raad der Gemeente, by besluit van den 7 Mei 1867, no 2 goedgekeurd bij resolutie daaraanvolgende, no 17 heeft bepaald, dat voortaan de Kermis of Jaarmarkt, tevens Veemarkt, te BERLIKUM zal gehouden worden op de laatste Donderdag in April, en alzoo dit jaar invalt op 30 April e. k.

Menaldum, den 10 April 1868.

Burgemeester & Wethouders, Mr. W. A. Bergsma. De Secretaris, Mr. A. G. van Dalsen Fontein.

L. C. 30-8-1889. 

WESTERGO, 27 augustus. 

Thans nu de Courant dag aan dag berichten behelst van harddraverijen, kaatspartijen enz. stelt de lezer er misschien belang in te weten hoe het in dit kwartier met de JAARMARKTEN een 300 jaren geleden gesteld was. Naar luidt der kronieken had men: In MENALDUMADEEL te BERLIKUM de vermaardste paardenmarkt, die mede in de Nederlanden gevonden werd, op den 25 April, zijnde de dag van Sint Marcus.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

L. C. 23-4-1871. 

KERMIS te BERLIKUM.

De Burgemeester van MENALDUMADEEL brengt ter openbare kennis, dat de koemarkt te BERLIKUM invalt op Donderdag 27 April e. k. en dat de gelijktijdige daarmede gehouden wordende KERMIS of JAARMARKT dit jaar door de Raad is GESCHORST, zoodat Tenten, Kramen, Dischen enz. NIET mogen worden opgesteld en Orgeldraaiers, Muziekanten, enz. hun bedrijf NIET mogen uitoefenen. 

Mr. W. A. Bergsma. Burgemeester van MENALDUMADEEL. *)

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Fuotnoaten:

*) De Merke (kermis) WAARD yn it jier 1871 FERBEAN. 

(* It wienen (allegearre sûnder strafblêd) Jan Jacob ‘s Runia, 52 jier, Ale Pieter ’s Bosma, 28 jier, timmerknecht, Gerke Zijlstra, 52 jier, arbeider, Jacob Jacobus Lautenbach, 23 jier en Dirk Jeremias Quarré, 23 jier, gernier, Pieter Jeremias Quarré, arbeider en Pieter Douwe ’s Peterzon, arbeider fanwegen slaanderij en mishanneljen. Hja waarden feroardiele ta in finzenisstraf fan in moanne, en in boete fan fl. 8, - mei subsidiêre finzenisstraf fan in dei en solidêr yn ‘e kosten. Oaren lykas Bauke Baukes Postma, Saake Gatze ’s de Jong, Obbe Wassenaar, Bouwe Joh. en Pieter Joh. Strooisma, allegearre arbeiders waarden beskuldige fan it ferbrekking fan slútings mar waarden troch de rjochter frijsprutsen. (7- 6-1871)

Bauke Baukes Postma wie letter troud mei Gelske Horatius Runia en hja krigen fjouwer bern t. w. in Pieter, in Hendrikje, in Wilhelmina en in Jantje. In neikommeling fan Pieter fan Bauke Baukes Postma is de hjir koster fan de doopsgesinde tsjerke west hawwende Pieter Horatius Postma. (Pyter en Aeltsje) Syn omkesizzer Harry Postma is de IENIGE hjir noch yn BERLTSUM wenjende mei de namme Horatius. Harry fan Jan Horatius Postma (“Jan Raads”) en Pleuntje Strijker, troud mei Tjitske Lautenbach, en no sûnt 2012 wenjende yn de Molestrjitte op húsnûmer 2. 

It wie wer fan “OH, DY BERLTSUMERS! (fan doe.)

By de beropping fan dûmny Lambertus Martinus de Boer yn 1846 wie ek al in protte heibel west tusken sels trije partijen, t. w. tusken twa Liberale partijen en ien Ortodokse partij. By earst neamde partijen gie it om de dûmnys Meijboom en de Boer. De lêstneamde partij woe dûmny J. D. Beman Brouwer fan Wjelsryp / Baaium hjir hawwe.

L. C. 10-6-1871. 

Ter regtzitting d. d. 14 Junij j. l. zijn J.(an) J.(acob ’s) R.(unia), A.(le) P.(ieter ’s) Bosma., G.(erke) Z.(ijlstra), J.(acob)J.(acobus) L.(autenbach), P.(ieter) J.(eremias) Q.(uarré) allen te BERLICUM wegens mishandeling, veroordeeld ieder tot eene gevangenisstraf van eene maand, eene boete van fl. 8, - met subsidiaire gevangenisstraf van een dag en allen solidair in de kosten. B.(auke B.(auke ’s) P.(ostma) te BERLICUM, wegens mishandeling vrijgesproken. J.(an) J.(eremias) Q.(uarré) te BERLICUM wegens mishandeling veroordeeld tot eene gevangenisstraf van eene maand eene geldboete van fl. 8, - met subsidiaire gevangenisstraf van een dag en in de kosten. B. J. S., P. J. S., O. W. en B. G. de J. allen te BERLICUM, wegens moedwillige vernieling van sluiting, vrijgesproken. J. J. Q., A. P. B., B. G. de J. en P. D. P. allen te BERLICUM, wegens moedwillige vernieling van sluiting, veroordeeld ieder tot eene gevangenisstraf van eene maand, een boete van fl. 25, - met subsidiaire gevangenisstraf van twee dagen en in de kosten.

L. C. 18-8-1871. 

Nadat men vernomen had, dat toch eindelijk door het Bestuur der Classis Leeuwarden M. Wijt te Beetsterzwaag beroepen was tot Predikant alhier, is door 170 lidmaten, 240 gehuwde en 140 ongehuwde personen boven de 18 jaar, allen in deze Gemeente woonachtig, een adres aan M.(elchior) Wijt ter hand gesteld, met het dringend verzoek, dat Z. Ew. toch die beroeping NIET aanneemt, maar mag besluiten om voor de dezelve te bedanken. Ongelukkig kan de toestand der Gemeente worden genoemd, daar een Predikant zoo tegen den wensch der Gemeente benoemd is, door bijna geheel BUITEN DE GEMEENTE WONENDE FLOREENPLICHTINGEN.

BERLIKUM, den Augustus 1871.

K. J. van der Schoot.

Yn BERLTSUM wiene sawat 1/3 fan de floreenplichtigen, wat men doe neamde, “bûtenflorenen”. Der wienen 63 biljetten mei 148 stimmen op ds. Kruyff en 40 biljetten mei 159 stimmen op ds. Wijt. In minderheid fan eigners hie dus in mearderheid oan stimmen want wat mear lân men hie, wat mear stimmen men ek útbringe koe. 

HET NIEUWS van den DAG.

Maandag 25 Juni 1888.

Op het Noordelijk Evangelisch Zendingsfeest op 4 Juli a. s. te Oranjewoud te houden zullen als sprekers optreden ............. ........... dr. E. F. KRUYFF, te Groningen, ds. J. A. Vlieger te Welsrijp. ds. W. van der Spek te Molkwerum, ds. FELIX te Brussel, ds. P. J. van Melle te Minnertsga, slotrede.

L. C. 8-3-1946.

BERLIKUM - Alhier werd de voorjaarszendingsdag gehouden in de Nederlandsch Hervormde Kerk. In den morgendienst sprak ds. Beks van Harlingen n. a. v. Matth. 28: 19a. Des middags spraken achtereenvolgens ds. Casemir van Wolvega, ds. Quest van Goutum, terwijl het slotwoord gesproken werd door den pastor loci ds. Knottnerus. Ondanks het koude weer was er veel belangstelling.

L. C. 7-12-1946.

FRIESLAND zorgt voor deviezen.

Dit jaar een record-opbrengst aan pootaardappelen.

Alom in de kleibouwstreek heerst een grote activiteit: de tweede phase van de aardappel campagne is in volle gang. Een kijkje in de loods van de Z. P. C. te BERLIKUM (sjoch de foto) waar de aardappelen machinaal gesorteerd worden en de keurmeester van de keuringsdienst Friesland met zijn assistenten de zakken verzegelt. 

NIEUWE TIELSCHE COURANT 8-5-1920

De eerste nieuwe aardappelen.

De weduwe J. S. Wassenaar te BERLIKUM (FR.) heeft den Commissaris der Koningin de eerste nieuwe aardappels van den bon der grond aangeboden.

BERLTSUMER NOTARISSEN: In mr. Sib Mosma (1618), in Cornelius Harentsi Foogel (Vogel) as notaris publicus fan it Bilt en BERLTSUM (1649) , in Gerrit Jansen (3-6-1670) ..... ..... Hendrik Willem Alma (1867-1877), Matthijs Godert van Geijtenbeek (1878 – 1891), Hermanus Alma (1891-1912), Hendrikkus van Hulst (1912-1928), Jan L. de Boer oant 1956. Hermanus Age Nammensma oant 1960, Dirk B. Posthumus sûnt 1961, Tjeerd J. Koelmans sûnt 1987 en dêrnei sûnt 1-6-2014 de beide froulju notarissen Sjoukje Antje de Vries & Antje Martha Feenstra.

DE VRIJE HOORNSE

Nieuwsblad van West- Friesland 23-4-1948

Met dank meld ik u mijn volkomen genezing van RHEUMATIEK.

M.(inne) M.(innes) Schiphof, Smidsstraat 345 BERLIKUM (FR.)

MEDEMBLIKKER COURANT 25-1-1930

In het dorp en de omgeving van BERLIKUM op de Friesche klei, bekend door haar intensief tuinbouwbedrijf, verdwijnen in den laatste tijd vele boomgaarden en bessentuinen. De oorzaak is dat het kweeken van ooft en bessen minder gunstige financieele resultaten oplevert. De boomgaarden en bessentuinen worden hoofdzakelijk voor het tuinbouwbedrijf bestemd.

ENKHUIZER COURANT 7-6-1919

Een kindje van enkele maanden van M. J. te BERLIKUM, werd dezer dagen door een rat gebeten en is thans aan bloedvergiftiging overleden. (Dit is nei alle gedachten BERLICUM yn Brabân.)

ENKHUIZER COURANT 4-11-1916

Te BERLIKUM zijn op de groenteveiling een partij wortelen van 1 millioen KG in een slag geveild voor fl. 55.000,- De handelaren wilden ze uitvoeren, doch 40% moet in’t binnenland blijven.

MEDEMBLIKSE COURANT 20-12-1913

Een andere oud Friesche voornaam was Scelle, Schelle, waarvan de vrouwelijke vorm Scheltje nog in zwang is, evenals de familienaam Scheldens, Schellinger enz. Deze naam maakt een bestandeel uit van Skellingerhörn op het eiland Sylt (N-Friesland). En evenzoo van Schellinkhout en van Schellingwoude in Waterland. Ook een sathe onder BERLIKUM (Fr.) draagt de naam van Schellingwou.

NIEUWE HOORNSCHE COURANT 16-11-1911

Geslaagd Voor Vergaderingen – Stenograaf (200 lettergrepen per minuut, gedurende 10 minuten) opgekomen 1 candidaat, geslaagd: de heer S.(ybold) (Joh.) Anema (secretarie ambtenaar op it gemeentehûs fan Menaam) te BERLIKUM (FR.)

ENKHUIZER COURANT 21-8-1891

BERLIKUM – Op het proefveld der Afdeeling BERLIKUM van de Friesche Maatschappij van Landbouw, heeft men deze zomer proeven genomen met een middel tegen aardappelziekte, bestaande in een mengsel, waarvan de hoofdmiddelen kopersulfaat en kalk zijn.

L. C. 25-8-1956.

BERLIKUMERS vormen een apart slag mensen.

(Dit fynt alteast âlde Jan Hindrik ’s Herrema fan de Kleasterdyk.)

OUDE VERHALEN over armoede, drank, hardwerkende mannen. BERLIKUM is een dorp, dat in de loop der eeuwen aan de aandacht van de schoonheidscommissies is ontsnapt. Het individualisme van zijn bewoners uit zich in de bouwkunst door puisterige bouwwerken in alle mogelijke standen, die doorlopend werden aangepast aan de behoeften. Overal staan hokken en ieder mooi hoekje wordt verminkt door een bouwsel, dat een uiting is van minachting voor architectuur. Te midden van deze bouwkundige puinhopen staat een kerk ALS EEN MISLUKTE PUDDING, waarvoor een zekere Willem Douwes, oud stadsbouwmeester van Harlingen uit het laatst van de 18e eeuw, verantwoordelijk is. HET TOPPUNT in deze architectonische wildernis is DE VEILING, waarvoor het Fries de naam heeft van een “hokkenboel”. Het hele dorp is NAAR-GEESTG door het volkomen ontbreken van enige versiering. Menaldumadeels openbare kassen moeten wel gespeend zijn van iedere cent, waar een beetje muziek in zit. Zo zonder enige bevalligheid is alles. NERGENS een bloemperkje te vinden, dat enige vriendelijkheid geeft aan het dorp. Veel paden lopen er veelal door MODDERPOELEN. De straten zijn HOBBELIG. Waar er plaats voor is, groeit ONKRUID. De dame, die onze eerste schreden vorige week door BERLIKUM leidde, antwoordde op een vraag: “BERLTSUM?” Hwat soe der no yn BERLTSUM wêze? Dan moatte jo Sint Anne sjen.” En de kapper zei: “ De Berltsumers binne sa selfkundich. Dat komt om dat hja allegearre eigen baas binne. Jo komme der net tusken. Myn frou mei hjir net wêze.” En nog een ander: “De libbensstyl is hjir oars as yn Bitgum. De gerniers fan BERLTSUM binne lûdroftiger. Dy yn Bitgum ynbanniger en soberder. Mar de Berltsumer is ek dinamysker, kritysk en ûnôfhinklik. Hja kinne har ek oanpasse en omskeakelje. “BERLTSUM”, zei DE OUDSTE INWONER Jan Herrema *) (93), “is in doarp, dat NET IENSGESIND (net ienriedich) is. Dêr komt mar in bytsje ta stân. Der is net iens in BEUKERSKOALLE. Wy hawwe hjir gjin Folkshûs, niks. HJIR IS GJIN HARMONY.” Nadat deze gepensioneerde Atjeh-man en politie-agent **) even adem heeft geschept, zegt hij: “Ik wit net hwat jo binne, mar ik bin frijsinnich. Ik bin doopt yn de Greate tsjerke en dêrom bliuw ik dy trou”. Hij wordt fel als hij over het gebrek aan verdraagzaamheid in BERLIKUM komt te spreken. Wat de ene partij wil, breekt de andere af. Dan duikt hij in zijn herinnering en vertelt hij ons het verhaal van armoede en ellende, van drank en vechtpartijen in het industrie- en gardeniersdorp, dat BERLIKUM in de tweede helft van de 19e eeuw was. De “sûkereifabriken”, de tichel- en panwerken, de scheepshellingen en de houtmolen, ze zijn verdwenen en van de industrie uit de vorige eeuw is er een zuivelfabriek (van Swart) overgebleven. Herrema werkte als jongen in één van de cichorijfabrieken HONDERD UUR per week voor ZES gulden. Niet alleen onder de arbeiders was er armoede maar ook onder de gardeniers en Herrema zal wel niet de enige geweest zijn, die als militair UIT ARMOEDE naar Indië ging. Dat was in die tijd, dat er vijf café ’s waren in BERLIKUM en dat er in iedere winkel jenever verkocht werd. (Oude uitspraak: “It is krekt as of ’t se hjir de strjitte skrobje mei jenever”.) Toch is Herrema na zijn omzwervingen door Atjeh en als politieman door Ammerstol en “Lexmond” weer tussen de Berlikumers terecht gekomen, waar hij als rechtgeaard Berlikumer zijn eigen aardappelen en groenten verbouwd. Hij prijst de Berlikumers: “It is in iverich doarp. Der wurdt hurd arbeide. Ik leau, dat der gjin doarp is, wêr ’t mear arbeide wurdt. Dat komt om ’t men hjir folle lytse gerniers hat en dy moatte lang arbeidzje”. De Berlikumers staan bekend als “wrotters” en “wramers’. (Ze hakten (spitten) in vier dagen een pondemaat land om). Zij willen zo gauw mogelijk zelfstandig worden. De enige hobby, die de Berlikumers lijken te hebben, is geld verdienen. Nog wordt er verteld, dat in de vorige eeuw (de 19e eeuw) de “gerniers” met een jutezak om het wiel van de kruiwagen naar het land gingen als ze voor de buren niet wilden weten, dat het nog 2 uur in de nacht was. Alle Berlikumers zijn in hun hart gardeniers. Wat is een gardenier? Honderd jaar geleden (1856) bekroonde de afdeling BERLIKUM van de “Friesche Mij. van Landbouw” een antwoord van M. Geertsma op een prijsvraag waarin de volgende definitie van een gardenier voor kwam: 

”Door (lees: onder) een gardenier verstaat men dien landman, welke zijne landen, bearbeidt met menschenhanden, den wisselbouw der granen niet in toepassing brengt, maar zich meer bepaaldelijk toelegt op den akkerbouw, zooals de teling van aardappels, vlas, groenten etc. en dien tengevolge in den regel een minder aantal pondematen in gebruik kan hebben dan de boer, een man, die, hoewel hij evenals de guardenier, door werklieden zijne landerijen mede laat helpen bearbeiden, echter paarden bezigt die dat werk voor hem verrigten, waarin zij den werkman vervangen.” 

Spahr van der Hoek vestigt er in de “Geschiedenis van de Friese landbouw” dan nog de aandacht op, dat uit deze definitie blijkt, dat de gardenier toen (evenals thans) een arbeidsintensief bedrijf uitoefende op een betrekkelijk kleine oppervlakte, ten einde met de teelt van speciale gewassen, welke de boer zo voordelig niet kan bouwen, zijn winst te maken. De onkosten, die de gardeniers maakten, bestonden voornamelijk uit huur voor het land. Het klinkt vreemd, maar ze hebben altijd gepoogd om de huren zo veel mogelijk op te jagen. Dat was vroeger zo en dat is nu nog. Gerben Klazes van der Berg sei it al en it wienen syn wurden: “BERLTSUM IS SELDSUM “)

 Jan Herrema is berne te BERLTSUM op 25-2-1863 en ferstoarn te BERLTSUM op 6-4-1960. Hy wie de soan fan Hendrik Jan ’s Herrema en Antje Oege ’s Koopmans. Hy wie op 11-5-1899 boaske mei Jacoba van Wigcheren, de dochter fan Jan Johannes van Wigcheren en Dirkje Jan ’s Anema en wenne oan de Kleasterdyk.

Fuotnoaten:

*) Sjoch foar de stambeam HERREMA, genealogie afstammelingen Jelle Jacobs. (Herrema.)

** ) Tot veldwachter te Ammerstol aangesteld J. Herrema van BERLIKUM (yn Febrewaris 1902)

Foto: Jan Herrema as âldste fan de 2500 ynwenners fan BERLTSUM en in foto fan it no net mear besteande hûs op de hoeke fan de Singel en it Hemmemaplein, de grûn no brûkt as fytsestalling foar de barbesykers.

L. C. 4-9-1956.

INGEZONDEN

Het andere BERLIKUM

Tot mijn spijt voel ik mij geroepen om een enkele opmerking te maken n. a. v. de beschrijving van BERLIKUM en zijn inwoners in uw Courant van zaterdag j.l. Ten eerste spijt mij dit, omdat ik bijna nooit een ingezonden stuk in een krant schrijf, ten tweede omdat het verhaal over BERLIKUM was opgesteld n. a. v. inlichtingen, verstrekt mede door onze oudste inwoner, uit respect dus voor eerbiedwaardige ouderdom, ten derde en dit is voor mij de dwingende reden waarom het mij spijt, omdat dat beeld dat gegeven is in vrijwel ieder opzicht onjuist is en een volkomen vertekend beeld geeft van wat het werkelijk is. Ik heb opzettelijk als opschrift gekozen “Het andere BERLIKUM”. Ik wil niet negatief ingaan op het onjuiste, maar positief zeggen wat het is. BERLIKUM en zijn inwoners is een dorp, hoe kan het ook anders, met zijn eigen karakter. Een gemeenschap van meest kleine zelfstandige ondernemers, die zich onafhankelijk voelen en vrijheidsminnend zijn. Zeer ijverig, energiek, intelligent en ambitieus bij de bedrijfsvoering van hun lievelingsvak, de grove tuinbouw. Het merkwaardige is, dat dit alles, zou men zeggen, wel moet leiden tot een bijna volstrekt individualisme en dat is juist niet het geval. Integendeel, men toont en heeft dit steeds gedaan, een grote bereidheid tot samenwerking. Getuige een Veilingsvereniging, een Bank een Groene Kruis een Begravenisvereniging en verder uit het grote respect dat er wederkerig is voor de instellingen op hoger vlak, die levensbeschouwelijk gericht op grond van geloof hun bestaan leiden. Is het nog niet kort geleden daadwerkelijk aangetoond door b.v. geschiedkundig verantwoorde geschriften, het boek van onze bekwame dorpsgenoot wln. K. J. van den Akker “Van de Mond der Oude Middelzee”, de prachtige verhandelingen van wln. meester Sannes. “Het Gedenkschrift”, uitgegeven door de Vereniging “De Afslag”, bij het gouden jubileum in 1949 geschreven in opdracht door de heer M. Brandsma, hetwelk u destijds ook is toegezonden. Neen redactie, het artikel van l. l. zaterdag komt, ik kan het niet anders zeggen, de eer van deze gemeenschap te na. etc. ....... ........ Over de architectonische schoonheid van dit mooie florisante dorp acht ik mij niet bekwaam om iets te zeggen. Wel weet ik van deskundigen, dat het kerkgebouw van de Nederlands Hervormde Kerk een zekere architectonische waarde heeft. Over het verschil van geloof en levensbeschouwing acht ik hier niet de plaats om er iets over te zeggen, anders dan ik reeds opmerkte, dat de eensgezindheid blijkt uit het respect.

Redactie, het is ook mede om uw krant dat ik de vrijheid heb genomen om de lezers van uw krant iets te zeggen van wat ik noemde ”Het andere BERLIKUM”, dan dat in uw blad werd geschetst, eerlijkheidshalve.

BERLIKUM

S. J. van Tuinen.

 ....................................................................

L. C. 14-2-1756.

De gezworen Clercq T. Bonnema, en de Fr. Fiscaal G. Appeldoorn, zullen op Donderdag den 14 Febr. 1754 te 12 uuren precys op Noen, by Strykgeld verkopen: no. I. ....... ........ ......... ..... no II. Een Heerlijke Stemdragende Zathe Lands, met zyn nieuwe Huizinge en Schuure cum annexis, onder voorz. Jacobi Parochie aan de Rydweg omtrent BERLIKUM, gr. 67 en een half Pondematen: wordende by Tjetsen Jacobs cum Uxore gebruikt; belast met 159 Car. guld. 13 stuiv. En 12 penn. ‘s Lands Floreen, &c. waarop per Pondemate geboden is door Philippus Hanekuik, by Verhoging 107 Caroli guldens; Breder by Billetten gespecificeert, en die gelieft te Verogen kan zig addresseeren by bovengenoemde te St. Anna op der Bildt, en op de Nieuwe Buiren te Leeuwarden. 

L. C. 30-9-1929

EEN BOTSING

Toen hedenmiddag ongeveer een uur op het wagenplein aan de Groningerstraatweg de bestuurder van een auto, die benzinevaten vervoerde, achteruit wilde rijden botste met zijn voertuig tegen de vrachtauto van den heer (de boade rider) C.(ornelis) K.(laazes) Runia te BERLIKUM aan waardoor het rechter spatscherm van de vrachtauto ernstig werd beschadigd. De bestuurder van de “benzine auto” had zich vermoedelijk niet voldoende rekenschap gegeven of de weg bij het achteruitrijden vrij was.

‘t KLEINE KRANTSJE.

16-12-1964.

We gaan naar MOEKE toe.

“We gaan naar Moeke toe”, “we gaan naar Moeke toe” – klonk het dikwijls door de Leeuwarder straten. Maar waarom was het altijd Moeke en nooit mervrouw Verf? (Hja wie kafeehâldster op de hoeke yn Marsum (sjoch de Herrema genealogy). Die roepnaam – meent haar zuster – kwam van de zoon van de karrijder (karrider/boadetsjinst) Boomsma uit BERLIKUM. Die placht met zijn vader mede op stap te gaan en wanneer dan het café werd aangedaan, klonk het onveranderlijk: “Valt er nog wat te verdienen MOEKE? En zo moet het gebleven zijn: Antje Verf werd moeke Verf.

(Dit moat dan ien fan de karriders de bruorren Wybren of Adolf Jans Boomsma west hawwe.)

IT BOADETERREIN by de ÂLDEHOU.

Mei de komst fan de frachtauto waard it geandewei rêstiger op it wetter, mar drokker op de diken. Mar ek dat feroare. Sa stil as it no is op in trochdewykse dei op it Oldehoofsterkerkhof, sa drok wie it der eartiids. It grutte plein ûnder de skeane toer wie in eamelbult. Al ier en betiid kamen de frachtweinen dy ’t de boadetsjinsten tusken Ljouwert en de oare stêden en doarpen fan Fryslân ûnderholden. Sa ek de lêste Berltsumer karriders (boaden) de bruorren Wybren en Adolf Boomsma út de Lytsebuorren hienen mei harren Ingelske frachtauto, mei it stjoer oan de rjochterside, dêr harren fêste plakje. Tusken de boaden ûnderinoar waarden dêr de bestellings útwiksele. Myn âld-omke, Gooitzen Gerrit Johs. Fokma fan Poppenwier mei syn Austin B-28228, hie dêr ek syn fêste plak. Ik haw him dêr faak moette, as ik de stêd efkes yngie te kuierjen en dan hienen wy dêr ús petear oer it wol en wee. Hjoeddedei is it T. N. T. en D. H. L. of hoe ’t it ek mar hjitte mei. Grutte ûndernimmings mei in protte hast. De romantyk is ferdwûn. It better berikbere Ferfierssintrum oan de Tesselschadestrjitte yn Ljouwert waard inkelde jierren letter al wer ynhelle troch in feroarjende ferfiersmerke. De nije saaklikheid die syn yntrede, de tiid fan geselligens en romantyk wie oer. It wurdt nea wer lykas eartiids. 

(Sjoch ek it boek: Met Beurtschippers en boderijders door Friesland fan Albert Buursma (1961) of op Google: Friese nummerborden.)

L. C. 17-11-1969.

WY WIENEN DOMME SIELEN, se witte nou folle mear.

Gerrit Julianus en de commune.

Dat is het verhaal van de 76 jarige Gerrit Julianus, bewoner van het Gemeentelijk rusthuis in BERLIKUM.

L. C. 8-7-1989.

Alimentatieplicht geldt nog steeds levenslang.

L. C. 30-5-1994.

BERLIKUM vroeger al een bedrijvig dorp. 

L. C. 25-8-1956.

Noch goede takomst foar BERLTSUM, mar gerniers moatte yn oare wei. Van Tuinen ‘s betingst: As minsken hjir mar ta yntensyvere túnkerij oergean woene.

Lyts 40 jier letter ...... ......

L. C. 3-12-2005.

.......... ........ in BERLIKUM e. o. staan sinds jaar en dag de meeste kassen van Friesland. Het was van origine een dorp van fabrieksarbeiders en gardeniers, kleine boeren die aardappelen, vlas, groente en cichorei verbouwden. Schaalvergroting en tegenslagen – zoals aardappelmoeheid – dreven de kleine akkerbouwers in de richting van glastuinbouw. Veilingvoorzitter S. J. van Tuinen had in 1956 een vooruitziende blik: “De gerniers moatte in oare wei yn, de takomst is oan de stookkassen. etc. .... .....

Hy moast no ris sjen!!!

L. C. 25-8-1956.

Alle BERLTSUMERS binne net ..... .....

De Berltsumers meije betûfte gerniers wêze en hja meije rom forgearre hawwe mei de setter-teelt, it kweekwurk is harren ris goed by de hânnen om ôfbrutsen. In kweker, it sil sa ’n tritich jier forlyn wêze, wie op syk nei in ierpel noch better as Bintsje. De siedlingen kamen mei gâns túch op. De Berltsumer raemde al de jonge ierpelplantsjes fuort en liet it túch (nachtschaden) stean.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

L. C. 18-9-1956.

RUBRIEK ingezonden stukken. 

KAPPERS “onder een apart slag mensen”. In de rubriek “Sneon & Snein” in de Leeuwarder Courant van 25 augustus j. l. werd het dorp BERLIKUM “belicht” onder de titel “BERLIKUM op de tweesprong”. N. a. v. dit artikel voelen ondergetekenden zich gedwongen, een enkele opmerking recht te zetten. Wij doen dit voor zover dit mogelijk is, want dit artikel was zo negatief en eenzijdig ingesteld, dat wij moeten veronderstellen dat de verslaggever t. o. v. ons dorp een mogelijke antipathie moet hebben gehad. Dit is niet erg, want omgekeerd hebben de Berltsumers weinig sympathie voor bezoekers, die ons dorp een “architectonische wildernis” durven noemen. Doch niet alleen de verslaggever vond ons dorp en zijn inwoners “apart “, maar ook de kapper was het volmondig met hem eens. “Jo komme der net tusken. Myn frou mei hjir net wêze”, aldus onze kapper. Wij vragen ons echter af, WELKE kapper dit kan geweest zijn? Want ondergetekenden mochten niet vereerd worden met een bezoek van deze verslaggever. Neen, wij voelen ons best op ons gemak “in deze wildernis en tussen deze “aparte” mensen”. En ook onze vrouwen zouden BERLIKUM niet graag voor een andere plaats willen ruilen. Wel willen wij nog verklappen, dat deze verslaggever in BERLIKUM op zijn zachtst uitgedrukt “een minne beurt” heeft gemaakt. Misschien wil hij het nog eens over doen, maar dan niet weer op deze manier. 

G. de Bruin. 

P.(ieter) Burrie,

J.(ouke) Zuiderhof.

kappers te BERLIKUM.

L. C. 22-3-1980.

Rubriek: INGEZONDEN.

Oer de genêzingsgearkomsten fan ev. Johan Maasbach.

A.(lida) Posthumus - Fokma.

BERLIKUM.

(doe hast 88 jier âld.)

L. C. 11-3-1976.

INGEZONDEN.

Ut súpra. En noch folle mear fan har.

Yn BERLTSUM wie in protte DRANKMISBRÛK. (No yn de wykeinen ek noch wol, mar no út wielde.) Doe destiids gie it út de smelle beurs. Hiele húshâldings leden dêr ûnder. De âlderlingen (opsichters / tafersjochhâlders) yn de Kristlike tsjerke) hienen de hannen der fakentiden fol oan. By in protte censura morum (tafersjoch op it sedelik libben fan de lidmaten) gearkomsten kamen de drankproblemen oan de oarder.

De betrokken persoanen krigen berjocht om foar de tsjerkeried te ferskinen. Woenen hja harren libben net betterje, dan waarden dizze persoanen fan it Hillich Nachtmiel útslúten. Dit barde skriftlik. Foarbylden fan sa ’n brief: 

Aan den heer R. Schiphof.

BERLIKUM, den 21- 4-1888. 

De Kerkeraad der Nederlandsch Hervormde Gemeente alhier heeft meermalen de aandacht op uwe levenswijze gevestigd, doch hoopte steeds, dat hierin verbetering mogt komen. Dit schijnt tot heden het geval niet te zijn geweest. Uit getuigenis en aanklacht van enige lidmaten der gemeente werd de Kerkeraad openbaar, dat u gedurig blijft voortgaan met het misbruik van sterken drank en het lasteren van de Naam des Heeren, weshalve de Kerkeraad zich genoodzaakt zag, u in zijne vergadering van gister ter behandeling der censura morum, te censureren en u aan te zeggen, gelijk hij doet bij dezen u voor onbepaalde tijd van de bediening des Heilig Avondmaals te onthouden. De kerkeraad doet dit niet dan met diepe smart, maar ook met de bede, dat dit middel gezegend moge worden door de Heere tot betering uws levens, terwijl de Kerkeraad dit besluit vooral grond op het gebeurde aan den avond van de 26 -3- j. l. U in Gods ontfermende genade aanbevelend.

De Kerkeraad voornoemd.

G. Nijhuis, voorz. K. J. Runia, ouderling.

Aan den heer D. G. Wassenaar.

BERLIKUM, 2- 2-1889. 

Waarde broeder! 

De Kerkeraad overwoog in zijn censuur vergadering van den 18 Januari l. l. dat u (zich) aan eene ergernis gevende zondedaad had schuldig gemaakt. Overtuigd dat u dit van harte leed zou zijn, besloot de kerkeraad u in zijne vergadering van den 31- 1- te ontbieden opdat u daarover uw leed gevoel mogt belijden. Broeder J.(ouw) A.(rjens) Keuning gaf u daarvan kennis. Echter tot groote smart van den Kerkeraad zijt u daar niet verschenen, en moest derhalve de Kerkeraad zonder u over deze saak besluiten. Hij kon dan ook niet anders, al met droefheid in de ziel, u te laten weten, dat hij gaarne zag, nu u geene belijdenis van berouw wildet uitspreken, u dit maal van de Tafel des Heeren onthield. Met toebidding van Gods ontfermende genade verblijven wij. 

De Kerkeraad der Nederlandsch Hervormde Gemeente te BERLIKUM.

G. Nijhuis, pres., ouderlingen etc. diakenen etc.

L. C. 4-9-1930.

BERLIKUM, 3 september. 

De 50e verjaardag van de Koningin (30 - 8) is alhier op waardige en luisterrijke wijze gevierd. Het dorp zelf was keurig versierd. Het vlaggedoek tooide in rijke mate de straten. Een viertal eerebogen waren opgericht, terwijl voorts over de straten en aan de huizen guirlandes, groen en bloemen een feestelijk aanzien aan het dorp gaven. De dag werd begonnen met plechtig klok-gelui, waarna het Christelijke fanfare korps “De Bazuin” vaderlandsche liederen van den toren speelde. Daarna had er een herdenkingsSAMENKOMST plaats in de Hervormde Kerk (in tsjerke- TSJINST wie doe noch net mooglik), waar ds. Th. Kramer (N. H.) en ds. J. Offers (G. K.) het woord voerden. Vervolgens werd een historische- en allegorisch optocht gehouden, waarbij ook aan de kinderen van de beide Chr. Scholen (C. N. S. en C. V. O.) een plaats was ingeruimd. 

(In DOARPSFEEST wie it doe dus ek wer net!) 

In het historische gedeelte van den optocht werd voorgesteld een episode uit het overhandigen van het smeekschrift der Edelen aan de Landvoogdes Margaretha van Parma. Het gedeelte van den optocht werd besloten met een wagen waarop de Nederlandsche maagd, omringd door de (doe noch) elf provinciën in hun typische kleeding en leden van den vrijwilligen landstorm. Deze optocht werd ‘s avonds herhaald met lampions en bij bengaalsche verlichting. Op het speelterrein werden kinderspelen gehouden en des avonds bij electrische verlichting verschillende volksspelen, waarbij eenige duizenden bezoekers aanwezig waren. Tot slot werd een groot vuurwerk afgestoken door den heer E.(nne) S.(imon ‘s) De Haan alhier. Na de bijeenkomst in de kerk is aan de Koningin en de Koningin moeder een telegram van hulde gezonden. Hieronder volgen de uitslagen van de verschillende kinderspelen: 

KINDERSPELEN: JONGENS: Klasse I , vlagje steken, 1e prijs, IJnze H.(ijltje’s) Tichelaar. 2e Corrie Jac.Tuinenga. Klasse II, talhout rapen, 1e prijs, Sijbe Osinga, 2e Mindert van Dokkumburg. Klasse III, zakloopen, 1e prijs, Gerben Kl.(aases) van der Berg, 2e Folkert Kl.(aases) Reitsma. Klasse IV, hout uit emmer met water visschen, 1e prijs, Hette (Eelkes) Meinema, 2e Hubrecht P. Born. Klasse V, koekhappen, 1e prijs, Marten Reitsma, 2e Jarich A.(te’s) Westra. Klasse VI, Vaatje kruien, 1e prijs, Klaas G.(erben ‘s) Siegersma, 2e Willem de Jong. Klasse VII aankleeden, 1e prijs, Sape van der Meij, 2e Willem Renzema. Klasse VIII, hardloopen met hindernissen, 1e prijs, Dirk Westra, 2e Jacob Weijer. MEISJES: Klasse I, vlagjesteken, 1e prijs, Gijsje E.(eltje ‘s) Osinga, 2e Jeltje K.(laases) Reitsma. Klasse II, plaatjes uit boek, 1e prijs, Mintje K.(eimpe ‘s) Algra, 2e Joukje Quarré. Klasse III, ballen op een blaadje, 1e prijs, Janke Vis, 2e Luutske Spoelstra. Klasse IV, talhout rapen, 1e prijs, Grietje Dusselaar, 2e Tine van der Meij. Klasse V, wasch ophangen, 1e prijs, Afke Hoekstra, 2e Antje Osinga. Klasse VI rijden met kinderwagen, 1e prijs, Grietje A.(rjen ‘s) Santhuizen, 2e Aaltje van der Graaf. Klasse VII en VIII, stoelendans, 1e prijs, Theuntje Runia, 2e Hermanna Bijlstra, 3e Jannie Zijlstra, 4e Maaike de Haan.

VOLKSSPELEN: JONGENS 14 - 16 jaar, zakloopen, 1e prijs, Anna Hoekstra, 2e Hisse F.(eike ‘s) Brouwer. 17-20 jaar, sprietloopen, 1e prijs, Johannes Lont, 2e Sierd Quarré. ONGEHUWD, HEREN: 1e prijs, Andele Boomsma, 2e Bauke Visser. 

MEISJES 14 - 16 jaar, vlagjesteken 1e prijs, Aaltje Siegersma, 2e Hiltje Walsweer. 17 - 20 jaar, vaatje kruien 1e prijs Dirkje E.(abe ‘s) Hoekstra, 2e Geesje Terpstra. 21 jaar en ouder, bollekorf lopen, 1e prijs Trijntje Ernst, 2e Pietje C.(ornelis) Runia. 

GEHUWDEN: Sjeesrijden 1e prijs, Sijtse Born en vrouw, 2e Renze Nieuwhof en vrouw. Flesschenrit, 1e prijs, Heerke Halma en vrouw, 2e Theunis A.(ge’s) Stienstra en vrouw. 

STOELENDANS: GEHUWDE dames, 1e prijs, mej. P. Bloksma, 2e Johanna Dijkstra. ONGEHUWDE dames, 1e prijs, Jacoba Renzema, 2e Tjitske Visser.

L. C. 3-9-1929.

BERLIKUM – 2 September. Mede n. a. v. het feit dat het hoofd der school, dhr. J. Veninga, 25 jaar als zodanig aan de openbare lagere school alhier verbonden was geweest, vierden de kinderen heden feest. Begonnen werd met een optocht met muziek door het dorp. Versierde wagens en fietsen, groepen kinderen, met of zonder symbolische voorstellingen – voor het mooiste geheel was een prijsje uitgeloofd – zelfs de langzamerhand traditionele zigeunerwagen ontbrak niet, vormden de stoet. Daarna werden op het keurig versierde sportterrein kinderspelen gehouden, waarbij het jonge volkje rijkelijk werd getracteerd.

Van de kinderspelen is de uitslag: JONGENS 5 - 7 jaar, talhoutrapen, 1e prijs Gerben Faber; 2e Anne van der Meulen. 8 - 9 jaar, zakloopen, 1e prijs Epke v.d. Leij; 2e Eele v.d. Meij. 10 - 11 jaar, onder repelkleed door. 1e prijs Oege de Vries; 2e Evert Faber. 12 - 13 jaar, loopen met kussen tussen de knieën, 1e prijs Anne Rinsma; 2e Jan Meijer. 14 - 16 jaar, fietsen met hindernissen, 1e prijs Sjouke Strooisma, 2e Ernst Wiersma. MEISJES 5 - 7 jaar, vlagje steken, 1e prijs Aafke Wassenaar, 2e Renske v.d. Meulen. 8 - 9 jaar, letters ophangen, 1e prijs Janke Bouwsma; 2e Zus Buwalda. 10 - 12 jaar, slofloopen, 1e prijs Albertje de Jager; 2e Tine v. d. Meij. 12 - 13 jaar, Bloempotloopen, 1e prijs Grietje Boomsma; 2e Romkje Buwalda. 14 - 16 jaar, ringfietsen, 1e prijs Tietje Swart; 2e Grietje Kuik. 

L. C. 2-10-1899 - BERLIKUM.

HET ATELIER voor fotografie is geopend: Zondag’s, Woensdag’s en Donderdag’s van ‘s morgens 10 - 3 uur. Donderdag 5 October a. s. opening SPECIAAL VOOR VERGROOTINGEN.

Bekroond in Harlingen 1894

D. Deinema, Stiens.

(Doeke Deinema, in boeresoan út Feinsum, wie op 26-4-1888 troud mei Grietje Kuiken út Sint Jabik. Hy wie earst boerefeint, dêrnei kastlein yn Jirnsum, dan portrettekenaar / fotograaf yn Stiens. Yn 1899 hie hy in atelier yn BERLTSUM.)

L. C. 26-2-1968.

MEISJES VOLGEN LESSEN op tuinbouwschool BERLIKUM.

FRYSK DEIBLÊD.

7 juni 2004.

BERLIKUM HEEFT VERTIER in eigen park.

Hemmemapark geopend.

BERLIKUM – Berlikumers hoeven het eigen dorp niet meer uit om zich recreatief te verpozen. Dat vindt tenminste voorzitter Matthé van Hout van de Stichting Berlikumer Belangen (Dorpsbelang). Afgelopen zaterdag nam de stichting het HEMMEMAPARK officieel in gebruik.

Het park op de historische lokatie is 7 hectare groot. Er is een wandelroute uitgestippeld, 1200 meter schelpenpad aangelegd, een kanoroute, s ‘winters kan er geschaatst worden in de vijver in het park etc. ....... ..........

Uitvoering van het parkproject kostte 670.620 euro. Het ministerie van LNV gaf een subsidie van 354.856 euro in het kader van de regeling Vernieuwing Landelijk Gebied, de voorloper van de huidige subsidieregeling plattelandsontwikkeling. In totaal hebben 21 instellingen en overheden een geldelijke bijdrage geleverd aan het initiatief van Dorpsbelang.

Het beheer en het onderhoud van het Hemmemapark wordt voortaan gefinancieerd en uitgevoerd door de Stichting Berlikumer Belangen. De stichting heeft tientallen vrijwilligers achter de hand, die de afgelopen vijf jaar ook bewezen hebben de handen graag uit de mouwen te steken, aldus van Hout. De komende jaren wil Dorpsbelang een uitkijktoren in het park aanleggen, enkele zitbanken plaatsen en speeltoestellen voor de jeugd aanbrengen. Verder gaat etc. ......... ..........

Raadsvergadering der Gemeente MENALDUMADEEL d. d. 26- 3-1915.

..... ..... o. a. de mededeeling van Burgemeester en Wethouders, dat het in hun bedoeling ligt, indien de tijdsomstandigheden niet ongunstig worden de kermissen te laten doorgaan, gaf aanleiding tot discussie. De kerkelijke leden van den raad verzetten zich er tegen, waarbij het immorele der kermissen naar voren werd gebracht. Andere leden merkten naar aanleiding daarvan op, dat ook bij feestelijkheden van de niet kermis gezinden wel nimmer morele handelingen zullen voorkomen. Tenslotte heeft de raad zich met het idee van Burgemeester en Wethouders vereenigd. etc. ..... .....

L. C. 22-5-1893.

MUZIEK en BAL te BERLIKUM.

Loazjeminthâlder Jelle Terpstra liet yn july 1886 ek in omnibustsjinst ride tusken BERLTSUM en Ljouwert korrespondearjende mei de measte treinen fan Ljouwert. De ôfrit wie by Terpstra (Hof van Holland) en eindige yn Ljouwert by S. W. de Roos oan de Groene Weide. 

L. C. 24-4-1895.

Logement J.(elle) Terpstra te BERLIKUM. 

Donderdag 25 April (kermis) Matinee van 1 – 4 uur middags. Groot Tyroler concert, 2 Dames en 2 Heeren in Nationaal Costuum. 

Entree 15 cent.

L. C. 24-4-1893. 

BERLIKUM – KERMIS.

Matinée en concert bij Jelle IJ. Terpstra. Optreden van den zoo gunstig bekenden Komiek, den Heer P. de Block te Franeker, en den Heer J. Flietstra (viool) en mej. E. Hes. (piano).

L. C. 21-4-1899.

KERMIS – BERLIKUM.

Ondergetekende houdt zich bij Ingezetenen en H. H. Kooplieden ter gelegenheid der Kermis, beleefd aanbevolen, ook alle soorten zonder alcohol verkrijgbaar. 

A. van der Wal, Maastrichts Bier en Koffiehuis. 

Muziek en dans.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

L. C. 29-9-1882.

De Minister van Justitie heeft het voornemen in het volgend jaar gebouwen voor Kanton-gerechten te stichten of aan te koopen te Woerden, BERLIKUM, Zuidbroek, Onderdendam, Sliedrecht en Harlingen. In de 4 eerst genoemde plaatsen zijn de Kantongerechten nog gevestigd in lokalen, die gemeenschap hebben met lokalen, waar sterke drank in het klein wordt verkocht.

L. C. 15-6-1827.

Alle degeene, welke iets verschuldigd zijn aan, of te vorderen hebben van de Boedel en Nalatenschap van wijlen Tjitske Tomas Hoekstra, in leven kasteleinsche te BERLIKUM, worden verzocht hiervan betaling of opgave te doen ten kantore van Mr. P. J. Mebius, notaris te Marssum, voor den 1 Julij 1827.

L. C. 28-3-2006.

NIEUW RIJBEWIJS voor “dwarskop” van negentig. 

Zijn rijbewijs was al een tijdje verlopen, maar vanaf vandaag mag de negentig jarige Minne (Douwe ’s) de Geele met zijn Mazda 323 weer een slagje door het dorp. Hij slaagde glansrijk voor de rijtest van het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (C. B. S.). De BERLIKUMER moest eerst wel even op les, maar hij had dat er graag voor over. “Sa ’n auto is in genot”, vindt de negentigjarige Berltsumer. De Geele mag nu weer voorlopig een jaar verder rijden.

L. C. 27-7-1897.

OPENLUCHT MEETING