FRYSLÂN is in KEATSPROVINSJE.
Foaral om Frjentsjer hinne is der altyd in protte keatsttearre mei nûmer en dus ek yn BERLTSUM. It keatsen fûn dan plak op in stikje greidlân mar ek wol op strjitte. It keatsen, it bolslaan, yn it Ingels ek wol neamd handtennis, wie eartiids in elitesport. It waard oeral yn Nederlân beoefene op in keatsbaan útsein yn Fryslân. Earst yn de 16de ieu begûn de Fryske elite te keatsen en nei 1650 mear it gewoane folk. De spelrigels ferskilden wol fan gewest ta gewest. Der waard foaral op moaie simmerjûnen en sneins keatst ûnder faak grutte belangstelling fan de doarpsgenoaten. It wie in echte mannesport. It froulju’s en pearkekeatsen is folle letter ûntstien. (plm. 1970)
Omdat it greidlân net altyd moai flak en net altyd samar brûkt wurde koe foar it keatsen is yn it jier 1888 yn BERLTSUM in keatsferiening mei de namme “Gerrit Piers” oprjochte en mei in fêst dêrfoar sûnt 1899 ynrjochte (“V. V. V.”) keatsfjild oan de Biltdyk grut 97 are (2 ¾ pm.) Wa ’t Gerrit Piers wie is no net rjocht bekend. (* Gerrit Piers de Jong 1825 - 1869, dy ’t hjir ek tsjerkfâd west hat en letter rintenier, boaske mei Livia Aukes v. d. Meij) It keatsfjild waard hieltied foar fiif jier hierd. De fúzje tusken ”Gerrit Piers” en de “V. V. V.” fûn plak yn 1919. It fêste sportfjild koe no moai ûnderholden en skjinhâlden wurde. De earste keats partij fûn plak op 28 septimber 1888. Der wienen mar leafst 84 dielnimmers en de belangstelling wie tige grut. Der wienen wol 1000 minsken nei it fjild takommen. It feest waard opfleure mei muzyk fan de skutterij fan Frjentsjer. (Muzykkorpsen “De Bazuin” en “Klimop” moasten yn BERLTSUM noch oprjochte wurde.) De priis gie nei Daam Bakker fan Bitgum, Boate Bruinsma fan Sint Anne en Thyle van Dokkumburg fan BERLTSUM. De 1e preemje nei Siebren Kooistra fan Harns, Jan Groeneveld fan Bitgum en Jan de Groot fan Sint Anne. De 2e preemje nei Uile Kooistra fan Harns, Foppe de Vries fan Rie en Durk Strooisma fan BERLTSUM. De útrikking fan de priis en preemje fûn de jûns plak op de boppeseal fan de herberch (“Hof van Holland”) fan Jelle IJ. Terpstra. De hear Mr. J. C. Schonegevel hâlde in tapaslike taspraak. De keatsferiening hie de namme “Gerrit Piers”, mar hjir wie earder ek noch ien mei de namme “BERLIKUM”.
Beskermhear fan de feriening wienen Mr. J. K. Schonegevel en Mr. W. A. Bergsma (**Al oprjochte yn 1881). “Gerrit Piers” wie de opfolgjende namme. Grutte Berltsumer keatsers wienen letter bgl. in Jan van der Lei, Anne van der Meulen, Bouke Wiersma, Sape Andries de Haan, Sake Frânses Faber, Klaas van Wieren, de van der Mey ’s, de de Graaf ‘s, de Brouwer ’s, de Sjoerdsma ’s etc. Letter is der op 13- 4- 1934 yn it Evangelisaasjegebou “Bethel” te Frjentsjer, op oantrún troch Johannes de Boer fan Frjentsjer en Sierk Feike ’s Brouwer fan BERLTSUM, ek noch in Kristlike keatsbûn oprjochte. De C. F. K. De Berltsumer keatsferiening “Wardy” wie oanslúten by de C. F. K. (Chr. Bond van Friese Kaatssport.) Dizze feriening hierde in stik greidlân oan de Biltdyk fan de Herfoarme tsjerke. Sa wie der dus neist it “V. V. V.”-terrein (oanslúten by de K. N. K. B.: Koninklijke Nederlandse Kaatsbond) ek noch in “Wardy”-terrein bykommen. De keatsfjilden binne ek in protte brûkt foar iepenloft gearkomsten, taptoe’s, gymnastykúfierings, berneboarterijen en doarpsfeesten. No steane hjir oan de Biltdyk en dêrefter de huzen op oan de strjitten mei keatsnammen lykas De Keats, De Opslach en De Boppe. En mei nammen as de Appelhôf, Parrehôf, Kersehôf, Beiehôf en Prommehôf. Letter yn begjin de tachtiger jierren fan de tweintichste ieu is it nije sportkompleks mei de namme “De Koekoek” oanlein, krekt lykas de namme Koekoeksleane, in neitins oan it eardere gebiet dêr mei dy namme. De iepening wie op 8 maart 1974. Gerben Klazes van der Berg en boargemaster Dirk Reitsma fierden it wurd. No is hjir wer ien keatsferiening yn ús doarp. In hichtepunt is noch altyd it keatsen op de jierlikse yn it lêste wykein fan juny hâlden Berltsumer merke. It fynt no allegaerre plak op it sportkompleks “De Koekoek” en der komme altyd in soad minsken op ôf. De strjitten dêr omhinne steane dan fol mei fietsen en auto ’s. Dit wie eartiids net sa. De kermis (merke) fûn altyd plak op It Skil en it Hemmemaplein deun by de Hoareka-bedriuwen en it keatsen yn de Bildtdyk. Yn BERLTSUM is no neist it keatsen foaral it fuotbaljen mar ek it tennissen in tiidferdriuw wurden. Hjir is fan 1865 ôf ek al in iisclub “BERLIKUM”. Der is in volleybalclub. In gymnastiekferiening. De Berltsumer gymnastiekferiening oefene earder altyd yn ien fan de efterste lokalen fan de eardere no ôfbrutsen iepenbiere skoalle oan de Skoallestrjitte. No bart dit yn it gymnastieklokaal oan de Sportleane neist doarpshûs “It Heechhout”. It ferwûndert my, dat hjir yn BERLTSUM noch gjin Jeu de Boulesbaan is. Wa wit, miskien komt dy der ek nochris. Oh ja: BERLTSUM hat ek in kuierferiening hân mei de namme “Blier Fuort”. Oane Ânske ’s Boomsma, de Berltsumer drogist, wie hjirfan de foarsitter.
Fuotnoat:
(* Gerrit Piers de Jong, is berne op 7-5-1825 te Easterlittens as soan fan Pier Gerrit ‘s de Jong en Helena Olphert ‘s Kiestra. Hy wie op 14-6-1848 troud mei Livia (Liefke) Aukes van der Meij ôfkomstich fan WIER en is hjir ferstoarn op 14-2-1869 Hy wie hjir bakker. De grêfstiennen fan dit echtpear lizze noch op it tsjerkhôf mei it grêfnûmer 686. Hy soe it keatsen hjir yn BERLTSUM befoardere en mei jild stype hawwe en syn frou moat jierren beskermfrouwe west hawwe fan de keatsferiening sa is my ris oerlevere. Auke van der Meij wie in broer fan Gerhard van der Meij en dy hie ek in dochter mei de namme Livia. Gerrit Piers de Jong hat yn it ferline op 26 juny 1855 mei Folkert Hermanus Kiestra en Symen Ennes de Haan de twadde priis wûn op in P. C. yn Frjentsjer. Wat fierders opfâlt dat yn krante advertinsjes fan foar 1903 de Berltsumer keatsferiening altyd oantsjutten wurdt as keatsferiening “BERLIKUM” en PAS NEI 1903 as keatsferiening “Gerrit Piers” en nei de fúzje yn 1919 mei de V. V. V., yn 1928 pas as V. V. V. BERLIKUM.
(** Sjoch ek de L. C. fan 23-5-1902 hjirnei: Uit de Provincie.
IT KEATSEN.
Yn it ferline waard yn Fryslân meastentiids op de pleinen of yn de Buorrens keatst fan de stêden en de doarpen. Yn de saneamde “Lytse Bouhoeke” is dy tradysje by myn witten it langste folhâlden. (de Keatsebuorrens) Yn de tachtiger jierren fan de 19e ieu komt men yn de Ljouwerter Krante hieltyd mear tsjin dat oanjûn wurdt, dat keatst wurde sil op “het greidland”, op “het kaatsveld”, op het “kaatsland”, in het “weiland” of “in de weide”. De strjitbewenners sille fêst wolris in baltsje troch de rúten slein hawwe, tink ik. De bewenners sille hjir fêst net rouwich om west hawwe. Yn Harns fynt elts jier no noch in strjitkeatspartij op De Lanen plak. It saneamde “Lanenkeatsen”. De op 14-11-1941 te Seisbierrum berne Gerrit Okkinga joech yn de begjin-perioade fan de trainingen hjir wol keatstrainingen yn de feilinghallen fan BERLTSUM. Doe’t hy yn 2007 40 jier trainer west hie waard hy op in algemiene gearkomste ta lid fan fertsjinste beneamd. Hy wie hjir skoalmaster oan de iepenbiere skoalle. Foar de Berltsumer keatsferiening wûn hy yn 1971 it Nederlânske kampioenskip.
Kaatshistorie Berlikum (Âlde films)
Opnames uit 1948 van een wedstrijd voor "oud-kaatsers" in Berlikum.
Leeuwarder Nieuwsblad 30-7-1927
Foto fan it bestjoer fan V.v.V.
L. C. 23-5-1902.
BERLIKUM 21 mei. Onze kaatsvereeniging, in 1881 vol geestdrift opgericht, leidt sedert enkele jaren een kwijnend leven. In den beginne durfde zij wedstrijden organiseeren waarbij meer dan honderd gulden aan prijs en premiën werd uitgeloofd. Die tijden zijn voorbij. Wel gelukt het haar nog jaarlijks een flinke kaatspartij te houden, maar de geestdrift is sedert lang verdwenen en financiële omstandigheden laten dientengevolge ook te wenschen over. Van waar dien toestand, vraagt men onwillekeurig, waar ons dorp vroeger vaak kaatsers van de eerste rang in het veld zond, en met den jaarlijkschen kaatswedstrijd te Franeker duidelijk blijkt, hoe groot hier overigens de liefhebberij voor het edele balspel is. En dan moet het antwoord dit zijn. Voor eerst weigeren tal van burgers, die anders met het grootste genoegen een geheelen dag eene kaatspartij bijwonen, de vereeniging te steunen door hunne contributiën en in de tweede plaats, en dit is zeker wel het voornaamste, de leven aanbrengende krachten, de kaatsers zelf ontbreken. Dat laatste feit is te verontschuldigen. Sedert enkele jaren toch mag op plein en wegen niet meer worden gekaatst en daar hier ook geen stuk weiland disponibel is, kan de jeugd zich ook niet meer oefenen en geraakt het spel in onbruik. Het gevolg is, dat de jonge knapen, die in hun vrijen tijd toch afleiding zoeken, dien tijd gaan dooden met minder edele genoegens. Op de laatst gehouden vergadering der vereeniging werd op deze omstandigheden gewezen en besloten te trachten tot verbetering te komen. Men zou nl. een stuk weiland pogen te huren en dit voor kaatser-leden gratis, voor niet kaatser-leden tegen entree toegankelijk stellen. Tot dekking der eventueel te maken kosten zou een waarborgfonds worden gevormd. Thans nadert dit plan zijne volvoering, want, hoewel het waarborgfonds verre van voldoende mag worden genoemd, heeft het bestuur toch besloten, de zaak aan te pakken. We hopen van harte, dat het nuttige gevolgen mag hebben, zoowel voor de vereeniging als voor onze jeugdigen.
Sjoch op GOOGLE: Kaatshistorie.nl
Geschiedenis van het kaatsen in woord en beeld.
(Troch it yntikjen fan nammen en keatsplakken is in protte werom te finen.)
L. C. 22-7-1927.
L. C. 19-8-1963.
BONDSWEDSTRIJD C. F. K. jongens BERLIKUM.
(Jan) (Fedde’s) Sjoerdsma, (Yge) (Klazes) Smits en (Wieger Dirk) van Dijk zegevierden in eigen dorp.
L. C. 3-9-1953.
HURDDRAVEN: Yn de foarrige ieu wie dat folkssport nûmer ien.
2847 wedstriden yn it tiidrek fan 1800 – 1850.
Hwa ‘t út âlde Ljouwerter Kranten in byld besiket to krijen fan de sport, sa ‘t dy eartiids yn Fryslân beoefene waard, hoecht net lang yn twivel to wêzen om de fraach, hwat hjir it meast populêr west hat. Yn de jiergongen 1800 – 1850 komme 2847 adfortinsjes foar fan hurddraverijen “ûnder de man” en mei krompanelen sjezen. De sport, dy ‘t hwat populariteit oangiet op it hurddraven folget, is it keatsen. Yn deselde tiid telden wy 991 keats adfortinsjes. De beide sporten dy ‘t it 3de en 4de plak ynnimme: hurdriden en silen kinne der beide net oan tippe. Yn de measte doarpen en stêden fûn it op deselde tiden plak. Meastal mei de merken dy ‘t hâlden waarden. Dizze waarden doe ek al in protte ôfreizge. Ek de almanakken joegen hjir kundskip oan. Kastleins op in doarp lieten, somtiden meiinoar gearwurkjend, draverijen plakfine. Yn Holwert bgl. gie fakentiden ek noch in list rûn om dizze eveneminten plak fine litte te kinnen.
Dat ús foarâlden greate hynstefreonen wienen en dat Fryslân alear noch mear as nou in lân wie, der ‘t de boer de leye hie, komt noch sterker út, as wy by it boppeneamd sifer 2847 it tal galloppearsportsjen (draverijen, dêr ‘t de hynsders út ‘er fjouwer rinne moasten) optelle. Fan 1800 – 1850 bidraecht dat tal 83. Fierders meije wy hjirby ek neame it belslide jeijen by it winter. Wy telden hjir oer it tiidrek, dat wy besprekke wolle, 107 sokke wedstriden. Sjoch fierders de L. C.
Tusken 60 en 70 draverijen waarden der hâlden to BERLTSUM, Dokkum, Holwerd, Rien (!) en Snits. Tusken 50 en 60 to Menaem, Op ‘e Ryp, Marsum, Trije Romers (!) Wytmarsum, Weidum, Warkum en Op it Fean. .......... ...........
L. C. 23-6-2001.
Veiligheid rond kermis wekt onrust BERLIKUM.
L. C. 18-5-2002.
Jong Nederlânwinner is yn BERLTSUM al hiel gewoan.
Kaatser Marten Feenstra (19) (wenjende yn de Túnboustrjitte 18) uit BERLIKUM is in betrekkelijk korte tijd uitgegroeid tot een volwaardige hoofdklasser.
Foto: Marten (Jans) Feenstra.
L. C. 22-12-1971.
“Blier fuort” laat het niet bij wandelen alleen.
L. C. 2-9-1952.
Zaterdagavond werd te BERLIKUM een avondfeest gehouden op het sportterrein “War Dy”. Na een optocht met muziek van “De Bazuin” gehouden te hebben werden volksspelen gehouden o. a. touwtrekken. De uitslag hiervan luidt: 1e prijs, L.(ieuwe) (Feikes) Brouwer, S. J. Osinga, Jacob Weijer, U.(lbe) (Klases) Pranger en H. H. Born. 2e prijs, W.(ijbe) (Herres) van Dokkumburg, Th. Runia, L.(ibbe) (Klases) Pranger, J.(ouke) (Klases) Wijkstra en J.(an) L.(ammerts) Faber.
AKTE van ERKENNING. Leeuwarden, 1894.
Aangiftedatum 13 februari 1894, akte nr. 106.
Auke de Graaf, zoon, geboren 7 november 1889.
Vader: Popke de Graaf.
Moeder: Akke Aukes Veenstra.
Opmerking: Akte van erkenning door ouders.
Kind gewettigd bij K. B. d. d. 11 november 1902 nr. 52.
Ingeschreven in de huwelijksregisters van de gemeente Leeuwarden
d.d. 3 december 1902 no. 242.
Bron: geboortes.
L. C. 24-2-1957.
Auke van der Graaf ‘Ast net fan dy ôfbytst bliuwst altyd lyts’.
“Ik wit net oft my slagget”, zucht de P.C. koning van 1999. Indien het lichaam het toelaat wil hij nog minimaal 10 jaar doorgaan om samen nog eens met zijn broertje Yme van acht – dy hat noch wol talint” – op de P.C. uit te komen.
L. C. 2-8-2005.
(foto: Auke van der Graaf.)
L. C. 3-7-2008.
(foto: Auke van der Graaf mei doarpsgenoat Marten Feenstra yn Harns.)
L. C. 7-4-1952.
WARGA won touwtrek wedstrijd in BERLIKUM.
De touwtrek enthousiasten zijn uit hun (korte) winterslaap ontwaakt en het was in BERLIKUM dat zij elkaar Zaterdagmiddag voor het eerst ontmoetten. Het zal waarschijnlijk niet het laatste treffen zijn ..... ...... Van heinde en verre waren ze komen opdagen ..... ...... Tien ploegen dongen naar de prijzen, er waren zeer interessante wedstrijden en ook zeer spannende, zoals BERLIKUM (Wassenaar) tegen Vrouwenparochie (Heslinga) en Minnertsga (Kramer) tegen Idskenhuizen (Hoekstra). Winnaars werden. ect. ....... ........
L. C. 25-5-2009.
Kleedboxen BERLIKUM krijgen opknapbeurt.
L. C. 22-6-1991.
(Theunis Hendrik’s van der Graaf.)
L. C. 28-5-1996.
Auke van der Graaf ontplooit zich snel.
(foto: Auke Th. van der Graaf.)
Door Gerrit Kloosterman.
L. C. 23-3-1974.
Kaatsarbiter Sape de Haan nam afscheid. (fan de K. N. K. B.)
(Sjoch ek de ôfleverings yn de L. C.: It keatsen yn Fryslan.)
Sape is troud mei Lokke Sije ’s Beetstra.
L. C. 21-6-1897.
L. C. 22-4-1975.
Oud kaatskoning Jan van der Leij overleden.
L. C. 12-3-1983.
Hylke Speerstra oer it KEATSEN as it libben sels.
Âld-kommissaris fan de Keninginne Van Harixma thoe Slooten moat ris tsjin in man fan ‘t Keatsbûn sein hawwe: “Die geblokte kerel, die Andries de Haan is een mysterie. Hij schijnt niet tot de verbeelding van het volk te spreken en toch is het een indrukwekkende kaatser”. “No dêr moat ik it mar mei dwaan”, sei De Haan tsjin Hylke Speerstra, dy ‘t him yn it fersoaringstehûs te BERLTSUM opsocht foar “Kening op sokken”, in boek grôtfol “sterke stikken” fan âld-keatsers dat – it seit himsels - op de dei fan de P. C. ferskynd is. De typearring fan de âld-kommissaris soe ek foar De Haan as ferteller brûkt wurde kinne. Syn stikken binne net “sterk” yn de betsjutting dy ‘t men der yn dit ferbân oan jaan soe en hy hat ek fuort tsjin Speerstra sein, dat er mei syn ferhalen noait opbiede kin tsjin de echte fertellers, want seit er, “Ik bin mar in balkearer yn it petear”. Dochs is dat koarte haadstik fan him ien fan de “indrukwekkendste” yn dit boek. Hy relativearret dêryn op ôfstânlik-nochteren wize de sterke stikken fan guon fan syn maten, dy ‘t yn dit boek net te min oant wurd komme. Syn wat swiersettich aard bringt him wolris ta bespegelings, dy ‘t him net fleurich stimme, mar it keatsen wol yn it fergonklike perspektyf sette, dat no ienkear by eare en gloarje heart. “Ik sit”, seit De Haan, “no allinne foar ‘t finster fan it fersoargingstehûs en sjoch it hear oer. De oantinkens om my hinne ha ‘k fuort dien. Yn ‘t Frjentserter keatsmuseum binne myn 45 medaljes. Dat is it plak dêr ‘t alle gloarje yn goud en sulver mar útstald lizze moat.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 23-6-1953.
V. V. V. BERLIKUM
Afd. K.N.K.B. Beschermheer E. van der Meij
GROTE KAATSPARTIJ
van 30 uitgenodigde 1e klassers.
Op Zondag 28 Juni 1953
Prijzen fl. 45,- fl. 30,- en fl 18,- plus 3 medailles
voor het prijswinnend partuur
Koningsprijs: de Zilveren Wandelbal
aangeboden door de familie Braaksma
Maandag 29 Juni KAATSPARTIJ van 4e klassers
(vrije samenstelling) Prijzen fl. 30,- fl. 22,- fl. 18,-
of 2 x fl. 12,- plus 3 medailles voor’t prijswinnend
partuur. Aangifte tot Donderdagavond 7 uur bij de
secr. B. Westerlaan BERLIKUM. Tel. K. 5186-235
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 30-7-1960.
Spilers waarden op ‘e stiennen tige handich; rúten moasten it bilije.
L. C. 25-7-1953.
It keatsen yn de earste helte fan de foarige ieu.
Jildprizen binne stadich opkommen.
L. C. 12-5-1948.
(foto: Sjoerd Osinga, oarspronklik ôfkomstich fan BERLTSUM.)
L. C. 18-9-1963.
JUDO vereniging in BERLIKUM opgericht.
In verband met de oprichting van een judo vereniging in BERLIKUM zijn maandagavond in “Hof van Holland” judo en jiu-jitsu demonstraties gehouden waarvoor buitengewone grote belangstelling bestond. Een groot aantal gaf zich op als lid. De lessen worden gegeven in het gymnastieklokaal van de Openbare lagere school op dinsdagmiddag voor de jeugd en ‘s avonds voor de senioren.
L. C. 15-6-2009.
Hengelen langs de elfstedenroute.
Twintig nieuwe vissteigers aan het BERLTSUMER WIID.
L. C. 12-9-1963.
Burgemeester Dirk Torensma van MENALDUMADEEL heeft gisteren in BERLIKUM de nieuwe sporthal (it gymnastieklokaal oan de Sportleane) dat door de Nederlandse Heidemaatschappij is gebouwd. De Heidemij bood bij de opening een wisselbeker voor de wedstrijden aan. Het gebouw, dat 75.000 gulden heeft gekost, bevat voor rond 20.000 gulden instrumenten. Het is modern ingericht en omvat behalve de zaal en de kleedkamer o.a. wasgelegenheden met douches en wasbakken.
(Yn 2013, dus presys 50 jier letter, sil dit gebou oerstallich wêze want oankommende freed 18 desimber 2013 sil de nije ‘brede skoalle’ mei de dêr tsjinoan boude nije sporthal iepene wurde.)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
NET FOLLE LEARD
Lytse Eabe komt thús fan syn earste skoalledei.
Mem freget: “En, wat hast hjoed leard, Eabe?
Eabe: “Net folle mem, ik moat moarn werom komme!”
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 21-5-1986.
Gymnastiek in BERLIKUM teert vooral op de jeugd.
(50 jarig jubileum. Lammert Schiphof is voorzitter.)
L. C. 20-2-1919.
BERLIKUM. In de vergadering van de Kaatsvereniging “Gerrit Piers” is rekening gedaan over het afgeloopen jaar. Ontvangsten fl. 886,63, uitgaven fl. 831,16. Besloten, om het gehele ledental, ten bedrage van 125, - over te gaan naar de opgerichte vereniging voor volksvermaken. (“V. V. V.”) in welk bestuur gekozen zijn de heeren M. R. Schiphof, A. (R.) Turkstra, S. J. Tuinstra, G. Heeringa, J. Winselaar, J. Veninga en D. Westerlaan. De festiviteiten zullen plaats hebben op de laatste Zondag in Juli en op den daaraanvolgenden Maandag.
L. C. 21-6-1927.
L. C. 25-5-2012.
Sportclub BERLTSUM krijgt kunstgrasmat.
Kosten 540.000 euro.
(It keunstgêrsfjild is oplevere ein septimber 2012.)
L. C. 26-8-1893.
WIELER wedstrijden - BERLIKUM.
Op Zondag 27 Augustus 1893 door liefhebbers welke niet meer dan één 1e prijs hebben gewonnen.
PRIJS: Gouden Medaille.
PREMIE: Zilveren Medaille.
Aangifte tot 2 uur bij J.(elle) IJ.(sbrands) Terpstra.
Opgeluisterd door Muziek in de tuin.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
In fiets waard yn dy tiid foaral brûkt om wedstriden mei te riden. It is dan noch gjin transportmiddel om fan A nei B te kommen. Logysk ek, want de wegen binne allesbehalve fietsfreonlik. De wegen wiene noch net ferhurde. Dêrneist kosten fietsen yn dy tiid in fermogen. Allinne de elite kin harren de oankeap fan in fiets tastean. In fiets kostte al gau in 150 gûne.
Yn in krante fan 12-10-1869 is te lêzen : “de vreemde vertooning” van een wedstrijd met 6 velocipèdes heeft plaats te Stiens.
Geschiedenis24 (tillevyzje)
ANDERE TIJDEN (afleveringen:200)
9 oktober 2001. (V. P. R. O. programma) onder de titel De zaak Sieta Posthumus.
De zaak Sita Posthumus.
Yn 1960 kaam de EARSTE Nederlânske DOPINGKWESTJE yn it nijs. Swimster Sieta Posthumus beskuldige tsjinstanners fan dopinggebrûk.
Strielend middelpunt.
Foto: Sita Posthumus
Op filmbylden dy ’t yn 1960 by it ôfreizgjen nei de ‘SPELEN fan ROME’ makke binne is Sieta Posthumus (24 jier) it strieljende mulpunt. Sjongend en laitsjend posearret hja réwillich foar de kamera fan it Polygoon-journaal. Foardat se de fleanmasine yngiet ......... Om in lang ferhaal koart te meitsjen, hja komt net lang dêrnei iensum, siik en desillúzjenearre op Nederlânske boaiem werom. Fjouwer jonge froulju hienen op ferskate ôfstannen wrâldrekords swommen en ek op de 4 x 100 meter estafette moast it fjouwertal Cocky Gastelaars, Erica Terpstra, (letter nei in suksesfolle karriêre as topsporter, keamerlid (V. V. D.) steatssiktaris en bestjoerder by N. O. C. - N. S. F.), Jopie Troost en Sieta (Sietske) Posthumus út de van Asbeckstritte te Ljouwert (dochter fan Andries Posthumus en oan my besibbe) grif in medalje binnenhelje kinne. Mar it rûn oars ......... Yn in ynterview mei de Ljouwerter Krante leit Sieta mei har útspraken de BASIS foar wat de earste DOPING affêre fan Nederlân wurde soe etc. ..... ...... Der komt in medyske kommisje fan de N. S. F. mei in net befredigjen rapport. Net ien is echt tefreden oer de útkomsten etc. ..... ...... Yn in útstjoering fan ‘Achter het Nieuws’ mei Sita har ferhaal dwaen by Arie Kleijwegt etc. ...... ....... Foar Sita is it einrapport teloarstellend. Krantekop nei de oankundiging fan Sita’s ôfskie fan de swimsport: Verlies voor Nederlandse zwemsport. Sieta Posthumus stopt ermee na teleurstelling te Rome. (Foto L. C.)
Sita fertelt yn de L. C. dat hja ûnder de seleksjewedstriden, 6 moanne foar de Olympyske Spullen yn Rome, by tafâl in petear opfongen hie tusken in trainer en in pupil. Sieta: “Ik hoorde de een tegen de ander zeggen: “Morgen krijg je nog een spuit in je bil en dan wordt je weer kampioen. Ik wist gelijk dat het hier over doping ging en ben direct naar Wim Mosterd gelopen. Hij was onze zwem arts en hij heeft mijn klacht doorgegeven aan de zwembond die er vervolgens niets mee heeft gedaan”.
Zomerspelen. - Sita Posthumus. - In het Olypisch jaar 1960 speelde de EERSTE dopingzaak van Nederland. De zwemster Sita Posthumus speelde hierin de HOOFDROL. Sita is letter beheind rekke troch in ferkearsûngelok. Hja is troud mei Ferry Kaihatu. Ferry foarme tegearre mei syn broer Victor it duo The Emeralds. Hja hawwe in protte singles makke en wienen om 1960 hinne tige bekend.
N. R. C. HANDELSBLAD 9-10-2001.
Slikken voor het vaderland. - In dit artikel stelt de schrijver dat doping waarschijnlijk echt een “staatszaak” is geweest.
Op de website van Zwemkroniek is de tekst fan it programma oernommen. Zwemkoniek Online.
Sita (Sietske) is berne te Ljouwert op 22-4-1936 as dochter fan Andries Klazes Posthumus, hja is troud mei Ferry Kaihatu (ôfkomstich fan de Mulukken) dy ’t mei syn broer Victor it bekende duo “The Emeralds” foarmen. Krekt as “The Blue Diamonds” (ôfkomstich út Indonesië) stienen hja destiids heech yn de Nederlânske top 10. De meast my bekend bleaune topper fan harren doe wie: Brigitte Bardot / Nee, Nee, Nee. (Brigitte Bardot, Bardot, die heeft ze niet zo maar ZÓ. (1961) Mar ek Memories / A long time / To Forget (1960) die it goed. Nei in earnstich auto ûngelok is Sita no beheind wurden yn har dwaen en litten. Hja wenje no yn Ede. De freonskip mei de lettere V. V. D. politika Erica Terpstra e. o. is altyd bleaun. (Sita is oan my besibbe.) De sûnt 2010 yn BERLTSUM oan de Hôfsleane 95 wenjende Hendrik Terpstra is besibbe oan Erica Terpstra. Hy sit no foar de V. V. D. yn de gemeenterie fan MENAMERADIEL.
Sieta_van_der_graaf_het_kanon_van_berlikum
L. C. 5-6-1961.
Sneintomoarn is yn it rêsthûs to Wommels fan ús weinommen, De hear EELTSJE SIMON ‘s van der MEIJ. Yn ‘e âldens fan 81 jier, sûnt 1946 beskermhear fan ús foriening. Bistjûr en commissarissen fan V. V. V. BERLIKUM. 3 juni 1961.
FRISIA. 30-1-1897.
Had het bestuur der ijsclub de vogels over ’t net laten vliegen, des te meer steun vond een commissie van drie personen, die zich voor het houden van een hardrijderij had gevormd. De welwillende steun werd van alle kanten aangeboden, zelfs de werkende leden van ‘t fanfarecorps “Klimop” boden aan, om gratis dit feest met volle sterkte (zijnde 22 man) op te luisteren. Een korte poos later marcheerde men in optocht door de straten. Er waren 40 mannen opgekomen om den prijs en 2 premie ’s te bekampen. Had men in de vergadering der club besloten, in geen geval de baan weer af te staan, voor den billijken aandrang der commissie bezweek men. Toen de commissie, welke alle financieele bezwaren op zich nam, de directie meedeelde dat zij aan hare leden overal vrije toegang zou verleenen, kreeg men vergunning alle aan de club behoorende goederen in gebruik te mogen nemen. De dag is dan ook uit financieel oogpunt uitnemend geslaagd, zoodat ieder gratis aangeboden dienst der arbeiders flink is betaald geworden, en het corps met een cadeau is vereerd groot fl. 25, - Het feit werd door niet minder dan 500 bijgewoond. Het avondfeest werd ingeleid met een woord van dank aan de eensgezindheid en de voorzitter deed daar ook weder een beroep op, met den wensch dat de toaster tot verhoging der vreugde zou bijdragen, en dat men de bestuurders der club te zijner tijd en plaats kan interpelleeren, en verder dat de orde strikt zou worden gehandhaafd. De orde is dan ook geen ogenblik verstoord geworden.
De zaal was overvol.
FRISIA. 14- 5-1898.
FESTIVAL van Harmonie en Fanfare corpsen te BERLIKUM op Donderdag 19 Mei (Hemelvaartsdag) a. s. op een afgesloten terrein.
8 deelnemende Corpsen. 150 excecutanten. Entree 10 cent. Optocht met banieren door de plaats. Het Bestuur.
(IT BESTJOER: wie dy fan “Klimop” dy it festival útskreaun hie. Der dienen 8 korpsen oan mei; te witten dy fan Âlde Biltsyl “Crecendo”, fan Menaam “Constantia”, fan Sint Jabik “Aurora”, fan Sint Anne “Excelsior” fan Dronryp, fan Ljouwert “De Harmonie” en “Onder Ons” fan Marsum, meiinoar sa ’n 170 man. Nettsjinsteande it waar him net al te bêst oansjen liet, wie it dochs tank sij de hurde wyn, de hiele dei droeg bleaun. Nei ôfrin fan de gearkomst by kastlein L. R. Bakker, gie men yn optocht mei findel en banier nei it feestterrein, wêr’t foaral de findeldragers in protte fan de wyn te ferduorjen krigen en hieltyd drigen om te fallen. In tichte mannichte folge dizze optocht en út al dat joeljen en laitsjen koe men opmeitsje dat der in gesellige geast ûnder it publyk hearske. Der wienen dy deis mear as 1000 minsken op it fjild. Om it terrein hinne waard der merke holden, dat it in dûbel feest like. Nei ôfrin waard it feest fourtset by kastlein J. Terpstra wêr ’t de doedestiids bekende deklamator Lighthard de minsken fermakke. It feest wie tige slagge. )
L. C. 28-5-1906.
Ons fanfarecorps “Klimop” herdacht gisteren zijn 10 jarig bestaan met het houden van een festival. Een zevental zustervereenigingen, die van Tzummarum, Sint Jacob, Sint Annaparochie, Oude Bildtzijl, Huizum, Beetgum en Menaldum waren daartoe overgekomen. Na een omgang door het dorp trok de stoet naar het sportterrein, waar het publiek langzamerhand samen-stroomde. De onderscheiden nummers, zoowel die te zamen, als die welke door elk corps afzonderlijk werden uitgevoerd, vielen over het algemeen wel in de smaak. Na afloop werd er weder een optocht door het dorp gehouden, waarna het feest werd voortgezet op de zaal van mej. Visser. “Klimop” mag met voldoening op deze dag terugkijken.
L. C. 18-1-1897.
L. C. 29-1-1937.
Veertigjarig bestaan fanfarecorps “Klimop”.
BERLIKUM, 28 Januari.
Gisteravond hield het fanfarecorps “Klimop” een feestelijk samenzijn ter gelegenheid van haar 40 jarig bestaan. Door een ongeval den heer Koet overkomen, kon dit in het laatst van 1936 niet plaats hebben. Medewerking verleende de humorist Stap van Leeuwarden. De voorzitter, de heer J. O. van Dijk, sprake en kort welkomstwoord. Nadat het corps eenige muzieknummers gespeeld had, en de band, bestaande uit de heeren G. Kuperus, F. Faber alhier en Scheepstra uit Leeuwarden zich had laten hooren, gaf de heer Stap in vogelvlucht weer de geschiedenis van “Klimop”. Ook de voorzitter gaf een historisch overzicht, waarvan wij het volgende ontleenen. “In Juli 1898 werd “Klimop” opgericht. Twee jaar later telde het corps 22 werkende leden en 4 adspirant leden. Het bestuur bestond uit de heeren A. R. Turkstra, voorzitter, S. S. de Haan, secretaris, A. S. de Haan, penningmeester, J. H. Winselaar en S. IJ. Greben. Directeur was de heer J. Groenewold. Het corps had 50 belangstellende leden en 14 aandeelhouders. In 1897 ontving “Klimop” haar eerste vaandel, hetwelk aangeboden werd door de dames mej. Janke Pieter Th. Runia (tr. m. Jan Dirk Fokkes Kuperus), Geertje Lublink, Joukje Boomsma, Janke Braaksma en Trijntje de Vries. Deze werden toen tot eere-leden benoemd. Als voorzitters hebben gefungeerd de heeren H. Hoitsma, H. Halbesma, A. S. de Haan, S. Stap, D.(aniël) Joh. de Jager, S. Halbesma en thans J. D. van Dijk. Directeuren zijn achtereenvolgens geweest J.(an) Groenewold, (Gerhardus) Wijngaarden, Joh. Anema, Sj. Sperling, T. Postma en thans de laatste 17 jaar de heer (W.) Koet van Leeuwarden. Aan prijzen heeft het corps 35 medailles, 4 eerekransen en 1 lauwertak behaald. Het speelt thans in de eere afdeeling. Het corps telt nu 30 werkende leden, heeft 112 belangstellende leden en 7 donateurs”. Hierna sprak de heer Timmer van Sint Annaparochie namens het bestuur van den Frieschen Bond. De heer J. G. Koopmans bracht als oud-secretaris zijn gelukwensch in dichtvorm over. Mej. IJ. Kuperus sprak namens de toneelclub “Winternocht” en bood een mand bloemen aan. Vervolgens sprak de heer (Marten) Palstra namens de Gymnastiekvereeniging. De heer Koet werd met een mand bloemen vereerd, terwijl den heer P.(ieter) Faber een huldeblijk werd aangeboden voor de waargenomen repetitiën. Namens V. V. V. en de IJsclub bood de heer Heeringa een lauwerkrans aan. De deputatie van “De Bazuin” sprak bij monde van den heer Tj.(epke) Smits haar gelukwenschen uit en bood een lauwerkrans aan. Namens de afdeeling van den Bond van Staatsspoor offreerde de heer G. Miedema het bestuur een harp. De heer H.(ein) van Vliet bood namens het Onthouderskoor “Excelsior” een enveloppe met inhoud aan. Nadat de heer G. Huizinga van Workum nog eenige woorden gesproken had, zongen de aanwezigen het feestlied door de heer Stap voor deze gelegenheid gemaakt. Daarna sprak de heer G. Mebius (skoalmaster oan de iepenbiere skoalle hjir) namens de zangvereeniging “Nut en Genoegen” en bood een bloemstuk aan. Nadat het corps nog eenige muzieknummers gespeeld had, dankte de voorzitter de aanwezigen voor hun opkomst en degenen die hadden meegewerkt tot het welslagen van deze avond.
L. C. 16-10-1971.
De Klimop BERLIKUM vierde 75–jarig bestaan.
Bevolking gaf fl. 2780,05
BERLIKUM - Vijf leden van het fanfarecorps “De Klimop” (moat wêze “Klimop”) uit BERLIKUM kregen vrijdagavond een zilveren herinnerings medaille, omdat zij 25 jaar of langer lid waren geweest van het corps. Dirigent (C. R.) Dijkstra uit Leeuwarden kreeg een tinnen bord en een bloemstukje voor zijn echtgenote. Het corps zelf kreeg 5 gratis muziekstukken, veel enveloppen met inhoud en als klap op de vuurpijl een bedrag van fl. 2780,05 van de Berlikumer bevolking aangeboden. Dat alles vond plaats in Hotel “Hof van Holland” waar een paar honderd genodigden waren gekomen om het 75 jarig jubileum van het corps te vieren. Vijf trouwe leden van het corps waren de heren Sybren Durks Kuperus, Sietze (Jans) Bosma, Sije (Jans) Beetstra, Durk Jans Kuperus en Pieter (Dirks) Terpstra. Zij werden toegesproken door notaris Dirk B. Posthumus in wiens handen de leiding van de avond was. etc. ........ ........
(Klimop wie oprjochte op 1-4-1895 en erkend by K. B. d.d. 7-10-1898.)
De ÂLVESTÊDETOCHT.
(It Fryske karnaval.)
Nei in barre tocht mei fiif winners yn 1940 wûn AUKE ADEMA (berne te Frjentsjer op 4-10-1907 troud mei Grietje Vrij en ferstoarn te BERLTSUM op 31- 3-1976) it jier dêrop foar de twadde kear efterinoar de âlve stêdetocht. Yn 1941 op 6 febrewaris wie hy mei in tiid fan 9 oeren en 19 minuten de fluchste. It waar wie dat jier noflik en ek it iis wie hiel behoarlik. De tocht kende safolle ynskriuwings, dat de organisaasje de tel kwytrekke. Auke wenne doe yn Frjentsjer. Letter yn 1947 wenne hy yn, de “tolfde” stêd fan Fryslân, BERLTSUM op de Hakkebakstreek. (Auke en Gryt wienen ús buorlju, want myn âlden hawwe ek op de Hakkebakstreek wenne en ik bin dêr op 8- 6-1945 berne.) Auke en Gryt binne dêrnei ferhúze nei de Tichelersdyk. Syn widdo wenne noch wer letter yn de L. M. Kuperusstrjitte. Auke wie sa sterk as in dyk en as it begûn te friezen wie hy net te hâlden en kaam hy wer foar de radio en op de T. V. Hy hat yn de eardere Berltsumer ierappelloadsen hiel wat balen ierappels op ‘e skouder hân.
De 58 jarige Auke Adema uit BERLIKUM, je ziet hem de jaren niet aan, is al bijzonder vaak in het sport nieuws geweest. In 1940 finishte hij - althans volgens eigen zeggen - als eerste in een onbeschrijfelijke chaos, waarom besloten werd de vijf van “het pact van Dokkum.” Adema, Jongert, Westra, van der Duim en Keizer, allemaal maar een gouden medaille te geven. In 1941 was er echter geen twijfel mogelijk, want toen had Adema vrijwel van start tot finish, de leiding en finishte in een nieuwe recordtijd van 9 uur en 19 minuten met drie minuten voorsprong op Joop Bosma uit Breukelen. En dat voor iemand, die 33 jaar was. Adema was, als transport arbeider toen woonachtig in Franeker, gewend aan zwaar werk en hield zichzelf altijd in goede conditie. .etc. ...... ....... Auke Adema heeft nl. op het gebied van de lichamelijke ontwikkeling iets nieuws ontwikkeld en daar na enige tijd octrooi op gekregen. Het zijn de z. g. K. M. A. -balansen, zandzakken van 10, 20 en 50 kg., met aan beide zijden een greep, die zowel met de voeten als de handen kan worden vastgehouden, die bijzonder soepel zijn en bestaan uit een hoeveelheid zeer droog zand in een zak van dubbel canvas, een touw rondom en een omhulsel van best leer etc. ......
(op de foto: Auke , Harm en Geert Schiphof en Willemke D. van Schepen.)
Sjoch fierder de L. C.
L. C. 11-4-1976.
Oud–Elfsteden winnaar Auke Adema (68) overleden.
BERLIKUM. - Op 68 jarige leeftijd is woensdag na een ernstige ziekte overleden de oud Elfsteden winnaar Auke Adema. In 1941 schreef hij de Elfstedentocht op zijn naam. In 1940 maakte hij deel uit van vijf rijders, aan wie toen door het Elfsteden bestuur de 1e prijs werd toegekend. Auke Adema was afkomstig uit Franeker, maar woonde daarna vele jaren tot zijn dood in BERLIKUM.
(Auke Adema wie troud mei Grietje Vrij, de dochter fan Pieter Vrij en Liskje Schiphof.)
L. C. 8-2-1971.
(foto: Auke Adema)
L. C. 21-2-1865.
Menaldum’s ijsclub “Voorruit” hield heden hare eerste hardrijderij op schaatsen door mannen, woonachtig in de gemeente MENALDUMADEEL. Prijs en Premie winnaars waren E. Jongsma te Beetgumermolen, en TH.(omas Rinks) Groenveld van BERLIKUM. Dit echt Friesch volksvermaak, liep, begunstigd door het schoonste weder, tot algemeen genoegen der toeschouwers af.
(Ek op oare plakken, lykas trije dagen letter te BERLTSUM, waarden reedriderswedstriden hâlden. Yn Berltsum barde dit altyd op it Berltsumer Wiid. De iisclub BERLTSUM hie destiids sa ’n 500 leden. Yn Baard waard in ynsamling hâlden om in reedriderswedstriid foar arbeiders en in útdieling oan de earmen hâlde te kinnen. De behoeftigen dêr krigen allegear spek en brea tabedield.)
L. C. 22-6-1963.
Jubileumfeest (75) van VvV in Berlikum.
Ondanks sombere geluiden, dat op dit moment te weinig jongeren kaatsen.
L. C. 28-3-1970.
Scheidende kaatsscheidsrechter Sape de Haan.
(foto: Sape de Haan.)
L. C. 4-9-2009.
BERLIKUM. - De kaatsvereniging in BERLIKUM mag een nieuwe berging bouwen aan het huidige clubgebouw. De nieuwe berging vereist een inventaris van ongeveer 30.000 euro. Hiervan betaalt de Gemeente MENAMERADIEL 1/3. Nog 1/3 wordt betaalt door de voetbal vereniging voor het overnemen van de oude berging als kleedruimte. Voor de overige 10.000 euro draait de vereniging zelf op.
L. C. 13-9-1794.
Met consent van de Hoogwelgeboren Heer G. W. C. D. Baron Thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg, gedenkt de Castelein Evert Willems (Dijkstra) in “Het Wapen van Vriesland” (kwotearre mei nûmer 79 (sectie A 581)) te BERLIKUM, op Dingsdag den 16 September 1794 ‘s nademiddags om twee uur, wederom te laaten verkaatsen; een uitmuntende zilveren bal en lepel; de liefhebbers worden verzogt als dan te compareeren.
(Dat ‘wederom’ soe wolris betsjutte kinne dat de sulveren bal alris earder ferkeatst is. Fakentiden waard de bal troch de kastlein werom kocht omdat de winner leaver jild hie dan sa ’n sulveren keatsbal.)
217 jier letter:
Omrop Fryslân T. V. 23-2-2011. Yn “Hjoed” (It Fryske Nijs) en ek yn ferskate kranten:
Bij veilinghuis Âld Fryslân in IJlst is dinsdag 22 febr. 2011 een zeldzame zilveren kaatsbal onder de hamer geweest. De koper heeft er 7000 euro voor betaald. Het startbod was 3250 euro. In de laatste ronden waren er nog 4 kandidaat kopers. Ook werd er telefonisch op de zilveren kaatsbal geboden. (It keatsmuseum yn Frjentsjer hie de bal ek wol graach hawwe wollen, mar hie dêr it jild net foar). De bal is van 1794 en aangeboden door de castelein van “Het Wapen van Vries-land”, castelein Ewert Willem ‘s (Dijkstra). De kaatspartij werd in 1794 verkaatst te BERLTSUM. De kaatsbal is eerder aangeboden aan het kaatsmuseum voor de prijs van ca 2000 euro. Er staan twee kaatsende mannen op afgebeeld wier kaatsbal door de lucht vliegt. De bal is verder gedecoreerd met een huisje dat in het landschap staat. Het object, van goede kwaliteit, heeft een doorsnee van ca 6 centimeter en is voorzien van het meestersteken van de Leeuwarder zilversmid Johannes Feddema (yn 1774 boaske mei Dieuwke Conradi). De eigenaar van de kaatsbal heeft zijn zilveren collectie verkocht omdat hij al op hoge leeftijd was en er van af wilde.
L. C. 25-2-2011.
Voor 7000 euro mag oud-juwelier Klaas Kramer uit Tzum zich eigenaar noemen van een zilveren kaatsbal uit ongeveer 1780. De bal is in 1794 door een kastelein aangeboden bij een kaatswedstrijd in BERLTSUM. Het in doorsnee 6 cm grote kunstwerk toont twee kaatsende mannen.
(It is foar Klaas mear fan emoasjenele wearde en hy wol ha dat dit pronkstikje foar Fryslân bewarre bliuwt.)
L. C. 2-9-1801.
Met Consent van de Raad van Menaldumadeel, gedenkt de Castelein Evert Willems (Dijkstra)vte BERLICUM te laaten verkaatzen; een fraaye GOUDEN en ZILVEREN BAL, op Zondag den 6 September 1801, des nademiddags om één uur, de liefhebbers worden alsdan uitgenodigd.
L. C. 10-6-1859.
KAATSPARTIJ te BERLIKUM. Met consent van het Edel Achtbaar Bestuur van Menaldumadeel gedenkt de Kastelein D. K. de Jong, op Pinkster-Maandag te laten verkaatsen: Tot prijs: 21 gulden. Tot premie 9 gulden. Wanneer er geen 9 parturen zijn dan door elkaar loten. Aangifte vóór 1 uur.
FRISIA.
26-9-1896.
BERLIKUM. – Als een bewijs dat de liefhebberij voor kaatsen in Frieslands Noord-Westhoek nog niet kwijnt, diene dat de Zondag alhier gehouden kaatspartij voor Jongens in 1880 geboren en later geboren, door niet minder dan 117 personen werd deelgenomen. In de eerste aanleg stonden er 30 in ‘t strijdperk. Prijs en premie bedroeg samen fl. 18,- Aan inleggeld werd fl. 23,40 betaald. Als het regel was dat kasteleins ondernemingen altijd zoo van stapel liepen, zou het ons niet aan feestelijkheden ontbreken.
L. C. 29-8-1893.
Uitslag van den wielerwedstrijd onder amateurs.
Prijs, gouden medaille, de heer Js. Thedinga, Veendam.
Premie, zilveren medaille, de heer G. van den Bosch.
L. C. 18-1-1884.
Heden had alhier een aangekondigde Billartpartij bij den kastelein S.(ape) A.(dries) de Haan plaats. Van de 29 flinke spelers mogt het T. Terpstra van Ferwerd gelukken den 1n prijs te behalen, ofschoon hij een zwaren conurrent vond in den 2n prijswinner S.(ape) S. de Haan van BERLIKUM. De drie premiën werden gewonnen door C. Huigen van St. Jacobi Parochie, P. de Boer van Menaldum en J. Boersma van Ferwerd.
L. C. 14-2-1898.
BERLIKUM - Aan de heden gehouden biljart partij bij den heer D.(irk) G.(erben’s) Visser (herbergier in het logement genaamd “Het Metalen Kruis” in de Buorren ten westen van de “Visser”steech) namen 20 flinke spelers deel. De prijs van fl. 20, - werd gewonnen door S.(ije) S.(ape ‘s) de Haan te BERLIKUM, terwijl de premie van fl. 5, - aan A. van Kammen van Sint Annaparochie ten deel viel.
L. C. 17-5-1861.
KAATSPARTIJ te BERLIKUM. op Pinkstermaandag. Met consent van het Edel Achtbaar Bestuur van Menaldumadeel gedenken de Kastelein Jan A. Tolsma en eenige liefhebbers te laten verkaatsen: Tot PRIJS: 8 Tinnen Koffijkannen. Tot PREMIE: 8 Zilveren Melklepels. Wanneer er geen genoegzame Parturen zijn, dan door elkander trekken. De trekking van 12 tot half 2 uur.
L. C. 16-10-1905.
Notaris Alma te BERLIKUM zal op Woensdag den 18 October 1905 ‘ s avonds 6 uur, in na te melden Herberg, provisioneel verkoopen: Eene zeer ter nering staande, van ouds bekende HERBERG, “Het Metalen Kruis” in het gebuurte te BERLIKUM, bevattende onder: een ruime gelagkamer, achterkamer, keuken, kelders, stalling, werkplaats, en boven: een ruime bovenzaal met afzonderlijk toneel en 2 logeerkamers, een en ander bij D. G. Visser in eigen gebruik, Kad. Gem. BERLIKUM A 2530 groot 3 are. Vrij te aanvaarden 12- 5-1906 of vroeger. (De ynsetsom wie fl. 9009,- )
L. C. 18-1-1888.
1. In den nacht van 4 op 5 november zag de politieagent W. Jaarsma, terwijl hij op surveillance was, dat een persoon een raam in een koffiehuis aan de Oosterkade opschoof en naar binnen klom. Er heen gaande zag hij dat de bewoonster, die licht ontstoken had, zenuwachtig schreide en haar dochtertje eveneens. Hij vroeg om hem de deur te openen, waarop zij antwoordde, dat er alleen twee grendels op waren. Nu schuift de bezoeker de grendels er af en tracht te ontvluchten, maar Jaarsma hield hem tegen en vroeg, waarom hij naar binnen gegaan was. Hij antwoordde, dat zij dit wel wist, wat zij echter ontkende. Toen de agent hem naar het bureau wilde brengen, verzocht hij de arrestatie na te laten en hem te laten loopen, dan gaf hij een rijksdaalder, en toen de agent dit weigerde verzette hij zich door de agent bij de keel te grijpen, op den grond te werpen enz. Deze persoon G.(errit) (Dirk ‘s) V.(isser), 23 jaren, geboren te Irnsum, huisschilder te BERLIKUM, hiervoor terecht staande, bekende op deze wijze in het koffiehuis te zijn binnengegaan, maar beweerde, dat hij met haar afspraak gemaakt had om te komen, in verkeerd gezelschap was geraakt en daardoor te veel wijn gedronken had, toen hem plotseling die afspraak te binnen kwam, waarop hij naar haar huis ging, herhaaldelijk klopte en riep, dat hij het was. Geen gehoor krijgende, heeft hij het raam opgeschoven en is daardoor naar binnen gegaan, doch toen de politie kwam was hij verlegen en zich schamende voor het opbrengen, bood hij een rijksdaalder. Beklaagde ontkent evenwel, den agent bij de keel gegrepen en op den grond geworpen te hebben; hij heeft wel pogingen gedaan om los te komen en daarbij zijn beiden gevallen. De subst. offic. van justitie, mr. J. P. van Outeren, heeft door de houding van beklaagde wel den indruk gekregen, dat deze te goeder trouw is, en gelooft wel dat beklaagde er niet op uit gegaan is om den ambtenaar om te koopen, maar om aan een afspraak te voldoen. Spreker zal dit in aanmerking nemen en geen zware straf eischen, maar ook geen al te ligte, want het zijn twee ernstige misdrijven. Hij vordert van beklaagde 6 weken gevangenisstraf. De rechtbank heeft hem, met gedeeltelijke vrijspraak, veroordeeld tot fl. 25, - boete.
2. etc. ........... ...........
Gerrit wie de âldste soan fan Dirk Gerben ’s Visser, de kastlein yn de Buorren (hoeke Visserssteech) fan herberch mei de namme “Het Metalen Kruis”. Gerrit hie ûnder yn de herberch syn ferversôfdieling. Kastlein Durk Gerben ’s Visser wie in omke fan myn oerbeppe Boatsje (Bootje) Fokma – Koopmans, wenjende te Poppenwier en de “beklaagde” dus in neef fan har.
L. C. 15-2-1901.
Heden overleed mijne dierbare en der Kinderen zorgvolle Moeder AKKE GERRITS KOOPMANS, in den ouderdom van ruim 66 jaren.
Namens Kinderen, Behuwd- en Kleinkinderen,
BERLIKUM, 8 -2-1901
D. G. Visser
Kennisgeving aan familie en Kennissen
L. C. 2-7-1946.
BERLIKUM. - Chr. gymnastiek vereniging opgericht.
Na een gehouden toelichting van den heer Heidinga van Leeuwarden is alhier een Chr. Gymnastiek vereniging (D. E. S.) opgericht. Een voorlopig bestuur werd gevormd door de heeren K.(laas) (Pieters) Looijenga, F.(okke) Walda, W.(ijbe) van Dokkumburg en de dames Groen en D. Sipma.
L. C. 24-9-2009.
Gymnastiek vereniging “BERLIKUM”.
Ter gelegenheid van het 75 jarig bestaan van de gymnastiek vereniging “BERLIKUM” wordt er op 10 oktober een jubileumreceptie georganiseerd door alle (-oud) bestuurders, leiding, leden en overige belangstellenden. De receptie wordt gehouden in ‘t Centrum Bûterhoeke 1 in BERLIKUM van 15 - 17 uur.
Aanmelding by D.(ouwtje) C. de Boer – Clowting. tel. 0518-461463.
L. C. 17-6-1971.
Roelof Hofstede wint opnieuw in Harlingen.
De 25 jarige Roelof Hofstede uit BERLIKUM, administrateur van een bouwbedrijf, won Harlinger ronde. ect. .......... ..........
L. C. 7-4-1975.
Roelof Hofstede wint laatste trainingsrit. (te BERLTSUM)
L. C. 8-4-1974.
Roelof Hofstede “Lente” kampioen.
(foto: Roelof Hofstede.)
L. C. 8-7-1974.
Piet Hoekstra winnaar BERLIKUMER wielerronde.
Deze allereerste voortreffelijk georganiseerde Berlikumer amateur ronde waar het “nieuwe” dorp zelf kennelijk nog een beetje aan moest wennen. etc. ....... ........
De uitslagen van de wielerdag, die werd georganiseerd door de Leeuwarder wielervereniging “De Friesche Leeuw” in samenwerking met de IJsclub BERLIKUM en waarvan de baten voor de aktie van Trijntje Beimers en het Jeugdhonk in BERLIKUM waren, luiden:
Amateurs: 1. Piet Hoekstra, Dokkum, 2. Dominicus Lolkema, Bolsward, ....... 5. Thijs Hofstede, Wagenborgen, ........ 18. Bouke (moat wêze: Bote Jarigs) Westra.
Uitslag schooljeugd:
1. Gerard (Popkes) Schram, 2. Klaas (Kornelis sn.) Tuininga, (Tuinenga) 3. Anneke van Schepen.
Uitslag publiekswedstrijd:
1. Sietse (Andries sn.) Sijens, 2. Atze van der Wal, 3. Ytzen (Pieters) Siderius.
(De foto is nommen by it âlde âldereintehûs “Berlingahiem” oan de Hôfsleane/hoeke Lytsebuorren, hurdfytsers w. û. Thijs Hofstede út Wagenborgen, de broer fan Roelof Hofstede destiids wenjende oan de Kleasterdyk húsnûmer 7. Roelof wie troud mei Doutzen Atsma. Roelof en Doutzen binne letter mei de bern nei Kanada emigrearre.)
L. C. 19-6-1978.
Dominicus Lolkema rijdt in BERLIKUM eerste winst.
(foto: hurdfytsers.)
L. C. 30-6-1975.
BERLIKUM - De tweede Friesland Bank - amateursronde van BERLIKUM had zaterdag avond geen aardiger winnaar kunnen krijgen dan de plaatselijke favoriet Roelof Hofstede. Niet dat de 27 jarige administrateur een sappelaar genoemd kan worden, meestal rijdt hij wel prijs, mits de pechvogel hem niet te grazen neemt, wat nogal eens voor komt. Een kampioen is Roelof Hofstede ook allerminst. Daarom durfde hij deze triomf voor eigen publiek de eerste echte uit zijn hele wieler carrière te noemen.
(Syn broer Thys Hofstede út Wagenborgen waard 14e. Roelof Hofstede, boaske mei Doutzen Atsma, wenne oan de Kleasterdyk yn it wenpleatske húsnûmer 7. Hy is mei syn gesin, fia Dokkum, letter emigrearre nei Kanada en wie dêr hanneler yn griente- en fruit op ’e merke. Hy is dêr spitigernôch net âld wurden.)
L. C. 26-3-2006.
Reinier Paping sterkste in zware (12e) elfstedentocht van 1963.
Reinier Paping reed in de witte eenzaamheid tussen Franeker en BERLIKUM met een groep BERLIKUMER jongens op, van wie er één de wind voor hem brak. “Nou een ander?” riep Paping op vragende toon naar de achterliggers. Bij BERLIKUM kwam een einde aan deze wijze van “trekken”, toen het publiek er zich mee begon te bemoeien. “Moat dat sa?” werd er van de wal geroepen. Bij zijn aankomst in Dokkum maakte Jeen van den Berg gisteren bij de contrôlepost de opmerking ”Weten jullie dat Paping een voorrijder heeft gehad?” etc. ...... .......
(Der gienen geroften, dat Jeen van den Berg protesteard hawwe soe tsjin syn oerwinning. Dit blyk net wier te wêzen.)
L. C. 17-1-1987.
DE “PAPINGTOCHT” OP 18- 1-1963.
................. zo herinner ik mij rayonhoofd Gosse (Hylke’s) Miedema van BERLIKUM. Een aardappel koopman, fors van postuur. Hij had post gevat op de plaats waar het traject de weg tussen Stiens en Sint Annaparochie kruiste. Van daaruit kon je namelijk nog goed met het openbaar vervoer in Leeuwarden komen. Wie daar na acht uur zou arriveren, moest van het ijs worden gehaald. Er waren natuurlijk altijd lieden die vonden dat ze Leeuwarden nog gemakkelijk konden halen. Maar daar stond Gosse, midden op het ijs en hij zei: “Hjir stiet Goasse en jimme komme der net troch”. “De hearen yn Ljouwert hawwe sein: “It is út”. “Jimme moatte derôf ”. Zo was Gosse ........ ........ aldus Volbeda.
(Fan de 10.000 reedriders kamen yn 1963 mar sa ’n 69 by de finish oan. In kâlde striemjende easte wyn en útsûnderlik min iis makken dizze tocht ekstreem swier. De âlvestêdecrack Klaas Arjen de Groot, destiids molkfeehâlder te Eagum en Idaard hjir oer: “Ik kaam de jûns om healwei tolven, in heal oere foar it slúten fan de einkontrôle yn Ljouwert oan”. Klaas ride alle tochten op “houtjes”. “Nettsjinsteande dizze lijenswei fan 1963 fûn ik de tocht fan 1985 de swierste. Doe stie der in protte wetter op it iis. Omdat ik op houten redens riid hie ik wiete en kâlde fuotten”. Klaas hat de âlvestêdetocht acht kear útriden, in prestaasje dy ’t mar 5 riders leverden. Syn medailles binne te bewûnderjen yn it Frysk Skipfeartsmuseum yn Snits. Sa wie de âlvestêdetocht fan 30 jannewaris1940 ek tige swier. Mar sa’n 15 prosint hie de tocht folbrocht wêrûnder de Berltsumers Andries A. de Haan en Gerlof Jacobs Tuinenga)
HENDRIK (HENK) MINNE GEMSER.
(Sa wist de op 6-4-1940 te BERLTSUM op de Biltdyk berne Hendrik Minne Gemser mei syn maat en âldklasgenoat Henk Buma te foarkommen, (better sein: te omsilen) dat hja ek op 18-1-1963 fan it iis ôfhelle waarden. Hy wie de moarns om 6.50 oere starte en hja kamen de jûns let, nei dizze helske tocht, as ien fan de seldsumen om 23.15 oere noch yn Ljouwert oan. Hy wenne doe, mei syn âlders Minne Gemser en Aaltje Jarigs Tolsma, yn Frjentsjer, en wie krekt as syn heit, gymnastieklearaar en die oan langebaanreedriden. Hendrik is op 29-6-1966 te Arnhim troud mei Antje Douwes Schuurman. Hy wie letter trainer fan de kearnploech en de Nederlânske chief de mission foar de Olympyske spullen 2010 yn Vancouver. Nei syn ôftrêdzjen as bûnscoach wurke Gemser as kommentator by reedriderswedstriden foar de N.O.S. Fan de 10.000 toerriders binne doe yn 1963, de oant no ta swierste âlvestêdetocht, mar in 69 by de finish oankommen, dat is minder dan ien prosint fan de riders. Steven de Jong hat hjir in spylfilm oer makke, titele: “De hel van ’63”, (nei it lynammige boek) wêrfan Gemser syn ûnderfinings de basis binne.)
WIEBE WIELING.
De tsjintwurdige foarsitter fan de feriening “De Fryske Alve Stêden”, drs. Wiebe Wieling ôfkomstich fan Menaam, is berne op 15-12-1955 en troud mei Tjetje Dieuwke (Jessy) Stapensea. Hy is yn 2005 Henk Kroes, no wenjende yn Boazum, opfolge. Wyp, in suster fan Henk Kroes, is troud mei de BERLTSUMER Wymer Sjoerd ’s Peterzon en dy hawwe noch in tiid lang de winkel (electro en sanitair) fan syn âlden (Sjoerd, troud mei Trijn Braaksma) yn de Buorren nûmer 71 (it boujier plm. 1700) fuortset. Harren wurknimmer Hendrik Plekkringa (tr. m. Baukje Kingma) hat dêrnei de winkel oernommen. Wiebe syn pake Wouter Wiebe ‘s Wieling is op 5-11-1861 berne te BERLTSUM. Hy wie troud mei Dieuwke Popke ‘s Hager fan WIER. Hja wennen letter yn Menaam. De foargonger fan Henk Kroes, Jan Sipkema kundige de “Tocht der Tochten” oan mei de útrop: “It sil heve!” Henk Kroes die itselde mei de útrop: “It giet oan!” Wat sil Wiebe syn folgjende útrop wêze?
NIEUWSBLAD van het NOORDEN. 27- 2-1986.
BERLIKUM. - Eergisteren onbekend, gisteren onbekend en vandaag ongetwijfeld onbekend.
Een dorp in het erg vlakke Noordfriese land. Verlaten en stil, op één plek na gisteren: het Berlikumer Wijd. Een lang stuk water met een scherpe “knie-bocht” erin, naar links, zodat de schaatsers er nog een pootje-over kunnen doen. Het anders ongetwijfeld zeer rustige dorpje heeft ook deze gisteren meegedaan in één van de “trends” van de elfstedentocht: het engagement van een blaaskapel. In BERLIKUM is het een heus orkest uit het Brabantse Schijndel geworden. Het publiek zingt en juicht, heft spreekkoren aan als schaatsers alleen of in grote groepen langs rijden. “Zing ook eens mee“ maant een vader zijn kind. Het kind had zich blijkbaar die typische Friese elfsteden mentaliteit nog niet eigen gemaakt – het had enkel oog voor de koek- en zoopiekraam. De vele honderden mensen deerde het niet wie toegejuicht moesten worden. Hans van Helden, die soepel voobij soefde kreeg echt niet meer applaus dan die vrouw op heuse kunstschaatsen. Geen camera ’s in BERLIKUM, geen burgemeester die trotse mededelingen mag doen over het toegenomen toerisme sinds de vorige elfstedentocht. BERLIKUM gewoon het bewijs dat Frysland zijn 11 stedentocht niet kan missen.
(Foto: Berltsumer Wiid. Veel publiek had zich in de scherpe bocht in het Berlikumerwijd verzameld. De schaatser rechts is Hans van Helden. Foto: Wolter Kobus.)
De helikopter dy ’t de âlvestêdetocht altyd fanút de loft folget mei filmbylden, liet BERLTSUM en omkriten nea fan boppe sjen. Der mei yn ús omkriten net filme wurde fanwegen de militêre objekten dy ’t hjir steane. Dit waard net sein. It ferlechje wie dan altyd dat de helikopter efkes fuort moast nei de fleanbasis om oalje te tanken.
L. C. 27-4-1934.
GYMNASTIEK.
Tot leider der voorkort opgerichte gymnastiekvereeniging “BERLIKUM” werd benoemd de heer M.(inne) Gemser, (gymnastiek) leraar alhier.
(Minne Gemser, tr. m. Aaltje Tolsma, letter wenjend yn Frjentsjer, wie in dowe leafhawwer, hy hat in protte minsken op wei holpen om mei te dwaan oan de doweflechten.)
L. C. 22-3-1935.
BERLIKUM, 21 Maart.
De Gymnastiekvereeniging “BERLTSUM” kwam in jaarvergadering bijeen onder leiding van den heer M.(arten) Palstra. De penningmeester had geboekt aan ontvangsten fl. 1040,- en aan uitgaven fl. 960,51. Batig saldo fl. 81,24 Dat de nog jonge vereeniging zich in een gezonden bloei mag verheugen moge blijken uit het feit, dat de vereenging thans 200 werkende leden en 80 donateurs telt, welk aantal nog steeds toeneemt.
L. C. 23-2-1937.
Gymnastiekvereeniging.
Zaterdagavond gaf de gymnastiekvereeniging “BERLIKUM” een uitvoering voor haar donateurs en Zondagavond voor anderen. Beide avonden was de zaal druk bezet en het programma werd in een vlot tempo afgewerkt. Duidelijk was er te merken dat in het afgeloopen jaar de prestaties der leden aanzienlijk waren verbeterd en werden er prachtige staaltjes turnwerk te zien gegeven. Daartussen zorgden enkele komische nummers, waaronder “De gymnastiek in caricaturen” voor de noodige afwisseling. Het strijkorkest “Groenewold” zorgde geheel belangeloos voor de begeleiding der onderscheidene nummers.
L. C. 24-2-1943.
BERLIKUM. 22 Februari. Zondag hield de gymnastiekvereniging “BERLIKUM” o. l. v. dhr. Gemser haar jaarlijkse uitvoering voor ongehuwden, welke zeer geslaagd genoemd kan worden. Een zeer gevarieerd programma werd op keurige wijze uitgevoerd.
***************************************************
Winners fan de P. C. wêrûnder (âld) BERLTSUMERS.
Yn 1867: Rein Minnes Schiphof en Auke Miedema, Yn 1868: Rein Minnes Schiphof en Auke Miedema, Yn 1869: Auke Miedema, dan wenjend te Frjentsjer. Yn 1870: Auke Miedema, dan wenjend te Zweins. Yn 1871: idem. Yn 1872: idem. Yn 1874: Jacob T. Runia en Sjouke Anema. Yn 1883: Auke Miedema te Zweins. (kening). Yn 1885 Auke Miedema te Zweins. Yn 1894: Arjen de Vries. Yn 1914: Germ Hoitsma. (kening) Yn 1932: Sape de Haan en Jan van der Lei. Yn 1957: Sake F.(ranzes) Faber. Yn 1977; Klaas van Wieren. Yn 1978: Klaas van Wieren. Yn 1998: Auke v. d. Graaf. Yn 1999 (kening): idem. Yn 2007: idem. Yn 2008: idem.
Sjoch ek film: Huldiging PC Kening, Auke van der Graaf.
Rein Schiphof syn keatsmaat, Auke Miedema, wie berne op 25 juni 1845 yn it arbeidersgesin fan Johannes Auke ’s Miedema en Tietje Pieter ’s Donia yn it gehucht Kie ûnder Frjentsjer. Hy hat de P. C. mar leafst acht kear wûn, wêrfan seis ris tusken 1867 en 1872. Hy wie ek de earste Fryske keatser dy ’t op de P. C. yn Frjentsjer as kening kroand waard. Op in protte oare doarpen wûn hy earste prizen. Hy wurke op Kingmatille (>Keimpetille) ûnder Zweins op it tichelwurk, wer ’t dakpannen en bakstien makke waard. Syn swager Durk Ynze ’s de Boer fan Tsjummearum hat de P. C. 5 kear wûn.
(By Keimpetille is yn 2006 de âlde pontferbining tusken Zweins en Hatzum wer opnij ynsteld. De - altyd twa - frijwillige skippers bringe jo der yn trije minuten oan de oare kant.)
L. C. 9-2-1935.
BERLIKUM. 8 Juli.
Gisteravond hield de Christelijke kaatsvereniging (“Wardy”) afdeeling BERLIKUM, haar jaarvergadering onder voorzitterschap van den heer G.(errit) (Sjoerd ’s) Runia. Uit het verslag van de secretaris bleek, dat de afdeeling, die in Mei 1934 is opgericht met 20 leden, thans 46 leden telt. Uit het verslag van den penningmeester bleek dat de inkomsten fl. 93,49 hadden bedragen, de uitgaven fl. 32,40, aldus een batig saldo van fl. 16,09. Na de behandeling van den beschrijvingsbrief werden als afgevaardigden naar de bondsvergadering benoemd, de heeren I. Brouwer en J. de Haan etc. Het bestuur werd als volgt samengesteld: G. Runia, voorzitter. M.(einte) Bruinsma, secretaris. S.(ierk) (Feike ’s) Brouwer, penningmeester. K.(laas) (Jouke’s) Wijkstra en J.(an) van der Meij, leden. Tenslotte werd nog de contributieregeling besproken.
Sûnt 1987 kent de P. C. in stimulearringspriis foar it bêst prestearjende partoer. Yn 1995: wêr ûnder Fokke C.(ornelis) Dijkstra te WIER. Yn 1998: Jasper H.(eerke’s) Boomsma. Yn 2001: Bauke Th.(eunis) v. d. Graaf.
L. C. 14-12-1974.
Wardy vierde haar 40 jarig bestaan.
BERLIKUM – De kaatsvereniging “ Wardy” uit BERLIKUM heeft gisteravond in het Hof van Holland in BERLIKUM haar 40 jarig bestaan gevierd. Voorzitter Alle (Ale Wopkes) Miedema kon een groot aantal belangstellenden verwelkomen, die lang niet allen met lege handen kwamen. Namens het gemeentebestuur voerde burgemeester Durk Reitsma het woord. De C.F.K. liet zich door haar voorzitter Kerst Ekema vertegenwoordigen, terwijl namens de Vereniging van C.F.K.–kaatsers Meint Bruinsma aan het woord kwam. Een drietal nog in leven zijnde oprichters van Wardy, de heren Rinse Nieuwhof, Sierk (Feike’s) Brouwer en Klaas (Jouke’s) Wijkstra werden door het huidige bestuur onderscheiden.
L. C. 21-6-1982.
NIEUWSBLAD van het NOORDEN. 19- 7-1971.
Twee jongens op brommer verongelukt.
Twee jongelui, de 17 jarige Hendrik Rijpstra uit Sint Jacobiparochie en de 19 jarige Hidde Sijpersma uit BERLIKUM zijn in de nacht van zaterdag op zondag bij Leeuwarden met hun bromfiets verongelukt. De landbouwer Cuperus vond gistermorgen om 6 uur tussen Marssum en Beetgumermolen hun stoffelijkeoverschotten langs de weg liggen. Hij waarschuwde onmiddelijk de rijkspolitie. Bij reconstructie van het ongeval is gebleken dat de brommer tegen een rechts van de weg staande lichtmast van de vliegbasis Leeuwarden is gereden. De jongelui waren ‘s nachts, samen op één brommer uit Leeuwarden op weg gegaan naar huis.
(Hidde Sybe ’s Sijpersma, berne op 21- 6 -1952 as soan fan Sybe Sijpersma en Aeltsje Tolsma, waard betocht yn in routsjinst yn de Fermanje fan BERLTSUM dy ’t ûnder lieding stie fan de Menniste dûmny Tine Gertrude Siccama. Hy is dêrnei yn Grins kremearre. Yn BERLTSUM kenne wy no noch de jierlikse “Hidde Sypersma keatspartij”).
Sjoch ek de Ljouwerter Krante fan 19- 7-1971.
Kaatser Hidde Sijpersma één van de slachtoffers.
WIJD EN ZIJD.
4- 8-2010.
Siebren Sijpersma en Aaltsje Sijpersma - Tolsma, doe wenjende oan de Mulseleane, no pleatslik bekend as de Ir. C. M. v.d. Slikkeleane húsnûmer 12, oer harren soan Hidde Sijpersma, de jong op ‘e bromfiets ûnder Marsum, mei syn freon Hendrik Rijpstra, ferûnlokke keatser út BERLTSUM.
NIEUWSBLAD van het NOORDEN.
18-10-1971.
De 66 jarige W.(ytse) Grijpma uit het Friesche BERLIKUM is zaterdagavond verongelukt op de weg BERLIKUM – Ried. De man botste met zijn brommer achterop een goed verlichte aanhanger. De heer Grijpma bezweek in een Leeuwarder ziekenhuis aan zijn verwondingen.
Op 20-11-1987 binne te Koedijk / Middemeer heit en soan Anne Jacob (44 jr) en Anton Berga (19 jr) by in earnstich auto ûngelok om it libben kommen. Oane Jacob Oane’s Berga wie troud mei Matty Roelof ‘s Zijlstra. Hy hie mei Struiving in timmerbedriuw. Hja wurken ûnder de namme “Fa. Struiving en Berga Montagebouw” en de firma wie fêstige oan de Industrieweg - Oost te Frjentsjer. Matty wennet no noch oan de Kleasterdyk húsnûmer 24 en is befreone mei Otto Rintje ‘s Rekker de widner fan Matty Jan ’s Lolkema.
Sjoch ek de L. C. fan 22- 6-1984.
Twee verzoekschriften voor bouwplannen met grote spijt afgewezen. (dy fan Anne Jacob (Anne‘s) Berga en Jan (Jouke ‘s) van Dijk.)
Jan Jouke‘s van Dijk, troud mei Piety de Vries, wenne op Kleasterdyk húsnûmer 22 en hat him letter mei syn leanbedriuw fêstige oan de Jetskereed húsnûmer 5.
BERNEBOARTERIJEN YN ‘E BUORREN
De Berltsumer Buorren wie yn ‘e twadde helte fan ‘e 20ste ieu altyd in gaadlik plak foar de berneboarterijen. Foaral yn ’e hjersttiid as it jûns betiid donker begûn te wurden. Hjir wie altyd wat mear ljocht yn it doarp as op oare plakken. De winkelétalaazjes joegen ek in protte ljocht en dy wienen der doe noch folop yn ‘e Buorren. Der wienen dan fakentiden in protte bern op ‘e dyk. De gesinnen wienen folle grutter as hjoed de dei. Televyzje wie der noch net. Bekende spultsjes wienen it hoepeljen, it hinkeljen, it trochfleanen, it immen tikjen boartsjen ek wol neamd it side- plakje-honk tikjen. Om seis oere hinne gienen de measte bern wer op nei hûs ta om bôle te iten. Hast alle húshâldings iten doe de middeis om tolve oere hinne it waarme miel. Letter waard hieltyd mear de jûns waarm iten. Jûns waard der in protte nei de radio harke. Der wienen dan berne- en gesinsútstjoerings as de aventueren fan “Saskia en Jeroen”, it programma “Vragen staat vrij” en letter op ‘e jûn in programma as bygelyks “Mastklimmen” mar ek wolris in programma foar in goed doel as “Vier maal Z N” (Zij Zoeken Zich Zelve Niet). Yn 1953, nei “de grutte oerstreamingsramp” yn it súdwesten fan Nederlân waard de aksje hâlden “Beurzen open dijken dicht”. De wienen mar twa radiostjoerders t. w. Hilversum I en Hilversum II dy ’t om de trije moanne wikselden omdat ien fan de beide stjoerders altyd net like goed te beharkjen wie fanwege in protte gerûs. De iene stjoerder wie nl. better te ûnfangen (sterker) dan de oare. De útstjoerings begûnen de moarns om 7 oere en duorren oant jûns 12 oere ta.
NIEUWSBLAD van het NOORDEN 5- 6-1975.
Alcomobilist aan de haal na dodelijk ongeval.
De 37 jarige landbouwdeskundige P.(ieter) G.(eert) Prins uit BERLIKUM is gistermiddag op de Rijksweg tussen Marssum en Beetgumermolen, toen hij naar huis fietste, bij een aanrijding zo zwaar gewond geraakt, dat hij een uur later overleed. De man die hem aanreed, de 21 jarige opperman R.(oelof) S.(ijbesma) uit Sint Jacobiparochie ging er na de aanrijding vandoor. Andere automobilisten die het ongeluk zagen gebeuren achtervolgden de man en reden hem klem. S. die onder invloed van alcohol was, verklaarde niets van de aanrijding met de fietser te hebben gemerkt. Wel had hij een korte tik gehoord.
L. C. 5- 6-1975.
Auto na dodelijk ongeval klem gereden.
Chauffeur ( Roelof K. Sijbesma) was onder invloed.
NIEUWSBLAD van het NOORDEN. 4- 1-1976.
Twee lange TV/dagen; minder verkeersdoden
In het Friesche Sint Annaparochie verongelukte zaterdag de 44 jarige H.(ielke) (Gosse ‘s) Miedema (hy wie troud met Tjettje van der Zee en hja wennen op ‘e hoeke Bûterhoeke/ Molestrjitte) uit BERLIKUM. Hij kwam met zijn auto bij een inhaalpoging frontaal in botsing met een maaimachine.
NIEUWSBLAD van het NOORDEN. 10-10-1995.
WIJNJEWOUDE. - De 24 jarige Epko Jensma uit het Friesche BERLIKUM (hy wie troud mei Rosalinda Sape Boate’s Schoorstra) is vanochtend omstreeks 5 uur om het leven gekomen, toen hij op de A 31 bij Wijnjewoude (Wijnjeterp - Duurswoude) met zijn taxibusje in de sloot raakte. Het ongeluk is volgens de politie vermoedelijk ontstaan doordat de man met het rechterwiel in de berm terecht kwam; een stuurcorrectie maakte, over de weg schoot en zo in de sloot bij de linker berm belandde. Toen de politie ter plaatse kwam bleek de man al te zijn overleden.
L. C. 17-4-1952.
In BERLIKUM is de 14 jarige Jan (Jans) Lolkema met het hoofd tegen een betonmolen gevallen; hij moest in het ziekenhuis worden opgenomen.
L. C. 15 -11-1946.
BERLIKUM – De landbouwer K.(laas) Nieuwhof alhier was bezig de wielen van zijn wagen staande schoon te maken voor zijn schuur aan de Wiersterdijk. Vanuit de richting WIER naderde een melktankauto die voor een bakfiets moest remmen. Door den gladden weg slipte de auto met het gevolg dat Nieuwhof door het achterste gedeelte van de auto tegen de grond werd geslingerd. De inmiddels ontboden geneesheer constateerde eenige inwendige kneuzingen.
L. C. 27-9-1938
Sint Jacobiparochie 25 september. – Ook is hier het mond en klauwzeer wederom uitgebroken en wel onder het in deze omstreken lopende vee van de landbouwers K.(laas) (Minnes) Nieuwhof en Tj.(eerd) Vis, (doe beide neist inoar oan de Wiersterdyk) wonende te BERLIKUM.
(Tjeerd Vis, tr. m. Doetje Looijenga, kaam oarspronklik fan Sint Jabik is letter yn 1949 nei Skylge ferhúze nei de Willem Barendshoeve. De bern wenje noch op Skylge.)
L. C. 26-11-1895
aan de WelEdelGestr. Heer Mr. C. Wiersma te Scherpenzeel bij Amersfoort, voor de 10% korting, hun geschonken op de landshuur over 1895. (de doe saneamde “Wiersma” lannen)
BERLIKUM (Fr.)
De gezamenlijke huurders
L. C. 4-12-1896.
Daar mijn patroon J. Swart, Chef van de Roomboterfabriek alhier, mij zoo edelmoedig ondersteunde gedurende de langdurige ziekte mijner overleden vrouw, (Trijntje Oosterhof, stoarn op 16-11-1896, 28 jier âld) en ook mijne mede-Arbeiders wekelijks vrijwillig eenige penningen offerden, om mij voor ondergang te behoeden, zoo betuig ik bij deze aan allen mijnen hartelijken dank.
BERLIKUM, 2 december 1896
Rinze Nieuwhof.
DER BLIUW GJIN IEN OER
In sekere Adriaan Pieters van Boort wenjende yn de Bogaardstrjitte te Haarlim, berne ca. 1588 van berop kreamer en winkelman, ôfkomstich fan Brugel (Breugel), troude op 7 septimber 1614 mei Tryn Jans Otten út BERLTSUM (BELKUM) in Friesland. Hja krigen 7 bern, allegear grifformeard doopt en letter allegear ek jong stoarn. Yn 1636-39 wie hy korporaal by de âlde skutterij ûnder kapitein Quirijn.
SEIS FROULJU OERLIBBE
ZIERIKZEESCH NIEUWSBLAD 20-6-1872
MENALDUMADEEL 15 Junij. Onder de dezer dagen in den gemeente gehuwde paren was er één, waarvan de bruidegom (Steven Houkes te Dronryp) voor de zesde maal eene bruid naar het huwelijksaltaar geleide. Bij ieder zijner vijf vorige vrouwen had hij één of meer kinderen, waarvan de meesten echter hun moeder in het graf zijn voorgegaan of gevolgd. De man is 58 jaren oud en zo ook uit het medegedeelde is op te maken, zeer levenslustig.
De froulju binne resp. 31, 30, 25, 26, 38 en 67 jier wurden. Ûnder harren wie de yn BERLTSUM berne Dirkje Dirks Schuurmans, de mar 38 jier âld wurden dochter fan Dirk Jans Schuurmans en Eelkje Dirks Zijlstra, letter wenjende yn Froubuorren. De twadde en tredde bruid wienen de susters Baukje en Sjieuwke Pieters de Ring. Hy krige by syn tredde houlik dispensaasje fan de kening omdat hy trouwen gie mei in suster fan syn ferstoarne frou.
L. C. 24-4-1943.
Langs deze weg betuig ik mijn innigen dank voor de zeer vele blijken van deelneming, ontvangen bij het overlijden van mijn innig geliefde vrouw HILTJE HIEMSTRA. In het bijzonder aan den behandelenden Geneesheer dr. Gransbergen en Zusters van het Diakonessenhuis te Leeuwarden.
De diepbedroefde Echtgenoot,
H.(endrik) (Watses) Posthumus BERLIKUM (Fr.)
L. C. 3-11-1927
Bouw- en weiland, huizen te of bij BERLIKUM.
Notaris van Hulst te BERLIKUM zal op Woensdag 9 november 1927 ‘s avonds 6 uur bij (kastlein) Fokkinga finaal verkopen: alle landen in gebruik bij de weduwe Jacobus Sytse Gysberts Wassenaar, een gardeniershuis met nieuwe schuur, in gebruik bij mede-eigenaar Jan Jacobus Sytses Wassenaar. Twee naast elkaar staande huizen in de Smidssteeg in huur bij Hendrik Watses Posthumus en Watse Hendriks Posthumus. Bouwland direct te aanvaarden, weiland op 1-1-1928 en de huizen op 12-5-1928.
(Myn oerpake Hendrik Watses Posthumus is dêrnei kommen te wenjen yn de Bûterhoeke yn de konsistoarje (de âlde skoalle) as help-koster en wie sûnt 1899 behearder fan de tsjerkefinne. Myn pake Watse Hendriks Posthumus hat dêrnei yn 1928 in nij hûs yn de Bûterhoeke (mei efkes letter ek in bûthûs, no nûmere 49) bouwe litten troch syn swager Pieter Lolkes Lolkema. Hy is doe foar himsels begûn as komelker.)
L. C. 5-4-2003.
ALTIJD ZOMER ONDER DE BERLIKUMER ZEE VAN GLAS.
BERLIKUM – Gestaag verdwenen de landerijen tussen BERLIKUM en Beetgum onder een zee van glas. Gistermiddag opende het nieuwe glastuinbouwbedrijf Simon Pepper V. O. F. de deuren: 3.8 ha vol paprikaplanten aan de Bodde. Het bedrijf van paprikatelers Jan en Leny van den Beukel in BERLIKUM werd gisteren geopend. Vandaag is het 3.8. hectare grote tuinbouwbedrijf open voor belangstellenden. Het was zoon Simon die de doorslag gaf. Hij had een hele drang om door te gaan. We konden hem nauwelijks beteugelen, en eindelijk vonden we dat ook wel leuk, want potverteren is ook niet leuk. Samen met zijn vader en moeder runt hij de onderneming, die werk biedt aan 8 fulltimers en een parttimer. Vorig jaar zaten de van den Beukels nog in het Westland, in Berkel en Rodenrijs. Daar keken projectontwikelaars verlekkerd naar de landbouwgrond. Daar konden toch beter huizen gebouwd worden! Toen de familie een goed bod kreeg, besloten ze vanuit Zuid-Holland te verkassen naar Friesland. “Zo ’n doorstart is niet vanzelfsprekend “, stelt vader Jan van den Beukel. “Van de 20 bedrijven in onze omgeving zijn wij de enigen die zijn doorgegaan”. Simon heeft allerminst heimwee etc. ....... ....... De mensen hier zijn etc. ....... ........
(foto: kas Simon van den Beukel).
Nei it faillissement fan SIMON PEPPERS is it kassenkompleks no yn hannen kommen fan kassenbedriuw Vink–Sion, syn buorman Jaap W. Vink, dêr ek wenjende oan de Bodde 5.
L. C. 11-9-2008.
Het is nog maar de vierde editie, maar de “De Glazen Stad Loop” in BERLIKUM is al uitgegroeid tot een populair onderdeel van de Friese loopkalender. Organisator sv Friesland verwacht zaterdag zo ’n vier honderd lopers aan de start. Het idee voor de loop rond de kassen van BERLIKUM komt uit de koker van Jan Kooistra van sv Friesland en enkele tuinders (werûnder de warbere túnker Jan van den Beukel) die geregeld zelf de loopschoenen aantrekken. De bekendste is Albert van der Ziel (bedriuwslieder by paprika-kweker “Vink–Sion”, wenjende oan de Sportleane nû. 26), vorige week nog winnaar van de Ee-loop in Britsum. Sv Friesland heeft een mooi parcours uitgestippeld langs de tuinders complexen bij BERLIKUM. Gekozen is voor een blokje van 4 km, zodat ook jeugdigen en beginnende lopers aan de start kunnen verschijnen. Doorbijters en echte toppers kunnen kiezen voor 8 of 16.1 km. Dank zij gulle sponsors zijn er in BERLIKUM geldprijzen en levensmiddelen pakketten te winnen. En voor alle deelnemers is er een tas met produkten uit de kassen.
AL RINNENDE ........ ........
FRYSK DEIBLÊD. 10 november 1984.
De Gryk Yiannis Kouros (28) hat yn New York it rekord ferbrútsen troch de grutste ôfstân ea ôf te lizzen dy ‘t yn 24 oeren troch in minske rûn is: 284 kilometer! De flugge boaden koenen der nammers destiids ek wat fan, wie it net rinnende dan wol op it hynder.
AL KRÛPENDE ........ ........
Op 19 juni 1971 krûpe Leo Leenderts Looyenga (BERLTSUM) en Jetze Jans Dusselaar (WIER), mei min waar, fan BERLTSUM nei Sint Anne yn fjouwer oeren en sânentweintich minuten.
Op sneon 7 augustus 1971 krûpe de Wiersters Kees Rotsma, Piet de Vries en Douwe de Vries fanôf de “Sytage” bar yn Sint Anne nei it Hof van Holland yn BERLTSUM mei as doel it foarige rekord te ferbetterjen. Hja dienen der trije oeren en trije minuten oer.
Op 4 septimber 1971 krûpe de beide Berltsumers Geert Hendriks (Broer) Nijboer en Tjisse Joukes Ynema deselde rûte yn ien oere en 21 minuten.
L. C. 26 september 2009.
Meindert Mak (48) uit BERLIKUM. Hij behoort tot de groep van ongeveer hardlopers die op 3 oktober van Sint Jacobi Parochie naar Leeuwarden snellen. Vorig jaar liep ik ook mee. toen ben ik bij Stiens onderuit gegaan. Ik hoop dat het nu beter afloopt. Met die strijdbaarheid wil Meindert eer betonen aan zijn moeder die aan borstkanker overleed. Ze was juist door haar ziekte een heel krachtig persoon. Ik vindt het een prachtig initiatief om met zo ’n wandel– en hardlooptocht aandacht te vragen voor mensen die met borstkanker te maken krijgen. En er moet natuurlijk veel geld komen om onderzoek te bekostigen.
(Foto: Te Sint Jabik makke, wêrop û. o. Meindert Mak, (de túnker fan de V.O.F. Meindert en Els Mak oan de Bûtenpôle húsnûmer 4) mar ek Ymkje van der Staag (54) en harren man Arjen Hoogland (55) út Froubuorren. Ymkje hat hjir yn BERLTSUM beukerliedster west oan beuker- skoalle “Lyts Libben” en wenne doedestiids yn de Nijebuorren.
L. C. 8-11-2002.
Tuinders BERLIKUM willen uitbreiding op afstand.
L. C. 4-4-2002.
BEETGUM vreest glazen lichtstad door kassen.
Van de 180 hectare is nog 40 hectare ect. .......... ........ De paktijk leert dat ongeveer de helft met kassen bebouwt wordt ect. ........ .......
L. C. 27-1-2010.
Schoolkinderen schaatsen “Twaalfsteden” tocht.
BERLTSUM – Zo ’n tweehonderd leerlingen van de beide basis scholen in BERLTSUM, O. B. S. “Lyts Libben” en C. B. S. “De Fûgelsang”, deden gistermorgen op de ijsbaan aan de Bûterhoeke mee aan de zogenaamde ”Twaalfstedentocht”. De kinderen uit de groepen 3 tot en met 8 moesten voor elke stad een rondje schaatsen. Dit waren er twaalf, omdat BERLTSUM vroeger ook een stad werd genoemd. Het sportieve evenement van de twee scholen tezamen was stevens “een knipoog naar de brede school”, zegt Binnie Pompstra, lerares van groep 7 van “De Fûgelsang”. Over die beide scholen praat de gemeente MENALDUMADEEL deze week. Pompstra, en naar eigen zeggen velen met haar, is voorstander van zo ’n bundeling van scholen.
FRANEKER COURANT.
13-6-2002.
(foto: Roelof (Karel ’s) Sijbesma & Gerritje Sijbesma - Peterzon.)
L. C. 10-6-1994.
(foto: Oanlizsteger by de iisbaan fan BERLTSUM.)
L. C. 25-10-1986.
Bijzondere school in BERLIKUM krijgt naam “De Fûgelsang”.
(Sjoch de troch my makke fideo–film op VIMEO.)
FRANEKER COURANT. 17-11-2010.
Brede school BERLIKUM.
De gemeente MENALDUMADEEL heeft een bedrag beschikbaar gesteld voor de bouw van een “brede school” in BERLIKUM. Hierin zullen o. a. O. B. S “Lyts Libben”, C. B. S. “De Fûgelsang”, een peuterspeelzaal en een “Lytse Bieb” komen en wellicht ook een gymlokaal of sportzaal. Het college heeft er voor gekozen de brede school te bouwen op de plek waar nu C. B. S. “De Fûgelsang” staat.
L. C. 26-11-2010.
BERLIKUM pakt door met plan Dorpsplein.
BERLIKUM. – De aanleg van een dorpsplein met sportveld bij sportcomplex “De Koekoek” in BERLIKUM kan beter worden afgestemd op de brede school. Dit vindt de “Stichting Berltsumer Belangen”. Voorzitter Matthé van Hout waarschuwde gisteren in de raadscommissie voor “tunnelvisie” bij de gemeente en werkgroep Dorpsplein. “Wacht met de uitvoering tot duidelijk is hoe de plannen het best op elkaar kunnen worden afgestemd”. Voor de brede school is de locatie van de Chr. basisschool “De Fûgelsang” gekozen, eveneens bij de sportvelden. Het plein en de school kunnen elkaar daardoor versterken zoals naschoolse kinderopvang en het project “kinderen in beweging”. Veel gehoor vond zijn oproep niet. Haye Hoekstra van de werkgroep Dorpsplein is blij dat er wordt doorgepakt. Het plein en het multifunctioneel sportveld biedt de jeugd eindelijk een eigen plek. De kermis en het dorpsfeest worden er gehouden. De jeugd kan er basketballen en straatvoetballen. De commissie steunde het Dorpsplein, dat 150.000 euro kost.
(Mei de oanliz fan it Doarpsplein sil yn it foarjier 2011 begûn wurde. De bou fan de Brede skoalle sil yn de simmer fan 2012 in oanfang nimme, sa binne de plannen.)
Foto: Oanliz fan doarpsplein te Berltsum
(Foto: Wethâlder Arend Dykstra en de learlingen Jesse Tuinstra en Dinand Terpstra slaan de earste peal de grûn yn.)
BILDTSE POST.
10-10-2012.
Eerste paal brede school BERLTSUM geslagen.
Op 25 september is de eerste paal geslagen van de brede school BERLTSUM. De leerlingen hebben een tekening gemaakt over de nieuwe of oude school. Wanneer iedereen hem af had werd hij ingeleverd bij de juf of meester. Die deden de tekeningen allemaal in een buis en namen ze mee naar de plek van de nieuwe brede school. De buizen met tekeningen werden daar begraven en als ze dan over 100 jaar weer een nieuwe school gaan bouwen dan komen ze misschien die tekeningen tegen.
L. C. 16-4-2004.
Dingen komen in LETLAND echt van de grond. (foto.)
Al meer dan tien jaar woont de uit BERLIKUM afkomstige Ebbing Osinga in de Letse hoofdstad Riga. Hij vertegenwoordigt Nederlandse bedrijven in de nieuwe E. U. - lidstaat, en doet veel projecten, vooral in de agrarische sector. “Soms denk ik wel dat ik de allereerste etc. ...... ......
Ebbing Eeltjes Osinga vertegenwoordigt ook vele Friese bedrijven. Hij noemt er een hele boel op. ect. ........ ........
L. C. 23-6-2004.
Leeuwarden. - De Fries Ebbing (Eeltje ’s) Osinga (35) viert vanavond feest in Letland. Een midzomernachtfeest met een onmiskenbaar voetbal tintje. Ebbing komt uit BERLIKUM en woont bijna 12 jaar in Letland, vlakbij de hoofdstad Riga. Hij heeft een Letse vriendin (Diana) en 2 zoontjes. (Gerlof en Hendrik) Vanavond kijken ze voetbal. Nederland – Letland. “Ik haw gjin keuze. It is oeral”. De Letten vieren midzomernachtfeest. Ze trekken de stad uit. “Allegearre it fjild yn en dêr ite, drinke en dûnsje.”En dit jaar staan overal grote televisie schermen. “Sliepe mei bij dit feest net, dan bliuwst it hiele jier slieperich”. Voetbal dus. Voor het E. K. kon de sport maar weinig Letten boeien. Maar nu hebben ze er volgens Ebbing naast basketbal en ijshocky een nationale sport bij. “Elkenien is entûsjast.” Ook Ebbing ’s vriendin kijkt naar de wedstrijden. “Se seach der earst noait nei.” Ebbing is plots gebombardeerd tot voetbal expert. “Ik moat oeral kommentaar op jaan. Ek op de wiksels. Ja, Maris Verpakovskis, dat is hjir in hiele goeie. En Van Nistelrooij, dat fine sy hjir de bêste Nederlanner”. Niet eerder hoorde hij zo vaak over zijn vaderland op de radio. “Eltse twa minuten is it wol rekke”. Aan voorspellingen wagen de Letten zich niet. “Sy hoopje fansels op winst, mar prate net oer de wedstriid sels. Se hawwe respekt foar Nederlân”. En Ebbing?” “It makket my neat út, as Dútslân mar net troch giet”. Wint Duitsland het van Tsjechië en komt Nederland niet in de kwart finale, dan zou een doelpunt voor Letland leuk zijn. “Dêr kin Nederlân dan wol by helpe”.
L. C. 24-11-1998.
Litouws zootje onder loep van BERLIKUMER.
Liouwen richt zich op het westen, maar de oude communistische structuren zitten er nog diep in. Gerlof Born uit BERLIKUM heeft er drie maanden goed om zich heen gekeken. Zijn conclusie: geef de Litouwers de tijd. Naar onze maatstaven lijkt het een zootje maar het werkt wel. etc. ...... ....... “Wij kunnen ook nog wel van hen leren,” aldus Born. “Minder gehaast leven bijvoorbeeld” Zij leven bovendien veel dichter bij de natuur. Het zou verkeerd zijn als zij alles wat wij aan cultuur hebben inleveren voor de westerse producten en dergelijke. Zij krijgen er spijt van als ze hun meubels vervangen door die van Ikea. ect. ........ .........
(foto: Gerlof (Jenne ’s) Born in de studeerkamer waar hij zijn scriptie over Litouwen schreef.)
L. C. 22-1-1983.
Promotie van oud – BERLIKUMER Fedde (Joh.) de Graaf tot doctor in de geneeskunde.
L. C. 17-6-1998.
De Technische Universiteit Eindhoven heeft sinds 1 jaar een softwareprofessor van Friese afkomst. Dr. ir. Jan Friso Groote uit Utrecht, oud-inwoner van BERLIKUM en van Oosterwolde, is benoemd tot hoogleraar in de softwareverificatie technologie aan de faculteit der wiskunde en informatica.
(Hy is de soan fan it destiids yn BERLTSUM oan de Bitgumerdyk nûmer 9 wenjende echtpear Stoffer en Wytske Groote. Hy hat hjir op de iepenbiere (Jenaplan) skoalle sitten en letter op it Stedelijk Gymnasium yn Ljouwert. Syn heit wie hjir ferbûn oan it rêsthûs “Berlingahiem”)
IT KEATSEN TUSKEN 1800 – 1850.
Nijs út advertinsjes.
Der waard net allinne yn Fryslân keatst mar ek derbûten. Fan prizen en sa is mar in bytsje bekend. Út advertinsjes kinne wy in protte gewaar wurde, al wol dat net alles sizze. Keatsferienings wienen der noch net. De kastlein fan it doarp wie de sintrale man. Hy hie fansels syn helpers en hy sil ek wolris stipe wêze mei wat jild troch inkelde keatsleafhawwers dy ‘t somtiden ris yn in advertinsje foarkomme. Mar yn de herberch hong de priis út en de kastlein regele alles. De jierlikse wedstriid hat jierren lang “balferkeatsersdei” hiten. It gie om de eare fan de sulveren somtiden bywurke bal. Soe dy yn it eigen doarp bliuwe of earne oars belânje? De skiednis fan de “Ouwe Griep” te Froubuorren (sjoch de Friese Volksalmanak 1863) is ek foar oare doarpen typysk, sa skriuwt dûmny J. J. Kalma fierder oer it keatsen. Der wie yn dy dagen “frije gearstalling” en net lykas wy dat hjoed de dei wend binne, altiten mei trije yn it partoer. Út de útlove prizen is faak te sjen, dat der yn partoeren fan twa keatst waard. Beswieren tsjin de frije gearstalling wienen der doe ek al. Sa advertearre Minnertsgea yn 1851: “Broeders mogen niet in een partuur samenkaatsen”. Der sille yn dy dagen faaks in pear bruorren west hawwe dy ‘t tige op inoar ynspile wienen.
De keatshoeke wie folle grutter as tsjintwurdich. De 81 plakken dy ‘t yn ‘e advertinsjes foarkomme lizze noard fan de line Gaast – Burchwert – Nijlân – Boazum - Jirnsum – Akkrum – Bûtenpost – Dokkumer Nijesilen. It sintrum lei doe ek al wêr ’t it no leit. De plakken dy ‘t it faakst foarkamen wienen Wytmarsum (53 kear), Frjentsjer (49) en Dronryp (48).
De advertinsjes litte dúdlik sjen, dat de sport foaral op it plattelân beoefene waard. Frjentsjer is in útsûndering. Boalsert, Snits en Harns komme net foar, wylst Ljouwert mar 4 kear en Dokkum 2 kear ferskint. Ek doarpen as Marsum (2) en BERLTSUM (5), dy ‘t no tige meidogge, komme yn de earste helte fan de 19e ieu noch net sterk nei foaren. Tige libbe de keatssport yn Baarderadiel.
Earst nei 1853 as der te Frjentsjer in keatskommisje komt, der ‘t de lettere P. C. útgroeit, wurdt alles dúdliker. Dan komme organisaajes. De keatsferienings komme, fansels mei oanteken boeken en dy litte de ûndersiker net mear yn de kjeld stean. Fan de lêste 100 jier witte wy sadwaande genôch. De hear K. Oostwold út Ljouwert hat in protte advertinsjes út de âlde kranten samle. Ferslaggen fan wedstriden lykas no komme yn de kranten net foar en skôgings alhiel net.
De prizen. Út advertinsjes komme wy mear oan ‘e weet oer de prizen dy ‘t útloofd waarden. Want alear gie it ek om it winnen fan de prizen. Medaljes en wikselprizen kamen net foar, mar ek jildprizen wist men earst noch net fan. Letter sjogge wy dat it giet om 3 gouden dukaten en gouden riders, in gouden Willem of dukaet, dus in bepaald moai muntstik, De earste jierren is de sulveren bal noch algemien. Faak wienen de ballen dy ‘t men om ‘e hals droeg moai bewurke. Dit duorre oan likernôch 1820 ta. Dan wurdt it mear gewoante om trije sulveren leppels út te loven. Dit duorret fierders it hiele tiidrek. Mar sûnt 1835 wurdt der like faak in sulveren tabaksdoaze as priis neamd. It is dúdlik dat it sulver tige oarhearsket. De fariaasje is letter frij grut, want ûnder it oare sulverwurk fine wy: “hegten” (meshêften) horloazjekettings, cachetten of signetten (segelstimpels dy ‘t oan horloazjekettings hingje koenen), horloazjes en mear fan dy dingen. Letter komme mear de jildprizen op. Hjir siet in gefaarlike kant oan. De priiswinner waard wol troch de kastlein frijhâlden, mar hja moasten wol in rûntsje jaan. Sport en sûpen hearren lang byinoar en foaral as der neipraat waard en der wie al net al te earlik spile, koe it barre dat der fan de eare net folle oer bliuw. Mar dochs ..... ...... wa ‘t de fitrines boppe yn it Frysk Museum besjocht, kin dat alle dagen noch sjen.
L. C. 1-9-2009.
‘Opa’ van 46 wordt nog steeds gewaardeerd.
Er is hem in het veld wel toegevoegd: “Flikker op ju, opa.” Toch overheerst vooral respect: “Dat je dit op deze leeftijd nog kunt.” De Leeuwarder hotelier Chris van der Leij voetbalt op z’n 46ste nog altijd in het eerste van derde klasser BERLIKUM. Voor het negende seizoen alweer. Opmerkelijk hoe hij in BERLIKUM verzeild raakte. ....... ........ in de loop der jaren heeft hij iets met BERLIKUM gekregen. ........ ......... BERLIKUM was voor mij een nieuwe wereld. In twaalf minuten racete hij van Leeuwarden naar BERLIKUM. Hij vond uiteindelijk het trainingsveld etc. ....... .......
Foto: oan de line f. l. n. r. syn supporters (stypers): Jaap van der Leij, Keesie (Annes) Hoekstra, Harry (Horatius Jans) Postma, Tjip (Annes) de Jong, Klaas (Pieters) Runia en Jan (Feddes) Sjoerdsma.