Embedded Files
Troch it Provinsjaal Gerjochtshôf te Ljouwert is in Gerryt Jasper ‘s Keizer ta de dea feroardiele, op grûn fan, dat hy in âlve jirrich famke, t. w. Pytsje Pieters Pieterzen, yn BERLTSUM op strjitte op 12 maaie 1845, de jûns omtrint in oere as âlve, it breed gouden earizer ôfskuord en ta eigene hie en mei behelp fan geweld en spoaren fan ferwûnings efterlitten hie en soks no al earder fanwege in misdied feroardield west is. (“Rjochtbank taal”) De ûngelokkige Keizer wie krekt 34 jier wurden en hie dêrfan al 12 jier yn de tsjerker trochbrocht. Al yn syn jonge jierren ferstjitten, en sûnt syn 14e âlderleas, hat hy him, doe al 18 jier âld, oan de eigendommen fan syn omke fergrepen, en dêrfoar boete. Pytsje, berne op 8-6-1834, wie de dochter fan Pieter Jan ‘s Pieterzen en Alida Hogenbrug en de suster fan Catharina, letter troud mei Arjen Jans Osinga en fan Egge Pieter ’s Pieterzen, destiids boer op de pleats dy ’t stien hat op de hoeke fan de Tsjerkestrjitte/Hôfsleane (yn de folksmûle letter de “Schoanegevelshoeke” neamd) en hy wie de lettere tsjerkfâd mei Dirk K. Mulder van Leens (Dijkstra) en Gatze Lolke ‘s Boomsma fan ‘e Herfoarme tsjerke. It efterein fan de pleats is letter ôfbrutsen, it (deftich en grutte) wenhûs is dernei û. o. bewenne west troch de kantonrjochter Klasing Schonegevel en letter noch troch syn beide dochters. It gesin fan Pieter Rintsje ’s Rekker (Pieter en Marijke) hat hjir yn it lêstoan ek noch wenne en de Berltsumer keunstskilder Simon Kamminga mei syn soan Jopie. Hja hierden it hûs oant 1954 fan frou Schonegevel. Wy as jonges boarten faak yn de grutte eftertún. It hûs is ôfbrutsen en Pieter Rekker wenne dêrnei yn de Bûterhoeke. De Kamminga ’s kamen yn de Buorren op húsnûmer 16 te wenjen.
L. C. 24-3-1982.
Op 1 April 1933 wie ik trettjin jier en as jo sa etc. ....... ........
(Oer Bauke Rintje ’s Rekker de Marsumer grienteman ôfkomstich fan BERLTSUM.)
NOTARIS GEIJTENBEEK.
By in needlottich ûngelok is dhr. Geijtenbeek, notaris te BERLTSUM, om it libben kommen. It hat in soad dielname oproppen yn it doarp. Op tongersdei 15-5-1891 is syn lyk út it wetter helle deunby de brêge oer de Ljouwerterfeart. De woansdeitejûn hie hy oant rom 10 oere by de loazjeminthâlder B. tahâlden. Oer it algemien wie de ferstoarne, teffens plakferfangend kanton-rjochter, bemind fanwege syn nederige en solide libbenswize. Men gist dêrnei, hoe it ûngemak plak fine koe. (L. C. 18-5-1891). Nots. Geijtenbeek wenne yn de Buorren. Yn juny 1891 is hjir te BERLTSUM Mr. J. H. Dull doe beëdige as kantonrjochter. (Jacoba van der Heide, alias “Kobe Dull”, letter troud mei Klaas Teake’s van der Schaaf, hat as faam tsjinne by dizze kantonrjochter.)
Kafee "De Brug"
Âlde brêge by kafee 'De Brug"
Sjoch it boek: “BERLIKUM BEELD VAN EEN DORP”, side 63.
(Âld-kantonrjochter Dull is op 16-12-1922 te Apeldoorn ferstoarn.)
L. C. 18-5-1891.
HEDEN overleed plotseling onze innig geliefde Echtgenoot en Vader M. J. van GEIJTENBEEK, in leven Notaris te BERLIKUM.
BERLIKUM, 14 Mei 1891.
Uit aller naam,
M. A. van Geijtenbeek.
Eenige en algemeene kennisgeving.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(N. B. Dit moat wêze: Matthijs Godert van Geijtenbeek, sûnt 1878 notaris te BERLTSUM. En syn frou hie de efternamme van Rijswijk.)
MIDDELBURGSCHE COURANT 8-9-1891
De notaris v(an) G.(eijtenbeek) te BERLIKUM (Fr.), enige tijd geleden verdronken, heeft zijn inboedel in staat van vreselijken verwarring nagelaten. De bezitter van een kleine boerderij bij WIER in de nabijheid van BERLIKUM had daar op voor ongeveer 5 jaar, door bemiddeling van genoemde notaris, een 2de hypotheek van 1000 gulden genomen. Na den dood van de notaris bleek daarvan fl. 8.500,- te zijn gemaakt. Door den eigenaar is in die 5 jaar nimmer rente betaald. De getuigen, die de akte mede hebben ondergeteekend, herinneren zich niet meer het juiste bedrag, maar verklaren dat zij ten kantore van den notaris nimmer hun naam hebben gezet op een acte boven de 2000 gulden. Onlangs werden ongeveer 200 gardeniers opgeroepen om de huur te betalen van de landerijen die zij door bemiddeling van de notaris hadden gehuurd en die in zijn boeken nog open stonden. Het bleek dat de meeste der opgeroepenen een kwitantie van gedane betaling konden vertonen. Van de overigen beweerde het grootste aantal ook reeds te hebben betaald, terwijl slechts enkelden het openstaande bedrag nog schuldig blijken te zijn.
(Dit bericht wie oan lasterpraatsjes ûntliend en alhiel net wier )
L. C. 19-9-1882.
Door de heeren A. S. Schaafsma, Joh. Schaafsma, aannemers van publieke werken en J. D. van Este Tjallingii, fabrikant, is vergunning gevraagd tot het leggen en exploiteren van:
1. Eene stoomtramweg van Harlingen langs de rijks- en kunstweg van Pietersbierum, Sexbierum, Oosterbierum, Tjummarum, Minnertsga, BERLIKUM, Beetgum, Beetgumermolen, Marssum naar Leeuwarden.
2. Eene zijlijn van St. Jacobiparochie over St. Annaparochie op Beetgum, corresponderende op eerstgenoemde lijn en
3. Eene zijlijn van Franeker langs den rijks- en kunstweg over Schalsum, Peins, Ried, BERLIKUM aan de eerstgenoemde lijn.
CONCESSIE - aanvraag stoomtram.
Bij betrokken gemeentebesturen is ingekomen een aanvraag van de heeren J. Holland en Co. te Rotterdam, om concessie voor den aanleg van een stoomtram Leeuwarden – Stiens - de Bildt dorpen – WIER – BERLIKUM – Beetgum – Marssum - Leeuwarden.
L.C. 14-9-1896.
Men skriuwt ús út it Hearrenfean:
It tramwei net yn Fryslân hat wer kâns op in wichtige útwreiding. Troch de Nederlandsche Tramweg Maatschappij (N. T. M.) is oan de hege regering fergunning frege foar it lizzen fan rails yn de bermen fan de Ryksstrjitwei Ljouwert - Bitgum. Teffens hat dizze Mij. har rjochte foar itselde doel by de Rie fan MENAMERADIEL, om gebrûk meitsje te meien fan de bermen fan de keunstwei Bitgum - WIER. De steamtram sil dan rinne fan Ljouwert nei Sint Jabik, by Marssum, Bitgum, BERLTSUM, WIER en Minnertsgea lâns. Tagelyks bestiet it plan ta it lizzen fan in line fan Ljouwert nei Stiens ta. etc. ...... .......
FRISIA. 30-4-1898
BERLIKUM. 28- 4-1898. De Nederlandse Tramweg Maatschapij heeft besloten in de volgende maand met de lijn Leeuwarden – BERLIKUM te beginnen, en zal de tram nog voor de kroningsfeesten in dienst worden genomen.
Yn 1899 is konsesje oan de N. T. M. te it Hearrefean ferliene ta it lizzen fan spoarstaven yn de bermen fan de Súderwei fan BERLTSUM nei Sint Anne.
(Dit wie foar de hynstetram).
IT TRAMSTASJON.
Op 20-10-1900 kinne wy lêze dat it meitsjen fan in reau-remise en wachtkeamer te BERLTSUM foar de N. T. M, gunt is oan dhr. Saakstra te Sweins foar de som fan fl. 4200, - (Dit is it tram stasjon op It Skil op it plak wêr ’t foarhinne de herberch fan de widdo B.(eernt) (Klazes) Osinga stien hat mei de namme “Het Wapen van Vriesland” mei de stalling fan bytiden wol 150 hynders. It hynstewaad lei efter en deun by dizze herberch. It heucht my noch, dat foar de d‘Aumale poarte in wetterliedingpiip stie wêrmei de stampende en dampjende steamlokomotyf foarsjoen waard mei nij wetter. (Syn heit Kastlein Klaas Osinga kaam fan Frjentsjer)
DE HYNSTETRAM.
Yn 1899 is der ek sprake west, om de HYNSTETRAM trochrinne te litten fanôf Sint Anne nei Swarte Hoanne (* ta. Fandêr gie foarhinne oant en mei 1948 ta de boat nei it Amelân ta, mar troch de oanliz fan de Ôfslútdyk feroaren de streamingen yn de Waadsee en foel it oanlizplak droech. De Amelânners woenen graach in steamboat ha nei it eilân mei in oanlizsteger by Swarte Hoanne en in hynste tramferbining mei it steamtrajekt BERLTSUM - Ljouwert. Sa soenen hja minder lang ûnderweis wêze om yn Ljouwert komme te kinnen.
De hynstetram BERLTSUM - St. ANNE is yn 1917 al wer opheven.
(*Swarte Hoanne, Swarte Haan < Horne, Hoorn, Herne: Swarte hoeke fanwege de eardere slûkerij dêr yn it ferline, dat wol sizze: de belesting ûntdûking en it swarte jild. Oaren sizze dat it ferwiist nei de donkere kleur fan it slyk efter de seedyk. )
L. C. 28-4-1837
Notaris Oberius zal op Zwarte Haan verkopen plm. 400 beste greenen balken etc. ...... ...... aangevoerd van het eiland Ameland.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD 13-7-1904
De 22 jarige Jeltje Douwes Joustra uit BERLIKUM is te Heerenveen door de stoomtram aangereden en onmiddelijk gedood.
(Hja wie de net troude dochter fan de Bitgumer kastlein Douwe Tjerks Joustra en Eke Sjoerds Winkler út Bitgum.)
AMERSFOORTSCH DAGBLAD 14-4-1914
Het Leeuwarder Nieuwsblad meldt dat Zaterdagmorgen het zeven jarige zoontje van D. S. K. te BERLIKUM door een tramwagen van de zuivelfabriek aldaar is overreden en tijdens het vervoer naar Leeuwarden is overleden.
(Dit wie Eeltje it soantsje fan Dirk Sybrens Kuperus en Idske Eeltjes de Vries.)
AMERSFOORTSCH DAGBLAD 4-5-1907
Nieuwe aardappelen
Door den landbouwer G. Peterzon te BERLIKUM zijn Donderdag de eerste aardappelen van den kouden grond aan de commissaris der Koningin in Friesland aangeboden.
L. C. 22-3-1844.
Heden morgen ten 5½ ure overleed na een kortstondige ziekte van slechts eenige dagen, mijne waarde Echtgenoot IJTJE HENDRIK ’s van der MEER, in den ouderdom van bijna 65 jaren, na eene echtvereeniging van ruim 43½ jaar.
BERLIKUM, 9 Maart 1844.
H.(eerke) W.(illem ’s) Dijkstra.
In protte froulju stoaren yn it kreambêd, mei en sûnder it bern.
Hjirûnder samar wer twa gefallen op ien en de deselde dei.
L. C. 22-8-1844.
Heden namiddag omstreeks twee ure overleed mijne geliefde Echtgenoot SJIEUKE van DIJK , in den bloeijenden leeftijd van bijkans 24 jaren. Na eene allergenoeglichsten Echt van ruim 11 maanden, laat zij mij een kindje van slechts 14 dagen na. Diep bedroefd staar ik en allen die haar zoo lief hadden, haar na, maar niet als degenen die geen hope hebben, hoe diep wij ook geschokt zijn; wij hopen eerbiedig in Gods wijzen wil te berusten.
Leeuwarden, den 10 Maart 1844
Jan T. Born.
Loodgieter en leidekker.
L. C. 22-8-1844.
Heden avond ten 7¼ ure, overleed mijn innig beminde Echtgenoote SIETSKE SIJTSEMA, oud ruim 22 jaren, na eene echtvereeniging van slechts 9 maanden.
BERLIKUM, den 10 Maart 1844.
J. E. Fokkens.
Út de krante FRISIA.
1-5-1897.
Zaterdag j. l. (24- 4-1897) geraakte (yn BERLTSUM) de arbeider J.(ohannes) W.(ytse ’s) de H.(aan) (44 jier) in beschonken toestand in de Grúsevaart en verdronk. De ongelukkige laat een vrouw (Jacobje Bolding) met 5 onverzorgde kinderen achter.
L. C. 22-5-1934.
BERLIKUM 19 Mei.
De afdeeling BERLIKUM-WIER van het Centraal Genootschap voor Kinderherstel- en Vacantie kolonies hield haar jaarvergadering onder presidium van den heer dr. J. Kwast. Uit het verslag van den penningmeester bleek, dat met inbegrip van het batig saldo van het vorig jaar de inkomsten fl. 154,34 hadden bedragen, de uitgaven fl. 67,07, zoodat er een batig saldo van fl. 87,27 kon worden geboekt. De penningmeester, de heer J. Veninga (it h. d. O. L. S.), die sedert de oprichting deze fuctie vervult en binnenkort gaat vertrekken werd vervangen door den heer G. Nauta (it h. d. C. V. O.). Besloten werd dit jaar 1 kind uit te zenden.
FRISIA.
1-5-1897.
Op de heden gehouden veemarkt (te BERLTSUM) werd een betrekkelijk klein getal koeien aangevoerd, was men anders een aantal van 6 à 700 gewoon, thans waren er nog geen 500. De handel was traag. De prachtige stamboekbeesten van de Heer A. B. Roorda hadden (jaarlijks op deze markt te bezichtigen) zeer veel bekijk.
FRISIA.
23-4-1898.
Sedert eenige dagen heerscht hier de besmettelijke ziekte Mazelen. Verbazend snel breidt de ziekte zich uit, in niet minder dan 30 huisgezinnen zijn een of meer lijders. Gelukkig heeft de ziekte een goedaardig karakter.
FRISIA 23-4-1898.
Voor de vele kermisreizigers is BERLIKUMER kermis de eerste. Dat er wel graagte is om iets te verdienen, blijkt uit het feit, dat er lang niet genoeg plaatsruimte beschikbaar is voor alle aanvragen van kramen etc. etc. Voor deze eene dag is bovendien staanplaats aangevraagd door zeven houders van draaimolens, en drie lucht schommels. Respectievelijk zijn 5 en 2 afgewezen. Dat hier geen staangeld wordt geïnd, zal niet zonder invloed daarop zijn.
L. C. 31-1-1958.
It deiboek fan Dirck Jansz. Cuijck is unyk en moast útjouwn wurde.
In Bilker út de 17de ieu.
It deiboek fan Dirck Jansz. Cuijck, de Bilker út it begjin fan de 17de ieu, is foar de lânbouskiednis fan minder bilang as it rekkenboek fan Rienck Hemmema út de 16de ieu. Mar as Biltsk dokumint is it unyk .... ..... etc. .... ...... etc. Sa hat hy yn 1606 op BERLTSUMER MERK in lilliputter sjoen, krige Âld Syl (Âlde Biltsyl) yn 1607 foar it earst syn “merck” etc. ....... .......
(Prof. dr. P. Gerbenzon.)
L. C. 3-5-1955.
Gasloos BERLIKUM heeft voor de winter nog zijn aardgas.
(BERLTSUM giet oer op it ierdgas.)
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
PIPERMUNTSJES (IT tsjerkefiedsel.)
Jeltsje fan de famylje Algra hie in thúsbringer hân.
De oare moarns woe mem wat pinfiskje en frege: “Wie it wat in aardige jonge?”
“Jawol”, sei Jeltsje.
“En giet er ek nei tsjerke?”, hifke mem.
“Ik tink it wol, mem”.
“Hoe dat sa?”, frege mem.
“No, hy hie in rôltsje pipermuntsjes by him”.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Google Sites
Report abuse