OANFOLLINGS 2
L. C. 13-11-1936
BERLIKUM - 11 november. Na haar zoo succesvol debuut van het vorig jaar trad de jonge toneelvereeniging “Winternocht” wederom voor het voetlicht. Thans met een stuk van Henk Bakker: “De Ridder van den kousenband”. Voor zover mogelijk was het een succes, ditmaal nog groter. De aankleding van het toneel was door de zorgen van de leden zelve schitterend. De liefhebbers in BERLIKUM kunnen trots zijn op hunne tooneelvereeniging.
“SA LANG AS BERLTSUM”
Sa lang as Warkum. Dy ferlykjende siswize kaam yn alle gefallen al yn de njoggentjinde ieu foar. Hjoed-de-dei is er yn de omkriten fan Warkum noch altyd bekend, en men tsjut der in grutte lingte mei oan. De stêd Warkum yn de gemeente Súdwest-Fryslân, mei in fjouwertúzen ynwenners, is mei syn goed oardel kilometer tige lang; folle langer as breed, krekt as mei BERLTSUM ek it gefal is.
Fanôf de eardere houtseachmûne fan van der Meij yn de Bûterhoeke fia de Buorren oant de eardere fabrykspiip fan it molkfabryk fan Swart (no Rondaan) oan de Bitgumerdyk is ek sa’n oardel kilometer.
“BY BERLTSUM OM”
sizze wy, as immen in bulte omhalen brûkt om te kommen dêr’t er wêze wol. Dit sechje is noch út de tiid, dat de reizgjende man fan Ljouwert nei Frjentsjer noch net oer Dronryp koe, mar yndied oer BERLTSUM gean moast. Yn BERLTSUM wurdt sein: “Hy giet oer Furdgum nei Ljouwert “.
L. C. 17-4-1992
FRIES MOZAÏEK Oan de mûning fan de Ried.
By de Berltsumer haven lei ienris it stedsje TÚTGUM.
De namme TÚTGUM hat neat mei in ÚTGONG te krijen, lykas de lju lang tochten. It hat wol yn de reden te lizzen sa’n plakje oan de mûning fan de Ried by de Middelsee. Neffens de nammekundige prof. dr. Piter Sipma is de namme ÚTGONG in ferbastering fan TÚTGUM, en dat komt fan Tútingaheim. Dat wol sizze dat hjir it wenplak wie fan it Tútingafolk. Dat Tútingaheim soe mei it Berlingaheim (want dat soe de âldste foarm fan de namme fan BERLTSUM west hawwe) oan- inoar groeid wêze.
FRYSK DEIBLÊD 23-11-1931
Menaem – Oan de hear E. S. de Haan , klokkemakker to BERLTSUM is troch tsjerkfoogden fen ús Ned. Herf. Gem. opdroegen in elektryske liedynstallaasje te meitsjen for ús beide toerklokken.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 29-8-1930
BERLIKUM 28 augustus - Een tweetal gardeniers zag hedenmiddag een man op het land liggen. Toen zij naderbij kwamen bleek hen, dat de man , de 67 jarige H.(ijlke) H.(ijlkema) bewusteloos was. De ijlings ontboden geneeskundige kon slechts den dood constateeren. Hoewel aanvankelijk gedacht werd dat de warmte de oorzaak was, bleek uit het geneeskundig onderzoek, dat een hartverlamming was ingetreden.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 16-5-1942
BERLIKUM 14 mei - Hedenmorgen had de jaarlijksche verhuring van zitplaatsen in de Nederlandsch Hervormde Kerk alhier plaats. De opbrengst hiervan bedraagt fl. 741,50. Het vorig jaar bedroeg dit fl. 307,55. Alleen in het jaar 1929 werd dit hooge bedrag overschreden. Toen was het namelijk ruim fl. 1000,-
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 21-8-1942
25 jaar in de zuivelbereiding.
BERLIKUM 20 augustus. - Gisteren herdachten de heeren Y.(de) Zijlstra en D.(ouwe) de Geele de dag waarop ze voor 25 jaar in dienst traden bij de Zuivelfabriek de Leijempf alhier. Door de directie werd als blijk van waardeering een envelop met inhoud aangeboden. Ook het gezamenlijk personeel liet zich niet onbetuigd.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 6-1-1934
Christelijk Nationaal Werkmansbond.
BERLIKUM 5 januari - Gisteravond hield de ring Friesland Noord-Westhoek van de Chr. Nat. Werkmansbond een vergadering in de consistorie der Ned. Herv. Kerk. Voor de pauze werd een bijbelbespreking gehouden n. a. v. 1 Cor. 12. Na de pauze sprak de heer J.(ouke) Bakker (fan Menaam) over “Het doel der Nat. Werkmansbond” . Ds. Kramer sloot met dankgebed.
(Jouke Annes Bakker wie Twadde Keamerlid foar de C. H. U. . Hy is de pake fan de skoaljuffer hjir, Meintje T. van der Brug, troud mei Uilke Dirks Strooisma , wenjende yn de Skoallestrjitte.)
L. C. 11-11-1954
Voorlichtingsavond over aardgas in BERLIKUM.
Voor ruim 100 belangstellenden sprak te BERLIKUM in zaal Fokkinga, burgemeester D.(irk) Torensma van Menaldumadeel, over aardgas. Nadat hij uitvoerig de kosten, die voor een aansluiting voor BERLIKUM nodig zijn, besproken had, deelde hij mee, dat, om een sluitende rekening te krijgen, het noodzakelijk is, dat minstens 450 gezinnen zich moeten aansluiten. Het verbruik wordt geschat op fl. 78,- per jaar. De aansluiting brengt geen kosten mee, daar deze van gemeentewege wordt aangebracht. Getracht zal worden om het benodigde aantal aansluitingen te krijgen, opdat BERLIKUM binnen een jaar, het aardgas zal kunnen betrekken.
L. C. 5-7-1978
BERLIKUM - Bij een ongeluk op het kruispunt van de Koekoeksleane en de Gernierswei onder Berlikum zijn gistermiddag twee mensen gewond geraakt. De 73 jarige P.(ieter) (Douwes) van der Zee uit BERLIKUM naderde met zijn DAF de voorrangsweg vanaf de Koekoeksleane. Bij het oversteken kwam hij in botsing met de 33 jarige (âld Berltsumer) G.(epke) N. Meijer - de Haan uit Minnertsga. De heer van der Zee en zijn dochter (Jelly) werden uit de auto geslingerd en moesten met glasverwondingen aan het gezicht worden afgevoerd naar het Diakonessenhuis te Leeuwarden.
L. C. 29-8-1978
Tijdens de Oranje feesten te BERLIKUM een grote BRADERIE met oude ambachten en vele andere attracties op donderdag 31 augustus van 15.00 – 21.30 uur.
L. C. 24-4-1968
Gevraagd. Jongen of meisje van 15-17 jaar voor bloemen en groentenbedrijf. K.(laas) Elsma en Zn. (Bertus) Kruisstraat 23 BERLIKUM. Tel. 05186-285
L. C. 10-4-1912
Het belastingkantoor te Menaldum. M. i. v. 1 september a. s. wordt het belastingkantoor der Directe belastingen & Accijnszen overgeplaatst naar BERLIKUM.
L. C. 10-4-1912
BERLIKUM, 9 april. Een 3 jarig kind Zwaantje (Joukes) van Schepen alhier is hedenmiddag half 5 aangereden door de tram. Het kind werd ernstig aan het hoofd verwond.
(Zwaantje is letter troud mei Linze Egberts van der Kooi en hja wennen yn de Buorren.)
L. C. 11-4-1930
Te BERLIKUM is overleden S. Roelé die enige dagen geleden door de tanden van een fraismachine gegrepen werd.
L. C. 16-4-1930
Te BERLIKUM zijn dinsdagavond de pakhuizen (sûnt 1928 fêstige yn de eardere oaljeslaggerij) van den Noord Nederlandsche Kunstmesthandel N. N. K. afgebrand. Een deel der inventaris werd behouden. De oorzaak is onbekend. Alles is verzekerd.
De brânspuit wegere te dwêsten omdat de kleppen fêstrûske wienen. De grutte en hege keunstdongloads fan “Agra-Totaal” oan de Bûterhoeke is dêrnei op itselde plak opboud.
LEEUWARDER COURANT 10-7-1894
Het Gemeentebestuur van Menaldumadeel zal op Maandag den 16-7-1894 ‘s namiddags 1 uur aanbesteden:
1. De vernieuwing van de GRÚZEPIJP te BERLIKUM.
2. Het vernieuwen en vervloeren van eenige gedeelten Straatweg te BERLIKUM en te Boxum etc. ...... ......
L. C. 10-1-1885
Notaris G. van Geijtenbeek te BERLIKUM zal op Maandag, 12 Januari 1885 ‘s avonds 6 uur, bij den kastelein P.(ieter) Terpstra aldaar, finaal verkoopen:
Eene ruime, sterke HUIZINGE met Winkelhuis, Erve, Bleek en Grond in de Kruisstraat te BERLIKUM gr. 2 are 62 ca. In huur bij de Wed. D.(ouwe) Hettema cs. tot Mei 1885 naar fl. 131,- ‘s jaars en alsdan te aanvaarden. Geboden fl. 1051,-
GRONINGER COURANT 2 Junij 1846
Leeuwarden 31 Mei. Men verneemt, dat de ziekte, die in het vorig jaar den aardappeloogst BIJNA GEHEEL bedierf, zich opnieuw in sommige velden onder de dorpen Menaldum, BERLIKUM, enz. ...... heeft geopenbaard.
DE STANDAARD 16-11-1889
BERLIKUM 14 November 1889
Mijnheer de Redacteur!
In uw blad komt een bericht voor dat de hoofdonderwijzer van de school ontslagen is. Mag ik u in weerspraak van dat bericht vermelden, dat ik geen lid ben van het bestuur tevens en dus ook geen voorzitter. Dat is de heer J.(an) D.(irks) Stienstra, ouderling onzer gemeente. Aan mij was alleen, als ere voorzitter, de leiding der vergadering opgedragen. Dit ontslag nader toe te lichten, lust mij vooralsnog niet. Alleen zij gemeld, dat dit ontslag is geschied in eene vergadering van leden der vereeniging “Eben Haëzer”, waar 43 leden tegenwoordig waren, en wel met algemene stemmen, zonder één uitzondering, ja, zonder dat eene enkele stem zich daartegen meende te moeten verheffen. Wat men na nog niet dat al die leden tevens stemgerechtigde lidmaten der gemeente zijn, waaronder de gehele kerkeraad en kerkvoogdij ( met uitzondering van één, die verhinderd was) dan geloof ik dat hier commentaar overbodig is.
Uw dienstwillige dienaar,
G. Nijhuis.
In reaksje fan de Redaksje hjirop fan de redakteur stiet yn de Standaard fan d. d. 21-11-1889.
(Sjoch by Delpher kranten – Delpher.nl De Standaard)
(Sjoch earder hjiroer yn dit e-book by Dalhuizen, Dalhuysen, Kroeze)
DE STANDAARD 11-12-1882
De heer Bergsma (is boargemaster mr. W. A. Bergsma fan Menameradiel) heeft voorgesteld, de justitie begrooting te verminderen met fl. 13.000,- met het doel om niet over te gaan tot den bouw van een lokaal voor het Kantongerecht te BERLIKUM.
L. C. 25-3-1867
van Simon Jelles Loutenbach en Trijntje Eeltjes Schiphof
BERLIKUM, den 8 September 1867
L. C. 7-4-1863
Heden overleed ons veel geliefde eenig zoontje PIER, bijna twee jaren oud. Van een viertal Lievelingen rest ons slechts één Dochter, die met on dit verlies betreurt.
BERLIKUM, 1 April 1863
G. P. de Jong
L. A. van der Mei
NEDERLANDSCHE STAATS COURANT 15-2-1866
Jitse Yges Mulder en vier anderen vragen erkenning van de Vereeniging tot Bevordering van Christelijk Nationaal Schoolonderwijs (C. N. S. ) te BERLIKUM. etc. ...... ......
(Jitse Yges Mulder wie troud mei Trijntje Tjipkes Hogendijk, harren dochter Maaike Mulder mei Hijltje Foppe Klazes Smits. (De Smits sibbe komt fan Ingelum. Kastlein K. J. Smits yn “De Ridder van Sint Joris”.)
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 14-2-1875
Ter correctionele teregtzitting van de arrondissements regtsbank alhier van den 13de dezer zijn veroordeeld en in de kosten:
J. J. M. (Janke Jacobs Miedema) , huisvrouw van J. J. v. S. (Jacobus Joukes van Schepen, de soan fan Jouke Jacobus van Schepen, widner fan Willemke Everts Koning, dochter fan Evert Everts Koning en Zwaantje Eeuwes Feenstra) te BERLIKUM wegens diefstal in loontrekkende dienst tot eene gevangenisstraf van twee jaren.
(Sjoch yn dit e-book ek by Evert Everts (Wijn)koning, berne te Steinfurt (Rijnland –Westfalen)
L. C. 8-7-1895
BERLIKUM 5 juli. - De gardenier J. J. v.(an) W.(igheren) alhier mocht heden het voorrecht genieten, dat hij ‘s Vrijdags in de zomermaanden gedurende het tijdvak van 50 jaar de Berlikumermarkt te Leeuwarden met aardappelen bezocht. Zeker is het aller wensch, dat de bejaarde en ijverige man nog menig reisjes naar Frieslands hoofdplaats mag doen.
L. C. 10-2-1860
Notaris Alma te Menaldum zal, t. v. v. den Heer Mr. C. Wiersma, notaris te Leeuwarden, op Zaturdag den 18 Februarij 1860 des n. m. te 4 uur, ten huize van den Kastelein Sikke E. Schiphof te BERLIKUM tegen genot van strijk- en verhooggeld, provisioneel presenteeren te verkoopen: Eene zeer hechte en sterke Boerenhuizinge (pleats “De Fontein” oan de Wiersterdyk ) met groote Schuur, Stalling voor 23 Koeijen en 8 Paarden, Melkkelder, ruime Hieminge, Tuingrond ca. staande en gelegen aan den Hoogendijk of Grindweg bij en onder BERLIKUM en aldaar Kad. bekend A. de no’s 548 en 549 ter grootte van 28 roeden en 30 ellen; bij J.(an) J.(oukes) Wiersma als huurder in gebruik, zulks behoudens zamenvoeging in 4 percelen als: A. perc. Tuingrond of Huissteed. B.: Gardenierswoning met grond. C.: dito dito en D.: de Schuur met Buithuis, Woning en grond, alles aan de Opvaart gelegen. Voorts op afbraak: Een groot steenen Lytshuis met inbegrepen Vuurhut aan het water te BERLIKUM om te worden afgebroken en vervoerd tusschen 12 Mei en 1 Julij. (De Hoogedijk of Grindweg (Bitg. dyk)), oanlein tusken 1250-1300, waard pas yn 1930 asfaltearre)
Dezelfde notaris zal t. v. v. alsvoren provisioneel VERHUUREN:
Alle de Landen bijhoorende bij de Zathe, thans bij J.(an) J.(oukes) Wiersma te BERLIKUM (op 20-5-1848 yn de gem. Ferwerderadiel troud mei Atje Dirks Wiersma) in huur, bestaande in A.: 8 stukken uitmuntend Greidland bij BERLIKUM aan en bij de Hoogendijk onder Sint Jacobi (by BERLTSUM) gelegen tezamen groot 13 bunders 38 roeden. B.: 7 stukken Bouwland onder Sint Jacob (by BERLTSUM) gelegen tezamen groot 13 bunder 99 roeden. C.: Een stuk dito Bouwland aan de laan van Klaas Rinzes de Groot bij BERLIKUM onder Sint Annaparochie groot 3 bunder 65 roeden en 30 ellen. D.: stukken dito Greidland in het Moddergat onder BERLIKUM gelegen groot 5 bunder 10 roeden 80 ellen.
L. C. 10-9-1819
Heden morgen te 9 ure overleed te mijnen huize, in den ouderdom van ca 45 jaren aan eene uitterende ziekte en verval van krachten van enige weken mijn eenige broeder, NOLLIUS HAJONIDES, in leven directeur van de Plantagie “Mon Affaire”, in de Kolonie Suriname.
Leeuwarden den 5-9-1819 P. H. van der Meulen mede uit naam van verdere familie.
Dit is dienende tot bekendmaking aan familie en bekenden.
(In neikommeling fan de eardere Berltsumer dûmny Nollius Hajonides.)
HET NIEUWS van de DAG 23-2-1871
Te BERLIKUM is de verkiezing van een predikant niet rustig afgeloopen. Nadat gebleken was dat de meeste stemmen uitgebracht waren op den modernen predikant Wijt uit Beetsterzwaag, protesteerden de aanhangers van den confessioneelen predikant Cruijf (moat wêze Kruyff) van Schillaard (moat wêze Hilaard), tegen zeker aantal stemmen op den eersten uitgebracht, doch het Classikaal bestuur verwierp dit protest. Er zijn toen bij de modern gezinden (tsjerkfâden) ‘s avonds de glazen ingeslagen, naar welk feit de burgemeester een onderzoek ingesteld heeft.
L. C. 15-11-1874
Bij gesloten briefjes te huur: Eene florisante Huizinge, Bakkerij, Schuurtje enz. staande en gelegen aan de Voorstraat in ‘t dorp BERLIKUM, door den eigenaar J.(an) A.(ukes) van der Meij zelf bewoond etc. .... (dêrnei Auke Jans en sûnt 1914 is bakker Gerrit Hettes Jellema de eigner.)
Om 1874 hinne hiert de gernier Klaas Gerbens van der Berg 7.27.50 ha. (20 pm) gernierslân en de gernier Wytze Tuininga 10.93.20 ha. (31 ¼ pm) gernierslân yn it Hoarslân by BERLTSUM. Evert Pieters Siderius hiert in zathe en lannen (“Oosterwal” neamd) te WIER grut 33.45.90 ha. (91 pm.) en syn broer, Broer Pieters Siderius hiert in hûs mei hiem, singel en grêft omfieme en lannen (“Lauta State” neamd) grut 5.10.90 ha. (14 pm.) te WIER.
L. C. 14-6-1833
Te bekomen door buitengewone gelegenheid: Eene best werkende Brandspuit, zeer solide gemaakt, van groote constructie en nieuw uitgevonden veel verbeterde zuigers, voor billijken prijs, bij H.(oite) G.(odert) Born , mr. Loodgieter en Leidekker bij de Waag te Leeuwarden.
L. C. 17-5-1833
De ondergeteekende verwittigt bij deze aan de Veehouders in het algemeen en bovenal aan zijne begunstigers, dat hij zich met Mei van woonplaats veranderd en gevestigd heeft te BERLIKUM.
O. Koopmans
Veearts der 1ste Klasse
De HEERENVEENSCHE KOERIER 21-10-1946
Tribunaal Leeuwarden
Het Jan Hagel
De 45 jarige kweker Ale (Pieters) Bosma te BERLIKUM behoorde indertijd tot de Landwacht, in ieder geval tot de Hulp Landwacht. Gewapend met een geweer verrichtte hij patrouille diensten, dreigde verschillende personen met de S. D. en de S. S., was lid van het Agrarisch Front en de N. V. D. , blokhoofd van Winterhulp enz. Vonnis: 2 jaar interneering met aftrek van de detentie, tot april 1947 en 10 jaar ontzetting uit de beide kiesrechten.
F. D. 31-7-1946
We lezen in het F. D. van 25 juli 1946, dat van nu aan de 3de soort klompen weer vrij waren . Aldus zonder (distributie)bon.
(Ate Dirks Westra, klompehanneler en mitseler koe prachtich dichtsje, sjoch ek op side 1538.)
‘t Hoort prachtig hoor: De klompen vrij/ te weten derde soorts/en het publiek raakt overstuur/ en krijgt de klompenkoorts. / Ze ramm’len maar aan mijn deur. Maar vrienden, ‘t is niet waar/ Je vraagt om wat, dat niet bestaat/ Da ‘s voor mij zonneklaar./ Derde soort klompen zijn er niet / maar dat doelt op “wrak”/ Dus “rommel” waar je niks aan hebt / en ‘t praatje is dus lak.
Ate Westra, Klompenhandel BERLIKUM
L. C. 2-8-1947 en het F. D. 27-3-1948
Revisie – zaken (Haring de Koe krige ek al 2 ½ jier mei ôftrek.)
De 28 jarige Jan Talhout uit Leeuwarden en de 33 jarige bakkersknecht Haring de Koe te Brussel / Hijlaard, hadden resp. dienst genomen bij het S. S. leger Nederland en bij het N. S. K. K. . T. a. v. de kiesrechten was de fiat executie geweigerd. Deze luidde thans dat zij op grond van het in dienst treden bij een vreemde staats- of krijgsdienst hun Nederlanderschap hebben verloren.
F. D. 25-7-1947
De 25 jarige Dirk (Simkes) Meersma, koopman te BERLIKUM, werd veroordeeld tot interneering gelijk aan detentie en 10 jaar ontzetting uit de kiesrechten. Hij had aan een N. S. B. er medegedeeld, dat een drietal met name genoemde inwoners van BERLIKUM naar de Engelsche zender luisterde, welke Nederlanders korte tijd nadien door de Duitsers zijn gearresteerd.
F. D. no 26. Vrijdag 18 Mei 1945
Doffe wanhoop in de groote steden.
Brood en aardappelen noodig in onafgebroken stroom.
De bewoners van onze groote steden in het westen zijn nu weer teruggevallen in doffe wanhoop. Nog waart de honger rond. Noch eischt elken dag de dood zijn slachtoffers. Om hier soulaas te brengen moeten brood en aardappelen onafgebroken de hongegebieden binnenstroomen. De toestand is ernstig. De artsen staan voor een hopelooze taak. Een ooggetuige van de ellende vertelde hoe hij de situatie trof in een huis in Amsterdam-Oost. De sleutel was bij een der buren. Hij trad met een arts binnen. De trap was kaal, de leuningen opgestookt. Een gore stank sloeg hen tegemoet.. De eerste kamer stond heelemaal leeg. Al het meubilair verdwenen in de kachel. In de woonkamer staat nog een tafel. Op een stinkende matras treffen ze een vrouw en 2 kinderen. De vrouw is wezenloos. Het ene kind is 11 jaar en klaagt over honger. Het jongste, zes jaar, probeert te glimlachen als het de hand uitsteekt naar een stuk chocola, dat het schrokkend verorbert. De lucht is verpestend. De drie levende geraamten worden na ampel onderrzoek weggedragen de trap af naar buiten. De voorbijgangers kijken even, loopen dan door met hevigen angst, dat zij morgen zoo zullen worden weggebracht. De vader van dit gezin sneuvelde in Mei 1940. Het had nog het geluk bijtijds ontdekt te worden. Er zijn ook anderen. Zoo vond men ergens op een matras een man en vrouw. De man was al 5 dagen dood. Zij was niet bij machte op te staan. Volwassenen smeeken om opname in de ziekenhuizen. Velen worden er uit de wachtkamers zoo binnengedragen. Onze volksgezondheid zal nog een onherstelbare slag krijgen als niet met alle kracht geholpen wordt: direct en goed.
F. D. 40 Dinsdag 5 juni 1945
De Friesche boerenstand heeft zich tijdens de bezetting knap gehouden. De burgerij mocht er melk komen halen. En het kwam maar betrekkelijk zelden voor, dat er zwarte prijzen werden gevraagd. Een prijs van 20 cent per liter was normaal; hier en daar was men zelfs tevreden met15 cent. Een enkel dorp had een hooger tarief, maar daar stonden de boeren dan ook in een minder goeden reuk. Wat de tarwe en de rogge betrof, is het ook lang goed geweest. Er waren boeren, die honderden gezinnen aan een kleine portie tarwe hielpen tegen een zeer billijken prijs. Alleen in den allerlaatsten tijd, nadat de menschen uit Holland kwamen en de daar ingeslopen practijken toepasten, werd het minder, en werd hier en daar naar ruilobjecten gevraagd. Maar er is nog meer enz. ..... .....
(Trije dagen letter, op freed 8 juny 1945, bin ik W. H. P. te BERLTSUM berne op de “Hakkebakstreek” letter ek wol neamd de “Rolsmastreek”. )
F. D. no. 40 Dinsdag 5 juni 1945
De Amerikaansche oorlogsproductie.
De oorlogsproductie in Amerika heeft reeds in 1944 met een bedrag van 198 milliard dollar haar hoogtepunt bereikt. Dit was meer dan de oorlogsproductie van Engeland, Rusland en Duitschland samen. In 1944 hebben de Ver. Staten bijna de helft van de totale behoefte aan munitie geproduceerd.
F. D. no 40 Dinsdag 5 juni 1945
Half millioen menschen vergast.
Correspondenten deelen thans bijzonderheden mede van een reeds in Augustus door de Russen bevrijd kamp bij Lublin. Daar zijn meer dan een half millioen menschen door vergassing vermoord! Groote kamers van cement waren er, voorzien van pijpen, waardoor de Duitsche beulen het gas lieten stroomen. Ook bevonden zich in de wanden glazen kijkvensters, waardoor die onmenschen zagen, of hun slachtoffers reeds dood waren. Zoo werden er daar dagelijks tot de 2000 menschen onbarmhartig omgebracht. De slachtoffer waren Joden en politieke gevangenen: kinderen, vrouwen en mannen. Tevens bevonden zich er 5 ovens, om hun lijken te verbranden. Vaak werden armen en beenen afgehouwen, om de lichamen sneller in de ovens te kunnen gooien. Stapels kleeren en schoenen werden aangetroffen, waaronder ook heele kleine kleertjes en kleine schoentjes ....... De beenderen en de asch werden verwerkt tot kunstmest, verpakt en diende dan om de Duitsche bodem vruchtbaar te doe zijn! Dit kamp is geen concentratiekamp, maar een moordkamp!. Dag en nacht was deze fabriek des doods in bedrijf. Is het wonder, dat de correspondenten zeiden: “Die S. S. –mannen moeten van de aardbodem verdelgd worden en hebben geen recht meer op den naam van mensch”?
F. D. no 40 Dinsdag 5 juni 1945
De oorlog in Europa loopt ten einde, nieuw leven zal opbloeien, zoo krachtig, zoo blij, als wij – levende onder den druk van dezen tijd – ons nauwelijks kunnen voorstellen. Met voorbedachten rade zei ik, dat de oorlog in Europa ten einde loopt; het is zeer de vraag of daarmee de geheele oorlog ten einde is. De oorlog in Europa is ten einde als Hitlers troepen door Londen marcheeren. Dat dit zal gebeuren in de naaste toekomst, over een maand of over drie maanden - wie die daaraan twijfelt? Niemand kan zeggen wanneer, maar het gaat geschieden; het is alleen onbegrijpelijk, dat er nog altijd menschen rondloopen, die van Engelandsch nederlaag niet overtuigd zijn.
Mussert in Volk en Vaderland van 4 October 1940.
SJOCH EK OP SIDE 1535 Ate Westra klompenhannel.
BERLIKUM Donderdag 13 Maart 1946
Hendrik, ik heb jou gedicht gelezen/ en duidelijk is mij bewezen./ Dat je van mij graag klompen had./ Als’t nu maar zoo eenvoudig zat/ dan kreeg je ze. Maar ‘k heb ze niet./ En waarlijk: ‘t doet me groot verdriet!/ Maar ‘t feit, dat houd ik in de gaten,/ ‘k zal wel eens met mijn koopman praten./Ik snap wel: ‘t eene paar voor jou/ en ‘t andere is voor je vrouw./Verschrikkelijk, wat heeft die beenen!/ Is dat nou met of zonder teenen? / Dan komt er noch een handbreed bij./ Phoe, jakkes! dat was niks voor mij? / Enfin, ‘k zal om je denken hoor!/ Je hebt in elk geval wat voor.
Groetend van huis tot huis maar dan in de eerste plaats wel van uw oude vriend,
Ate.
BERLTSUM Maart 1946
Achte Ate,
Heusch Ate, ‘k wil het wel bekennen,/ ik kan het dichterspaard niet mennen./ Maar’t was maar uit vervelendheid, /dat ik daaraan besteede, enige tijd./En waarlijk zou ik het meer probeeren,/ men zou steeds kunnen corriceeren./ En naar ge schreef zat ge zoo alleen/ en miste uw vrouwtje om u heen./ Ik dacht toen ook aan mijn verleden. / Maar bepaalde mij nu ook bij het heden. / En ik voelde mij zoo rijk mijn vriend, / nu ik weer een vrouw heb en een kind . (W. H. P) / En wat mijn vrouwtje nu betreft, / ze heeft zich geenszins boos verheft/ aangaande die te groote voet,/ die naar ge meende haar dragen moet. / Die zin: “op aandrang van mijn vrouw” / was maar gegrepen uit mijn mouw./ ‘t Was maar een zinnetje aan de start,/ maar kwam niet uit mijn vrouw haar hart./ Dus uwe humor, waarde maat/ maakte mijn vrouw geheel niet kwaad/ En over acht en twintig dagen, / kom ik wel eens bij u vragen./ Ik hoop, dat ik dan zeggen kan./ Ziezoo, ik heb een paar nieuwe klompen an!/ en voor mijn vrouwtje ook een paar/ Nu is de zaak weer voorelkaar.
Hendrik W. Posthumus.
L. C. 27-4-1933
BERLIKUM 26 april. – Gisteren raakte de 5 jarige Siebren de Boer, zoontje van Aelse (moat wêze: Aedse) de Boer, alhier in de Leeuwardervaart te water. Op het nippertje werd de kleine door dhr. A. de Jong alhier gered.
Hepkema's Courant 1-9-1950
Driejarig jongentje verdronken
Woensdagmiddag is het 3 jarig zoontje (Douwe) van de heer S. Dijkstra onder BERLIKUM in de Leeuwardervaart gevallen en verdronken. Het vorig jaar verloor de familie Dijkstra (S. Dijkstra gehuwd met M. Dijkstra –Vrij) eveneens door verdrinking een 4 jarig zoontje.
..................................................................................................
L. C. 21-2-1941
Oudbildtzijl 21 februari. - Dinsdagavond is alhier de 25 jarige Thijs J.(ans) Koning van BERLIKUM, die hier een boodschap deed, vermoedelijk door de duisternis misleid, bij de bruglamp in het water geraakt. Gisteravond is zijn lijk gevonden.
Hepkema's Courant 8-4-1930
BERLIKUM 7 juli - De bejaarde Sj.(oerd) Runia die voor ongeveer 4 weken het ongeluk had gewond te worden door de tanden van een fraismachine, is heden aan die verwondingen overleden.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND –Hepkema Courant 28-1-1930
BERLIKUM 27 januari - Het zoontje van D.(ouwe) M.(innes) de Geele zou even een transport-rijwiel proberen. Hij rekende er niet op, dat het geen freewheel was, kwam hierdoor bij het opstappen te vallen en brak een arm.
L. C. 20-1-1977
KERK VAN BIJNA 1000 JAREN IN BERLIKUM
Bij de restauratie werden resten gevonden van nog 2 oudere kerken, een uit de 13e of 14e eeuw en een tufstenen kerk uit de 11e eeuw of misschien nog wel vroeger. De resten van de laat-mid- deleeuwse kerk zijn aangetroffen tussen de 4 zuilen van de huidige Koepelkerk. Het koor van de voorganger van de huidige kerk loopt naar buiten op het kerkhof door. De heer Gerrit Elzinga, de provinciale archeoloog, die de leiding had over het werk in BERLIKUM, zei ons, dat hij in een later stadium nog eens buiten de kerk wil gaan graven op het kerkhof om daar een onderzoek naar de westelijke uitbreiding van het koor te doen.
(Op de foto: v.l.n.r. dhr. H. Zwier, tekenaar van het BAI, dhr. Jan K. Boschker, veldassistent van het Friesch Museum en de vrouw van Gerrit Elzinga.)
L. C. 20-2-1935
Zijn zoon bedreigd.
BERLIKUM – In het gezin Sch.(iphof ) te BERLIKUM heerscht tusschen de man enerzijds, de vrouw en zoon anderzijds niet altijd eensgezindheid. Nu en dan als vader drank gebruikt , boterde het niet en maakte hij ruzie. Zoo ook op 26 october, toen de ruzie een ernstig karakter kreeg. Sch. kwam met een bijl op zijn zoon toe en dreigde hem dood te slaan. Verdachte, die niet verschenen is, wordt veroordeeld tot 2 maanden gevangenisstraf met een proeftijd van 3 jaar.
L. C. 12-11-1948
VESTIGD ZICH per 1 januari 1949 als Wijk-Kraamverzorgster voor BERLIKUM, WIER en KLOOSTER- ANJUM, mej. E.(lisabeth) (Jan Wytzes) de Haan (alias Liepie) BERLIKUM 207.
L. C. 2-11-1949
Gevaarlijke hoek te BERLIKUM wordt weggenomen.
De hoek Achterweg (Hôfsleane) – Kerksteeg (Tsjerkestrjitte) te BERLIKUM is voor het verkeer naar de Hoofdstraat (de Buorren) niet ongevaarlijk. B. & W. delen thans mede, dat de gemeente een strook grond van de voortuin behoorende bij de woning, vroeger bewoond door de familie Schonegevel, kan kopen. De voor het pand lopende sloot kan dan worden gedempt en de hoek 3 meter teruggebracht en afgerond.
L. C. 3-5-1989
Diefstal apparatuur bij Meijer BERLIKUM.
BERLIKUM – Bij een inbraak in de winkel van (K. H.) Meijer voor electrische- en huisoudelijke artikelen aan de Buorren in BERLIKUM, zijn in de nacht van maandag op dinsdag drie T.V. -toestellen, een videorecorder en enkele luidsprekerboxen gestolen. Men kwam binnen door aan de straat de voordeur te forceren. De eigenaar die in hetzelfde pand woont, heeft van de inbraak niets gemerkt.
Algemeen Handerlsblad 18-1-1930
VERDWIJNENDE BOOMGAARDEN en BESSENTUINEN.
In het dorp en de omgeving van BERLIKUM op de Friesche klei, bekend door haar intensief tuinbouwbedrijf, verdwijnen in de laatste tijd vele boomgaarden en bessentuinen. De oorzaak is dat het kweeken van ooft en bessen minder gunstige financieële resultaten oplevert. De boomgaarden en bessentuinen worden hoofdzakelijk voor het tuinbouwbedrijf bestemd.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 11-3-1938
BERLIKUM 10 maart – De guardenier S.(ikke) S.(imons) Lautenbach alhier vond tijdens het spitten op zijn land een oud zilveren muntstukje te grootte van een cent, op de ene zijde staat een scheepje, waaronder WEST FRISIA 1766, terwijl op de andere zijde een bosje pijlen staat afgebeeld met de letters S-I.
It STIENFABRYK fan RIE.
Dizze stienfabryk fan Rie bestie al yn 1730 en stie dêr wêr’t no de Nieuweweg is. Hjir waard al fanôf it ein fan de 17de ieuw stien bakt. Fanôf 1922 oant 1938 is Lourens van der Meij eigner fan dizze stienfabryk Kad. Ried seksje C de nûmers 173, 174, 175 en 178 (1843) Yn 1938 is it fabryk ôfbrutsen. It masinehûs en de taskerswente binne bestean bleaun.
DE TELEGRAAF 6-4-1951
In het Noord-Westen van Friesland liggen tienduizenden kilo’s uien in sloten en vaarten te rotten en de gardeniers vullen deze enorme hoeveelheden nog steeds aan. Op sommige plaatsen bijvoorbeeld BERLIKUM worden de uien bij karren vol de sloten ingereden. Ze brengen de uien niet naar de veiling omdat de opbrengst te gering is.
L. C. 26-8- 1920
Heden overleed zacht en kalm, in den ouderdom van 81 jaren en 5 maanden, onze beste vader, behuwd- en grootvader JAN HENDRIKS GROENEWOLD, rustend hoofd der school, sinds 9 juli 1905 weduwnaar van Marchien Jans Jobing.
BERLIKUM 24 augustus 1920
L. C. 22-2-1939
Hervormde Jongelingsvereeniging “Het Mosterdzaadje”.
BERLIKUM 21 Februari - In een vergadering van de Hervormde Jongelingsvereeniging “Het Mosterdzaadje” werd het bestuur als volgt samengesteld: H.(endrik) (Watses) Posthumus voorzitter, H.(ette) (Gerrits) Jellema, vice-voorzitter, Th.(ijs) (Joukes) van Schepen, secretaris. T.(eake) (Feikes) Brouwer, penningmeester, U.(lbe) (Pieters) Runia, algemeen adjunct, H.(eerke) (Johannes) Steenstra en W.(iebe) (Herres) van Dokkumburg werden als biliothecaris aangesteld.
L. C. 3-5-1893
Zoo de Heere wil en zij leven, hopen POPKE F. de GRAAF en JITSCHE J. SCHEEPERS den 4 Mei e. k. hunne vijftigjarige echtvereeniging te gedenken. Ps. 131. KLOOSTER-ANJUM bij BERLIKUM Hunne Kinderen en Kleinkinderen.
N.R.C. HANDELSBLAD 22-8-1972
Want aldaar zal geen nacht zijn.
Heden is na een korte ziekte van ons heengegaan onze lieve tante en huisgenote Maria Baronesse thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg, op de leeftijd van 96 jaar.
Zutphen: F. E. Kan. Den Haag: J. E. Kan. Eefde: G. W. C. D. Kan. J. B. Kan - van Marle. Driebergen: F. Krabman, dir. rusthuis “Evan” te Driebergen. etc. ...... ......
(Georg Wolfgang Carel Duco Kan is de skinker van de sulveren troffel oan de Herfoarme gemeente fan BERLTSUM, brûkt by it mitseljen fan de earste tinkstien yn 1773 by de bou fan de skoalle mei ynpandige skoalmasterswente op it plak wêr’t no it Herfoarmd Sintrum stiet oan de Bûterhoeke. Dizze tinkstien sit no yn de binnenmuorre mitsele fan de Koepeltsjerke.)
L. C. 3-4-1849
Heden avond ten 11 ure trof mij een gevoelige slag, daar het den goede God behaagde eene genoeglijke huwelijksband van 12 ½ jaar te verbreeken en weder tot zich te nemen mijn geliefde man JAN CORNELIS POSTHUMUS, in den ouderdom van 53 jaren, zoodat ik met de nog eenige Broeder en des Broeders Kinderen, met een beklemd gemoed en bewolkte oogen, langs deze weg kennis geef aan Familie en Bekenden.
Marrum, den 28 Maart 1849
A. J. Watzema, Wed. J. C. Posthumus
Namens de Erfgenamen
Dizze ienige Broeder is myn âld-pake Pieter Cornelis Posthumus en ien fan syn bern is myn bet-oerpake Watze Pieters Posthumus. De beide bruorren Jan en Pieter Cornelis Posthumus buorken tegearre op de eardere pleats “Westerhuis” oan de Hoogen Heerenweg ûnder Marrum. Dêr is no noch in Westerhúslanne. De sibbe Posthumus is ôfkomstich fan Ternaard fan de pleats “Jeltema zathe “ (om 1694 hinne) en hja wienen doopsgesind. Sjoch it boek: Ik heb het groote doel mijner Aardsche bestemming bereikt op de siden 98, 99, 109, 124, 150, 156, 174 en 185. De brieven van student Marten Martens (1794-1798) en zijn leven als doopsgezind predikant, schoolopziener, vertaler en dichter in Friesland (1798-1852) en it famyljeboek: Van Posthumus naar Postma, van Ternaard naar Kimswerd. Myn oerpake Hendrik Watzes Posthumus (berne yn 1861 te Marrum) is yn BERLTSUM kommen te wenjen en wie troud mei Hendrikje Klazes Santhuizen.
L. C. 17-4-1863
Boerenboelgoed op “Westerhuis” onder Marrum.
De notaris Brunger zal, ten verzoeke van T. Poelstra te Marrum, op Donderdag 30 April 1863, te beginnen ‘s morgens 8 uur, ten huize van de Wed. Pieter Kornelis Posthumus, aan de Hoogen Heerenweg onder Marrum, publiek verkoopen, met 6 maanden crediet, voor posten boven fl. 20,- waarvoor voldoende borg wordt gesteld: I. Een uitmuntend en gezond Beslag Vee, bestaande in: 1 Vare en 15 melke en kalve Koeijen, 6 kalve en melke Rieren, 2 enter Ossen, 2 beste enter Bullen, 7 Hokkelingen en eenige Kalveren, 5 Paarden als: 2 jonge blaauwe Bessen en 1 bruine Merrie , welke mak en in tuig bereden zijn, 1 witte Merrie en 1 best blaauwe Enter, voorts 16 Schapen, met en zonder Lammeren, 25 Hennen en 1 Haan. II. Boerengereedschap als: 1 nieuwe overdekte Wagen, 1 kromzijdige Chais, 4 Hooiwagens, 4 Aardkarren, 1 Arendsploeg, 2 Radploegen, 1 Voreploeg, 1 dito Eg, nog 5 Eggen, 1 Landrol, Wanmolen, Karn met koperen hoep, Kaaspers, 4 Molkenvaten, 8 koperen en 4 houten Mouden, 6 koperen en 6 houten Emmers, 1 Evenaar met Schalen en Gewigt, 1 Roepel met Bank, 1 Schapenruif, Troggen, Ladders, Harken, Vorken enz. enz. Wagenkussens en Paardentuig. III. Huismeubelen als: 1 Kleerkast, Hoekbuffet, Klok, Spiegels, Tafels, Banken, Stoelen, Trappen, 1 Gladmangel, Handketel en ander Kopergoed, Tin, Blik, Glas en Aardewerk en eindelijk een houten Hok, benevens eene partij Spek en Rookvleesch.
N. B. Koekdissen en Hakblokken worden niet toegestaan.
(De widdo is Aafke Gosses van der Wal.)
L. C. 4-10-1867
De notaris de Haan te Leeuwarden zal op Maandag den 14 October 1867 ‘s namiddags 6 uur bij J. M. de Haan, Kastelein te Marrum, finaal verkoopen: Eene ruime en hechte Boerenhuizinge met 2 Woonkamers, Regenbak, Kelder enz. Buithuis voor 12 Koeijen en 2 Paarden, Schuur, Karnhok, Bleek, Tuin, Erf en een Kamp Greidland, bij de Zeedijk onder Marrum, kadastraal Marrum Sectie B 364 gr. 26 roeden 90 el en Sectie B 365 gr. 22 roeden, in huur bij Watze Pieters Posthumus en te aanvaarden: de Bouwgrond in 1867, het Grasland den 5 Maart en de Huizinge ca. den 12 Mei 1868, zulks in 2 gedeelten, behoudens regt tot zamenvoeging, waarop geboden is: gedeelte a. fl. 353,-, gedeelte b. fl. 705,- Voorwaarden te vernemen bij de Notaris voornoemd.
(De hierder, Watze Pieters Posthumus, (yn earste boask) troud mei Boukje Hendriks de Groot, hat de stjelp kocht.)
DE STANDAARD 14-6-1880
(Rektifikaasje fan it krante artikel op side 290)
Van een lid van de familie Runia te BERLIKUM ontvingen wij het volgende schrijven: In uw nummer van 11 dezer komt onder de rubriek “Gemengd Nieuws” een bericht voor uit deze plaats, dat foutief is. “De echtelieden Theunis Runia en Sibbeltje Peterson (moat wêze Peterzon) zijn reeds lang overleden, wel hebben zij 9 kinderen gehad, welke allen nog in leven zijn, en ook geboren zijn op de vermelde datums. Doch hiervan wonen nog slechts 2 (t. w. Pietje en Douwe) in hetzelfde huis hetwelk door de ouders bewoond werd. De andere 7 zijn allen gehuwd en hebben zeer veel kinderen en kleinkinderen. “ Vriendelijk verzoek ik u, dit bericht aldus te verbeteren.
VRIESCHE COURANT 29-9-1808
Het behaagde den Almachtigen God mynen eerwaarden Schoonvader, den Weleerwaarden Heer PETRUS NOTA, Bedienaar des Goddenlijken Woords te BERLIKUM, heden namiddag aan een toenemende verzwakking, in een gezegenden ouderdom van byna 79 jaren, het Tydelyke met het Eeuwige te verwisselen . Geve langs dezen gebruikelijken weg kennis, uit hoofde van de uitgestrekte Vriendschappelijke betrekkingen waarin de Overledene, tot de Maatschappij gestaan heeft.
BERLIKUM, den 23 September 1808
Ns. Ev. (Nicolaas Everts) Scheltema.
L. C. 1-1-1892
Heden behaagde het den Heere tot Zich te nemen onzen oudsten Zoon DEDDE in den ouderdom van 21 jaren en 1 maand.
BERLIKUM 24 December 1891
Mede namens Broeders en Zusters,
E. D. Appelhof, T. A. Wassenaar.
L. C. 20-6-1807
Heden morgen omstreeks 4 ure overleed te BERLIKUM, in den gezegenden ouderdom van bijna 81 jaren onze veel geliefde Vader, NANNE Sjoerds KUPERUS . Een langzaam verval van krachten maakte een einde aan zijn voor ons regt dierbaar leven. Dankbaar den Allerhoogsten, voor het voorregt hem zoo lang te hebben mogen behouden, doet ook ons in dezen stil berusten in Gods altijd wijzen wil.
Marssum, den 11 Junij 1837
S. N. Kuperus.
Mede uit naam van Zusters en behuwde Broeders
Dienende deze tot bekendmaking aan Vrienden en Bekenden.
Heden overleed onze Vriend DEDDE E.(eltjes) APPELHOF. In den ouderdom van 21 jaren en 1 maand.
BERLIKUM, 24 December 1891
Zijn vrienden:
R. T. Peterzon, H. H. Born, K. E. Osinga.
De SKOTSJITTENDE HÚZEN yn BERLTSUM
Yn de gearstalling fan de Fryske Steaten hie in grutte rûnte fan ynsittenden op it plattelân fan Fryslân ynfloed. It stimrjocht berêstte by harren, dy’t yn it besit wienen fan in húshiem (hoarnleger) wêrby’t op de klaai (it hege kwartier) minstens 10 pûnsmiet lân byhearre moast. Hja waarde ‘eigenierden’ neamd, as hja gjin eallju wienen. Ûnferskillich wie it of’t de eigner in man as in frou wie. Minnisten en leden fan oare sekten, oan’t wa de frije útoefening fan godtsjinst tastien wie, mochten yn politike saken stimme. Roomsken mochten nea stimme. Men hoechde net persoanlik te stimmen, men mocht dit ek oan de meijer (pachter, hierder) fan de pleats oerlitte, as dizze mar net Papist (Roomsk) wie, of dêrta in oar machtigje. Wienen de bern eigner, dan koenen de fâden, mits net Roomsk, de stim útbringe. Ferlear in hoarnleger syn stim, omdat de byhearrende lannen net de fereaske omfang hienen of yn hannen kaam fan in Roomsken ien, dan sei men, dat de stim sliepte of caduc wie. Waard der in foldwaand oantal pûnsmiet bykocht of gie it oer yn Protestânske hân, dan krige it syn stimrjocht werom. Foar 1673 mochten dûmny’s stimme foar it pastorijelân, de fâden foar it weeshûs en de earmelannen. Letter wie dit ferbean. Op it stimkohier fan MENAMERADIEL komme 348 stimgerjochtige eigners of behearders fan fêstichheden (ûnreplik guod) foar. Te Menaam 68, WIER 10, Bitgum 20, Ingelum 12, Marsum 39, Deinum 36, Boksum 26, Blessum 14, Dronryp 56, Skingen 12, Slappeterp 9, KLEASTER ANJUM 5, BERLTSUM 4, wêrûnder 32 as eigner fan SKOTSJITTENDE (belêsting ferskuldigde) HÚZEN, neffens âlde gewoante út de tiid fan foar 1450 doe’t BERLTSUM noch stedsrjochten besiet. Yn 1748 waard fêststeld, dat de earste 10 jier by eltse stim in hûs mei 5 pûnsmiet klaai foege wie en letter 10 pûnsmiet. De foarskriften waarden skromelik ûntdutsen. Net allinne dat net letten waard op it fereaske oerflak lân, mar ek in hûs ûntbriek op in protte plakken. Wie in stimming oankommende, dan timmerde men in houten loads op it stimdraagjende hiem en setten der dan in pear earme lju yn dy’t der fjoer en ljocht fertoanden. Foar de ferkiezing fan in Grytman of Folmacht op de Lânsdei stimden earst de stimgerjochtigden út elts doarp. Wa’t de mearderheid ferkrige yn de grutste helte fan de doarpen, dy wie keazen. Ek waarden de iepenbiere amten wol kocht mei grutte sommen jild en ek it ûnder inoar ferpartsjen fan de amten kaam wol foar.
L. C. 21-1-1899
Hedenmorgen 4 uur overleed zacht en kalm, na eene langdurige sukkeling, in de hope des eeuwigen levens, onze geliefde Echtgenoot, Vader, Behuwd en Grootvader KLAAS DOUWES van DIJK, in den ouderdom van 64 jaren en 10 maanden. De zekerheid dat hij is ingegaan in de rust, die overblijft voor het volk van God, lenigt onze smart.
BERLIKUM 17-1-1899
J. Hoogterp
Wed. K. D. van Dijk
Mede namens Kinderen en Behuwdkinderen
(Jeltje Hoogterp is in dochter fan de eardere Berltsumer húsdokter Klaas Barteles Hoogterp en Jetske Samuels Wijtema. Klaas Douwes van Dijk is de pake fan de eardere keunstdonghanneler (N. N. K.) Klaas D. van Dijk, dy’t yn de grutte filla wenne mei de rige dêrfoar steande kastanje-beammen by de brêge oer de Menamerfeart op it eardere “âld tichelwurk”, dêrfoar fanôf 1911 oant 1928 bewenne oant 1928 bewenne troch stienfabrikant en stienhanneler Dirk Lourens van der Meij dy’t letter yn Ljouwert wenne. De earste bewenner fan dizze filla wie D. K. Mulder van Leens tr. m. Klaasje v.d. Geest.) De earste bewenners fan dizze filla wienen D. K. Mulder van Leens en dêrnei oant 1911 syn widdo Klaasje v.d. Geest.
L. C. 4-10-1867
De Burgemeester van Menaldumadeel berigt, dat de Kermissen te Beetgum en BERLIKUM, invallende in de maand October tengevolge van het ontstaan van Cholera in de Gemeente, dit jaar NIET ZULLEN WORDEN GEHOUDEN.
Menaldum, 24 September 1867
De Burgemeester voornoemd
W. A. Bergsma
AlGEMEEN HANDELSBLAD 20 September 1892
Door de inspecteur van het geneeskundig staatstoezicht te Groningen is pas het verdachte geval van cholera te BERLIKUM verklaard te zijn cholera asiatis (aziatyske goalera). De overledene, Woensdag als militair met groot verlof uit Dordrecht teruggekeerd, had aldaar deel uitgemaakt eener quarantaine-wacht. Te Schalsum, waar hij onmiddelijk werk had gevonden, werd hij gekweld door ondraaglijken dorst en had o. a. veel slootwater gedronken. Vrijdag door hevige krampen aangetast stierf hij Zaterdag, den dag waarop hij voornemens was in ondertrouw te treden, en is dezelfde dag begraven. Vrijdag is onmiddelijk de woning door de politie afgezet, lijfgoed, bedden, stoelen enz. wat met den lijder in aanraking is geweest, is verbrand en de woning ontsmet. (Is Klaas Rekker, 23 jier âld, de soan fan Wyger Rekker en Trijntje Runia.)
L. C. 14-5-1866
Vrijdag avond j. l. ongeveer 7 uur is de bliksem ingeslagen in de rog- en pelmolen aan de (Leeuwarder)vaart bij BERLIKUM, behoorende (sinds 1853) aan T.(jitse) G.(errits) Terpstra te Marssum en in gebuik bij zijnen schoonzoon A. J. Zijlstra. Reeds na een half uur viel de molen ineen, waarop men spoedig de brand meester was. 54 zak graan, eene partij aardappelen, turf, gereedschappen enz. welke alles zich in de molen bevond, gingen mede verloren. De nabij staande woning en een hok heeft men kunnen bewaren, beide zijn niet belangrijk beschadigd. De molen was tegen brandschade verzekerd.
(Sjoch ek op side 1327 fan dit e-book)
FRIESCHE COURANT 29-7-1797
Gelykheid, vryheid, broederschap.
Een schoenmakers knecht, zijn werk geheel of ten deele verstaande, kan aanstonds werk bekomen by Jac. v. d. Burg, mr. Schoenmaker tot BERLIKUM.
L. C. 25-6-1880
Heden overleed na een smartelijk lijden, in den ouderdom van bijna 77 jaren, mijn zeer geliefden Echtgenoot ABE ABES POSTMA. Een en dertig jaren en acht maanden mogt ik door een genoeglijken echt met hem vereend zijn. De liefde waarmee hij dien tijd steeds voor mij en de Kinderen zorgde, laat ons hem des te meer betreuren, doch de wetenschap, dat het de Heere is, die hem ons ontnam, doet ons stilzwijgend berusten. Ieder, die in zijne toegenegenheid mogt deelen, zal ons in onze droefheid kunnen billijken.
BERLIKUM, 16 Junij 1880
Sj. M. Tilstra, Wed. A. A. Postma,
ook namens de Kinderen.
(Der wenne ek yn BERLTSUM in Bauke Baukes Postma, troud mei Gelske Horatius Runia. Ek hjir is in eardere pake om 1811 hinne wer, lykas boppeneamde Abe Abes Postma, berne nei it ferstjerren fan de heit en krige dêrom heite’s namme. (Postma < Posthumus)
LEEUWARDER NIEUWSBLAD. Dinsdag 11 Februari 1930
Ruim een eeuw houtzaagbedrijf.
In 1828 richtte de heer A. L. van der Meij, afkomstig uit Holland (moat wêze WIER) en van beroep timmerman (en kastlein), een kleine z. g. spinnekopmolen op aan den Boterhoek te BERLIKUM. Destijds bood de Boterhoek een heel andere aanblik dan thans. Hij was n. l. weinig meer dan een moeras. Den heer van der Meij heef het land doen draineeren en eenige orde in de chaos geschapen om er naast zijn timmerbedrijf zooals gezegd, den molen te doen bouwen, dien hij alleen voor eigen werk gebruikte. Reeds spoedig was de eerste molen echter bouwvallig en moest hij worden afgebroken. De tweede die “Zeldenrust” was genoemd, werd in 1842 door den bliksem getroffen en brandde geheel af. Een jaar daarna werd de nieuwe molen “De Hoop” gebouwd. Een zoon van den oprichter n. l. den heer L. A. van der Meij, begon met zijn broeder G. A. van der Meij de zaak grootscher aan te pakken. Onder hun leiding werd het bedrijf belangrijk uitgebreid en richtte men, behalve eenige steenfabrieken , (yn 1872 mei harren swager Frans Andries Gerbens út Menaam) een olieslagerij op. (de oaljeslaggerij stie op it plak wêr’t earder de N. N. K. en no “Agra-Totaal ”yn fêstige is) Een der steenfabrieken (dy’t oernommen is) stond op de plaats waar thans de veiling (“de Afslag”) is gevestigd. Een andere (door hen gestichtte) stond aan de Tichelaarsdijk en behoort thans aan de heer L. A. van der Meij te Leeuwarden. Bij een latere deeling van de bezittingen kreeg de genoemde C. A. van der Meij (moat wêze G. A. van der Meij) de steenfabrieken , terwijl L. A. van der Meij eigenaar werd van de molen en de olieslagerij. Deze olieslagerij was eveneens in de Boterhoek gevestigd en wordt thans nog als pakhuis van kunstmeststoffen gebruikt.
Sedert 11 Mei 1866 was als molenaar in dienst van den heer van der Meij, de heer IJ.(pe) Groenhout, die oorspronkelijk uit IJlst afkomstig was etc. .... ..... Zijn beide zoontjes werden reeds op hun elfde jaar in het molenaarsvak ingewijd en deden hun uiterste best om te worden als hun vader etc. .... .... Toen hun vader op nog jonge leeftijd overleed, hebben de broers W.(illem) en Sj.(oerd) Groenhout zijn beroep voortgezet. Een van hen is, voordat zijn vader stierf, twee jaar in Harlingen werkzaam geweest etc. .... ....
Intussen waren de houtzaagmolen en het houtstek (oan de Tichelersdyk) in handen van den heer D. L. van der Meij overgenomen etc. .... .... Toen in 1914 de heer L. D. van der Meij te Leeuwarden in de zaken kwam en deze onder de naam Firma D. L. van der Meij werden voortgezet, waren de beste tijden eigenlijk al voorbij. In 1928, een jaar voor de heer D. L. van der Meij overleed, werd de zaak in combinatie met het bedrijf van den heer K. J. Meinesz te Harlingen gewijzigd in de N. V. Houthandel v/h D. L. van der Meij. Directeuren zijn de heeren L. D. van der Meij en K. J. Meinesz te Velp.
(Foto: De bekende houtzaagmolen te BERLIKUM.)
L. C. Vrijdag 24 Julij 1863
De gecommiteerden uit de Onderhoudspligtingen van de Tille, liggende onder het behoor van KLOOSTER-ANJUM in de kunstweg naar Ried, en de commissaris van het Gemeentebestuur van Menaldumadeel zullen op Donderdag de 6 Augustus e. k. des namiddags te 12 ure, ten huize van S. E. Schipof te BERLIKUM bij inschrijving en opbod aanbesteeden: Het wegnemen der oude Tille en het maken van een nieuwe brug, met bijlevering van de daartoe benoodigde Materialen.
De gecommiteerden
De Commissaris
A. B. Roorda
W. A. Bergsma
W. J. Anema
L. C. 10-1-1940
BERLIKUM 9 Januari. - e boerderij (is de winkelpleats “De Fontein” oan de Wiersterdyk) eigen en bewoond door den heer L.(ammert) A.(lberts) Faber, alhier, is bij onderhandse verkoop in eigendom overgegaan aan de heer G.(osse) H.(ijlkes) Miedema te BERLIKUM.
LEEUWARDER COURIER 20-9-1945
In BERLIKUM is de schuur bij de boerderij, (oan de Hôfsleane/ hoeke Lytsebuorren) eigen aan S.(ijtse) D.(ouwes) Braaksma afgebrand. Hooi en graan gingen verloren.
L. C. 10-8-1955
Een ernstige hooibroei deed zich gisteren voor in de boerderij van de heer M.(elle) Kuipers te KLOOSTER - ANJUM bij BERLIKUM. De assistentie van de brandweer werd ingeroepen. Het hooi werd naar buiten gebracht en zo werd hier erger voorkomen.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 27-2-1933
BERLIKUM 25 februari 1933 - Voor den heer Th. Faber, alhier, werd heden aanbesteed het bouwen van een burgerwoning gegund aan de heeren (de neven) IJ.(pe) B.(oeijes) Groenhout en IJ.(pe) W.(illems) Groenhout alhier voor fl. 4349,- Het bouwen van een burgerwoning voor den heer Sijbren van der Meij, werd onderhands opgedragen aan den heer P.(ieter) (L.) Lolkema.
L. C. 17-1-1761
De Ontvanger Th. Kock zal op woensdag den 21-1-1760 ‘s morgens te 9 uur voor Noen ten huize van Willem Jentjes op de Kerkeplaats te BERLIKUM bij Boelgoed verkoopen: 7 Koebeesten, 5 Paarden, 7 Schapen, een quantiteit Hooy, 6 pondematen Garst, 3 pondematen Rogge, 3 pondematen Weyt, 4 pondematen Haver, voorts Wagens, Ploegen, Eyden,Eerdkarren, 1 Rolle 1 Chais, koperen Emmers en verder Boeren Reeuw.
(De tsjerkepleats is yn 1777 ferkocht. Sjoch fierder hjiroer yn dit e-book)
L. C. 26-12-1798
De Advocaat Pieter Wierdsma te Leeuwarden, zal op Maandag den 31 December 1798 des namiddags ten 1 uur precys ten huize van den Castelein Tjipke Thomas te Marssum by den provisioneelen palmslag verkoopen: Een huizinge staande in de Buuren te Marssum by G.(ustaaf) F.(rederik) K.(arl) Kiesel (Kissel) (troud mei Catharina Kissel fan BERLTSUM) in gebruik voor fl. 50 in het jaar. Waarop geboden is 800 Cgl. 10 st.
(Sjoch yn dit e-book by sirurgyn mr. J. A. Kissel te BERLTSUM.)
L. C. 8-3-1872
Allen die iets te vorderen hebben van of verschuldigd zijn aan Wijger Wijgers Rekker, in leven koopman te BERLIKUM (in winkel yn manufacturen w. û tekkens en in protte oar guod, wol, linnen en oare stoffen yn de kom fan it doarp) en van zijn nagelaten Weduwe, winkeldrijvende aldaar, worden verzocht daarvan opgave te doen ten kantore van den notaris Potter van Loon te Dronrijp vóór of op 16 Maart 1872. (De Rekker sibbe komt oarspr. fan Aelsum (by Dokkum)
ARNHEMSCHE COURANT 18-12-1891
Heden overleed na een langdurig lijden in den ouderdom van 78 jaren Mr. G. W. C. D. Baron thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg , hartelijk geliefden Echtgenoot van E. F. Thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg – Schöle.
Velp, 15 December 1891.
ALGEMEEN HANDELSBLAD 1-11-1896
Famile berichten uit verschillende bladen
GEHUWD: A.(rnold) J. Kan en S.(ophie) E. Thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg te Velp.
...............................................................................................................
MIDDELBURGSCHE COURANT 2-11-1896
De Heer en Mevrouw Kan - Thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg betuigen bij deze hun vriendelijken dank voor al de bewijzen van belangstelling bij gelegenheid van hun huwelijk ondervonden.
Velp, 29 October 1896
(Boppeneamden binne de foarpake en de âlders fan dûmny G. W. C. D. Kan, de skinker fan de sulveren troffel oan de Herfoarme gemeente fan BERLTSUM. Sjoch hjiroer yn dit e-book.)
L. C. Stoom Cichorei – en Peekoffiefabriek “De Griepman” Joh’s Brouwers, BERLIKUM (Fr.) De prijs is verhoogd.
L. C. 23-5-1889
A. G. van der Meij, Steen –en Pannen fabrikant te BERLIKUM is verhuisd naar Leeuwarden, Willemskade 67.
Bestellingen worden zoowel aan Huis als aan de Fabriek te BERLIKUM (Fr.) aangenomen en zoodra mogelijk uitgevoerd.
L. C. 27-2-1888
J. G. van der Meij, Leeuwarden, fabrikant van Friesche Roode Steen, zware vorm, prachtige kleur, met puike sorteering en zuinige prijzen.
Fabriek BERLIKUM, Opslag Vliet Leeuwarden.
L. C. 15-11-1895
De Firma van der Meij en Co. te BERLIKUM en Drachten maakt bekend, dat zij haar fabrikaat Lijnkoeken heeft gesteld onder openbare contrôle der Rijkslandbouw proefstations.
L. C. 5-9-1912
Gisteren ten gemeenthuize te Menaldum van de levering der benodigde petroleum voor het gemeentehuis, het armhuis te BERLIKUM, de openbare lagere scholen en de staatverlichting. Gegund aan de weduwe M.(arten) K.(lazes) Reitsma te BERLIKUM tegen 9 ½ cent per liter.
L. C. 18-1-1937
Enkele sterfgevallen te BERLIKUM.
BERLIKUM 15 januari - De griep begint ook hier meer een ernstig karakter aan te nemen. Reeds zijn enige sterfgevallen voorgekomen. Ook doen zich in enkele gezinnen gevallen van oorontsteking voor, mede gevolg van de griep. Daar er vele kinderen ziek zijn, zijn de scholen gedeeltelijk ontvolkt.
NIEUWSBLAD van het NOORDEN 25-10-1934
Grijpskerk 25 Oktober. – De 1e November a. s. hoopt de heer J.(enne) de Haan, thans hoofd der school te BERLIKUM zijn 25 jarig jubileum als zoodanig te herdenken. De heer de Haan is 7 October 1878 te Follega geboren en ontving zijn opleiding aan de Normaalschool van den heer Funke te Lemmer. Hij diende eerst de scholen te Winschoten, Rijsoord en Heerenveen als onderwijzer en werd 1 November 1909 benoemd tot hoofd der school te Visvliet, waar hij 7 jaar werkzaam was. De laatste 18 jaar is hij werkzaam te BERLIKUM, waar hij zich op velerlei terreinen beweegt. De heer de Haan wenscht dit jubileum slechts in familiekring te herdenken.
L. C. 10-12-1988
Directeur Arend Douma van basisschool “Lyts Libben” te BERLIKUM
Randstedelijk denken zal uiteindelijk kleine scholen de das om doen.
Foto: Directeur Arend Douma van
Basisschool “Lyts Libben”te BERLIKUM
L. C. 1-6-1908
Ondergetekende bericht, dat hij de smederij en wagenmakerij van wijlen de heer P. Damstra heeft overgenomen.
BERLIKUM, Mei 1908 J. G. de Groot.
L. C. 24-4-1915
NEDERLANDSCHE STAATSCOURANT 3-5-1888
Vereeniging “Eben Haëzer” tot het stichten en instandhouden van scholen met den Bijbel te BERLIKUM. Goedgekeurd bij Zijne Majesteits Besluit d. d. 6-4-1888 no. 16
Mij bekend. De Minnister van Justitie: DU TOUR VAN BELLINCHAVE (in bekende namme)
L. C. 18-4-1941
BERLIKUM 17 April - De 21 jarige voerman Jan J. D. was gistermiddag met een voor een wagentje gespannen tweetal paarden op weg naar huis, toen op de Achterweg een der paarden schrok van een locomotief, die plotseling stoom begon uit te blazen. Het gespan ging op hol, niettegenstaande D. alle pogingen deed de dieren in toom te houden. Het wagentje slingerde over de weg totdat het tegen een ijzeren hek van J. J. Wassenaar opbotste, hetwel geheel werd vernield. D. sloeg van den wagen en liep kneuzingen op aan linkerknie en heup. Met hevige pijnen werd hij naar huis vervoerd, waar dr. J. Kwast hem bedrust voorschreef. De paarden, die los waren geraakt, holden voort, totdat zij in de Kruisstraat tot stilstand konden worden gebracht. Daar juist de scholen uitkwamen, mocht het een wonder heeten, dat er nog niet meer ongelukken zijn gebeurd.
TRIBUNAAL LEEUWARDEN 1946
(Sjoch DELPHER KRANTEN ûnder: BERLIKUM Tribunaal)
Berltsumers dy’t it Dútskgesind wienen: û. o. Henri Kuperus , geb. in 1920, boekhouder te BERLIKUM, Minne Kuperus, Fokke Kuperus, 28 jaar, landbouwer, Jan (Piebes) Boomsma, 61 jaar, schilder, Sjouke de Vries landarbeider, 30 jaar, Lammert Folkerts Reitsma, 51 jaar, Gerrit Sijtsma, zonder beroep, 77 jaar, allen te BERLIKUM.
Sjoch oer de oare neamde Dútskgesinde Berltsumers fierder yn dit e-book en DELPHER KRANTEN by: Tribunaal BERLIKUM.)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
LEEUWARDER KOERIER 15-2-1946
Muziek & Bal
Op Zondag 17 Februari 1946
Aanvang ‘s avonds 7 uur
S. A. van der Meij
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
NEDERLANDSCHE STAATSCOURANT 9-7-1946
Bij beschikking van den Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen etc. .... .... op de zuivering van Overheidspersoneel en gelet op art. 2 van het Zuiveringsbesluit 1945 aan (ûnder oare) H. Gemser, gymnastiekleeraar te BERLIKUM, een ernstige berisping.
BATAVIAANSCH HANDELSBLAD 9-3-1886
...... ...... Ofschoon nu wel is waar de geestelijke heeren niet naar “het aardsche slijk” moeten staan, gebiedt de billijkheid toch te erkennen, dat het voor hen even onmisbaar is als voor ieder ander. Daarom is een goed predikantstractement niet te versmaden, doch de omstandigheden kunnen zoodanig zijn, dat men, al kan men het krijgen, zich genoopt voelt er toch voor te bedanken. Dit is het geval met het dorp BERLIKUM in FRIESLAND, waar het inkomen van den predikant uit de voor dit doel geschonken en allengs zoo zeer in waarde gestegen landerijen fl. 3000,- bedraag. In weerwil daarvan zijn er achtereenvolgens 6 beroepingen zonder vrucht gedaan. Elk der beroepen leeraars heeft bedankt en wel omdat zij sidderden om hun hoofd in dat theologisch wespennest te steken, want christenen zijn daar gesplitst en gespleten in groepen orthodoxen, bijbelsch orthodoxen, confessioneelen, ethischen, irenischen, ethisch irenischen, ethisch orthodoxen, gereformeerden, streng gereformeerden, afgescheiden gereformeerden.
Ik moet ophouden, want de adem begeeft mij. De BERLIKUMERS zijn bepaald van oordeel, dat de verscheidenheid BEHAAGT. etc. ...... .......
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Oarloch
Kastlein Sybren Aukes van der Meij: “Wat tinke jo Runia, soe der oarloch komme?
Runia: “Hoe let is it?”
Van der Meij: “’t is al middennacht”.
Runia: “Dan begjint de oarloch as ik thús kom.”
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stalker
Master Gerke Veenstra freget oan in jonge wat syn heit foar wurk docht.
De jonge: “Myn heit is in staker.”
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
IT WALE-GAT
De Waalske troepen dy’t hijr yn BERLTSUM yn 1572 fochten, legeren harren dêrnei yn Frjentsjer (de Waalske besetting dêr fan de stêd fan 1572 oant 1577). Oan de Noardkant fan Frjentsjer fynt men no noch yn it Bolwurk in lange mitsele trochgong nei de stedsgrêft. Men neamt die it “dwaalgat”, in ferbastering fan de oarspronklike namme “it Walegat”
F. D. 16-9-1937
Vijfig jarig jubileum Gereformeerde kerk BERLIKUM.
..... door de heer A. L. Buma werd een historisch verslag gegeven . Dit moat wêze de hear A.(nne) L.(eenderts Runia) de soan fan Leendert Pieters Runia.
DE STANDAARD 5-5-1885
Gisteren werd te Utrecht als predikant bevestigd ds. (Hein) Hoekstra uit BERLIKUM door zijn vriend (J. W.)Felix met de woorden uit Coll. 4:7. De nieuwe leraar vertoont zich aan zijn gemeente met de woorden van Joh. 21: 15-17 . In de loop zijner keurige rede, werd betreurd, dat onze heerlijke belijdenisgeschriften, na zoo veel geestelijke ervaring vastgesteld, voor verouderd worden verklaard en het borduursel van Gods Heilig Woord wordt losgerafeld, er werd warme sympathie betuigt met de Vrije Universiteit op Gereformeerde grondslag te Amsterdam. Een grote schare vulde onze Domkerk.
(Hy as oanhinger fan dr. Abraham Kuyper moast no ris sjen op de V. U. hoe it dêr no omgiet.)
Syn freon ds. J. W. Felix is flak dêrnei, lyk as ds. H. Hoekstra, net mei de doleânsje meigien. Fanôf 1888 bestride hy de doleânsje yn it Herforme wykblêd “De Gereformeerde Kerk” mei dr. Ph. J. Hoedemaker en Ph. S. van Ronkel.
L. C. 4-7-1862
...... ...... de Arrondements-regtbank te Leeuwarden omvat de Kantons, aangewezen in de Staat, die tevens den zetel van alle Kantongeregten bepaalt. De Arrondements-regtbank te Leeuwarden omvat: 1ste Kanton Leeuwarden, 2e Kanton Dokkum, 3e Kanton Bergum, 4e Kanton Harlingen, 5e Kanton BERLIKUM, 6e Kanton Sneek. etc. ...... ......
Het Kanton BERLIKUM omvat: Menaldumadeel, Het Bildt en Ferwerderadeel. etc. ...... ......
ALGEMEEN HANDELSBLAD 11-5-1892
...... ....... doch het koude weer hindert de bouwboeren minder dan de veeboeren, doch ook de gardeniers, die zich toeleggen op den teelt van vroege aardappelen , klagen steen en been. Te BERLIKUM, waar de meeste nieuwe aardappelen voor de Leeuwarder markt worden geteeld, zijn deze in den nacht van Vrijdag op Zaterdag j. l. bijna geheel weggevroren. Bijna overal op het veld zien de plantjes er zwart en verschrompeld uit. etc. ....... .......
L. C. 11-11-1893
E. D. Appelhof en G. P. Schiphof, BERLIKUM, den 9 November 1893
ALGEMEEN HANDELSBLAD 20-12-1871
BERLIKUM, 18 December - Aan de mazelen, die in den laatsten tijd erg heerschen, zijn in October 8 en in November 10 kinderen overleden. De bevolking van het dorp bedraagt plm. 1900 zielen.
DE ÂLVESTÊDE TOCHT fan 1986
Berltsumer dielnimmers oan de âlvestêdetocht fan 1986
Berltsumers: Anton Annes Berga, Kleasterdyk 24, Anko Boonstra, Hôfsleane 11, Freerk Annes Dijkstra, Bûterhoeke 32, Jan Feenstra, Túnboustrjitte 18, Auke Flapper, Hôfsleane 97, Fedde Aukes van der Graaf, ds. van Eijk van Heslingastjitte 34, Matthé Thijs van Hout, Kwekerijleane 3, A. de Jong, Fûgelsang 10, mr. Tjeerd J. Koelmans, wnd. notaris, Hôfsleane 1, Geert Minnes Schiphof, J. Groenewoldwei 13, Lammert Schiphof, Bitgumerdyk 5, Sape Botes Schoorstra, Buorren 1, Broer Pieters Siderius, Twibak 5, Annie Siderius-Bloemsma, Twibak 5, Piet Jan Siderius, ds. van Eyck van Heslingaleane 20, Riny Oepkes Smeding, Twibak 2, Piet Steenbergen, Gratemawei 21, Piet Toussaint, Túnboustrjitte 9, Henk RenzesTuinenga, Krússtrjitte 8, Cornelis O. van der Wal, Fûgelsang 2, Klaas Jacobus Wassenaar, Kleasterdyk 22, Teake Cornelis van der Woude, Nijebuorren 18, en Tjipke Roelofs Zijlstra.
Âld-Berltsumers: Henk de Boer, no te Eindhoven, Anne Schiphof, no te Aalsmeer, Gerben Schiphof, no te Kimswerd, Harm Minnes Schiphof, no te Menaam, Evert Pieters Siderius, no te Rie, Jacob Tuinenga, no te Ljouwert, Jan Visser, no te Rie en Berend Roelofs Zijlstra te Dronryp.
ZIJ KWAMEN UIT NEDERLANDSCH INDIË TERUG (1948-1949)
Neist de Berltsumers neamd yn dit e-book, wienen dat û. o. ek de Berltsumers: Douwe Sijens, J. Hoekstra, Gabe Werkhoven, Johannes Botes Algra, Jacob de Jong, Meile de Haan, J. van Dokkumburg, A. H. Born, C. Wassenaar, Evert Joh. van Schepen, I. S. Quarré, Jan Hendriks Zwart, Anne Rienks Mud, J. Wiersma, Willem Feikes Brouwer, Jaap de Jong en M. Reitsma.
GERECHTELIJKE AANKONDIGINGEN
Bij vonnis der arrondissementsrechtbank te Leeuwarden d. d. 21-6-1945 werd het te Amsterdam voltrokken huwelijk tusschen Lieuwe Looijenga en Aaltje de Vries, beiden van BERLIKUM (Fr.), door echtscheiding ontbonden.
De Procureur-generaal van Eischeres
Mr. dr. J. P. Hoogland
De 16 likense wenten oan de Hôfsleane en oan de Nijebuorren
Dizze yn 1914 boude arbeiderswenten tsjinoer “Berlinga State” binne yn 2015 alhiel opnij renovearre en isolearre.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 20-7-1936
BERLIKUM 19 Juli - Waarschijnlijk door een duizeling bevangen geraakte de vrouw van den gardenier A. H. gistermorgen in de Leeuwardervaart voor haar woning. De brandstoffenhandelaar P.(ieter) B.(angma), die het ongeval zag gebeuren, mocht het gelukken met de help van een buurvrouw, de drenkelinge, die zich reeds een paar meter van de wal in het diepe water bevond, op de wal te brengen.
(Pieter Bangma is letter mei syn gesin nei Nij-Seelân emigrearre.)
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 16 October 1929
BERLIKUM 15 October - Het vervoer van de producten, afkomstig van de zuivelfabriek van de Leijmpf alhier, geschiedde tot heden grotendeels per schip. De opslagplaats op het Dok was allesbehalve gerievelijk en de weg daarheen, die door de dorpsstraat voerde, had ook alle nadelen, terwijl de vaart achter het dorp, vooral bij lage waterstand geen ideaal vaarwater is. Vandaar dat reeds eenige tijd gestreefd werd naar verandering. Naar wij vernemen heeft de Leijmpf een perceel grond achter het veilingterrein nabij de Leeuwardervaart aangekocht met het doel om er een pakhuis te bouwen en er een opslagplaats te maken. Niet alleen voor de fabriek zelve wordt dit een groote verbetering, maar ook het verkeer door de dorpsstraat wordt er aanmekelijk door verlicht, hetwelk van groot belang is voor de omwonenden wier het gedreun der zware fabrieksauto’s geheel niet aangenaam was.
(Dizze loads stiet der no noch.)
DER IS GIJN FERLINE TIID, DER IS ALLINNE IN TSJINTWURDURDIGE TIID FAN IT FERLINE.
(Augustinus)
DE BASIS VAN HET HEDEN LIGT IN HET VERLEDEN en IN NU WAT HET WORDEN ZAL.
(Willem Bilderdijk)
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 23-1-1928
Voorstel van B. en W. betreffende het verleenen van een voorschot krachtens de Landarbeiderswet ten behoeve van een door W.(atse) H.(endriks) Posthumus te BERLIKUM te stichten plaatsje, (Bûterhoeke húsnûmer 49), idem aan R.(ein) D.(ouwes) Schiphof (Bûterhoeke húsnûmer 51) en letter noch oan Jan Zwart (Bûterhoeke húsnûmer 53) en Pier Bosma (Bûterhoeke húsnûmer 55)
L. C. 22-2-1913
Naar ’t land fen dream en winsken.
Niet minder dan 33 personen uit BERLIKUM e. o. zijn hedennamiddag van hier naar Rotterdam vertrokken om hedennacht met de “Rijndam” de reis naar New York te aanvaarden etc. ..... ..... Hun werd uitgeleide gedaan door familieleden en tal van kennissen etc. ..... .....
L. C. 7-12-1894
Ieder die iets verschuldigd is aan of te vorderen heeft van wijlen Klaas Hendriks de Haan, in leven beurtschipper te BERLIKUM, wordt verzocht daarvan opgaaf en betaling te doen vóór of op 14 December 1894 ten huize van notaris Alma.
L. C. 1-11-1932
BERLIKUM 31 October - Heden middag reed de gardenier Gerke H.(oogstra) alhier met de kedde en wagen, de laatste beladen met zakken aardappelen, langs den Achterweg. Ter hoogte van het veilingterrein, schrok plotseling de kedde en maakte rechtsomkeerd, tengevolge waarvan de wagen in den smallen berm kantelde. De voerman en de zakken met aardappelen geraakten in de vrij diepe bermsloot, de voerman bijna geheel onder de zakken met aardappelen. Gelukkig waren er direct veel rappe handen aanwezig om hem uit zijn gevaarlijke positie te redden, anders was hij ongetwijfeld verdronken, terwijl het nu met wat materiële schade afliep.
L. C. 1-11-1952
Op de Achterweg te BERLIKUM sloeg een span paarden voor een wagen op hol. Op de hoek van de Schoolstraat botste de wagen tegen een hek dat vernield werd. De paarden renden de Schoolstraat in en kwamen in een heg tot stilstand. De bestuurder, S.(ije) (Jans) Beetstra, bleef ongedeerd, doch de wagen was zwaar beschadigd.
F. D. 1-4-1938
Twee paarden op hol.
BERLIKUM - Donderdag morgen geraakten twee paarden van den voerman W. van D. alhier op de Wiersterdijk op hol, waar de wagen bij de gereformeerde kerk was losgeraakt, renden de paarden door en gingen beiden over de brugleuning (by it pypke) in het zilte nat. De voerman (mei tasketten helpers) sneed de paarden los, zoodat alles zonder persoonlijke ongelukken afliep.
L. C. 1-4-1954
Doordat kinderen het paard deden schrikken, geraakte te BERLIKUM een paard en wagen, bestuurd door Jacobus J.(ans) Faber, op hol. In de Vermaningsteeg botste de wagen tegen een hek van de (Doopsgesinde) kerk, waardoor het paard tot stilstand kwam. Het hek werd beschadigd, doch de voerman kwam er goed af.
L. C. 1-4-1954
In Wolvega werd de nieuwe (Herfoarme) C. V. O. school geopend. Onder leiding van meester (âld Berltsumer Theunis Tjeerds) Runia werden blijde liederen gezongen etc. ..... .....
EVANGELIST
Wordt gevraagd, een Evangelist-Godsdienstonderwijzer te BERLIKUM, prov. Friesland. Sollicitanten dienen hun brieven te zenden aan de Secretaris S. S. Osinga, vóór of op de 15 October 1879.
Het Bestuur der Evangelisatie
BERLIKUM, 8 October 1879
L. C. 12-1-1938
BERLIKUM, 11 Januari - De veehouder en landbouwer J.(an) L.(ammerts) F.(aber) is hedenmorgen wel door het oog van de naald gekropen, terwijl hij met een boerenwagen waarvoor een paard was gespannen, over de Wiersterweg reed, schrok het dier plotseling en sloeg op hol. De heer F.(aber) kon het onmogelijk houden. Het gespan geraakte van de weg, over de trambaan heen, en in de bermsloot. Op het laatste ogenblik brak de distel van de wagen en ging het paard er alleen vandoor. De toeschouwers meenden niet anders, dan dat de voerman onder de wagen was terechtgekomen . Zulks bleek niet het geval te zijn. Het was den heer F.(aber) op het laatste moment gelukt zichzelf in veiligheid te brengen. Het paard kon dicht bij de stal tot stilstaan worden gebracht.
Sa binne der noch wol mear hynders op ’e rin rekke yn BERLTSUM . Yn februaris 1931 it hynder fan fuorman Douwe Wassenaar. Yn desimber 1940 it (doe útliende) hynder fan de molkesútelder Dooitze Dijkstra, etc.
L. C. 2-10-1815
De floreenplichtinge ingeschrevenen van den Hervormde Godsdienst worden geconvoceerd, om, op Maandag den 28ste Augustus 1815, des namiddags ten 1 uur, te compareeren in de kerk van WIER, ten einde in persoon bij behoorlijke procuratie te stemmen een predikant in de vaceerende Hervormde Gemeente van genoemden dorpe, en zulks volgens Reglement daarvan zijnde.
Uit naam van de Kerkeraad dier Gemeente
T.(iede) L.(eenderts) van den Akker } ouderling
J.(elle) T.(eakes) Postma } ouderling
L. C. 13-9-1816
Zaterdag den 14den September 1816 ten huize van weduwe Dijkstra, te BERLIKUM te HUUR en op 1 Januari en Mei te aanvaarden: eenige huizen en erven aldaar gequoteerd met de no’s 15, 21, 52, 62, 96, 103, 108, 109, 112, 123, 125, 131, 134 en 151.
F. D. 27-7-1935
Harlingen - Alhier doet zich het eigenaardig geval voor, dat de toren van de Nederlandsch Hervormde Kerk eigendom is van de burgerlijke gemeente Harlingen. Tot dusver werd het luiden van de klok, vóór de godsdienstoefeningen, gezamenlijk door de burgerlijke en kerkelijke gemeente ( kerkvoogdij) betaald. Waar thans op onze gemeente begrooting daarvoor geen gelden meer mogen worden uitgetrokken, en de kerkvoogdij dus alleen de kosten mag betalen, heeft dit college door E.(nne) S. de Haan van BERLIKUM een electrische luidinstallatie laten aanbrengen, die ruimschoots aan de verwachtingen voldoet en een belangrijke besparing met zich meebrengt.
L. C. 5-11-1935
BERLIKUM, 5 November - De gardeniershuizinge, eigen aan en bewoond door H.(ielke) Miedema, staande aan de Achterweg (no Hôfsleane húsnûmer 38) is bij onderhandse verkoop in eigendom overgegaan aan den veilingmeester D.(ouwe) (Sjoerds) Runia.
L. C. 2-5-1932
BERLIKUM, 2 Mei - Het bouwen van een autogarage met bovenwoning aan de Achterweg (no Hôfsleane húsnûmer 60) alhier, voor de Firma Rotgans & Nijland, is gegund aan G. L. Zijlstra te Rinsumageest.
L. C. 12-8-1953
De Achterweg te BERLIKUM wordt geasfalteerd.
De weg verkeerde in slechte conditie. Het hoofdverkeer van en naar de veiling is omgelegd door de Hoofdstraat (de Buorren) .
L. C. 9-11-1954
In BERLIKUM is het 4 jarige dochtertje (Hannie) van de heer M.(inne) (Martens) Nieuwhof, toen het, zonder uit te kijken, plotseling de drukke Achterweg overstak, aangereden door een personenauto. De chauffeur, die krachtig remde, kon een aanrijding niet voorkomen. Het kind werd door de bumper geramd en tegen de weg geslingerd. Het liep lichte verwondingen op.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND – Hepkema’s Courant 4-11-1921
Een verliefd paartje in den avond van 13 Augustus op den Achterweg te BERLIKUM, G.(erke) (Sjoerds) Hoogstra en zijn meisje dachten daar ongestoord van elkaars bijzijn te kunnen genieten. Dat dit niet gebeurde, dankten ze aan den 18 jarigen Evert van L., landarbeider te BERLIKUM, die het genot van het verliefde paartje verstoorde. G. Hoogstra werd zelfs door hem mishandeld. Tegen den jongen landarbeider werd fl. 15,- of 15 dagen gevangenisstraf geveld.
L. C. 21-1-1935
Aan G.(erke) Smidstra te WIER en IJ.(pe) B.(oeijes) Groenhout te BERLIKUM wordt onder eenige voorwaarden vergunning verleend tot het aanleggen van een straat met rioleering op de door hen voor bouwterrein bestemde perceelen, gelegen achter de woningen aan de Achterweg.
(It eardere streekje húzen oan it eardere sydstrjitsje fan de Jacob van Tuinenstrjitte)
L. C. 12-5-1973
Baby rolde ongedeerd uit kinderwagen bij aanrijding.
BERLIKUM - De eenjarige baby Jacoba Postma rolde ongedeerd uit haar kinderwagen, die op de hoek van de Hôfsleane en de Túnboustrjitte in BERLIKUM werd aangereden door de auto van de Menaldumer J. H. De 12 jarige A. Postma, tante van de baby, die de kinderwagen duwde, ging met rugklachten naar huis. Jacoba is het dochtertje van de familie H.(oratius) (Jans) Postma uit de Bûterhoeke.
L. C. 15-9-1818
De Secretaris en Notaris dr. P. J. Mebius, zal op Zaterdag den 19 September 1818, des n. m. ten 3 uur ten huize van de Wed. Dijkstra te BERLIKUM bij den minst aannemenden besteeden: het Slatten van de Vaart aldaar, de Grúse genaamd, ter lengte van ongeveer 50 roeden.
L. C. 28-7-1865
Burgemeester en Wethouders van Menaldumadeel convoceeren de onderhoudsplichtingen van de 1. de Vaart en Waterlossing van af de Hemmmapijp tot het Kruiswater te BERLIKUM 2. de Vaart genaamd de Grúse, by de Pijp en 3. de zoogenaamde Schoolmeesters Haven om te compareeren ten huize van den Kastelein S. S. Tolsma te BERLIKUM op Woensdag 9 Augustus e. k. te 9, 11 en 1 uur, ten einde die sub. 1.: Rekening en Verantwoording te ontvangen van de vaste Gecommitteerden. sub. 2 en 3: te beraadslagen omtrent de verbetering (slatting) dier voorwerpen en in de vacatures van vaste Gecommitteerden te voorzien.
Menaldum, den 25 Julij 1865
De Burgemeester W. A. Bergsma
De Secretaris A. G. Dalsen Fontein
L. C. 12-6-1866
Burgemeester en Wethouders van Menaldumadeel convoceeren de Onderhoudsplichtigen van “de Grúse achter de Buren” te BERLIKUM, om op Maandag 18 Junij e. k. ‘s morgens 10 uur te compareeren ten huize van W. Haanstra , Kastelein aldaar, ten einde te benoemen 2 vaste gecommitteerden over dat voorwerp in plaats van de bestaande, die, wegens ouderdom ontslag hebben verzocht.
Menaldum, den 9 Junij
B. en W. voornoemd W. A. Bergsma
Secretaris A. G. Dalsen Fontein
Heden Maandag 7 September 1891, inlevering der briefjes onder lett. S op Zathe en Landen “Longerhouw”, (de eardere tsjerkepleats) in de Menaldumerpolder onder BERLIKUM.
L. C. 15-11-1874
Bij gesloten briefjes te huur: Eene florisanten huizinge, bakkerij, schuurtje enz. staande aan de Voorstraat in ‘t dorp BERLIKUM, (no Buorren húsnûmer 31) door den eigenaar J. A. van der Meij zelf bewoond. De voorwaarden liggen tot en met 31 November ter inzage bij J. A. van der Meij aldaar, alwaar de briefjes franco moeten worden ingezonden. (Hy waard op 12-5-1875, nei 32 jier bakker te wêzen, opfolge troch bakker Christoffel Sjoerds Wieling, hierder oant 1880.)
L. C. 13-3-1838
Ondergeteekende heeft de eer aan het geëerde publiek bekend te maken, dat de Tingieterij van de heer H.(oite) G.(odert) Born door hem is overgenomen. enz. ...... .......
F. Broers, Mr. Tingieter op het Heerenwaltje te Leeuwarden.
L. C. 17-2-1779
Op Vrijdag den 19 Februarij 1779, Boelgoed van eene groote menigte Hout van de Afgebrookene Tooren te BERLIKUM, bestaande in een groote quantiteit Balken, Zolderhout, Gordingen, voorts al het Steygerhout, gebruikt tot Opbouw van de Nieuwe Kerk, bestaande in een groot aantal nieuwe Juffers, Barkoenen, Planken en Stengen, mitsgaders eenige duisent Ponden zwaar Yzer. Wie hier aan gadinge maakt, kome ten voorschreevene dage op het Kerkhof en Kope op Conditiën als dan voor te leezen, des morgens te 10 uur.
F. D. 16-2-1933
BERLIKUM - Het 5 jarig dochtertje (Hiltsje, berne op 24-2-1928) van H.(ans) Linting geraakte alhier midden in de vaart. De heer P.(ieter) Bangma wist het kind bijtijds te redden.
(Op 19-7-1936 rêde Pieter dêrnei hjir ek noch in frou út de Menamerfeart foar harren wente op de Tichelersdyk.)
L. C. 13-7-1976
BERLIKUM - De 6 jarige Douwe Bakker uit BERLIKUM is vanmorgen omstreeks 20 voor 8 gewond geraakt bij een verkeersongeval in zijn woonplaats. Hij hing achter een aanhangwagen, die op de Wiersterweg werd voortgetrokken door een tractor bestuurd door de 39 jarige Durk (Feddes) Sjoerdsma uit BERLIKUM. etc. ....... Hij is door zijn vader, pensionhouder Pier Bakker met een auto naar het ziekenhuis te Leeuwarden gebracht. Daar constateerde men, dat het jongetje een hersenschudding had opgelopen.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD
12-4-1934
Stiens 11-4- 1934 - Toen de bakker W.(illem) Scholten van BERLIKUM hedenmiddag aan de Stienserweg alhier zijn klanten bediende en zijn bakfiets op den weg liet staan, geraakte deze door de wind aan het rijden en kwam in den bermsloot terecht. De inhoud werd hierdoor waardeloos. (Willem Scholten is yn 1935 fallyt gien, bakkerij is oernommen troch P. Agema)
L. C. 28-9-1938
Triumpf motorrijwiel, type 32, zijklepper, 5 pk voor fl. 90,- bij P.(aulus) van der Heiden, Tuinbouwschool, BERLIKUM.
L. C. 31-5-1941
Een beste trekhond bij J.(acob) (Gjalts) Kalma, Boterhoek, BERLIKUM.
DE ANDRINGASTEECH.
Hjir hawwe hiel wat Andringa’s yn BERLTSUM wenne. (sjoch yn dit e-book) Nei wa ’t de Andringasteech neamd is, en wêr’t dy steech wie kin ik mar net gewaar wurde.
Hjir wenne ek in Waling Andringa, fan berop godtsjinstûnderwizer, de soan fan Gerhard Walings Andringa, fan berop gernier, dy’t op 13-8-1891 troude mei Jetske van Dijk, de dochter fan Klaas Douwes van Dijk, fan berop timmerfeint en Jeltje Klazes Hoogterp. Lêstneamden binne ek de âlden fan de eardere Berltsumer N. N. K. keunstdonghanneler Douwe Klazes van Dijk.
Heden overleed op bijna 80 jarige leeftijd onze geliefde echtgenoot en moeder- en behuwd moeder PIETJE ARENDS.
GROUW: H.(iddo) W.(ybius) van der Ploeg, em. predikant C. van der Ploeg - van der Ploeg, J. van der Ploeg. B. J. van der Ploeg, M. van der Ploeg – Halbertsma, AMSTERDAM. S. F. van der Ploeg, E. van der Ploeg – van der Goot , LEER (Duitsland), W. Eelkema, Rotterdam.
Grouw, 4 September 1892
(Sjoch by Haadstik 82 yn dit e-book en by van der Ploeg Born.)
L. C. 6-8-1783
Dr. P. J. Mebius, Secretaris van Menaldumadeel, zal op Dingsdag den 12 Augustus 1783 ten sterfhuize van Wybren Joosten te BERLIKUM by Boelgoed verkoopen: 3 Koebeesten etc. ... voorts Wagenmakershout en Gereedschappen, Meubelen etc. ..... .....
L. C. 4-9-1908
Notaris Alma te BERLIKUM zal op Dinsdag 8-9-1908 ‘s avonds 6 uur, bij kastelein Durksz te BERLIKUM Provisionel verkoopen: 1. Een stuk gardeniersland, geschikt voor afgraving aan de vaart de Grúze te BERLIKUM. Kad. BERLIKUM, Sectie A no. 590 –a, groot 0. 20. 40, met recht van samenvoeging te veilen in 3 afgebakende gedeelten (is De Kamp) 2. etc. ..... .....
L. C. 20-4-1929
Begrafenis D. L. van der Meij.
Hedenmiddag werd het stoffelijk overschot van den heer D. L. van der Meij op den algemeene Begraafpaats te BERLIKUM begraven. Met hem verdwijn weer een van de oude generatie, die gedurende vele jaren een groot aandeel had in het openbare leven van de plaats waar thans zijn stoffelijk omhulsel rust. De begravenis was eenvoudig, in overeenstemming met het leven van den overledene, waarvan eenvoud een der kenmerken was. Vanuit de Consistorie van de Ned. Herv. Kerk had de uitvaart plaats. Eenige bloemstukken bedekten de baar. In de stoet bemerkten we de Burgemeester van Menaldumadeel etc. ... ... De lijkdienst werd gehouden door ds. H. van Eijck van Heslinga, em. predikant te Apeldoorn, vroeger te BERLIKUM, die de overledene schetste als iemand die niet alleen een groote plaats in zijn gezin bekleedde, maar ook ver daarbuiten etc. ... ... Aan het graf werd niet gesproken. De belangstelling uit het dorp was zeer groot.
HEDEN overleed in de volle zekerheid des geloofs onze geachte vriend SYMON SIKKES LAUTENBACH, in den ouderdom van ruim 62 jaren, in leven President-kerkvoogd der Ned. Herv. Gemeente in BERLIKUM.
De Kerkvoogden: J.(acob) W.(ytzes) Tuinenga, N.(anne) W.(illems) Osinga. De Notabelen: T.(eake) K.(lazes) van der Schaaf, Sj.(oerd) P.(ieters) Runia, P.(ieter) Visser, J.(itze) Zwaagstra, J.(ouke) H.(eerkes) van Schepen, R.(inze) Tj.(eerds) Peterzon, Tj.(itte) S.(akes) de Jong. Joh. D.(irks) Steenstra, K.(laas) E.(eltjes) Osinga, A. H. Boersma.
BERLIKUM, December 1928
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 19-3-1937
De 30 jarige IJep (Tjittes) de Jong, gedomiliciëerd te BERLIKUM, thans gedetineerd, staat terecht wegens oplichting van den heer A. Krammer, door deze te bewegen tot afgifte van 500 lijnzaadzakken. Hij had reisgeld nodig. etc. ...... ...... de verdachte antwoorde, dat hij meestal in Holland vertoeft. Hij had zich voorgedaan als was hij zijn broer Auke (Tjittes) de Jong, die een vertrouwde klant was bij A. Krammer. Hij kreeg de zakken vlot toegestuurd, maar betaalde niet. etc. .... .... De Officier eischt 6 maanden gevangenisstraf. Uitspraak is op Woensdag 31 Maart.
HEDEN overleed onze waarde vader NANNE SYBES OSINGA, in den ouderdom van 72 jaren en bijna 9 maanden, in leven weduwnaar van Adriaantje H.(eerkes) Dijkstra. Een langdurige borstkwaal maakte een einde aan zijn voor ons zoo dierbaar leven.
H.(eerke) N. Osinga, W.(illem) N. Osinga J. N. Osinga, wed. C. Boersma.
BERLIKUM, 12 Julij 1888
L. C. 23-3-1847
HEDEN overleed mijne dierbare echtgenoote TRIJNTJE de VRIES in den jeugdigen ouderdom van ruim 31 jaren, waarin ik 6 jaren met haar in den echt mogt vereenigd zijn, mij achterlatende een Kind. Allen die de overledene gekend hebben, kunnen beseffen wat ik met haar Moeder, Broeders en Zusters in haar verlies, maar berusten in de wil van God, wiens doen wijsheid is.
BERLIKUM, 13 Maart 1847
B. Lomars
Heel- en Verloskundige
L. C. 23 -10-1849
ONDERTROUWD den 21 October 1849, Th.(ijs) van Hout van Dokkum en A.(legonda) Fokkens van BERLIKUM.
Door de menigvuldige betrekkingen dient deze tot kennisgeving.
L. C. 17-9-1813
De notaris Mebius zal op Dingsdag, den 21 September 1813 ten huize van Feie Gerbens Jonk te BERLIKUM bij Boelgoed verkoopen: Boerengereedschap, eene Chais, boerenwagens enz. ... ...
L. C. 21-7-1882
HEDEN overleed zacht en kalm onze vader SIJMON J. LAUTENBACH, in den ouderdom van juist 86 jaren.
BERLIKUM, 7 Juli 1882
Namens zijne Kinderen
L. C. 20-1-1896
HEDEN overleed zacht en kalm in de hope des eeuwigen levens, onze waarde echtgenoot en vader SIJMON ENNES de HAAN, in leven Uurwerk- en Instrumentenmaker .
BERLIKUM, 16 Januari 1896
P. R. de Haan en Kinderen
L. C. 8-8-1873
De heer (ds. Seine Hiddes) van der Goot te BERLIKUM vraagt op November e. k. een zindelijke en flinke Werkmeid, liefst van buiten, omstreeks 30 jaar oud, van de P. G. (Protestânske Godtsjinst) tegen een jaarlijksch loon van fl. 50,-. De groote wasch is buitenshuis. Ook is er een Binnenmeid.
NOCH EAT OER DE LAUTENBACHS
(oanfollings)
L. C. 3-11-1809
Heden zijn ondertrouwd WILLEM LAUTENBACH en SARA van der VEEN
(wêr neamd yn it Lautenbach famyljeboek?)
Leeuwarden, den 22 October en 3 November 1809
L. C. 3-8-1819
Hedenavond ten 5 ure overleed mijn waarde man WYBE LAMMERTS LAUTENBACH, oud ruim 41 jaren, na eene echtverbintenis van ruim 20 jaren. (Wybe naam frou’s efternamme oan)
Bergum, den 25 Julij 1819
Sara (Douwes) Lautenbach
Wed. W. L. Lautenbach
L. C. 3-6-1831
Heden overleed na een langdurig lijden onze waarde Moeder en behuwd moeder SARA DOUWES LAUTENBACH, weduwe van Wijbe Lammerts Lautenbach, in den ouderom van ruim 60 jaren.
Suameer, den 30 Mei 1831
Douwe Wijbes Lautenbach
mede uit naam van mijn Zusters en Zwagers
L. C. 13-3-1883
HARMEN LAUTENBACH (Sjoch it Lautenbach boek op side 244 by X-W )
Voorspoedig bevallen van een Dochter, J.(ohanna) M.(agdalena) Lautenbach – Zandevoets , KOTTA LAMA (Langkat) Oostkust Sumatra. 18-Februarij 1883
L. C. 30 -11-1937
Het huwelijk van Prinses Anna en de Stadhouder Willem Lodewijk. (“Ús Heit”)
Waarom het niet te Leeuwarden doch te Franeker gesloten werd.
Waarom worden onze Friesche kinderen wel iets van de aanslagen op het leven van Prins Willem van Oranje door Jean Juureguy en Balthaser Gerards, maar niets van dien, voorgenomen op den Friesche Stadhouder Graaf Willem Lodewijk, te Leeuwarden in 1587, door Michiel Lautenbach, nog wel een Fries! Hooft schrijft: Te Leeuwarden een Hoog-duitsch soldaat onthalst en gevierendeeld, om’t voornemen eener moord, te doen aan Graaf Willem Lodewijk, Stadthouder over Vrieslandt. Hij was geheeten Michiel Lauterbeek, trompetter geweest onder den Graave van Rennenberg. Ofschoon Pieter Cornelis Hooft in zijn “Nederlandsche Historiën” spreekt van een Hoog-duitsch soldaat, waren de Lautenbach’s, ongetwijfeld van Duitsche herkomst, toen reeds verfriescht, want in 1570 kwamen zij reeds te Sneek en Franeker als burgers voor. etc. ........ ........ (sjoch yn it Lautenbach famyljeboek de siden 11 en 12)
A. Hallema
L. C. 7-8-1802
De notaris C. Godschalk zal op Zaterdag den 14, 21, 28 Augustus 1802 bij beschijving, verkooping en finale toewijzing verkoopen:
Zeven pondematen kostelijk Greidland, de DE LAUTENBACH genaamd, gelegen onder het Dorp Stiens, vrij van floreen, by Bouwe Dirks op Bartlehiem als huurder in gebruik tot Petry 1803
ALGEMEEN HANDELSBLAD 31 -5-1839
Op den 23 Mei 1839 stierf te Wezel in den ouderdom van 73 jaren, onze Vader en Behuwd vader JACOBUS JANSSEN, Stads Mr. Metselaar aldaar.
Amsterdam, 28-5-1839
J. F. Janssen.
J. B. Janssen, geboren Lautenbach.
L. C. 19-7-1849
SCHEEPVAART
De Burgemeester van Het Bildt maakt bekend, dat de Vaarwaters loopende uit het dorp Sint Annaparochie tot aan het BERLIKUMER –WIJD bij BERLIKUM wederom voor de scheepvaart zullen zijn opengesteld op den 20 dezer maand.
Sint Annaparochie 18 Julij 1849.
Potter van Loon
Burgemeester
L. C. 1-3-1867
De notaris A. A. Land te Franeker zal op Woensdag den 6 Maart 1867, des morgens 11 uur ten huize van de Weduwe van Pieter Herrema, in het BERLIKUMER KLOOSTER onder BERLIKUM bij Boelgoed, tegen gereede betaling, verkoopen: 5 beste Paarden, Hooiwagens, Aardkarren, Eggen, Ploegen,1 Kapwagen, 1 Chais, Botervaten, Karn met koperen hoep, etc. ..... ..... HUISRAAD: als Bedden met toebehooren, Kabinetten, Secretaire, etc. ..... ......
DE BOALSERTER RUNIA’s
Schelte Runia, berne yn it Berltsumer Kleaster, is letter fia Dronryp, yn Boalsert kommen te wenjen. Syn neikommelingen wienen dêr û. o. mr. wolkjimmer, mr. weinmakker, mr. smid en mr. timmerman. (Jan Scheltes Runia, Schelte Hendriks Runia, Hendrik Scheltes Runia etc. .....)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
FRIESCHE COURANT 18-11-1797
BOLSWARD Jan D. Faber
Den 17 November 1791 en
Het derde jaar der Revolutie Atje H.(endriks) Runia
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
L. C. 28-7-1854
Een Rijtuigmakersknecht, zijn werk grondig verstaande en een die zijn werk geheel of ten deele verstaat, kunnen van stonden aan werk bekomen by M. J. Runia, Mr. Smid en Wagenmaker te Bolsward.
Brieven franco.
NIEUWSBLAD van het NOORDEN 30-11-1933
Ds. J.(elle) Runia, geboren te Bolsward op 3-4-1861, em. predikant der Gereformeerde kerken in Arnemuiden is in den ouderdom van 72 jaar te Amersfoort overleden. Hij diende de kerken van Bolsward, Westmaas en Arnemuiden.
(Hy is begroeven yn syn lêste wenplak op “Rusthof” te Amersfoort. Hy stamt út it âld-Berltsmer (minniste) skaai Schelte Runia wat letter ferhúze is nei Boalsert. Sjoch fierder hjiroer yn dit e-book)
L. C. 16-11-1796
De Kerkvoogden en Diaconieën der Gereformeerde Gemeente, beiden van het dorp BELKUM, praesenteeren uit kragt van het Placaat van den 6 October 1796, publyk te verkoopen, navolgende Vastigheden:
VOOR DE KERK
No. 1. Een Schar over hoog en laag in de Belkumer Buure Weide onder Sint Annaparochie gelegen. No. 2. Een dito Schar, in denzelve Buure Weide. No. 3, 4, 5, 6, 7 , 8 9 en 10 elk nummer mede een Schar aldaar, ieder apart. No. 11. Vier pondemaaten Bouwland onder BELKUM by Jan Jacobs Runia gebruikt. No. 12. Twee pondemaaten dito aldaar, by Lieuwe Ymes gebruikt. No. 13. Een pondemate dito aldaar, in een stuk land met Poppe Franses (Wynia) mandeelig. No. 14. Een pondemate dito aldaar met dezelve mandeelig in een ander stuk. No. 15. Twee pondemaaten dito aldaar, met de Wed. Hulshuis mandeelig. De vyf laatste percheelen bezwaard met huurjaren tot Petri 1803 by de Secretaris (Hulshuis) verhuurd.
VOOR DE DIACONIE
No. 1. Een Huizinge te BELKUM aan de Voorstraat (de brede Buorren) by Ate Taekes (Bijlsma) in huur tot May 1798. No. 2. Een Huizinge daarnaast, by dezelve in huur tot May 1798. No. 3. Een Kamer in de Korfkesteeg, by Wybe Pieters in huur tot May 1797. No. 4. Een Huizinge op de Kamp by Wytze Joh. de Haan en anderen bewoond, May 1797 mede vry van huur. No. 5. Een huis op de Cruisloot (de Grúze) by Rinze Harmens bewoond, May 1797 vry van huur. No. 6. Een schoone Hovinge (“de Fûgelsang”) aan de Middelstelaan (de Mulseleane) by Ymes Daniëls (van Schepen) in huur tot Petri 1803. No. 7. Een dito Hovinge aan de Voorste laan (de Hôfsleane) by Klaas Johannes (Werkhoven) in huur tot Petri 1803. No. 8. Een Eeuwige rente groot 2 Caroli guldens en 10 Stuivers, gaande uit Eeltje Sikkes (Schiphof) Huis op de Terp, agter de Buuren (de smalle Buorren) aldaar. Wie hier aan gadinge maakt, kan komen op MORGEN den 17 November 1796 by de finale Palmslag, ten huize van Hendrik van den Berg , Castelein te BELKUM, telkens namiddags ten twee uuren praecys, en koope op conditiën dan voor te leezen.
“TIGE NEIBY”
In part fan it doarp BERLTSUM wat oan de noardkant fan de Bitgumerdyk leit, behearde earder, foar de gemeentlike weryndieling tusken de gemeente It Bilt en Menameradiel, ta de gemeente It Bilt. (sjoch fierder hjiroer yn dit e-book) De bewenners fan no wennen doe yn Sint Anne ûnder BERLTSUM. Sa wie de adressearing ek. It eardere “Berltsumer” súvelfabryk stie dan ek offisjeel yn Sint Anne. De hússmoargens en oare saken waarden troch de auto’s fan de gemeente It Bilt oan de noardkant fan de Bitgumerdyk ophelle en dy fan de bewenners oan de súdkant troch dy fan de gemeente Menameradiel. Ek de doe besteande “vermaaklikheidsbelêsting’, welke heven waard op de tagongskaarten by feestlikheden en oare útfierings by de yngong fan de beide eardere sportterreinen “V.V.V”. en “Wardy”oan de Biltdyk, waard troch dizze gemeente binnen helle. By ferkiezingen en foar gemeentlike saken moasten de bewenners yn Sint Anne wêze.
Sint Anne wie ien fan de delsettingen yn de nije polder It Bilt en krige doe de namme Altena, neamd nei in wenstee yn Súd-Hollân , wêr ’t de ynpolderers weikamen, neidat hja yn 1505 in oerienkomst sletten hienen mei George fan Saksen, de soan fan Albrecht fan Saksen, om in dyk om de Biltpolder hinne te lizzen. Yn de namme sit de wurdkombinaasje al+te+na, “tige neiby” dus. De namme altena komme wy ek tsjin yn Dokkum wêr’t in Altenastreek is. Yn Dútslân leit de stêd Altena. Nei alle gedachten komt dy namme út it Middelplatdútsk “al te na”, fansels ek tige neiby. Yn de sechtjinde ieu al krijt Altena yn it Bilt de namme Sint Anne. Nij Altena, earst in útbuorren fan Sint Anne, krige yn dizze ieu pas de offisjele doarpsstatus. Altena waard letter dus neamd nei de hillige Anna, neffens oerlevering de beppe fan Jezus. Dizze Anna wurdt beskreaun yn it apokrive saneamde proto-evangeelje fan Jacobus út de twadde ieu. Anna wie al moai op jierren doe’t hja swier rekke fan Maria en dêrtroch is hja de skiednis yngien as beskermfrou fan ûnfruchtbere en swiere froulju. Mei dat idee yn ‘e holle is de Flaamske sizwize: “Naar Sint Anneke, gaat men voor een manneke” ûntstien. It wurd “sint” hawwe wy ûntliend oan it Frânske “saint”, dat wer te krijen hat mei it Latynske “sanctus” en “hillich” betsjut. It wurd stiet allinnich foar eigennammen. De namme hoecht net altyd in echte namme te wêzen. Sa hie it Nederlânsk earder “Sinte Medunkt” as oantsjutting fan in ynbylde sykte. Oft de namme Sint Jacobiparochie ek oan dit apokrive proto-evangeelje fan Jacobus ûntliend is en Vrouwenparochie hjiryn oan Maria, is my net bekend.
L. C. 3-3-1843
BOELGOED van jong Plantsoen etc. te Leeuwarden ‘s morgens om 10 ½ uur ten huize van M. Feddes, Kastelein buiten de voormalige Wirdumerpoort te Leeuwarden, alles aangevoerd door Cornelis Eeltjes Schiphof, Boomkweker te BERLIKUM.
L. C. 10-9-1867
VIJFTIGJARIGE ECHTVEREENIGING van Simon Jelles Loutenbach en Trijntje Eeltjes Schiphof BERLIKUM, den 8 September 1867
L. C. 27-4-1866
Een gewegerd Praamschip, groot 13 ton, met toe- en aanbehooren, bevaren door Laurens M. Swart te BERLIKUM. Dadelijk te aanvaarden. Liggende bij den Kastelein S. E. Schiphof.
L. C. 21-4-1877
De ondergeteekenden, eigenaren en gebruikers van landen, maken door deze bekend, dat zij voortaan niet meer zullen toestaan het Eijerzoeken op hunne landen, noch het uithalen van Vogelnesten in hunne Hoven en Slootjespringen .
BERLIKUM, 18 April 1877
G. L. Boomsma, S. W. Pars, D. G. Wassenaar, L. S. Braaksma, R. S. Braaksma, A. A. Alberda, J. IJ. Mulder, H. T. Hogendijk, N. S. Osinga, H. S. Osinga, D. T. Runia, R. J. van der Lei, A. G. Wassenaar, S. T. Peterzon, J. D. Stienstra, P. J. Wassenaar, K. T. Runia, S. A. Lautenbach, D. W. Lautenbach, M.R. Schiphof, S. K. Hiemstra, P. A. Alberda, J. S. Sijtsma, W. J. Spoelhof, J. P. Tuinstra, W. S. Lautenbach, D. K. Reitsma, A. H. Lautenbach, S. W. de Jong, K. J. van der Schaaf, A. H. Hoekstra, P. K. Bijlsma, Wed. J. S. Hoekstra, S. S. Osinga, F. D. Kuperus, R. M. Schiphof, E. S. Lautenbach, P. T. Runia, H. N. Osinga, Wed. C. H. Hoekstra, D. K. Mulder van Leens, Tj. L. Boomsma, IJ. K. Bijlsma, J. J. Spoelhof, H. F. Kooistra, E. D. Appelhof, L. P. Runia, E. K. Lautenbach, R. T. Peterzon, K. G. Osinga.
L. C. 2-12-1920
Binnenkort zal publiek worden verkocht: Een gebouw, waarin 3 woningen, aan het Schil, onmiddelijk bij het tramstation te BERLIKUM, bekend als de Aumale Poort.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD – De Eemlander 25-5-1923
De Aumale poort te BERLIKUM (Fr.) met een zeer aristieken gevel gaat verdwijnen. Hoe oud deze poort is, kan niet met zekerheid niet worden gezegd. Men beweert dat ze in de 9de eeuw gebouwd is, toen BERLIKUM een bloeiend havenstadje was. De naam was toen niet BERLIKUM maar Uitgang etc. .... etc. ....
L. C. 29-5-1923
De wereld is in rep en roer ..... ..... In de grote bladen zelfs maakt men zich druk over de verdwijnende Aumale-poort. Het lijkt wel of men een voorstelling heeft van een poort. Dit is niet het geval. De Aumale-poort is de naam van een oudachtig gebouw, dat in de loop der jaren is veranderd en verbouwd. Het cijfer in de muur geeft 1734 aan. Er zal wel iets van het gebouw uit dien tijd afkomstig zijn. Ongeveer 2 jaar geleden stelde Heemshut al geen belang in het gebouw en een dezer dagen heeft een deskundige van het musum in Leeuwarden aldaar eenige waarde toegekend aan het gedenksteentje in de muur. Overigens is het gebouw geschikt voor afbraak. Het zou echter zeker op prijs gesteld worden als de eigenaar den voorgevel liet restaureeren. BERLIKUM hield dan een aandenken aan zijn vroegere grootheid en aan de familie Hemmema.
BERLIKUM, 28 Mei 1923
T. Westra, brievenbesteller
L. C. 18-6-1923
Aumale-poort te BERLIKUM (Fr.)
Deze oude poort met mooien gevel, overblijfsel van een stins, zal niet afgebroken worden, wat eerst het plan was. De gemeente (Menameradiel) zal hem laten restaureeren.
SA WAARD DE ÂLDE POARTE RÊDEN ! ! !
Het OOSTEN HOLLANDSCH NIEUWSBLAD voor algemeen belang.
19-7-1934
BERLIKUM – Het zoontje van den heer (Marten) Palstra, (kassier by de Berltsumer bank) geraakte spelenderwijs met een autoped in de Leeuwardervaart. Gelukkig werd dit ongeval opgemerkt door den heer E.(ngele) Visser, die de kleine spoedig op het droge hielp.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 15-4-1914
Door een tramwagen overreden en gedood.
Het zeven jarige zoontje van D. S. K. te BERLIKUM kwam onder een in beweging zijnde tramwagen van de zuivelfabriek alhier. Met zwaar beschadigde benen, onderweg naar Leeuwarden, is hij al overleden.
NIEUWSBLAD van het NOORDEN 21-4-1941
Te BERLIKUM is het zevenjarige zoontje van den heer J.(ohannes) de Haan, dat achter de Buurt aan het vissen was, te water geraakt en jammerlijk verdronken.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 11-12-1936
BERLIKUM 10 December. – Hedenmorgen geraakte het zoontje van de hulp-reiniger A. L., die op de schuit aan het spelen was, van de door vorst gladde luiken te water in het Dok alhier. Zijn vader, die hiervan getuige was, sprong hem ogenblikkelijk na, doch doordat het water ter plaatse nog diep is, gelukte het hem niet op het droge te komen. Zijn collega G.(errit) (Joh.) van W.(igcheren) meende hem door handreiking te helpen, doch ook hij gleed in het water. Eenzelfde lot ondergingen achtereenvolgens de 70 jarige weduwe R., de bransoffenhandelaar H.(armen) (Douwes) S.(iegersma) en de bakker H.(ette) (Gerrits) J.(ellema), zoodat in een ogenblik tijd 6 menschen te water lagen. Op het hulpgeroep toegeschoten omwonenden wisten tenslotte allen nog behouden op het droge te brengen. Het gerucht ging evenwel, dat er nog een kind te water moest liggen, waarom er door de politie nog eenige tijd is gedregd, totdat bleek, dat dit loos alarm geweest moest zijn. De 70 jarige vrouw, die het bad in het koude water blijkbaar niet zoo goed bekwam, was er heden, naar wij vernemen, nog slecht aan toe.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 11-12-1936
BERLIKUM, 10 December. – Alhier werd het gebouw voor ontwikkeling en ontspanning voor werkloozen weer geopend. Van de gelegenheid, waar de jonge menschen zich kunnen vermaken met dammen, schaken, figuurzagen en houtsnijden, werd flink gebruik gemaakt. Binnenkort zullen weer ontwikkelingscursussen in diverse vakken aanvangen.
De NOORD-OOSTER 1-8-1931
Een zeer jonge organist zal voortaan het orgel in de Nederlandsch Hervormde kerk te Sint Annaparochie bespelen. Deze , de 11 jarigen Jacob P.(ieters) Born, afkomstig uit BERLIKUM, werd dezer dagen in deze functie benoemd.
HEERENVEENSCHE KOERIER 23-7-1948
BERLIKUM, 21 Juli - Hedenmiddag is het tweejarig dochtertje (Trijntje) van den heer M.(indert) Dusselaar in de dorpsvaart achter de Boterhoek geraakt en verdronken. Door de doktoren Kwast en Morsink is nog geruime tijd kunstmatige ademhaling toegepast, maar de levensgeesten waren reeds geweken.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 29-6-1932
Eenige tijd geleden werd bij het aardappelwieden tusschen BERLIKUM en KLOOSTER-ANJUM een nogal grote vingerhoed gevonden met het opschrift Auck Ypma anno 1588. Daarmede kan wel iemand anders zijn bedoeld dan Auck van Andringa, die in het Stamboek van den Frieschen adel voorkomt als gehuwd met Fedde Hessels van Ypma, waarschijnlijk Raad der Admiraliteit van Noord-Holland.
L. C. 15-10-1941
H.(iltje) de V.(rij), 35 jaar, huisvrouw van W.(ieger) R.(ekker) wonende in een woonschip te BERLIKUM had op 9 en 10 Juli haar dochtertje opdracht gegeven boter weg te nemen uit een van de wagens der N. V. De Lijempf, welke daar geregeld langs kwam. Deze diefstallen waren herhaaldelijk voorgekomen. Eisch fl. 10,- of 10 dagen. Vonnis fl. 5,- of 5 dagen.
...................................................................................................................................................................................................
Lolkje de H. en Janke W.
In Berltsumer komt nei in lange tiid in âld- Berltsumer tsjin:
“Siz, Lolkje ....... do bist dochs troud mei in argeolooch? Is dat net in deade boel?”
“Nee, Janke, hielendal net! Wat âlder ik wurd, wat ynteressanter hy my fynt!”
...................................................................................................................................................................................................
AUKE EN MEINDERT
Auke de Boer: “Witsto it ferskil tusken in batterij en in man?”
Meindert Reitsma: “Nee, Auke” .
Auke: “Myn frou seit, dat in batterij in pluspunt hat”.
...................................................................................................................................................................................................
ROTZOOIE
In Berltsumer leit te rotzooien mei Gerryt, de bêste freon fan harren man.
As har mobyltsje giet, seit se: “Ssst, it is myn man”.
As se wer ophongen hat, freget de freon harren: “Wat sei hy?”
Hy sei: “Ik bliuw noch wat langer wei, omdat it sa gesellich is mei Gerryt yn it kafee”.
........................................................................................................................................................................................................
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 28-3-1939
In de plaats van, de voor kort benoemden J.(an) (Gerbens) v. d. Berg, (as opfolger fan -de keninklik ûnderskieden- Andries Jans de Haan) die intusschen weer bedankte, is thans tot koster der Ned. Herv. kerk en tot grafdelver benoemd de heer Hendrik (Lourens zn.) Zwart, alhier.
HEERENVEENSCHE KOERIER 25-2-1948
Rein (Douwes) Schiphof, groentenkweker te BERLIKUM, heeft de naam de Duitsers zeer verdienstelijk tegemoet te zijn getreden. Hij begon met toe te treden tot de Wach- und Schutzdienst, ging vervolgens in Duitsland werken, kwam in 1944 terug en werd hulp-landwachter. Hij was niet één der actiefste leden, maar dat was geen verdienste van hem. Diverse arrestanten heeft hij getransporteerd en hun familieleden op een schandelijke wijze op een afstand gehouden. Eis: 6 jaar gevangenisstraf en ontzetting uit de beide kiesrechten voor het leven.
Mear hjiroer yn Het Nieuwsblad van Friesland d. d. 27-2-1948 Een landwachter, wiens geweer hem afhandig werd gemaakt. Rein (Douwes) Schiphof, 46 jaar oud, had als Wachman etc. .... ....
FRIESCHE KOERIER 11-1-1968
“Scrolls of Leeuwarden” op stadhuis in première.
De 82 jarige Bindert Bosma uit BERLIKUM ziet zichzelf op het witte doek. Hij hield 3 van de 6 perkamenten rollen verborgen voor de Duitsers etc. ...... ....... sjoch mear hjiroer yn dit e-book.
F. D. 18-10-1948
S. Wassenaar uit BERLIKUM kwam in beroep tegen de gevangenisstraf van 14 jaar met aftrek, die hem door het Bijz. Gerechtshof te Leeuwarden opgelegd in verband met zijn in dienst treden bij de Waffen S. S. en de Nederlandsche Landwacht. etc. .... ....
DE HEERENVEENSCHE KOERIER 7-5-1947
BERLIKUM – (Bevrijdingsfeesten) ‘s Middags werd in de Gereformeerde kerk voor de schoolkinderen een stuk opgevoerd, door leden van de Gereformeerde knapenvereeniging. ‘s Avonds werd in de Hervormde kerk een feestavond gehouden. Sprekers waren den heer Okkinga uit Leeuwarden en meester (Meinte) Brandsma. Er werd gedeclameerd door den heer D.(irk) (Jans) Wassenaar en mej. L(olkje) (Johannesdr.) Jasper. De heer Geertsema uit Leeuwarden las verzen. Ds. Knottnerus had de leiding, terwijl “Klimop” het muzikale gedeelte verzorgde. In de Gereformeerde kerk werd hetzelfde programma afgewerkt o. l. v. ds. Muns en m. m. v. “De Bazuin”.
L. C. 3-5-1949
De LABO – Tolman startte in 1925 een autobusdienst tussen Leeuwarden en Harlingen via BERLIKUM en Sexbierum met 3 retourritten per dag. Deze dienst floreerde al spoedig in dien mate, dat het aantal beschikbare plaatsen in de bussen te weinig was, zodat alle slechte wegen en vele lekke banden ten spijt, de reizigers een plaatsje zochten op de spatborden en op het dak van de bussen. Het toezicht van de overheid was in die tijd niet zo streng als thans. Concessies waren niet nodig, doch daarmee kwam in 1927 verandering.
(Foto: De oude LABO stadsbussen)
FRIESCHE COURANT, 17-1-1797
Gelykheid, vryheid en broederschap
Men praesenteert te verkoopen, op Maandag den 23 Januari 1797: 24 Yperen stamboomen, met het kaphout van dien, een beste party ORTRYS, alles leggende genummerd op het kerkhof tot BERLIKUM. Wie gadinge heeft vervoege zig des middags ten 12uur precys aldaar.
L. C. 20-3-1782
Dr. J. Mebius, Secretaris van Menaldumadeel, praesenteert by strykgeld te verkoopen: een SCHUITE met platte luiken, lang 47, wijd 9 en een vierde voeten, oud ongeveer 14 jaaren, dog seer wel onderhouden, laatst by Gialt Syttes van BERLIKUM bevaren. Wie gadinge heeft kome op Donderdag den 21 Maart te 2 uur na noen by N. Sjoek, Castelein te Franeker.
....................................................
L. C. 2-4-1928
Bij beschikking van de Minnister van Oorlog is den dienstplichtigen Dirk Terpstra te BERLIKUM van de lichting 1924 voorgoed vrijstelling verleend van militaire dienst wegens kostwinnerschap.
L. C. 2-5-1760
Gerrit Olpherts praesenteert op tauxatie over te dragen zijne Winkel van Lakens, Bonten, Citzen, Linten en meer ander goed tot zulk een winkel behoorende. Wie gading daaraan maakt kan zig adresseren by bovengemelde te BERLIKUM, zal in alle billikheid handelen.
L. C. 18-7-1899
Sint Jacobiparochie (Zwarte Haan) 11 Juli 1899
Naar aanleiding van een adres van eenige ingezetenen van Ameland om eene stoomvaartverbinding tusschen dat eiland en den vasten wal , wordt van Rijkswege een onderzoek ingesteld naar de mogelijkheid om alhier een hoofd in zee te maken voor aanlegplaats voor een stoomboot. Mocht dit blijken mogelijk te zijn en de gewenschte verbinding alsdan tot stand komt, dan zou het verkeer van en naar Ameland eene aanmerkelijke verbetering ondergaan. Eene doortrekking van de paardentram BERLIKUM – Sint Annaparochie naar hier zal alsdan moeilijk kunnen uitblijven en de eilanders zullen bij aankomst aan den vasten wal in ongeveer 1 ¼ uur de hoofdstad dezer provincie kunnen bereiken. Dat deze verbinding door de Amelanders vurig gewenscht wordt, zal ieder die de tegenwoordige gebrekkige communicatie kent,volkomen kunnen beseffen. (Oant 1948 ta waard fanôf Swarte Hoanne nei it Amelân v. v. fearn.)
ALGEMEEN HANDELSBLAD 4-12-1916
Op de Paardentram BERLIKUM – Sint Annaparochie wordt 1 Januari a. s. de dienst gestaakt. De exploïtatie rendeerde niet door de concurrentie der Friesche locaalspoor, te minder nu door den oorlog de exploïtatiekosten hooger werden.
L. C. 17-5-1894
Evenals in andere gemeenten van Friesland bestaat ook hier in BERLIKUM de gewoonte om op den 12de Mei te verhuizen. Door bijzondere omstandigheden is daarvan dit jaar hier in dit dorp afgeweken. Sommige gezinnen die geen andere woning hadden kunnen bekomen, weigerden de oude te verlaten, waardoor anderen, overigens niet onwillig, genoodzaakt waren te blijven, wat weder derden beletten de door hen gehuurde woning te betrekken. Het gevolg werd, dat ieder voorlopig bleef waar hij was. Weldra zullen echter de wezenlijke onwilligen gerechtelijk worden uitgezet, waardoor de nu gestaakte verhuizing zal kunnen plaats hebben.
L. C. 28-9-1877
Een achtkante Watermolen, van 9.60 meter vlugt, met hout gedekt, staande te KLOOSTER-ANJUM nabij BERLIKUM. Conditiën te vernemen bij den heer A. B. Roorda, waar tevens een geheel nieuwe Roede voor dien Molen gereed ligt.
L. C. 12-8-1825
De Grietman van Menaldumadeel covoceert by dezen de Floreenplichtigen van den dorpe BERLIKUM tegen Donderdag den 18 Augustus 1825, ‘s voormiddags ten 11 ure in de Kerk aldaar, ten einde te delibereeren over zoodanige voorstellen, welke alsdan zullen worden gedaan betrekkelijk de vergrooting van de School aldaar. (út 1773)
(De skoalle wie nei 52 jier al wer te lyts.)
L. C. 29-4-1847
Notaris T. Alma te Menaldum, zal t. v. v. den Griffier Plantenga te BERLIKUM q. q. op Donderdag den 15 April 1841 te 9 ure ‘s voormiddags ten huize van Jan Minnes Anema, landbouwer te BERLIKUM, by Boelgoed praesenteeren te verkoopen: Boeren Beslag bestaande in 7 beste paarden etc. ..... ..... 2 Kapwagens etc. ...... ...... Boerengereedschappen etc. ...... ......
(Jan Minnes Anema waard dêrnei oant 1855 Kastlein te BERLTSUM yn herberch “Het Wapen van Vriesland”.)
L. C. 1-1-1881
Ondergetekende maakt bekend dat hij zich met der woon gevestigd heeft te Oosterlittens als Timmerman en Aannemer etc. ..... ......
Oosterlittens 1 Januari 1881
A. Th. Boomsma
Tevens bij hem te huur een huis en timmerschuur staande te BERLIKUM, zeer geschikt voor een kuiperij of klompmakerij, die niet bestaat in dien plaats. Te bevragen bij de Wed. Th. Boomsma te BERLIKUM of bij A. Th. Boomsma te Oosterlittens.
L. C. 20-3-1879
Timmerlieden en Metselaars kunnen terstond werk bekomen bj F.(olkert Jacobs) Rolsma en (syn skoanheit Gerben Johannes) Peterzon te BERLIKUM.
Troch in pear Belgyske hearen waard op 24-4-1880 de N. T. M. oprjochtte mei it plan om konsesjes te krijen om yn ús hiele lân tramwegen oan te lizzen. Op 5 oktober 1880 riede as earste yn Fryslân in hynstetram fan Dokkum nei Feanwâlden. De earste steamtram ride op 11-1-1882 op it trajekt Snits-Boalsert.
L. C. 21-9-1910
Wat men in de omgeving zag en hoorde.
Wij hoorden nog, dat Zondag de vliegmachine tot Irnsum te zien geweest is, en Zaterdag tot BERLIKUM. Zondag was een te Engelum, toen men de vlieger plotseling achter Leeuwarder zag verdwijnen, om niet weer te verrijzen, een ogenblik bevreesd voor een ongeluk, tot men ..... het hoera-geroep der duizenden op het vliegterrein hoorde. Dat was voor de Engelumers het teeken, dat (Jan) Olieslagers weer terug was. Kollosaal, als men bedenkt, dat de afstand Leeuwarden – Engelum linea recta 7 kilometer is.
L. C. 24-9-1927
Een luchtverschijnsel dat tenslotte toch een aardverschijnsel bleek.
BERLIKUM 22 September – Alhier werd hedenavond tusschen 9 en 9.30 uur een eigenaardig luchtverschijnsl waargenomen. Bij den eersten aanblik leek het wel een zoogenaamde schietende ster, maar bij aanhoudende beschouwing kon het dat niet zijn. Een aldaar heen en weer hoog in de lucht slingerend lichtbolletje. Bij groepjes op het dorp werd het geval bekeken en besproken. Allerlei veronderstellingen werden gemaakt. Een van allen, die iets meer (!) van de sterrenkunde af wist, gaf zelfs een heele verhandeling over beweeglijke sterren. Een ander, die van sterren geen verstand had, gaf als zijn mening weer, dat het een vliegmachine was met een licht op. Met de nieuwe wet moeten die ’s nachts ook licht op hebben. De sterrenkundige en de wetgeleerde bleken het mis te hebben, want het was een vlieger, door jongens (Hendrik Watses Posthumus en Gjalt Jacobs Kalma) in de lucht opgelaten, waaraan een brandende electrische zaklantaarn was bevestigd.
L. C. 2-1-1988
Jongen in BERLIKUM twee vingers kwijt.
Leeuwarden - De achttienjarige Marten (Joh.) Halma uit BERLIKUM moet twee vingers missen. Een uur na de jaarwisseling werd hij oudejaarsnacht aan de vingers gewond, toen vuurwerk, waaraan hij geëxsperimenteerd had, in zijn hand ontplofte. De pezen van de vingers werden doorgesneden. Hij is naar het Bonifatius hospitaal in Leeuwarden gebracht en vervolgens naar het Triotel vervoerd, om daar door een plastisch chirurg te worden behandeld.
L. C. 24-9-1955
Een dochtertje (Martha, berne op 26-4-1953) van den heer J.(acobus) (Jans) Wassenaar te BERLIKUM was met een doos aan het varen bij het “stalt”. De doos dreef af en bij de pogingen deze terug te krijgen, raakte het kind in ( it Hynstewaad ) de (Klei)vaart. (dit moat wêze: it famke siet efter de einen oan). Mevrouw van de Zee (dy’t dêr wenne en letter emigrearre is) die dit zag, ging tot haar middel toe in het water, maar kon de drenkeling niet bereiken. Klaas, een broer van het meisje, die juist naderde, sprong het kind na en kon het redden.
L. C. 24-9-1955
In het Groene Kruisgebouw te BERLIKUM wordt weer een moedercursus gehouden door zuster van der Ploeg uit Leeuwarden. Er zijn al 32 deelnemers.
L. C. 9-1-1961
De 10 jarige Oepie Pietersma uit Menaldum stak vrijdag met zijn fiets, zonder uit te kijken, de weg bij Beetgm over. Hij werd daarop aangereden door een passerende auto bestuurd door den heer P.(ieter) (Douwes) van der Zee uit BERLIKUM, de commandant van de gemeentelijke brandweer, die op weg was naar een brandje te Marssum. De jongen kwam op de motorkap terecht, maar kreeg alleen lichte ontvellingen. Zijn fiets werd vernield.
NEDERLANDS DAGBLAD 13-11-1976
Louis Wilhelm Muns werd geboren op 5-6-1920 te Den Haag. Hij bezocht daar het Stedelijk gymnasium en viel op door zijn bijzondere begaafdheid. Het was nog in de tijd dat er een “klasseprijs” werd uitgereikt aan de beste leerling. Ieder jaar opnieuw verwierf Louis Muns deze prijs en hij presteerde het tevens vanuit de 5de klas van het gymnasium staatsexamen te doen. Van de groep van 36 kandidaten slaagden er slechts twee. Louis Muns was één van deze twee. In januari 1947 deed hij intrede te BERLIKUM, in 1951 te Rotterdam etc. ..... ..... Hij dient gerekend te worden tot de “rechter vleugel”. Hij heeft gewerkt aan een eigen psalmberijming die eind 1958 gereed kwam.
L. C. 6-5-1916
VERPLAATST van het centrum van het dorp (logemint “it Metalen Krús”) naar het Oosteinde aan de weg naar Sint Annaparochie nabij het Tramstation Café I(ds) Rosier. (yn it hûs “Heerma”) Doorreed en stalling voor fietsen, auto’s enz. Prachtig zitje in veranda’s en lommerijken tuin. Zeer geschikte frisse zalen (welke zijn voorzien van rookverdrijvers) voor uitvoeringen, vergaderingen en verkoopingen.
BELEEFD AANBEVELEND
L. C. 17-1-1920
De ondergeteekende beveelt zich beleefd aan tot het verrichten van alle voorkomende Timmer- en Wagenmakerswerken.
P. Lolkema, Timmerman en Wagenmaker te BERLIKUM
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 22-3-1929
WIER 21 Maart - Een lange reeks van jaren wees de uurwijzer, aangebracht aan onzen toren, steeds hetzelfde uur aan. Alleen wanneer de klok heel of half uur sloeg, kon men van den tijd van ons torenuurwek profiteeren, doch voor het overige was men op dezen tijdmeter aangewezen. Binnenkort komt hierin echter verandering. Kerkvoogden hebben den uurwerkmaker E. S. de Haan te BERLIKUM opgedragen de beide wijzerplaten in de toren te voorzien van uur en minuutwijzers, zoodat men eindelijk in ons dorp ook eens aan de toren zien kan hoe laat of het is.
LEEUWARDER NIEUWSBLAD 22-2-1929
BERLIKUM 21 Februari. – Door de kerkvoogden der Ned. Herv. Kerk alhier is besloten aan den toren nog twee wijzerplaten met uur en minuutwijzer aan te brengen, en wel een ter westzijde en een aan den noordzijde. Voor de bewoners van de Boterhoek wordt hiermee een lang gekoesterde wensch in vervulling gebracht, terwijl ook de schippers en vele gardeniers dit besluit zullen toejuichen. Aan den heer E. S. de Haan is het werk opgedragen.
NIEUWSBLAD van FRIESLAND 19-2-1929
BERLIKUM, 17 februari Vrijdagavond ging de gardenier Johannes Steenstra alhier nog even in het hok naar de aardappelen zien of dezen voor den vorst goed beveiligd waren. In het hok waren gloeikolen gezet voor verwarming. Toen hij niet spoedig terug kwam, ging vrouw Steenstra eens kijken en vond haar man bewusteloos in het hok liggen. Hij werd naar buiten gedragen en met kunstmatige ademhaling weer bijgebracht. Dokter Kwast verleende geneeskundige hulp.
(De winter fan 1929 wie in tige swiere en in tige lange winter.)
HEERENVEENSCHE KOERIER 25-6-1945
Tweedaags bevrijdingsfeest (en ek noch wol mei inoar ! ! !)
BERLIKUM 22 Juni - Het tweedaagsche bevrijdingsfeest alhier werd begunstigd door prachtig zomerweer. De eerste dag werd aangevangen met muziek van de toren, waarna de interkerkelijke wijdingssamenkomst in de loods van A.(ndele) A.(ndeles) Boomsma plaats vond. Des middags groote historische- en allegorische optocht, samen 82 nummers, waarna kinderspelen op het terrein van V. V. V. ‘s Avonds werd in voornoemde loods voor ruim 3000 menschen opgevoerd het Friesche spel: “De tiid hald gjin skoft” door het gezelschap (Tetman) de Vries van Beetgumermolen. De tweede dag des middags volksspelen en des avonds herhaling van de optocht. Het feest werd besloten met een schitterend vuurwerk.
L. C. 31-12- 1880
van het afbreken van een ouden en het weder opbouwen van een nieuwen Toren en Voorgevel enz. ...... bij de Herv. Kerk te WIER enz. ..... ....... Inschrijvingsbiljetten moeten franco ingediend worden voor of op 10 Januari e. k. bij den Voorzitter, den heer J.(an) L.(ammerts) Dijkstra te WIER.
HET OOSTEN – Hollandsch Nieuwsblad voor algemeen belang. d. d. 14-12-1917
BERLIKUM – De boerenplaats van den heer A.(ne) (Sjoerds) Vellinga, (yn it BERLTSUMER KLEASTER) groot plm. 60 pdm. is, naar men mededeelt, uit de hand verkocht aan den heer Elzinga (Tjerk Gerrits Elsinga) te Minnertsga voor de kapitale som van fl. 85.000,-
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
MODERNE KOMMUNIKAASJE
Hallo leave beppe.
Wat leuk , dat beppe no ek in tablet hat.
Dan hoech ik no net hieltiten mear lâns te kommen.
Soe beppe no tenei myn bûsjild fia de bank oermeitsje wolle?
Alfêst tige tank
Alfred.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Leave Alfred.
Ik bin der tige wiis mei!
En ik ha ek noch in scanner kocht!
Ik sil dy tenei eltse wike in tweintich euro biljet maile.
Dan kinsto dy sels wol efkes útprintsje.
In tút fan beppe.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------