Hiểu biết được con trống, thủ kỹ được con mái, để thành tớ gái cho thiên hạ. Nếu làm tớ gái cho thiên hạ được, thì thường đức không bao giờ mất, và ta có thể trở về làm trẻ thơ.
Hiểu biết được cái trắng, thủ kỹ được cái đen, để thành khuôn mẫu cho thiên hạ. Nếu làm khuôn mẫu cho thiên hạ được, thì thường đức không bao giờ sai, và ta có thể trở về cùng vô cực.
Hiểu biết được cái vinh, thủ kỹ được cái nhục, để thành dòng suối cho thiên hạ. Nếu làm dòng suối cho thiên hạ được, thì thường đức không bao giờ thiếu, và ta có thể trở về với thô mộc.
Thô mộc biến thành dụng cụ.
Thánh hiền thành quan trưởng.
Và như thế,
Thợ đục đẽo giỏi thì không cần phải cắt xẻ vậy.
Giải Nghĩa Chữ Khó:
Thủ kỹ: giữ gìn kỹ lưỡng.
Vô cực: xa vời, vô cùng.
Thô mộc: đơn sơ mộc mạc, không gọt dũa.
Quan trưởng: vị quan đứng đầu.
Thợ đục đẽo: người điêu khắc.
Ý Nghĩa Của Bài:
Theo Ðạo có hai phần: Hiểu biết và thực hành. Thực hành Ðạo trời thì làm lợi cho thiên hạ, và gọi đó là đức. Ðức dày là gần Ðạo. Gần Ðạo là có thể trở về làm trẻ thơ, trở về với vô cực, hay trở về cùng mộc mạc.
Ðạo biến thiên, sinh ra mọi loài, mọi cấp. Do đó, sống gần Ðạo, tức là sống với mọi người mọi vật, mà không chê bỏ ai.
Ðừng sợ. Ðiều gì không thật thì không bao giờ thật và sẽ chẳng khi nào thật. Ðiều gì thật thì lúc nào cũng thật và không gì hủy diệt được.
(Bhagavad-Gita)