Love, Marriage & Sex
Te Tangira, Te Iein & Te "Wene n Taanga" (Rairaki man Te Plain Truth Magazine, Jan 8, 1984)
TENUUA BAAI aika aangi kakawaki i bukin kateimatoaan te iein a bon tia ni kabonganaaki buaka.
Tabemwaang a tangira ma a aki iein. Tabemwaang a iein ma a aki tangira. Mirion aika a kakatai n te 'wewene n taanga' e ngae ngke a aki tangira.
Ao iai tabemwaang aika a tangira ao a iein ma a aki oota n kakannaton te makuri n wewene n taanga ae riai n aron n te maiu n taanga ke te iein.
E aki maiti aika a nooraki ba a baarongaa raoi baai ake tenuua aikai - te tangira, te iein ao te wene n taanga - n aron etin barongaiia.
Te Tangira i bukin Katean te I-Raorao imwaain te Iein
Bon angina a rinanon te bai are a taku ba tao te tangira, ma a kunea i muina ba bon tiaki. Tao koa tia n rinanon aei. Ao, tao, e moan riki aei nakoim ngke tao tebwii tabun am ririki ngke e moan 'baka' nanom i roun te aine temanna ke te maane temanna.
E iai te ang ae e kamiimii, ae kanga e kamaraneako, ao te namakin ae 'kabuebue' are e aki birinako mairoum. Ko taku ba noori itoi ni karawa aika takiakia. Ko taku ba ko nakonako i aon te nang. Ao are ko kan kibakiba ma te kimaareirei ni karokoa te ngaina.
I muin, ao koa kunea ba ngaia bon tiaki te tangira ni koaua. A tuangko am karo, raoraom ke tao am mitinare ba ngaia bon kanga aia tangira buni kamea, ke te "puppy love". Ngaia bon te 'kaitataan'.
Tao koa a tia n rinanon te aro n "kaitataan" aio tao tenuua ke aua ke e maiti riki i nanoni maium - ao ni katoa tai ko taku inanom ba ngaia bon aei raoi am tangira n aki tootoki.
Te kananokawaki ba e nangi maiti aomata aika a baka n te kaairua ba bukina a aki konaa n tautau nanoiia n ataei ke n nanoroo. Angin te tai ao a kairaki nakon te 'wene n taanga' (i mwaain te iein) are e kona n karekea te bikoukou imwaain naba te iein - ao mirion ma mirion ataei aika bungiaki itinanikun te iein ni katoa ririki, teuana ma teuana.
E bon kananokawaki.
Ao i iaa ke ningai are kona karinna iai te 'wewene n taanga' i nanon arom n kaitataan ke n tangira e bon kaminonano. Aia katanoata ara bootaki nako (society) aika a anganganiia aomata inaomataiia (liberal thinking), a kaungaiia aomata ba ana wewene n taanga n taina are ko taku, n bukina are ko taku ao n aronanao are ko taku. Te tua are "Consenting adults" ke "Boonnanoiia ikawai" bon aia koaua are a kateitei iaona.
Ana bomura (formula) te Atua i bukin te iein ae kukurei ao e teimatoa e bon kakeaaki. Te bomura aane bon atuun ara marooroo aei: te tangira, te iein ao te wene n taanga. Ko aki konaa n katea te kawai nakon ieinim ngkana akea te tangira. Ao te wene n taanga e bon riai n AKI kakaraoaki i tinanikun oon te maiu n iein, ke te maiu n taanga - te iein.
Ma Teraa te Tangira?
Ngkana kona kakaea te taeka teuana ae ena kabarabaraa te Atua, ao LOVE ke te 'tangira'bon te taeka anne. N ana taeka te abotoro Ioane: "Te Atua bon te Tangira"(1 Ioane 4:8, aia Báibara Boretetanti); "Bon te Tangira te Atua" (1 Ioane 4:8, aia Báibara Katorika).
Man ataakin ba teraa te Atua ao teraa e kaakaraoiia ao tina konaa n ataa nanon ma ana kanamakin te bai ae e aranaki ba te tangira.
E nangi mataata ana tangira te Atua ngke e anga ana kabane n kakannato n baintangira nakoiia aomata nikabane: "Ba E tangiri'a aomata te Atua n te aro are E anga Natina ae te riki-temanna iai, ba e aonga n aki mate ane onimakinna, ma e na reke i rouna te maiu are aki toki" (Ioane 3:16, aia B'aibara Boretetanti); "Ba koron tangiraia aomata iroun te Atua, ao e kaburea Natina ae te Rikitemanna, ba e aonga n aki bua te aomata nako ae e kakoauaa, ma e na reke irouna te maiu ae e aki toki" (Ioane 3:16, aia B'aibara Katorika).
Te tangira, ngkai ti nooria, bon tiaki am namakin tii i bukim (selfish emotions). E bon tiaki te namakin n kaitataan are e aki toki n kakairuaaki ma te tangira.
Te tangira ni koaua bon te aro are ko konaa n katuka te bai ae e tangiria nanom ao n ANGA nakon te aomata ane temanna.
Itinanikun te iein, ao te nano ake a kairiko nakon kakaraoan te "wewene ni taanga" bon tiaki raoi te nano n tangira ma te kan babaitingako (lust). Ko konaa n katamneiia te ataeinimaane temanna ma raona te ataeinaine temanna aika taon irabati n te buakoako teuana ao a kaain wiirikiriki i marenaiia, "Ssshh, I nangi kan baitingako ma ngkoe"?
Ko aki. Ana kangai, "Iaa, Ia bon tangiriko. I nangi tangiriko". Ma, te bai are a nanonna bon "i kan baitingako ma ngkoe". Te aekan iraorao aei e na boni aki tei maan, ao ana manga bon wiirikiriki nakon temanna riki raoiia rimui.
Te tangira - tangira ni koaua - e bon aki konaa ni bai ngkana akea te nano ni ikawai iai - te nano ni maane, te nano n aine. Te tangira ae 'matua' ae e na katauraoiia naake a tauraoi nakon te iein e bon maiu n karaurau ao ni teimatoa rikirakena. E aki teetei n katiaoka te tangira.
Eng, te tangira e na bon bwebwerake man te tabo teuana. Te tangira are n te iraorao e teirake ngke e baka nanom iroun kaitaraam te aine ke te maane temanna. Ao tao, n te moan, e reke iroum te nano ae kai toki. Ma te tangira are ena kairiko nakon te iein e riai n rikirake riaon ane ao e na aki ti kateitei iaon nanom ae baka irouna n tii ngaiia.
Nanon te Tangira nte taetae n Kuriki (Greek)