Ti na okira ara titiraki, "ANTAI AO TERAA TE ATUA?" Imwaain rikin bwaai nikabane ao iai te Atua ao te Taeka, aika rabatanaki n te taamnei (spirit), tiaki te bwai ae konaa n tauaki (matter), ao a bon maiu ni koaua. Uoman rabata - tiaki teniman. Ao, n te kibu 3 n ana boki Ioane, n te mwakoro 1, nikabane bwaai a karikaki iroun te Taeka.
Ti na kaotaira riki n aei man te boki ae Ebeto 3:9: "...te Atua, are e karika bwaai nikaneia mai iroun Iesu Kristo."
N na kabwarabwaraa aei: Mr. Henry Ford e nangi ataaki bwa ngaia ae karaoa te kaa (automobile) ae e nangi ataaki bwa te Ford. Ngkana tao ko kawaria n tao n te ririki 1914 ao ko na kairaki nakon ana aobiti are tao ko na nooria n bwaina kunikaina te kooti ma te kabaraaki ae mainaina ao te 'necktie' ae tinetine mai roroana rikaaki nakon butona. Ma ngkana ko manga taraa tinaniku nakon ana 'shop' are e totoa are e karaoaki iai te kaa ae te Ford ao kona nooria nga ma nga ana tia mwakuri ma bwai ni mwakuri mitiin aika a bon bawanaki (powered) man te iti (electricity). E aranaki Mr. Ford bwa e karika te kaa ae te Ford. Ma e karaoa te kaa aio mai irouia ana tia mwakuri, aika a kabongana korakoran te iti ao mitiin.
Ao, n arona naba aio, te Atua te Tama te Tia Kariki B'ai. Ma, e "karikii bwaai nikabaneia mai iroun Iesu Kristo." Iesu bon te Taeka. E koreaki nikaangai, "E taetae, ao e karikaki" (Taian Areru 33:9). Te Atua e tuanga Iesu bwaai ni kabane are e na karaoia (Ioane 8:28-29) E taetae ngkanne Iesu, kanga te tia mwakuri, ao te TAMNEI are RAOIROI bon te korakora ke te POWER are ongo ao e karaoa are e tuangaki iroun Iesu.
Ma ngaia, ngkana ti manga reitaa nako ara wareware n te boki ae Korote 1, man te kibu 12, "Karabarabwa nako te Atua, are e .... uotiira nakon uean Natina ... are bon katotoongan te Atua (titaboo tarakiia, bannaiia, tamneiia ao anuaia) ... bwa mai irouna are a karikaki bwaai nikabaneia, are i karawa, ao are i aon aonaaba, ake a nooraki ao are aaki nooraki, ke tao taian kaintokaniuea, ke aaba ke tautaeka, ke baronga aika mwaaka: nikabane bwaai a karikaki irouna ao ibukina: ao ngaia moan bwaai nikabaneia, ao mai ioruna bwaai nikabaneia a kakanoa" (kiibu aika 12-13, 15-17)
Ngaia e kaotia ana Taeka te Atua bwa te Atua ao te Taeka - uoman Rabata aika a kabane n Rietaata ao ni Mwaaka - a kaain kaman maiu n aki tootoki - ao imwaain karikan bwaai nikabaneia - a iriaki ma te aonaaba ma kanoan karawa.
N te barakurabu ake i eta, Iesu e bon anaa katootonga, tamnein ao bannan te Atua. Tao e na taraa ni koaua riki te Atua nakoim ngkana ko a ataia bwa bon katootongan rabatan ao tamnein te aomata. E na manga kamatataaki riki aei rimwi.
Iai te tai, ngkanne, are a kaman iai Rabata aika uoman aikai ao AKEA riki.
Akea te kateniman n Rabata ae taekinaki - akea tamnein te aomata ("Ghost") Tao te Atua ngkanne e tii katauaki mwaitiia nakon tii uoman? Te reirei ae te Atua ae Teniman (Trinity) e bon katoka te mwaiti nako tii teniman. Ma te Atua akea tokin mwaitina. Ae bon tia n tataekinna te Atua, ana kainibaere are e a tia ni kawenea bwa e na kamwaita mwaitina nakon tao e birion ma birion. Te koaua ae te Trinity e bon kataia ni rabunna bwa teraa bukina ngkai iai te Atua, ao are a tia ni mwamwanaaki Kritian iaon te aonaaba n te koaua aio. Te Atua ao te Taeka,ni kauoman bon Taamnei (Spirit), ao tamneiia aio a konaa ni kamwaingnga nako tinanikun rabataia. N na katea tamneina. Man ana taratara matam ao ko konaa n noora te bwai are e mena n iteran ruun, ke ko konaa n noora taai ke itoi aika a mwaiti i karawa. Ma man am taratara ko aki konaa ni karaoa te bwai teuana nakoiia bwaai aikai. Ma iroun te Atua e konaa ni kamwaingnga Tamneina nakon taabo n aki akaaka ao tao raroara, ao man Tamneina ae Raoiroi e konaa ni karaoa ta bwai teuana nakon bwaai aikai, bwa, tao e kan ibita teiia nakon are E tangiria. Ngaia, te Atua e bon mena n taabo nikabane (omnipresent).
Tao maanra aia tai n iango, ni babaereia ao ni kakatea aia tamnei, imwaain are moan teiraken karikan te bwai teuana!
Ma bwaai ake a konaa ni tauaki (matter) n aiaron te aonaaba aio, itoi, taian karaeikiti (galaxies) - bon tiaki moan ni bwai aika a karikaki. A karikiia anera moa imwaain karikan karawa ma te aonaaba.
E taekina te Atua ngke e karika te aonaaba n ana boki Iobi te mwakoro 38. E taku bwa ngke e karikaki te aonaaba ao anera ni kabaneia a takaarua ma te kimareirei (te kibu 7). Ngaia, anera nikabaneia a kaman iai ngke e karikaki te aonaaba.
N Karikani B'ai 1:1 ao e taekinaki ana kariki bwai te Atua - te aonaaba ma taian karawa. N te B'aibara n I-Matang ae te Authorized Version ao karawa - tii teuana te karawa - ae koreaki n te B'aibara aio. Ma, n te taetae n Ebera n aiaron are koreia Mote, ao n aiaron taian rairaiiri aika a koreaki ao e kabonganaaki te taeka ae 'heavens' - taian karawa, karawa aika a mwaiti. Ao aei are e kateretereaki n Karikani B'ai 2:4: "Aio moan rikin taian karawa ao te aonaaba ngke a karikaki, n te bong are e karika aonaaba ma taian karawa te Uea." Te taeka ae te 'bong' are e koreaki ikai e aki raoi n nanonaki 24 te aoa ma e nanonaki 'maanin te tai teuana'. E konaa ni kananonaki ikai tao mirion ma mirion te ririki. A kaman maekanna te aonaaba anera imwaaia aomata. Bukina ngkai a aki konaa ni mate anera ao ti konaa n taekina bwa tao a maekanaa te aonaaba e nga ma mirion te ririki imwaain karikaiia aomata. Iraman mwaitiia anera? E aki kaotaki. E moan karikaki te aonaaba bwa neia anera. Ma, e koreaki n te boki ae Iuta 6, "Ao anera aika a aki kawakinna moan kainkatikuiia, bwa a kiitanna aia tabo ni maeka... (te aonaaba) ..."
E kanga aron Bannan te Atua?
Ti na reita kabwarabwaraan ANTAI AO TERAA TE ATUA?
E Tamnei te Atua (Ioane 4:24, RSV). E aera aki taraa ni koaua te Atua nakoia aomata aika a mwaiti? Bwa te Atua ao te Taeka a bon rabatanaki n te Tamnei, tiaki te raraa ao te iriko, n aroia aomata. E aki konaa n nooraki (invisible) te Atua irouia aomata (Korote 1:15). E aki taraa ni koaua. Te bwai ae taraa ni koaua bon te bwai ae iai tein rabatana ao bannana. Ma e ngae ngke e rabatanaki n te tamnei ao e aki konaa n nooraki, e bon iai tein rabatana ma bannana te Atua.
Teraa aron tein rabatan ao bannan te Atua?
N Karikani B'ai 1:26, "E taku te Atua, Tii na karika te aomata n ai arora, ao katootoongara" Ti bon ataa tein rabatan ma bannnan te aomata. Bwa bon tein rabatan ao bannan te Atua. Inanon te B'aibara ao e taekinaki bwa te Atua iai ubuna, matana, bwairina, wiina ao taningana. Iai iran atuuna. I taekinaki bwa iai baina ma waena. Ao te Atua iai baina ma tabonibaina naba. Akea te man ae biribiri, ke te man-kiba, ke te ika, ke maan aika a kawakawa, ke aekan man riki tabeua ae e ataaki bwa iai baia n aroia aomata. Ngkana tao iai maan aika iai aia kaburoro ma ngkana akea naina ma tabonibaina e aki konaa ni karaoi bwaai n aiaroia aomata.
Te Atua iai waena ma taboniwaena ao iai rabatana. Iai ana iango. Maan iai aia kaburoro, ma akea aia iango n aroia aomata.
Ngkana ko ataa aron tein te aomata, ko a ataa naba aron tein rabatan ao bannan te Atua, bwa e bon karika te aomata bwa katootoongaiia.
Temanna ana reirei Iesu e titirakinna bwa e kanga aron tein rabatan te Atua. E kaekaa Iesu: "Ia maan irarikimi, ma ngaia ko aki ataai, Biribo? ngaia are e a tia n noorai ao e a tia naba n noora te Atua ...." (Ioane 14:9). E bon katootoonga te Tama Iesu. Iesu bon ngaia, "Te Atua ibuakora" (Mataio 1:23). Iesu bon te nati ae karikaki (begotten) ao te nati ae bungiaki (born) bwa natin te Atua.
Ao teraa aron tein rabatan ao bannan Iesu? Bon katootoongan te aomata, bwa Ngaia bon Natin te Aomata naba. E bon katootoongiia rorobuakan Iutaia n ana tai, are naake a kan tiringnga a kaboa Iuta bwa e na koteia ao ni kaotia nakoia bwa e nga Iesu ibukoia baronga n aomata n te tairiki arei.
Ngkai ti a ataia bwa bon tii teboo aron tein rabatan ao bannan te Atua ma aomata. Ti ataia naba bwa e rabatanaki n te tamnei ao tiaki te bwai ae konaa ni tauaki n aron rabataiia aomata. Te tamnei bon te bwai ae aki nooraki n mataia aomata, ma tii ngkana e bon kaota rabatana inanon te miterio.
Ao ngkana a kaota rabataia ao ti na noora te Atua ao Kristo ma ubuiia n aroia aomata ma ana otamwaaka n aiaron banen korakoran taai. Mataia n aiaron uran te ai, waeiia n aiaron te buraati ae bane raneaneaiia ma iraia n aiaron mainainain te tino (Te Kaotioti 1:14-16)
Reita am Wareware: Katein te Atua Ao Anuana
.*Kiibu nikabane aika a kabonganaaki ikai a bon rairaki man te B'aibara n I-Matang ma tabetai tiaki n aron taekana nikabane are e koreaki n te B'aibara n I-Kiribati.