پیتا (هـ ) ل دویماهیا پەیڤێ

پیتا (هـ ) ل دویماهیا پەیڤێ

پێڤەگرتی یان ڤەقەتیای

ل ژێری کۆمەکا پەیڤانە دزمانێ کوردیدا ئەوێت سادە یێت سەربخۆ نەیێت لێکدای دگرێداینە ب پیتا (هـ )ێ ڤە ل پاشیێ پێڤەگرتی یان ڤەقەتیای ژ پەیڤێ دگەل واتە وهەڤۆکێت وان ب کورتی.

١- ئاگاهـ ئاهـ پەناهـ ئاهـ ساهـ شاهـ

ئاهـ: ئهـ: ئاخ: دەنگێ خەم وکوڤانن

پەناهـ: پشتەڤانی

ساهـ: ساهی: ڤەبین: گەشبین

شاهـ: مەلک: سولتان

ئاگاهـ: هشیار: تێگەهاندن

٢- ئهـ بهـ جهـ زهـ گهـ

ئهـ: ئاهـ: ئاخ: دەنگێ خەمێ یە

بهـ: بیهـ: تەرزەکێ فێقی یە

جهـ: شوین: دەڤەر

دهـ: کۆمەکا دارێت بەلگە

زهـ: زەهـ: تەڕ: ب ئاڤە

گهـ: گەهـ: وەرسەل

٣- خوهـ گوهـ ئوهـ

خوهـ: عەرەق: ئاڤا ژلەشی دهێت

گوهـ: ئەندام وئالاڤێ بهیستنی

ئوهـ : دەنگێ نە رازیبونێ یە

٤- بیهـ دێهـ دیهـ ریهـ زیهـ سپیهـ سیهـ سەفیهـ گیهـ میهـ

بیهـ: تەرزەکێ فێقی یە

دیهـ: کۆمەکا دارێت ب بەلگە

دهـ: دارێت نژناندی

ریهـ : ریهدین: مویێت ل سەر روی

زیهـ: زهـ: زەهـ: تەڕ: ب ئاڤە

سپێهـ: سپیهـ: گیانەوەرە دکەڤیتە سەری ولەشی

سیهـ: سیبەرا تشتەکی بیت

سەفیهـ: حەمەق: نەزان

گیهـ: تیخەکە دکەڤیت سەر تشتان

میهـ: پەز ومەرێ مێ

٥- شویرهـ کویرهـ گویرهـ نیرهـ

شویرهـ: نژاندنا بەر وکەڤران وەک توخیب

کویرهـ: فس: بایە دهێتە بەردان ژلایەکی ڤە

گویرهـ: ستویریا چەند ئەندامێت لەشی نە

نیرهـ: نورهە: روناهی: شولحەدان

٦- ئانەهـ جەهـ دەهـ رکەهـ رەهـ زەهـ شەهـ فرەهـ گەهـ مەهـ نەهـ

ئانەهـ : ئالیکاری: هاریکاری

جەهـ: رەنگەکێ دانی یە

دەهـ: هژمارا دەهێ یە

رکەهـ: قەفەسا تەیران وەک کەوی

رەهـ: دەمارا خوینی یە

زەهـ: زیهـ: زهـ: تەڕ: ب ئاڤە

شەهـ: تەراتیا وەک خوناڤێ

فرەهـ: ڤەدای: پان

گەهـ: وەرسەلن: عەسەبن

مەهـ: هەیڤ: مانگ

نەهـ: هژمارا نەهێ یە

٧- پەیڤا (گەهـ) ل پاشیا چەند پەیڤان

ئەڤ کۆما پەیڤێت ژیری پەشەکێ زۆر هەنە ژڤی رەنگی یێت هاتین لێکدان دگەل پەیڤا (گەهـ) بو دەست نیشانکرنا جهەکێ تایبەت، ئەڤ تەرزە پەیڤ نویژەنن دزمانیدا ژ بەر پێدڤیی، کتەکا کێک ژوان دکەڤنن دزمانیدا وەک ( بالگەهـ ، بنگەهـ ، دەرگەهـ ، گونەهـ ، شەرگەهـ ، ناندەهـ ...).

پەیڤ و رامان

ئێزگەهـ: جهێ دەنگ وبەحسان

بالگەهـ: بالیفک

بنگەهـ: بنیات: سنتەر

پێگەهـ: شوینەکا چەند چەکداران

تاقیگەهـ: موختەبەر

تیمارگەهـ: جهێ نەخوشان

تەلەزگەهـ: تارێت وئاریش

دادگەهـ: هۆلا روونشتنێ، جهێ بریاردانێ

دەرگەهـ: دەرە: جهێ چونا ژۆر

دەزگەهـ: دەستگا: كارخانە

زالگەهـ: خالێت دیفچونێ

ژینگەهـ: رەوشا سروشتی ژدەرڤە

سلاڤگەهـ: نیشانگەهـ : خلوتگەهـ

شەرگەهـ: دکەڤیتە نیڤا جهان ‌

فێرگەهـ: جهێ فێرکرنێ یە

فەرمانگەهـ: جهێ فەرمان دانێ یە

گونەهـ: سویچ: خرابی

لێنانگەهـ: جهێ زاد وخارن لێنانێ یە

ناندەهـ: مروڤێ مەردە یێ دەست ڤەکر

نیگەهـ: ژئەندامێ لەشی یە

یاریگەهـ: جهێ یاریانە

٢٢-٢-٢٠٢٢ – دهوک – ئەحمەد عەلی حەسەن