پەیڤێت زمانی چەند جوینن
ئێکەم: پەیڤێت دژبەر، پەیڤێت جودا، وشەی جیواز - الألفاظ المتباينة - contrasting words
هەڤواتە وان پەیڤان یا رەسەنە وپەتی یە وگرێدایە ب رەنگەکێ سەربخۆیێ وئاماژەکا تایبەت بو وێ ددەت بتنێ بو کو تێپەربیت بو ئێکا دی وەک: نان جودایە ژهەڤیری ودژبەرە ژسێلی وجیوازا ژکوچکی چنکی هەر ئێک ژوان هەڤواتا خۆ یا جودا یا هەی ژ یا دێ ب رەوانی. دبێژنە ڤێ جوداهیا زارەکی.
دووەم: پەیڤێت هەڤبەش - الألفاظ المشتركة - common words
ئێک پەیڤا زمانی ئاماژێ ددەتە پرانیا هەڤواتان وەک: ئاخ: خاکە - ئاخ: گورە - ئاخ: نالینە - ئاخ: نفشە - ئاخ: وەلاتە. دبێژنە ڤێ هەڤبەشیا زارەکی.
سێیەم: پەیڤێت هەڤدژ، دژەواتاکان - الألفاظ المتضادة - antonyms
هەر پەیڤەک ئاماژێ ددەتە دوو هەڤواتان یان ژی پتر کو دژاتی هەبیت دناڤ بەرا واندا ب درستی ویا دیار وئاشکرابیت وەک: کرین دهێت بو دان وستاندنێ - بەزین دهێت بو چوونێ وهاتنێ - قوتان دهێت بو تێ هاژوتنێ ودەرئینانێ.
چارەم: پەیڤێت تێکەلهەڤ - الألفاظ المتواطئة - collocations
ئەڤ جورە پەیڤە ئێک وشەیا لێکدایە وئێک هەڤواتە بەلێ دجودانە ل دەمێ دارێژتنێ و ل سەر زێدەکرنێ وەک: باژێر دهێت بو هەر شارەکێ ل جیهانێ وەک باژێرێ دهوکی یان باژێرێ هەولیرێ وهەر وەسا پەیڤا رەنگ دهێت بو هەمی رەنگان یان ژی دەما دهێتە پالدان وزێدەکرن ل سەر رەنگێت دی وەک: رەنگێ رەش یان رەنگێ سپی یان ژی رەنگێ کەسک. دبێژنە ڤێ تێکەلهەڤیا زارەکی.
پێنجەم: پەیڤێت هەڤواتە - الألفاظ المترادفة – synonyms
زور پەیڤ دزمانیدا بهێن ب ئێک واتە ئانکو هەمی د وەکهەڤن دوێ هەڤواتێدا و ئەڤە دکێشیت ژبەر پرانیا زاراڤان وشێوەیان دزمانیدا وەک: زور، مشە، هند، پر، گەلەک تژی ئەڤە هەمی دهێت بو زێدەباریا هەمی جورێت کۆم د ژیانێدا.
شەشەم: پەیڤێت خشدار، گوماندار - الألفاظ المشككة - doubtful words
ل ئەڤی جورێ پەیڤان ڤاڤێری دکەڤیتێ ژهندەک کەسان بو یێت دی نە ل سەر ئێک پل وئاستەکی نە چنکی گومان تێدا دیاردبیت ب شێوەکێ دیار وەک: ژیان، باوەری، راستی، زیرەکی، ترس ل ڤێری رێژە نە یا یەکسانە بەلێ بەروڤاژی بلند و نزم دبیت ل دیف وان کەسان یێ ب وان دهێتە گوتن.
حەفتەم: پەیڤێت رێزبەند - الأسماء المتكافئة - equivalent nouns
رێزا ڤان رەنگە پەیڤان دکەڤیتە دناڤ بەرا پەیڤێت هەڤواتە و پەیڤێت دژبەر وەک ناڤێت خودێ وپێغەمبەری یان ژی نەقلناڤ ل سەر خەلکی یان ژی گیانەوەران.
١٥-٣-٢٠٢٥ – ئەحمەد عەلی حەسەن