گەف لاوازی یە
گەف شێوازێ لاوازانە ئەو کارە یێ کەسەک پێ رادبیت وهەمبەری پێ ئاگاهداردکەت کو دێ بو وی مەترسیێ چێکەت چ بو کەسێ وی یان بو مالێ وی، ل هەمی دەما گەف دکەڤیتە دبن خانا خرابیێ وئەنجامدنا زەرەرێ بو گەف لی کەری. ل هەمی دەم ووەختان گەفکرن دهێتە دانان وەک زمانێ لاوزی، چنکی ئەگەر ئەو کەسێ گەفان دکەت ودخوریت یێ خودان هێز وشیان با وی دەمی خۆ نە دبوراند ب هندێ ڤە ونە دگوت دێ هوکەم دێ ڤێ کەم ب شێوازێ داهاتی ئەگەر ئەڤە چێبیت، ئەو ڤێ دبیژیت چنکی ئەو هەستێ ب لاوازیا خۆ دکەت ب درستی ودزانیت کو نە شیت چبکەت ل دەمێ دهێت، گەفا دکەت دڤێت بخۆ قەناعەتێ چێکەت کو یێ خودان شێانە وپر هێزە، ئەگەر یێ وەبا خۆ نە دکێشا رەوش ورێزا گەفان. ئەڤ رەنگە گەڤ دەستپێدکەت ژکتێ ئانگو ژئێکی بو یی دی وحەتا دگەهیتە ئاست وپلێت بلند وبەرز وەک دەولەتان. بەس بەر وڤاژی گەفێت خودان هێز وشیان وخورتان دهێت سەبارەتێ ئاگاهداریێ بو بەرانبەری، ونا هێت ژکێماسیێ وژلاوازیێ ڤە.
ئەڤ گەفێت ژێری دهێنە کرن وگوتن ژلایێ کەسەکی ڤە بو هەمبەرێ وی ل دەمێ لێکەتنێ وتێکچونێ دناڤ بەرا واندا بو نمونە:
دێ بابێ تە کولم
دێ بابێ تە ئینمە پێش چاڤێت تە
دێ بێهن کەمە تە وهلکێشم
دێ تە بن ئاڤکەم
دێ تە بەمە سەر ئاڤێ وئاڤێ نا دەمە تە
دێ تە بەمە سەر ئاڤەکا سار
دی تە بەمە کانیکا قێری
دێ تە خوم ونا ریم
دێ تە راستە ئەرد کەم
دێ تە ژگوی نەرمتر لێ کەم
دی تە کەم زرنا
دێ تە کەمە پوخین وخوم
دێ تە کەمە پێ ترابکێ خەلکی
دێ تە کەمە کورێ مال میراتان
دێ تە کەمە کەرێ راوییێ
دێ تە ل چیایێ قافێ دەر ئێخم
دێ تە ل هەریێ کێشم
دێ تە هنج هنج کەم
دێ تە ئاڤ وئاب بەم
دێ جانگێ تە کەمە چرخیس
دێ چاڤێت تە ئینمە دەر
دێ چاما ب سەرێ تە ئینم
دێ روژا ل تە کەمە شەڤ
دێ کون مشکا ل بەر تە کەمە قەیسەری
دێ گوهێ تە گرم وبادەم
دێ گێرێ ب تە کەم
دێ مالێ ل تە حەرام کەم
دێ هەفساری دەمە سەر تە
دێ وێ بینی ژمن بینی یا تە نەدیتی
دی وێ ئین مە سەری تە یا تە نەدیتی
دێ وە ل تە کەم ب کەڤیە سەر لەپان
دێ وە ل تە کەم تو ناڤێ خۆ ژبیرکەی
دێ وە ل تە کەم سەیێت بەر کەرێت پەزی ب تە ب کەنن
١٢-٨- ٢٠٢٣ – دهوک – ئەحمەد عەلی حەسەن