رەنگێت ترسێ
ترسا خودێ ژدلی یە، یا پێدڤی یە خەلک ژرەبێ خۆ ب ترسن نە ژکەسێت دی. بەلی ترسا دی ئەوا پەیدا دبیت دناڤ جڤاکیدا دهێت ژگەلەک رەخان ڤە وەک: شەر وجەنگان، رەڤین وشکەستنان، ژعەزابا گونەهان، مەترسیا سزای وجەزا کرنێ، یا تارێت وبەلان، ژدەست دانا خوشتڤیان، سوژین ورەجفینا دلی ژبەر داهاتیان، هزرکرنا هاتنا ئاستەنگێت گرنگ، ترسا مرنێ، ترسا ئێش ونەخوشیان، یان ژدوژمنی، گیانەوری، پێڤەدانێ، خندقاندنێ ئو ژبەر هندەک ئەگەرێت دی نە جهێ گوتنێ یە چنکی یێت دیارن وئاشکرانە.
رونکرنا ڤان پەیڤێت مەترسیێ
ترس: ترساندن: لڤینا لەشی
لەرز: لەرزک: لەرزین: لەرزاندن: لڤینا لەشی ژترسێ
رەجفک: رەجفین: رەجفاندن: ڤەهژیانا لەشی خڕێ پێکڤە، ترسەکا کژوک
ڤەلەرز: ڤەلەرزین: ڤەلەرزاندن
هژیان: هژین: هژاندن
بزد: بزدین: بزدیان
جرف: جلف: جرفین
بەعجی: بەعجین: بەعجاندن
بەهەتی: بەهەتین: بەهەتاندن
جرف: جرفین: جرفاندن
جلف: جلفین:جلفاندن
حێبەتی: حێبەتیبون
خەجلی: خەجلین: خەجلاندن
رەجفک: رەجفین: رەجفاندن
رەعدە: رەعدین
شاشی: شاشیبون
ڤەلەرز: ڤەلرزین: ڤەلەرزاندن
ڤەهژی: ڤەهژین: ڤەهژاندن
لەرز: لەرزین: لەرزاندن
هژی: هژین: هژیان: هژاندن
ئەو کەسێت ئەڤ ترسە ل دەف وان پەیدا دبیت دبێژن ئەڤ مروڤە یێ: ترسنوکە، هەژهەژوکە، رەجفوکە، لەرزوکە، ڤەلەرزوکە.
ل دیف زانین ودیفچونا من و ب دەست من کەتن ئەڤە لیستەکا پەیڤانە ئەوێت گرێدای ب ترسێ ڤە، هندەک هەڤرێنە بو وێ پەیڤێ ئانکو هەر ئەو واتەیە ب درستی وهندەک داهاتی نە وڤەرێژا ترسێ نە وهەمی پێگڤە ب وێ واتێ گرێداینە، بەلێ ئاستا نزمیێ وبلندیێ یا تێدا هەی دگەل پرەکا جوداهیێ. من ئەڤ پەیڤە دهەر سێ زماناندا یێت جان وبەندکرن ب شێوێ ئەبجەدی ل دیف هەر زمانەکی نە ئەوە یا کەتیە بەرانبەرێ وێ دلیستدا بو زانین.
١٠-١٠-٢٠٢٠ – دهوک – ئەحمەد عەلی حەسەن