ئەندام ورامان

عویر- گەدە : المعدة : stomach

وات ورامانا زکی وعویری دناڤ زمانیدا:

زک - عویر- تل : المعدة – البطن – الجوف : stomach, abdomen, belly

عویر- گەدە:

بەشەکێ سەرەکی یە ژدەستگایێ دەهاندینێ وهەپرونی یان یێ هویرکرنێ ئەوێ دکەڤتە لایێ چەپێ ل وی شوینا ژێهەل ژزکی دناڤ گیانیدا، ئەو جهە دەما زاد وخارن وڤەخارن ژۆردا دچیتە خاری بو سۆرچکێ (المرىء- gullet) ئو پشتی هنگێ دەربازدبیت ودهێتە عویری جهێ هێران وڤەهێرانا وان جۆرێت خارنێ.

چەند تێبین سەر ڤان پەیڤان : زک - سک - تل – عویر- گەدە - ئوورک – ئۆچک :

ژلایێ وات ورامانێ ڤە پەیڤێت: (زک- سک ئو عویر- گەدە) دهێن وەک هەڤبەش ویەکسانن ژناڤدا. وەک ڤان بێژ وگوتنان:

زکێ تێرە، شانە دێرە

زکێ تێرە، چاڤ برسیە

وی بەس عورێ ل بەر

زکەکی یێ تێرە، دەهان یێ برسی

زک – سک: البطن- الجوف- abdomen - دهێت بو ژناڤدا ئانکو عویر وریڤیک وهناڤ یان ژدەرڤە کو ئەم دبێژینێ (تل) – belly دگەل چەرمی.

چمایە زکی نەخاری وبەژنێ نەدراندی (ژناڤدا)

زکێ برسی تێر دبیت، به‌لێ چ جار چاڤ تێرنابیت (ژناڤدا)

یێ زک دەرفەنە (ژدەرڤە)

ئێکی ل زکی ددا، گوت: ئای پشتێ (ژدەرڤە)

زک: بو هەڤالبچێ ژنکێ چنگی کوردا یا گوتی ب ڤێ رامانێ:

زک وەرزە، دەت ژهەمی تەڕزە. ئانکو: زاروک ژ هەمی رەنگان دبیت

زکێ وێ یان تلێ وێ یێ هاتیە بەر دەڤی. ئانکو: یا ب دوگیانە یا ب حالە

رست وگوتن

بێژە وگوتن: پەیڤا دەستپێکێ

زک تێرە، مل ل سەرە

زک وپێست بویە یەک

زک وەرزە، دەت ژهەمی تەڕزە

زکێ وێ یێ هاتیە بەر دەڤی

زکێ تێرە، چاڤ برسیە

زکێ تێره،‌ شانه ‌دێره

زکێ تێرە، خەو ژێرا خێرە

زکەکی یێ تێرە، پانزدا یێ برسی

زکەکی یێ تێرە، دەهان یێ برسی

زکه‌کێ تێر چێتره‌ ژهزارێت برسی

زکێ برسی تێر دبیت، به‌لێ چ جار چاڤ تێرنابیت

زک قازنه‌کا نیسکێ دحه‌وینیت به‌لێ ئاخڤتنه‌کێ ناحه‌وینیت

زک وبن زک، بونە هەڤرک، رح ل خودانی کرە تەرک

زک دناڤەروکا گوتنێدا

یێ زک دەرفەنە

وی بەس زکێ ل بەر

چەندێ مروڤەکێ زکینە

هەرێ ل بن زکێ خەلکی

یێ قوریچکا دەتە زکێ خو

یێ زک پەقینی نە

چ تشت خو ناگریت دزکێ ویدا

مروڤێ زک ره‌ش، نه‌یارێ خویه‌

ئای زکو، کوتکێ دوشاڤێ ل نکو

ئێکی ل زکی ددا، گوت: ئای پشتێ

چمایە زکی نەخاری وبەژنێ نەدراندی

عویر

چەندێ ب عویرکە

وی بەس عورێ ل بەر

تل

تڵێ هاتیە بەر دەڤی

ئێکێ ل تڵی، ئو ئێکێ ل ملی

٢١- ٩- ٢٠١٨ دهوک – ئەحمەد عەلی حەسەن

میزتن: پرمیزتن: چرمیزک: میزەوەقی

چرمیزک: میزەوەقی: urinary retention - anuria

میز: میزتن: موی دگەل زێ دبیتە: میزێ

برمەک: کونەک

میزەوەقی: چرمیز هەڤدژن دگەل پڕمیز: میزمیزوک: خۆڤەمیز

هەڤواتە: میزەوەقی: نەمیزتن: چرمیز: چرمزک: یێ میزچر

رونکرن: میزتنا ب ئێش وخوین بیت وزۆر جارا بچیت و میزا وی ئاسێ ببیت.

بو وی کەسی دهێت یێ میزا وی ب کوتەکی دهێت وەک نەخوشیا پروستاتا.

میزە وەقی ئەو نەخۆشیە یا میز نەهێت ونەشێت ب میزت ب شیوێ سروشتی بنزکێ وی دوەرمیت ومیزدانکا وی پردیبت وب زۆری میز دهێت.

میزەوقی ئەون میزا وان زوی ناھێت ژئەگەرێ ھەودانەکێ.

میزەوەقی: ئەو کەسێ نەشێت ب میزیت ژبەر نەخوشیەکێ.

ئەو مروڤێ میزا وی ب زەحمەت وئیزا دهێت ئەگەرێ زکماکی.

رستە: ئەو نە شێت خوش ب میزیت چنکی یێ میزەوەقی بوی.

نوژداری: میزەوەقی: حشکەمیزی: عسرالبول: أحتباس البول

ئەڤە پەیدا دبیت ژبەر ئاریانا جوجوکێت میزی ومیزدانکێ.

هەڤواتە: پڕمیز: میزمیزوک: خۆڤەمیز: شڕمیز: میز شرکە: وەک شرکا ئاڤێ دەما دهێت

شروڤەکرن: ئەو کەسە یێ کو زۆر دمیزیت ب خۆڤە نە خاسم زارۆکێت بچیک.

رستە: ھەر شەڤ برایێ وی کونەکێ میزێ دکەتە بن خۆ.

بڕمیز: بو وی کەسی دهێت یێ ب خوەڤە دمیزیت ونەشێت خۆ راگریت.

وی برمەکێ میزی یێ کریە بن خۆ شڤێدی.

٢١-٣- ٢٠٢١ –ئەحمەد عەلی

دەڤ: دەم: زار: فم وفوه وثغر وشفاه

بێ بهایە ئەزمانێ بێ دەڤ بیت.

دپەیڤینێدا دەڤ هەر دەم هەڤپشکە دگەل ئەزمانی، قەت دەڤ نابیت بێ ئەزمان، هەر وەسا چێنابیت چ ئەزمان یێ بێ دەڤبیت.

چەند سالوخەتێت گرێدای ب دەڤی ڤە:

دەڤبری: یێ بریندار وسەقەتبوی

دەڤبەردای: ڤەبۆری: چ خۆدەڤی ناگریت، یێ دەرنهینە

دەڤبەش: حەفحەفی: هەرێ برسی

دەڤخار: یێ ب رەخەکی کەتی ونەیێ درست

دەڤخوش: تەردەم، مەلەق

دەڤخۆر: یێ خارن خوشە

دەڤسڤک: یێ سیسە دئاخڤتنێدا و بلەز دپەییڤیت

دەڤشۆ: ئەزمان بەردای: پڕئاخڤتنا بێ بها

دەڤشێل: ئاخڤتنێ دشێلیت: شێلانا ئاخڤتنێ

دەڤگران: یێ سستە دئاخڤتنێدا

دەڤمچ: بێزار: کێم ئاخڤتن

دەڤنەرم: ب رەحەتی وب تەناهی دئاخڤیت

دەڤۆک: زاربێن: شێوێ ئاخاڤتن

پێڤەگریدایێت دەڤی:

لێڤ: شفة

لمتۆر: الوتيرة: إِطار الشفة

لێڤ ولمتۆر: الشفة وما جاورها

جورێت کەنیێ:

گرنژین: دەستپێکا پلێت کەنیێ نە: التَبَسُّمُ: أَوَّلُ مَرَاتِبِ الضَحِكِ

کەنیسار: کەنیا نە ژدل: الإهْلاسُ: وهو ضحك فيه فتور

کەنین: الافْتِرَارُ والانْكِلالُ: الضَّحِكُ الحَسَنُ

تیقەلیق: پێکەنین: الكَتْكَتَةُ: أَشَدُّ مِنْ الافْتِرَارُ والانْكِلالُ

تەرزیت ئاڤا دەڤی:

ئەو ئاڤە یا ب سەر دەڤی دەکەڤیت چ یا سروشتی بیت یان ئەوا دهێت ژئەگەرێ نساخیێ، وەستیانێ، غاردانێ، ترسێ یان ژبەر خەو هتد...

تف: ئاڤا دەڤی: ئاڤدم: گلیز: کەفی: کەفدەڤ: کەفشێل: خوزی: گەوەل

الريق: الرضاب: اللعاب

٩-٥-٢٠٢١ – دهوک – ئەحمەد عەلی