بێژا دیڤەلوک

بێژا دیڤەلوک: ( الكلمة الملحقة )

   جوتناڤێت سەروادار: هەردو پەیڤێت پێگڤە دهێن ب دیف ئێکڤە ئو بێ ناڤ بڕ دیەکسانە ب یەک سەروا. پێگڤەگرێدان وان دبیتە بێژەیەکا رێزمانی یا دوبارە ژ( ڤەزڤرینا هەر وێ پەیڤا سەرەکی بو ئەوا ل دیف دهێت).

    پەیڤا دیڤەلوک: ئەو پەیڤە ئەوا دکەفتە ل دیف پەیڤا سەرەکی دا پێ موکمکەت ودیارکەت. ئەڤ رەنگە پەیڤ دهێتە گوتن بو زێدەکرنا وبلند کرنا تشتی یە یان پێشکاندنە وپێ کێمکرنە کو ئەو تشت نە دجهێ خودایە. ئو بچێ رەنگا پەیڤا دیڤەلوک ناهێتە ب کارهینان دئاخفتنێ دا جودا جودا چنکی چ واتێ نادەت. پیتا پەیڤا سەرکی دهێتە گوهارتن دبیتە پیتا میم ل دەست پێکا دیڤەلوکێ دا. ئەگەرهەبیت پیتەکا دی گەلەکا کێمە ، بو نمونە قرش وقال ، حیل وحال ، کەڤل وکال، قەسر وقوسیر، شەرت شریت ل ژێری چەند نمونە ژ هەردو جوران.

بو بلند کرنێ :

وەرن تری ومریێ لاو بەرکەتی

ئەڤە هندەک کولند وملندێت د خوش وشرینن

من چەند پور ومورێت گرتن گەلەک دقەلەون

بابێ من وەریسەک ومەریسکێ چێکری هندێ ستویرە

وێ برنج ومرنجەکا لێنای دێ تلێت خو دگەل خوی

بو شکاندنێ :

ئەڤە چ سێڤ ومێڤن هەمی درزینە

ئەز نا خوم ڤێ ساڤار وماڤارا شەڤی

ئەو چێ کنجر ومنجرن دبەرتە

خانیێ وی وەک کوخ وموخکایە

بڤر ومڤرێ تە هندێ نەخوشە چێ تشتا نا بریت

ئەم نەشێین پەیڤا دیڤەلوک جودا ب کاربینن دزمانی دا چنکی چ واتێ درست نا دەت ومروڤ تێناگەهیت کا چ گوت وەک:

درستە : ڤێ سێڤی ب خو

نەیا درستە : ڤێ مێڤێ ب خو

من هرچەک دیت ل ئاقاری

من مرچەک دێت ل ئاقاری

وی کەپرەکا لاو چێکر

وی مەپرەکا لاو چێکر 

چەند نمونێت دی بی رەست

تشت

ترار و مرار، وەریس ومەریس، کاچک وماچک، گوسک وموسک

فێقی 

خوخ وموخ، هنار و منار، هژیر ومژیر، حولیک وملیک، سێڤ ومێڤ  

زەرزەوات

پیڤاز ومیڤاز، سویرومیر، کەرفس ومەرەفس، کولند وملند،خەس ومەس  

گیانەوەر

هرچ ومرچ، گورگ ومورگ، پشیک ومشیک، چێل ومێل، کەر ومەر 

بالندە

کوترک ومترک، چیچک ومیچک، تڤیرک ومڤیرک، سیسک ومیسک،پور و مور  

خارن

نیسک ومیسک، برنج ومرنج، ترشک ومرشک، دەوین ومەوین، ساڤا وماڤار  

ئاڤاهی

کولک ومولک، کەپر و مەپر، زنج ومنج، کوخ وموخ ، بێلا ومێلا، قەسر وقوسیر

سروشت

چییا ومیا، گر ومر، گەندال ومەندال، زەڤی ومەڤی، بەتەن ومەتەن، دول ومول

ئامیرەت

داس وماس، بڤر ومڤر، شالوک ومالوک، شیژن ومیژن، کێر ومێر، خانک ومانک

چەند نموتێت دی :

پاتە و ماتە، کنجر ومنجر، پیش ومیش، بەلگ ومەلگ، کراس ومراس، دار وبار، ستێنگ ومێنگ، کێز ومێز، جوبرک ومومبرک، تاک وماک، تەعان ومەعان، سکر ومکر، بەڕی ومەڕی، تری ومری

٨ / ٨ /٢٠١٦ دهوک