Lục Vân Tiên (蓼雲仙) là một tác phẩm truyện thơ nôm nổi tiếng của Nguyễn Đình Chiểu, được sáng tác theo thể lục bát vào đầu những năm 50 của thế kỷ 19 và được Trương Vĩnh Ký cho xuất bản lần đầu tiên vào năm 1889. Đây là một trong những sáng tác có vị trí cao của văn học miền Nam Việt Nam. Tác phẩm được dịch giả Abel des Michels chuyển ngữ sang tiếng Pháp với tên gọi Lục Vân Tiên cổ tích truyện - Histoire de Luc Van Tien năm 1899.
Truyện Lục Vân Tiên (mà người miền Nam thường gọi là thơ Lục Vân Tiên) là một cuốn tiểu thuyết về luân lý, cốt bàn đạo làm người với quan niệm văn dĩ tải đạo. Tác giả muốn đem gương người xưa mà khuyên người ta về cương thường - đạo nghĩa.
Truyện Lục Vân Tiên được viết bằng thể lục bát, vì được in nhiều lần nên có nhiều văn bản khác nhau, có khi thêm bớt cả trăm câu thơ. Theo văn bản thường dùng hiện nay, truyện có 2082 câu thơ lục bát, kết cấu theo lối chương hồi.
Trước đèn xem truyện Tây minh, Gẫm cười hai chữ nhân tình éo le. Hỡi ai lẳng lặng mà nghe, Dữ răn việc trước lành dè thân sau. Trai thời trung hiếu làm đầu, Gái thời tiết hạnh là câu trau mình. Có người ở quận Đông Thành, Tu nhân tích đức sớm sinh con hiền. Đặt tên là Lục Vân Tiên, Tuổi vừa hai tám nghề chuyên học hành...
Nghe rằng trong núi Thương Tòng, Có hang thăm thẳm bịt bùng khôn ra. Đông Thành ngàn dặm còn xa, Đem chàng bỏ đó ai mà biết đâu". Phút vừa trăng đã đứng đầu, Vân Tiên ngồi trước nhà cầu thở than. Võ Công ra trước dỗ chàng, Xuống thuyền rồi sẽ đưa sang Đông Thành. Ra đi đương lúc tam canh, Dắt vào hang tối bỏ đành Vân Tiên...
Người nay có khác xưa nào, Muốn ra ai cấm muốn vào ai ngăn". Hâm rằng: "Lão quán nói nhăng, Dẫu cho trải việc cũng thằng bán cơm. Gối rơm theo phận gối rơm, Có đâu ở thấp mà chồm lên cao". Quán rằng: "Sấm chớp mưa rào, Ếch ngồi đáy giếng thấy bao lăm trời. Sông trong cá lội thảnh thơi, Xem hai con mắt sáng ngời như châu...
Từ ngày thấy mặt Nguyệt Nga, Đêm đêm trằn trọc phòng hoa mấy lần. Thấy nàng thờ bức tượng nhân, Nghiệm trong tình ý dần lân hỏi liền: "Tượng này sao giống Vân Tiên. Bấy lâu thờ có linh thiêng điều gì?" Nàng rằng: "Làm phận nữ nhi, Một câu chánh tiết phải ghi vào lòng. Trăm năm cho vẹn đạo tòng, Sống sao thác vậy một chồng mà thôi"...