Kiejstut
Kiejstut to dramat historyczny wierszem Asnyka, opowiadający wydarzenia z końca czternastego wieku. Rzecz dzieje się na Litwie. Bohater tytułowy to stryj księcia Jagiełły, późniejszego króla polskiego.
Książę, rzecz próżna wojować językiem
I wszystkie winy zwalać na karb wrogów!
Nikt jeszcze szkody nie naprawił krzykiem,
Jeśli zaniedbał bronić swoich progów.
Szaleństwo tylko bezsilnie się miota:
Zwycięża rozum, wytrwałość i cnota.
Utwór został napisany jedenastozgłoskowcem. Poeta stosuje schemat sekstyny ababcc i strofy ośmiowersowej ababcdcd.
Kres, wielki kniaziu, położyć należy
Tej bezczynności, co nie daje sławy!
Gdyś do krzyżowych wysłał mnie rycerzy,
Miałeś niechybnie Kiejstuta dzierżawy
Napaść i związek kazałeś mi ścisły
Zawrzeć z Zakonem, Zakon już gotowy;
Ale Jagiełło zmienia swe zamysły
I nie dopełnia zawartej umowy.
Smutny los starca, co już czas swój przeżył
I pokolenia, które go wydały,
Gdy, tracąc z oczu to, co czcił, w co wierzył
Wśród nowych ludzi stoi skamieniały
I nie poznaje, jaka myśl im świeci,
I nie rozumie nawet własnych dzieci!