08 . Giang Nam Khúc

嫁得瞿塘賈， Giá đắc Cù Đường cổ

朝朝誤妾期。 Triêu triêu ngộ thiếp kỳ

早知潮有信， Tảo tri triều hữu tín

嫁與弄潮兒。 Giá dữ lộng triều nhi !

CHÚ THÍCH :

* Giang Nam khúc : là Khúc hát của xứ Giang Nam, bài thơ nầy được trích trong phần Nhạc Phủ ( những bài thơ dùng để phổ nhạc theo các điệu hát dân gian, như ca dao của ta vậy ! ).

* Giá : là gả, là lấy chồng. Ta thấy trong bài có 2 từ kép, Giá Đắc :

là gả được cho ai đó, lấy được ai đó, thường chỉ chuyện đã rồi. Giá Dữ : Gả với, gả ho, tức là lấy ai đó, có thể đã hoặc chưa xảy ra.

* CỔ 賈 : Chữ nầy được đọc bằng 2 âm và cũng có 2 nghĩa khác nhau :

1. Đọc là Cổ : Có nghĩa là lái buôn, con buôn, người làm ăn buôn bán.

2. Đọc là Giả : Là họ Giả ( Ví dụ : Giả Bảo Ngọc trong Hồng Lâu Mộng ).

* Triêu 朝 : Chữ nầy cũng có 2 cách đọc và 2 nghĩa như sau :

1. Đọc là Triêu : có nghĩa là Buổi sáng, hoặc chỉ có nghĩa Buổi thôi, như trong câu : Dưỡng quân thiên nhật, dụng tại nhất TRIÊU. Có nghĩa : Nuôi quân ngàn ngày,( chỉ ) dùng trong một BUỔI.

2. Đọc là Triều : Nếu là danh từ thì có nghĩa là Trào, ví dụ : Triều đại…

Nếu là động từ thì có nghĩa là Chầu, ví dụ : Câu thơ cuối của bài thơ VỊ HỮU nêu trên : ” Cô phụ hương khâm sự tảo TRIỀU ” đó.

* Ngộ : Là làm lỡ vỡ ở đây ” Ngộ…Kỳ ” là lỡ kỳ hẹn, là trễ hẹn.

* Triều 潮 : Triều nầy có 3 chấm thủy đằng trước nên có nghĩa là nước thủy triều. Một nghĩa nữa Triều là Sóng. Ví dụ Tân Triều : là đợt sóng mới.

* Lộng Triều Nhi : Người chuyên biểu diễn về các màn bơi, chèo, nhào lộn trên sông nước. Ở xứ Giang Nam, sông ngòi chằng chịt cũng giống như là vùng đồng bằng Sông Cửu Long miền Lục Tỉnh của ta vậy, nhưng của ta địa phận nhỏ nhoi, còn xứ Giang Nam bao gồm các tỉnh lớn như Giang Tô, Chiết Giang… chẳng hạn , nên họ có rất nhiều trò kỹ xảo trên sông nước, còn của xứ ta thì chỉ giỏi bơi chèo,lội nước. Cho nên từ ” Lộng triều Nhi ” chỉ tạm dịch là Chú lái đò hoặc Anh chèo đò chuyên nghiệp mà thôi.

DỊCH NGHĨA :

Khúc hát xứ Giang Nam

Lấy được chú lái buôn ở xứ Cù Đường,( là một điều may mắn đó, thường thì các lái buôn nầy rất giàu ). Nhưng… ngày nào cũng lỗi hẹn với thiếp cả ! ( chỉ lo đi tìm lợi nhuận ). Nếu sớm biết trước, nước thủy triều lên xuống đúng hẹn, không sai bao giờ. Thì thà trước kia lấy gã chèo đò cho xong .

DIỄN NÔM :

Thơ 6 chữ :

Lấy phải Cù Đường thương lái

Thường ngày bỏ thiếp nằm co

Lớn ròng nước kia đúng hẹn

Biết trước, lấy gã chèo đò !

Lục Bát :

Ai xui lấy lái Cù Đường

Ngày ngày bỏ thiếp sầu thương muộn phiền

Đầy vơi giòng nước thường xuyên

Phải dè lấy gã chèo thuyền cho xong !