Chilli

Chili to najostrzejsza odmiana papryki, rodem z tropików Ameryki. Karierę zrobiła jednak w Meksyku jako dodatek do niemal wszystkich potraw. Według wierzeń Indian była afrodyzjakiem a także miała odstraszać złe moce. Do Europy przywiózł ją Krzysztof Kolumb.

W swoich pamietnikach Kolumb napisał "...na wyspie Hispanioli roślina zwana przez Indian "axi" jest ostrzejsza niż pieprz i często stosowana przez tubylców (...) rosną tu krzewy podobne do krzewów róży, których owoce długości kawałków kory cynamonu są pełne drobnych nasion tak ostrych jak pieprz, mieszkańcy Karaibów jedzą te owoce tak jak my jemy jabłka".

Europejskim krajem, który używa najwięcej papryki są bez wątpienia Węgry.

W kuchni chili nie ma sobie równych, dopiero w dalekim tle wyłania się pieprz, ustępujący jej siłą ostrości.

Chili spożywana jest postaci surowej, suszonej, mrożonej, marynowanej oraz jako składnik sosów. Gulasz czy paprykarz to dla chili "potrawy klasyczne". Daniom z fasoli, soczewicy, drobiu nadaje właściwego charakteru, inaczej z nią smakuje także zupa z dodatkiem mięsa.

Poza walorami smakowymi może również cieszyć oczy, kiedy to w okresie Bożego Narodzenia kolorami zieleni, żółtego i czerwieni obok gwiazdy betlejemskiej zdobi nasze mieszkania.

Kapsaicyna, pikantny składnik papryki, niszczy komórki nowotworowe, działając na ich mitochondria - informuje pismo "Biochemical and Biophysical Research Communications".Jak wykazali naukowcy z Nottingham University, kapsaicyna pobudza komórki nowotworowe do samozniszczenia (apoptozy), atakując ich mitochondria, które odpowiadają za wytwarzanie energii. Także inne spokrewnione z kapsaicyną związki - tak zwane wanilloidy - potrafią specyficznie wiązać się z komórkami nowotworowymi, nie uszkadzając zdrowych.Zdaniem autorów badań odmienność mitochondriów to "pięta Achillesowa" wszystkich nowotworów, a więc lek, który działałby tylko na nie, mógłby być skuteczny i uniwersalny w terapii nowotworów. Ponieważ powszechne spożycie papryki wykazało względną nieszkodliwość kapsaicyny, badania kliniczne nad jej zastosowaniem w leczeniu nie powinny być kosztowne ani długotrwałe - choć nie wiadomo, na ile wyniki uzyskane w laboratorium potwierdzą się w warunkach klinicznych u pacjentów Odpowiedzialna za ostry smak papryki kapsaicyna pobudza komórki nerwowe dokładnie w ten sam sposób, co rzeczywiste uszkodzenia tkanek na skutek urazu mechanicznego lub poparzenia. Już wcześniej substancja znalazła liczne zastosowania - na przykład jako obronny aerozol ("gaz pieprzowy") czy gaz łzawiący stosowany podczas zamieszek, a także jako składnik wyjątkowo nieprzyjemnej w smaku farby chroniącej kadłuby statków przed obrastaniem skorupiakami.W medycynie stosuje się ją jako środek pobudzający apetyt oraz - paradoksalnie - do łagodzenia bólów, na przykład reumatycznych. Przewlekły kontakt z kapsaicyną znieczula bowiem zakończenia nerwowe.

Owoc pieprzu cayenne

Pieprz kajeński, (Papryka Cayenne) – odmiana papryki Capsicum frutescens, (Capsicum annum). Pieprz kajeński jest byliną z rodziny psiankowatych (Solanaceae). Występuje na obszarach okołorównikowych Ameryki Południowej, uprawiana jest w krajach o klimacie podzwrotnikowym. W lecznictwie stosuje się owoc pieprzu kajeńskiego oraz wyizolowaną z niego kapsaicynę. Owoc zawiera do 1,5 % kapsaicynoidów, głównie kapsaicynę, olejek lotny, karotenoidy i witaminę C, olej tłusty oraz cukry. Wyciągi z surowca i kapsaicyna są stosowane zewnętrznie w bólach reumatycznych, mają działanie przeciwbólowe i przeciwbakteryjne. Przetwory z pieprzu kajeńskiego stosowane wewnętrznie są w zaburzeniach trawienia, dolegliwościach żołądkowych i jelit oraz jako środek odwadniający oraz wspomagający pracę serca.