Sód

Jest najważniejszym kationem płynu pozakomórkowego ale znajduje się również w tkance kostnej i w mniejszym stężeniu w płynie wewnątrzkomórkowym. Reguluje utrzymanie odpowiedniego ciśnienia osmotycznego i równowagi kwasowo-zasadowej. Sód odgrywa również rolę w zachowaniu prawidłowej pobudliwości mięśni i przepuszczalności błon komórkowych. Sód jest również aktywatorem wielu enzymów. Sód zapewnia prawidłową czynność mięśni i nerwów. Ilość sodu w organizmie ocenia się na około 60 gramów sodu a jego stężenie w surowicy krwi waha się w granicach, 135-145 mmol/l.

Niedobór

Sód znajduje się niemal we wszystkich spożywanych pokarmach i przy normalnym odżywianiu nie występują jego braki. Niekiedy w wyjątkowych przypadkach zdarza się, że u człowieka wystąpi niedobór sodu, głównie razem z potem. Nadmierna utrata sodu występuje również przy biegunkach i wymiotach. Sytuacja taka wymaga możliwie szybkiego uzupełnienia braków sodu.

Choroba niedoborowa - zaburzenia w trawieniu węglowodanów, neuralgia.

Suplementacja - rzadko stosowana, najlepszą i najbezpieczniejszą postacią suplementacji pokarmowej jest morszczyn

Nadmiar

Przy normalnym odżywianiu nadmiar sodu w organizmie wydalany jest z moczem oraz w mniejszym stopniu z kałem i z potem. Zbyt duża podaż sodu w diecie wpływa na podwyższenie ciśnienia tętniczego, dlatego należy używać preparaty zastępujące sól jak również wybrać produkty o obniżonej zawartości sodu (ograniczyć żółte sery, mięsa). Zbyt dużym spożyciem soli może mieć wpływ na choroby naczyniowe, cukrzycę, uszkodzenie nerek, dolegliwości wątroby, podwyższone stężenie cholesterolu, uczucie zmęczenia. Nadmiar sodu zatrzymuje wodę, prowadząc do nadciśnienia i obrzęków. Niestety, w naszej diecie jest za dużo soli kuchennej, której głównym składnikiem jest właśnie sód. Jeśli chcesz zachować zdrowie, powinnaś unikać sięgania po solniczkę i dosalania potraw. Szacuje się, że dobowe zapotrzebowanie na sód pokrywa jego ilość znajdująca się w jednej kromce chleba.

Toksyczność - objawy zatrucia mogą wystąpić po spożyciu powyżej 14 g chlorku sodu dziennie

Źródło

Sód znajduje się niemal we wszystkich spożywanych pokarmach, przy czym duże jego ilości znajdują się zwłaszcza w żółtym serze, drobiu, rybach, pieczywie i oczywiście w soli kuchennej.

Źródła naturalne: sól, mięczaki, marchew, buraki, suszona wołowina, mózg, nerki, bekon, karczochy

Fakty

sód i potas odkryto w tym samym czasie i jak wykazano niezbędne do utrzymania prawidłowego wzrostu
wysokie spożycie sodu (soli kuchennej) może oznaczać wyczerpywanie się zasobów potasu
dieta bogata w sód wywołuje w wielu przypadkach wysokie ciśnienie tętnicze
nie ustalono zapotrzebowania dziennego na ten składnik mineralny, ale uważa się że do zachowania pełnego zdrowia osób dorosłych dawka dzienna sodu powinna wynosić 500 mg.

Korzyści

zapobiega przegrzaniu i udarowi słonecznemu
zapewnia prawidłową czynność mięśni i nerwów

Rady

przy nadciśnieniu tętniczym należy ograniczyć spożycie sodu
zwiększenie ilości sodu jest proste wystarczy potrząsnąć solniczką, obniżenie natomiast jest dużo trudniejsze
należy unikać solonego wędzonego mięsa: szynki, bekonu, wołowiny, keczup, sos chili, sos sojowy, musztarda, nie używać proszku do pieczenia

Ciekawostki:

sód jest antagonistą potasu,
sód występując w nadmiarze, wiąże wodę w organizmie prowadząc do nadciśnienia, obrzęków, a nawet przewodnienia,
w soli stołowej znajduje się 39% czyli jedna łyżeczka od herbaty zawiera około 2000 mg sodu,
niekiedy w wyjątkowych przypadkach zdarza się, że u człowieka wystąpi niedobór sodu. Przykładem takim są maratończycy, którzy tracą ten pierwiastek wraz z potem oraz te osoby, które nadużywają środków przeczyszczających lub odwadniających.