प्रश्नाभ्यास:

कक्षा - सप्तमी

प्रथमः पाठः - सुभाषितानि

1- सर्वान् श्लोकान् सस्वरं गायत।

2- यथायोग्यं श्लोकांशान् मेलयत-

क ख

धनधान्यप्रयोगेषु विद्यायाः संग्रहेषु च।

विस्मयो न हि कर्त्तव्यः बहुरत्ना वसुन्धरा।

सत्येन धार्यते पृथ्वी सत्येन तपते रविः।

सद्भिर्विवादं मैत्रीं च नासद्भिः किञ्चिदाचरेत्

आहारे व्यवहारे च त्यक्तलज्जः सुखी भवेत्

3- एकपदेन उत्तरत-

(क) पृथिव्यां कति रत्नानि?

उत्तरम्- पृथिव्यां त्रीणि रत्नानि।

(ख) मूढैः कुत्र रत्नसंज्ञा विधीयते?

उत्तरम्- मूढैः पाषाणखण्डेषु रत्नसंज्ञा विधीयते।

(ग) पृथिवी केन धार्यते?

उत्तरम्- पृथिवी सत्येन धार्यते।

(घ) कैः सङ्गतिम् कुर्वीत?

उत्तरम्- सद्भिः सङ्गतिं कुर्वीत।

(घ) लोके वशीकृतिः का?

उत्तरम्- लोके वशीकृतिः क्षमा।

4- रेखांकितपदानि अधिकृत्य प्रश्ननिर्माणं कुरुत-

(क) सत्येन वाति वायुः।

उत्तरम्- केन वाति वायुः?

(ख) सद्भिः एव सहासीत।

उत्तरम्- कैः एव सहासीत?

(ग) वसुन्धरा बहुरत्ना भवति।

उत्तरम्- का बहुरत्ना भवति?

(घ) विद्यायाः संग्रहेषु त्यक्त़लज्जः सुखी भवेत्।

उत्तरम्- कस्याः संग्रहेषु त्यक्तलज्जः सुखी भवेत्?

(घ) सद्भिः मैत्रीं कुर्वीत?

उत्तरम्- सद्भिः किं कुर्वीत?

5- प्रश्नानामुत्तराणि लिखत-

(क) कुत्र विस्मयः न कर्त्तव्यः?

उत्तरम्- दाने तपसि शौर्ये च विज्ञाने विनये नये विस्मयो न हि कर्त्तव्यः।

(ख) पृथिव्यां त्रीणि रत्नानि कानि?

उत्तरम्- पृथिव्यां त्रीणि रत्नानि जलमन्नं सुभाषितम् सन्ति।

(ग) त्यक्तलज्जः कुत्र सुखी भवेत्?

उत्तरम्- धनधान्यप्रयोगेषु विद्यायाः संग्रहेषु च आहारे व्यवहारे च त्यक्तलज्जः सुखी भवेत्।

6- मञ्जूषातः पदानि चित्वा लिंगानुसारं लिखत-

रत्नानि वसुन्धरा सत्येन सुखी अन्नम्

वह्निः रविः पृथ्वी संगतिम्

पुल्लिंगम् स्त्रीलिंगम् नपुंसकलिंगम्

सुखी वसुन्धरा रत्नानि

रविः पृथ्वी अन्नम्

वह्निः संगतिम् सत्येन

7 अधोलिखितपदेषु धातवः के सन्ति?

पदम् धातुः

करोति कृ

पश्य दृश्

भवेत् भू

तिष्ठति स्था