การขจัดและค้นหาเหตุขัดข้อง
การขจัดและค้นหาเหตุขัดข้อง
ก. กล่าวทั่วไป
การขัดข้องของปืนในเวลายิงนั้น อาจเกิดขึ้นเพราะเหตุหลายประการ ในการที่จะแก้ไขให้ปืนสามารถ ทำการยิงได้ต่อไปนั้น จำเป็นจะต้องค้นหาให้พบสาเหตุที่ทำให้การติดขัดนั้น ๆ เกิดขึ้น การค้นหาสาเหตุของการ ติดขัดนี้ถ้าได้ศึกษาหน้าที่และการทำงานของเครื่องกลไกจนเป็นที่แจ่มแจ้งแล้ว เมื่อได้พบอุปสรรคและได้ใช้ความ พิจารณาตรึกตรองประกอบด้วย ก็จะทราบสาเหตุแห่งการติดขัดและแก้ไขได้ทันท่วงที
เพื่อที่จะให้ปืนทำการยิงโดยเกิดเหตุขัดข้องน้อยที่สุด และเมื่อเกิดเหตุขัดข้องแล้วสามารถจะขจัดเหตุขัด ข้องหรือค้นหาสาเหตุขัดข้องได้ แต่โดยง่ายนั้นจะต้องปฏิบัติเป็นขั้น ๆ ดังนี้.-
๑. การป้องกัน
๒. การขจัดสาเหตุขัดข้อง
๓. การค้นหาเหตุขัดข้องและวิธีแก้ไข
ข. การป้องกันเหตุขัดข้อง
การป้องกันเหตุขัดข้องของปืนนั้นได้แก่การปฏิบัติบำรุงตามหัวข้อคำแนะนำในคู่มือวิชาการนี้โดยเคร่งครัด โดยเฉพาะอย่างยิ่งการทำความสะอาดอันถูกต้องก่อนและภายหลังการยิงนั้นจะช่วยได้มากในการป้องกันมิให้เกิด การขัดข้องขึ้น
ค. การขจัดเหตุขัดข้อง
หมายถึงการปฏิบัติอย่างฉับพลันหลังจากปืนติดขัดเพื่อขจัดเหตุขัดข้องนั้น ๆ ให้สูญหายไปโดยไม่ต้องค้นหา สาเหตุของการติดขัดนั้น มุ่งหมายแต่จะให้ทำการยิงต่อไปได้อย่างเดียวก่อน ทั้งนี้เพราะเหตุว่าบางครั้งเวลา และเหตุการณ์คับขันเฉพาะหน้าบังคับให้ต้องใช้ปืนทำการยิงต่อไปโดยยังไม่ต้องคำนึงว่าสภาพการทำงานของปืน จะเรียบร้อยสมบูรณ์หรือไม่
ง. วิธีขจัดเหตุขัดข้อง
๑. ปืนหยุดยิง
เมื่อปืนหยุดยิงให้ดึงคันรั้งลูกเลื่อนมาข้างหลังจนสุด แล้วปล่อยไปข้างหน้า
เล็งและยิงถ้าปืนยังคงทำการยิงไม่ได้อีกต่อไป
ให้ตรวจดูว่าฝาปิดห้องลูกเลื่อนสนิทเรียบร้อยหรือไม่ ถ้าหากข้อต่อสายกระสุนขัดตัวจนกระทั่งทำให้ สายกระสุนคดแล้ว ให้คัดสายกระสุนเสียใหม่ และใช้มือคลำดูว่ากระสุนเข้าไปในช่องหน้าลูกเลื่อนเรียบร้อยหรือ ไม่ แล้วดึงคันรั้งลูกเลื่อนมาข้างหลัง แล้วปล่อยไปข้างหน้า
จ. การค้นหาเหตุขัดข้อง
เมื่อได้ปฏิบัติตามหัวข้อคำแนะนำวิธีขจัดเหตุขัดข้องแล้วปืนยังคงทำการยิงต่อไปอีกไม่ได้ในขั้นต่อไป จะต้องค้นหาสาเหตุของการติดขัดให้ได้แล้วดำเนินการแก้ไขต่อไปการทำงานของปืนจะกลับเข้าสู่สภาพเดิมอย่างเรียบร้อยสมบูรณ์
ฉ. วิธีค้นหาเหตุขัดข้องและวิธีแก้ไข
๑. ปืนไม่ป้อนกระสุน ปืนไม่ป้อนกระสุนนั้นอาจจะเกิดขึ้นเพราะการทำงานของเครื่องป้อนกระสุนหรือสายกระสุนชำรุด หรือมีสิ่งหนึ่งสิ่งใดตกค้างอยู่ในรังเพลิงทำให้บรรจุกระสุนเข้ารังเพลิงไม่ได้ ซึ่งอาจเกิดขึ้นเพราะสาเหตุ ดังต่อไปนี้
สาเหตุที่ทำให้ขอรั้งกระสุนออกจากสาย
ก) เหล็กเลื่อนสายกระสุนไม่ทำงาน
ข) ลูกกระสุนผลุบเข้าไปในปลอกกระสุนทำให้กระสุนสั้นกว่าขนาดเดิมไป เมื่อกระสุนสั้นกว่าขนาด เดิมแล้ว แทนที่ขอรั้งกระสุนจะฝังตัวลงไปในร่องท้ายปลอกกระสุนกลับผลักให้กระสุนวิ่งไปข้างหน้า
ค) แหนบกดขอรั้งกระสุนอ่อนไม่กดขอรั้งกระสุนให้จับแน่นกับร่องท้ายปลอกกระสุน
ง) ขอรั้งกระสุนสึกหรือชำรุด
จ) ฝาปิดห้องลูกเลื่อนหลวม
วิธีแก้ไข
ก) เปลี่ยนเหล็กเลื่อนสายกระสุนหรือแหนบเหล็กเลื่อนสายกระสุนใหม่
ข) ปลดกระสุนนัดที่สั้นออกจากสาย
ค) เปลี่ยนแหนบกดขอรั้งกระสุนใหม่
ง) เปลี่ยนขอรั้งกระสุนใหม่
จ) ตรวจกลอนฝาปิดห้องลูกเลื่อนถ้าหากสึกหรอ หรือชำรุดให้เปลี่ยนใหม่
๒. ปืนไม่ป้อนกระสุนเข้ารังเพลิง
สาเหตุที่ทำให้ปืนไม่ป้อนกระสุนเข้ารังเพลิงมีดังต่อไปนี้.-
ก) ความฝืดสูงทำให้ปืนทำงานไม่ครบรอบ
ข) มีสิ่งหนึ่งสิ่งใดค้างอยู่ในรังเพลิง
วิธีแก้ไข
ก) วิธีแก้ไขกล่าวรวมไว้ในข้อ ๓.
ข) วิธีทำความสะอาดรังเพลิง
๓. ปืนไม่ลั่น
สาเหตุที่ทำให้ปืนไม่ลั่นมีดังต่อไปนี้
ก) กระสุนด้าน
ข) เข็มแทงชนวนชำรุด และแหนบเข็มแทงชนวนชำรุด
ค) คันขึ้นนก กระเดื่องไก หรือแหนบกระเดื่องไกชำรุด
ง) ไก แหนบไก หรือสะพานไกชำรุด
วิธีแก้ไข
ก) ดึงคันรั้งลูกเลื่อนมาข้างหลัง แล้วปล่อยให้ไปข้างหน้าเพื่อปลดกระสุนด้านออกจากตัวปืน
ข) ถ้าหากเข็มแทงชนวน หรือแหนบเข็มแทงชนวนชำรุด จะตรวจพบได้จากจอกชนวนท้ายปลอก กระสุน ถ้าหากจอกชนวนท้ายปลอกกระสุนไม่มีรอยแทง หรือมีรอยแทงตื้นเกินไปแล้วแสดงว่าเข็มแทงชนวนหรือแหนบเข็มแทงชนวนชำรุด วิธีแก้ไขให้เปลี่ยนชิ้นส่วนที่ชำรุดเสีย
ค) ถ้าหากคันขึ้นนกกระเดื่องไกหรือแหนบกระเดื่องไกชำรุด ในขณะลั่นไก จะไม่ได้ยินเสียงเข็ม แทงชนวนทำงาน แต่ทว่ากระเดื่องไกถูกกดให้ต่ำลงข้างล่าง วิธีแก้ไขให้ถอดลูกเลื่อนออก
ง) ถ้าหากไกเหนือสะพานไกชำรุด ปืนจะแสดงอาการให้เห็นเช่นเดียวกับคันขึ้นนก กระเดื่องไก หรือแหนบกระเดื่องไก่ชำรุด แต่ทว่ากระเดื่องไกจะไม่ถูกสะพานไกกดให้ต่ำลงไป เพื่อปลดปล่อยให้เข็มแทง ชนวนวิ่งไปข้างหน้า วิธีแก้ไขให้ถอดปืนออกตรวจสภาพของไก สะพานไก ถ้าชิ้นใดชำรุดให้เปลี่ยนใหม่
๔. ไม่ถอนและคัดปลอกกระสุน
สาเหตุที่ทำให้ปืนไม่ถอนและคัดปลอกกระสุนมีดังต่อไปนี้
ก) ปลอกกระสุนชำรุดผิดรูป
ข) ช่องหน้าลูกเลื่อนชำรุด
ค) เหล็กคัดปลอกกระสุนชำรุด
วิธีแก้ไข
ก) ใช้แส้แยงปลอกกระสุนที่ติดค้างอยู่ในรังเพลิงออก
ข) ตรวจดูช่องหน้าลูกเลื่อน ถ้าหากช่องหน้าลูกเลื่อนชำรุดให้เปลี่ยนลูกเลื่อนใหม่
ค) ถ้าหากเหล็กคัดปลอกกระสุนชำรุดให้เปลี่ยนลูกเลื่อนใหม่
ง) ถ้าหากเหล็กคัดปลอกกระสุนชำรุดให้เปลี่ยนใหม่
๕. ลูกเลื่อนถอยไม่พอ
สาเหตุที่ทำให้ลูกเลื่อนถอยไม่พอมีดังต่อไปนี้
ก) เครื่องกลไกสกปรก หรือไม่มีน้ำมันหล่อลื่นเพียงพอ
ข) ปลอกประคองลำกล้องชำรุด หรือสกปรก
ค) ปรับหน้าลูกเลื่อนชิดเกินไป
ง) สายกระสุนห้อยยาวอยู่ข้างปืน โดยไม่มีสิ่งใดรองรับทำให้เกิดน้ำหนักถ่วงมาก
วิธีแก้ไข
ก) ทำความสะอาดเครื่องกลไก และชะโลมน้ำมันใหม่
ข) ทำความสะอาดปลอกประคองลำกล้องใหม่ ถ้าหากชำรุดให้เปลี่ยน
ค) ปรับหน้าลูกเลื่อนใหม่ให้ถูกต้อง
ง) อย่าปล่อยให้สายกระสุนห้อยอยู่ข้างปืน โดยไม่มีสิ่งรองรับ
ช. วิธีประหยัดเวลาในการแก้ไขเหตุขัดข้อง
วิธีแก้ไขเหตุขัดข้องที่เร็วที่สุดได้แก่พยายามค้นหาชิ้นส่วนที่ชำรุด หรือไม่ทำงานตามหน้าที่แล้วเปลี่ยน ชิ้นส่วนนั้นโดยทันทีแต่อย่างไรก็ตามในบางครั้งอาจจะเกิดการติดขัดที่ไม่สามารถจะกระทำการสับเปลี่ยนชิ้น ส่วนที่ชำรุดได้ เช่นปลอกกระสุนขาดค้างอยู่ในรังเพลิง ฉะนั้นเพื่อใช้ให้สามารถทำการแก้ไขได้โดยเร็ว ให้ปฏิบัติตามหัวข้องแนะนำดังต่อไปนี้.-
๑. วิธีปลดกระสุนหรือลูกกระสุนออกจากร่องหน้าลูกเลื่อน ถ้ากระสุนหรือปลอกกระสุนค้างติดแน่นอยู่กับหน้าลูกเลื่อนให้ดันลูกเลื่อนมาค้างอยู่ข้างหลังแล้วเปิด ฝาห้องลูกเลื่อนออก ใช้เหล็กไขควงกดลูกกระสุนให้หลุดลงไปข้างล่าง
๒. วิธีปลดกระสุนที่ขาดค้างอยู่ในรังเพลิง ถ้าหากปลอกกระสุนขาดค้างอยู่ในรังเพลิง และไม่สามารถจะใช้แส้แยงลำกล้องออกได้แล้วให้ใช้วิธี ดังต่อไปนี้.-
ก) ใช้เหล็กถอนปลอกกระสุน วิธีปลดปลอกกระสุนออกจากรังเพลิงโดยใช้เหล็กถอนปลอกกระสุนให้ปฏิบัติดังนี้.-
๑) ดึงคันรั้งลูกเลื่อนมาข้างหลังจนสุด แล้วใส่รองท้ายของเหล็กถอนปลอกกระสุนเข้าไปกับร่อง หน้าลูกเลื่อน จัดให้เหล็กถอนปลอกกระสุนอยู่ในระดับเดียวกับรังเพลิง
๒) ค่อย ๆ ปล่อยให้ลูกเลื่อนวิ่งไปข้างหน้าและจัดให้เหล็กถอนปลอกกระสุนสอดเข้ารังเพลิง ค่อย ๆ ปล่อยให้ลูกเลื่อนเคลื่อนที่ไปข้างหน้าจนสุด แล้วดึงคันรั้งลูกเลื่อนออกมาทางหลังปลอกกระสุนที่ขาดค้าง อยู่ในรังเพลิงจะหลุดออกมาด้วย
๓) เสร็จแล้วตรวจการปรับหน้าลูกเลื่อนอีกครั้ง
หมายเหตุ
ถ้าหากไม่สามารถจะใช้หน้าลูกเลื่อนให้เป็นประโยชน์ในการถอนปลอกกระสุนได้ ให้สอดเหล็กถอนปลอก กระสุนเข้าไปแล้วใส่เหล็กตอกสลักหรือแส้แยงลำกล้องสอดเข้าไปในรูของเหล็กถอนปลอกกระสุนแล้วดึงออก
ข) วิธีถอนปลอกระสุนที่ขาดค้างอยู่ในรังเพลิงออกโดยใช้สลักปืน
ถ้าหากไม่มีเหล็กถอนปลอกกระสุน เมื่อปลอกกระสุนขาดค้างอยู่ในรังเพลิง ให้ถอดลำกล้องออก จากปืน แล้วไขสลักยึดปืนที่ขาหยั่งแยงเข้าไปในปลอกกระสุนที่ขาดจนกระทั่งแน่นแล้วดึงสลักยึดปืนออกมาข้างหลัง ปลอกกระสุนที่ขาดค้างอยู่ในรังเพลิงจะหลุดออกมาพร้อมกับสลักยึดปืน
๓. รังเพลิงคับ บางครั้งเมื่อดึงคันรั้งลูกเลื่อนมาข้างหลัง ปลอกกระสุนจะหลุดออกจากลูกกระสุนหน้าลูกเลื่อนคงดึง ปลอกกระสุนหลุดออกมาจากรังเพลิงแต่อย่างเดียว ลูกกระสุนยังคงติดแน่นอยู่ในรังเพลิงเมื่อเป็นเช่นนี้ปืนทำการ ยิงต่อไปไม่ได้ จนกว่าจะได้แยงลูกกระสุนออกจากรังเพลิงแล้วและทำความสะอาดรังเพลิงจนกระทั่งไม่มีดินส่ง กระสุนที่รั่วออกจากปลอกค้างอยู่ สาเหตุที่ทำให้เกิดการขัดข้องเช่นนี้ขึ้นเป็นเพราะรังเพลิงนั้นอาจจะเป็น รัง เพลิงใหม่ ยังไม่เคยยิงเลย จึงทำให้โดยเฉพาะกระสุนเจาะเกราะคับรังเพลิง เพื่อป้องกันมิให้มีเหตุขัดข้อง เช่นนี้ขึ้น ให้ปฏิบัติดังนี้.-
ก) ทดลองดึงลูกกระสุนเจาะเกราะทุก ๆ นัดในสายกระสุนดูว่าหลวมกับปลอกกระสุนหรือไม่
ข) ก่อนจะยิงกระสุนเจาะเกราะควรยิงกระสุนธรรมดาสัก ๑๐๐ นัด เพื่ออุ่นลำกล้องเสียก่อน ถ้าหากสามารถทำได้
ค) ถ้าหากลำกล้องที่จะใช้ยิงนั้นเป็นลำกล้องใหม่ ให้ทดลองบรรจุกระสุนเจาะเกราะเข้าไปใน รังเพลิงแล้วดึงคันรั้งลูกเลื่อนมาข้างหลัง เพื่อปลดกระสุนออกจากรังเพลิง เมื่อกระสุนนัดที่บรรจุอยู่ในรังเพลิง ออกมาจากรังเพลิงแล้ว ให้ตรวจดูว่าสันเกลียวกดลูกกระสุนเป็นรอยหรือไม่ ถ้าหากสันเกลียวกดลูกกระสุนเป็น รอย ให้ยิงกระสุนธรรมดาเสีย ๑๐๐ นัดก่อน
ง) ตรวจดูว่าบรรจุกระสุนเข้าสายถูกต้องเรียบร้อยดีหรือไม่
จ) ตรวจดูว่าสายกระสุนอยู่ตรงกับซองบรรจุกระสุนหรือไม่
ซ. ตารางวิธีค้นหาเหตุขัดข้องและวิธีแก้ไข
ในตารางข้างล่างนี้ ประกอบด้วยเหตุขัดข้องทั้งหมดที่ได้กล่าวมาแล้ว นอกจากนั้นยังรวมทั้งเหตุติดขัดอื่น ๆ ซึ่งอาจจะเกิดขึ้นได้ไว้อีกด้วย
