กระสุน

กระสุน

ก. กล่าวทั่วไป

         ปก.๙๓ ใช้กระสุนขนาด ๑๒.๗ มม.(.๕๐ นิ้ว) กระสุนนี้ใช้ชื่อเต็มว่า "กระสุนปืนกลแบบ ๙๓" ใช้ ชื่อย่อว่า กปก.๙๓

         กปก.๙๓ ชนิดต่าง ๆ ดังจะได้กล่าวต่อไปนี้ นอกจากกระสุนจริงแล้ว อาจจะไม่มีจ่ายในอัตราปกติ แต่ก็ เป็นสิ่งจำเป็นที่ผู้ใช้จะต้องทราบว่ากระสุนเหล่านี้ใช้ในรายการด้วย เมื่อเกิดความจำเป็น

ข. ประเภทของกระสุน

         กปก.๙๓ แบ่งออกตามความมุ่งหมายในการใช้ไว้ ๓ ประเภทคือ

              - กระสุนประเภทรบ

              - กระสุนประเภทซ้อมรบ

              - กระสุนประเภทฝึก

         ๑. กระสุนประเภทรบ กระสุนประเภทรบนั้น เป็นกระสุนที่ยิงเพื่อหวังผลในการรบ ผลและอำนาจของ ลูกกระสุนที่เกิดจากการยิงนั้นขึ้นอยู่กับชนิดของกระสุนซึ่งแบ่งได้เป็น ๖ ชนิด คือ

              ก) กระสุนจริง กระสุนจริงนี้มีความมุ่งหมายที่จะใช้ยิงยานยนต์และยิงต่อสู้อากาศยานในระยะต่ำ

              ข) กระสุนเจาะเกราะ กระสุนชนิดนี้ใช้แกนเหล็กกล้า มีความมุ่งหมายที่จะใช้ยิงยานยนต์หุ้มเกราะ เครื่องบินหุ้มเกราะ ที่กำบังคอนกรีต และที่หมายอื่น ๆ ที่ทนกระสุนจริงได้

              ค) กระสุนส่องวิถี กระสุนส่องวิถีนี้บรรจุเคมีไว้ที่ท้ายลูกกระสุน วัตถุเคมีนี้จะถูกดินส่งกระสุนจุดให้ ไหม้ขึ้นในขณะที่ลูกกระสุนวิ่งไปในอากาศ ทำให้สามารถเห็นวิถีกระสุนได้ กระสุนส่องวิถีนี้ใช้สำหรับสังเกตผล ของการยิงเป็นความมุ่งหมายหลัก และเพื่อก่อให้เกิดเพลิงหรือให้อาณัติสัญญาณ เป็นความมุ่งหมายรอง

              ง) กระสุนเพลิง กระสุนนี้ใช้สำหรับก่อให้เกิดเพลิงไหม้ขึ้นกับที่หมายที่ถูกยิงกระสุนชนิดนี้เหมาะ สำหรับยิงเครื่องบินมาก

              จ) กระสุนเจาะเกราะ - เพลิง - ส่องวิถี  กระสุนชนิดนี้สร้างขึ้นโดยมีความมุ่งหมายที่จะรวมผล และอำนาจของลูกกระสุนเจาะเกราะและลูกกระสุนเพลิงไว้ในลูกกระสุนเดียวกัน นอกจากนั้นยังให้สามารถ สังเกตวิถีกระสุนได้

         ๒. กระสุนประเภทซ้อมรบ กระสุนประเภทนี้ไม่มีลูกกระสุน  มีแต่ชนวนและดินส่งกระสุนเพื่อให้ยิงแล้วมี เสียงดังคล้ายกระสุนจริง และกระสุนประเภทนี้ใช้ยิงในการซ้อมรบ  ยิงให้เป็นเกียรติแก่บุคคลยิงในงานพิธีและ ยิงให้อาณัติสัญญาณ

         ๓. กระสุนประเภทฝึก กระสุนประเภทนี้ไม่มีชนวนและดินส่งกระสุน ทำขึ้นเพื่อให้พลประจำปืนฝีกหัด บรรจุกระสุนเท่านั้น

ค. ชนิดของ กปก.๙๓

         โดยลักษณะของการแบ่งประเภท และชนิดของลูกกระสุนดังได้กล่าวมาแล้ว กปก.๙๓ แบ่งออกเป็น  ๘ ชนิดคือ

ฆ. ส่วนสำคัญของ กปก.๙๓

         คำว่ากระสุน ๑ นัด หมายถึงกระสุนที่ประกอบด้วยส่วนต่าง ๆ ครบบริบูรณ์  และพร้อมที่จะทำการยิงได้ ส่วนประกอบของกระสุนดังกล่าวแล้วมีดังนี้ .-

         ๑. ปลอกกระสุน

         ๒. ชนวน

         ๓. ดินส่งกระสุน

         ๔. ลูกกระสุน

ง. ปลอกกระสุน

         กปก.๙๓ ใช้ปลอกกระสุนขอบร่องรูปเรียว มีบ่าแบบคอขวด ทำด้วยทองเหลือง ปลอกกระสุนนี้ทำหน้าที่ ยึดเหนี่ยว ให้ส่วนประกอบต่าง ๆ ของลูกกระสุนติดรวมอยู่ด้วยกัน และป้องกันมิให้น้ำและความชื้นรั่วไหลเข้าไป เปียกดินส่งกระสุน หรือทำให้ดินส่งกระสุนขึ้นได้ นอกจากนั้นยังป้องกันมิให้แก๊สอันเกิดจากการเผาไหม้ของดินส่ง กระสุนรั่วออกมาทางหลังได้ ทั้งนี้เพราะเหตุว่า ในขณะที่ดินส่งกระสุนไหม้จากการเผาไหม้ของดินส่งกระสุนรั่ว ออกมาทางด้านหลังได้  ทั้งนี้เพราะเหตุว่าในขณะที่ดินส่งกระสุนไหม้สลายตัวเป็นแก๊สที่มีแรงดันสูงนั้นแรงดันของ แก๊สจะดันให้ปลอกกระสุนขยายตัวแนบสนิทกับรังเพลิง จนกระทั่งแก๊สไม่สามารถที่จะรั่วออกมาทางด้านหลังได้ ปลอกกระสุนประกอบด้วยส่วนสำคัญ ๆ ดังนี้

         ๑. จานท้ายปลอกกระสุน จานท้ายปลอกกระสุนเจาะร่องสำหรับบรรจุจอกชนวน เมื่ออัดจอกชนวนลงไป ในช่องบรรจุชนวนแล้ว จะต้องเน้นหรือย้ำปากช่องบรรจุชนวนอีกครั้งหนึ่ง เพื่อให้ยึดจอกชนวนได้มั่นคงยิ่งขึ้นนอก จากนั้นจานท้ายปลอกกระสุนนี้ยังเป็นบริเวณที่ตีอักษรชื่อโรงงาน และตัวเลขย่อของปีที่ผลิตกระสุนขึ้นได้อีกด้วย

         ๒. รองท้ายปลอกกระสุน ร่องท้ายปลอกกระสุนทำไว้สำหรับรับกับขอรั้งปลอกกระสุนเพื่อให้ขอรั้งปลอก กระสุนสามารถฝังตัวลงไปจับท้ายปลอกกระสุนได้

         ๓. รูเพลิง รูเพลิงนี้เจาะต่อจากช่องบรรจุชนวนเข้าไปในห้องดินส่งกระสุน  รูเพลิงทำไว้สำหรับให้ เปลวเพลิงซึ่งเกิดขึ้นในขณะที่ชนวนไหม้แลบเข้าไปจุดดินส่งกระสุนในห้องดินส่งกระสุนได้

         ๔. ห้องดินส่งกระสุน ห้องดินส่งกระสุน ซึ่งเป็นที่สำหรับบรรจุดินส่งกระสุนนี้หมายถึงปริมาตรภายในทั้ง หมดของปลอกกระสุน ห้องดินส่งกระสุนนี้นับว่า เป็นส่วนสำคัญของปลอกกระสุนเพราะปริมาตรของห้องดินกระสุน เป็นสิ่งที่กำหนดจำนวนสูงสุดของดินส่งกระสุน ซึ่งสามารถบรรจุลงไปในห้องดินส่งกระสุนได้ฉะนั้น จึงเห็นว่าความดันของแก๊สซึ่งเกิดจากการเผาไหม้ของดินส่งกระสุนนั้นขึ้นอยู่กับปริมาครของห้องดินส่งกระสุน ถ้าหากพื้นที่ วางในห้องดินส่งกระสุนยังเป็นสิ่งหนึ่งของบรรดาสิ่งที่มีอิทธิพลเหนือการเผาไหม้ของดินส่งกระสุน ถ้าหากพื้นที่ ว่างในห้องดินส่งกระสุนนี้เปลี่ยนแล้วจะทำให้การเผาไหม้ของดินส่งกระสุนเปลี่ยนแปลงไปด้วย

         ๕. บ่าปลอกกระสุน บ่าของปลอกกระสุน กปก.๙๓ ซึ่งเป็นกระสุนขอบร่องนี้ เมื่อกระสุนเคลื่อนเข้าไป ในรังเพลิงจนสุดแล้ว บ่าของปลอกกระสุนจะยันกับบ่าของรังเพลิง ทำให้กระสุนหยุดเคลื่อนที่ไปข้างหน้า ฉะนั้นจะเห็นได้ว่าสำหรับกระสุนขอบร่องแล้ว บ่ากระสุนนี้เป็นสิ่งสำคัญในการรักษาช่องท้ายปลอกกระสุนนี้ไม่คงที่จะทำ ให้ปรับหน้าลูกเลื่อนได้ยากมาก

         ๖. คอปลอกกระสุนและปากปลอกกระสุน คอปลอกกระสุนและปากปลอกกระสุนทำหน้าที่ยึดเหนี่ยวลูก กระสุนให้ติดอยู่กับปลอกกระสุน  เมื่อรวมลูกเข้ากับปลอกกระสุนแล้ว  ตรงปากปลอกกระสุนนี้จะเม้มยึดร่องท้าย ปลอกกระสุนไว้

จ. ชนวน

         ชนวนท้ายปลอกกระสุนนี้บรรจุอยู่ภายในจอกชนวนทองเหลือง ซึ่งอัดแน่นอยู่ภายในช่องบรรจุชนวนท้าย ปลอกกระสุนประกอบด้วยจอกชนวนกระดาษปิดหน้าชนวน ซึ่งใช้กระดาษมนิลาชุบแช็ลแล็คและทั่วส่วนประกอบ เหล่านี้บรรจุอยู่ในจอกชนวนเมื่อเข็มแทงชนวนจอกชนวนท้ายปลอกให้หุบเข้าไปข้างใน จอกชนวนท้ายปลอกที่บุบ เข้าไปนี้จะกดบดขยี้กับทั้งและทำให้ชนวนไหม้ขึ้น เปลวเพลิงของชนวนจะแลบเข้าไปในรูเพลิง และจุดคืนส่งให้ไหม้ไฟขึ้น

         ส่วนผสมของชนวนประกอบด้วย ดินกรดปรอทโปรแตสเซี่ยมคลอเรต และแอลติโมนี่ซัลไฟด์และผงแก้ว เป็นตัวประกอบที่สำคัญ

ฉ. ดินส่งกระสุน

         กปก.๙๓ ใช้ดินควันน้อยเป็นดินส่งกระสุน น้ำหนักดินส่งกระสุนของกระสุนแต่ละงวดไม่คงที่เสมอไปแตก ต่างกันบ้างเล็กน้อยทั้งนี้เพื่อให้ความสามารถให้ความเร็วต้นแก่ลูกกระสุนตามที่ต้องการได้ โดยไม่ให้ความดัน มากเกินเขตจำกัดของปืนดินควันน้อยที่ใช้ำดินส่งกระสุนนี้อัดเป็นเส้นกลมเจาะรูกลาง ๑ ผสมด้วยเกลือโปรแตสเซี่ยมบ้างเล็กน้อย เพื่อลดเปลวเพลิงที่ปากลำกล้องให้น้อยลง ผิวนอกของเส้นดินฉาบด้วย กราฟไฟต์

ช. ลูกกระสุน ประกอบด้วยส่วนสำคัญต่อไปนี้.-

         ๑. แกนลูกกระสุน แกนลูกกระสุนใช้โลหะผสมของตะกั่ว - แอนติโมนี่ หรือตะกั่ว - ดีบุก ในการใช้ ตะกั่วทำแกนลูกกระสุนนั้นก็เพื่อต้องการให้ลูกกระสุนสามารถฝังตัวลงในร่องเกลียวในขณะที่ลูกกระสุนหมุนเวียน ไปตามเกลียวของลำกล้องได้ และในการที่ต้องใช้โลหะผสมของตะกั่วนั้นมุ่งหมายที่จะให้ตะกั่วมีความแข็งพอด้วย

         ๒. รองลูกกระสุน ในสมัยโบราณลูกกระสุนไม่มีรองกระสุน คงใช้ลูกตะกั่วเฉย ๆ ต่อมาเมื่อความเจริญ ของปืนสูงขึ้น ลูกตะกั่วนี้ไม่เหมาะสำหรับใช้กับปืนที่มีความเร็วในการยิงสูง เช่นปืนกึ่งอัตโนมัติและปืนกลเป็นต้น เพราะลูกกระสุนตะกั่วอ่อนมาก มักจะชำรุดเสียหายเพราะการทำงานของเครื่องบรรจุกระสุนเข้ารังเพลิงเสมอนอกจากนั้นเมื่อลำกล้องร้อน ผิวนอกของลูกกระสุนตะกั่วจะละลายติดอยู่ในร่องเกลียวทีละเล็กทีละน้อยเสมอเมื่อ เป็นอยู่เช่นนี้นาน ๆ เข้าจะทำให้ร่องเกลียวตันขึ้นได้ ฉะนั้นเพื่อป้องกันความเสียหายเหล่านี้ขึ้น จึงจำเป็นต้องใช้รองกระสุนหุ้มตะกั่วไว้อีกชั้นหนึ่ง รองกระสุนมีหลายอย่างแต่ กปก.๙๓ มักใช้รองกระสุนที่ทำด้วยโลหะผสม ของทองแดงกับสังกะสีซึ่งเรียกกันว่า กิลดิ้ง เมตัล ซึ่งส่วนผสม ทองแดง ๙๐% สังกะสี ๑๐% ตอนท้ายรอง กระสุนทำเป็นร่องรับกับปลอกกระสุนซึ่งเม้มยึดลูกกระสุนไว้ เมื่อเวลารวมลูกกระสุนเข้ากับปลอกกระสุนนอกจาก นั้นในขณะที่ลูกกระสุนวิ่งเข้าไปในลำกล้อง ร่องนี้ยังทำหน้าที่รวมละอองเล็ก ๆ ของฝุ่นผงให้ตกเข้ามาในร่องนี้ ช่วยให้การเคลื่อนที่ของลูกกระสุนในลำกล้องราบเรียบมากขึ้นไม่มีอาการสะดุด

         ๓. รูปร่างของลูกกระสุน ลูกกระสุนมีรูปร่างเป็นทรงกระบอก ปลายเรียว แหลมท้ายของลูกกระสุนแบ่ง ออกเป็น ๒ อย่าง คือ ท้ายตัดแบบหนึ่งและท้ายเรียวอีกแบบหนึ่ง

         ๔. ลักษณะของลูกกระสุน แกนกระสุนรองลูกกระสุนและรูปร่างของกระสุนย่อมมีลักษณะและคุณสมบัติแตก ต่างออกไปตามชนิดของลูกกระสุนดังนี้

              ก) ลูกกระสุนจริง ลูกกระสุนจริงใช้รองกระสุนกิลดิ้งเมตัล แกนในเหล็กอ่อนตอนปลายลูกกระสุน ระหว่างรองกระสุนกับแกนเหล็กอ่อนตัวบรรจุตะกั่ว

              ข) ลูกกระสุนเจาะเกราะ มีลักษณะพึงประสงค์อยู่หลายประการคือ จะต้องมีความแข็งมากพอที่จะ ไม่ให้ลูกกระสุนผิดรูป เมื่อกระทบกับแผ่นเกราะ ผิวภายนอกของลูกกระสุนจะต้องไม่แข็งมากจนกระทั่งเปราะ เพราะจะทำให้ลูกกระสุนแตกร้าวเมื่อกระทบกับแผ่นเกราะ ผิวภายนอกของลูกกระสุนจะต้องอ่อนพอที่จะฝังลงใน ร่องเกลียวของลำกล้องปืนได้เพื่อสนองความต้องการข้างบนนี้ ลูกกระสุนเจาะเกราะประกอบด้วยส่วนสำคัญดังนี้ แกนลูกกระสุนใช้แกนเหล็กกล้าทังเสตน - โครเมี่ยม หรือแมงกานิลโมเดียมและใช้ดิลก์ เมตัล เป็นรองกระสุน พื้นที่ว่างระหว่างแกนในเหล็กกล้ากับรองลูกกระสุนบรรจุตะกั่วเพื่อรักษาดุลย์ของขีปนวิธีไว้นอกจากนั้นตะกั่วยัง ช่วยในการเจาะเกราะได้อีกบ้างในเมื่อมุมกระทบของลูกกระสุนเล็กกว่าธรรมดาลักษณะสำคัญอีกประการหนึ่งก็ คือ เส้นแกนของรองกระสุนต้องเป็นเส้นเดียวกับเส้นแกนของแกนในเหล็กกล้า

              ค) ลูกกระสุนส่องวิถี ใช้แกนในตะกั่ว ตอนท้ายบรรจุวัตถุส่องแสงและตัวจุดวัตถุส่องแสงส่วน ประกอบที่สำคัญของวัตถุส่องแสงได้แก่ (๑) เชื้อจุด (๒) สารให้ออกซิเจน (๓) สารให้สี (๔) สารผนึกและกันน้ำ

              สีที่นิยมใช้กันในขณะนี้คือ สีแดง เนื่องจากว่าเปลวไฟของกลุ่มกระสุนส่องวิถีมีความร้อนสูงฉะนั้น ในบางกรณีอาจใช้แทนกระสุนเพลิงได้

              ง) กระสุนเพลิง กระสุนเพลิงใช้แกนในสารเคมีอย่างหนึ่งอย่างใดต่อไปนี้ อลูมีเนียมแบเรียม- ไนเตรทเทอร์ไมด์ หรือฟอสฟอรัสขาว สารเคมีเหล่านี้ไหม้แล้วจะเกิดความร้อนสูงจนกระทั่งทำให้ที่หมายถูกลูก กระสุนนี้ไหม้

ซ. ลักษณะทั่วไปของ กปก.๙๓ - จริง (บ.๒) เอ็ม.๒

         ๑. กระสุน กปก.๙๓ - จริงนี้เป็นกระสุนมาตรฐาน สำหรับจ่ายประจำ ปก.๙๓ กระสุนทั้งนัดยาว ๑๓.๘๔ ซม.(๕.๔๕ นิ้ว) ที่ตัวลูกกระสุนไม่มีเครื่องหมายอะไร นอกจากตัวอักษรย่อของโรงงานและปีที่ผลิต กระสุนนั้นไว้ที่จานท้ายปลอกกระสุนเท่านั้น

         ๒. ลูกกระสุน ลูกกระสุนประกอบด้วยส่วนสำคัญดังนี้ คือ รองกระสุนกิลดิ้งก์เมตัล แกนในเหล็กอยู่ ระหว่างแกนในเหล็กอ่อนและรองกระสุนบรรจุตะกั่ว - แอนติโมนี่ ลูกกระสุนยาว ๕.๘๖ ซม.(๒.๓๑ นิ้ว)ท้าย ลูกกระสุนเรียว ๙ องศา เริ่มเรียวตั้งแต่ ๐.๙๘ ซม.(๐.๓๘๖ นิ้ว) จานท้ายลูกกระสุน

ฌ. ลักษณะทั่วไปของ กปก.๙๓ - เจาะเกราะ (บ.๒) เอ็ม.๒

         ๑. กระสุน กปก.๙๓ เจาะเกราะ (บ.๒) นี้เป็นกระสุนเจาะเกราะมาตรฐานที่จ่ายให้ใช้กับ กปก.๙๓ ลูกกระสุนนี้ใช้สำหรับยิงอากาศยาน  ยานเกราะที่กำบังคอนกรีตและที่หมายอื่นที่ต้านทานกระสุนจริงได้  กระสุน ทั้งนัดยาว ๑๓.๘๔ ซม.(๕.๔๕ นิ้ว) ที่ปลายลูกกระสุนทาสีดำ เพื่อแสดงให้ทราบว่าเป็นกระสุนเจาะเกราะ

         ๒. ลูกกระสุน ลูกกระสุนประกอบด้วยส่วนสำคัญ ๓ ส่วนคือ  รองกระสุนกิลดิ้งก์เมตัล  ใช้เหล็กกล้า ทังเสตนโครม หรือแมงกานีส - โมลิบเดียม ทำแกนกระสุนระหว่างปลายแกนในเหล็กกับรองกระสุนบรรจุโลหะ ผสมตะกั่วแอนติโมนี่ ลูกกระสุนทั้งนัดยาว ๕.๘๖ ซม.(๒.๓๑ นิ้ว) ท้ายกระสุนเรียว ๙ องศา  เริ่มเรียวตั้งแต่ ๐.๓๘๐ นิ้วจากท้ายกระสุน

ญ. ลักษณะทั่วไปของ กปก.๙๓ - ส่องวิถี (บ.๑) เอ็ม.๑

         ๑. กระสุน กปก.๙๓ ส่องวิถี (บ.๑) นี้เป็นกระสุนเลิกสร้างแล้ว ที่ยังคงมีจ่ายอยู่ก็เพื่อใช้ให้าของเก่า หมดไปเท่านั้น  และใช้ยิงในการฝึกเท่านั้น ในการใช้หัวรบใช้ กปก.๙๓ - ส่องวิถี  (บ.๑๗)  แทนในการยิง กระสุนนี้ผ่านพื้นที่ที่มีหญ้าแห้งมาก ๆ โดยเฉพาะในสนามเป้า จะต้องคอยระวังป้องกันมิให้ลูกกระสุนนี้จุดหญ้าแห้ง ให้ไหม้ขึ้น ที่ปลายลูกกระสุนทาสีแดง เพื่อแสดงให้ทราบว่าเห็นกระสุนส่องวิถี

         ๒. ลูกกระสุน ลูกกระสุนประกอบด้วยส่วนสำคัญ ๓ ส่วนคือ รองกระสุนกิลดิ้งก์เมตัล  หรือรองกระสุน เหล็กเคลือบกิลดิ้งก์เมตัล ตอนปลายรองกระสุนบรรจุโลหะผสมตะกั่ว - แอนติโมนี่ ต่อจากโลหะผสมนี้มาจน กระทั่งถึงท้ายกระสุน บรรจุสารส่องแสงและเชื้อจุดลูกกระสุนส่องวิถีท้ายกระสุนตรงไม่เรียวเหมือนกระสุนจริง หรือกระสุนเจาะเกราะ ตอนท้ายลูกกระสุนเจาะรูเพื่อให้เปลวไฟแลบเข้าไปจุดสารส่องแสงได้ ลูกกระสุนยาว ๖.๐๙ ซม.(๒.๔๐ นิ้ว) กระสุนส่องวิถี จะเริ่มมีแสงสลัวในระยะตั้งแต่ ๒๕๐ ฟุต  และเริ่มสว่างมากขึ้นทุกทีจน กระทั่ง ถึงระยะ ๑๔๖๒ - ๑๖๓๕ ม.(๑๖๐๐ - ๑๘๐๐ หลา) จึงหมดแสงสว่าง

ฎ. ลักษณะทั่วไปของ กปก.๙๓ - ส่องวิถี (บ.๑๐) เอ็ม.๑๐

         ๑. กระสุน กปก.๙๓ (บ.๑๐) นี้เป็นกระสุนมาตรฐานสำหรับ ปก.๙๓  ติดตั้งบนอากาศยานมีความมุ่ง หมายที่จะให้สามารถเห็นกระสุนที่แล่นไปในอากาศได้ ที่ปลายกระสุนทาสีส้ม

         ๒. ลูกกระสุน ลูกกระสุนมีรูปร่างลักษณะและความสามารถทางขีปนะวิธีเช่นเดียวกับ กปก.๙๓  ส่องวิถี (บ.๑)  นอกจากว่าสารส่องแสงจะเริ่มมีแสงสลัวตั้งแต่ระยะ ๔๕.๗๒ ม.(๑๕๐ ฟุต)  ขึ้นไปและเริ่มส่องสว่าง มากขึ้น จนกระทั่งถึงระยะ ๑,๔๖๒ - ๑,๗๔๖ ม.(๑,๖๐๐ - ๑,๙๐๐ หลา) จึงหมดแสงสว่าง

ฏ. ลักษณะทั่วไปของ กปก.๙๓ - ส่องวิถี (บ.๑๗ ท.๙) เอ็ม.๑๗ ที.๙

         ๑. กระสุน กปก.๙๓ - ส่องวิถี (บ.๑๗ ท.๙) นี้เป็นกระสุนที่ใช้แทน กปก.๙๓ เจาะเกราะ -  ส่อง วิถี  (บ.๒๐) ได้ สำหรับ กปก.๙๓ พื้นดินนั้นได้เลิกใช้ กปก.๙๓ ส่องวิถี (บ.๑) เปลี่ยนเป็น กปก.๙๓  ส่อง วิถี  (บ.๑๗ ท.๙) นอกจากนั้นยังใช้กับ ปก.๙๓ พื้นดินได้อีกด้วย กระสุนทั้งนัดยาว ๑๓.๘๔ ซม.(๕.๘๕  นิ้ว) ปลายกระสุนทาสีน้ำตาลแก่

         ๒. ลูกกระสุน ลูกกระสุนมีรูปร่างลักษณะและมีความสามารถทางขีปนะวิธีเช่นเดียวกับ กปก.๙๓ ส่องวิถี นอกจากว่าสารส่องแสงเริ่มมีแสงตั้งแต่ระยะ  ๒๒๘.๕ ม.(๒๕๐ หลา)  ขึ้นไป  และมีแสงส่วางไปจนถึงระยะ ๒,๒๔๙.๓ ม.(๒๔๕๐ หลา) จึงหมดแสงสว่าง

ฐ. ลักษณะทั่วไปของ กปก.๙๓ - ส่องวิถี (บ.๒๑ ท.๑) เอ็ม.๒๑ ที.๑

         ๑. กระสุน กปก.๙๓ - ส่องวิถี (บ.๒๑ ท.๑) นี้เป็นมาตราฐานสำหรับ ปก.๙๓  ติดตั้งบนอากาศยาน เพื่อใช้ยิงต่อสู้อากาศยานด้วยกันเมื่อมองจากทางด้านหน้าของลูกกระสุนส่องวิถี (บ.๒๑ ท.๑) นี้จะสว่างกว่า กปก.๙๓ - ส่องวิถี (บ.๑) ประมาณ ๑ เท่า เพราะเหตุว่าใช้สารส่องแสงสว่างไปจนถึงระยะ ๕๙๔ ม.(๖๔๐ หลา) จึงหมดแสงสว่าง

         ๒. ลูกกระสุน ลูกกระสุนมีรูปร่างลักษณะและความสามารถทางขีปนวิธีเช่นเดียวกับ กปก.๙๓ ส่องวิถี (บ.๒๑)

ฑ. ลักษณะทั่วไปของ กปก.๙๓ - เพลิง (บ.๑) เอ็ม.๑

         ๑. กระสุน กปก.๙๓ - เพลิง (บ.๑) นี้เป็นกระสุนเลิกใช้แล้ว  ยังคงมีจ่ายอยู่ก็เพื่อจ่ายของเก่าให้ หมดไปเท่านั้น กระสุนทั้งนัดยาว ๑๓.๘๔ ซม.(๕.๔๕ นิ้ว) ปลายลูกกระสุนทาสีน้ำเงินอ่อน  และร่องลูกกระสุน มี ๒ ร่อง

         ๒. ลูกกระสุน ลูกกระสุนมีรูปร่างและขนาดเท่ากับ กปก.๙๓ - เพลิง  (บ.๑)  บางรุ่นใช้ลูกกระสุน ท้ายตัดที่มีสัมประสิทธิ์ทางขีปนวิธีต่ำ จึงได้จัดกระสุนนี้ไว้ในชั้น กปก.๙๓ ลูกกระสุนยาว ๕.๙ ซม.(๒.๓๕นิ้ว)

ฒ. ลักษณะทั่วไปของ กปก.๙๓ - เพลิง (บ.๒๓ ท.๔๘) เอ็ม.๒๓ ที.๔๘

         ๑. กระสุน  กปก.๙๓ - เพลิง (บ.๒๓ - ท.๔๘) เป็นกระสุนมาตรฐานสำหรับ ปก.๙๓ ติดตั้งบน อากาศยานเท่านั้น กระสุนเพลิง (บ.๒๓ - ท.๔๘) นี้มีความเร็วสูงกว่ากระสุนเพลิง (บ.๑) และยิงอากาศ ยานได้ผลดีกว่า  กปก.๙๓ - เพลิง (บ.๑) เพราะสามารถจุด ดี โร ซีน ได้ดีกว่ากระสุนเพลิง  (บ.๑)ลูก กระสุนยาว ๑๓.๘๔ ซม.(๕.๔๕ นิ้ว) ปลายลูกกระสุนทาสีน้ำเงินและคาดด้วยสีน้ำเงินอ่อน

         ๒. ลูกกระสุน ลูกกระสุนมีรูปร่างและลักษณะภายนอกเหมือนกับกระสุนเพลิง (บ.๑) ใช้กิลดิ้งก์เมตัล เป็นรองกระสุน เรือนสารเพลิงทำด้วยเหล็กเคลือบกิลดิ้งก์เมตัล ลูกกระสุนยาว ๕.๘๑ ซม.(๒.๒๙๐ นิ้ว)

ณ. กปก.๙๓ - เจาะเกราะ - เพลิง (บ.๘) เอ็ม.๘

         ๑. กระสุน กระสุนนี้เป็นกระสุนมาตรฐานที่จ่ายให้ใช้กับ ปก.๙๓ และนิยมใช้แทน  กปก.๙๓  เพลิง (บ.๑)  กับ กปก.๙๓ - เจาะเกราะ (บ.๒) กระสุนทั้งนัดยาว ๑๓.๘๔ ซม.(๕.๔๕ นิ้ว)  ปลายกระสุนทาสี อลูมิเนียม ลูกกระสุนงวดก่อน ๆ ซึ่งอยู่ในชั้นทดลองซึ่งมีชื่อว่า กปก.๙๓ - เจาะเกราะ - เพลิง (ท.๑๖) ซึ่ง จ่ายในขั้นทดลองนั้น ทาสีน้ำเงินและคาดด้วยสีดำ

         ๒. ลูกกระสุน ลูกกระสุนมีรองลูกกระสุน แกนลูกกระสุนเหมือนกับ กปก.๙๓ - เจาะเกราะ (บ.๒)แต่ ระหว่างปลายแกนลูกกระสุน กับรองลูกกระสุนบรรจุสารเพลิง แกนตะกั่ว ลูกกระสุนยาว ๕.๘๔ ซม.(๒.๓ นิ้ว)

ด. กปก.๙๓ - เจาะเกราะ - เพลิง (ท.๔๖) ที.๔๖

         ๑. กระสุน กระสุนนี้ใช้เฉพาะ ปก.๙๓ ติดตั้งบนอากาศยานเท่านั้น กระสุนนี้มีความเร็วสูงกว่า  กปก. ๙๓- เจาะเกราะ -เพลิง (บ.๘) อีกด้วย เพราะเหตุว่ามีความสามารถทางขีปนะวิธีกระสุนทั้งนัดยาว ๑๓.๘๔ซม.(๕.๔๕ นิ้ว) ปลายกระสุนท้ายตัดและยาว ๓.๘ ซม.(๑.๙๓๙ นิ้ว)

ต. กปก.๙๓ - เจาะเกราะ - เพลิง - ส่องวิถี (บ.๒๘ ท.๒๘) เอ็ม.๒๐ ที.๒๘

         ๑. กระสุน กระสุนเป็นกระสุนมาตรฐานที่จ่ายให้กับ ปก.๙๓ มีลักษณะเหมือนกับ กปก.๙๓ เจาะเกราะ- เพลิง (บ.๘)  ทุกอย่างนอกจากบรรจุสารส่องแสงไว้ที่ตอนท้ายลูกกระสุนเท่านั้นปลายลูกกระสุนทาสีแดงคาด ด้วยอลูมิเนียม

         ๒. ลูกกระสุน ลูกกระสุนมีลักษณะเหมือน กปก.๙๓ - เจาะเกราะ - เพลิง ทุกอย่าง  และสารส่อง แสงจะเริ่มมีแสงสลัวตั้งแต่ ๒๐ ฟุต - ๓๐๐ หลา จากปากลำกล้อง และจาก ๓๑๙ ม.(๓๕๐ หลา)  เป็นต้นไป จะเริ่มสว่างมากขึ้นจนกระทั่งถึงระยะ ๑,๖๐๘ ม.(๑,๗๖๐ หลา) จึงหมดแสงสว่าง

ถ. กปก.๙๓ - ซ้อมรบ (บ.๑ ท.๔๐) เอ็ม.๑ ที.๔๐

         กระสุนซ้อมรบ (บ.๑ ท.๔๐) นี้เป็นกระสุนมาตรฐานที่จ่ายให้ใช้กับ ปก.๙๓ ติดตั้งอยู่บนอากาศยานซึ่งมี เครื่องทวีความถอยหลังสำหรับยิงกระสุนซ้อมรบ  กระสุนทั้งนัดยาว ๙.๙๓ ซม.(๓.๙๑๐ นิ้ว)  กระสุนซ้อมรบนี้ สังเกตได้ง่ายเพราะไม่มีลูกกระสุน และร่องตื้น ๆ ห่างจากปลอกกระสุนประมาณ ๑/๔ นิ้ว ซึ่งทำไว้รับกับหมอน หน้าดิน  หมอนหน้าดินนี้ทำด้วยกระดาษหนา ๑/๑๖ นิ้ว ก่อนที่จะอัดหมอนนี้เข้าไปจะต้องใช้แลคเกอร์  ทาหมอน หน้าดินทากระดาษทั้ง ๒ ข้างเสียก่อน แล้วจึงบรรจุเข้าไปในปลอกกระสุน เมื่อบรรจุเข้าไปในปลอกกระสุนแล้ว จึงทาแลคเกอร์ทับอีกชั้นหนึ่ง และเม้มปากปลอกกระสุน

ท. กปก.๙๓ หัดบรรจุ (บ.๒) เอ็ม.๒

         ๑. กระสุน กระสุนนี้เป็นกระสุนมาตรฐานที่จ่ายให้ใช้กับ ปก.๙๓ ทุกแบบ เพื่อใช้ในการบรรจุและ ทดลองการทำงานของเครื่องกลไก กระสุนทั้งนัดยาว ๑๓.๘๔ ซม.(๕.๔๕ นิ้ว)  กระสุนที่ผลิตออกมาก่อนเดือน มีนาคม  ค.ศ. ๑๙๔๔ นั้นปลอกกระสุน อาบดีบุกและ เจาะรู ๓-๕ รู และไม่มีชนวนท้ายปลอกกระสุน  เพื่อให้ แตกต่างจากกระสุนจริง กระสุนรุ่นหลังจาก ค.ศ. ๑๙๔๔  นั้นปลอกกระสุนไม่ได้อาบดีบุกและกระสุนบางรุ่นก็ใช้ ปลอกกระสุนเหล็ก

         ๒. ลูกกระสุน กระสุนก่อนวันที่ ๗ มกราคม ค.ศ.๑๙๔๓ ประกอบด้วยส่วนสำคัญ ๓ ส่วน  รองกระสุน กิลดิ้งก์เมตัลอาบดีบุก แกนกระสุนเหล็กอ่อนระหว่างปลายแกนกระสุนกับรองกระสุนบรรจุตะกั่วแข็งแต่รุ่นใหม่นี้ไม่ ใช้ตะกั่วแข็ง บรรจุหัวกระสุน คงใช้แต่รองกระสุนกิลดิ้งก์เมตัลหรือรองกระสุนเหล็กอาบกิลดิ้งก์เมตัลเท่านั้น ซึ่ง ทำให้กระสุนทั้งนัดเบาลงประมาณ ๓๑๔ เกรน ลูกกระสุนยาว ๖.๐๙ ซม.(๒.๔๖ นิ้ว)

ธ. การแบ่งขั้นของกระสุน

         ๑. กล่าวทั่วไป เนื่องจากปืนที่ใช้ กปก.๙๓ นี้มีหลายชนิดด้วยกัน แช่น ปก.พื้นดิน, ปก.อากาศ ฯลฯ ปืนเหล่านี้อาจ จะต้องการกระสุนที่มีคุณสมบัติเฉพาะเพื่อให้เหมาะสมกับปืนนั้น ๆ นอกจากกระสุนแต่ละงวดอาจมีคุณสมบัติแตก ต่างกัน เนื่องจากการผลิตเป็นจำนวนมากได้อีกด้วย  เมื่อพิจารณาความแตกต่างกระสุนแต่ละงวดและความต้อง การของปืนแต่ละอย่างแล้ว จะเห็นได้วาถ้าต้องการจะใช้กระสุนที่มีคุณสมบัติเหมาะสมกับปืนแต่ละชนิดได้โดยถูก ต้องแล้ว จำเป็นจะต้องกำหนดชั้นของกระสุน โดยถือเอาคุณสมบัติที่ได้จากการตรวจรับกระสุนเป็นเกณฑ์ใน การกำหนดชั้นของกระสุนหมายความว่ากระสุนชั้นใดมีคุณสมบัติดีก่วาชึนใด โดยทั่วไปไม่เห็นแต่เพียงแสดงให้ ทราบว่ากระสุนชั้นหนึ่งมีคุณสมบัติพิเศษเหมาะกับปืนชนิดหนึ่งมากกว่ากระสุนอีกชนิดหนึ่งเท่านั้นเช่น

         ก) ปืนกลพื้นดิน เป็นปืนที่สร้างขึ้นโดยมีความแข็งแรง ความเร็วในการยิงต่ำ และผู้ยิงสามารถควบ คุมอยู่ใกล้ชิดกับปืนได้ตลอดเวลา ฉะนั้นจึงมีความพิถีพิถันในคุณภาพอื่น ๆ  ของกระสุนน้อยลงไปกระสุนที่สามารถ ให้ความดันและขนาดถูกต้องตามความต้องการแล้ว ก็นับว่าใช้ได้

         ข) ปืนกลอากาศซึ่งยิงลอดใบพสัด หรือติดอยู่ที่ปีกของเครื่องบิน ต้องการกระสุนที่มีความเร็วในการ ไหม้ของดินส่งกระสุนคงที่เสมอตลอดเวลา จะเปลี่ยนแปลงไม่ได้

         ๒. วิธีแบ่งชั้นกระสุน

              ก) การแบ่งชั้นกระสุนนั้น กรมสรรพาวุธเป็นผู้แบ่งชั้นกองกระสุน มิได้พิมพ์ติดอยู่บนหรือหีบกระสุน หรือพิมพ์ไว้ในกระดาษในหีบกระสุนแต่อย่างไรก็ตามสัญลักษณ์กระสุนซึ่งทาสีทับไว้บนหีบกระสุนนั้นเป็นสิ่งแสดงให้ ทราบว่ากระสุนภายในหีบนั้นเป็นกระสุนชั้นใด

              ชั้นของกระสุนแบ่งออกได้ดังนี้.-

                  - ปกอ.(A.G.) ใช้กับปืนกลอากาศยาน

                  - ปก.(M.G.) ใช้กับปืนกลพื้นดิน

              ข) กระสุนเสื่อมคุณภาพใช้ยิงไม่ได้

                  - ปืนชนิดหนึ่งอาจกำหนดให้ใช้กระสุนได้หลายขั้นเช่น ปกอ. อาจใช้กับปืนกลตั้งพื้นได้

              ค) เมื่อไม่สามารถจะหาหลักฐานอันแน่นอนได้ว่า  กระสุนที่มีอยู่ในครอบครองเป้นกระสุนชั้นใดแล้ว ให้ถือว่ากระสุนนั้นเป็นกระสุนชั้น ๓และเลิกใช้ราชการทันที แต่อย่างไรก็ตาม ก่อนที่จะกำหนดลงไปได้ว่ากระสุน นัดนั้นเป็นกระสุนชั้นที่ ๓ ได้ ก็ต่อเมื่อได้พยายามหาหลักฐานซึ่งแสดง  กระสุนชั้นนั้นจนสุดความสามารถแล้วเท่า นั้น  นอกจากนั้นกระสุนซึ่งถูกกำหนดให้เป็นกระสุนชั้น ๓  เพราะหลักฐานของกระสุนหายแต่ทว่าปรากฏหลักฐาน แน่นอนว่ากระสุนนั้นอยู่ในงวดเดียวกันกับกระสุนที่หน่วยทหารหน่วยหนึ่งกำลังใช้อยู่แล้ว ให้ตรวจดูความเรียบร้อย ภายนอกด้วยสายตาเสียก่อน เมื่อปรากฏว่าเรียบร้อยก็อาจจะจ่ายกลับไปให้ใหม่ แต่ให้ใช้ในการฝึกเท่านั้น

              ง) กระสุนซึ่งมีเครื่องหมายบอกไว้ว่า "สำหรับยิงฝึกเท่านั้น"  ห้ามยิงข้ามศรีษะทหารฝ่ายเดียวกัน ไม่ว่ากรณีใด ๆ

              จ) กระสุนที่หน่วยทหารส่งคืนมา และถูกกำหนดว่าเป็นกระสุนชั้น ๓ ให้ปฏิบัติดังนี้.-

                  - กระสุนที่มีหลักฐานแน่นอนว่าเป็นกระสุนในงวดเดียวกับกระสุนที่ใช้อยู่หลังจากคัดกระสุนที่ ชำรุดออกแล้ว กระสุนเหล่านี้อาจจะจ่ายออกไป เพื่อใช้ฝึกยิงได้ตามคำสั่งของผู้บังคับบัญชา ณ ที่นั้น ๆ

                  - กระสุนที่ไม่ทราบอยู่ในงวดใด ให้ทำเครื่องหมาย "กระสุนชั้น ๓ เพราะไม่มีหลักฐาน"

                  - กระสุนชั้น ๓.

                       กระสุนมีหลักฐานและประวัติครบสมบูรณ์ แต่กรมสรรพาวุธกำหนดให้เป็นกระสุนชั้น ๓. ให้ถือ ว่าเป็นกระสุนชั้น ๓. และเลิกใช้ราชการทันที

น. ลำดับในการจ่ายกระสุน

         ตามคำชี้แจงของกรมสรรพาวุธ การจ่ายกระสุนนั้นต้องจ่ายตามลำดับดังนี้.-

         ๑. กระสุนใช้เฉพาะ กระสุนใช้เฉพาะ (LIMITED STANDARD)  หมายถึงกระสุนที่ทางราชการไม่ได้ถือว่าเป็นกระสุน มาตรฐานที่ใช้อยู่ทั่วไป แต่สามารถใช้กับปืนชนิดหนึ่งชนิดใดได้โดยเฉพาะหรือใช้รวมกับกระสุนมาตรฐานได้ใน บางโอกาส และกระสุนล้าสมัย ซึ่งทางราชการเลิกใช้เป็นกระสุนมาตรฐานแล้วแต่ยังใช้ไม่หมด ยังเหลือตกค้าง อยู่ในคลัง และต้องการจะจ่ายเพื่อใช้ของเก่าให้หมดไปเท่านั้น

         ๒. กระสุนใช้แทน กระสุนใช้แทน (STANDARD) หมายถึงกระสุนที่มิใช้กระสุนมาตรฐานเพราะมีคุณสมบัติและขนาดแตก ต่างไปจากกระสุนมาตรฐานเล็กน้อย แต่ทว่าทางราชการยอมอนุญาตให้ใช้แทนกระสุนมาตรฐานได้ในเมื่อกระสุน มาตรฐานขาดมือ

         ๓. กระสุนมาตรฐาน กระสุนมาตรฐาน หมายถึงกระสุนที่ทางราชการใช้เป็นมาตรฐานการจ่ายกระสุนตามลำดับเช่นนี้จะทำให้สามารถแจกจ่ายกระสุนที่เหลืออยู่ในคลังนานกว่ากระสุนอื่นออกไปก่อนก็ได้ อนึ่งกระสุนที่เปิดหีบหรือบรรจุ เข้าหีบใหม่ โดยมิได้บัดกรีหีบให้เรียบร้อย นับว่าเป็นกระสุนที่ควรจ่ายก่อนกระสุนอื่นเช่นกัน

บ. เครื่องหมายกระสุน

         ชนิด ขนาด งวดกระสุน และสัญลักษณ์ของผู้สร้าง  เป็นเครื่องหมายที่จำเป็นที่จะต้องทำไว้เพื่อให้ผู้ใช้ สามารถทราบลักษณะและคุณสมบัติของกระสุน ปรากฏว่าอยู่ในบริเวณดังต่อไปนี้คือ

         ๑. บนกระสุน

         ๒. บนหีบห่อกระสุน

ป. เครื่องหมายบนกระสุน

         ๑. เครื่องหมายบนลูกกระสุน เครื่องหมายบนลูกกระสุนเป็นเครื่องหมายที่แสดงให้ทราบว่าเป็นกระสุนชนิดใด สีต่าง ๆ ที่ทาไว้บน หัวกระสุนมีความหมายดังต่อไปนี้.-

นอกจากทาบนลูกกระสุนแล้วยังสังเกตชนิดของลูกกระสุนได้จากรูปร่างคือ

              ก) ปลอกกระสุนเจาะรู คือกระสุนฝึกบรรจุ

              ข) ไม่มีหัวกระสุน คือกระสุนซ้อมรบ

         ๒. เครื่องหมายบนจานท้ายปลอกกระสนุ เครื่องหมายบนจานท้ายปลอกกระสุนเป็นเครื่องหมายที่แสดงให้ทราบที่ผลิต และปีที่ผลิตกระสุนนั้นขึ้น เช่น  แสดงให้ทราบว่ากระสุนนั้นผลิตที่ FRANKFORD ARSENAL ใน ค.ศ.๑๙๔๔  มักมีเครื่องหมายแสดงขนาด ของกระสุนอยู่บนจานท้ายปลอกกระสุนด้วย

         ๓. เครื่องหมายบนหีบห่อกระสุน เครื่องหมายต่าง ๆ ที่ปรากฏอยู่บนหีบกระสุนนั้นมักจะเป็นเครื่องหมายที่แสดงจำนวนกระสุนปืนในหีบ ลักษณะการบรรจุกระสุน ชั้นของกระสุน งวดกระสุน ปริมาตรและน้ำหนักของหีบกระสุนนั้น ๆ  เครื่องหมายต่าง ๆ  ที่กล่าวมานี้มักจะทำไว้ตามตำบลต่าง ๆ ดังนี้

              ก) บนหีบไม้ชั้นนอก

              ข) บนหีบโลหะชั้นใน

              ค) บนกล่องกระดาษ

ผ. เครื่องหมายบนหีบไม้ชั้นนอก

         หีบไม้ชั้นนอกของ กปก.๙๓ หรือหีบกระสุนสรรพาวุธทั่ว ๆ ไปมักจะทาหรือพ่นสีน้ำตาลแก่เป็นสีพื้นแล้วพ่น เครื่องหมายสีขาวหรือสีเหลืองทับอีกชั้นหนึ่ง

         เครื่องหมายบนหีบชั้นนอกเป็นเครื่องหมายที่ทำไว้เพื่อประโยชน์ในการหาหลักฐานการขนส่งการระวัง รักษา วิธีปฏิบัติและการใช้กระสุนซึ่งบรรจุอยู่ในหีบนั้น ๆ เครื่องหมายต่าง ๆ มีดังต่อไปนี้

         ๑. จำนวนกระสุนที่มีอยู่ในหีบและการบรรจุกระสุน เครื่องหมายแสดงจำนวนของกระสุนนี้มักจะพบบนด้านยาวของหีบและด้านหัวหรือท้ายของหีบด้านใด ด้านหนึ่ง นอกจากจะแสดงจำนวนของกระสุนแล้ว  เครื่องหมายนี้ยังแสดงขนาดของกระสุนและแสดงให้ทราบอีก ด้วยว่ากระสุนในหีบนั้นบรรจุอยู่ ในเครื่องป้อนกระสุนชนิดใด เช่น ๑๑๐ นัดกระสุน ๑๒.๗  บรรจุในสายกระสุน ข้อต่อโลหะ  ๑๑๐ (Cartridges Cal : 50  Linked)  ในบางกรณีแม้จะบอกไว้ด้วยอักษรแล้วยังเขียนรูป แสดงการบรรจุกระสุนในเครื่องป้อนกระสุนไว้เพื่อให้เห็นได้เด่นชัดยิ่งขึ้นว่า กระสุนภายในหีบบรรจุไว้ในเครื่อง ป้อนกระสุนชนิดใด

         ๒. สัญลักษณ์ของกระสุน สัญลักษณ์ของกระสุน (Ammunition Code Symbol) นี้เป็นสัญลักษณ์รหัสโดยมากมีทั้งหมด ๕  ตัว ด้วยกันเช่น T.I ICI. รหัส ๒ ตัวหน้า เป็นชื่อรหัสแสดงบัญชีรายชื่อกระสุน ส่วน อีก ๓ ตัว เป็นชื่อรหัสแสดง ชนิดปืนที่ใช้กับกระสุนนั้น และรหัสชั้นของกระสุน

๓. เรโชของกระสุนชนิดต่าง ๆ ถ้าหากกระสุนภายในหีบบรรจุอยู่ในสายกระสุนแล้ว   ภายในสายกระสุนเดียวกันมีกระสุนหลายชนิด ด้วยกัน เรโชของกระสุนที่บรรจุอยู่ในสายกระสุนมักจะเขียนไว้บนด้านยาวของหีบกระสุนต่อลงมาจากสัญลักษณ์ ของกระสุน  เช่นเจาะเกราะ - เพลิง ๑ นัด เจาะเกราะ - เพลิง ๑ นัด - ส่องวิถี ๑ นัด (IAP  -  I M8EI M1DI 1AB - I M8E1 1ICN.M10E1 1TRACER) แสดงให้เห็นว่าทุก ๆ จำนวนกระสุน ๕ นัด  จะมีรู กระสุน เจาะเกราะเพลิง ๒ นัด กระสุนเพลิง ๑ นัด กระสุนส่องวิถี ๑ นัด และเรียงกันตามลำดับได้ดังแสดง มาแล้ว

         ๔. น้ำหนักและปริมาตร เพื่อความสะดวกในการขนส่งหีบไม้ชั้นนอกของ กปก.๙๓ มักจะพิมพ์ขนาดและน้ำหนักของหีบไว้ที่ด้าน ยาวของหีบกระสุน

         ๕. งวดบรรจุกระสุนใหม่ เนื่องจากกระสุนที่บรรจุอยู่ในสายกระสุนผ้า หรือสายกระสุนข้อต่อโลหะนั้นมีกระสุนหลายชนิดด้วยกัน จึงเป็นการไม่สะดวกที่จะพิมพ์หมายเลข งวดของกระสุนทุกชนิดลงบนหีบกระสุนและบันทึกลงในหลักฐานต่าง ๆ ด้วยเหตุนี้เองบนหีบกระสุนจึงไม่พิมพ์หมายเลขงวดกระสุนทุกชนิดไว้ คงพิมพ์แต่หมายเลขงวดของกระสุนเข้าสาย หรือที่เรียกว่างวดบรรจุกระสุนใหม่ไว้แทนหมายเลขงวดกระสุนเดิม.

         งวดบรรจุกระสุนใหม่ (REPACKED LOT NUMBER) ประกอบด้วยชื่อย่อของโรงงาน ผู้ผลิตกระสุน ชนิดต่าง ๆ เข้าเครื่องป้อนกระสุนและหมายเลขงวดบรรจุใหม่ เช่น REPACKER LOT FA - L 000 นั้น  FA แสดงว่า  FRANKFORD ARSENAL เป็นผู้บรรจุใหม่ L  แสดงว่าบรรจุเข้าสายกระสุนข้อต่อโลหะ  (LINKED) 000  แสดงว่าบรรจุใหม่งวดที่ ๐๐๐

         ๖. แบบของกระสุน ถ้าหากภายในหีบกระสุนบรรจุกระสุนชนิดเดียวกันทั้งหมด เช่น กระสุนที่บรรจุอยู่ภายในกล่อง กระดาษหรือตับกระสุน เครื่องหมายบนหีบกระสุนจะแสดงแบบของกระสุนไว้ด้วยเช่น BALL M2 หมายถึงกระสุน จริง บ.๒

         แบบของกระสุนนั้นมีหลักเกณฑ์ในการตั้งชื่อที่อยู่  ๒ อย่างคือ สมัยก่อน ค.ศ.๑๙๒๕ ให้ชื่อแบบของกระสุนตาม ค.ศ.เช่น กระสุนจริงขนาด ๑๑ มม.(๐.๔๕ นิ้ว) บ.๑๙๑๑ (CARTRIDGE  BALL CAL.45 M1911)หลังจาก ค.ศ.๑๙๒๕ ใช้เรียกแบบกระสุนใหม่คือ บ.๑, บ. ๒ เป็นต้นเช่นเรียกกระสุนจริงขนาด ๗.๖ มม. (๐.๓๐ นิ้ว) บ.๒ (CARTRIDGE BALL CAL.30 M2)

ฝ. เครื่องหมายบนหีบโลหะชั้นใน

         กปก.๙๓ บรรจุอยู่ภายในหีบไม้ชั้นนอกอีกทีหนึ่งหีบโลหะพ่นสีกากีแกมเขียวเป็นสีพืน้ และพ่นเครื่องหมายสี ขาวทับสีพื้นอีกชั้นหนึ่ง เครื่องหมายต่าง ๆ ที่พ่นไว้บนหีบกระสุนมีดังต่อไปนี้.-

         ๑. จำนวนกระสุนและการบรรจุกระสุน บนหีบกระสุนด้านยาวจะปรากฏเครื่องหมายแสดงจำนวนและการบรรจุกระสุนเข้าสาย  เช่น   55 CARTRIDGE CAE.50 LINKED แสดงว่ามี กปก.๙๓ อยู่ในหีบนี้ ๕๕  นัดและบรรจุอยู่ในสายกระสุนข้อต่อโลหะ และ 60 CARTRIDGE CA,50 BALL M2 in CARTONS

         ๒. เรโชซองกระสุน ถ้าหากกระสุนบรรจุอยู่ภายในสายกระสุนแล้ว ที่บนด้านยาว ของหีบโลหะชั้นในมักจะพ่นเครื่องหมาย แสดงเรโชของซองกระสุนชนิดตาง ๆ ไว้ด้วย เช่น แสดงว่าทุก ๆ จำนวนกระสุน ๕ นัดจะมีกระสุนเจาะ เกราะ - เพลิง ๒ นัด กระสุนเพลิง ๒ นัด กระสุนส่องวิถึ ๑ นัด และการบรรจุเข้าในสายกระสุน บรรจุให้ เรียงกันตามลำดับดังได้แสดงไว้แล้ว

         ๓. งวดบรรจุกระสุนใหม่ ถ้าหากกระสุนบรรจุอยู่ในสายกระสุนเรียบร้อยแล้ว จะต้องมีหมายเลขแสดงงวดบรรจุกระสุนใหม่พ่น ติดอยู่บนหีบโลหะนั้นชั้นในด้วย เช่นเดียวกับหีบไม้ชั้นนอก  แต่ถ้าหากกระสุนบรรจุอยู่ในกล่องกระดาษกระสุนภาย ในกล่องมักจะเป็นกระสุนชนิดเดียวกันทั้งหมด ฉะนั้นจึงไม่มีหมายเลขงวดบรรจุกระสุนใหม่ไว้ นอกจากงวดบรรจุ กระสุนใหม่แล้ว ยังอาจจะมีสัญลักษณ์ของกระสุนพิมพ์อยู่อีกด้วย

พ. เครื่องหมายบนกล่องกระดาษ

         เครื่องหมายบนกล่องกระดาษภายในหีบกระสุนเป็นเครื่องหมายที่แสดงจำนวนชนิด ขนาด แบบงวด และ ผู้ผลิตกระสุนนั้น เครื่องหมายเหล่านี้ใช้สีดำพิมพ์ติดอยู่บนป้ายกระดาษซึ่งปิดทับกล่องกระสุนอีกทีหนึ่งนอกจาก กระสุนความดันสูงซึ่งใช้สำหรับ ตรวจความทนทานของปืนเท่านั้น จึงจะพิมพ์เครื่องหมายต่าง ๆ ด้วยสีแดง

ฟ. เครื่องหมายบนรองในสังกะสี

         ในบางครั้ง กปก.๙๓ จะบรรจุอยู่ภายในรองในสังกะสี ซึ่งอยู่ภายในหีบไม้ชั้นนอก บนรองในสังกระสีนี้ ต้องมีเครื่องหมายแสดงหลักฐานของกระสุนด้วยเช่นกัน เพราะเหตุว่า เครื่องหมายบนหีบไม้ชั้นนอกนั้นอาจลบ เลือนไปได้ เครื่องหมายบนรองในสังกะสีมีดังนี้

         ๑. สัญลักษณ์ของกระสุน

         ๒. จำนวนกระสุน

         ๓. ขนาดของกระสุนและเครื่องป้อนกระสุน

         ๔. เรโชของกระสุน

ภ. บัตรรายงานงวดกระสุน

         ๑. ในการขนส่งกระสุนนั้น จำเป็นต้องบรรจุกระสุนลงในหีบห่อให้เรียบร้อยเพื่อความสะดวกในการ ขนส่งและป้องกันมิให้กระสุนตกหล่นสูญหายไป  ทั้งในเวลาขนส่งและในขณะใช้งาน หีบห่อต่าง  ๆ  ที่ใช้ในการ บรรจุ กปก.๙๓ เหล่านี้ได้สร้างขึ้นโดยมีแบบมาตรฐานเพียง ๒ - ๓ แบบเท่านั้น  เพื่อความสะดวกในการวาง หลักเกณฑ์ในการขนส่ง และมีความมั่นคงแข็งแกร่งพอที่จะทนต่อสภาพการใช้งาน การเก็บรักษาและการขนส่งได้ ทุกสภาพ

         โดยทั่ว ๆ ไป กปก.๙๓ มักจะบรรจุอยู่ในหีบโลหะ และหีบโลหะจะบรรจุอยู่ภายในหีบไม้ กระสุนที่อยู่ใน หีบโลหะนั้นอาจจะบรรจุอยู่ในสายกระสุนหรือกล่องกระดาษ

         ๒. หีบห่อที่ใช้บรรจุกระสุนมีดังนี้.-

              ก) หีบไม้ชั้นนอก

              ข) หีบไม้ชั้นใน

              ค) กล่องกระดาษ

              ง) สายกระสุน

ม. หีบไม้ชั้นนอก

         หีบไม้ชั้นนอกของ กปก.๙๓ ใช้สำหรับบรรจุหีบโลหะชั้นในเพื่อให้ความสะดวกขณะทำการขนส่ง  เพื่อ ป้องกันมิให้หีบโลหะชั้นในบุบเบี้ยวเพราะความกระทบกระเทือนเสียก่อนจะได้ใช้งาน  หีบไม้ชั้นนอกแบ่งออกเป็น ๓ ชนิดคือ.-

         ๑. หีบมีหูหิ้ว เมื่อบรรจุกระสุนเต็มจะหนักประมาณ ๒๐ กก.(๔๕ ปอนด์)  หีบนี้ใช้สำหรับบรรจุหีบโลหะ ชั้นใน ๒ หีบ

         ๒. หีบรัดด้วยลวด หีบชนิดที่มีลักษณะคล้ายไม้ประดับ เมื่อบรรจุกระสุนแล้วใช้ลวดรัดข้างนอก  เมื่อต้อง การจะใช้กระสุนก็ตัดลวดรัด แล้วแบะไม้ประดับออก หีบนี้ใช้บรรจุหีบโลหะชั้นใน บ.๒ หีบเมื่อบรรจุเต็มที่หนัก ๔๓ กก.(๘๔.๔ ปอนด์)

         ๓. หีบ บ.๑๙๑๗

ย. หีบโลหะชั้นใน

         หีบโลหะชั้นในนี้เป็นสิ่งที่ใช้สำหรับบรรจุกระสุนเพื่อให้ผู้ใช้สามารถนำพากระสุนเคลื่อนติดไปกับตัวได้โดย สะดวกในขณะใช้งาน นอกเหนือไปกว่านี้ยังสามารถป้องกันมิให้กระสุนถูกความชื้น เปรอะเปื้อนสกปรกชำรุด เพราะถูกกระทบกระแทกและตกหล่นสูญหายได้อีกด้วย กระสุนที่บรรจุอยู่ในหีบโลหะนี้อาจบรรจุอยู่ในสายกระสุน หรือกล่องกระดาษก็ได้ หีบโลหะชั้นในแบ่งออกได้เป็น ๒ ชนิดคือ

         ๑. กระป๋อง บ.๑๐

              ก) กระป๋องนี้เป็นกระป๋องผนึกสนิทอากาศเข้าไปไม่ได้ วิธีเดียวกับวิธีผนึกกระป๋องลูกเทนนิสกล่าว คือใช้แผ่นสังกะสีบาง ๆ คาดทับรอยต่อระหว่างฝากระป๋องกับตัวกระป๋องไว้ แล้วบัดกรีริมทั้งสองของแผ่นคาด รอยต่อนี้แต่เพียงบาง ๆ พอให้ริมทั้งสองของแผ่นคาดรอยต่อติดกับฝาและตัวหีบสนิทจนอากาศเข้าไปไม่ได้เท่านั้น ตรงปลายสุดของแผ่นคาดรอยต่อเหลือปลายโผล่ไว้เล็กน้อยพอให้สอดกุญแจเข้าไปม้วนแผ่นคาดรอยต่อออกได้ใน เมื่อต้องการจะเปิดหีบ

              ข) กระป๋องชนิดนี้ใช้บรรจุ กปก.๙๓ ซึ่งบรรจุอยู่ในกล่องกระดาษกล่องละ ๑๐ นัด ๖ กล่อง หรือ ใช้บรรจุสายกระสุน กปก.๙๓ สายละ ๕๕ นัด ๑ สายก็ได้

         ๒. หีบ บ.๒ หีบชนิดนี้เป็นหีบมาตรฐานสำหรับบรรจุสายกระสุน ปก.พื้นดิน  บนฝาหีบมีแผ่นยางติดอยู่เมื่อปิดฝาหีบ ลงไปแล้ว แผ่นยางนี้จะกดแน่นกับขอบหีบ ทำให้แน่นสนิทอากาศเข้าไม่ได้  เมื่อบรรจุกระสุนเต็มจะหนักประมาณ ๑๗ กก.(๓๕ ปอนด์)

ร. กล่องกระดาษ

         กล่องกระดาษนี้ทำด้วยกระดาษแข็ง บรรจุกระสุนกล่องละ ๓๐ นัด  เมือบรรจุกระสุนเข้ากล่องกระดาษ แล้ว ใช้ป้ายกระดาษปิดผนึกลงไปอีกชั้นหนึ่ง เพื่อป้องกันมิให้อากาศเข้า

ล. สายกระสุน

         กปก.๙๓ ส่วนมากจ่ายออกไปตามหน่วยต่าง ๆ โดยบรรจุอยู่ในสายกระสุนข้อต่อโลหะ ข้อต่อโลหะนี้มี ลักษณะเป็นห่วงข้อต่อ ๑ อัน มีห่วง ๓ ห่วง เมื่อเวลาบรรจุกระสุนเข้าสาย ห่วงข้อต่อสายกระสุน ๒ ห่วงจะ สวมอยู่รอบกระสุนนัดที่  ๑ และอีกห่วงหนึงสวมอยู่รอบกระสุนนัดต่อไป ลักษณะอันสำคัญอันหนึ่งของข้อต่อไปนี้คือ ต้องไม่เป็นสนิม เมื่อสวมเข้ากับกระสุนแล้วและแรงที่ใช้ในการรั้งลูกกระสุนออกจากสายต้องอยู่ในระหว่าง ๕ กก. ๑๐ กก.(๒๕ ปอนด์)

ว. ข้อควรระวังในการปฏิบัติงานเกี่ยวกับกระสุน

         ๑. หีบไม้ชั้นนอก

              ก) กระสุนปืนกล ๙๓ มีลักษณะเช่นเดียวกับกระสุนสรรพาวุธทั่วไป ไม่สู้มีอันตรายในขณะปฏิบัติเกี่ยว กับลูกกระสนุนมากนัก นอกจากคอยระวังมิให้หีบกระสุนแตกหรือชำรุดเท่านั้น  ถ้าหีบชำรุดหรือเสียหายจะต้องรับ ซ่อมใหม่ทันทีแล้วเขียนเครื่องหมายต่าง ๆ ของหีบเก่าลงบนหีบใหม่จนครบถ้าหากว่าหีบไม้ที่แตกนั้นกรุด้วยสังกะสี ภายในแล้ว จะต้องตรวจดูว่าสังกะสีรั่วอากาศเข้าได้หรือไม่ ถ้าหากสังกะสีแตกจะต้องรับบัดกรีใหม่ ถ้ามีเครื่อง มือพอจะทำได้

              ข) การเปิดหีบต้องพยายามเปิดด้วยความระมัดระวัง อย่าให้หีบแตก  ชำรุดเสียหายได้เพราะว่า หีบนี้จำเป็นต้องใช้อยู่เป็นเวลานาน

              ค) อย่าเปิดหีบกระสุนชั้นในออกจนกว่าจะถึงเวลาใช้กระสุนนั้นจริง ๆ  กระสุนซึ่งนำออกจากหีบกัน อากาศแล้ว มักจะเป็นสนิมผุกร่อนได้ง่าย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในอากาศซึ่งชื้นแฉะมาก

         ๒. กระสุน

              ก) เมื่อได้เปิดหีบกระสุนออกและจ่ายให้แก่ผู้ใดไปแล้ว ผู้นั้นจะต้องรับผิดชอบในการดูแล บำรุง รักษากระสุนซึ่งอยู่ในความครอบครองดูแลของตน ควรจะระมัดระวังมิให้มีสิ่งหนึ่งสิ่งใดมากระทบจอกชนวนท้าย ปลอกกระสุนได้ เพราะจะทำให้กระสุนลั่นออกไป

              ข) ต้องระวังป้องกันมิให้กระสุนเปื้อนโคลน ทราย ของสกปรกและเปียกน้ำเป็นอันขาด ถ้าหาก กระสุนสกปรกหรือเปียกน้ำจะต้องรีบเช็ดให้สะอาดทันที

              ค) ถ้าหากปรากฏว่ามีรอยสนิมสีเขียวหรือคราบสนิมชิ้นที่กระสุน จะต้องใช้ผ้าแห้งเช็ดออกให้หมดทันที แต่อย่าขัดกระสุนจนขึ้นมัน เพื่อความสวยงามและห้ามมิให้ทรายหรือของมีคมขัดกระสุนเป็นอันขาด

              ง) อย่าให้กระสุนถูกแดดส่อง เพราะถ้าหากดินส่งกระสุนมีความร้อนเพิ่มมากกว่าเกณฑ์ปกติแล้ว จะ ทำให้ความดันเพิ่มขึ้น และทำให้คุณสมบัติทางขีปนวิธีของลูกกระสุนเปลี่ยนแปลง

              จ) ห้ามมิให้ใช้น้ำมัน หรือไขทากระสุนเป็นอันขาด  การใช้น้ำมันหรือไขทากระสุนซึ่งใช้กับปืนกลจะ ทำให้ผงฝุ่น ทราย หรือสิ่งมีคมอื่น ๆ เกาะติดอยู่ตามลูกกระสุน ซึ่งจะก่อให้เกิดการติดขัดขึ้นได้  ส่วนปืนจำพวก ยิงทีละนัดนั้น ไขหรือน้ำมันจะเกาะติดอยู่ตามผนังรังเพลิงทำให้เกิดความดันต่อหน้าลูกเลื่อนมากเกินกว่าธรรมดา ทั้งนี้เป็นเพราะเหตุว่า ไขและน้ำมันนี้กันมิให้ปลอกกระสุนขยายตัวเบียดสนิทแน่นกับพนังรังเพลิงได้ เมื่อปลอก กระสุนไม่สามารถจะเบียดแน่นกับรังเพลิงได้แล้วเมือแก๊สขยายตัวดันปลอกระสุนเลื่อนตัวมาข้างหลังโดยแรง ทำ ให้ลูกเลื่อนถูกแรงกระแทกมากขึ้นกว่าเดิม

              ฉ) เมื่อนำกระสุนออกจากกล่องกระดาษเข้ามาบรรจุสายกระสุนหรือตับกระสุนเรียบร้อยแล้วต้อง เขียนหมายเลขงวดกระสุนกลัดติดไว้ เพื่อให้ทราบว่าเป็นกระสุนงวดใด

         ๓. กระสุนชำรุด

              ก) กระสุนที่มีรอยบุบรอยร้าว ลูกกระสุนหลวม หรืออีกนัยหนึ่งกระสุนที่ชำรุดนั้นห้ามยิงกระสุนงวดใด ซึ่งมีกระสุนชำรุดโดยมองเห็นด้วยตาเปล่าเกิน  ๕%  ขึ้นไปจะต้องตรวจใหม่ให้หมด ๑๐๐  %  แล้วต้องเลิกใช้ กระสุนงวดนั้นทันที ในการตรวจรอยร้าวนั้น ควรจะระวังรอยร้าวเล็ก ๆ ซึ่งตามธรรมดามองไม่เห็นนอกจากจะ ได้ใช้หัวแม่มือกดลูกกระสุนเข้าไปในปลอก

              ข) ถ้าหากปลอกกระสุนถูกสนิมกัดจนกระทั่งเนื้อโลหะหายไปแล้ว   ห้ามใช้กระสุนนี้ยิงเป็นอันขาด เพราะเหตุว่าจะทำให้เกิดอันตรายได้

ศ. ข้อควรระวังในการเก็บรักษา

         ๑. กล่าวทั่วไป กปก.๙๓ ที่เก็บไว้ในลังจะไม่ระเบิดขึ้นเอง แม้ว่าสภาพการเก็บรักษาจะเป็นไปอย่างไม่ถูกหลักการ ก็ตาม กปก.๙๓ เพียงแต่เกิดลุกไหม้ขึ้นเท่านั้น

         ๒. การกองหีบกระสุน หีบ กปก.๙๓ ควรจะต้องวางแยกชนิดและหมายเลขงวดไว้เป็นกอง ๆ ต้องพยายามอย่างดีที่สุดที่จะ ป้องกันมิให้กระสุนต่างงวดกันเข้าไปปะปนอยู่ในกองเดียวกันได้  เมื่อมีการจับจ่ายกระสุนจะต้องจัดเจ้าหน้าที่จด หมายเลขงวดของกระสุนที่รับหรือจ่ายทุกหีบ

         ๓. การป้องกัน

              ก) กปก.๙๓ จะต้องเก็บไว้ในร่มเสมอ ถ้าหากสามารถจะทำได้โดยเฉพาะอย่างยิ่งกระสุนส่องวิถี จะเสื่อมคุณภาพเร็วขึ้น ถ้าหากเก็บไว้ในที่ชื้นแฉะและอับอากาศ

              ข) แม้ว่า กปก.๙๓ จะได้บรรจุอยู่ในหีบเหล็กและมีหีบไม้ภายนอกอีกชั้นหนึ่งก็ตาม มักจะปรากฏ เสมอว่าหีบอาจรั่วเพราะความกระเทือนในการขนส่งได้เสมอและรอยรั่วนี้จะทำให้ความชื้นรั่วไหลเข้าไปในหีบได้

              ค) ถ้าหากมีความจำเป็นจะต้องเก็บกระสุนไว้กลางแจ้งแล้ว จะต้องยกพื้นหรือหรือรองให้หีบกระสุน สูงกว่าพื้นดินอย่างน้อย ๖ นิ้ว และคลุมผ้าใบอาบน้ำยากันน้ำ ๒ ชั้น การคลุมผ้านั้นต้องคลุมให้สามารถป้องกันหีบ กระสุนให้ได้มากที่สุด และในขณะเดียวกัน ให้อากาศถ่ายเทได้อีกด้วย บริเวณรอบ ๆ  กล่องกระสุนต้องขุดร่อง ระบายน้ำไว้เพื่อป้องกันมิให้น้ำไหลเข้ามาขังอยู่ภายใต้กองหีบกระสุนได้

         ๔. ในที่ที่มีอุณหภูมิสูง การเก็บกระสุนต้องพยายามป้องกันมิให้เกิดความร้อนสูง เพื่อป้องกันมิให้ดินส่งกระสุนเสื่อมสลายตัว อุณภูมิสูงสูงและอากาศที่ชื้นอับเป็นสิ่งที่ช่วยทำให้กระสุนเสื่อมสภาพได้ดียิ่งขึ้น

         ๕. หีบกระสุนที่เปิดแล้ว เมื่อกระสุนในหีบใช้ไปแล้วบางส่วน  และส่วนที่เหลือยังคงอยู่ในหีบจะต้องป้องกันมิให้ผู้หนึ่งผู้ใดเข้า มาเกี่ยวข้องกับกระสุนนี้โดยไขควงปิดฝาหีบเสียให้แน่น

         ๖. เมื่อเกิดเพลิงไหม้ ถ้าหากคลังที่เก็บกระสุนเกิดไฟไหม้ กระสุนปืนเล็กจะไม่ระเบิดขึ้นรุนแรงพร้อมกันตามปกติกระสุนจะระเบิดเป็นนัด ๆ การระเบิดของกระสุนแต่ละนัดนี้จะทำให้ปลอกกระสุนและลูกกระสุนปลิวไปคนระทางในระยะ ไม่เกิน ๑๘๒.๔ เมตร (๒๐๐ หลา)

ษ. ข้อควรระวังในการยิงกระสุนจริง

         ๑. ในการยิงกระสุนจริงจะเป็นการยิงเป้าหมายหรืออย่างไรก็ตาม จะต้องปฏิบัติตามหัวข้อแนะนำดังต่อ ไปนี้

              ก) ห้ามมิให้ใช้กระสุนชำรุดยิง

              ข) การวางหรือกองกระสุนไว้สำหรับการทำการยิง  ควรจะไว้ในที่ที่เมื่อเกิดอุปัทวเหตุขึ้นที่ปืนซึ่ง กำลังทำการยิงแล้วไม่กระทบกระเทือนถึงกองกระสุนด้วย

              ค) กระสุนที่สกปรกมีฝุ่น ทรายจับจะต้องทำความสะอาดเสียก่อนจึงจะทำการยิงได้

              ง) เมื่อเกิดอุปัทวเหตุหรือเหตุขัดข้องขึ้น  นายทหารผู้อำนวยการยิงจะต้องแจ้งรายละเอียดให้นาย ทหารฝ่ายการสรรพาวุธทราบทันที

         ๒. ห้ามมิให้กระสุนที่ไม่มีหมายเลขงวดยิง

         ๓. ห้ามมิให้ใช้กระสุนเจาะเกราะยิงแสดงการต่อสู้รถถังในเมื่อใช้รถถังจริง ๆ  เป็นเป้าในการแสดง นั้น ๆ

         ๔. ในการใช้กระสุนเจาะเกราะ ควรจะจำไว้เสมอว่าถ้าหากลูกกระสุนไม่สามารถเจาะเกราะได้แล้ว แกนในของลูกกระสุนจะกระดอนออกไปจากเหล็กแผ่นเกราะ รัศมีที่มีแกนในของกระสุนจะกระดอนออกไปนั้น ขึ้น อยู่กับปัจจัยหลายอย่าง แต่เพื่อความปลอดภัยให้ถือว่าภายในรัศมี ๙๑ เมตร (๑๐๐ หลา) เป็นเขตอันตราย

         ๕. กระสุนที่มีเครื่องหมายเขียนไว้ว่า  "สำหรับการฝึกเท่านั้น"  ห้ามใช้ยิงข้ามศรีษะหน่วยทหารฝ่าย เดียวกันเป็นอันขาดไม่ว่ากรณีใด ๆ ทั้งสิ้น

         ๖. ก่อนทำการยิงผู้ยิงจะต้องตรวจดูปืนของตน ให้เป็นที่แน่นอนเสียก่อนว่าไม่มีสิ่งหนึ่งสิ่งใดค้างอยู่ใน ลำกล้องปืน ถ้าหากยิงปืนซึ่งมีสิ่งหนึ่งสิ่งใดค้างอยู่ในลำกล้องแล้วจะทำให้ปืนนั้นชำรุดและผู้ยิงอาจได้รับบาดเจ็บด้วย

         ๗. ถ้าหากในขณะส่องปืนลูกกระสุนค้างอยู่ในลำกล้อง  ให้พยายามแยงออกโดยใช้แส้แยงจากทางปาก ลำกล้อง ห้ามมิให้ยิงซ้ำเข้าไปเพื่อให้กระสุนนัดใหม่ดันกระสุนนัดเก่าออกเป็นอันขาด

         ๘. กระสุนด้านหรือดินส่งกระสุนไหม้ช้า

              ก) เมื่อลั่นไกแล้วกระสุนไม่ลั่น  ในขั้นแรกทีเดียวยังไม่สามารถจะบอกได้ว่าเป็นเพราะกระสุนหรือ ดินส่งกระสุนไหม้ช้า ฉะนั้นจึงควรรออยู่อย่างน้อยประมาณ ๑๐ - ๑๕ วินาที ก่อนจะเปิดลูกเลื่อน

              ข) ถ้าหากกระสุนที่ใช้ยิงนั้นดินส่งกระสุนไหม้ช้า ให้เลิกใช้กระสุนงวดนั้นยิงทันทีและต้องให้ทหาร ฝ่ายการสรรพาวุธทราบพร้อมทั้งหมายเลขงวดกระสุน

ส. ข้อควรระวังในการยิงกระสุนซ้อมรบ

         ๑. การยิงข้าศึกสมมุติด้วยกระสุนซ้อมรบในระยะใกล้กว่า ๑๘ ม.(๒๐ หลา) นั้นถือว่าอาจจะเป็น อันตรายเกิดขึ้นได้ เพราะเหตุว่าบางครั้งหมอนรองหน้าอาจจะไม่แตกเป็นชิ้นเล็ก ๆ

         ๒. ห้ามใช้กระสุนซ้อมรบซึ่งมิได้กำหนดไว้ข้างล่างนี้ยิงเป็นอันขาด และให้ปฏิบัติตามคำแนะนำข้างล่างนี้ โดยละเอียด

              ก) หีบห่อ หรือกล่องของกระสุนซ้อมรบที่จะใช้ยิงจะต้องมีเครื่องหมายชัดเจน และจะต้องตรวจ เครื่องหมายเหล่านี้เสียก่อน

              ข) ควรใช้กระสุนซึ่งบรรจุอยู่ในหีบห่ออย่างเดิมอย่างเรียบร้อยยิงเท่านั้น

ห. ข้อควรระวังเกี่ยวกับดินส่งกระสุน

         ๑. การระเหยของตัวทำลาย ภายในดินส่งกระสุนประกอบด้วยตัวทำลายแอลกอฮอล์อีเทอร์ และความชื้นตกค้างอยู่บ้าง ตัวทำลาย ซึ่งยอมให้เหลือตกค้างอยู่นี้เพื่ออัดดินได้เหนียวแน่นตามความต้องการและทำให้ดินสลายตัวได้ช้าลง ถ้าหากดิน เหล่านี้สลายตัวไปหมดโดยการระเหยแล้ว จะทำให้เนื้อดินแข็งเปราะและไหม้เร็วขึ้น ทำให้เกิดความดันสูงและ คุณสมบัติทางขีปนาวิธีเปลี่ยนแปลง

         ๒. ความชื้น จำนวนความชื้นที่ดินส่งกระสุนสามารถดูดเข้าไปได้นั้นขึ้นอยู่กับความชื้นในอากาศ ดังนั้นภายในดินส่ง กระสุนจึงต้องปล่อยให้มีความชื้นและตัวทำลายเหลืออยู่บ้าง เพื่อป้องกันให้เสียได้น้อยที่สุดเมื่อความชื้นของ อากาศเปลี่ยนแปลงไปตามความชื้นของบรรยากาศ จึงจำเป็นต้องเก็บดินไว้ในที่ ๆ ชื้นอับแต่อาจจะทำให้ดินส่ง กระสุนดูดเอาความชื้นและทำให้ดินเสื่อมคุณภาพได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในที่ ๆ มีอากาศร้อน

         ๓. ความร้อน น้ำหนักของดินส่งกระสุนซึ่งบรรจุเข้าไปในปลอกกระสุนได้มาจากการยิงทดลองอุณหภูมิ  ๗๐  องศา ฟาเรนไฮด์ น้ำหนักของดินนี้จะทำให้ลูกกระสุนมีความเร็วต้นอยู่ในเกณฑ์ที่ต้องการ เมื่ออุณหภูมิสูงกว่า ๗๐ องศาฟาเรนไฮด์แล้วจะทำให้ความเร็วต้นลดลง

         ๔. อายุของดินควันน้อย ดินส่งกระสุนมีอายุประมาณ ๕ - ๒๐ ปี ขึ้นอยู่กับการเก็บรักษาและการสร้างดิน เนื้อละเอียดสลายตัวได้ง่ายกว่าเนื้อหยาบ ดินส่งกระสุนซึ่งอยู่ในสภาพที่กำลังสลายตัวนั้น ไม่ปลอดภัยที่จะเก็บไว้ เพราะอาจจะจุดตัวเองลุกขึ้นได้เพราะความร้อนที่เกิดขึ้นในขณะสลายตัว ความร้อนที่เกิดขึ้นในขณะดินส่งกระสุนขยายตัวนั้นจะสูงขึ้นทุกที จนกระทั่งมีอุณหภูมิสูงพอที่จะจุดตัวเองขึ้นได้

ฬ. อาการที่แสดงว่ากระสุนเสื่อมคุณภาพ

         ผู้ที่มีหน้าที่รับจ่ายเก็บรักษาและใช้กระสุนจะต้องมีความรู้พอที่จะตรวจได้ว่ากระสุนที่อยู่ในความรับผิดชอบของตนเสื่อมสภาพหรือไม่ ควรจะได้รับการตรวจกระสุนด้วยตาเปล่า โดยนำกระสุนของแต่ละงวดออกมาตรวจ๑-๕ หีบ สุดแล้วแต่ว่ากระสุนงวดนั้น ๆ มีมากน้อยเท่าใด ถ้าหากกระสุนที่นำออกมาตรวจนั้นชำรุดเกินกว่า ๕ %แล้วจะต้องเอากระสุนดีมาใส่แทนในหีบให้ครบตามจำนวนแล้วรายงานให้กรมสรรพาวุธทราบทันที อาการที่แสดงให้ทราบว่ากระสุนเสื่อมคุณภาพนั้นมี ๒ อย่างคือ

         ๑. แสดงให้เห็นด้วยตาเปล่า

         ๒. แสดงให้เห็นหลังจากการยิง

อ. อาการที่แสดงให้เห็นด้วยตาเปล่า