การระวังรักษาและการทำความสะอาด

ก. วัสดุในการทำความสะอาด น้ำมันหล่อลื่น และเครื่องมือซ่อมบำรุง

๑. วัสดุในการทำความสะอาด

ก) น้ำมันชำระลำกล้อง ใช้ทำความสะอาดลำกล้องและรังเพลิง เป็นน้ำมันชะโลมป้องกันสนิมได้ชั่วคราวอีกด้วย

ข) น้ำสบู่ร้อนหรืออุ่น ใช้แทนน้ำมันชำระลำกล้องเมื่อไม่มีจ่ายให้

ค) น้ำยาทำความสะอาดแห้ง ใช้ทำความสะอาดส่วนของเครื่องยิง ซึ่งเคลือบไว้ด้วยไขข้น น้ำมันหรือน้ำมันกันสนิม

๒. น้ำมันหล่อลื่น

ก) น้ำมันหล่อลื่นธรรมดา (น้ำมันใส) ใช้ทาหล่อลื่นเครื่องยิงในอุณหภูมิที่สูงกว่า ๐ องศาฟาเรนไฮด์ขึ้นไป

ข) น้ำมันหล่อลื่นพิเศษ ใช้สำหรับอุณหภูมิที่ต่ำกว่า ๐ องศาฟาเรนไฮด์

ค) น้ำมันเครื่องเกรด เอส.เอ.อี.๑๐ หรือน้ำมันละหุ่ง อาจนำมาใช้แทนน้ำมันหล่อลื่นได้เมื่อไม่มีจ่ายให้ แต่ต้องรีบทำความสะอาดและหล่อลื่นอย่างถูกต้องทันทีโดยเร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้

๓. การเก็บรักษา

ไขป้องกันสนิมชนิดข้นปานกลาง ทาเพื่อป้องกันชิ้นส่วนที่เป็นโลหะ ส่วนที่เป็นไม้ใช้น้ำมันลินสีดชโลม เพื่อรักษาเนื้อไม้ไม่ให้แห้งแตกในขณะที่เก็บเครื่องยิงลูกระเบิดไว้ในคลัง

๔. เครื่องมือซ่อมบำรุง

เครื่องมือซ่อมบำรุงครบชุดประกอบด้วย เครื่องมือควบ, หลอดน้ำมันและไขทาปืน, แปรงชำระลำกล้องและสายเชือก

๕. การทำความสะอาดเครื่องยิง

หลังจากการยิงแล้ว จะต้องทำความสะอาดเครื่องยิงทันที เพราะสิ่งสกปรกจากชนวนท้ายปลอกกระสุน เขม่าและเศษผง โลหะต่าง ๆ ตกค้างอยู่จะเป็นบ่อเกิดให้เก็บความชื้นไว้และทำให้เกิดสนิมได้ ถ้าทิ้งไว้หลังจากได้ทำการยิงมาแล้วควรจะถอดเครื่องยิงออกมาเป็นส่วน ๆ แล้วทำความสะอาดทันที

ก) ลำกล้อง ใช้เศษผ้าติดกับเชือกแล้วจุ่มน้ำมันชำระลำกล้องแยงลำกล้องหลาย ๆ ครั้ง ต่อไปใช้แปรงชำระลำกล้องติดเข้ากับสายเชือกแยงลำกล้องอีกหลาย ๆ ครั้ง แล้วใช้เศษผ้าซับน้ำมันชำระลำกล้องแยงซ้ำอีกครั้งหนึ่ง เสร็จแล้วใช้ผ้าเช็ดให้แห้ง ตรวจจนผ้าสะอาด ขั้นสุดท้ายให้ใช้เศษผ้าชุบน้ำมันใสชะโลมภายในลำกล้องไว้บาง ๆ

ข) แว่นรับเข็มแทงชนวน ทำความสะอาดด้วยผ้าชุบน้ำมันชำระลำกล้อง แล้วเช็ดน้ำมันชำระลำกล้องออกให้แห้ง ใช้น้ำมันทาไว้บาง ๆ

ค) ส่วนอื่น ๆ ใช้แปรงซึ่งอยู่ที่ด้ามของเครื่องมือควบ และผ้าแห้งทำความสะอาดผิวภายนอกของเครื่องยิง ใช้น้ำมันชะโลมบาง ๆ ตามส่วนที่เป็นโลหะ และใช้นำมันลินสีดทาส่วนที่เป็นไม้ อย่าให้น้ำมันลินสีดถูกส่วนที่เป็นโลหะ เพราะจะทำให้เกิดความเหนียวและติดแน่น

ข. การซ่อมบำรุงปกติ

๑. เครื่องยิงลูกระเบิดควรจะได้มีการตรวจดูบ่อย ๆ เพื่อดูว่าเกิดสนิมหรือไม่ ควรทาน้ำมันใสบาง ๆให้กับชิ้นส่วนที่เป็นโลหะทั้งหมดเลย

๒. การตรวจเครื่องยิงย่อมจะพบเห็นว่าการชำรุดต่าง ๆ เช่น การเป็นเสี้ยนส่วนที่เป็นไม้ การสึกหรอการหลวมคลอน การสึกกร่อนและแตกร้าว เมื่อพบเห็นให้รายงานให้ช่างอาวุธทำการแก้ไข

ค. การซ่อมบำรุงพิเศษ

๑. ก่อนทำการยิงต้องทำความสะอาดลำกล้องและเช็ดให้แห้งเสียก่อน ชิ้นส่วนที่เป็นโลหะทาน้ำมันบางๆเว้นชิ้นส่วนที่สัมผัสกับกระสุน

๒. ใช้ไขทาปืน ทาส่วนที่สำคัญ เช่น ปลายด้านหน้าของคันขึ้นนก พื้นผิวหน้าขอรั้งปลอกกระสุนและแง่ของกลอนยึดลำกล้อง โดยเฉพาะเวลาถูกฝนหรือน้ำเค็ม แต่จะไม่ใช้ในสภาพอากาศหนาวจัด หรือมีฝุ่นทรายมาก