5.3.1.Nerbio-sistema zentrala

Nerbio-sistema zentralak, informazioa analizatuta, erantzunak igortzen ditu.

Bi nerbio-zentro handi bereizten dira:

  • ENTZEFALOA

Garrezurraren barruan dago.

Atalak: garuna, zerebeloa eta enbor entzefalikoa

  • BIZKARREZUR-MUINA

Bizkarrezurraren barruan dago.

Entzefaloaren eta gorputzaren gainerako atalen arteko konexio-bidea.

Nerbio-zentral osoa babesten duten egiturak:

  • MENINGEAK: Hiru mintz dira.

  • LIKIDO ZEFALORRAKIDEOA :Meningeen arteko likidoa


ENTZEFALOA

GARUNA

Bi hemisferiotan erdibanatuta dago

Garun-azala: kanpoaldeko atala.

Garun-zirkunboluzioak: gainaldea zeharkatzen duten tolesdurak.

Gai grisa: neurona-gorputzak pilatzen diren eremuak.

Gai zuria: axoiak sortatan bilduta dauden eremuak.

Garun-azalean gune edo eremuak:

    • Azal motorra: Nerbioen bidez seinaleak bidaltzen die muskulei, mugimenduak gauzatu ditzaten.

    • Azal sentsoriala: Nerbioen bidez ukimenaren, tenperaturaren, minaren eta dastamenaren errezeptoreek bidalitako informazioa jasotzen du.

    • Ikusmen-azala: Begiek hautemandako estimuluak jasotzen ditu.

    • Entzumen-azala: Hotsen estimuluak jasotzen ditu.

    • Asoziazio-azala: Gune honetan taxutzen dira oroimenari lotutako funtzioak, pentsamena eta erabakimena.

ZEREBELOA

Zerebeloa garunaren azpian dago, enbor entzefalikoaren atzealdean.

Bi hemisferiotan bereizita dago eta erditik bermisa dago.

    • Funtzioa: Mugimenduen koordinazioaz eta gorputzaren jarreraz arduratzen da.


ENBOR ENTZEFALIKOA

Bi atal ditu:

-Pedunkuluak

-Bizkarrezur-erraboila

Funtzioak:

-Arnasaren erritmoa, bihotz taupadak, eztula,usinak, goragaleak... kontrolatzea.

-Garunera iristen den informazioa bahetzen du.

BIZKARREZUR-MUINA

Enbor entzefalikoaren luzapena, babestuta dago bizkarrezurraren barruan.

Funtzioak:

-Oharkabeko ekintza sinpleak kontrola ditzake (eskua sutatik kentzea edo ziztadak sumatzea).

-Nerbio bulkadak bi norabideetan garraiatzen dira (gorputzeko hainbat ataletatik entzefalora eta alderantziz).