گوتن وشیرەت

ئاخڤتنەکا گرنگ

"ئەو زک برسێ دوهینە، ئو تێرێت ئەڤرۆنە"

ئەڤ گوتنا هویا گرنگ سەروکێ هەرێما کوردستانێ مەسعود بارزانی گوت دەما ئاخڤتنەک پێشکێش کری بو جەماورێ زاخویێ ل کەرنەڤالێ پال پشتەڤانیا گشت پرسیێ دەربارێ سەرخوبونا کوردستانێ. ئەڤ گوتنا خوجهو درست ئینای ل سەر وان کەسان ئەوێت دەولەتا عیراقێ نهو برێڤە دبەن ب رەنگەکێ چەپ وخار دویر ژدستۆری عیراقێ، ئەوێت ژرێبازا راست ودرست خو داینە پاش ئو بێ وەفایێ ل نک خو دیار وپەیداکری سەباەرتێ مللەتی کورد ب گشتی. ئەڤ گوتنە ل سەر وان ئینا چنکی ب درستی ل سەر وان دهێت وەکی کورد بێژن: یێ نەدیتی ب خوڤە ریتی. یان: یێ نەدیتی دانهێرک پێ عەیدە. راستە سەروکێ بەرێز وهێژا ئەڤ ئاخڤتنا تە یا پێدڤی یە یا تە پەییڤی بدرستی ل سەر ڤان کەسان دهێت ووێڤەتر چنکی ڤان توڤە مروڤان چ نەبون دبرسیبون ژدەرڤەی وەلاتی بەری بێنە سەر کاسکا زەر. ژدەرڤە ل دەولەتێت بیانی دانەکی دتێربون ئو دەهان دبرسی بون. ڤێجا ئەو برسیێ دوهی دێ هەر مینیت برسی ئو قەت تێر نابیت ژ ئەڤرۆ حەتا حەتایێ. ئو پیرمەندێ کورد یێ گوتی: " تێرکی هاش برسی نینە". ژبەر ڤان ئەگەران ئو زۆرێت دی سەروکی دگەل مللەتێ کورد بەرێ خو دا ڤێ رێکا گشت پرسیێ وەک دەستپێک بەرەف چونا دەولەتەکا سەر بەخو دپێشە روژێدا.

١٥-٩-٢٠١٧ دهوک - ئەحمەد عەلی

سەرۆک رێزدارمەسعود بارزانی دبێژیت: مە دوو رێک لپێش:

"یان بن دەستیێ قەبیلکەین یان بەرف سەر خوبونێ ڤە بچێن"

"یان بن دەستی، یان بەرف سەرخوبین"

یا ئێکێ قەت وەنابیت ئو چێنابیت ئەم ژێردەستیێ ل سەر خو قەبیلکەین

دکەڤندا ئو حەتا نوکە کوردا ئەڤە سەر خو نە ئینایە ونا ئینیت ب چ رەنگا

دچ دەمادا ل دیروکێ کوردا زۆرداری نەهێلایە ب کەڤتە سەر شانێ وی

ژبەر ڤێ چەندێ رێکا ئێکێ دێ دەینە پاش ئو دێ خو ژێ ڤاڤێرکەین

رێکا دووێ یا راست ودرستە دڤێت ئەم ل سەر وێ بچین ودەربازبین

وێ رێکێ بگرین ونە بەردەین دا بگەهینە ئارمانجا خو بەرف سەرخوبونێ

چنکی ماڤ ناهێتە دان ژچ لایاڤە بو مە بەس دهێتە ستاندن ب یەکبونێ وب تفاقیێ

١٥-٩-٢٠١٧ دهوک

بێهن فرەهیێ بێسیرە دبیتە دوشاڤ

کورد دبێژن: بێهن فرەهیێ بێسیرە دبیتە دوشاڤ: راستە پیرمەند کورد: بەس دگەل ڤێ مەرجێ: ئەم خر ئێک بین وئێک رێزبین، ئێک دەست وئێک دل بین، دێ دوشاڤا شرین پێگڤە خوین.بیر بدەرزیکێ دهێتە کولان: ئەرێ کوردو بئارامی وبدلەکێ پر باوەر وپرهێز وشیان هزار چال وبیردهێتە کولان ل بەر دوژمنی دا ببیتە تەپک وبکەڤتە تێدا وبن ئاخبیت وبتە گۆر وتێدا بمینیت.کێڤریشک ب عەرەبانێ دهێتە گرتن: ئەم خر دزانین کیڤریشکا سڤک ناهێتە گرتن بعەرەبانێ بەس بدەستێت کوردێ خوگر وپر هێز وباوەر دێ وان کیڤریشک ورویڤیا گرن، خودێ دگەل پێشمەرگەی بیت وخوبەشان سەر دوژمێ داگێر.

ێ

گوتن وشیرەت

خەسلەتێت گوتنێ

بەرزترین نیشان وخەسلەتێت گوتنێ ئەڤەنە:

کارهینانا بەربەلاڤ، جانیا دارێژتنێ، کورتیا رەوانی، تازەتیا یەکسانی، جوانیا زمانی، لێدانا نیشانی، خوشکوکیا هوزانی، موکم وبەردەوامی، کارتیکرنا دژوار و ب هێز. دسەر هندێ را ژی یا بەرهەڤە خو ب ڤەگهوزیت ب گەلەک رەنگ وشوپا ل دەمێ ب کارهینانێ دئاخڤتنا روژانەدا. وەک سەرتیک و پێخارنێ یە دناڤ رست ورێزێت زمانیدا. بابەت ب وان دهێتە نەخشاندن، رەوشەکا گەش ورەوان ددەتێ ب رەنگەکێ جان وتازە.

" هەمی عەورا باران ژێ ناهێن"

ئەگەر تە دیت دنیا بو عەور بزانە : چێدبیت باران ب هێت یان نە. ئەگەر باران هات دێ بیتە تەقن وشێل وهەری وقڕ، ل وی دەمی دڤێت یان تو حێڵ ب چی یان هێدی. ئەگەر تو حێڵ چوی دبیت تو ب تەحسی یان تو ب حولسی، هەکە تو تەحەسی دێ کەڤی، دەما تو کەتی دبیت جڵکێت تە پیس ببن یان نە، ئەگەر جڵکێت تە پیس بون، دێ چیە ماڵ، دبیت بو تە بشون یان نە، ئەگە هات و شویشتن دێ رائێخن، پشتی هنگێ دێ حشکبن. گاڤا حشک بون دێ جارەکا دی دێ کەیە بەر خو، ڤێ جارێ هشیار بە حێڵ نە چی، دا نە تەحسی ڤێ جارێ، دا جلکێت تە پیس نەبن چنکی جارەکا دی بو تە نا هێنە شویشتن، ڤێ بزانە ئو پشت گوهێ خو بنڤێسە! ئو بکە گوهارک وبکە گوێ خو. ئو هەکە تو ڤێ نەزانی، بەرێ خو ب کە جیرانی. ئو بزانە هەکە تە گوهێ خو دایێ قەت ل تە ناهێن پەشیمانی. ئەگەر نە دێ شاخ چنە بەر ئەسمانی. نە دەیک وباب، نە خویشک وبرا ل تە خو ناکەن خودانی. دەما تە زانی کەس مفایێ تە نینە ئو کەس بەرەڤانیێ ژتە ناکەن تو ما یە پتنێ وێ گاڤکێ بێژە خو: مامو رەشو بدەستێت خو هەکە ئاڤی تو بری یان دێ تە بەت!

٢٦-٤-٢٠١٧ دهوک

" چێلێ بینە، دەو هەیە "

کوردا یا گوتی ئو قەت لێ ڤەنابن، دەو ژماستی یە، ئو هەکە چێل هات دێ هەر دەو ژی هەبیت، بەلێ هەکە چێڵ مر چ ژبرسادا یان ژ تێنادا، هنگی دەو ژی نامینیت ل وی دەمی ژن چێلێ نا دوشیت ئو دێ روینیت بەر کوجکی دێ کەزانا کەلوژیت. چنکی چێ نابیت هەردوکا پێگڤە بکەت، یان دێ ڤێ کەت ئانکو دێ چێلی دوشیت یان دێ کەزانا کەلوژیت. چنکی کورد دبێژن: هەکە چێڵ مر دەو دبریت ئانکو نەما، بن بربو. ڤیجا نە هێلە چێڵ بمریت ئو نە هێلە دەو برییت دگەڵ ماستی چنکی ماست بو خودانی دبیتە تێشتەکا راست ئو ئەوە یا دلی خاست.

٢٦-٤-٢٠١٧ دهوک

"حەقێ ڤی دەستی ل ڤی دەستی نا مینیت"

ئەگەر ئێک هات وگوتە تە ماڤێ ڤی دەستی ل ڤی نامینیت قەت باوەرنەکە، چنکی ئەڤ حەقە زور جارا یێ بەرزەبوی ماڤی دەستێ دی یێ خاری، نە هێلایە ب گەهتە مەبەستا خو، یێ بێ بارکری، یێ ڤاڤێرکری ژ گەلەک تشتێت پێدڤی. ئو کەس نەشیایە وی دەستی بگریت وبشکێنیت ئو نەهێلیت ڤێ زێدە پێنگاڤیێ بکەت. چونکو ئەم هەمی دزانین حەقیێ دبن نەحەقی ڤە تڕە تڕە، نە شێت ژبەر لوتدەت، ئان ژبن دەرکەڤیت و خو پاڤێژیت. ئو خر دزانێن نوکە ئو ل هەمی دەما کو حەقی یا کولاڤ خارە نک خەلکی یا سارە ئو کەس حەژێ ناکەت ب درستی. خودانی حەقی یێ تەپە سەرە، ل گەل خاریێ هەرێ ب شەرە، دچیت دەر بەرە، دفریت هنداڤی خرا بێ پەرە.

٢٦-٤-٢٠١٧ دهوک

"دەستێ بن بەری یە"

هشیار بە دەستی نە هێلە دبن بەری ڤە ب کێشی، نە هێلا وەسا بمینیت. هەکە تە کێشا دێ بریندار بیت ئو دێ هیتە سەلەخاندن، چنینە زیان یا کێمە دێ برین چێبیت وسەلخاندن نا مینیت. ئەگەر ما دبن بەریڤە دێ هەرشیت ئو دبیت بشکێت، ئو دویر نینە برزیت ئو کێم وعەداڤ بکەڤیتێ. بهن ژێ بهێت ئو ل دویماهیێ بهێتە برین وقەتکرن. ئەڤە من بو تە گوت: گوهێ خو ب دەیە من یان نە، ئەو دکەڤیتە بەرێ تە، یا من ژی گوتنە: یێ گوها نەدەتە مەزنا دێ لێ هێن شاخێت بزنا، ڤێجا نەهێلە ل تە بهێن، چنگی کرێتە، نەیا درستە. خەلکەک دێ تە ب لوما خون ئو دێ بیە پێترانکێ وان. ژهەردو لایا زیان دگەهتە تە بەس هەکە تە کێشا زیان کێمترە وچێترە، قڕ قڕێ بن بڕکە، نە هێلە صەیت بەر کەران ب تە بکەنن، ل وی دەمی دێ بیە لێبوک ل بەر دەڤێ خەلکەکی ئو دی بیە قاچک و بەنیشتێ وان دێ تە جوین وەکی ئەو حەزدکەن، تو نە شی ب چ رەنگا خو ژوان قورتالکەی. کورت وکرمانجی دڤێت تو ئێکێ ژ دووا بکەی ئو نەمینی وەک گوشتێ نە خوکری بکەڤیە ناڤ بەینا نال وبزمارادا بێیە هەرشاندن ونەرمژاندن!

٢٧-٤-٢٠١٧ دهوک

"ئەزمانێ درێژ دارکوکێ سەرێ خودانی یە"

ئەز دێ گوهێ خو دەمە ڤێ گوتنا بها ئەز چ تشتا نابێژم ئو چ پەلا ژی ب ئەزمانێ خو ڤەنانم. ڤێ گوتنێ جهێ مەترسیێ بو من چێکر، نە کو سەرێ من تێ بچیت چنکی هەکە ئەوا پشت مروڤی یا فرەهبیت بابو باپیرا یا گوتی دێ عەمر درێژبیت ئو چ ب سەری ناهێت، چنکو ئەم هەمی دزانین ئه‌زمان به‌لایێ سه‌رێ خودانی یه‌، فێجا ئەو یا باشە مروڤ دەڤێ خو مچینیت هەر وەکی مروڤێ لاڵ، نە ل وێ سویکێ ئو نە ل ناڤ وێ بازارێ. چیێ دگەڵ تە باخڤێت دەڤێ خو بو ڤەکەت ئو ئەزمانی بڕی نیشا بدەت ئو ڤێ گوتنێ بهینتە بیرا وی کو ئەزمانێ بری بیت دێ سەرێ ڤەهسیای بیت. چ تەپ ب سەری نا کەڤێن. دێ ژیت ژیانەکا ترسنوکا دی سەد مست وکولم ڤێ کەڤن، دێ بیتە وەک گوکا بەر کاشوی دێ شەقە دەقێ پێکەن. من ژی ئەڤە گوت ئو تو بکەیفا خویێ، تە دڤێت ڤێ بکە یان یا دی. چنکی شیرەت ل هەمی کەسا ناهێن هەر وەکی مروڤ بلویرێ بە گوهێ گای دبێژیت ئو لگەل هندەکا چەند بو بێژی وبێژیە ڤە یا شخویە ئەزمانێ تە دێ بیتە موی بزدیت. ڤێجا مروڤ نە ئاخڤێت چێترە وباشترە" ئه‌گه‌ر ئاخفتن زیڤ بیت نه‌ ئاخفتن زێره".

٢٧-٤-٢٠١٧ دهوک

" ئاڤا خورتا سەر ئەڤراز دچیت"

ئەم خر دزانن، ئاڤ سەر نشیڤ دجێت ئو نەشێت سەر ئەڤراز بکەڤێت. ئاڤ ژنزمیێ نا چیتە بلندیێ، چنکی ئەڤە تشتەکێ سروشتی یە. بەس خورت دشێت ڤێ بگوهێریت بزاخ وهێزا خو، ب کار وشیانێت خو. دشێت تشتەکێ زور دەست وگران ب نک خو ڤە بینیت ئو بێختە بەر چاڤ. هەر دەم ئەڤە حنێر وژێهاتنا وانە. ئەو تشتێ خورتی کرە دهزر وبیرێت خودا ب چ رەنگێ هەبیت، چەندا ئیزا بیت ب دەس خو ڤە دهینیت. بەلێ بەرو ڤاژی هەکە مروڤێ خورت شیانێت خو ئینان ب رەنگەکێ دی، نە بو لایێ چاکیێ ڤە، ناڤێ وی دهێتە گوهورین، ناڤێ وی ژخورتی دبیتە زوردار. ئەڤ کەسە شیانێت خو بکار دهێنیت ب شویوەکێ خراب، شینا قەنجیێ وچاکیێ بکەت زورداریێ وخرابیێ دراستا بەرامبەری دکەت. وێ دکەت ئەوا وی دڤێت یا ب دیف دلێ وی. ڤێ دکەت چنکی بدەست ڤە دهێت، کەس نەشێت بێژتێ وەنەکە، کەس دخورا نابینیت بێژتێ تو یێ خەلەتی یان تو زورداری. ڤێجا ژبەر هندێ مەزنا یا گوتی:" چیڤێ ستویرە، ئارێ هویرە" هەکە چیڤێ وان نە یێ ستویر بیت ئار بو وان ب هویری نا هێتە هێران، دیف دلێ وان ئو ئەوا ئەو حەزدکەن. ئار لڤێرێ ئەی کارە ئەی تشتە وان بڤێت ب دەست خوڤە بینن. ئو کەس نەشێت بێژتە وان مویەکێ خار یێ دبەر سمبێلا هەورا. لڤیرێ بو مە دیاردبیت کو خورت وزوردار هەر دوکا کار وشیانێت هەین یێ ئێکی بەرەف قەنجیێ ڤە ئو یێ دی بەرەف خرابیێ، هەردوک زور دجێوازن ژئێک.

29-4-2017 دهوك

"پێ د خو ل دیف بەرکا خو درێژکە"

ئەڤە شیرەتا پیرمەندی بو، بو وان کەسان یێ کو زێدە پێنگاڤی دهاڤێژن، هندەک کارادکەن کو دبورن ژهێز وشیانێت وان، دەرباز دبن ژسنور وتوخیبێت وان، ب لەز وبەز خو دهاڤێنە پێشیا چیرێ. ئەو کار دکرن یێت نە ل تانگا وان، بارێت گران رادکرن کو دبن ڤە حلکە حلک دهاتێ، ئەو بەر رادکرن کو نە ل دیڤ تاقەتا وان، خو دهینان بەر چاڤ کو ئەو دژێ هاتینە، خو وەسا دیار دکەن ئەون وکەسێ دی نە، پێ دخو درێژ تر لێ دکەن ژبەرکا خو. ژبەر هندێ پیرمەندی گوتێ: کورو هشیاربە بەرکا تە ب قایدەی پێت تەنە، وەنەکە پێت تە ژبن دەرکەڤن، گیانەووەرەک بهێت وب تەڤە دەت، ژبەر ڤێ چەندێ دڤێت هەر دەم پێت تە ژبن بەرکێ نە دەرکەڤن، ئو هەر پێ دخو ل دیف یان ب قایدا بەرکا خو درێژکە ئو سەرێ خو نە گێژکە.

6-5-2017 دهوک

"دەوسا کەرێ یە، بەس حنێرا پەرێ یە"

ل گوندەکێ کوردا ل دەمێ کەڤن، ل وەختێ ژار وهەژاریێ. ژنکەکێ بیکەک بو کورێ خو یێ ئێکانە ئینا. ل بەرێ سپێدێ کور دچو سەر کارێ خو ئو خەسێ دچو بێرێ یان ژی شولێ ئاقاری. ڤێ خەسیێ سندوقەک هەبو یا پڕ بو ژ گویز ومەویژ وباهیڤ کتکێت هژیرا ئو چەند تشتێت دی. بەری دەردکەت دا ئینیت هندەک ئاری ب رەخ ودورێت ئودا سندوق تێڤە وەرکەت دا بیک نە چیت ژوان تشتا بخوت. چەند روژ وهەیامەک پێ چو سەر ڤێ ئێک ودووێ. روژەک ژروژان جیرانەکا وان ب ڤێ چەندێ زانی. دلێ وێ ما ب بیکێ ڤە ئو ڤیا هاری کاریا وێ بکەت. چنکی وی دزانی ئەو گەلەکا قەلسە، ئو ڤی ماڤی ژبیکێ دبریت. ئەم کورد دبێژین " بیکا سالێ بەردە مالێ" بەر وڤاژی ب ڤی رەنگی خەسیێ دەست وپی وێ گریدان. ژبەر ڤێ چەندێ گوتە بیکی هەرە کەری بینە ئو لێ سوار بە دا بگەهیە سندوقێ ئو چەکمەچی بکێشە دەر ئو دەستێ خو ببە تشتا بو خو ب دەر بێخە یا تو حەزدکەی. ئینا بیکێ گوهێ خو دایێ ئەوا وێ گوتیێ ب جهئینا. ل دەمێ ئێڤارەکا درەنک خەسی ڤەگەریا مال، راست چو ئودێ، بەرێ خو کرە ئەردی، دیت شین پێت دەواری یێ چوی وهاتی. دلێ وی ب شک کەت زانی تشتەک یێ چێبوی. دا هزرا خو ما بهنەکێ تەخمینێت خو کرن وگوتە بیکێ: ئەز دزانم تشت ژسندوقێ یێت دەرکەتن بەس ئەز ڤێ ژێ دزانم کو کەرێ ئەو تشت نەبرینە. بەس یا ئەز ب درستێ دبینم کو ئەڤە ئێکێ دی یێ کری. ئینا ئەڤ گوتنە سەر ڤێ دزیا خوماڵ بەردا وگوت: "دەوسا کەرێ یە، بەس حنێرا پەرێ یە". ئانکو درستە ماکەرا چویە دژورڤە وزڤری یە ڤە، بەلێ یا ئەڤە کری نە یا تە بیکی. ئەڤە حنێرا جیرانێ یە پەرێ، وێ ئەڤە یا نیشا تە یا دای.

"هەمی تشت بزورە، بەس ئاش بدورە"

سەرهاتیا ڤێ گوتنێ گەلەکا سەیرە. دبێژن دو کەسان جودا جودا قەستا ئاشی دکر، برێڤە هەر دوک گەهشتنە ئێک ، زانین قویناغا وان سەر ئاشە. دەوارێ ئێک ژوان پێ خوشتر بو ژیێ دی. ئینا گوتە یێ دی مانێ تو دزانی کو کوردا یا گوتی: "هەمی تشت بزورە، بەس ئاش بدورە" بزانە ژ ڤێ گاڤکێ ئەز دێ بەری تە گەنمێ خو ل دەولکا ئاشی کەم. یێ دی ب توندی ڤە گوتێ ئەز بەری تە دهاتم بەس دەوارێ تە بەری مەکەت. ڤێجا ئەز نا هێلم تو بەری من لێ بکەی. سەر ڤێ چەندێ هەر دو ب جرە چون وبو گنگاشا وان . چێ ب وی نەما ئەوێ گوتی دورا من بەری تە یە. بارێ خو ژدەواری ئینا خارێ وگوتە یێ دی پا ئەز دێ لێ کەم کا تو دێ چکەی. دەمل دەست دەرێ جوهالی خو ڤەکر وگەنمێ خو ب وێرێدا وەرکر ژکەر بێت یێ دی. کورد دبێژن" کەرب یا برا کوژە". راستە یان نە؟

" نە دارا بێ بەر، نە گوندێ بێ سەر"

پیرمەند وزانایێت کورد نەرخ وبهایەکێ مەزنێ دایە گوندی دگوتنادا. دڤان گوتنێت ژێریدا گوند یا هاتی بناڤێ خەلکێ گوندی چ باشی یان ب خرابی. مەبەست ژێ ئەوە دا ئاکنجیێت وان گوندا پێگڤە دلخوش و تفاقبن وبژین بشادی. چنکی هەکە خەلکێ گوندی تفاقبن کەس نەشێت ناڤ بەینا وان تێگدەت. بەر وڤاژی ئەگەر نە وەسابیت ئەو گوندە هو یێ ناڤ گران دێ کومباخ ووێرانبیت. ژبەر ڤێ چەندێ دڤێت گوندی سەروکەکێ تێگهەشتی لێ هەبیت کو نەهێلیت ئەو گوندێ وان تێشێ ئاریش و بەلابیت. یا پێدڤی هەمی ئێک دەست بن ئو هەر ئێک ژبەرێ خو ڤە بەرێ وی ل چاکیێ بێت وەکی وان سەیێت بەر کەرێت پەزی، چنکێ هەکە ئێکێ بیانی هات وئاغایێ لسەر وی گوندی کر دێ خێرا وی گوندی چیت. وی دەمی هندەک کەس دی مینن ل وێ هیڤیێ کو زیانێ بگەهینێ ب چ رەنگێ هەبیت، حەتا ئەو مروڤێ ب لنگەکی ئەوێ قوپ ژی یێ ل چاڤە رێ کو بێتە شەرێ وی گوندی ئو دویرنینە ئەوی گوندی خراب کەت. ژبەر یا هاتیە گوتن کو خەلکێ گوندی نە دچونە عەسکەریێ ئو نە دبونە جندی دا هەر دەم ناڤ کار وکوکێت خودا بان. ئو مەزنێ گوندی ئەو دپاراستن ژڤێ چەندێ. ئەگەر هات ئێک ژگوندیا حەزکربا کو ناڤێ خو بخرابی بدەربێخیت، دا هەمی بەر هانگاری وی بن ودا ناکام کەن دا شەرم ژخو بکەت نەچیتە سەر کانیا گوندی پیس کەت ئانکو ناڤێ گوندی هەمیێ ب هەرمینیت. ئو ل دەمی خێرەک هاتبا ژچ لایێ ڤە سەرێ مەزن دگوندیدا دا دابەشکەت سەر خرا ئەگەر تشتەکێ کێم با دا بێژیت بەر ناکەڤیت سەر هەوا بەلاڤ کەم چنکی ئەو تشت تەمەتی گوندورەکی یە بەرهەوە هەمیا ناکەڤیت.

13\5\ 2017دهوك

" تارێتێت هندەکا ل دەف هندەکا مفا وقازانجە"

ئەگەرتو ژ ئەڤان نەبی..... ببە ژیێ دی

ئەرێ ئەڤ پرس وپرسیارە دجهێ خودانە یان جهێ گڤتن و تێبینێ نە؟

ئەری گەلو بو چی خەبەرێ نە خوش زوی بەلاڤ دبیت؟ ئو بەرو ڤاژی خەبەر‌ێ خوش دمینیت نهینی ئو نەپەنی.

ئەرێ گەلو بو پترین ژمە بەلاڤکەرێت کیم وکاسیانە ئو خار ولەنگیانە؟ ئو بنڤەکەرێت باش وچاکیانە ئو ئاخ رادەکەرێت هەولدان وکارێت قەنجیێ نە.

ئەرێ نە جهی داخێ یە ئو گوریا بزوتی یە، مروڤ پێ شاد ببیت ب ئازار وتارێتا؟ ئو نەبیتە هەڤبەش و ئالیکەر وئو دەست ئانەهێ وێ ئاریشێ ئو پاشڤەبەرێ وێ.

ئەرێ گەلو بو چی زور کەس پالڤەدەرێت پینیاسینا مرینە ب خرابی؟ ئو دژن و ڤەشێرن دراستا سەرکەڤتن و پێشکەڤتنا خوشتڤیێت زندینە.

١٥-٥-٢٠١٧ دهوک

دوژمنێ مە مارێ بن گلگلەیە!

دوژمنێ مە وەک مارێ بن گلگلەیە یێ خو ڤەنیساندی هەر دەم ئنیەتا وی پێڤەدانە نەیێ ب سەرەکی یە بزانە یێ حەفت سەرە یێ پڕ ژەهرە. ئەگەر هات وسەرێ خو بلندکر دڤێت وەلێ بکەین بهێتە هەرشاندن وەک وی مارێ ژنکا کوژتی سەری لێ ب پەرچقینن هەرشینن. ئەم ناهێلین ئەو جارەکا دی خوینا مە بمێژیت وسەر ئاخا مە بێت وبچیت وەکی ئەو حەزدکەت. ئەم ئەڤرۆ وەک مارێ رەشین بلا دوژمن مە ژئەڤرۆ وێڤە مە نە ئازرینیت وئارینیت. ڤێجا ئەگەر صەیێت وان رەوین ئو بنک مە ڤە هاتن دڤێت ئەم ب تەقینیت ب کوچە بەرا، ئەگەر مار، تیرە مار، کورەمار یان ئەژدەهابیت، هات ب ئنیەتا پێڤەدانێ دڤیت ب دار وهەژابیت بیت، کوژتنا وان. دوژمنێ مە دڤێت خو راست کەت خو خار وڤیج نەکەت دا ئو بدرستی ژ کونێ دەرکەڤیت. ئەگەر نە! دڤێت ئەم وی ماری ب دەست بکوژن. ئەو روژ چو دەما دگوتن مار گەستی ژوەریسی دترسیت، ئەم نا ترسین نە ژماری یان ئەو سەیێت درەون دکەڤنە درێکا مەدا. ئەگەر مە وەکر وی دەمی کەس نابێژیت مار ب مەڤە دەت بناسێت مەنە. ژبەر هندێ دڤێت ئەم ژی ل دەست پێکی ب نەرمی بچینێ ب ئاخڤتنا خوش دا دوژمنێ مە خو دیارکەت کا یێ چ رەنگ وتوڤە ئو چ دپاخلا ویدا یە، ئەگەر دەر نەکەت وی دەمی ئەم دێ زانین کو ئەو هێشتا یێ برسی یە یێ ل هیڤیا ژژە دا بخوت، وی دەمی دڤێت ئەم خو بکەینە کورەمار خو نیشا بدەین ئو وەکی توپشکی پێڤەدەین. نە بەس وی بریندارکەی وبهێلین وەسا سەر وی رەوشێ، بەلێ بدرستی بکوژین ونەهێلین سەڕی خو جارەکا دی بلندکەت، دا وێ گاڤێ دوژمنێ مە ب دەڤێ خو بێژیت: ئەو مێرە یێ ئەز کوژتیم، بەس کا ئەو مێر یێ من دڤەشێریت!

٢٤-٧-٢٠١٧ دهوک

یێ ماسیا دگریت، تەشک لێ تەڕدبن

چ کار نینن ئەگەر ب سەر خودانی ڤە نەبن، مرۆڤ وان کەسا دشێت جودا وڤاڤێرکەت ژیێت دی چ ب سالوقدانا یان بنیشانا. ئاسنگەر یێ تەنیکی یە، رێنجبەر یێ توزە وی یە، رەزڤان یێ ب تەقن وهەری یە، ئاشەڤان یێ تێک وەرە ب ئاری، سەیدا یێ دەست وتبل پر ب حوبری یە ئو شوکڤان وماسیگر هەر دەم یێ تەشک تەرە چنکی هەرێ دئاڤێدا، قەت نەشیت خو قورتال کەت وخو پارێزیت ژئاڤێ ب چ رەنگا. ژبەر هندێ چ خودان کار نەشێت خو ژێ ڤەدەت ودێ هەر تێ دیارکەت. ئو ئەڤەژی دهێتە دیارکرن سەر وان کارێت نهینی ونەپەنی وەک دزیا وبەرتیل دانێ ووەرگرتنێ. چەندا ڤەشارتی بیت دێ هێت روژەکێ ئەو دێ ئەشکەرابیت. چنکی تشتێ نە ب سەر خودانی ڤە بیت یێ دزیێ یە. دەمەک دهێت تەشک لێ تەر دبن ب زوها یێ. دێ تاوان باربیت وکەڤتە بەر سزادانێ. ڤێجا هشیاربە چ جارا وان کارێت چەپ وچیر نەکە وچ جارا ماسیا نە کرە دبەحرێدا. چنکی دبیت ماسی نە هێنە گرتن وئاڤا دەریایێ حشک ببیت.

٢٩-٧-٢٠١٧- دهوک

ئەڤە وەریسێ تە... ئەو ژی شلخا مێشا تە

دبێژن رۆژەکێ چەند هەڤال چوبون ئاقاری راڤ ونێچیرا دبەر کەڤرەکیرا چاڤێ وان ب مێشەکا هنگڤینی کەت دکولەختە بەرەکیرا، هەمیا تفاقکر ببن شریک دگەل ئێک دەما دەر ئێخست. خودانێ وەریسی گوتێ من ب داهێلن داکو بشێن وی هنگڤینی ب دەست خوڤە ببینن. خرا پێگڤە ئەو کەس ژۆردا برە خارێ حەتا گەهشتیە نیزیکێ وێ شلخێ. ئێک ژوان گوت: یا چەوانە، بەرد کەڤیت. ئینا وی جابا وان دا گوت: ما هەوە شولە پێیە وەریس وەریسێ منە ئو شلخ شلخا منە ئو مایێ هەوە تێ ناچیت! هەمیا پێگڤە گوتێ: دێ بلا: بگرە ئەڤە وەریسێ تە ئو ئەو ژی شانا هنگڤینێ تە، خرا دەستێت خو ژوەریسی بەردا ئو ئەو ژۆردا ب وی تەحتی کەت ومر. ڤێجا سەر چ تشتەکی بیت تفاق یان کارەکێ پێگڤە دڤێت یا بنە جهبیت هەڤال ژێک ڤەنەبن، دل راستبن دگەل ئێک، چێنابیت ل ئاخڤتنێت خو لێ ڤەبن. چنکی کورد دبێژن " ئاخڤتن بەر هاڤێتنا زەلامی یە". ئەگەر ئەڤە هاتو چێبو نەخوشی ودلمان دکەتە ناڤ بەرا واندا. یا نەباش دهێتە بەرێ مروڤی ژبەر ڤێ گوهرینێ دناڤ ئەوا هاتیە دامزراندن و سەر هاتیە بنە جهکرن، ئو ل دویماهیێ هەر دێ ب سەرێ ویدا دچکلێت وبەر گازندە بیت ل نک هەمیا ئو دبێت سەرێ وی ژی تێبچیت وەکی خودانێ شلخا مێشا هنگڤینی.

کەزوان وپەقیژک وبەنیشتێ کەزوانێ دناڤ گوتنێت کوردیدا:

چێل دوتن، کەزوان کەلوتن

مامو وەنەکە دوتمامێ وەنەکە، نەیا درستە وەبکەی، کێ دیتی یە ب دەستەکی چێلێ ب دوشی ئو دبەرا کەزانا ب کەلوژییت. نە ب سەر ئێک ڤەنە، ژێک دویرن، پێگڤە نا ئێنە کرن ب چ رەنگا، دڤاڤێرن وەنەکە چ جارا. هەر دو کار ژئێک جودا وجێوازن دگەل ئێک نا چنە سەری، بدرستێ ناهێن بەرئێک. ئێک ژوان بکە دا یا راست ودرستە، چ خار ولەنگی نە کەڤنێ.

خودێ کەزانا، دەتە بێ ددانا

هەلکەڤتنە، ئەڤە چێدبیت، چ کار یان دەرفەت بهێت بو کەسەکی نە یێ هەژی وپێش کێش بیت بو وی دەلیڤا خودێ بو ئینای وب دەست وێ ئێخستی. ئەو تشتە نە ب سەر وی کەسی ڤەیە ونەشێت ژدەر حەق ب دەرکەڤیت چنکی وەکی ئەم دزانین کەزانا ددان دڤێن بو کەەلوژتنێ، یێ بێ ددان نەشێت وی کاری ب کەت ودێ مینیت نەچار درئارستا ڤێ چەندێ دا.

کەزوانا ب پەقیژکا خو نەرازی

دڤێت مروڤ ژپێ بابێ خو نە دەرکەڤیت، چەند ب گەهتە پلێت بلند وهەژی، خو ژخەلکێ خو ومروڤێت خو نەکەت وژێ ڤاڤێرنەکەت، خو ل سەر وان مازن نەکەت. چنکی وێ پەقیژکێ ئەو کەزانا راگرتی وگەهاندیە وێ رادا گەهشتنێ وبویە بەرهەم بو خارنێ. ل ڤێرێ ژی ئەو کەسێ هوسا دڤێت یێ رازی بیت ل سەر رەفتارێت درست بو چڤاکێ خو وکەسانێ خو، نەرازیبونا خو قەت دیارنەکەت ب چ رەنگ ودەما بو وان کەسان.

دونیا ل مە کرە پەقیژکا ( قەلپیچکا ) کەزانێ

دەما تارێت ورویدان دهێن سەر مروڤی، یا گرنگە مروڤ خو ل بەر ب گریت وشاش نەبیت و وان کەسێت ل رەخ ودۆرێت خو ژێ وەلێ نەکەت دل تەنگ وخەمگین وچاڤ تاری ببن، ئو چ رێکا ل بەر خو نەبینن. دڤێت یێ ب سەبر وئارام بیت ولسەر هش وبیرێت خو بیت دا ب هێتە چارەسەرکرن. نە ببیت پێش نیارەک بو ئەندامێت وێ ئاستەنگێ کو جهو دەم لێ ببن قەلەپیچکا کەزانێ نزانن دێ چکەن بەرێ خو دەنە کیرێ یان دێ کیڤە چن. دونیا ل بەر تەنگ ببیت وەک پەقیژکا کەزاونێ.

ئەم بوینە قاچکێ دەڤێ خەلکی

ئاخڤتن یان گوتن یا نهینە هندی دناڤ بەرا هندەکێت کێم دا بیت، دێ مینیت نەپەنی وناهێتە دیارکرن دناڤ جڤاکیدا. دەما ژوان کەسان بۆری یا ڤەشارتی دهێتە بەر چاڤ ودکەڤیتە سەر ئەزمانێ خەلکەکێ بیانی. ڤێجا ئەو خەلکە یێ ئامەدەیە بو ئینا ن وبرنا ڤێ چەندێ ئو ب وی رەنگێ وان دڤێت ل سەر وێ بابەتا بەر بەلاڤ بوی دناڤ بەرا واندا وکەتیە ژدەرڤە. ل وێ دەمی دبنە قاچک وبەنیشت دناڤ دەڤێ وان توڤ کەسان.

وەک بەنیشتێ (قاچکێ ) کەزوانێ ب منڤە ما

سەخلەتا جەویێ پێڤە نیستنە، وەکی سترکێ ب مروڤی ڤە دمینیت. کارێ وان ژی وەک بەنیشتێ کەزوانێ یە ب خودانی ڤە دمینیت وقەت ژێڤە نابیت وجهێ خو دکەت ل وێ شوینا پێڤە مای وخو پێڤە گرتی. ژبەر ڤێ چەندێ دڤێت مروڤ یێ هشیار وچاڤەکری بیت ل هەمی دەما دا نەکەڤتە تەپکا خەلکەکێ هو یێ پێڤەنیس وپێڤە ڤەبستی، ب چ رەنگا نەشێت خو ژێ ڤەکەت.

ب روژێ دگەریت ل کولانا ، ب شەڤی دچیتە کەزوانا

هەمی کارا دەمێ خو یێ تابەتێ هەی دژیانێدا. ئەو ناهێنە کرن چ وەختێ مروڤی ب ڤێت. ل دیف مەرام وحەزا مروڤی. دەم ل ڤان جهان نا هێتە ڤەگوهازتن ئێک ل شوینا یا دی، یان مروڤ وان بەر وڤاژی بکەت ل دیڤ مەبەستا مروڤ پێ هەی وداخاز. چێنابیت کارێ روژێ مروڤ ب شەڤێ بکەت، نە یا درستە، نە دجهێ خودا یە. ئەڤ توڤە کەس یێ ڤێ دکەن خو دەنە پاش ژکارێ درست وخو دەنە ئالێ خاریێ ڤە وخو بەر گازندە دکەن بەرانبەرێ کارزانا وراستێ بێژ وبسپۆرا، دهێتە بەر نەکامکرن و دهێتە شکاندن ب ڤان گوتنێت جان وپڕ وات ورامان ژلایێ پیرمەندێ کوردڤە ل هەمی دەمان.

٨-٢-٢٠١٨ – دهوک – ئەحمەد عەلی

گوتن سەر بەرکێ

بەرکا وی ئاڤێ یا بری

وی بەرک ژبن وان کێشا

بەرکا فەقیری هەرا دریایە

بەرک ژلایێ تەنگ ڤە ددریێت

زڤستان هات وبەرکا فەقیری دریا

پێت خو ل دیف بەرکا خو درێژکە

رەنگێ زەرێ ژڤێ بەرکێ یێ کێمە

هەر ئێک بلا بەرکا خو ژئاڤێ دەر بێخیت

بەرک : جهێ روینشتن ونڤستن ورازانێ یێ گرنگە دژیانێدا. ژبەر ڤێ چەندێ ژی کوردان زۆر جۆرێت تشتان یێ دچێکرن چ بدەست یان ب لایێ بیرێ ڤە بو ڤێ مەبەستێ . گەلەک ناڤێت داینێ هەر ئێک ل دیف کار وراچاندنا وان. بو نمونە وەک: بەرک، مەحفیرک، مێزەر، راکێش، کومبارک، جودەلی، گودادک، دوشک.

ڤێجا دڤێت مروڤ یێ هشیاربیت هەر دەم ل بەرکا خو دا نە هێتە دزین یان ب دڕیێت یان ئاڤ ببەت هەکە وەلێ هات دێ مینیت بێ بەرک، باشی دێ ل سەر چ نڤیت. ئەڤە دهێتە گوتن بو وی کەسی یێ کو چ نەمینیت دلەپاندا وسەرێت رێکا لێ بەرزەببن. هەر وەسا دڤێت مروڤ یێ چاڤ ڤەکری بیت ونەهێلیت چ کەس بەرکا مروڤی ژبن مروڤی بکێشیت وببەت وب پهێلیت سەر عەردێ رەپ ورویت بنڤیت. ئەو کەس دی بزانین وفەند وفێلێت خو بشێت وی جهێ تو تێدا ژتە وەرگریت وتە پالدەت رەخەکی دی ئو تو بمینی بێ قەدر وبها وبێ جهو شوین.

هەکە ئێک هات وگوتە تە بەرکا فەقیری یا دریایە، گوهی قەت نەدێ چنکی وەنینە، نەهێلە ئەو بەرک ب دڕیێت نە ژلایێ تەنگڤە یان ژئالێ فرەهڤە، کار بکە ل هەمی دەما بێ راوستیان بلا زڤستان ب‌هێت نە خەمە ئەو نا بیتە ئاستەنگ بو تە ئەو بەری نوکەبو هەمی رەنگێت کارکرنێ یێت بەر دەوامن نا هێلیت بەرک ل فەقیری ب هێتە دڕیان. دڤێت هەژار هەرێ بەر دەوامبیت دکارێ خودا. وی کاری بکەت یێت ل دیف هێز وشیانێت خو دا هەرێ سەرکەڤتی بیت وچ خرێک وگرێک نە کەڤنە درێکێدا.

دڤێت مروڤ ل خڕ دەما یێ راگرتی بیت، وێ بکەت یا ب سەر مروڤی ڤە بیت زێدە پێنگاڤیا نە هاڤێت، وێ نەکەت ژسنۆرێت خو بدەرکەڤیت دا یێ بەرنەکام نەبیت دکار وکوکێت خودا. ئەگەر هات وکەسەکی وەکر وپێت خو درێژکرن زێدەی وێ بەرکا ل بن وی ئانکو ژ بازنێ خو دەرکەت وپێ پێ ب نک خرابیێ ڤە چو، دێ یێ بەر گازندەبیت بەر ئاتاڤ بیت وزۆر خەلکێ هەی دێ بێژتێ ئەڤە نە جهێ تە یە ونە سنۆرێت تە نە وب دەرکەڤە، رەنگ زەر نا کەڤیتە سەر ڤێ مەحفیرکێ یان ڤێ بەرکێ، خو بدە لایەکێ هێڤە نەهی.

ل دەما تارێتەک یان تەنگاڤیەک ب کەڤتە بەر چەند مروڤان دژیانێدا ول دەمەکی بەر تەنگ. ئوهەرئێک گوهداریێ نە دەتە لایێ دی بو چارەسەرکرنا وێ دەلیڤا قورسا کەتیە بەر وان هەمیان. ل وی دەمی ئێک ژوان کەسان دێ نەچاربیت ودێ بێژیت: ما دەم یا هویە کەس ب یێ دی ناکەت بلا هەر ئێک وێ بکەت یا ئەو حەزدکەت ئو بلا ل دیف زانین وتێگە‌هشتنا خو بەرکا خو یا تەڕ ژئەڤێ گەرا ئاڤێ شێلی دەر بێخیت.

٢٨-٢-٢٠١٨ دهوک

زلەک خو ب سۆژیت، مللەتەک پێ خنێ دبیت

دبێت ئەڤ گوتنە ل دەف هندەک دەڤەران، ل نک چەند مللەتان ونەتەوان، یان ل وەلاتێت دی یا درستبیت، بەلێ ئەز باورناکەم وچ جارا ن نا هێتە سەر هزرا من ئەڤ ل دەف مە کوردان وەسا چێبیت. چنکی کەس نینن تەمەت کوردان قوربانی، جانفیدا وخوگوریکەر دابن دراستا سەرخوبون وئازادکرنا مللەتێ خو وەک مە کوردان. ب هزاران کەسان مەرگێت خو یێت برینە پێش وخو دۆرانداین درێکا سەرکەڤتنا نەتەوێ کورد. یێت خو کرنیە دار وکوڤلێت کومران وخو یێت سوتن وجان ولەشێت خو یێت قوماندین وکوزراندین بو گەشبینا خەلکێ وەلاتی. بەلێ بەر وڤاژی، ئەڤ مللەتە هەرێ مای ژار وبەلنگاز وبن دەست ژدەور ودۆرێت خو دکەڤندا وحەتا نوکە. کورد هەرێ مای پالێ پیشی، ئو هێلیڤانکا وی یا بویە پیڤاز ئو یێ پاشڤە زڤری دەست ژپیا درێژتر. ژبەر ڤێ چەندێ، دڤێت زلەک پتنێ نە بەسە خو ب سۆژیت ، بەلێ دڤێت گەلەک زل ژگەلەک تەرزان خو بکەنە ئێک ئو بدەستەکێ زانا و شەهرەزا ب هێتە راچاندن وپێگڤە ڤەبستن وژهەمی رەنگ وجۆران ب هێتە نەخشاندن وجان وبەندکرن، دا بشێین ڤی مللەتی ب گەهینە قویناغا راست ودرست. ئەرێ گەلو ما بەس نینە ئەم چاڤکەینە ئێک ب چاڤ خویسی وزل وزل دئێک ودو ب فکرین وەک زلکان ل ناڤ لەپێت خەلکی، دوژمنێت مە خران: ئەم بهێنە شکاندن وسۆتن وپرت پرتکرن. من یا خو گوت: "بەلێ عەلو کش کش بارا من تێ نە". ما من شولە ژێ یە:"بلا دنیا هەمی (تیر) بیت بەس بهوستەکێ ژمال دوخینێ یێ دویربیت". ئەز داخازا لێبپرینێ دکەم ژبیرمەندێ کورد چنکی من گوهۆرین ئێخستە دگوتنا ویدا ژبەر ئەگەرا شەرمێ. چنکی هوین هەمی دزانن شەرمێ جهێ خو یێ تاتبەتێ هەی ل دەف مە کوردان.

٢٤-٣-٢٠١٨ دهوک

کورد دبێژن:" شەر ب شیری، ئو بازار ب دراڤا"

وەیە یان وەنینە؟

بێ گومان، مە نەڤێت کاندێتێ مە ئەوێ دبیتە نوینەر دبەرلمانێدا شیرێ خو ب هەلگریت وب چیتە شەری، چنکی یا ژوێرێ بۆری، ئو هەر وەسا مە نەڤێت بەرلەمانتەرێ مە چاڤ ل بەریکا خو بیت دا پڕکەت ژدراڤی. بەلێ بەر وڤاژی یا ل سەر وان فەرە وپێدڤیێ یە ئو زۆرا گرنگە: یێت ئێک دەنگ بن، ئێک دلبن، ئێک رێزبن، ئێک دەڤبن، ئێک رەنگ بن دبن سیبەرا ئالایێ کوردستانێ بو چارەسەرکرنا گیروگرڤتان، ئاستەنگان ڤەدەن ژرێکا مللەتی، ماڤێ بەرزە وهلنگفتی ب دەستڤە بینن. ئو ئەڤە ب دەستڤە ناهێت ئەگەر ئەو کەسە ئەڤ رەوش وخسلەت ل دەف نەبن ب درستی وەک: زانینا زمانێ عەرەبی ب رەوانی ژبەر دان وستاندنێ وگڤت وگویا دژوار دگەل بەرانبەری ب شێوەکێ پڕ تۆر ورەفتار، چنکی زمان وەک شیرێ رویسە دلەپێ مروڤیدا، دهێتە هەمبەرێ چەکی دجەنگاندا، ئو هەر وەسا دڤێت یێ رەوشەنبیربیت ژ گەلەک لایان ڤە دا ب چەلەنگی ب شێت شوپێ ب کەت دناڤ شلقێت دامزراندنا قانینێت رێک وپێک و راست ودرست بو پێش ڤەبرنا ئارمانجێت مللەتێ کورد ب رەنگەکێ شاناز وهەژی.

٢٩-٤-٢٠١٨ دهوک

بلا گایێ سۆر بو شەڤا رەش بیت

ل دەڤەرەکا کوردان ل دەمێ زڤستانێ بەفرەکا زور باری و رێک و چون هاتنە گرتن وبرین وخەلک نە شیان ژمال وخانیێت خۆ د دەرکەڤن. دەمێ زڤستانێ گەلەک ڤەکێشا، قویت قینیات کێم بوو ڤێجا خەلکێ دەڤەرێ زۆر نەچاربون ونەکارن بو خۆ دکاکی پەیداکەن ژبەر گرتنا رێباران ومانە شەپرزە کا دێ چ کەن؟ چنکی ژیارا وان بەرەف تەنگاڤیێ ڤە دچو. چ پێ نەمان ئینان پەز حەیوانێت خۆ سەرژێکرن هێدی هێدی خوارن. دبێژن پیرەمێرەکی چ نەما ب ڤەکوژیت ژبلی گایێ سۆر وکورێت وی گوتنێ باب دا ڤی ژی بخوین. بابێ گوتێ نە خێر دێ هێلن چنکی هێشتا شەڤا ب زەنگل یا مای. ئەو تشتێ هەوە مای ب ڤەگری بخون حەتا وێ روژێ خودێ رەزاقە. کورەکی پڕسی ژبابێ ئەڤە چ شەڤە هوسا یا ب سەهم؟ بابێ گوتە وان: کورێت من ئەو شەڤ سارترین شەڤا زڤستانێ یە، من زنگلەک بسەر دەرگەهێ دەرڤەی خانیڤە یێ کری و هەر دەما زەنگلێ لێدا بزانن بەفر یا گەهشتیە سەرێ دەرگەهێ خانی ل وی دەمی گوشتێ گایێ سۆر یێ پێدڤیێ یە ویێ فەرە بو خارنێ. گەلەک شەڤ پێڤە نە چون دەنگێ زەنگلێ خوشبو دگوهێت واندا. بابێ گوتە شەش کوران نوکە هەرن گایێ سۆر ڤەکوژن وهەر سێ ژهەوە ب دۆرهەرن سەربانی پاقژکەن ورادەن ژبەفرێ و بو دەمێ چەند روژان پێ قەتاند وقورتالبون ژ برسادا. ب دەمەکێ کورت زڤستان بە رەف خوشیێ ڤە هات ورێ هاتنە ڤەکرن وژڤێ رەوشا دژوار خلاسبون ب شیرەتا بابێ تێگەهشتی. ئو دهێتە گوتن کو زۆربەی خەلکێ وێ دەڤەرێ دوێ شەڤێدا مرن دبن بەفرێرا.

٢٦-٤-٢٠٢٠ – دهوک- ئەحمەد عەلی

"ئاڤاکر وکرە بێلا، چوو ول دیف خۆ هێلا"

عَمّرْ وعَلَّى وراحْ وخَلَّى

مرن وهێلان

ئەڤ گوتنا پڕ بها بو مە روندکەت دیاروکەکا جڤاکی دژیانێدا کو ئەم زینداوەرێ مەژیدار دێ بەرف مرنێ ڤە چین وڤێ ژیانێ دێ هێلن ل پاش خۆ. مرن سونەتا ژیانێ یە یا ل سەر مە دانایە. مەبەستا گوتنێ ئەوە کو چەند ئاڤاهی بلند بیت ژیانا مروڤی کورت دبیت ول دویماهیێ دێ هێلیت. چەند ب مینیت ئاخیرەت هەر مرنە ونەمانە وئەوێ کری دێ ل دیف خۆ هێلیت. یا دمینیت ل پشت وی چاکی وباشیێت وینە وناڤ ودەنگێ وینە.

٢٢-١١- ٢٠٢٠

تەماعی فەنایێ

دهێتە گوتن مەلایەک دگەل دوو کەسێت خشێم ونەزان ونەخویندەڤان ب رێکێ دچون وحەتا گەهشتینە رویبارەکی مەزن. هەر سیان خۆ کارخوشکرن دا کو دەربازبن ژئاڤێ، مەلە کەتە پێش وان ویێت دی دانە ب دیف ڤە. مەلای دیت چار پیستێت بچیک یێت روینی یێ ب سەر ئاڤێ کەتن ودبەر ویدا دهێن، وی بلەز ئێک بددانا گرت ووئێک ب دەستێ راستی کێشا بەر خۆ ویێ سیێ ب دەستێ چەپێ بالاکرێ و ب نک خۆڤە ئینا. پیستێ چارێ وان هەردو کەسێت دی بخۆ گرت. دەما دەرکەتن ژئاڤێ مەلای گوتە وان بەهرا من یا دوی ژیدا یا هەی. ژبەر ڤان سەربۆران ل سەر مەلان دناڤ کوردانادا ناڤێ وان یێ چوی ب تەمەعیێ وخەستیێ. ب هەر سێ پیستان نەیێ رازیبو چاڤێ وی مابو ل یێ چارێ ژی ژبەر هندێ کورد دبێژن: هندی تەماعیێە فەناییە.

١٣-٤-٢٠٢١ - ئەحمەد عەلی

دبێژیت بەس ناپێژیت

مەلا بازیدێ دخودبێت خودا شیرەت ل موسلمانا دکرن دگوتنێ هەچیێ تشتێت زیدە هەبن وەک جلک وبەرگ و خارنێ بلا بدەتە ب خێر بو هەژار وبەلنگازان. ئەڤ ئاخڤتنە گەهشتە گوهێ ژنا مەلەی ڤێجا وێ ژی ئەڤ شیرەتە ب جهئینا ورابو تشتێت زێدە ل مالێ کرنە خێر وبەلاڤکرن ل سەر ژاران. دەما مەلە زڤری مال وگوتە ژنا خۆ دا بو وی جلکێت بژوین بینیت وخۆ بگوهوریت وبکەتە بەر خۆ، ژنێ گوتە مەلای: من یێت بەلاڤکرن ل سەر فەقیران. دەما وی بهیستی زۆر سل وتورەبو وگوتە ژنا خۆ بو چی تە وەکر؟ ژنێ گوتە مەلای ئەڤرو تە نسحەت کرن دا ڤی کاری بکەن لەوما من ژی گوتنا تە ب جهئینا ب درستی ما تو یێ عێجزی من وەکری؟ مەلای وەکو ئەڤ خەبەرە ژ ژنێ زانی، خۆ ژێ سلکر وگۆت، حورمەت من شیرەت ل خەلکی دکرن نە ل سەر نەفسا خۆ، من وەسا دگوت دا خەلک ب دەنە من نە کۆ ئەز بدەمە وان چنکی ئەم مەلە دبێژین بەس ناپێژین.

١٤-٤-٢٠٢١ - ئەحمەد عەلی